Zeeuws Archief komt geld tekort
GIRO 309
PZC
Q
Meer geld nodig
voor Nationale
Landschappen
Flink wassen en kammen loont de moeite
Financiële rek is er volgens directeur echt uit
Drankrijder
maandag 12 september 2005
door Rinus Antonisse
MIDDELBURG - Het Zeeuws
Archief in Middelburg heeft gro
te moeite de eindjes aan elkaar
te knopen. Afgelopen jaren kon
de begroting nog rondgebreid
worden, maar de rek is er nu
uit. Er is sprake van een finan
cieel onzekere toekomst.
In het Jaarbericht 2004 uit direc
teur R. Koops zijn zorgen over
de financiële positie van het
Zeeuws Archief. Dat is in 2000
ontstaan door het samengaan
van het Rijksarchief Zeeland
met de gemeente-archieven van
Middelburg en Veere. Het histo
risch centrum dreigt een beetje
aan succes ten onder te gaan.
Koops geeft aan dat het Zeeuws
Archief met 17,5 kilometer aan
beheerde bestanden een middel
grote archiefdienst is. Maar het
personeelsbestand is in verhou
ding klein. Al vanaf het begin is
de instelling op pad gestuurd
met een te beperkte personeels
bezetting en een te beperkt bud
get 'voor een zich steeds uitbrei
dend takenpakket'.
Dp eerste jaren kon dat nog
enigszins worden opgevangen
door opbrengsten uit zakelijke
dienstverlening en depotver-
huur. Dat is volgens Koops nu
niet meer mogelijk. In 2004 zijn
zoveel mogelijk bezuinigingen
doorgevoerd door fors te schrap
pen in de uitgaven en door vaca
tures niet op te vullen. Ook daar
komt een eind aan.
De problemen zijn voorgelegd
aan de deelnemers in de gemeen
schappelijke regeling voor het
Zeeuws Archief. Dat zijn het
Rijk en de gemeenten Middel
burg en Veere. Als er niks veran
dert, wordt het geldtekort al
maar groter.
Bezoekers
In de vijf eerste levensjaren
heeft het Zeeuws Archief zich
ontwikkeld tot een erfgoedin
stelling van formaat, consta
teert Koops. Mede dankzij de
huisvesting in een uitstekend in
gericht gebouw aan het Hof
plein. Gepoogd wordt steeds
meer (nieuw) publiek te berei
ken. Gemiddeld komen er jaar
lijks zo'n 17.500 bezoekers over
de vloer, van snuffelaar tot diep-
graver.
Aan de fraaie huisvesting hangt
wel een fors prijskaartje, meldt
Koops. De bijdrage die het ar
chief jaarlijks in de huurkosten
krijgt, blijft achter bij de werke
lijke huurverhoging. Ook is het
informatiecentrum, gezien de be
nodigde bezetting, vrij duur.
De dienstverlening via internet
neemt toe. Het groeiende aantal
digitale bezoekers (312.000 aan
de website www.zeeuwsar-
chief.nl en 764.000 aan de genea
logische database) heeft echter
niet geleid tot een teruggang
van het aantal bezoekers aan de
studiezaal. Integendeel, er
treedt een verschuiving in de
aard van het onderzoek op.
„De huidige bezoekers zijn veel
vaker diepgravers die - na het di
gitale traject - hun onderzoek in
originele bestanden voortzetten
en die veel tijd en aandacht vra
gen", aldus Koops. De subsidies
zijn op deze ontwikkeling niet
afgestemd.
Door de financiële perikelen pro
beert het Zeeuws Archief wel
steeds nauwer samen te werken
met andere cultuurhistorische
partijen.
Daarbij gaat het onder meer om
een gezamenlijke aanpak van
promotie, subsidiëring en spon
soring.
KOEWACHT - Dennis Piessens
uit Heikant heeft zijn vijfjarige
ruin Magnus zaterdagmorgen
goed geprepareerd voor de jaar
markt in Koewacht. Met een
flinke wasbeurt, borstelen, kam
men en een spraybehandeling
voor extra glans is de paarden
liefhebber ruim twee uur in de
weer geweest.
Het Engelse Shire paard presen
teert zich na de opsmukbeurt
triomfantelijk aan de keurmees
ters. Voor de juryleden telt niet
alleen het uiterlijk. Raskenmer
ken, het stappen en lopen in
draf zijn medebepalend voor de
waardering. Van de Shire, het
grootste paardenras ter wereld,
lopen er zo'n 250 in Nederland
rond. Ze worden zowel gebruikt
voor het rijden met aanspan
ning als onder zadel.
Piessens typeert zijn edele vier
voeter met een schofthoogte van
ruim 1.80 meter en witte flossen
aan de benen als een 'gentle
giant'. Uiteindelijk kaapt hij in
de categorie Shire de eerste
prijs weg.
Koewacht staat zaterdag niet al
leen in het teken van de 112e edi
tie van de jaarmarkt. Met een op
treden van blaaskapel de Lamso
ren en een bevrijdingstaptoe in
de avonduren wordt het grens
dorp ook overstelpt door mu
ziek. Om beide evenementen soe
pel op elkaar te laten aansluiten
heeft het jaarmarktcomité de
keuring nu 's middags in plaats
van 's morgens op het program
ma gezet. „Op deze manier
creëer je als het ware een doorlo
pend dorpsfeest", zegt secretaris
P. van de Vijver van het jaar
marktcomité.
Een trekpaard toont zich in galop aan de jury van de veekeuring in Koewacht.
Op de jaarmarkt buigen de keur
meesters zich over 84 aangevoer
de paarden en pony's. Door de
inschrijving van een tiental Tin
ker paarden wordt voor deze die
ren een aparte categorie inge
steld. Het verkeersvrije jaar
marktterrein nabij de grens
krijgt een nostalgisch tintje
door de presentatie van verschil
lende oude ambachten.
Voor de jeugd is er een kleinvee-
keuring. Hier neemt keurmees
ter P. Wijnacker ruim veertig
troeteldieren onder de loep.
Waar nodig knipt hij vlug even
een nageltje bij. De kinderen
krijgen vooral tips voor de ver
zorging van hun huisdier. De
tienjarige Krista van den Berg-
he toont trots haar drie tamme
huisratten Pimky, Lotje en Stim-
pi. De aanhankelijke knaagdier
tjes kruipen door de belangstel
ling van omstanders een beetje
schichtig over haar arm.
Na de uitreiking van de prijzen
bestijgt boerenkapel de Lams
oren uit Lamswaarde de po
diumwagen op het j aannarktter-
rein. De muzikanten blazen er
lustig op los en het publiek op
de terrasjes deint vrolijk mee.
Enkele Wase marktkramers bie
den hun koopwaar aan. ,,0p de
ze manier vullen we de tijd tus
sen het eind van de keuringen
en het begin van de taptoe in",
licht Van de Vijver toe. „Alleen
hadden we op wat meer markt
kramers gerekend."
Voorafgaand aan het muzikaal
bevrijdingsfeestje trekken een
aantal oude legervoertuigen
door het dorp. Eindpunt van de
foto Wim Kooyman
optocht is het Kerkplein waai
de muziekgezelschappen alle re
gisters open trekken. Naast de
Koewachtse harmonie Een
dracht Maakt Macht dragen de
drumfanfares The Dutch Pipes
and Drums uit Tilburg en 'Het
wapen van Maassluis' hun steen
tje bij aan de taptoe. Het on
weer is spelbreker aan het eind
van de taptoe. Doordat de he
melsluizen zich wijd open zet
ten moet de gezamenlijke finale
van de drie korpsen worden af
geblazen.
door Ernstjan Rozendaal
DEN HAAG - Voor de Nationa
le Landschappen in Nederland
is tot 2008 ongeveer tien keer zo
veel geld nodig als Rijk en pro
vincies tot dusver hebben uitge
trokken. Gedeputeerde H. van
Waveren (CDA, ruimtelijke or
dening) spreekt echter van een
doemscenario. Hij ziet het voor
Zeeland minder somber in.
De cijfers komen uit de vorige
week gepresenteerde Natuurba-
lans 2005. Het Milieu en Natuur-
planbureau (MNP) constateert
daarin dat voor herstel en ver
sterking van de kwaliteiten van
Nationale Landschappen 20 mil
joen euro per jaar beschikbaar
is. De helft komt van het Rijk,
de andere helft van de provin
cies. Maar de Raad voor het Lan
delijk Gebied (RLG) heeft gecon
cludeerd dat jaarlijks 225 mil
joen euro nodig is.
Dat stelt provincies voor een
zware opgave, aldus de Natuur-
balans. Hun eigen budgetten
voor landschapsbeheer zijn te
klein, dus moeten ze andere fi
nancieringsbronnen zoeken.
Zeeland telt drie Nationale
Landschappen: de Zak van
Zuid-Beveland, het platteland
van Walcheren en West -
Zeeuws-Vlaanderen. Daarvoor
stellen Rijk en provincie samen
bijna 4,5 miljoen euro per jaar
beschikbaar. Volgens Van Wave-
ren moet het overheidsgeld voor
Nationale Landschappen gezien
worden als trigger money. Daar
mee moet geld uit andere bron
nen worden gegenereerd. „Maar
tien keer zoveel? Dat komt me
wel erg negatief voor." De gede
puteerde gaat uit van een lande
lijk budget van 30 miljoen, om
dat hij ook de bijdrage uit het In
vesteringsbudget Landelijk Ge
bied meetelt. Naar zijn mening
moeten particulieren dat budget
kunnen verdubbelen.
Hij wijst erop dat particulieren
in de Zak van Zuid-Beveland in
het verleden veel hebben bijge
dragen aan het opknappen van
oude boerderijen. Voor
West-Zeeuws-Vlaanderen i
gerekend worden op geld
project Zwakke Schakels!
pensatie van recreatiebe
die willen uitbreiden'en
gen uit de woningbouw^!
kader van de regeling roaj^
groen. „In de Natuur
wordt een doemscenario
schetst. Ik zie het minder!
mistisch in."
Een wat grotere
het Rijk zou wel op'zijn
zijn, meent Van Waveren,?*
al voor projecten die nietrsa
bel zijn te maken. Als voorf*
noemt hij de verplaatsing]
Crop Alliance, een uitjesüfc
in het buitengebied van B$
land. „Daarvoor zou een
saneringsregeling voorNatj®
le Landschappen moeten fc
staan."
Een andere zorgelijke ont?
kling die het MNP signaleen!
de neerslag van stikstof inh
duingebied. Die leidt tot
2
sing, aangroei van
verdringing van waardij
fauna. De achteruitgangmoj
fauna wordt nog versterkt d»
de afname van het aantal c(
nen in de duinen. Met het dL
groeien van duinen gaanbelaj
rijke natuurwaarden lerlo»
Zo komen er de laatste jarat
delijk minder broedvogé
dagvlinders voor.
De scheepvaart op de Noot
is de belangrijkste oorzaag
de stikstofneerslag in de 7
se duinen, aldus de Natuaj
lans. Het MNP dringt aan®
ternationale afspraken. Voor
scheepvaart bestaan die nis
CADZAND - De politie heef
terdagavond een 46-jarigea; E
mobilist uit Knokke-Hei?, f
aagehouden op de Provmd
weg in Cadzand. De man E
vier jonge kinderen vervoa
reed 108 km per uur en d-
ruim 3,3 maal te veel gedroa
te hebben. Hij kreeg een a
ces-verbaal en moest zijn rij
wijs inleveren.
NIERSTICHTING
Ze kennen elkaar
door en door.
Toch weten ze iets
niet van elkaar.
NIERDONOR
JA/NEE
weetuhetalvanelkaar.nl
Dieren.
Beestachtig
behandeld.
Verwaarloosd.
Mishandeld.
Help ons.
Help de dieren.
Samen zijn we
verantwoordelijk.
