i De doden moeten nog wachten Beslan één jaar later Werelden van spoorwegmuseum PZC PZC Zware aanslagen in r Irak na val Saddam Bevolking van Bay St. Louis komt langzaam bij van orkaan Katrina 1 september 1955 donderdag 1 september 2005 door Ans Bouwmans Eloise Thomas (71) strekt haar opgezwollen benen uit op het aanhangertje waarmee zij naar Waveland is gesleept. Zij wacht op hulp, samen met de andere overlevenden van or kaan Katrina uit Middletown, haar Afrikaans-Amerikaanse buurtje bij het spoor. Hoe zij het overleefd heeft, weet zij zelf ook niet. Zij kan niet lopen en haar kinde ren hebben haar het dak opge duwd. Drie uur heeft zij daar ge zeten. En toen het water zakte, hebben zij haar weer naar bene den gesleurd. „Het was zwaar. Wij hebben alles verloren." Niet alleen al hun aardse bezittin gen, maar ook buren en vrien den. De 59-jarige Bobbie Scott veegt met een zakdoekje over haar wangen. Daar rolt af en toe een traan overheen. Zij heeft haar man in Little Town moeten achterlaten. Ook haar schoon moeder heeft het niet gered. „Zij had een slecht hart, Joseph was buiten in het water. Hij pro beerde ons te helpen. Het water overspoelde hem. Hij dreef de straat over." Zij hebben hem' langs de kant van de weg achter gelaten. Daar ligt hij nu nog steeds, zegt zij. De politie heeft het te druk met de levenden, zo kreeg zij te ho ren. Joseph was niet de enige, zegt Ricky Whavers. „Ik heb de doden met eigen ogen langs de weg gezien." En God weet hoe veel lijken er nog binnen liggen, zegt hij. Bijna niemand uit Litt le Town was geëvacueerd, om dat zij achter het spoortalud wo nen dat zou dienen als een dijk, dachten zij. „Maar het water sloeg er gewoon doorheen." Kolonne Eloise Thomas is trots op de 'jon ge jongens', zoals Whavers, die het hoofd koel hielden en ieder een in kolonne over de kilome terslange straat naar het winkel centrum aan de grote weg hiel pen. „Met kettingzagen moesten wij af en toe een gat maken in de omgevallen bomen", zegt Inwoners van New Orleans verlaten hun onder water gelopen huizen. Whavers. Nu zit hij op een stoel bij de Hancock-bank. waar je zo naar binnen kunt kijken omdat er een muur is weggerukt door de wind. Onder het afdak van de bank zitten wel zestig men sen. Oma's, moeders en kinde ren, wachtend op hulp. Tot nu toe hebben zij nog niemand van het Rode Kruis of de hulpdien sten gezien. Even verderop in Bay St. Louis loopt David Lee. Hij heeft een gescheurde broek aan zijn lijf en dat is eigenlijk al les wat hij nog bezit. „Ik heb geen kleren en geen eten. En de opvang in het dorp is vol en vies. Alles zit onder de mod der." Net als alles hier. Plakkeri ge modder, een cadeautje van de vloedgolf die maandag in het he le gebied langs de Golf van Mexico sloeg. Lee had een huis op palen in het water in Clare- mont Harbor en daar zat hi] in toen de orkaan Katrina aan land kwam. Het water kwam steeds hoger. „Wel negen me ter." Toen er ook nog een boom op zijn huis viel, dacht hij dat het einde voor hem nabij was. „Maar het water daalde en toeri kon ik weg." Sindsdien zit hij foto EFE hier, bij een verlaten Che vron-benzinestation, waar een verwrongen trailer vast zit tus sen twee pompen. Leeggehaald Binnen staat alles schots en scheef en ligt een verlaten gym- py op de balie De uitgevallen koelkasten met frisdrank zijn al behoorlijk leeggehaald. 'Miss Shirley' van de benzinepormp, krijgt het geld later wel terug, belooft David Garcia die een fles water komt halen. „Ik dacht", zegt hij, „ik heb Camille (orkaan van 1969) overleefd, dus ik blijf. Ik heb veertig koeien en die wilde ik niet al leen laten. Maar dit was veel er ger dan Camille." Stacaravans Tegenover de benzinepomp ligt een parkje met stacaravans. Van de woonwagen van Sam Verdin is niet meer over dan een berg hout en spaanplaat dat tegen een boom ligt aangedrukt. Hij heeft zich gered door zich in het benzinestation met zijn handen vast te klemmen aan de rollui ken. Met zijn buurvrouw is het slechter afgelopen. Die heeft hij dood in haar caravan aangetrof fen. En John, een oude man die altijd koffie dronk bij het benzi nestation, heeft het evenmin overleefd. Ook voor hen is nog niemand gekomen. „Zijn jullie oké?", vraagt hulp- sherif Johnny Kersanac aan een koppel dat wat treurig op de weg naar Bay St. Louis loopt. Kersanac heeft net een gezin dat naar het opvangcentrum wil in een gele schoolbus geladen. Twee-, driehonderd mensen heeft hij de afgelopen uren al op gepikt, zegt hij. Maar Sadena (28) en Paul (45) willen niet mee. Zij zijn net naar hun huis gaan kijken. Het is helemaal weg. Dat moeten zij verwerken. Zij waren te laat gevlucht, zegt Sadena. De wind was zo sterk, dat zij er niet tegenop konden met hun vrachtwagentje. „We dachten dat Katrina New Or leans zou raken, niet ons." Sadena zit onder de bulten. Van de zenuwen, zegt zij. „Want dit was eens, maar nooit meer." Zij hebben een uur in de truck zit ten schudden, tot ze door de ei genaren van een restaurant naar binnen werden gehaald. „Wij za ten in het oog van de storm. Al les stopte even. De lucht was blauw, en niet bruin, zoals eerst. En dan begint het op nieuw. Dan slaat de orkaan je opnieuw om de oren." GPD door Joost Bosman Vandaag precies een jaar gele den begon in Beslan de gij zeling in school nummer 1 waar bij zeker 320 mensen het leven lieten, van wie meer dan de helft kinderen. De pijn zit nog altijd diep in het dorp in de Rus sische deelrepubliek Noord- Ossetië. En wie denkt dat het drama de bewoners van Beslan dichter bij elkaar en bij de Rus sische overheid heeft gebracht, vergist zich. Onderlinge verdeeldheid be heerst Beslan. De voor Rusland hoge schadevergoedingen die de nabestaanden en de gewonden van de overheid hebben ontvan gen, leidden tot jaloezie. Vol gens de Russische krant Izves- tija lopen de uitkeringen uiteen van 400.000 roebel (zo'n 11.000 euro) tot één miljoen roebel (bijna 30.000 euro). De hoge be dragen hebben de lokale econo mie ontwricht en de huizenprij zen flink opgedreven. Mannen die ineens in een buitenlandse auto rondrijden, aangeschaft met het geld van de schade claim, worden met de nek aange keken in het door 30.000 men sen bevolkte dorp Soesanna Doedijeva kan erover meepraten. De voorzitster van het comité Moeders van Beslan, dat na de tragedie werd opge richt, is er het afgelopen jaar vaak van beticht dat zij door de oppositie is misbruikt om de zit tende autoriteiten omver te wer pen in ruil voor appartementen in Moskou en in de Noord-Osse- tische hoofdstad Vladikavkaz en zelfs een compleet hotel in de Zuid-Russische stad Rostov. Ook werden er pamfletten ver spreid door heel Noord-Ossetië waarin Doedijeva 'duivel' werd genoemd en een 'heks'. „Maar dat mijn twaalfjarige zoon Za- oerbek is omgekomen bij de ter reuractie, daar hoor je niemand meer over", zei Doedijeva tegen over Izvestija. Graat in de keel Volgens haar is de reden voor het venijn tegen haar persoon simpel: voor de autoriteiten zijn de Moeders van Beslan een graat in de keel. Zij stellen onge makkelijke vragen over de rechtszaak tegen de (volgens de overheid) enige overlevende ter rorist Noerpasji Koelajev. Over het werkelijke aantal terroris ten en gijzelaars. Over het ver moede gebruik van vlammen werpers en tankgranaten tij dens de bestorming door het Russische leger, waardoor moge lijk het dak instortte. Dat kostte de meeste kinderen het leven. En vooral over het feit dat er nog geen van de betrokken machthebbers is gestraft voor het onnodig hoge aantal slacht offers dat de gijzeling veroor zaakte. Vorige week nog bezet ten vijftien moeders uit Beslan 24 uur lang het gerechtsgebouw waar Koelajev terechtstaat. Zij zeiden dat hun protest niet was gericht tegen de terrorist, maar tegen de lamlendige gang van za ken rond het onderzoek naar het drama. Zo is een parlements commissie al bijna een jaar be zig met feiten verzamelen, maar leverde dat nog niets op. Afgelopen week dreigden de vrouwen van het comité ook on derling slaags te raken toen pre sident Poetin de wouwen uitno digde om morgen in het Krem lin met hem te komen praten. Razend waren de moeders en echtgenotes van de slachtoffers over de timing van de Russische president. Bijna een jaar lang woegen zij om een ontmoeting met Poetin en nooit ging hij in op hun verzoek. En dan nu, net tijdens de éénjarige herdenking van de gijzelactie, nodigt hij hen uit naar Moskou te komen. Eén groep vrouwen voelt daar niets voor, zij willen tijdens de ceremonie bij de graven van hun gestorven geliefden zijn. An deren vinden juifet dat zij wel moeten gaan, omdat zij dan ein delijk eens de kans krijgen Poe tin recht in het gezicht te zeggen waar het op staat. Bovendien, zo vermoedde een oud-gegijzelde, blijven de mees ten toch wel thuis om de herden kingsceremonie in Beslan mee te maken. „Poetin is er van over tuigd dat er toch niemand komt en daarom heeft hij het comité van moeders juist nu uitgeno digd", aldus Kazbek Misikov, die daarom vindt dat het bezoek aan Poetin moet doorgaan. Intussen loopt het brein achter de terreuractie in Beslan, de Tsjetsjeense krijgsheer Sjamil Basajev, nog steeds vrij rond. Hij is zelfs formeel benoemd tot tweede man van de Tsjetsjeense rebellen. Afgelopen week gaf hij Elke avond wandel ik langs de ach terkant van het spoorwegmuseum. Zodoende was ik in de afgelopen twee jaar getuige van de bouw van een ge heel nieuw museum achter het oude Ma liebaanstation, dat de kern vormde van het oude museum en nu de entrée is van het nieuwe museum. Het nieuwe museum, dat meer dan der tig miljoen euro heeft gekost, is nog niet zo lang geleden officieel geopend en het werd tijd voor een bezoek. Daar bij moet ik aantekenen dat ik een groot liefhebber ben van treinen, treinreizen en miniatuurtreinen. In de late jaren vijftig heb ik twee keer een bezoek aan het oude spoorwegmuseum gebracht, dat in 1953 was geopend. Als kind was ik zeer onder de indruk van de stoomlo comotieven, die veel groter waren dan ik had gedacht, maar mijn begerige lief de ging direct uit naar de omvangrijke modelbaan in de linkervleugel van het museum. Een bezoek aan het nieuwe museum be gint in de hal van het oude Maliebaan station. dat prachtig is gerestaureerd en er weer precies zo uitziet als in 1874, toen het werd gebouwd. De restaura- tie-architect merkte volkomen terecht op dat het station zijn bestaan begon als een luxueus reizigerspaleis om in de volgende decennia langzaam te verval len tot een verveloos en vormeloos wrak van een gebouw. Het is uiterst verleidelijk om in deze ontwikkeling het hele tragische lot van de spoorwe gen sinds de late negentiende eeuw ge spiegeld te zien. In de late negentiende eeuw was reizen per trein nog een betrekkelijke luxe en de gegoede burgerij beschikte nog lang niet over een alternatief: de eigen auto. Zodoende moesten de stations en de treinen het comfort bieden waar de eli te aan was gewend. Voor de rest van de bevolking was er de derde klasse, hoewel zelfs die verhou dingsgewijze prijzig was. Die comforta bele, maar bepaald niet extravagante luxe is te aanschouwen in het gerestau reerde Maliebaanstation. Dwalend door die prachtige hal en de twee res tauraties dacht ik direct: zo kan het rei zen per spoor weer aantrekkelijk ge maakt worden. De meeste huidige sta tions zijn in vergelijk met dit station vulgaire, verslonsde schuren, die in een derdewereldland niet zouden misstaan. De Nederlandse spoorwegen zijn in al le opzichten een disfunctioneel en ver loederd bedrijf. De directie zou eens in dit nieuwe museum moeten gaan kij ken en zittend in die hal moeten naden ken over een nieuwe aanpak. In de omvangrijke nieuwbouw vindt de bezoeker verschillende 'werelden'. De wereld die de bezoeker direct ontwaart is de traditionele collectie locomotie ven en treinen van het museum die is opgesteld in een werkplaats-achtige ambiance. De stoomlocomotieven zijn altijd prachtig. Niet voor niets zijn zij nog steeds symbolisch voor de wereld van de spoorwegen, hoewel zij al decen nia uit West-Europa zijn verdwenen. Ik zou er overigens niet tegen zijn als de NS weer stoomlocomotieven zouden gaan gebruiken, naar alle waarschijn lijkheid zouden zij minder ontsporen en punctueler rijden dan het huidige materiaal. Ook het elegante interieur van het zilverkleurige dieselelektrische treinstel beviel mij bijzonder goed. De eerste wereld, die wordt betreden via een mijnschacht, verbeeldt de oor sprong van de stoommachine en de spoorwegen en leidt ten slotte naar Ne derlands eerste stoomlocomotief, de Arend. De tweede wereld is de romanti sche wereld van de Orient Express en de derde wereld voert de bezoeker in een karretje door allerlei stoomwolken en lichtflitsen langs duistere locomotie ven. Ik vond de eerste wereld verreweg het meest succesvol, de tweede wereld lichtelijk teleurstellend en de derde wel spectaculair maar niet informatief. De ruim aanwezige kinderen dachten daar heel anders over dan ik, die bedel den bij hun ouders of ze nog eens dooi de derde wereld mochten karren. Ik begrijp heel goed dat het nieuwe mu seum niet is ontworpen voor een 61-ja- rige historicus met een treincomplex, maar ik heb toch wel enige kritiek. Die werelden zijn leuk voor kinderen, maar wie werkelijk wat wil weten over de ge schiedenis en ontwikkeling van de door Henderiekus Wiltjer Sinds de val van het regi me van Saddam Hoessein in april 2003 zijn duizenden mensen in Irak om het leven gekomen door aanslagen. In Bagdad brak gisteren op een brug paniek uit na een mor tieraanval en geruchten over aanslagen. Honderden men sen kwamen om. Nog niet eer der vielen er op een dag zo veel doden. Een overzicht van de bloedigste incidenten. 2005: - 31 augustus: Op een brug in Bagdad breekt paniek uit on der sjiitische pelgrims na een mortieraanval en genachten over ophanden zijnde zelf moordaanslagen. Onder de honderden doden zijn veel vrouwen en kinderen. - 17 juli: Ten minste 98 doden en meer dan honderd gewon den vormen het resultaat van een zelfmoordaanslag in Mus- sayib. - 10 maart: Bij een aanval op een begrafenis in Mosul val len 51 doden en 77 gewonden. - 28 februari: In Hilla vindt een zelfmoordaanslag op een markt plaats: 125 doden. 2004: - 19 december: Zeker twee honderd gewonden en 66 do den bij aanslagen in Najaf en Karbala. - 23 oktober: Een aanslag in Bagdad kost 49 Iraakse mili tairen en drie burgers het le ven. - 30 september: 37 kinderen en vijf volwassenen komen om als een autobom ontploft Eén van de vele duizenden iii slachtoffers in Irak. foto EPA a slag bij een politiebureau in de stad Baquba ten noordoos ten van Bagdad. Zeventig mensen komen om en zestig raken gewond. - 17 juni: Een auto volgeladen met artilleriegranaten rijdt in op een rekruteringscentrum in Bagdad. Daarbij vallen 35 doden en raken 119 mensen gewond. - 2 maart: Door gelijktijdige aanslagen op sjiieten in Bag dad en Karbala komen meer dan 170 mensen om het leven. - 11 februari: Door een zelf moordaanslag bij een rekrute ringscentrum van het Iraakse leger in het centrum van Bag dad komen 47 Irakezen om en raken tientallen gewond. - 10 februari: Een politiebu reau in Iskandariya ten zui den van Bagdad is het doel wit van een autobom: vijftig doden en tientallen gewon den. - 1 februari: Twee mensen bla zen zichzelf op in Arbil bij de kantoren van twee Koerdi sche partijen. Er vallen 101 doden en 133 gewonden. - 14 september: Een autobom ontploft bij een politiebureau in Bagdad: 49 doden en 131 gewonden. - 26 augustus: De belangrijk ste moskee in Kufa, niet ver van Najaf, wordt met mortier granaten bestookt. Zeker veertig mensen komen om en meer dan zestig personen ra ken gewond. - 28 juli: Een zelfmoordaan 2003: - 27 oktober: Door aanslagen op het hoofdkwartier van het Internationale Rode Kruis en vier politiebureaus in Bagdad komen zeker 43 mensen om. - 29 augustus: Een autobom treft de Imam Ali-moskee in Najaf. Onder de 83 doden is de machtige sjiitische leider Mohammed Baqer al Hakim. Zeker 175 mensen raken ge wond. ANP WATERLEIDING - In Kortge- ne is gistermiddag de nieuwe waterleiding in gebruik geno men. Van de tweeduizend per celen op het eiland zijn er nu 1800 aangesloten; de rest volgt in het voorjaar van 1956. Al voor de Tweede Wereldoorlog werd gesproken over aanleg van waterleiding op Noord-Be veland, maar het was steeds te duur. Nu is het met steun van de rijksoverheid toch gebeurd. CYPRUS - De Griekse minis ter van Buitenlandse Zaken heeft er bij zijn Britse en Turk se ambtsgenoten op aangedron gen de bevolking van Cyprus zelfbeschikking te geven. De Britten vinden het eiland ech-r ter zo belangrijk dat ze hun soevereiniteit niet willen opge-[ ven. E MINIATUUR - Een groep Bel-; gische ambtenaren brengt vrij-v dag een bezoek aan Miniatuur!' Walcheren. De Belgen zijn be-> trokken bij de organisatie vanJ de Wereldtentoonstelling in v Brussel in 1958 en zij zien huns bezoek aan het miniatuurpark in Middelburg als studiereis.! Ook twee verslaggevers van dev BBC hebben dezer dagen voorc een reportage Miniatuur Wal-f cheren bezocht. 1 1 Een oude vrouw huilt op het kerkhof van Beslan bij het graf van een bij de gijzeling omgekomen kind. foto Sergej Karpoechin/RTR de moeders van Beslan indirect gelijk: de Russische geheime diensten maakten volgens hem de aanslag in Beslan mogelijk. Zij zouden een geheime operatie verknald hebben, waardoor de rebellen gemakkelijk Noord-Ossetië binnen konden komen. spoorwegen, komt niet erg aan zijn trekken. Karakteristiek vond ik dat de bibliotheek niet toegankelijk was voor bezoekers. Zo is ook de omvangrijke collectie locomotiefmodellen - en daar zijn enkele schitterende exemplaren bij - nogal liefdeloos ondergebracht in een achterafgalerijtje. Twee wensen Voor de toekomst heb ik, afgezien van de al vermelde historische informatie, nog twee wensen. Ten eerste zou ik graag een kleine, maar functionerende stoomlocomotief op het terrein zien, in clusief melancholieke stoomfluit. Een bescheiden tenderlocomotief je of een stoomtramlocomotiefje, dat moet toch kunnen. Ten tweede zou ik graag weer een grote modelbaan zien. Die zou zo echt mogelijk moeten zijn en daarom gaat mijn voorkeur uit naar een station en een rangeerterrein van een smal- spoorbaan of een stoomtram. Bij de uit gang van de eerste wereld hangen han gen ten slotte enkele negentiende-eeuw- se schilderijen van treinen in het land schap die ik zou hebben gestolen als ik niet zo'n fatsoenlijk mens was. Maarten van Rossem Hoofdredactie: A. L. Oosthoek D. Bosscher (adjunct) A. L. Kroon (adjunct) Centrale redactie: Stationspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel: (0113)315500 Fax:(0113)315669 E-mail: redactie@pzc.nl Lezersredacteur: A J. Snel Stationspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel'(0113)315660 Fax. (0113)315669 E-mail: lezersredacteur® pzcnl 4330 EB Middelburg Tel: (0118)493000 Fax. 10118)493009 E-mail: redwalch@pzc.nl Goes: Stationspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel. (0113)315670 Fax. (0113)315669 E-mail: redgoes@pzc.nl Terneuzen: Willem Alexanderlaan 45 Postbus 145 4530 AC Terneuzen Tel. (0115)645769 Fax. (0115)645742 E-mail: redtern@pzc.nl Hulst: Baudeloo 16 Postbus 62 4560 AB Hulst Tel: (0114)372776 Fax:(0114)372771 E-mail: redhulst@pzc.nl Zierikzee: Grachtweg 23a Postbus 80 4300 AB Zierikzee Tel: (0111 >454651 Fax:(0111)454657 E-mail: redzzee@pzc.nl Opening kantoren: Maandag t/m vrijdag van 8.00 tot 17.00 uur Zierikzee en Hulst. 8 30 tot 17.00 uur Internetredactie: Postbus 31 4460 AA Goes E-mail: web@pzc.nl Bezorgklachten: 0800-0231231 op maandag t/m vrijdag gedurende de openingstijden; zaterdags tot 12.00 uur. Abonnementen: 0800-0231231 autom. afschrijving acceptgiro per maand: 19,95 n.v.t per kwartaal. 58,00 60,25 per |aar: €222.50 226,50 Voor toezending per post geldt een toeslag. E-mail: lezersservice@pzc.nl Beëindiging van abonnementen uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor het einde van de betaalperiode PZC. l.a v. lezersservice. Postbus 314460 AA Goes Losse nummers per stuk maandag t/m vrijdag 1,25 zaterdag. 1,75 Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW Bankrelaties: ABN AMRO 47.70.65.597 Postbank 35.93.00 Advertenties: Alle advertentie-orders worden uitgevoerd overeenkomstig de Algemene Voorwaarden van Wegener NV en volgens de Regelen voor het Advertentiewezen Overlijdensadvertenties: maandag t/m vrijdag tijdens kantooruren zondag: van 16.00 tot 18.00 uur Tel. (0113)315555 Fax. (0113)315549 Personeelsadvertenties: Tel: (0113)315540 Fax: (0113)315549 Rubrieksadvertenties (kleintjes): Tel, (0113)315550 Fax. (0113)315549 Voor gewone advertenties: Noord- en Midden-Zeeland Tel. (0113)315520 Fax. (0113)315529 Zeeuws-Vlaanderen Tel: (0114)372770 Fax:(0114)372771 Business to Business/Onroerend goed Tel: (076)5312277 Fax:(076)5312274 Internet: www.pzc.nl/adverteren Auteursrechten voorbehouden Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van het Wegener aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een bestand dat wordt gebruikt voor onze (abonnementenladministratie en om u te (laten) informeren over voor u relevante diensten en pro ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvuldig geselecteer de derden. Als u op deze informatie geen prijs stelt dan kunt u dit schriftelijk melden bij PZC. le- i Postbus 31 4460 AA Goes. Behoort tot *ir WGGGNGR

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2005 | | pagina 4