Kijker betaalt mee aan 9gratis9 tv
Galerie voor profilering als kunstenaar
Freek de Jonge
houdt het kort
Verfilming van roman geeft
karakters en emoties gezicht
lEpa
Oorzaak kastanjeziekte bekend
Onderzoek Emergis en universiteit
De Vos als adviseur naar Estland
Aanhouding na brand Wemeldinge
kunst
donderdag 15 september 2005 17
öoorjienjLPosima
Het wordt ons, simpele televisiekij
kers, steeds moeilijker gemaakt.
Straks maken we zelf uit welke zen-
jfr5, welke films en welke program
ma's'«re in huis halen. De keuze wordt
grenzeloos. Afhankelijk van wat we er-
foor wensen te betalen. Dat is de toe
tst van de digitale televisie. Maar
«ie bepaalt de prijs? En wat moet de
kijker allemaal doen en laten om favo
riete programma's in huis te halen?
üet is vooralsnog de kabelexploitant
iriie bepaalt. Die heeft nu nog het mo-
Looolie. De kabeleigenaar beslist over
Laanbod, en kan daarvoor eenzijdig
de prijs bepalen. In Zeeland is dat Del-
ja Kabelcomfort. eventueel samen met
leerbedrijf Zeelandnet, dat nu nog
Jeen de internetverbindingen regelt,
Lar ook techniek in huis heeft om
caks films, programma's en andere
jwénsten op bestelling te leveren. De
taker wacht een duizelingwekkend
Mediabedrijf Versatel, dat overigens
Digitale televisie
van de kabel gebruik maakt,
maar van zeer hoogwaardige telefoon
verbindingen, biedt al een voorproefje
aan alle eredivisievoetbalwedstrijden
gelijktijdig live in de huiskamer. Met
«gelijkheden voor de kijker om zelf
je camera's te bedienen, ondertussen
ook nog een film aan te vragen en af te
«pelen, en telefoontjes te plegen.
Abonneeverlies
Dat soort nieuwe diensten dwingt de
exploitant van de Zeeuwse kabel om
eenzelfde richting in te slaan. Anders
onherroepelijk abonneeverlies.
Dusbiedt Deltakabelcomfort sinds de-
ize week naast het ouderwetse analoge
1 ook digitale televisie aan.
Daar zit een lokkertje aan. Acht extra
tenders gratis: een Italiaanse, Turkse,
Griekse, Spaanse, Chinese en zenders
die zich richten op home shopping, li-
Om digitale televisie te ontvangen is geen nieuw toestel nodig, maar moet wel voor elke tv een aparte decoder worden aangeschaft. Consumentenorganisaties vre
zen dat dat nog maar het begin is, zolang kabelexploitanten het monopolie hebben. foto Ruben Oreel
festyle voor vrouwen, gemotoriseerde
sport en erotiek.
Daarnaast is sprake van scherper
beeld, en mogelijkheden nieuwe snuf
jes te activeren die in digitale televi
sies zijn ingebouwd.
De kijker hoeft daar nu nog niet extra
voor te betalen. Behalve dat bij de
elektrische apparatenwinkel voor elk
televisietoestel apart een kastje (deco-_,
der) en een startpakket moeten" wor
den gekocht. Dat kost 115 euro. Dat is
het begin. Deltakabelcomfort heeft al
aangekondigd tegen betaling extra
zenderpaketten aan te gaan bieden.
Die richten zich op speciale interesse
gebieden als sport en film.
Aan de klant de vrije keuze al dan niet
van die aanbiedingen, en van steeds
meer nieuwe snufjes gebruik te ma
ken. Althans, zo willen kabelmaat
schappijen doen geloven. Maar er
schuilen adders onder het gras. Neder
lands grootste kabelmaatschappij,
UPC, haalde zich de woede van klan
ten op de hals door een forse prijsver
hoging aan te kondigen in ruil voor
een gratis decoder. Wie aangewezen is
op de UPC-kabel kan daar niet onder
uit.
In Zeeland, waar Deltakabelcomfort
het monopolie heeft, loopt het zo'n
vaart nog niet. Zolang het basiszender
pakket ook nog op de ouderwetse ana
loge wijze te ontvangen is, kan de kij
ker zonder decoder. Consumentenorga
nisaties vrezen dat de kabelbedrijven
geleidelijk steeds minder zenders ana
loog doorgeven, zodat abonnees uitein
delijk tot de aanschaf van decoders
worden gedwongen. UPC en enkele
kleinere netten stoppen binnenkort al
enkele zenders achter de decoder.
Woekerwinsten
Inmiddels zit de Opta, het landelijk or
gaan dat waakt over de tarieven op de
telecommarkt, op het vinkentouw. De
Opta controleert of, en zo ja, in hoever
re de kabelbedrijven woekerwinsten
maken.
Minister Brinkhorst zegde afgelopen
dinsdag toe de macht van de kabelbe
drijven te breken door ze te verplich
ten concurrerende bedrijven op hun
kabelnetten toe te laten. In de telefoon
sector leidde een soortgelijke maatre
gel meteen tot prijsdalingen.
Woordvoerder J. Nelemans van Delta
kabelcomfort reageert nuchter op de
aangekondigde ingreep. „Die is onver
mijdelijk. Het was ons al lang duide
lijk dat een monopoliepositie niet
meer past in de nieuwe ontwikkelin
gen. Maar we verwachten natuurlijk
wel dat de anderen voor het gebruik
van onze kabel een forse vergoeding
gaan betalen.
WAGENINGEN - Voorlopige resultaten van onderzoek
naar de oorzaak van de bloedingsziekte onder de paarde-
kastanjebomen - die ook in Zeeland toeslaat - wijzen op
een bacterie uit de groep van de Pseudomonas syringae"
Na testen blijkt dat de gevreesde Phytophthora niet de di
recte oorzaak van deze ziekte is. De aanwijzingen gaan
nu uit naar een bacterie uit de groep van de Pseudomonas
syringae als mogelijke veroorzaker. Vervolgonderzoek is
nodig om uit te wijzen hoe de bacterie zich verspreidt en
hoe de ziekte het best beheerst en bestreden kan worden.
De bloedingsziekte heeft als symptomen dat er donkere
vochtige plekken ontstaan op de stam, die steeds groter
worden. Daarna scheurt de bast. Sommige bomen gaan
binnen 2 a 3 maanden dood.
KLOETINGE - Emergis en de Universtiteit van Gent
doen samen onderzoek op twee terreinen van de geeste
lijke gezondheidszorg. Oktober vorig jaar zochten de
twee contact met elkaar. Nu lopen er twee projecten. Bij
'medisch onverklaarbare klachten en somatie' kijken me
dewerkers naar een betere afstemming van de aanpak
van medici bij de behandeling van mensen met klachten
die medisch niet te verklaren zijn. Het tweede betreft een
onderzoek naar de invloed van depressie op de zelfwaar
dering.
MIDDELBURG - Klaas de Vos, de voormalige korpschef
van de gemeentepolitie Middelburg, is benoemd tot advi
seur van de politie in Estland. De Vos (58) was van februa-
ri '82 tot april '94 de eerste man van de Middelburgse poli
tie. Daarna was hij op diverse fronten adviseur voor de re
giopolitie Zeeland. De laatste jaren behartigde hij de bui
tenlandse betrekkingen en voerde hij overleg met korpsen
in België, Duitsland en Engeland.
De Vos heeft onder meer bijgedragen aan de regeling dat
Nederlandse agenten nu ook over de grens in Duitsland*
België en Luxemburg actief mogen zijn. In het verleden
moesten agenten, bij een achtervolging, halt houden bij
de landsgrens. Nu mogen politiemensen, indien nodig,
een achtervolging voortzetten tot aan de Franse grens.
Enige tijd terug werd De Vos gevraagd verbindingsman
te worden tussen de politie van Estland en de Nederland
se politie. De Esten wilden graag hulp bij de scholing van
hun politie, met name op het gebied van de bestrijding
van de georganiseerde criminaliteit. De Vos gaat nu voor
een jaar in Estland wonen.
WEMELDINGE - Een 28-jarige inwoner van Wemeldin
ge is in de nacht van dinsdag op woensdag in zijn woon
plaats aangehouden door cle politie op verdenking van
brandstichting. De man was voor zijn aanhouding bij eèn
woning aan de Prinses Beatrixweg in Wemeldinge ge
weest, waar hij ruzie maakte met de bewoner over geld.
Hij dreigde 'het huis in fik te steken'. De bedreigde bewo
ner ontdekte even later dat de voordeur van zijn woning
in brand stond.
De verdachte is opgepakt in de Bierweg in Wemeldinge
en overgebracht naar het huis van bewaring in Middel
burg.
m van de Wetering doet meer dan lesgeven
orAli Pankow
HIGH-HAAMSTEDE - Zijn
wordt vaak in één adem
nwmdmet teken- en schilder-
ssen. Kees van de Wetering uit
ugh-Haamstede heeft de afge-
ien decennia dan ook heel
tel cursisten onder zijn hoede
had. Hij doet echter veel meer
mensen kennis laten maken
tl allerlei schildertechnieken
ihen daarbij coachen. Van de
etering is vooral ook zelf beel-
tnd kunstenaar en hij vindt
II hoog tijd worden daar eens
>tmeer ruimte voor te nemen.
doet hij letterlijk met de
Ming van zijn gale-
e-aan-huis aan de Appelnieet
«Door de toenemende be
stelling van opdrachtgevers
or mijn werk kreeg ik behoef-
san een presentatieruimte,
t heb ik hier nu gecreëerd,
lis dus geen galerie in de zin
dat ik hier ook werk van an
teKunstenaars verkoop, maar
cal bedoeld als een eigen visi-
Nje. Daarnaast wil ik wel
tl regelmaat ruimte bieden
ceen gastexposant", vertelt
race Wetering.
introductie van zijn kleine,
mooie galerie houdt hij
pi zaterdag 17 september
- oen tentoonstellingsweek
te iedereen die een kijkje wil
®en nemen. Bezoekers kun
stlier kennis maken met het
van Van de Wetering als
pier en colorist. Sieraden-
werpster Corry van Rees uit
^-Haamstede verricht mor-
pvond de opening van deze
De eerste gastexposant
beeldhouwer Joop van Nugte-
1 Hi! laat zich voor zijn brons-
NP'Uren vooral inspireren
cmensen en relaties,
pierkend voor Van de Wete-
p werk zijn beeld- en kleur-
pienten. Zijn schilderijen lij-
13 verticale stroken te wor-
3opgebouwd. Zelf spreekt hij
tragmatie art' om aan te ge-
.°at hij zijn onderwerpen
®at in beeldelementen en
pvakken. „Met het schilde-
■oa tekenen in verticale lij-
'k terug naar een stijl
begm jaren zeventig al
ontwikkeld", zegt Van de
•enng. Zijn werk getuigt van
«panier waarop hij het land-
ervaart, „Ik kijk heel an-
,naar de omgeving dan de
Kees van de Wetering kan even tevreden achterover leunen in zijn eigen galerie.
re schilderijen voorbij komen."
Zijn werkwijze levert boeiende
schilderijen op die steeds meer
elementen prijsgeven naar mate
ze langer worden bekeken. Zo
zijn er fraaie skylines in acryl te
zien, evenals impressies van het
krekengebied in Ouwerkerk en
flamingo's aan de rand van het
Grevelingenmeer. Dit laatste
werk staat aan de vooravond
van een geheel nieuw leven. De
kleurrijke flamingo's langs de
Zeeuwse dreven worden onder
de titel 'Local Heroes' als toege
paste kunst verwerkt in vitrages-
tof. Het initiatief daartoe komt
van Interieur Paauwe in Zonne-
maire. Daar wordt dit 'kunstgor
dijn' vrijdag 23 september om
16.00 uur officieel gepresen
teerd. Aansluitend presenteert
Van de Wetering in de expositie
ruimte 'Tijdpad' bij Paauwe ge
durende een week een nieuwe
periode in zijn werk.
Zijn eigen galerie aan de Appel-
meet in Haamstede is vervol
gens weer geopend op zondag
25 september van 12.00 tot
foto Dirk-Jan Gjeltema
17.00 uur tijdens het maandelijk
se Rondje Kunst in deze kern.
Hoewel Kees van de Wetering
meer tijd en ruimte neemt zich
als kunstschilder te profileren,
zet hij eveneens de teken- en
schildercursussen voort. Kennis
en techniek overdragen aan an
deren doet hij immers ook bij
zonder graag.
door Hans Tabbers
NW- EN SINT JOOSLAND -
Een programma waarin voor u
gezapt wordt. Dat is de onderti
tel van de theatershow Kortge-
houden, waarmee Freek de Jon
ge vandaag en morgen op het po
dium staat van Theater de Weg
wijzer in Nieuw- en Sint Joos-
land. Drie minuten duurt elke
scène. Langer kijkt volgens hem
namelijk niemand in de huidige
zapcultuur naar een programma
op televisie.
De voorstellingen, waarvoor al
le kaarten zijn verkocht, zijn vol
gens Freek de Jonge te vergelij
ken met een try-out. Zij moeten
uitmonden in tien uitzendingen
van 25 minuten voor de VPRO,
vanaf 28 oktober elke vrijdag op
Nederland 3. Per uitzending be
handelt hij acht grote thema's,
zoals sport, kunst, geloof, rod-
del. Die werkt hij uit in tien ver
schillende vormen, zoals een
liedje, conference, open brief, te
lefoongesprek of dialoog, elk
van drie minuten.
Afgelopen maandag en dinsdag
heeft hij zo'n veertig nieuwe
nummers uitgeprobeerd tijdens
twee voorstellingen in Den
Bosch. Dat doet hij nogmaals in
Nieuw- en Sint Joosland. Van
de veertig uitgeprobeerde acts
verschijnen er ongeveer tien als
theater in beeld op televisie,
schat hij in. Andere elementen
krijgen nog een vormbehande
ling. Daarvoor werkt hij samen
met mensen als Eric van Muis
winkel, Diederik van Vleuten,
Herman Finkers en Theo Maas-
sen. „Ik ben zelf meer de tekst
schrijver en ideeënman voor de
vormgevers. Ik verstrek de con
tent, zo noemen ze dat tegen
woordig."
Het publiek krijgt dus geen rou
tineuze voorstelling voorgescho
teld. Integendeel. „Als je
schrijft heb je wel bepaalde idee
ën, maar als je die met het pu
bliek confronteert, wordt pas
goed duidelijk wat wel of niet
klopt. Dat is inherent aan een
try-out. Ik krijg wel meer routi
ne, na die twee voorstellingen in
Den Bosch. Daar kan Zeeland
door Rolf Bosboom
VLISSINGEN - Tijdens het Ne
derlands Filmfestival, over enke
le weken in Utrecht, gaat zijn
eerste boekverfilming in premiè
re: Eilandgasten. Deze week be
oordeelt Karim Traïdia, als jury
lid bij Film by the Sea in Vlissin-
gen, hoe anderen films hebben
gemaakt op basis van een ro
man.
„Wat ik tot nu toe heb gezien, is
van hoge kwaliteit. Veel boeien
de karakters, zoals Jeremy Irons
en Al Pacino in The merchant of
Venice. Ik heb voor mezelf geen
criteria opgesteld. Ik kijk als
een normale kijker. Pas na het
zien van de film begin ik erover
na te denken. Het gaat me voor
al om de karakters: hoe geloof
waardig zijn ze?"
De boeken die ten grondslag lig
gen aan de negen films, zijn wat
Traïdia betreft van onderge
schikt belang. „Een film moet
op zichzelf staan, al wil dat niet
zeggen dat je er helemaal geen
rekening mee moet houden. Wie
het boek heeft gelezen, heeft
vaak een betere referentie. Dat
kan ook gevaarlijk zijn, als de
van profiteren. Ik weet wat ik
doe."
Moderne televisie is volgens
hem het resultaat. Na De Ver
grijzing vorig jaar als verzet te
gen die ontwikkeling, heeft hij
besloten voor één keer daarin
mee te gaan. Zo hoopt hij ook
een vertaalslag te maken naar
de moderne clip-techniek.
Met enkele onderdelen zal hij
ongetwijfeld verder gaan in het
theater. Zo kan volgens hem het
publiek in het Scheldetheater in
Temeuzen op vrijdag 21 okto
ber rekenen op sommige van de
ze nieuwe nummers, wanneer
hij daar op de planken staat met
zijn Vlaamse programma Cor
don Sanitair.
Freek de Jonge met Kortgehouden
vandaag en morgen in Theater de
Wegwijzer in Nieuw- en Sint Joos
land en met Cordon Sanitair vrij
dag 21 oktober in het Scheldethea
ter in Temeuzen.
man en de film gaan over een
vrouw die een vakantiehuisje op
Vlieland heeft. De huurders
kampen met een crisis in hun le
ven en vertellen hun verhaal.
De opnamen zijn ter plekke ge
maakt. „Vlieland werkt heel the
rapeutisch", is Traidia's erva
ring. „Dat komt door de rust, de
schijnbare oneindigheid en het
feit dat je niet zomaar van het ei
land af kunt. Als er een conflict
is, móet je wel met elkaar pra
ten. In plaats van naar de psy
chiater kun je dus ook naar Vlie
land gaan. Het eiland speelt dan
ook een grote rol in de film. Het
is in zekere zin een karakter ge
worden." Tijdens de opnamen
merkte hij dat er een nauwe on
derlinge band ontstond in de
filmploeg. „We zaten daar een
maand lang met z'n veertigen.
Dan leer je elkaar heel goed ken
nen. Dat zie je ook terug in de
film." Het boek Eilandgasten is
onderdeel van een trilogie. Het
voornemen is ook de andere
twee delen te verfilmen. Traïdia
is verder bezig met de voorberei
ding van een film over zijn
jeugd in Algerije. „De planning
is om volgend jaar september,
oktober te gaan draaien, ergens
in Algerije." De regisseur, die al
zo'n 25 jaar in Nederland
woont, is bekend geworden door
de veelbekroonde De Poolse
bruid (1998), die zich afspeelt in
het Groningse land. Met Eiland-
gasten kiest hij opnieuw voor.
een typisch Nederlandse omgëy
ving. „Ik onderzoek het land^-
schap, zoals ik ook mijn eigen
positie in Nederland onderzoek!
Geleidelijk heb ik mezelf en
mijn ritme in de Nederlandse sa
menleving leren ontdekken."
'De Poolse bruidvan Karim,
Traïdia is wordt vandaag om 16.0Ü
uur vertoond bij Film by the Sea
CineCily, Vlissingen.
film niet overeenkomt met de ei
gen invulling die je tijdens het
lezen van het boek hebt ge
maakt."
Zelf heeft hij de afgelopen maan
den gewerkt aan de verfilming
van Eilandgasten (1999) van
Vonne van der Meer. „Het boek
bestond al. De vraag is wat de
film eraan kan toevoegen, kan
vertellen wat het boek niet ver
telt. Met de film kon ik gezicht
geven aan de karakters, hun
emoties in beeld brengen. De
grootste uitdaging was om de ve
le gedachten en flashbacks in
het boek op een goede manier
zichtbaar te maken."
De belangrijkste rollen in Ei
landgasten, opgezet als televisie
film, worden gespeeld door Eva
Duijvestein, Tygo Gernandt,
Jaap Spijkers, Caro Lenssen, Eg-
bert Jan Weeber, Carine Crut-
zen, Johnny de Mol en Loes Ha
verkort. De (veelgeprezen) ro-
Filmregisseur Karim Traïdia.
foto Lex de Meester
