Religieus erfgoed staat centraal
GIRO 309
PZC
Route langs
orgelbespelingen
in negen kerken
4 VAN'DE 10 HARTINFARCTEN ZIJN HET CEVOLC l/AN DIABETES
Historische gebouwen bekijken op Open Monumentendag
Brand verwoest groot
deel Sluis' restaurant
dinsdag 6 september 2005
door Andrea Bolle
ZIERIKZEE - Kerken, kapelle
tjes, hofjes en wees- en gasthui
zen staan dit jaar centraal tij
dens de Open Monumentendag
zaterdag. Omdat dit religieuze
erfgoed bepalend is voor veel
stads- of dorpsbeelden in Neder
land, krijgt het dit jaar extra
aandacht. Ook Schouwen-Dui-
veland speelt hier op in en stelt
verschillende godshuizen open
voor bezichtiging.
Daarnaast zijn veel andere histo
rische gebouwen te bewonde
ren. Iedere monumenteigenaar
geeft zijn eigen invulling aan de
dag met exposities, uitvoerin
gen of andere activiteiten. Om
dat deze dag samenvalt met Na
tionale Orgeldag worden in ver
schillende kerken orgelconcer
ten gegeven. Het jaarlijkse Mu
ziek Monumentaal zorgt dat in
Zierikzee de hele dag muziek te
horen is, van Afrikaanse percus
sie tot folklore.
Een overzicht van openstellin
gen in de verschillende kernen.
Tenzij anders vermeld, zijn alle
monumenten te bezoeken van
10.00 tot 17.00 uur.
BROUWERSHAVEN - De Gro
te of Sint Nicolaaskerk werd ge
bouwd in 1300 en is de enige vol
ledige kruiskerk op Schou-
wen-Duiveland.
In het Brouws museum komt
het maritieme verleden van de
Smalstad tot leven aan de hand
van scheepsmodellen, schilde
rijen en topografische kaarten.
Open van 11.00 tot 17.00 uur.
Molen Windlust aan de Oude
Haven is in 1935 gebouwd en
nog regelmatig in gebruik. Af
hankelijk van de windrichting
is ofwel Windlust of molen De
Lelie in Eikerzee voor het pu
bliek geopend.
BRUINISSE - De Oudheidska
mer herbergt een collectie ge
bruik- en siervoorwerpen en
meubilair die herinneren aan
het visserijverleden.
BURGH-HAAMSTEDE - De Ne
derlandse Hervormde kerk in
Burgh was in in 1647 de eerste
protestantse kerk op Schou-
De Grote of Sint Nicolaaskerk in Brouwershaven, de enige volledige kruiskerk op Schouwen-Duiveland, is te bezichtigen tijdens de Open
Monumentendag. foto Marijke Folkertsma
wen-Duiveland. De Nederland
se Hervormde kerk in Haamste
de is een gotische kruiskerk en
herbergt een tekst van koning
Lodewijk Napoleon. Beide gods
huizen zijn geopend van 10.00
tot 16.00 uur.
Aan het Sluispad staat 't Oude
Anker en is particulier bezit. De
trapgevel dateert uit 1617. Het
pand is alleen tijdens de Monu
mentendag te bezoeken. Het hos
pitaalbunker aan de Nieuwe-
weg is tijdens de Tweede We
reldoorlog gebouwd voor de ver
zorging van gewonden en dient
nu als oefenruimte voor de vrij
willige brandweer.
In de Burghse Schoole is van
10.00 tot 16.00 uur een expositie
over ringwalburchten in Zee
land en verdwenen kastelen op
Schouwen-Duiveland te zien.
Pannenkoekmolen de Graan
halm is van 12.00 tot 19.00 uur
te bezichtigen en van 13.30 tot
16.30 uur staan de deuren van
de Bewaerschole open. Daar
naast is Slot Haamstede te be
zoeken.
BURGHSLUIS - De Plompe To
ren herinnert aan het verdron
ken dorp Koudekerke en dient
nu als informatiecentrum van
de Vereniging Natuurmonumen
ten.
DREISCHOR - De Adriaans-
kerk met het graf van aristo
craat Pieter Mogge is te bezoe
ken van 9.00 tot 17.00 uur.
ELKERZEE - Molen De Lelie
aan de Kloosterweg is een ronde
stenen grondzeiler uit 1868. Af
hankelijk van de windrichting
is ofwel De Lelie of molen Wind
lust in Brouwershaven voor het
publiek geopend.
NOORDGOUWE - De meestoof
Willem Hl werd in 1864 ge
bouwd voor het stampen en dro
gen van de wortels van de mee-
krapplant. Nu is zij één van de
bestbewaarde herinneringen
aan de meekrapindustrie op
Schouwen-Duiveland.
OUWERKERK - In het mini-
scheepvaart museum Viane is
een particuliere collectie van
maritieme voorwerpen onderge
bracht. Het Watersnoodmuseum
is tegen gereduceerde prijs te be
zoeken.
RENESSE - De toren van de Ja-
cobuskerk aan de Lange Reke
stamt uit de vijftiende eeuw.
Het schip is vermoedelijk in het
begin van de zestiende eeuw ge
bouwd.
SEROOSKERKE - De Neder
landse Hervormde kerk op het
dorpsplein dateert uit de Middel
eeuwen en is te bezoeken van
10.00 tot 16.00 uur.
ZIERIKZEE - De kerken en mu
sea in Zierikzee openen ook hun
deuren. Het Stadhuis, het Stad
huismuseum, het Maritiem mu
seum, de Museumhaven, de Dik
ke Toren, de Nieuwe Kerk, de
Lutherse kerk, de Gasthuiskerk
en de Beuze, de Sint Willibror-
duskerk en de Stads- en com-
merciewerf doen mee aan Monu
mentendag. Laatstgenoemde is
geopend van 11.00 tot 17.00 uur.
Het bakkerijmuseum Om den
Broode aan de Witte Eyestraat
geeft een historisch beeld van
de bakkerij en de groei van de
Koninklijke Zeelandia groep in
het bijzonder. De twee molens
De Hoop en Den Haas sluiten
aan op dit vakgebied en zijn
open voor publiek. Molen De
Hoop is alleen 's morgens van
9.00 tot 12.00 uur geopend.
In de Sint Domusstraat is het
Sint Jacobsmarktje/Vismarkt te
bezoeken van 10.00 tot 16.00
uur, indertijd gesticht voor het
huisvesten van vissersweduwen.
Ook particulier bezit wordt spe
ciaal voor deze dag opengesteld.
In het pand aan Havenpark
13-15 houdt een architectenbu
reau kantoor. De begane grond
en de tuin is van 10.00 tot 15.00
uur toegankelijk voor publiek.
De Nobelpoort en de Zuidhaven
poort zijn ook alleen tijdens
Open Monumentendag te bezich
tigen. Beide zijn in de veertien
de eeuw gebouwd.
ZONNEMAIRE - De Nederland
se Hervormde kerk is een kerk
gebouw uit 1867 dat het oor
spronkelijke godshuis verving.
Open van 10.00 tot 16.00 uur.
pagina 23
religie tekent
Monumentendag
door Esme Soesman
ZIERIKZEE - Tegelijk met
Open Monumentendag wordt za
terdag ook Nationale Orgeldag
gehouden. Liefhebbers kunnen
via een uitgestippelde route een
tocht maken langs negen kerken
op Schouwen-Duiveland. Daar
worden de orgels op vastgestel
de tijden bespeeld.
Het orgelevenement begint om
10.30 uur in de hervormde kerk
in Dreischor, waar gedurende
twintig minuten een demonstra
tie wordt gegeven door orgelbou
wer J. van der Veer uit Dord
recht. De route eindigt om 16.30
uur in de Zierikzeese Nieuwe
Kerk met een half uur durend or
gelconcert van Mar van der
Veer.
In de tussentijd worden deelne
mers aan de route vernacht in
Noordgouwe, Brouwershaven,
Renesse, Burgh en in de Willi-
brorduskerk, Gasthuiskerj
Lutherse kerk in Zierii
Waar - op vaste tijden - s>
andere organisten twintig
ten het orgel bespelen. Dec«
nemende organisten zijn
Boer, Theo Faber, Kees Gio
leer, Willie den Hollander^
rien Stouten, Prosper Sevs
en Mar van der Veer. Naar
activiteit en het tijdstip die»
uitmaken van de route word
in diverse kerken nog mee
het kader van Nationale Oij
danwel Open Monument©
gedaan.
Het is de vierde keer d
tionale Orgeldag wordt gèj
den. Omdat de meest be'
kende orgels in monume
kerkgebouwen staan worde
ze twee dagen gecombin#
De brochure waarin
Schouwen-Duivelandse
route en programmatijden a
vermeld is te bestellen
psevestre@zeelandnet.nl.
door René Hoonhorst
SLUIS - Bij een brand in restau
rant Avalon aan de Nieuwstraat
in Sluis is gisteren een groot
deel van de inventaris verloren
gegaan. Snel ingrijpen van de
brandweer verhoedde dat het
pand aan de invalsweg naar
Sluis tot de grond toe afbrand
de.
De brandweer werd gisteren te
gen het middaguur gewaar
schuwd door een schoonmaak
ster, die toen als enige aanwezig
was in het pand. Zij signaleerde
rook en vlammen achter de bar.
De politie meldde even later dat
de vlammen naar buiten sloe
gen, reden waarom naast de
korpsen van Sluis, Aardenburg
en Cadzand ook de hoogwerker
van Knokke zich naar de brand
spoedde. Dat de grensoverschrij
dende samenwerking goed van
de grond is gekomen, werd zo
doende nog voor de oefe
van die avond - toen het S!
korps in Aardenburg oefs
met Maldegemse collega's -
wezen. De aanwezige bn.
weerlieden hadden de te
snel onder controle en kote
binnen twee uur het sein 'te
meester' geven. Even di-
konden de tientallen spuiij
ten al het materieel inpakk
terugkeren naar de kazerne
De oorzaak van de brand i
gisteren nog onderzocht doa*
technische recherche. De brs
weer constateerde wel da',
vuurhaard ontstond in of h
buurt van de geluidsinstah
Of het om kortsluiting in he:
paraat of problemen met dé
sche bedrading ging, laatbr;
weercommandant N. Mes
graag over aan het politieora
zoek. Moskie laat zich ook:
verleiden tot schattingen c
de schade. „Het pand is ge. w
kig gered."
uORZMItDMBErES
Dieren.
Beestachtig
behandeld.
Verwaarloosd.
Mishandeld.
Help ons.
Help de dieren.
Samen zijn we
verantwoordelijk.
