tc
Vrede stichten in Bethlehem
Iet nieuwe idioom van Theo Loevendie
ELICHT
ekende namen in
tieaterprogramma
emeente Borsele
Kampioenentocht
voor Jong Ambon
17
uini 2,5 jaar cel
egens misbruik
itfdochtertje
I
Vredesbomen
Zeeuws tintje aan huwelijk prins
Bezwaar uitbreiding Badpaviljoen
Stichtingen praten bij
Flesje methadon verloren
:unst
fa
Geen straf na verkoop drugs
woensdag 24 augustus 2005
jf lan Jaap Broekhuijsen
HAAG - Een 56-jarige
[[tenaar die zich in een vakan-
luisje te Burgh-Haamstede
Iniidig vergreep aan zijn
iderjarige stiefdochtertje,
f| maandag bij de Haagse
llbank drie jaar cel, waar-
nier maanden voorwaarde-
legen zich horen eisen.
[misbruik begon in 1992 in
vakantiehuisje. Tijdens een
jiere behandeling van de
djaak in mei, vertelde de
[dat hij zijn toen 12-jarige
dochtertje aanvankelijk al-
-""X 'seksuele voorlich-
r haü willen geven: „Zodat
lier- a's ze een vriendje zou
m,niet zou schrikken."
srafgezien van de omstandig-
7dat die 'voorlichting' veel
tur ging (de man vergreep
iinhet vakantiehuisje maan
dag aan haar), duurden de
jen' ook wel erg lang. Vol-
ishet slachtoffer twaalf jaar.
(slachtoffer woonde bij haar
der en de verdachte in
|t. Daar ging het misbruik
ichische rapportage maakte
ding van verdachtes bagatel
le houding. „Hij toont ei-
en spijt of schaamte",
(leerde een psycholoog,
rechtbank schorste de zaak
keer om een psychiater
ns nader naar de verdach-
tlaten kijken. De rechtbank
fc weten of de verdachte dan
anraerking kwam voor een
5-behandeling. De deskundi-
adviseerden een gedwongen
bndeling in kliniek De Waag
li leggen.
aanklaagster Baan vond
de verdachte nog steeds niet
jj beseft wat hij heeft ge
in. Zo wil de man geen scha-
Kigoeding betalen aan het
thtoffer. Het slachtoffer dien-
een claim van tien mille in.
i vrouw zat een week in
een inrichting en zou twee-
il een zelfmoordpoging heb-
«edaan. De officier vroeg de
llbank om de vei'dachte, als
ezijn celstraf heeft uitgeze-
eerplicht naar Kliniek De
eg te sturen.
rechtbank doet op 5 septem-
oitspraak.
door Frank Balkenende
Een rabbijn die in debat gaat met Pa
lestijnse jongeren. Het is een zeld
zaamheid, maar het gebeurt op de Hope
Flowers School in Bethlehem. Volgens
Ina de Bruyn en Rob Verschoor uit Kloe-
tinge, die in juli hebben deelgenomen
aan een internationaal project op de
school, zijn dit soort dialogen hard no
dig op de haardunne weg naar vrede in
het Israëlisch-Palestijnse conflict.
De een collecteert voor Jantje Beton, de
ander spant zich in voor de geitenfok-
vereniging, en Ina (44) en Rob (41) heb
ben hun hart verpand aan een school op
de Palestijnse Westbank, waar Israël
momenteel op een steenworp afstand
een veiligheidsmuur optrekt. „Je moet
iets doen waar je hart ligt."
Het stel uit Kloetinge, dat in de zorg
werkzaam is, besloot zich twee jaar gele
den actief in te zetten voor de school,
die zo goed en kwaad als dat gaat, pro
beert Palestijnen en Israëliërs met el-
kaar in contact te brengen. Rob: „Je
kunt je vanuit je luie stoel wel steeds op
winden over de uitzichtloze situatie,
maar het is zinvoller ter plekke hulp te
bieden, ook al is dat maar een druppel
in de zee."
Via de Coalitie voor Vrede, de organisa
tie waarmee Gretta Duisenberg herhaal
delijk het nieuws haalde, kwamen ze
twee jaar geleden op de Hope Flowers
School terecht. Dit jaar hebben ze op
nieuw hun vakantie in Bethlehem door
gebracht. Ina: „Om mee te doen aan het
project Vredesbomen. Een internationa
le groep van mensen die staat voor vre:
de en hoop en Palestijnse scholieren
hebben olijfbomen geplant. Daarnaast
is er gediscussieerd en hebben we spelle
tjes gedaan."
De school propageert vreedzame coëxi
stentie van Israëliërs en Palestijnen en
werkt met uitwisselingprogramma 's
Rob Verschoor en Ina de Bruyn brengen Israëliërs en Palestijnen met elkaar in contact. Rob: „Je kunt je vanuit je luie stoel
wel steeds opwinden, maar het is zinvoller ter plekke hulp te bieden. foto Willem Mieras
voor docenten en jongeren. „Het is moei
lijk begrip voor elkaar te kweken. Israë
liërs voelen zich onveilig door zelf
moord-aanslagen van Palestijnse terro
risten en Palestijnen moeten lijdzaam
toezien hoe hun huizen nog steeds door
Israëliërs worden vernietigd en hoe ze
van de buitenwereld worden afgesloten.
De media versterken het negatieve
beeld dat over en weer bestaat. Mensen
van beide volken ontmoeten elkaar
niet, zodat dat vijandbeeld blijft be
staan", zegt Rob.
Argwaan
Sinds de intifada zijn uitwisselingen na-
genoeg onmogelijk geworden. Pales
tijnen mogen de Westbank niet uit, Is
raëliërs mogen er niet in. De school
wordt in beide kampen met argwaan be
keken. „De uitwisselingsprogramma's
voor docenten vinden tegenwoordig in
Duitsland plaats. Dat is toch bizar."
Neutraal blijven in het Palestijns-Israë
lische conflict betekent op eieren lopen.
Rob en Ina willen echter geen partij kie
zen.
„Regeringen en extremisten maken het
beleid. Wij hebben daar geen mening
over. We zien alleen dat gewone mensen
lijden onder het conflict."
Begrip
Het Kloetingse paar heeft dus ook be
grip voor de joodse kolonisten die in de
Gaza-strook uit hun huizen worden ge
zet. „Er is wel een verschil. De Pales
tijnen zijn dakloos als hun huis wordt
platgewalst voor de bouw van de veilig
heidsmuur. Ze moeten het maar uitzoe
ken. De kolonisten krijgen woongebie
den in Oost-Jeruzalem, waarmee een
nieuw probleem opdoemt, omdat de
Westbank daardoor in twee of drie de
len uiteen dreigt te vallen. Een Palestijn
se staat die uit eilandjes bestaat, heeft
natuurlijk weinig kansen. Ik vind wel
dat Israël een grotere verantwoordelijk
heid heeft om een rechtvaardige vrede
te bewerkstelligen, omdat dat land de
macht en middelen bezit."
Ina en Rob hopen dat de school bij hun
volgende bezoek nog bestaat. Vlakbij
bulldozert het Israëlische leger huizen
plat voor de bouw van de veiligheids
muur. Het restaurant waaronder de wa
tervoorziening voor de school zit, ligt
op de slooproute. Het enige wat het stel
kan doen, is de jongeren bemoedigen.
„We leren de Palestijnse jongeren de
kwestie van verschillende kanten te
bekijken, ze een gezondere denkwe
reld te bieden. Dat is noodzakelijk,
want je ziet ze koken van woede als ze
oog in oog staan met Israëlische solda
ten. Ze willen ook dat wij hun verhaal
in het Westen vertellen, want ze zijn
bang dat ze door de wereld als moslim
terroristen worden gezien, terwijl het
gewoon jongeren zijn die schreeuwen
om een baan en eens een dagje naar zee
willen."
GOES - Er zit een Zeeuws tintje aan het huwelijk van
Prins Pieter Christiaan en Anita van Eijk. aanstaande za
terdag in de hervormde kerk in Noordwijk
De in Goes geboren Jaco van Leeuwen (1962) verzorgt het
orgelspel tijdens de dienst. Van Leeuwen, die nu als can
tor-organist verbonden is aan de kerk in Noordwijk,
kreeg zijn opleiding in Goes, aanvankelijk door Adriaan
Kousemaker en later door Kees van Eersel. Hij studeerde
aan het Nederlands Instituut voor Kerkmuziek in
Utrecht.
DOMBURG - Domburger W. Passenier heeft woord ge
houden. Begin juli kondigde hij aan bezwaar te zullen ma
ken tegen de bouwvergunning voor de uitbreiding van het
Badpaviljoen in Domburg. Dat heeft hij, op de laatste dag
dat het kon, ook gedaan.
De onafhankelijke commissie bezwaar- en beroepschrif
ten van de gemeente Veere zal zijn protest beoordelen.
Daarna beslist het college van burgemeester en wethou
ders of Passenier gelijk krijgt, of niet.
Een eerder bezwaar van Passenier, gericht tegen het
schorsen van de monumentenvergunning om de aanbouw
van appartementen mogelijk te maken, haalde niets uit.
De rechter oordeelde dat hij geen direct belanghebbende
is omdat hij te ver van het Badpaviljoen af woont.
Of hij in zijn bezwaar tegen de bouwvergunning opnieuw
niet ontvankelijk wordt bevonden, staat met op voorhand
vast. Voor de planning van de restauratie en uitbreiding
van het Badpaviljoen heeft de procedure die Passenier nu
heeft aangespannen, vooralsnog geen gevolgen. Wethou
der J. Bostelaar hoopt nog steeds dat het Badpaviljoen
volgend jaar klaar is.
's-HEER ARENDSKERKE - In het kader van het project
Nederland Ontmoet brachten medewerkers van peuter
speelzaal De Kreukeltjes uit Breskens gisteren een be
zoek aan de Stichting Overlegorgaan 's-Heer Arendsker-
ke, die zich hard maakt voor het onder één dak krijgen
van voorzieningen in het dorp.
De deelnemers spraken over eikaars werk en wisselden
tips uit. Nederland ontmoet is een initiatief van het Oran
jefonds. Elke deelnemer ontvangt en bezoekt één keer een
andere organisatie. De Stichting Overlegorgaan 's-Heer
Arendskerke gaat 29 augustus op bezoek bij contact-
ouders in Boxtel.
VLISSINGEN - Op de Irislaan in Vlissingen is iemand
maandagavond ter hoogte van het sportpark een flesje me
thadon verloren. Er zit vijftien tot twintig gram metha
don in, een middel dat door drugsverslaafden wordt ge
bruikt.
De methadon zit in een wit kunststof flesje met zwarte
dop. Daarop staat wat er in zit. Er zit ook een sticker op
waarop staat: vergif. Methadon is bij inname vooral ge
vaarlijk voor kinderen. De politie verzoekt mensen die
het flesje vinden, dat direct af te geven bij het politiebu
reau in de Molenstraat in Vlissingen of bij het Huiskamer
project voor Druggebruikers (HKPD) in de Coosje Bus-
kenstraat in Vlissingen.
mnble Ziggurat in Grote Kerk in Veere
»f Rolf Bosboom
[ERE - Hij mag dan volgende
and 75 jaar worden, zijn mu
il elan is allesbehalve ver-
Mei de vorming van
[ensemble Ziggurat is de Am-
ïdamse componist en saxofo-
i Theo Loevendie anderhalf
geleden een nieuwe weg in-
^en. Zaterdag is in de Gro
te Kerk in Veere te horen waar
dat toe heeft geleid.
Zijn muzikale staat van dienst
is groot, zowel in de jazz als in
het klassieke werk. In Ziggurat
smelt Loevendie allerlei genres,
culturen en instrumenten samen
tot een compleet eigen stijl. De
bezetting van het tienkoppige
ensemble is opmerkelijk, met
crErnst Jan Rozendaal
NKENSZAND - Hij is de
ilerprogrammeur van het
fleland. Met het culturele
stamma van Borsele erbij,
iiij dit jaar voor het eerst ver
ft boekt Jacques Boonman
Rilland dit seizoen 79 thea-
'wrstellingen.
-f.an werkte jarenlang als
programmeur in Goes,
tewoordig verzorgt hij de
programmering in de ge-
te Reimerswaal, Tholen,
Credit en Borsele.
ïdelaatste gemeente is giste-
wt theaterprogramma he
rmaakt. Boonman heeft
frDe Stenge in Heinkens-
uleen aantal bekende arties
ten vast te leggen.
seizoen begint op 14 okto-
®et het muzikale cabaret
Mouw Holland. Een topper
programma is Johan Ver-
[*n met zijn muzikale pro-
Hartklop (18 nov). Een
2d later volgen De Sanse-
!»(|0 dec) en het cabaret-
buider Van Donselaar
innares
stste artiesten in het nieu-
.^r zijn het cabarettrio Niet
te! (13 jan). De maand
|°P (10 feb) komt de uit
t Abtskerke afkomstige
"«a Polderman optreden in
speente waar ze is opge-
Zij is de grote winnares
Leids Cabaretfestival
publieksprijs).
iart geven Ruud Her
mans and his MPV's een concert
met countrymuziek. Eric Rotte
vertelt op 24 maart reisverhalen
over Laos, Cambodja en Viet
nam, geholpen door videokun
stenaar Bernard Vercauteren
van den Berg. Uitsmijter is op 8
april Lenny Kuhr met haar nieu
we voorstelling Panta Rhei.
Ondanks negenenzeventig voor
stellingen voelt Boonman zich
als programmeur niet helemaal
serieus genomen door de Stich
ting Theaterexploitatie Zeeland
(STEZ), die onder meer de pro
grammering verzorgt in De My
the in Goes. Verzoeken om infor
matie-uitwisseling worden
nooit gehonoreerd, aldus Boon
man. „Theater De Maagd in Ber
gen op Zoom laat periodiek we
ten welke voorstellingen voor
het nieuwe seizoen zijn geboekt,
zodat ik daarmee rekening kan
houden. Directeur Gerard Peijs
van Theaterexploitatie Zeeland
weigert dat, zodat ik zes voor
stellingen in Reimerswaal heb
geboekt die ook in het theater in
Goes staan."
Het betreft optredens van Ri
chard Groenendijk, Hakim, Mar
griet Eshuis, Wim Helsen, Fred
Delfgaauw en Jochem Myjer.
Boonman: „Nu beconcurreren
we elkaar, terwijl we ook kun
nen samenwerken."
Peijs reageert 'stomverbaasd'.
Hij zegt niets te weten van de
herhaalde verzoeken van Boon
man. „Als Boonman voortijdig
wil weten wat wij programme
ren dan informeren we hem
graag. Dan kan hij andere keu
zes maken."
als bijzondere instrumenten er-
hu (tweesnarige viool), qanun
(Arabisch tokkelinstrument) en
duduk (Armeens-Turks blaasin
strument). Deze worden gecom
bineerd met contrabasblokfluit,
panfluit, viola da gamba, contra
bas, slagwerk en sopraansaxo
foon.
„Ik heb altijd wel een hang ge
had naar andere culturen, wat
onder meer blijkt uit veel titels
in mijn werk", zegt Loevendie.
„In 2001 heb ik een stuk geschre
ven voor het Atlas Ensemble,
Dat was zó'n openbaring. Het
ensemble heeft een grote bezet
ting van 25 mensen, met acht
westerse instrumenten en ver
der alleen maar niet-westerse.
Het schrijven daarvoor gaf mij
een soort hopiecoming-gevoel.
Dit is wat ik altijd heb gewild,
maar wat niet kon doen omdat
de instrumenten hier niet zijn."
Hij besloot een eigen gezelschap
te formeren: Ziggurat, genoemd
naar een piramide-achtige tem
pel in Mesopotamië. „Het Atlas
Ensemble kost ontzettend veel
geld, doordat de mensen uit al
lerlei landen komen. Voor Ziggu
rat heb ik gekeken naar mensen
die in Nederland wonen. Dat is
wel een lange zoektocht ge
weest."
Een aantal leden, zoals Matthijs
Koene (panfluit), kende Loeven
die van het conservatorium.
„Hij sprong een gat in de lucht
toen ik hem vroeg. De slagwer
ker, Diego Espinosa, kende ik
van Atlas. Verder heb ik veel
mensen gevonden via tips van
anderen. De laatste die ik heb
'ontdekt', is zangeres Kristina
Fuchs. Ik hoorde haar en dacht
meteen: dit is het. Ze is eigenlijk
jazz-zangeres, maar is zo ontzet
tend geschoold en veelzijdig en
ze heeft een absoluut gehoor. Ze
zingt echt alles wat je voor haar
neus zet."
Onbekend terrein
Het programma van Ziggurat
wordt aangeduid als terra incog
nita, als onbekend terrein. „Ik
probeer een nieuw idioom te ont
wikkelen dat niet helemaal te
vatten is. Het is geen jazz, geen
wereldmuziek, maar iets wat
daar tussendoor zweeft. Het
schrijven is waanzinnig moei
lijk. Ik ben weliswaar een erva
ren componist, maar heb het ge
voel dat ik terug in de school
banken ben. De instrumentatie
is totaal nieuw."
Om het terrein af te bakenen,
heb ik eerst leentjebuur ge
speeld, door bijvoorbeeld een
stuk van Bach te bewerken.
Door paaltjes in de grond te
slaan, kun je je territorium afba
kenen om het daarna te ontgin
nen. Ik ben nu op de goede weg,
vind ik zelf, maar ik ben er nog
lang niet op uitgestudeerd. Ik
ontdek nog steeds nieuwe moge
lijkheden."
Met het aantrekken van contra
bassist Rick Stotijn ('ik, had be
hoefte aan meer lage registers')
heeft Loevendie sinds enkele
maanden zijn ensemble com
pleet. „Het zijn allemaal jonge
mensen. Hun enthousiasme is
echt hartverwarmend. Niets is
hen te veel."
Door zijn jazzervaring is hij ge
wend 'op persoon te schrijven'.
„Dan zeg ik: nu wil ik jou een
beetje featuren. Ik heb bijvoor
beeld een stuk geschreven voor
onze dudukspeelster Raphaela
Danksagmüller: Alhambra, vol
gens sommigen een van onze top
pers. Het ensemble begeleidt
haar daarin met alleen wat pe-
daaltonen."
Het repertoire van Ziggurat be
vat vooral werk van Loevendie
zelf, maar ook van Fabio Nie-
der, Guus Janssen (op tekst van
dichter Jan Hanlo), Evrim Demi-
rel en Ayse Önder. Het werk van
Nieder heet Traditioneel brui
loftslied. „Het is gemaakt omdat
ik trouwplannen heb. De tekst
is gebaseerd op de namen van
mijn aanstaande vrouw en mij.
Het is een heel gek stuk, waarin
ook gescratcht wordt."
Wat zijn eigen werk betreft is
hij vooral te spreken over Eu-
len, met tekst van Ernst Jandl.
„Dat vind ik zelf een van de
leukste stukken. Het is volko
men absurdistisch, maar wel erg
goed. Het gedicht wordt voorge
dragen door twee dames. Daar
tussendoor zingt Kristina
Fuchs."
Behalve als componist heeft hij
ook op het podium een nadruk
kelijke rol. „Maar het is mijn be
doeling dat mijn band op hel po
dium over een paar jaar wat los
ser wordt en ik me beperk tot de
rol van componist en artistiek
leider. In september word ik 75
en ik zie mezelf nog niet op mijn
tachtigste op het podium
staan."
Ziggurat ziet Theo Loevendie
als een levensvervulling. „Ik
laat er ook veel voor schieten. Ik
zou zo een stuk voor het Concert
gebouworkest kunnen schrij
ven, maar ik heb als het ware al
le schepen achter me verbrand
om dit te kunnen doen. Mijn
hart gaat hier heel erg naar uit."
Concert: Ensemble Ziggurat onder
leiding van Theo Loevendie, zater
dag 27 augustus in de Grote Kerk
in Veere. Aanvang: 20.00 uur.
De voetballers van Jong Ambon uit Middelburg brengen
zeventien dagen door op het Molukse eiland Ambon. Het
verblijf is onderdeel van het herstel- en verzoeningsproces dat
daar - na een jarenlang geweldsconflict - gaande is.
Eldridge Pentury doet verslag
voor de PZC. *>t>h
Vandaag deel 1: Ontvangst r-,
Als Ambon gasten ontvangt,
moet iedereen dat weten.
Dus was het onthaal gisteren op
de aankomstdag van Jong Am-
bon groots.
Na de landing op vliegveld Patti-
mura volgde een soort kampioe
nentocht over het eiland. Bege
leid door een politiewagen met
gillende sirene, een lokale motor
club, auto's vol muzikanten en
voorop een speaker die Jong Am-
bon introduceerde, ging het on
der luid gejuich, gejoel en met
veel gezwaai via plaatsen als Ha-
tiwe, Wayame, Passo, Lateri, Ha-
long en Galala naar het centrum
van Ambon-stad.
De tocht was er één om stil van
te worden, ook al omdat ver
woeste huizen en gebouwen nog
steeds het straatbeeld sieren.
„Maar een ontvangst als deze is
echt op haar plaats", zei Pau-
lien Joël Parera, die lid is van
het organisatiecomité dat het
verblijf van Jong Ambon in Am-
bon coördineert. „Het is hele
maal niet overdreven. Als Am-
bon gasten krijgt, moet de hele
bevolking het weten. Zo gaat
dat hier."
Eindstation van de rit was het
gemeentehuis waar tientallen
schoolkinderen op de been wa
ren voor een muzikale en indruk
wekkende ontvangst. „Jammer
genoeg ging jullie komst vorig
jaar door een paar incidenten
niet door, maar is het nu wel zo
ver gekomen. „We zijn er blij
mee", zei Nona Huliselan, ge
meentesecretaris van Am
bon-stad, die bij afwezigheid
van burgemeester Papilaja het
woord deed.
Ambon heeft tussen begin 1999
en begin 2004 geleden onder het
geweldsconflict dat er heerste
en aan duizenden mensen het le
ven kostte. Op kei'kelijk, poli
tiek en humanitair vlak is het
op verschillende manieren tot
verzoening gekomen. Op spor
tief gebied levert Jong Ambon
nu ook een bijdrage.
In samenwerking met de PSA,
de voetbalbond van Ambon,
werkt Jong Ambon de komende
twee weken mee aan clinics
waarmee het voetbal gepromoot
wordt, maar die ook bedoeld
zijn om kinderen met een oor
logstrauma iets aangenaams te
bieden. Er staan vier voetbal
wedstrijden gepland en enkele
bezoeken aan hulpverlenings
projecten.
De trip naar de Molukken is pas
een dag oud, maar nu al onverge
telijk.
Het ensemble Ziggurat ziet Theo Loevendie (op de voorgrond) als een levensvervulling.
door Aector Dooms
MIDDELBURG - Een 33-jarige
medewerker van koffieshop Six
ty Two in Middelburg was in de
fout gegaan door softdrugs aan
een minderjarige te verkopen.
De Middelburgse politierechter
M. Meeuwisse meende gisteren
dat de man op 9 april geen opzet
heeft gehad om twee gram hen
nep aan de 16-jarige klant te slij
ten. „Opzet zie ik niet, maar u
had kunnen weten dat het niet
mocht. U heeft ook niet om de
identiteitskaart gevraagd." De
politierechter verklaarde de
Middelburger schuldig, maar ze
legde hem geen straf op. Vol
gens officier van justitie N. de
Coninck was er wel van opzet
sprake. Hij eiste honderd euro
boete. Het verzoek van raads
man W. Jonkers om het OM
niet-ontvankclijk te verklaren
werd door de politierechter afge
wezen. De advocaat meende dat
er geen straf moest volgen, om
dat het niet gemakkelijk valt te
onderscheiden of een klant al
achttien jaar is.
