Toetreding Turkije tot
EU wordt dilemma
Schroder gelooft er nog altijd in
Polen viert oprichting vakbond Solidariteit
MUZIEKSCHOOL GITAAR
Netanyahu wil meer
nederzettingen op
westoever Jordaan
Ozonlaag stopt met krimpen
Olijfolie werkt als pijnstiller
Kerk betaalt ex-dwangwerkers
President Kosovo is ernstig ziek
Tijger doodt bulldozer-chauffeur
Immigranten
bestormen
Spaanse enclave
Cyprus dreigt met blokkeren van onderhandelingen
Belgisch pils is te waterig
Brussel wil bewaakte parkeerplaatsen
voor vrachtwagens op snelwegen
GRATIS
Jose (Rpdriquez
Indonesië Iaat
honderden
rebellen vrij
donderdag 1 September 2005 5
WASHINGTON - De ozonlaag is gestopt met krimpen. Bo
ven sommige delen van de wereld is de ozonlaag zelfs dik
ker dan voorheen, maar het duurt nog tientallen jaren
voordat de laag zich zal herstellen.
Dat schrijven Amerikaanse wetenschappers. Toch is dé
ozonlaag nog altijd dunner dan hij zou moeten zijn, zo
blijkt uit bestudering van satellietbeelden. De laag is no
dig om kankerverwekkende ultraviolette straling van de
zon tegen te houden.
De positieve ontwikkeling wordt deels toegeschreven aan
het Protocol van Montreal uit 1987. Meer dan 180 landen
spraken toen af de uitstoot van voor de ozonlaag schade^
lijke stoffen te beperken. ANP/RTR
LONDEN - Dat een mediterraan dieet met veel olijfolie
gezond is, wordt al langer vermoed. Wetenschappers heb
ben nu een mogelijke verklaring gevonden. Olijfolie uit
eerste persing bevat een stof die dezelfde eigenschappen
heeft als de pijnstiller en ontstekingsremmer ibuprofen.
Het gaat om het bestanddeel oleocanthal. Hoewel de stof
een andere chemische structuur heeft dan ibuprofen,
heeft hij dezelfde pijnstillende werking. Olijfolie biedt
echter niet direct verlichting bij hoofdpijn. Een dagelijk
se consumptie van 50 gram komt overeen met 10 procent
van de aanbevolen dagelijkse dosis ibuprofen als pijnbe-
strijder voor volwassenen. ANP
MAINZ - De Rooms-Katholieke Kerk in Duitsland heeft
bijna zeshonderd voormalige dwangarbeiders een bedrag
van 2556 euro per persoon uitgekeerd. Het gaat om scha
devergoedingen aan niet-Duitsers die tussen 1939 en
1945 door de nazi's te werk werden gesteld ten behoeve
van de kerk. Vaak ging het om werk op landgoederen van
de kerk of om huishoudelijke arbeid.
Volgens de voorzitter van de Duitse bisschoppenconferen
tie, K. Lehmann, heeft de kerk in totaal 4519 namen ver
zameld van buitenlanders die in die jaren dwangarbeid
deden. Degenen die nog in leven zijn, hebben bericht ge
kregen en het geldbedrag ontvangen. ANP/DPA
PRISTINA - President Ibrahim Rugova van de Servische
deelrepubliek Kosovo is ernstig ziek. Dat heeft een hoog
geplaatste buitenlandse diplomaat in de Kosovaarse
hoofdstad Pristina gisteren gezegd. De 60-jarige presi
dent wordt behandeld in een Amerikaans militair hospi
taal in Duitsland. ANP/RTR
JAKARTA - Een tijger heeft op het Indonesische eiland
Sumatra een bestuurder van een bulldozer aangevallen
en gedood. De man was even van zijn voertuig gestapt om
te plassen toen het roofdier toesloeg. Het slachtoffer was
bezig aan een houtkapproject.
Sumatraanse tijgers zijn bedreigd in hun voortbestaan.
Er leven nog maar vier- tot vijfhonderd exemplaren. In
de afgelopen vijf jaar zijn zeker veertig mensen door tij
gers gedood. ANP/AFP
door Henderiekus Wiltjer
JERUZALEM - Benjamin Neta
nyahu wil meer nederzettingen
bouwen bij Jeruzalem op de be
zette Westelijke Jordaanoever.
Dat zei hij volgens Israëlische
media gisteren tijdens een be
zoek aan het gebied rond Maal-
eh Adumim, de grootste neder
zetting op de Westoever.
Het bezoek vormt het begin van
zijn campagne om het leider
schap van de rechtse Likud-par-
tij te winnen. Hij stelde zich een
dag eerder hiervoor kandidaat.
Hij hoopt de huidige leider en
premier Ariel Sharon later dit
jaar tijdens interne partijverkie
zingen te verslaan.
Netanyahu zei volgens het dag
blad Haaretz dat 'de tijd geko
men is om hier (bij Maaleh Adu
mim) te bouwen en ik zal hier
bouwen'. Hij wil hier 5000 nieu
we woningen neerzetten.
Sharon heeft eerder ook al aan
gegeven deze nederzetting ver
der te willen uitbreiden.
Volgens Netanyahu heeft
Sharon een precedent gescha
pen door het opgeven van de Ga-
zastrook. Volgens de ex-minis
ter en oud-premier loopt Jeruza
lem hierdoor zelfs gevaar. Vol
gens hem had Sharon veel meer
moeten bouwen rond deze stad
om zo te zorgen dat het altijd Is
raëlisch gebied blijft.
De Palestijnen verzetten zich fel
tegen uitbreiding van Maaleh
Adumim. Zij zeggen dat Ara
bisch Oost-Jeruzalem door het
plan van de rest van het Pales
tijnse gebied wordt afgesloten.
Zij menen verder dat de Weste
lijke Jordaanoever door de uit
breiding feitelijk in tweeën
wordt gedeeld waardoor een le
vensvatbare Palestijnse staat
niet meer mogelijk zou zijn.
Internationaal is er veel kritiek
op het voornemen. Amerikaanse
bewindslieden spraken zich al
bij diverse gelegenheden uit het
plan. De nederzettingen op de
Westelijke Jordaanoever zijn in
strijd met het internationaal
recht. Israël heeft rond de 120
nederzettingen op de West
oever. Hier leven ongeveer
245.000 Israëliërs tussen 2,4 mil
joen Palestijnen.
Intussen toont een peiling aan
dat een meerderheid van de aan
hang van de Likud (51 procent)
de voorkeur geeft aan premier
Sharon als leider. Iets meer dan
een kwart (26 procent) staat ach
ter Netanyahu, die zich heeft op
geworpen als diens uitdager.
Dat blijkt uit een enquête waar
van het dagblad Yediot Aharo-
not de resultaten gisteren publi
ceerde. ANP
door Henk van den Boom
BARCELONA - Tientallen Afri
kaanse immigranten en Spaanse
politiemensen zijn gewond ge
raakt bij de bestorming van de
Spaanse enclave Melilla. Min
stens een, maar volgens sommi
ge bronnen, twee Afrikanen zijn
overleden aan de gevolgen van
het harde optreden van de Guar-
dia Civil. Spanje en Marokko
stellen een onderzoek in naar de
doodsoorzaak van het slachtof
fer, een 17-jarige Kameroener.
Melilla is een Spaanse stad op
de Marokkaanse noordkust, een
overblijfsel uit het koloniale ver
leden. De afgelopen dagen is de
zwaar bewaakte enclave drie
keer bestormd door grote groe
pen Afrikanen die op deze ma
nier Europa binnen willen ko
men. Met zelfgemaakte houten
ladders probeerden de illegalen
over de drie meter hoge dubbele
grensafscheiding te klimmen.
Toen de Guardia Civil die de
twaalf kilometer lange grens
met Marokko bewaakt, de vluch
telingen probeerde tegen te hou
den ontstond er een ware veld
slag.
Volgens een politiewoordvoer
der hebben er dit jaar al vijftig
van dit soort aanvallen plaats
gevonden. De acties zijn goed
voorbereid. De immigranten
zitten verstopt in de bossen bij
Nador, op Marokkaans grond
gebied. 's Nachts splitsen ze
zich in twee groepen. De ene
moet de politie afleiden zodal
de rest de kans krijgt om ovei
de prikkeldraadversperringen
te klimmen.
Bij de laatste actie waren vol
gens de politie driehonderc
vluchtelingen betrokken. GPD
;an onze redactie buitenland
- Cyprus heeft giste-
en gedreigd Turkijes toetre-
lingsonderhandelingen met de
!U te blokkeren, als de Unie
iiet adequaat reageert op Anka-
a's weigering om Cyprus te er
(Als we niet tevreden zijn, wei
leren we te praten over het on-
lerhandelingsschema van de
SU voor Turkije", aldus een
voordvoerder van de regering
fan Cyprus, Kypros Chrysosto-
nides.
Vandaag zijn de ministers van
Juitenlandse Zaken van de EU
>ijeen in Newport in Wales om
le kwestie-Turkije te bespre
ken. De onderhandelingen met
|et land over toetreding tot de
CU dienen op 3 oktober te begin-
ien. Turkije ondertekende in
juli het douaneverdrag van de
pU, dat ook geldt voor de tien
lieuwe lidstaten van de Unie,
vaaronder Cyprus,
l^ater benadrukte de Turkse re
aring, tot grote woede van Ni-
iosia, dat dit niet betekent dat
jet land nu ook Cyprus erkent.
Turkije onderhoudt geen ban-
ien met het Griekse deel van Cy
prus, dat lid is van de EU, maar
irkent alleen het Turkse deel
ran het eiland.
Vooral de Franse regeringspar-
jij LTMP en de Duitse chris-
ien-democratische oppositieleid-
iter Merkel dringen aan op een
Turkse erkenning van het Griek
je deel van Cyprus. Huidig
CU-voorzitter Groot-Brittannië
in een groep andere lidstaten,
vaaronder Nederland, dringen
liet aan op een erkenning van
Cyprus op dit moment. In hun
igen kunnen de onderhandelin
gen wel beginnen zonder erken-
iiing, mits Turkije daar de ko-
hende jaren wel toe overgaat.
Turkije zou ook pas op zijn
troegst vanaf 2015 toe kunnen
Ireden tot de EU.
De EU zou daarmee met Turkije
dezelfde kant uitgaan als met
Kroatië. Dat land zag door zijn
weigering mee te werken aan de
uitlevering van de van oor
logsmisdaden verdachte gene
raal Gotovina aan het Joego
slavië Tribunaal in Den Haag
op het laatste moment de onder
handelingen over EU-lidmaat-
schap niet doorgaan. Turkije
weigert Cyprus uit nationale
trots en om binnenlandse politie
ke redenen nog steeds officieel
te erkennen.
Douane-akkoord
Op verzoek van premier Balken
ende, die eind vorig jaar de top
van EU-regeringsleiders over
Turkije voorzat, zegde de rege-
ring-Erdogan in Turkije wel toe
een douane-akkoord te onderte
kenen met de tien nieuwe
EU-lidstaten, waaronder Cy
prus. Ankara ondertekende dat
akkoord vorige maand ook,
maar voegde daar wel een poli
tiek zeer gevoelige verklaring
aan toe. waarin werd gesteld
dat de ondertekening geen speci
fieke erkenning van Cyprus be
tekent. GPD/RTR
door Pascale Thewissen
BRUSSEL - Hoe heet een
plat watertje in Nederland?
Een Spa-blauw of Heineken!
Het is een oud Belgisch mop
je. Maar ook het Belgische
pils is aan de waterige kant.
Tot die conclusie komt de Bel
gische consumentenbond.
Uit het onderzoek van de
consumentenorganisatie Test-
Aankoop blijkt dat zestien
van de vijftig pilsbieren die
in België worden verkocht, te
weinig 'droge grondstof' als
hop, gerst en tarwe bevatten.
Het gaat vooral om huismer
ken als Aro (Makro) en Caro
(gebrouwen door AlkenMaes)
maar ook gerenommeerde en
in ons land populaire pilsen
als Maes prijken op de lijst
van Test-Aankoop.
„Minder dan eenderde van de
geteste pils krijgt een goede
beoordeling: een schande
voor een product dat deel uit
maakt van onze nationale
trots!", fulmineert de Bel
gische consumentenbond.
Maar één merk, Bavik Pre
mium Pils, verdient de kwali
ficatie 'goed tot zeer goed'.
Dertien andere merken, waar
onder de ook in Nederland
erg populaire Jupiler en Stel
la Artois, worden als 'goed'
beoordeeld. Beste koop is vol
gens de consumentenbond
Gold Pils.
BANDUNG - Indonesië heeft
gisteren honderden strijders
van de Beweging Vrij Atjeh
;GAM) vrijgelaten. President Su-
silo Bambang Yudhoyono teken
de een decreet dat hen amnestie
verleende. In totaal komen naar
schatting 2000 rebellen vrij.
De regeling is onderdeel van het
vredesakkoord dat Jakarta eer
der deze maand in de Finse
hoofdstad Helsinki sloot met de
ppstandelingen. De overeen
komst moet een einde maken
aan het separatistische geweld
het noorden van Sumatra.
zijn de afgelopen drie
decennia zeker 15.000 mensen
omgekomen. De GAM heeft zijn
eis voor onafhankelijkheid laten
vallen in ruil voor zelfbestuur.
De Indonesische regering heeft
beloofd haar troepen terug te
trekken uit Atjeh, mits de rebel
len zich ontwapenen. Alle
GAM-leden die vastzitten, ko
men vrij, tenzij zij veroordeeld
zijn voor misdaden die los staan
van het conflict in Atjeh.
Aan het akkoord ging een half
jaar van onderhandelingen voor
af. Het vredesproces in Atjeh
raakte in een stroomversnelling
oa de zeebeving op tweede kerst
dag vorig jaar, die in het gebied
catastrofale verwoestingen aan
richtte. Zo'n 170.000 inwoners
Van Atjeh zijn door die ramp om
gekomen of worden vermist.
Bijna alle vrijgelaten rebellen
hebben familieleden verloren.
Sommigen hebben helemaal
geen huis of gezin meer om naar
Ijerug te keren. Zij spraken
woensdag de hoop uit dat de vre
de met Jakarta stand zal hou
den, zodat zij een nieuw bestaan
kunnen opbouwen. ANP/RTR
De voormalige president Lech Walesa toont de grote pen waarmee hij in 1980 het akkoord tekende met de Poolse communistische partij. Die willigde met de overeenkomst de
eisen in van de Poolse arbeiders, verenigd in Solidariteit. foto Peter Andrews/RTR
door Akijn Visser
WARSCHAU - Poolse politici, voormali
ge dissidenten en gasten uit heel Europa
hebben woensdag de. oprichting her
dacht van de Poolse vakbond Solidariteit
(Solidarnosc) een kwart eeuw geleden.
Onder de buitenlandse gasten in Polen
waren onder meer de Duitse president
Kohier, de Oekraïense president Joesjt-
sjenko en premier Balkenende.
Op het Solidariteit-plein voor de scheeps
werf in Gdansk was gisteren de conferen
tie 'Van Solidariteit naar vrijheid' geor
ganiseerd. De meeste sprekers richtten
zich tot de legendarische oud-vakbonds
leider Lech Walesa die pal 'naast de
spreekstoel zat.
Joesjtsjenko, die eind vorig jaar door een
volksrevolutie aan de macht kwam, zei
dat Solidariteit 'voor miljoenen het vaan
del van de vrijheid was'. Zijn Georgische
collega Michaïl Saakasjvili, die eind
2003 op een vergelijkbare manier presi
dent werd, noemde de Poolse vakbond
zelfs 'het beste wat er in de 20ste eeuw ge
beurd is'. Op 31 augustus 1980 dwongen
stakende arbeiders van de Lenin-werf in
Gdansk concessies af van de toenmalige
communistische regering. Onder de in
druk van het massale protest dat zich
over heel Polen verspreidde, beloofden
de machthebbers economische en politie
ke hervormingen. Solidariteit, geleid
door de latere president Walesa, werd de
eerste onafhankelijke vakbond in een
communistisch land in Oost-Europa.
Voorzitter Jose Manuel Barroso van de
Europese Commissie noemde de oprich
ting van Solidariteit een 'nieuw hoofd
stuk in de geschiedenis van Europa'. De
Duitse president Kohier sprak over 'een
wereldwijd symbool voor de vrijheid'.
Overigens waren er ook kritische gelui
den in Gdansk te horen. Toen Walesa en
de huidige Poolse president Aleksander
Kwasniewski arriveerden, klonk er naast
luid applaus ook boegeroep. „Dieven, die
ven", schreeuwden enkele honderden ha
venarbeiders en dissidente Solidar-
nosc-leden. ANP/DPA
door Wierd Puk
BERLIJN - In hemdsmouwen en
met vuur in zijn stem heeft de
Duitse bonskanselier Gerhard
Schroder (SPD) gisteren in Ber
lijn zijn sociaal-democratische
partijgenoten moed ingesproken
voor de Bondsdagverkiezingen
op 18 september. Schröders
SPD staat weliswaar op verlies,
maar 'nog is niets verloren',
meent de kanselier.
Schroder uitte op de buitenge
wone partijdag felle kritiek op
de plannen van de conserva-
tief-liberale oppositie, die na de
verkiezingen hoopt te gaan rege
ren. Zijn christen-democrati
sche rivale, Angela Merkel,
staat volgens hem voor 'een poli
tiek van sociale kilte, die onze
samenleving splijt'. Vijfhonderd
afgevaardigden, velen gekleed
in rode T-shirts, reageerden en
thousiast op de anderhalf uur
durende rede van hun politiek
leider. 'We gaan ervoor!', scan
deerden de kameraden en zij ga
ven de kanselier een minutenlan
ge, staande ovatie. De vervroeg
de parlementsverkiezingen wer
den noodzakelijk nadat
Schroder zich door de Bondsdag
had laten wegstemmen. De kan
selier wilde een nieuw mandaat
van de burgers, omdat hij niet
zeker was van voldoende onder
steuning uit eigen kring voor
zijn hervormingsbeleid. De kan
selier kreeg gisteren de steun
van de statistieken. Uit cijfers
van het federale arbeidsbureau
blijkt dat de werkloosheid voor
de vijfde achtereenvolgende
maand is gedaald. Het aantal
werklozen nam met 44 duizend
af tot 4.728 miljoen. Het werk
loosheidspercentage in de
Bondsrepubliek bedraagt nu
11,4 procent. Eerder al bleek
(Advertentie)
Nu met
het vertrouwen van onderne
mers in de Duitse economie te
zijn gegroeid. Maar de consu
mentenbestedingen nemen nog
altijd af en de positieve cijfers
komen, zo kort voor de verkie
zingen, mogelijk te laat voor
Schroder, menen analisten. Bo
vendien denken veel kiezers dat
Angela Merkel (CDU/CSU) als
nieuwe regeringsleider drasti
scher en coherenter zal hervor
men dan de huidige kanselier.
Schroder wordt verweten een
zig-zag koers te varen.
Ellebogen
Volgens Schroder zal een ka
binet van CDU/CSU met de libe
rale FDP Duitsland veranderen
in een 'ellebogenmaatschappij
waarin afgunst, wantrouwen en
egoïsme het samenleven meer en
meer zullen bepalen'. Ook
Schröders echtgenote, Doris,
waarschuwde de kiezers. In een
door Hans Gertsen
BRUSSEL - Als hel aan de
transportcommissie van het Eu
ropees Parlement (EP) ligt,
komt er snel een omvangrijk
proefproject met bewaakte par
keerplaatsen voor vrachtwagens
langs internationale snelwegen.
Grote, goed bewaakte parkeer-
slaatsen zijn volgens een meer-
ierheid van de transportcom-
nodig om de sterk toene
mende criminaliteit langs de Eu
ropese snelwegen een halt toe te
roepen.
De transportcommissie van het
EP stemde gisteren in met een
voorstel van die strekking van
de Nederlandse europarlementa
riër Corien Wortmann (CDA) en
haar liberale collega Elisabeth
Jensen. Wortmann en Jensen
willen dat Brussel de komende
twee jaar zo'n tien miljoen euro
in het opzetten van het proefpro
ject steekt.
Dat is slechts een fractie van de
totale kosten. Het Europees Par
lement beslist in oktober over
het voorstel.
De afgelopen jaren is de crimina
liteit langs de Europese snelwe
gen sterk toegenomen. Overval
lers en dieven gaan er regelma
tig met hele vrachtwagens of
hun kostbare lading vandoor ter
wijl de chauffeurs een dutje
doen op bestaande, nauwelijks
beveiligde parkeerplaatsen.
GPD
zeldzaam interview met het
weekblad Die Zeit bekritiseerde
zij Merkel op scherpe wijze. Vol
gens Schröder-Kopf is het lage
geboortecijfer in Duitsland te
rug te voeren op de familiepoli-
tiek die Merkel bedreef als mi
nister onder kanselier Helmut
Kohl. De kinderloze Merkel zou
destijds 'niets voor vrouwen en
moeders' hebben gedaan. „Met:
haar biografie verpersoonlijkt
Merkel niet de ervaring van de
meeste vrouwen in Duitsland",
aldus Schroder -Köpf. GPD
euro
Lange Delft 80
0118- 63 52 52
info@mcmiddelburg.nl
Muziekcentrum
Middelburg
