Er is genoeg olie voor deze eeuw Inburgeringscursus ook op de werkvloer Boze supermarktman en een eitje Verzekering voor studenten is zinvol Vraag is of maatschappijen kunnen voldoen aan stijgende vraag Casema laat kabeltarief ongemoeid Dubbele afschrijvingen ABN Amro ING verkoopt deel Zwitserse bank Economie Australië groeit Nettowinst Acomo daalt ■1 profijt donderdag 8 september 2005 guwe olie is in korte tijd in prijs terdubbeld. De geïndustriali seerde wereld, die de komende dertig, veertig jaar niet zonder kan. is overrompeld door deze wijsontwikkeling. Blijkbaar is de prijs van olie niet goed te toorspellen, net zomin als de waag hoeveel olie we nog uit de l kunnen halen te beant woorden is. frnr Maurice Wilbrink OEN HAAG - Drie weken gele den maakte BP zijn achtste diep zee-olievondst voor de kust van Angola wereldkundig. Shell inefdde eind juli twee veelbelo vende vondsten, die wellicht als 'Big Cat' te boek zullen staan - grote velden. Ze liggen op 4,5 en vijf kilometer diepte onder de we voor de kust van Nigeria. To tal publiceerde drie dagen later twee exploratiesuccessen off shore-Nigeria. De westerse particuliere olie maatschappijen hebben dit goe- de nieuws hard nodig. Ze zijn in hun epische zoektocht naar olie en gas grotendeels aangewezen op gebieden in de wereld, waar alleen met enorme kosten en zeer hoogwaardige technologie een rendabele winning mogelijk 'is.Shell-topman Jeroen van dei- Veer zou dolgraag een gemakke lijker toegang krijgen tot de reusachtige en vaak gemakkelij ker winbare reserves die in de Golf-regio liggen. Maar daar voor zouden de overheden van de Golfstaten hun staatsolie- maatschappijen open moeten n voor westers geld en ken nis. En dat ligt heel gevoelig. Intussen voeren de grote wester se oliemaatschappijen hun bud- 3 voor het speuren naar en winnen van olie op. Shell, dat ja- te weinig investeerde, ver hoogde zijn Exploratie Pro ductie-uitgaven van twaalf naar vijftien miljard euro per jaar voor de periode 2004-2006. In 1994 was dat nog 7,8 miljard eu ro, later zelfs nog minder. Het concern, dat begin 2004 moest toegeven veel minder olie en gas reserves te hebben dan jaren De olieraffinaderij van ExxonMobil in Rotterdam. De grootste particuliere oliemaatschappij Ier wereld zag de reserves in 2004 harder toenemen dan de olieproductie. foto Koen Suyk/ANP lang was gerapporteerd, heeft nog voor tien jaar olie. Erger is dat het concern veel minder olie aan de reserves weet toe te voe gen dan het oppompt. Niet elke grote maatschappij worstelt met zulke grote reser- ve-probemen. ExxonMobil, de grootste particuliere oliemaat schappij ter wereld, zag de reser ves in 2004 harder toenemen dan de olieproductie. Conoco- Phillips claimde vorig jaar dat het meer dan dx-ie vaten toevoeg de per vat dat het oppompte. Het zijn nieuwe technologieën die veel meer olie winbaar ma ken op een commei-cieel renda- bele manier. De oliemaatschap pijen gaan er .dan ook van uit dat de wereld nog tot diep in de ze eeuw voorzien kan worden van olie. Langetermijnstudies gaan er van uit dat er sowieso ruime voorraden olie zijn tot het jaar 2100. De bestuui-svooi-zitter van het in bodemondei-zoek ge specialiseerde Fugro, Gert-Jan Kramer, denkt dat er nog voor honderden jaren olie beschik baar is. „Het zit op plekken waar het nog niet is gevonden. Of het is wel gevonden, maar niet goed winbaar." Duidelijk is dat olie over enkele decennia niet meer de dominante energie drager zal zijn, die het in de af gelopen eeuw was. De bewezen gasreserves zijn nu al groter en het- is' de verwachting dat gas rond het jaar 2040 een belangrij ker grondstof zal zijn dan olie. Toch moeten zulke ramingen met de nodige voorzichtigheid worden bezien. Fugro-topman Kramer wijst er op dat West-Afrika en het Verre Oos ten nog lang niet goed onder zocht zijn op potentiële oliebron nen. „En dat geldt ook voor de len van Zuid-Amerika." Daar naast zullen steeds meer reser ves, waarvan sommige al tiental len jaren bekend zijn, rendabel te exploiteren zijn als de prijzen hoog blijven. Het gaat om olie- en gasreserves die alleen via een technisch gecompliceerde win ning zijn te vex-werven. Tight gas Zo is er in verschillende delen van de wereld, waaronder Duits land, zogeheten 'tight gas' aan getroffen. Het zit op grote diep te opgesloten in een zeer com plexe bodemstructuur. De tech nologie om dit gas te winnen is er, maar ze maakt het gas diïe tot vier keer zo duur als het gas dat in Slochteren zit. Bekender zijn de olie- of teer zanden, die onder meer in Cana da liggen. Deze 'non-conventio nele' olie is winstgevend gewor den vanaf het moment dat de olieprijs structureel boven de 30 dollar uitkwam. De hoogtijda gen van non-conventionele olie moeten echter nog aanbreken. De Britse olie-expert Peter Odell voorspelt in zijn nieuwste boek dat deze grondstoffen in 2060 belangrijker worden dan gewone olie, en dat de winning van oliezanden en zware olie pas een piek bei'eikt aan het eind van deze eeuw. De voorra den van deze energiebronnen van de toekomst zijn reusachtig, veel groter dan de klassieke olie reserves. Voor de huidige, energie-afhan kelijke samenlevingen is het ech ter van belang om te weten of de oliemaatschappijen in staat zul len zijn te voldoen aan de stij gende vraag. De vraag naar ener gie stijgt de komende dertig jaar met naar schatting zestig pro cent. Nu al moeten dagelijks tachtig miljoen vaten, vaak van uit instabiele regio's in de we reld, op de markt worden ge bracht om aan de vraag te vol doen. Dat zal stijgen naar 130 miljoen vaten per 24 uur. Dat is onder meer nodig om ruim een miljard auto's in 2030 van brandstof te voorzien (tegen 520 miljoen in 2003). Of dit lukt, zal in de komende decennia steeds meer afhangen van de Opec-landen, waar de grootste olie- en gasreserves lig gen. In 2030 zijn de Noord- zee-velden en ook ons gasveld in Groningen hoogstwaarschijn lijk uitgeput. Al vanaf 2010 zal Opec ieder jaar een miljoen va ten per dag extra moeten produ ceren om aan de toenemende vraag te voldoen, denkt Exxon Mobil. Het Internationaal Ener gie Agentschap waarschuwt dat de Opec-lidstaten met de grote bewezen reserves zich moeten openstellen voor vreemd kapi taal (lees: het kapitaal van de grote, vooral westerse oliemaat schappijen). Alleen dan komt de technologie in voldoende mate beschikbaar om genoeg olie op te pompen. Nu is volgens het agentschap slechts 35 procent van de bewezen reserves op de wereld toegankelijk voor vreemd kapitaal. De belangrijk ste economieën in de wereld zul len in 2030 nog veel afhankelij ker zijn van geïmporteerde olie dan nu. Europa importeert nu 55 procent van zijn olie, dat wordt in 2030 liefst 85 procent. China schiet van 35 naar 80 pro cent. Noord-Amerika zal de import zien toenemen van 35 procent nu naar 55 procent. Japan importeert tegen die tijd 95 procent van haar oliebe hoefte. Die enorme afhankelijk heid en de schaarste die kan optreden als de oliestroom om wat voor reden stokt, kan voor prijsschokken zorgen die de in druk wekken dat het olietij d- perk zijn laatste dagen is inge gaan. GPD DEN HAAG - De kabelexploitant Casema zal in 2006 de kabeltarieven niet verhogen. „We hebben dit jaar gecon stateerd dat ons huidige tarief een fair en concurrerend ta rief is, dus daar blijven we bij", aldus bestuursvoorzitter Jos Molenkamp gisteren. Casema hanteert een tarief van 14,95 euro per maand. Daarvoor krijgt de klant onder meer 34 analoge televisie zenders, vijftig digitale, en 32 radiostations. Het in Den Haag gevestigde bedrijf heeft 1,4 miljoen abonnees. De laatste tijd is er veel commotie ontstaan over de tarieven van de kabelmaatschappijen en digitale televisie. Vorige maand onstond ophef over de introductie van UPC's digi tale pakket en de bijbehorende tariefsverhoging. Daar wa ren andere grote kabelmaatschappijen niet blij mee. ANP AMSTERDAM - Bij enkele duizenden klanten van ABN Amro zijn door een technische storing dubbele bedragen afgeboekt op hun creditcard. Daardoor was het voor een aantal mensen niet mogelijk om geld op te nemen bij de pinautomaat, omdat zij hun saldo hadden overschreden. „Er is een fout gemaakt, we betreuren het enorm", zei een woordvoerder van de bank gisteren. Het probleem is vol gens de zegsman inmiddels opgelost en de bedragen zijn teruggeboekt. ANP AMSTERDAM - ING Groep verkoopt zijn 70 procent be lang in het Zwitserse Banque Baring Brothers aan de top man Eric Sturdza. Dat maakte de bank-verzekeraar giste ren bekend. Sturdza had al 30 procent van de aandelen Banque Baring in handen. Financiële details zijn niet bekendgemaakt, maar de transactie zal geen zichtbaar effect hebben op de winst van ING. Banque Baring Brothers heeft ongeveer 1,6 mil jard euro onder beheer. ING blijft echter als vermogensbe- heerder actief in Zwitserland en wil ook verder groeien in dat land. De transactie moet nog worden goedgekeurd door de autoriteiten en wordt naar verwachting eind dit jaar afgerond. ANP SYDNEY - De economie van Australië is in het tweede kwartaal van dit jaar met 1,3 procent gegroeid ten opzich te van de voorgaande drie maanden. Het gisteren gepubli ceerde cijfer van het nationale bureau voor statistiek is iets hoger dan analisten hadden verwacht. In vergelijking met het tweede kwartaal van 2004 bedroeg de groei 2,6 procent. De grote vraag naar grondstoffen als koper en ij zererts geeft de economie van Australië een impuls. ANP AMSTERDAM - Rubber- en specerijenhandelaar Amster dam Commodities (Acomo) heeft in de eerste helft van dit jaar een nettowinst behaald van 1,9 miljoen euro tegen 2,3 miljoen euro in dezelfde periode 2004. Het bedrijf schrijft de winstdaling vooral toe aan de aanhoudend la ge prijzen. Acomo, dat de halfjaarcijfers gisteren bekend maakte, geeft geen concrete verwachting voor geheel 2005. ANP Nederlandse bedrijfsleven gaat inburgeringscursussen ge ven aan werknemers. Voor het pizijn van de iverknemer uiter aard, maar ook uit eigenbelang. „We hebben een paar Afrikaan se werknemers er herhaaldelijk opmoeten wijzen dat ze niet een hele gang konden poetsen met een kwart emmertje water. Ze waren zo zuinig met water dat ze het liefst de volgende dag met dezelfde emmer sop verder zou- den werken. door Mathijs Rotteveel DEN HAAG - Dat inburgering zich niet beperkt tot het kunnen spellen van 'aap', 'noot' en 'Mies' of het invullen van een be lastingformulier, weet dis trictsmanager Aschwin Keymis van schoonmaak- en beveili gingsbedrijf CSU uit eigen erva ring. „We hebben ook een werknemer 'gehad die in plaats van op, naast de toiletpot ging zitten om zijn behoefte te doen", zegt hij. tfiij wist niet wat een toiletpot k In zijn geboorteland werden waarschijnlijk de bosjes langs 1' <le weg als toilet gebruikt. Als dit soort dingen bij een klant gebeurt, heb je als schoon maakbedrijf wel wat uit te leg- I gen." Afspraken Net als de Nederlandse overheid is nu ook het bedrijfsleven door- drongen van het nut van het in burgeren van buitenlanders die in Nederland komen wonen en werken. Vanaf volgend jaar moeten immigranten die in Ne derland willen wonen en weiken een verplichte inburge ringscursus volgen. Ook alloch tonen die hier al langer wonen, maar de Nederlandse taal nog onvoldoende machtig zijn, moeten de cursus succesvol af- ronden. Hierop vooruitlopend hebben enkele grote Nederland se bedrijven als Philips, TPG Post, CSU en Sodexho gisteren afspraken gemaakt met Rita Ver donk, minister van Vreemdelin genzaken en Integratie. Ze wil len gezamenlijk de integratie van hun buitenlandse werkne mers stimuleren en gaan tot mei volgend jaar delen van de inbur geringscursus voor hun reke ning nemen. Eric van den Broek, directeur persooneelszaken van CSU, zou het liefst het hele inbur- geringstraject van zijn werk nemers zelf vei'zorgen. „Inte gratie van onze werknemers is heel belangrijk voor ons", zegt hij. „We hebben hier 60 ver schillende nationaliteiten in dienst. Van onze 8000 werk nemers is 25 tot 30 procent al lochtoon. We zijn hier zeer bedreven in het communiceren met handen en voeten, maar onze werknemers maken schoon in grote kantoren - ook overdag - en hebben dus direct met onze klanten te maken. Die be heersen de internationale gebarentaal vaak minder goed." CSU geeft vooralsnog een deel van de inburgeringscursus uit handen. Van den Broek is in ge sprek met SVS, een opleidingsin stituut voor de schoonmaak branche, om het lesmateriaal van enkele bestaande cursussen aan de verwachte inburgerings- eisen aan te passen. „Zodat on ze werknemers bij SVS vast een deelpapiertje voor hun inburge- ringscertificaat kunnen halen." Ernest Kakankan (r) aan het werk in de kantoren van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Justi tie in Den Haag. Net als de overheid is nu ook het bedrijfsleven doordrongen van het nut van het inbur geren van buitenlanders die in Nederland komen wonen en werken. foto Harmen de Jong/GPD Volgens Maud Bredero van het departement Vreemdelingenza ken en Integratie proberen veel Nederlandse bedrijven de inte gratie van hun werknemers te stimuleren. Ze geven hun werk nemers taalcursussen en betalen het aantal uren uit dat ze daar mee bezig zijn, of de bijeenkom sten vinden tijdens kantooruren plaats. Vrouwen „Ik was laatst op werkbezoek bij een metaalverwerkings bedrijf in de Rijnmond", zegt Bredero. „Daar werkten een paar Turkse lassers die hun vak goed verstonden, alleen spraken ze nog steeds geen Neder lands. De werkgever heeft ze toen een taalcursus aangebo den. Om ze te stimuleren die te volgen, mochten hun vrouwen gratis mee. Dat was een groot succes." Volgens Bredero lopen veel allochtonen in hun carrière aan tegen een glazen plafond: ondanks dat ze hun werk goed doen, krijgen ze geen pro motie. „En bij sollicitaties komen de brieven met een allochtone naam onderop de stapel", zegt ze. „We moeten niet alleen eisen stellen, maar ook de mogelijkhe den bieden om carrière te ma ken. Universiteiten proberen al allochtone studenten over te ha len om promotieonderzoek te gaan doen. Nu begint het be drijfsleven ook met dit soort ini tiatieven." GPD Een e-mail van een 'versmanager' vaneen C1000 supermarkt begint z°' «Beste meneer, wanneer je iets in e?n^ra,öt schrijft, schrijf dan geen on- an- Hij vindt ambachtelijke slagers ®aar knoeiers. De aanleiding om dat °P te merken is mijn stukje in deze bant over ham. Als je een binnen- randje wilt blussen moet je een half onssupermarktham uitwringen, daar at genoeg water in om het vuur te do- !en' ®at schreef ik in wat andere woor- en.Het antwoord van de supermarkt en: ham van de slager is ook nat! ,erst 'ets over eieren. Een eitje mag Met meer gewoon lekker zijn, het is *°oral goed voor je. De komende we en zullen berichten in krant en blad erschijnen over de nieuwste weten- c appelijk inzichten in het ei. Een ei oetJegoed. Het zal beweerd worden door een Amerikaanse voedingsdeskun dige op een congres van de internatio nale eierenhandel, binnenkort in Am sterdam. Ongelijk zal de deskundige wel niet hebben. Wat mij dwars zit is dat hij betaald wordt door de gezamen lijke eierboeren. En nog iets. Iedereen zegt van zijn koopwaar dat het goed voor je is. Melk moet van de dokter, zegt het Zui- velbureau. En brood, daar zit wat in, zeggen de broodbakkers. Limonade- en soepfabrikanten zeggen dat hun flesjes vruchten- en groenten- sap aan de voorschriften van het Voe dingscentrum voldoen: elke dag twee appels en een stronk broccoli en je zult 115 jaar oud worden. Het is bewezen en het kan in een flesje. Dat onlangs we tenschappelijk tegengesproken werd dat groente en fruit tegen kwalen hel pen, is verdonkeremaand. Heinz zegt nog steeds dat tomatenketchup helpt tegen kanker en vooral tegen prostaat kanker. Vervelend dat het onlangs weer wetenschappelijk betwijfeld werd. Ook de vleeshandel zit aan onze gezondheid en liet het Voorlichtingsbu reau Vlees reclamefilmpjes maken die ons leerden dat een man sterk wordt van vlees en een vrouw mooi. Boven dien moest het bureau van zijn op drachtgevers liegen dat Nederlands vlees beter gecontroleerd wordt dan an der vlees. Effe checken. Het heeft niet geholpen want het Vleesbureau wordt opgeheven. In de vis spelen ze geen doktertje, maar als een epidemioloog (rekent uit hoe het komt dat we dood gaan) zegt dat vis goed is voor je hart, dan geeft de vis handel de boodschap graag door. Intus sen is vette vis het middel bij uitstek voor de ontwikkeling van de hersens van kindjes en worden vervelende kin deren er gehoorzame schatjes van. We tenschappelijk bewezen in Amerika. Rode wijn is trouwens ook ergens goed voor. Het komt allemaal over ons heen. Maar in stukjes; samenhang ontbreekt. Daar om moet mijn eitje toch maar vooral lekker zijn en eet ik ham, maar mooie droge, en kaas, maar hele goede, en bok king van de visboer die bakt als de bes te. Hier de boze brief van de versmanager. „Ik ben al ruim twintig jaar slager en heb zowel ervaring in ambachtelijke slagerijen als in diverse supermarkten. In de ham van de ambachtelijke slager zit ook altijd water, gemiddeld zo'n 10 tot 20 procent, alleen hij hoeft het niet op de verpakking te vermelden dus daar zie je als consument niets van. Het verschil tussen de ham van de slager en de ham van de supermarkt is dat de ham van de slager dikwijls een week in de winkel ligt voordat hij opgesneden is, terwijl in een supermarkt het hele blok dezelfde dag verkocht wordt. De ambachtelijke slagers die nog zelf ham men maken en roken zijn in Nederland op de vingers van één hand te tellen, dus waar wordt je nu echt bedot? Trou wens, wist u dat dezelfde slager van het afval en restjes van die zogenaamde goede ham nog salades maakt ook; kun je nagaan hoe vers die salade is." Am bachtelijke slagers, zet hem op. En vers manager, hoe oud zijn eigenlijk de eie ren op uw schap en waar kan ik dat aan zien Wouter Klootwijk door Brenda van Dam Verzekeringen? Als je stu deert zul je de studiefi nanciering ongetwijfeld lie ver ergens anders aan beste den. Maar inboedel, aanspra kelijkheid en ziektekosten zijn zaken waar je maar be ter geen grote financiële risi co's mee kunt lopen. Als je op kamers gaat wonen, dan zul je merken dat je be hoorlijk wat spullen bij el kaar hebt verzameld: boeken, pc, kleding, geluidinstallatie, cd's, meubels, vloerbedek king et cetera. De inboedel is al snel 10.000 euro waard. Als daar door brand, watero verlast of diefstal iets mee ge beurt, dan ben je zeer waar schijnlijk niet in staat om nieuwe spullen aan te schaf fen. Daar is een inboedelver zekering dus voor bedoeld. Voor een paar tientjes per jaar is jouw kamer verzekerd tegen de gevolgen van brand, water en diefstal. De hoogte van de premie hangt af van de waarde van de inboedel en de woonplaats. Ook onmisbaar is de aanspra kelijkheidsverzekering parti culieren, de AVP. De AVP dekt de schade die jij aan een ander en/of aan diens spullen veroorzaakt. Als iemand door jouw toedoen invalide raakt bijvoorbeeld, dan kan de schade oplopen tot in de honderdduizenden euro's. Dergelijke bedragen zijn door niemand op te brengen. In de meeste gevallen kunnen studerende kinderen op de po lis van hun ouders meeverze kerd blijven. Ook als zij niet meer thuis wonen of meerder jarig zijn. Een aantal maat schappijen hanteert daarbij wel een leeftijdsgrens. Als je wél een AVP moet afsluiten, zorg dan dat het verzekerde bedrag 500.000 euro of hoger is. Een AVP sluit je af vanaf zo'n 30 euro per jaar. Hoe zit het met de ziektekos ten? Heb je een bijbaantje dan ben je dit jaar nog auto matisch verzekerd via het zie- kexxfonds. Wie geen baantje heeft, is aangewezen op de standaardpakketpolis voor studenten. Studenten jonger dan 20 jaar betalen hiervoor 37}55 euro per maand; oudere studenten betalen 44,50 euro per maand. De dekking is ver gelijkbaar met het zieken fondspakket. En net als bij het ziekenfonds, kun je een aanvullende verzekexing en/of een tandartsverzeke ring afsluiten. In de aanvul lende beurs is hiervoor een bedrag van 37,50 euro opge nomen. Heb je een standaardpakket polis en ga je een tijdje wer ken, dan beland je direct in het ziekenfonds; je bent dan dubbel verzekerd. Als dat minder dan drie maanden duurt, dan kun je de stan daardpakketpolis aanhouden en bij het ziekenfonds een for mulier krijgen, waarmee je de particuliere premie gedeel telijk terug kunt krijgen. Bij baantjes die langer in beslag nemen, moet er definitief ges witcht worden naar het zie kenfonds. De introductie van de nieuwe zorgverzekering per 1 januari 2006 maakt aan dit switchen een einde. Dan vervalt het onderscheid tus sen particulier en zieken fonds. Iedereen van 18 jaar en ouder is dan verplicht zélf een zorg verzekering af te sluiten. Als je nu een ziektekostenverze kering hebt (of afsluit), dan ontvang je dit najaar van de verzekeringsmaatschappij een offerte voor de nieuwe zorgverzekering. Bij de nieuwe zorgverzeke ring moet over inkomen uit werk en woning een procen tuele premie betaald worden. Daarnaast betaalt iedereen een nominale premie van zo'n 1100 euro op jaarbasis aan de verzekeraar. Studen ten hoeven over hun studiefi nanciering geen procentuele premie af te dragen. Heb jij een bijbaantje, dan wordt er via de werkgever wél geld in gehouden. Omdat studenten net als andere minimagroe- pen de nominale premie niet volledig zelf kunnen opbren gen, kunnen zij via de over heid een zorgtoeslag van maximaal zo'n 425 euro per jaar krijgen. De Belas tingdienst/Toeslagen ver spreidt in september de aan vraagformulieren hiervoor. GPD lutaniiuka

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2005 | | pagina 9