pzc
kolonisten weg uit Gazastrook
ianoman komt
uit Duitsland
d;
Turkse brigade jaagt op
zwemmers in onderbroek
Indonesië trekt deel militairen terug uit Atjeh
Wetenschappers maken stamcellen uit de huid
\raël ontruimt laatste van zijn 21 nederzettingen
'aniek door
ardbeving
ij Rome
fvenslang voor
anslag Atlanta
Nachtje in Britse cel peperduur
Eerste gehuwde priester in Spanje
Mobieltje voorkomt roken
Russische vliegtuigen aan de grond
België pakt buitenlandse truck aan
Wit-Rusland legt hulp uit
buitenland aan banden
Een op zes jongeren in
België mishandelt ouders
Politie Egypte
pakt honderden
vermoedelijke
terroristen op
dinsdag 23 augustus 2005
IjSfflNGTON - Wetenschap-
an de Amerikaanse univer-
Harvard zijn er voor het
in geslaagd embryonale
tllen te creëren, zonder
jjvoor menselijke eicellen of
w0's te hoeven opofferen.
onderzoekers gebruikten
mcellen die in een laborato-
rium waren gekweekt. Zij lieten
die samensmelten met een vol
wassen huidcel. De stamcel
bleek in staat de genen in de
huidcel te 'herprogrammeren',
zodat een nieuwe stamcel ont
stond, die kan uitgroeien tot el
ke willekeurige cel in het
lichaam.
Op deze manier ontstaan stam
cellen waarvan het DNA exact
overeenkomt met dat van de per
soon van wie de huidcellen af
komstig zijn. Dat betekent in
theorie dat het risico dat weef
sel dat uit de cellen wordt ge
kweekt wordt afgestoten, fors af
neemt.
Dergelijke 'persoonlijke' stam
cellen kunnen tot dusver alleen
worden gemaakt door het DNA
van de patiënt in te brengen in
een eicel en die te bevruchten.
Het embryo dat daar uit voort
komt moet worden vernietigd
om er stamcellen uit te kunnen
winnen. Die techniek is omstre
den. De nieuwe methode stuit
echter ook nog op heel wat pro
blemen. Zo bevat de nieuwe
stamcel ook nog het DNA van
de oude. Dat extra DNA moet
worden verwijderd voor de stam
cel kan worden gebruikt.
De wetenschappers benadruk
ken dat de nieuwe techniek zich
nog in een pril stadium bevindt,
en het nog jaren kan duren voor
die geschikt is voor medische
toepassing.
Omdat stamcellen in theorie
kunnen uitgroeien tot elke ge
wenste cel. denken de weten
schappers dat stamcelonder
zoek succesvolle behandeling
van veel ziektes mogelijk kan
maken die nu nog ongeneeslijk
zijn. ANP
nrRobert Bloemen
JUZALEM - Na 38 jaar he
ling heeft Israël gisteren de
juiming van zijn 21 nederzet
ten in de Palestijnse Ga-
Irook voltooid. Twee weken
„Ier dan gepland en vreedza-
,r dan verwacht hebben alle
IIkolonisten het gebied veria-
pi alle sympathisanten van de
laisten die het gebied niet
den opgeven, zijn weg. In de
agoge van de laatste kolonie
Werd ontruimd, Netzarim,
nog een dienst met Israëli-
militairen die de enclave
voor kort tegen Palestij nen
schermden. Inwoners zongen,
en baden samen met de
ME - In de Italiaanse hoofd
some en omgeving brak gis-
iddag rond twee uur even
ilek uit na een aardbeving
een kracht van 4,4 op de
bal van Richter.
houwen schudden en mensen
eden in paniek de straat op.
[epicentrum van de beving
volgens het Italiaans Natio-
Geografisch Instituut in
bij Anzio. Deskundigen zijn
onderzoek begonnen naar
gelijke schade aan monumen-
ANP/RTR/DPA
ILANTA - De man die in 1996
bomaanslag pleegde tijdens
Olympische Spelen in het
irikaanse Atlanta, is giste-
veroordeeld tot levenslang,
de aanslag vielen een dode
honderden gewonden. Door
bekentenis in deze zaak,
*g hij niet de doodstraf.
dolph werd in mei 2003 gear
ceerd in de staat North Caro-
i, na een vijf jaar durende
ipjacht die 30 miljoen dollar
;ekost. Hij staat bekend als
;isch, antisemitisch en ho-
foob. In het gebied waar hij
akt, kon hij rekenen op
zienlijke steun van de bevol-
g. Na zijn arrestatie plaatste
le restauranteigenaar
bord langs de weg om
aisen op te roepen voor Ru-
Iph te bidden.
dolph werd vorige maand al
twee keer levenslang veroor-
dd wegens een aanslag op
abortuskliniek in 1998.
urdoor viel een dode. ANP
militairen. De vijfhonderd kolo
nisten vertrokken vervolgens
zonder verzet te bieden naar Is
raëlisch gebied. De autoriteiten
hadden er rekening mee gehou
den dat de ontruiming van de
laatste nederzetting een zware
klus zou worden. Sommige be
woners waren zelfs gisteroch
tend nog bezig geweest met de
bouw van een nieuwe woning.
Israëlische militairen blijven
voorlopig nog in de Gazastrook
actief, alleen al omdat de verla
ten gebouwen worden gesloopt.
Het leger zal verder de land- en
zeegrenzen van de Gazastrook
blijven bewaken. Ook in het
luchtruim boven het gebied heb
ben de Israëliërs het voorlopig
nog voor het zeggen.
Tegenstand
Israëlische ordetroepen ontrui
men deze week nog twee neder
zettingen op de Westelijke Jor-
daanoever. In Sanur en Homesh
wordt felle tegenstand verwacht
van de orthodox-joodse kolonis
ten. Duizenden agenten en mili
tairen verzamelden zich al rond
de nederzettingen.
Twee andere nederzettingen
werden vorige week ontruimd.
Ganim en Kadim waren daar
voor al grotendeels verlaten.
De Israëlische premier Sharon
benadrukte gisteren dat hij vast
houdt aan uitbreiding van de
joodse nederzettingen op de
Westoever.
De expansie van de nederzet
ting Maale Adumim zal door
gaan, aldus Sharon. Als het
plan wordt uitgevoerd, dan
groeit de nederzetting vast aan
Jeruzalem.
De Palestij nen zeggen dat door
deze uitbreiding de Westoever
in tweeën wordt gesplitst. Zij
menen bovendien dat het Arabi
sche Oost-Jeruzalem van de rest
van het Palestijnse land wordt
afgesloten. Door het voornemen
zou een levensvatbare Palestijn
se staat onmogelijk worden.
Sharon ontkent dat de West
oever door zijn voorstel zal wor
den gesplitst. Maale Adumim is
met ruim dertigduizend inwo
ners de grootste nederzetting in
bezet Palestijns gebied.
De 'routekaart voor de vrede',
het vredesplan van de Verenig
de Naties, Verenigde Staten. Eu
ropa en Rusland, riep nadrukke
lijk op de bouw in de nederzet
tingen stil te leggen. De Ameri
kaanse regering sprak zich eer
der uit tegen de uitbreidings
plannen bij Jeruzalem. Oor
spronkelijk voorzag de route
kaart ook in de ontruiming van
alle joodse nederzettingen op de
Westoever. ANP
Indonesische militairen gaan aan boord van een marineschip in de haven van Krueng Guekueh in Atjeh.
door Patrick Selbach
en Liesbeth Buitink
KRUENG GUEKUEH - Indone
sië heeft gisteren dertienhon
derd militairen teruggetrokken
uit de provincie Atjeh.
Daarmee zet het land de eerste
stap in de uitvoering van het vre
desverdrag, dat Indonesië vori
ge week met de afscheidingsbe
weging Beweging Vrij Atjeh
(GAM) sloot.
Twee bataljons vertrokken gis
terochtend vanuit de haven van
Krueng Guekueh in het noorden
van Atjeh. Het is onduidelijk
hoeveel manschappen het leger
nog in Atjeh heeft gelegerd.
In het vredesakkoord is afge
sproken dat de regering in Ja
karta voor het einde van het
jaar alle 'niet lokale' veiligheid
stroepen uit Atjeh zal weghalen.
Dat zal betekenen dat er uitein
delijk nog veertienduizend mili
tairen en zevenduizend politie
mensen in de regio blijven.
De Indonesisische regering zal
ook amnestie verlenen aan gede-
tineerde GAM-strijders. Dat
zouden er vijftienhonderd zijn.
Voor het eerst sinds het vredes
akkoord kwamen gisteren dele
gaties van de regering en de
GAM bijeen voor overleg in de
provincie.
Volgens de Nederlandse topdi
plomaat Pieter Feith, leider van
een door de EU ingestelde vre
desmissie in Atjeh, was de sfeer
'buitengewoon goed'.
Een vredesakkoord in het door
de zeebeving van december vo
rig jaar deels verwoeste Atjeh
foto RTR
werd vooral mogelijk, nadat de
GAM haar eis voor onafhanke
lijkheid van de provincie onver
wacht had laten valjen.
ANP/AFP
w Esther Gotink
ONDEN - De mysterieuze 'pia-
®an' die vier maanden lang
«n Britse ziekenhuizen ver-
«I en tegen niemand sprak,
afkomstig te zijn uit Duits-
Het Duitse ministerie van
Menlandse Zaken bevestigde
11 de patiënt een 20-jarige
%noot is, en dat hij zatcr-
Siaarzijn woonplaats in Bei-
is teruggekeerd.
Pianoman werd 7 april aan-
'-offen op een strand in het
-•« van Engeland, waar hij
^ari ronddoolde in een drijf-
pak waar alle labels uit wa-
geknipt. Hij hield zich stom.
'haters geloofden dat hij
posttraumatisch stresssyn-
oorn of autisme leed.
*a een verpleger in het
"toay-ziekenhuis in Gilling-
iiem pen en papier gaf, in
£°°P dat hij zijn naam zou
T*en of de vlag van zijn
zou tekenen, schetste de
blonde man een piano.
%ns eerdere berichten werd
v°or een piano geplaatst,
waar hij vervolgens een 'magni
fiek' optreden ten gehore
bracht. Nu blijkt dat hij amper
een noot kon spelen.
De Britse staatsgezondheids-
zorg wil geen commentaar ge
ven op het nieuws, dat de man
de hele tijd toneel heeft ge
speeld. Een woordvoerder zei al
leen dat de man 'aanzienlijke
vooruitgang' had geboekt en
daarom niet langer behandeld
hoefde te worden. „De regels
met betrekking tot medische ge
heimhouding dicteren dat wij
niet verder kunnen ingaan op
dit verhaal." Volgens mediabe
richten heeft de man de medi
sche wereld misleid met een
'denkbeeldige ziekte'. Die infor
matie is afkomstig van iemand
in het Little Brook-ziekenhuis
in Dartford, waar de Duitser
ook werd verpleegd. De betrok
kene wilde anoniem blijven.
Verbouwereerd
Eind vorige week was een zus
ter zijn kamer binnengelopen en
had gevraagd 'En, ga je vandaag
tegen ons praten?', waarna de
man zou hebben gezegd 'Ja, ik
denk van wel'. „Wij waren ver
bouwereerd", aldus de bron.
„Maandenlang was hij bij ons
en kwamen wij geen stap ver
der. Wij dachten dat hij voor al
tijd bij ons zou blijven."
De pianoman heeft toegegeven
zelf met psychische patiënten te
hebben gewerkt. Hij zou hun ge
drag hebben nagedaan. De re
den daarvoor is onduidelijk.
„Zijn pianospel was, in tegen
stelling tot eerdere berichten, he
lemaal niet zo goed. Hij sloeg tel
kens dezelfde toets aan. Achter
af bekende hij helemaal niet
goed piano te kunnen spelen",
zei de informant.
De geheimzinnigheid rond de
pianoman kreeg deze zomer we
reldwijde aandacht. Overal
werd gespeculeerd wie hij zou
kunnen zijn en tips stroomden
binnen. Hij was afkomstig uit
Tsjechië, Frankrijk, Canada,
Noorwegen en Nederland.
Als vaststaat dat de man inder
daad toneel speelde, dan willen
de directies van de instellingen
waar hij werd verpleegd, de kos
ten van zijn 'behandeling' op de
man verhalen. GPD
door Fidan Ekiz
ISTANBOEL - „Zwemmen in je
onderbroek is verboden, kom
uit het water", roept Kemal
Anil door zijn megafoon. Kemal
maakt deel uit van de brigade
die dit jaar is ingezet op het Cad-
debostan-strand om mensen die
gehuld in (nacht)kleding of on
dergoed de Bosporus induiken,
uit het water te houden.
Caddebostan is het eerste
strand in Istanboel waar de ge
meente een eind wil maken aan
'gênante en onhygiënische
zwempartijen'. Maar slechts wei
nigen geven gehoor aan de waar
schuwingen van de 'zwem
broek-brigade'.
Vooral de vrouwen op het
strand maken het de dertig
strandwachters erg moeilijk.
Caddebostan is sinds de invoe
ring van het verbod op zwem
men met kleren veranderd in
een soort wildwest, menen de
jongens van de brigade. Vanaf
de vroege ochtenduren tot acht
uur in de avond jagen zij in en
buiten het water op mannen
met onderbroeken en vrouwen,
gekleed in jurken, nachtjapon
nen en hoofddoeken. „Dit is een
vrij land, je zult mé er met ge
weld uit moeten halen", roept
een zwemmer, stoer op veilige
afstand in het water. De Turkse
man draagt een witte boxer
short, met daaronder, zichtbaar,
een bos haar. „Schaam je",
roept de strandwachter terug.
„Hier komen moeders met kinde
ren. Trek dan maar meteen je
broek uit, want je laat niets aan
de verbeelding over."
Het strand Caddebostan was
sinds de jaren zeventig gesloten,
omdat het zeewater vervuild
was. Intussen is het schoner ge
worden en daarom werd het
strand heropend. In de tussenlig
gende periode is veel veranderd
in Istanboel, menen de inwoners
van Caddebostan. Zij doelen
daarmee op de migratie uit het
oosten van het land: de meeste
plattelanders zijn te arm om een
zwembroek te kopen. De vrou
wen vertonen zich het liefst niet
in een weinig verhullend bad
pak en geven er de voorkeur aan
om met kosjere kleren te zwem-
LONDEN - Het opsluiten van overtreders van de immi
gratiewetgeving en van asielzoekers in politiecellen kost
het Britse ministerie van Binnenlandse Zaken een lieve
duit. Politiekorpsen sturen gepeperde rekeningen voor
een nachtje cel dat net zo duur uitpakt als het verblijf in
een luxueus hotel in Londen, aldus de Britse krant The Ti-
mesvan gisteren.
Gemiddeld rekenen politiekorpsen 360 pond per nacht
(550 euro). In het vermaarde Ritz hotel krijg je voor dat
geld een luxe eenpersoonskamer. ANP
MADRID - Een rooms-katholieke bisschop op het Spaan
se eiland Tenerife heeft een man priester gewijd, hoewel
hij getrouwd is en twee kinderen heeft. De 64-jarige voor
malige Anglicaanse voorganger David Gliwitzki vormt
daarmee volgens de bisschop van Tenerife een uitzonde
ring.
Priesters horen volgens de Rooms-Katholieke Kerk celiba
tair te leven. De bisschop zei nadrukkelijk dat de wijding
geen eerste stap is naar afschaffing van die regel. Ook in
Nederland zijn er enkele getrouwde priesters. Zij waren
voorganger in een andere kerk en werden rooms-katho-
liek. ANP
TOKIO - De hoge rekening van hun mobiele telefoon is
een belangrijke reden dat Japanse jongeren minder ro
ken. Dat bleek gisteren uit een onderzoek dat het Japanse
ministerie van Volksgezondheid publiceerde.
Het aantal Japanse jongeren dat rookt, daalde vorig jaar
fors. Bijna 22 procent van de jongens van 17 en 18 jaar
rookt tenminste één keer per maand. Dat was vijf jaar ge
leden nog 37 procent. Het aantal meisjes dat rookt, daal
de van 16 naar bijna 10 procent. ANP/DPA
MOSKOU - De Russische luchtvaartmaatschappij Aero-
flot houdt zes Iljoeshin-96-300 vliegtuigen aan de grond
op aanraden van de federale luchtvaartautoriteiten. Er
zouden constructie- en productiefouten zijn ontdekt in
het remsysteem van de toestellen.
Aeroflot voert 40 procent van de langeafstandsvluchten
uit met de betrokken toestellen, zowel binnen Rusland als
naar het buitenland. Sommige van die vluchten zijn nu ge
schrapt, op andere routes nemen andere maatschappijen
de vluchten over. GPD
BRUSSEL - Nederlandse vrachtwagens die door België
rijden, krijgen binnenkort een flink grotere kans op een
technische controle. Dat blijkt uit plannen van minister
Landuyt van Verkeer, die 1 januari moeten ingaan.
De Belgische minister wil zo trucks met gevaarlijk gebre
ken van de weg halen. Hij denkt vooral aan het groeiend
aantal Oost-Europese vrachtwagens. De minister wil tege
lijk Belgische apk-garages wat inkomsten bezorgen. De
keuringsgarages zien hun namelijk omzet teruglopen, om
dat Landuyt de jaarlijkse apk-keuring wil beperken tot
tweejaarlijkse controles. ANP
men, zoals het een goede mosli
ma zou betamen.
De burgemeester van het dis
trict Caddebostan, Selami
Öztürk, noemt de problematiek
'normaal'. „Hier komen mensen
die in hun leven de zee nooit ge
zien. Wij moeten geduld heb
ben." Wat Öztürk niet wil is dat
mensen met fysiek geweld uit
het water worden gesleurd door
de brigade. De overheid houdt
ook rekening met mensen die
zich geen zwembroek kunnen
veroorloven. Voor 1,5 euro kun
nen zij een zwembroek kopen
op het strand. GPD
van onze redactie buitenland
MINSK - De autoriteiten in
Wit-Rusland leggen buitenland
se hulp aan banden. Dit blijkt
uit een decreet van president
Loekasjenko. Het wordt
Wit-Russische organisaties en
individuen verboden buitenland
se hulp te ontvangen voor activi
teiten die tegen de grondwet
van het land zijn gericht.
Hulp voor activiteiten bij verkie
zingscampagnes, referenda of
het afzetten van afgevaardigden
is verboden. Hetzelfde geldt
voor hulp bij het organiseren
van bijeenkomsten, betogingen
of stakingen. Buitenlandse assis
tentie bij het maken van propa
gandamateriaal mag ook niet
meer.
Loekasjenko legt ook internatio
nale studentenuitwisseling aan
banden net als het wederzijds
bezoeken van conferenties, geza
menlijke onderzoeksprojecten
en het uitwisselen van ervarin
gen. Ook het internationaal geld
verkeer wordt door het decreet
getroffen.
Loekasjenko wordt door de Ver
enigde Staten beschouwd als de
laatste dictator in Europa. De
president heeft het buitenland,
vooral Polen, er al herhaaldelijk
van beschuldigd een revolutie in
zijn land voor te bereiden net
als in Georgië en Oekraïne. Be
gin volgend jaar zou Loekasjen
ko herkozen moeten worden.
Op last van de autoriteiten is dit
weekeinde een journalist opge
pakt die een internetsite beheer
de waarop spotprenten en -film
pjes over Loekasjenko tev zien
waren. Hij is beschuldigd van
beledigen van het staatshoofd.
De site is gesloten. GPD
het taboe hierover doorbreken.
„Ouders zullen dan vlugger ge
neigd zijn hulp te zoeken",
hoopt zij.
De onderzoekster interviewde
onlangs 479 jongeren tussen de
13 en 19 jaar van middelbare
technische en beroepsopleidin
gen. Vorig jaar toonde een soort
gelijk onderzoek dezelfde per
centages aan bij andere onder
wijssoorten. ANP/Belga
De Turken in Istanboel spreken schande over hun landgenoten die
met kleren aan het water induiken. foto GPD
door Kees Bos
BRUSSEL - Bijna een op de zes
Belgische jongeren slaat of
dreigt zijn ouders. Dat blijkt uit
een enquête door de Vrije Uni
versiteit Brussel, die gisteren is
bekendgemaakt.
Het meest voorkomend is 'emo
tionele mishandeling', zoals
doelbewust schelden. Van de
jongeren slaat of schopt 4 pro
cent zijn ouders of pleegt 'emo
tionele chantage', zoals dreigen
met zelfmoord.
Oudermishandeling blijkt voor
te komen in alle lagen van de be
volking en alle soorten gezin
nen, vooral tweeoudergezinnen.
Wel zijn moeders vaker het
slachtoffer. Het lijkt minder te
gebeuren bij islamitische gezin
nen.
Steun
Onderzoekster Kim van Langen-
hove geeft niet steeds de jongere
de schuld. „Zo kan het gebeuren
dat het gezin te weinig praat en
de mishandeling een manier van
communiceren wordt", aldus de
klinisch psychologe. „Een ander
voorbeeld is als de vader vaak
afwezig is en de moeder te veel
steun bij haar kinderen gaat zoe
ken, waardoor die overbevraagd
worden." Van Langenhove
merkt dat ouders zich schamen
voor de mishandeling. Zij wil
CAIRO - De Egyptische politie
heeft in de Sinaï-woestijn drie
honderd van terrorisme verdach
te mensen opgepakt. De actie
volgde op de aanslagen in
Sharm el Sheikh, die vorige
maand zeker 64 levens eisten.
Aan de operatie, die zondag be
gon, deden drieduizend politie
agenten mee. De actie concen
treerde zich rond El Arish. Deze
stad, waar veel bedoeïenen en
Palestijnse vluchtelingen wo
nen, zou ook de uitvalsbasis zijn
geweest van de plegers van de
aanslagen in Taba vorig jaar.
ANP/DPA
