Vaart uit inhaalrace
van armen op rijken
Groepsverkrachters op cursus
PZC
Pino demonstreert tegen opheffing van NPS
Pleidooi voor steun in
onderhoud oud huis
Universiteiten richten zich op buitenland
Stellen met kinderen, jeugd en laagopgeleiden leveren in
Controle óp gedrag van
kinderen achter computer
Eindelijk Nederlandse kiltkleuren
Beatrix stuurt Chirac telegram
Boerderij toch niet opgeblazen
Brabant pakt luchtvervuiling aan
Darmbacterie onder controle
Kwart van patiënten in
zorginstelling ondervoed
Crijgsmachttop
'ereorganiseerd
ftnr.lohn Hermse
DEN HAAG-De verschillen in
uivaart tussen Nederlanders
emen sinds 2002 weer toe. Wa
in mensen met een smalle
eurs en een lage opleiding
achterstanden tot die tijd
ian het inlopen, in 2004 lijkt
je inhaalrace tot staan ge
nacht. Vooral stellen met kin-
ren. jongeren en laagopgelei-
n hebben moeten inleveren
[ip de kwaliteit van hun leven.
Iet Sociaal en Cultureel Planbu-
eau (SCP) schrijft dit in het rap-
iort De sociale staat van Neder-
and dat gisteren is aangeboden
,an voorzitter van de Tweede
[amer Weisglas. Het SCP heeft
an de hand van onder meer de
joonsituatie, gezondheid, sport
beoefening, het bezit van du-
e spullen en vakanties vastge-
eld wat de leefsituatie van de
[ederlanders is.
ussen 1993 en 2004 zijn de Ne-
erlanders er allemaal op voor
afgegaan, al zijn sommige groe
ien beter af dan anderen,
n het algemeen zijn het de mid-
lengroepen die sinds 2002 met
en slechtere leefsituatie te
taken krijgen. Het SCP spreekt
jjn 'opvallende trendbreuken',
je laatste drie jaar is het aantal
Sensen met een slechte leef-
Ruatie gestegen, terwijl er juist
under Nederlanders zijn die in
tede omstandigheden leefden.
lijlijn
)oor de economische stagnatie,
h combinatie met het overheids
geld, hebben sinds 2002 voor
jongeren tussen de 18 en 24
ar, mensen met alleen basis-
nderwijs en stellen met kinde-
»h moeten inleveren. Op vrij-
el alle terreinen zijn zij erop
iteruit gegaan, maar het SCP
emt bepaalde gebieden met
me. Al deze groepen zijn min-
ir gaan wonen. Mensen met
pderen hebben moeten inleve
ren op vakanties en sport, laag
opgeleiden hebben minder vrije
tijd geld voor de dagelijkse
boodschappen. Jongeren zijn er
slechter aan toe omdat zij meer
aan de zijlijn van de maatschap
pij blijven staan: ze doen bij
voorbeeld minder vrijwilligers
werk.
Maar er zijn ook groepen die er
de laatste twee jaar verder op
vooruit gingen, zoals mensen
tussen de 65 en 74, alleenstaan
den, mensen zonder kinderen,
hoogopgeleiden en mensen die
goed verdienen. „Zij weten in
een periode van economische
stagnatie en bezuinigingsmaat
regelen hun situatie over de hele
linie relatief te verbeteren",
schrijft het SCP.
Het bureau stelt nog eens vast
dat Nederlanders over hun ei
gen situatie meer te spreken zijn
dan over de maatschappij waar
in zij leven. Hun eigen leven
krijgt een gemiddeld rapportcij
fer van 7,6, de waardering voor
de maatschappij daalde van een
6,6 naar 6,2. ANP
pagina 4
gros Nederlanders
wantrouwt kabinet
openbaar vervoer is geen
alternatief
door Mark Wijdeven
Zij lopen echter wel het risico
dat zij aansprakelijk gesteld
AMSTERDAM - Auteursrech- worden voor het gedrag van
tenorganisatie Brein en stich
ting De Kinderconsument
hebben een gratis programma
gemaakt dat de thuiscompu
ter controleert op de aanwe
zigheid van (illegale) mu
ziek-, film- en spelbestanden.
De Digital File Check is voor
al bedoeld voor ouders die
geen idee hebben wat hun kin
deren van internet halen.
De meeste ouders beschou
wen het downloadgedrag van
hun kinderen niet als een ge
vaar, aldus een woordvoerder
van Brein gisteren.
hun kinderen.
De eigenaar van een internet
aansluiting of de ouder van
een minderjarige riskeert bij
voorbeeld een schadeclaim
voor het verspreiden van mu
ziek, films en computerspel
len via internet. Het program
ma detecteert daarom ook uit
wisselprogramma's zoals Ka-
zaa.
De ontwikkelaars willen
ouders en opvoerders een
hulpmiddel bieden waarmee
zij hun kinderen kunnen wij
zen op het illegale handelen
en de nevenrisico's. ANP
dinsdag 6 september 2005
ST ANDREWS - Nederland heeft eindelijk eigen kleuren
voor de kilt. Het ontwerp voor de 'Schotse rok' is van Da
vid Wishart van de St. Andrews universiteit. Niet geheel
verrassend heeft hij voor de 'tartan' gekozen voor de kleu
ren rood, wit en blauw, in combinatie met oranje. De 'tar
tan of Holland' is officieel erkend en geregistreerd op de
index van internationale tartans van de Scottish Tartans
Authority.
„Er was vanuit Nederland een grote vraag naar een 'eir
gen' tartan", aldus Davis Wishart. De verschillende Schot
se clans hebben ieder hun eigen kleuren, Nederlanders
die zich in het traditionele Schotse kostuum wilden hijr-
sen, moesten altijd leentjebuur spelen en pronken met an
dersmans kleuren. GPD
DEN HAAG - Koningin Beatrix heeft de Franse presi
dent Chirac per telegram een voorspoedig herstel toege
wenst. Dat maakte de Rijksvoorlichtingsdienst gisteren
bekend.
De 72-jarige president werd vrijdag in het ziekenhuis Val
de Grace in Parijs opgenomen wegens een lichte beroerte.
Zijn gezondheidstoestand is inmiddels 'zeer bevre
digend', meldde het ziekenhuis zondag. ANP
DEN BOSCH - De provincie Noord-Brabant heeft de
vergunning ingetrokken om in de Biesbos voor de speel
film Zwartboek een boerderij op te blazen. De vergun
ning is ingetrokken omdat regisseur Paul Verhoeven ande
re dingen wilde doen dan waarvoor toestemming was ver
leend.
Volgens een woordvoerster staat het Verhoeven vrij om
opnieuw een vergunning aan te vragen. Verhoeven wil de
boerderij drie keer opblazen, terwijl de provincie slechts
voor één klap toestemming had verleend. ANP
DEN BOSCH - Het college van Gedeputeerde Staten van
Noord-Brabant gaat proberen de luchtvervuiling aan te
pakken. Gedeputeerde A. Moons heeft dit gisteren be
kendgemaakt. Brabant is naast de Randstad de provincie
met de ernstigste vervuiling, onder meer door fijnstof.
Daardoor dreigen allerlei projecten zoals de aanleg van
wegen en de bouw van woningen en bedrijven niet door te
gaan. ANP
HARDERWIJK - De geïsoleerde afdeling in ziekenhuis
Sint Jansdal in Harderwijk waarin patiënten liggen die
besmet zijn met een gevaarlijke darmbacterie, is opgehe
ven. Het ziekenhuis zegt de uitbraak van de bacterie on
der controle te hebben.
De laatste weken zijn er in het ziekenhuis geen nieuwe be
smette patiënten bijgekomen, zo meldde het Sint Jansdal
gisteren. In het ziekenhuis bevinden zich nog vier patiën
ten besmet met de darmbacterie Clostridium difficile. De
ze patiënten worden nu volgens de normale hygiënericht-
lijnen verpleegd. Zij vormen geen risico voor de overige
patiënten. ANP
door Bouke Bergsma
en Marijn van der Pas
DEN HAAG - De overheid moet
grootschalig onderhoud aan
vooroorlogse huizen ondersteu
nen. Dat kan door de kosten af
trekbaar te maken van de belas
ting of door een bijdrage van de
overheid. Dit willen bouworga-
nisatie Bouwend Nederland,
werkgeversverenigingen VNO-
NCW en MKB-Nederland en
vakcentrale FNV.
Het kabinet moet de komende
drie jaar 250 miljoen euro uit
trekken voor het plan, aldus
VNO-NCW gisteren. De aftrek
regeling zou eenmalig moeten
zijn als de kosten van groot on
derhoud aan een woning tussen
de 10.000 en 30.000 euro bedra
gen, met een maximale steun
van 8000 euro.
Een derde mogelijkheid is het
btw-tarief voor onderhoud on
der de 5000 euro te verlagen.
VNO-NCW wil het voorstel beta
len uit de extra opbrengsten van
de verkoop van aardgas. Het is
niet de eerste keer dat werkge
vers in Nederland pleiten voor
steun om de in totaal 870.000
vooroorlogse woningen te reno
veren.
Volgens de werkgeversorganisa
tie hebben veel huiseigenaren
het onderhoud te lang uitgesteld
'door de stagnerende inkomens
ontwikkeling'. Alleen al in de
bouw kan dat 'enkele tiendui
zenden banen' opleveren, schat
VNO-NCW. ANP
Utrecht wordt gepresenteerd.
Uit het onderzoek blijkt dat het
ook nog niet best is gesteld met
incontinentieproblemen, door-
ligwonden en mensen die won
den of huidirritatie in huid
plooien krijgen.
Ondervoeding komt in zieken
huizen het vaakst voor bij klei
ne kinderen en ouderen boven
de 75 jaar. Dat heeft volgens dr.
R. Halfens ook te maken met de
staat waarin de patiënten de in
stelling binnenkomen.
Volgens de onderzoekers is er
nog steeds een gebrek aan richt
lijnen en beleid om ondervoe
ding onder patiënten op te spo
ren en te behandelen. ANP
door Saskia Gaster
MAASTRICHT - Een op de vier
patiënten in zorginstellingen als
ziekenhuizen, verpleeg- en ver
zorgingshuizen, revalidatiecen
tra en in de thuiszorg is onder
voed. In academische ziekenhui
zen en algemene ziekenhuizen
komt ondervoeding het vaakst
Daar gaat het om respectieve
lijk 28,3 en 24,3 procent van de
patiënten.
Dat blijkt uit de landelijke pre
valentiemeting zorgproblemen
2005 van de Universiteit van
Maastricht, die vandaag in
(Advertentie)
)EN HAAG - De hoogste mili-
air in Nederland heet vanaf nu
liet meer chef-defensiestaf,
laar 'Commandant der Strijd
krachten'. Dat heeft minister
lamp van Defensie gisteren be-
endgemaakt tijdens een mili-
lir ceremonieel in de Ridder
aal in Den Haag ter ere van de
evelsoverdracht van de krijgs-
nacht aan generaal D. Berlijn.
)e scheidende bevelhebbers
an de marine, landmacht en
ichtmacht droegen hun bevel
steren over. Hun functie be
aat in de nieuwe organisatie
an de krijgsmacht niet meer.
eneraal Berlijn heeft nu als
ommandant der Strijdkrach-
in het bevel over de gehele
rijgsmacht, al blijft het 'opper-
evel' voorbehouden aan de re-
Op het Plein in Den Haag staat Pino uit Sesamstraat de pers te woord over de plannen die de NPS bedreigen.
door Marieke de Witte
DEN HAAG - „De NPS moet blijven om
dat wij net verhuisd zijn en ik heb geen
zin om opnieuw mijn knuffels in te pak
ken." Met dat argument gaf Pino giste
ren aan waarom de Sesamstraat-vogel
niet achter de kabinetsplannen voor de
publieke omroep staat. Daarin staat on
der meer het voornemen om de NPS op
te heffen.
Op het Plein in Den Haag reikte Pino sa
men met cabaretier/presentator Jörgen
Raymann 93.000 handtekeningen uit aan
vertegenwoordigers van de Tweede Ka
mer, waar gisteren een hoorzitting werd
gehouden over de plannen van staatsse
cretaris Van der Laan van Media.
De NPS vervult een aparte positie bin
nen de publieke omroep, omdat de om
roep geen leden heeft. De tienjarige orga
nisatie maakt, soms samen met andere
omroepen, programma's als Zembla, No
va, Klokhuis en Sesamstraat. Achter die
programma's zitten volgens voorzitter R.
van Boxtel hele netwerken. „Als de NPS
woi'dt opgeheven, dan wordt het kersen
plukken voor andere omroepen welke
programma's zij willen hebben."
Volgende week maandag vindt in het Ka
merdebat plaats over het kabinetsplan
voor de publieke omroep. De coalitiepar
tijen bereikten daarover tijdens het 'Paas-
akkoord' overeenstemming. De omroe
pen verliezen een groot deel van hun bud
get. Deels kunnen zij dat terugverdienen
foto Robin Utrecht/ANP
met programmavoorstellen in vastgeleg
de segmenten.
De omroepen vrezen vervlakking en
meer bureaucratie. Ook zijn zij bang dat
de best bekeken programma's worden
weggekocht door commerciële zenders.
GroenLinks-Kamerlid Halsema noemde
het gisteren na afloop van de hoorzitting
opvallend, dat vrijwel geen enkele om
roep of betrokken organisatie positief
was over de plannen. „Daar kunnen de
coalitiepartijen niet omheen." ANP
ïing.
et doel van de reorganisatie is
at landmacht, luchtmacht en
larine onder één bevel meer en
eter zullen samenwerken. Die
rie krijgsmachtdelen krijgen
perationele commandanten die
irect vallen onder het bevel
an generaal Berlijn. ANP
door Remko Tanis
ROTTERDAM - Elf Rotterdam
se jongens, die vorig jaar drie
meisjes hebben verkracht, zijn
gisteren veroordeeld tot maxi
maal twaalf maanden jeugdge
vangenis, waarvan drie maan
den voorwaardelijk.
Tien konden direct na het von
nis naar huis, omdat zij hun
straf al in voorarrest hebben uit
gezeten. In de zaak van een
twaalfde verdachte moet nog
verder onderzoek worden ge
daan, aldus de rechtbank.
De groep, nu 14 tot 17 jaar oud,
verkrachtte de drie meisjes in
de Rotterdamse wijk Katend-
recht. Dit gebeurde tussen fe
bruari en oktober vorig jaar. De
slachtoffers waren toen 13 en 14
jaar oud. Zij werden door de jon
gens meegenomen naar een kel
derbox of woning, waar de
groep hen misbruikte. De jon
gens verklaarden op het idee te
zijn gekomen door seksueel ge
tinte videoclips die zij op de mu
ziekzenders TMF en MTV had
den gezien. In november werden
zij alle twaalf gearresteerd.
Meisjes van 13 en 14 jaar willen
niet worden meegenomen om
met meerdere jongens in een ka
mer seks te hebben, hield de
rechtbank gisteren elk van de
daders voor.
Dat hadden zij kunnen en moe
ten weten, alleen al doordat de
meisjes tegenstribbelden, de
trap op gedragen moesten wor
den en soms huilden of
schreeuwden.
De rechtbank maakte geen on
derscheid in wie van de jongens
wat precies heeft gedaan. Een
jongen die één van de meisjes al
leen had betast en verder met
zijn gsm voor het licht zorgde
waarbij anderen haar verkracht
ten, was voor de rechter even
schuldig aan het hele misbruik.
Uit de metro
De slachtoffers kenden de jon
gens niet of nauwelijks. De ene
keer werd een tas afgepakt, die
pas zou worden teruggegeven in
de kelderbox. Een andere keer
werd het slachtoffer gewoon uit
de metro getrokken. Aan de
groepsverkrachtingen hebben
de meisjes angstaanvallen, slape
loosheid en andere psychische
problemen overgehouden.
Alleen een 17-jarige Rotterdam
mer, die ook schuldig werd be
vonden aan een straatroof in
Spijkenisse, moet nog voor een
half jaar terug naar de jeugdge
vangenis. Een van de andere jon
gens kreeg een werkstraf van
150 uur.
De jongens kwamen in april en
mei van dit jaar allen op vrije
voeten. Zij moeten nu tien maan
den lang, twee uur per week,
een speciale cursus volgen om te
leren wat een gangbare seksuele
moraal is.
Ook mogen zij geen contact heb
ben met de slachtoffers en ko
men zij onder toezicht van de
jeugdreclassering. GPD
Al-S" Ik R-Vjk W/U O'IMG IK NO^'TMtC-K. op
door John Hermse
en Guus Mater
DEN HAAG - Voor universitei
ten wordt het buitenland belang
rijker, zo viel gisteren te beluis
teren bij de opening van het aca
demisch jaar. Universiteiten
trekken nog te weinig buiten
landse studenten, zei rector mag
nificus F. Zwarts van de Rijks
universiteit Groningen.
A. Flierman, collegevoorzitter
van de Universiteit Twente, ziet
buitenlandse studenten ook als
een bron van inkomsten die de
universiteit nodig heeft om niet
meer geheel afhankelijk te zijn
van een overheid. Die is de uni
versiteiten steeds meer tot last.
De Leidse rector D. Breimer wil
wetenschappers die naar het bui
tenland zijn vertrokken, een te-
rugkompremie geven.
„Het aantrekken van buiten
lands talent is één ding waar wij
heel kien op zijn", aldus Brei
mer. „Een tweede is het behou
den van talent dat wij al in huis
hebben. En een derde aspect is
het terugwinnen van talent -
met internationale ervaring -
dat naar het buitenland is ver
trokken." De Leidse hoogleraar
denkt dat nieuwkomers in Ne
derland een grote bijdrage kun
nen leveren aan onze kenniseco
nomie. „Daarom zijn soepele in-
stroomfaciliteiten voor hoogge-
talenteerde kenniswerkers no-
dig."
De Groningse rector Zwarts
stelt dat universiteiten meer
merkbekendheid moeten heb
ben. Omdat buitenlandse stu
denten zich nauwelijks een voor
stelling kunnen maken van het
koninkrijk achter de dijken, ko
men zij niet. ANP
Hoogleraren lopen in toga in de Domkerk tijdens de opening van
het academisch jaar in Utrecht. foto Rick Nederstigt/ANP
JOSEPHINE CO.
L'ARGENTINA
GERRY WEBER
BASLER
