Hulp in Atjeh is nog jaren nodig
Jubilerend kamp Artek
moet droomland worden
PZC
PZC
VS zijn machteloos
in bolwerk rebellen
Koude oorlog over
adoptiekinderen
Allerarmste tsunamislachtoffers melden zich pas nu bij de dokter
23 augustus 1955
dinsdag 23 augustus 2005
Ruim een half jaar na de tsuna
mi worden nog steeds slachtof
fers vanuit het zwaar getroffen
Banda Atjeh in Indonesië over
honderden kilometers naar Me-
dan vervoerd om gebroken be
nen en kapotte voeten te laten
behandelen. De allerarmsten
kunnen pas nu naar de dokter.
Orthopedisch chirurg dr. Ger
Olijhoek verwacht dat de nabe
handeling van slachtoffers pas
over een jaar of vijf is afgerond.
door Theo Haerkens
Ledematen die stijf staan
doordat breuken niet goed
zijn geheeld, wonden die niet
dicht willen, botten die ver
keerd aan elkaar zijn gegroeid
en prothesen die niet passen.
Hoewel er al ruim zeven maan
den zijn verstreken sinds de tsu-
nami-ramp in Atjeh, is er nog
volop werk voor orthopedisch
chirurgen.
En nog steeds komen er nieuwe
patiënten. Uit gebieden waar
tot nog toe geen vervoer was. of
mensen die te arm zijn om zich
te laten behandelen. „Een pas
tor in Banda Atjeh brengt die
mensen bij elkaar. Als er hij er
genoeg heeft, huurt hij een bus
en stuurt ze naar ons", zegt or
thopedisch chirurg dr. Ger Olij
hoek.
Olijhoek (62) raakte als vanzelf
betrokken bij de hulp aan de
slachtoffers van de tsunami. Hij
komt al vijftien jaar in Medan
om ellebogen, heupen, knieën
en voeten van polio-slachtof
fers, kinderen met klompvoeten
en andere afwijkingen recht te
zetten.
Bekendheid
Zijn bekendheid ter plaatse
kwam goed van pas toen de tsu
nami vorig jaar de west- en
noordkust van het Indonesische
eiland Sumatra verpulverde. Ra
zendsnel werden zes chirurgen
overgevlogen, samen met drie
verpleegkundigen van Molukse
komaf. „Die spreken de taal."
Stichting Horizon Holland zorg
de voor antibiotica, verband en
dergelijke. Olijhoek bleef zelf in
Medan en begeleidde vier team
leden die naar Meulaboh gin
gen, de stad die het zwaarst was
getroffen. „In zes weken tijd
zijn daar honderd mensen gehol
pen."
De komende vijf jaar blijft hulp
nodig, voorziet Olijhoek. Via de
Nederlandse Orthopedische Ver
eniging is een pool van 27 ortho
pedische chirurgen gevormd die
steeds voor minstens vier we
ken naar Indonesië gaan.
De autoriteiten in Atjeh, een
strikt islamitische provincie,
zijn niet onverdeeld gelukkig
met de hulp van buiten. Ze vre
zen dat die bedoeld is om mos
lims tot het christendom te be
keren. „De mensen zelf willen
gewoon worden geholpen. Ik
heb pas twee keer meegemaakt
dat iemand een operatie weiger
de."
De secretaris van World Ortho
pedie Concern (WOC) is net te
rug van een vergelijkbaar pro
ject in Peru. WOC leidt chirur
gen uit de derde wereld op om
elementaire hulp te verlenen
aan de ai-men.
Te druk
Olijhoek woont in Arnhem en
werkte lang in Den Haag, maar
is niet meer aan een ziekenhuis
verbonden. De chirurg maakt
niet direct reclame voor zijn
vak. Hij trekt met zijn been en
loopt moeizaam. „Ik moet eigen
lijk worden geopereerd, maar ik
heb het daar nog veel te druk
voor", glimlacht hij. „Zittend
kan ik het werk nog prima
aan."
Operaties in ontwikkelingslan
den laten zich niet vergelijken
met die in westerse ziekenhui
zen. „Ik houd er altijd rekening
mee dat de stroom uitvalt. Ik
doe een heup, een knie en een
voet in één operatie, want kinde
ren zie je vaak niet meer terug,
ook al zou dat beter voor ze
zijn."
Soms moet een patiënt zijn tan
den flink op elkaar klemmen,
want door gebrek aan anesthe
sisten is de pijnbestrijding vaak
niet optimaal. „Mijn vrouw
heeft er wel eens nachtmerries
van, maar ik weet zeker dat het
leed na drie dagen geleden is."
De technieken die Olijhoek en
zijn collega's in Atjeh gebrui
ken, zijn aangepast aan de be
perkte mogelijkheden. „Opera
ties moeten snel worden uitge
voerd, met zo min mogelijk
schade en minimaal gebruik
van vreemde elementen. IJzeren
platen en schroeven om de boel
onderhuids bij elkaar te hou
den, zijn veel te riskant. Spie
ren worden geplet en de bloed-
voorziening is niet geweldig. Bo
venal is de kans op infecties le
vensgroot."
Daarom wordt in de derde we
reld nog veel gips gebruikt. Olij
hoek combineert het vaak met
bamboe: „Dat blijft elastisch, je
kunt het in de loop van zes we
ken nog corrigeren
Aan botbreuken bij kinderen
van zes tot acht jaar komt zelfs
geen gips te pas. „Die leg je in
bed met een kilo zand of een
baksteen aan een katrol om het
been stil te houden. Al zit het
nog zo scheef, het geneest keu
rig. Ouders worden er wel wat
zenuwachtig van, maar de dok
ter moet gewoon uitleggen dat
een operatie soms meer kwaad
doet dan goed. Er is daar meer
geduld, iemand blijft rustig zes
weken op zijn buik liggen als
dat nodig is." Amputeren stelt
hij zo lang mogelijk uit, omdat
dat enorme consequenties heeft
voor het slachtoffer. „De artsen
daar zijn er meestal sneller
mee." Olijhoek betreurt het dat
jonge collega's de simpele tech
nieken niet meer in de vingers
hebben. „Zelfs artsen in de der
de wereld leren de modernste
technieken, daarom onderwij
zen wij ter plaatse de eenvoudi
ge methoden. GPD
pagina 5
Indonesië trekt troepen
terug
van onze redactie buitenland
De Iraakse stad Haditha
ligt onder de rook van
een Amerikaanse basis. Maar
op slechts enkele kilometers
van de zwaarbewapende ma
riniers is die stad een tali-
ban-staat in miniatuur. Op
standelingen bepalen wie
blijft leven en wie sterft, wie
salaris krijgt, wat de inwo
ners dragen en waar ze naar
kijken en luisteren.
De veel voorkomende execu
ties worden uitgevoerd op de
Haqlania-brug aan de ingang
van de soennitische stad. De
afgelopen week was onder an
deren een man in een zwart
trainingspak het slachtoffer.
Zijn afgehakte hoofd rustte
op zijn mg, met het gezicht
naar Bagdad. Terwijl beel
den van diens onthoofding
even later al op dvd's te zien
waren, juichten de kinderen.
Ze konden zich verheugen op
de volgende dag: dan zou van
maar liefst twee 'spionnen'
het hoofd worden afgehou
wen.
Het was al bekend dat in Ha
ditha, een agrarisch stadje
met 90.000 inwoners, opstan
delingen actief waren. Maar
na een bezoek van een ver
slaggever van The Guardian
blijkt pas hoe groot de macht
van de islamitische strijders
(moedjahedien) er is.
Slaperig
Gevochten wordt er niet in
Haditha, drie uur rijden ten
noordwesten van Bagdad.
Het provinciestadje leidde
tot 2004 een slaperig bestaan.
Toen kwamen volgens de be
woners echter de politieman
nen met hun wrede optreden,
voornamelijk sjiieten uit het
zuiden, en escaleerde het ge
weld. Het politiebureau en
het gemeentehuis zijn een
jaar geleden al vernield.
De rechtbank van Haditha
wordt alleen gebruikt voor
scheidingen en huwelijken.
De moedjahedien straffen cri
minelen op de markt. De ver
slaggever van The GuarjJ
zag hoe een schoolhoofd
gens overspel 190 koerei
kabels werd afgeranseld.^];
deren lachten terwijl deiy
huilde en zijn shirt langzaam
rood kleurde.
Twee mannen die een Ma
wisselkantoor hadden ovJ
vallen, werden uitgestrekt J
de grond gelegd. Gemaska!
mannen stonden op huab.
den terwijl anderen mei
te stenen hun armen ILy
Stamleiders zeggen dat*
bang zijn voor de opstanden
gen, maar hen tegelijk resps.l
teren omdat ze de orde bewaJ
ren en voorkomen dat de staè
een slagveld wordt.
Amerikaanse mariniers J
men er volgens de lokale 2
volking maar kort.'De afgd
pen maanden voerden ze jji
kele offensieven uit, maar
strijders kwamen even d
weer terug.
Begin augustus kostte eaj
bomaanslag even buitenijs
stad aan veertien Amerika]
nen het leven.
Op de markt is een dvd it
koop met beelden vaneen^
ge blonde man wiens bui j
opengereten. Het zou gaj
om een Amerikaanse slu^
schutter, die 1 augustus do]
de straten werd gesleept a
later gedood.
Haditha is niet het enige vod
beeld van steden waar hetoll
ficiële gezag niets in te bren
gen heeft. In omringd
plaatsen in West-Irak a
Qaim, Rawa, Anna enRaia
di maken opstandelingen!
meer of mindere mate
macht uit.
Wie meewerkt aan pogmgg
om Irak weer tot rust tebrar
gen - zoals de bespreking
over een nieuwe grond™
het referendum daarover ii
oktober en de verkiezingen!
december - maakt zich in Hj
ditha letterlijk aan een docd
zonde schuldig. Hier
ze de Amerikanen laten b:«
den en de regering destabi
seren. Sommigen noemend!
nihilisme. Voor Haditha i
het de toekomst. ANP
door Remco Reidinq
Toen Viktoria Bazjenova
vorig jaar als eenjarige
ukkepuk een Siberisch wees
huis verliet, lag voor haar
een betere toekomst in het
verschiet. Als adoptiekind
vertrok ze naar de Verenigde
Staten, het land waar dro
men uitkomen. Nu is ze dood.
Adoptiemoeder Peggy Sue
Hilt verloor haar zelfbeheer
sing, toen Viktoria - door
haar Nina genoemd - onop
houdelijk huilde. Ze schudde
haar dochter door elkaar, liet
haar op de grond vallen,
schopte en sloeg in haar
maag en op haar rug. Een
dag later, op de Amerikaanse
feestdag 4 juli, overleed Ni-
na.
De dood van Nina Hilt heeft
een nieuwe golf van veront
waardiging teweeggebracht
in Rusland. Het meisje blijkt
het twaalfde Russische adop
tiekind dat sinds de perestro
jka door Amerikaanse ouders
om het leven is gebracht. De
Russische media spreken er
schande van. Nationalisti
sche politici roepen om een
einde aan de 'illegale smok
kel van Russische kinderen'
die erop gericht zou zijn Rus
land te verzwakken.
Verbod
Alle commotie leidt wellicht
tot een tijdelijk verbod op
adopties door Amerikanen.
Dat is althans het voorstel
van parlementslid Jekaterina
Lachova, tevens voorzitter
van de commissie die verant
woordelijk is voor wetgeving
over adopties De maatregel
zou een einde maken aan de
toename van buitenlandse
adopties sinds de grenzen tij
dens de perestrojka werden
geopend. Jaarlijks adopteren
buitenlandse ouders nu zo'n
tienduizend Russische kinde
ren. De helft vertrekt naar de
Verenigde Staten.
Adoptie door Russen blijft
daarbij sterk achter. Volgens
het ministerie van Onderwijs
adopteerden Russen vorig
jaar 6913 kinderen, dertig
procent minder dan buiten
landers. Geldgebrek en de in
gewikkelde procedure zou
den de oorzaken zijn, al heb
ben veel Russen 'gewoon'
geen trek in een 'zielig, ver
waarloosd kind' uit een wees
huis.
Niet voor niets lanceerde het
ministerie van Onderwijs en
Wetenschappen onlangs een
landelijke campagne. Speer
punt is een website waarop je
zelf een kind kunt uitkiezen.
Zoek op blonde haren, blau
we ogen en de database to
vert 4027 kinderen op je
scherm.
Ongeveer 700.000 kinderen
in Rusland zijn volgens offi
ciële cijfers dakloos of verblij
ven in een internaat. Dat is
slechts het topje van de ijs
berg, erkent minister van Bin
nenlandse Zaken Rasjid Noer-
galijev, omdat een volledig
overzicht ontbreekt. Jaarlijks
komen er 130.000 dakloze en
ouderloze kinderen bij.
„Wie in Rusland weet inmid
dels niet van de twaalf Russi
sche kinderen die in adoptie
gezinnen in de Verenigde Sta
ten overleden?", schreef Ma
ria Oesmanskaja, oud-mede-
werkster van een adoptiebu
reau. „Maar wie weet van de
honderdduizenden kinderen
die door het Russische sys
teem in weeshuizen zijn 'ver
moord' lang voordat ze ge
adopteerd zouden worden?"
In de verhitte discussie over
buitenlandse adopties drei
gen de grootste problemen
dan ook onder te sneeuwen,
vinden internationale adop
tiebureaus. Zo uitte parle
mentslid Lachova wel kri
tiek, maar kwam ze niet met
voorstellen die de situatie in
de weeshuizen kunnen verbe
teren.
Bemiddelingsbureaus be
schouwen de dood van de
Russische kinderen in de VS
als incidenten. Ze wijzen er
op dat de weeskinderen de
dupe zullen zijn, als Amerika
nen geen kinderen meer mo
gen adopteren. Maar in Rus
land is de Koude Oorlog te
gen buitenlandse adopties
niet voorbij. Het land lijkt
niet van plan zo makkelijk
over de moord op twaalf me
deburgers heen te stappen.
Zeker niet, denken bemidde
lingsbureaus, omdat de da
ders inwoners zijn van de Ver
enigde Staten, de oude vij
and. GPD
Kamp Artek bestaat tachtig jaar. Zelfs de
presidenten van Oekraïne, Georgië, Litou
wen en Polen kwamen het vieren. Het
kamp, ooit gevuld met de beste kinderen
van de Sovjet Unie, zoekt een nieuw be
staansrecht maar staat nog met een been in
het verleden.
door Remco Reiding
Tussen de woeste bergen op de Krim en
het helder blauwe water van de Zwarte
Zee lijkt Lenin bezorgd toe te kijken. Zijn
reusachtige standbeeld torent uit boven
groepjes kinderen. Ze spelen met hun mobie
le telefoon en drinken Coca Cola.
Tussen de geïmporteerde palmbomen kijkt
Elvira Osmanova ineens streng over haar
schouder. „Hier wordt niet gerookt." Dom,
dom, dom. Dit is natuurlijk niet zo maar
een rustoord. Dit is kamp Artek, waar de
meest voorbeeldige jongeren van de Sovjet
Unie een paar zomerweken mochten door
brengen. En rolmodellen roken niet, ook
niet anno 2005.
Verderop tracht een dame in haar museum
pje enthousiast alle ruimtevaartsuccessen
van de Sovjet Unie aan de man te brengen.
Er bestaat bij jong en oud meer interesse
voor de internetverbindingen en discotheek
die Artek inmiddels rijk is. In het huidige
tijdperk heeft de directie van het tachtigjari
ge complex weliswaar oog voor de wensen
van de jeugd, maar heeft moeite het roem
ruchte verleden los te laten.
Overal op de Krim lopen de Artek-kinderen
in hun beige scoutingpakjes met oranje ba
nen. Deze zomer draaien tien internationale
vakantiekampen als vanouds op volle toe
ren. Met een nieuwe ideologie, want met
communistische idealen hoef je bij de jeugd
van tegenwoordig niet meer aan te komen.
Nu de heilstaat met vijanden en al is ver
dwenen. moeten de kinderen in bescher
ming worden genomen tegen pnder kwaad:
de uitwassen van de huidige (kapitalisti
sche) maatschappij. De medewerkers probe
ren daarom het leven te tonen zoals het zou
moeten zijn.
Beloning
Artek moet weer droomland worden. „Hier
zien kinderen hoe mooi het leven is zonder
alcohol en drugs", zegt medewerkster Tatja-
na Grigorets. Vroeger gold een reis naar Ar
tek als de ultieme beloning. Alleen voorbeel
dige prestaties openden de poort. Voor ge
wone stervelingen bleef het kamp een
droom. Tenzij je ouders een hoge functie in
de communistische partij bekleedden. Met
'blat' - het vermogen aan de juiste touwtjes
te trekken - kreeg je in de Sovjet Unie bijna
alles gedaan.
Na de val van het communisme moest Artek
zichzelf bedruipen. Kaartjes voor het para
dijs waren ineens te koop Rijke ouders kon
den hun eigen droom (opnieuw) verwezenlij
ken door hun kinderen in Artek onder te
brengen.
De commerciële toer werd een fiasco. Het
kamp verkeerde vijf jaar geleden in zo'n
slechte staat dat bezoekende oudere angst
vallig buiten werden gehouden, herinnert
Osmanova (23) zich. Kinderen weigerden de
oubollige, versleten uniformen te dragen.
Het verwende kroost van steenrijke 'nieuwe
Russen', gewend aan merkkleding, ging lie
ver naar het buitenland. De grenzen waren
immers open. Steeds minder kinderen kwa
men naar het complex in Goerzoef
Nu pronken in de kamers gloednieuwe
Ikea-stapelbedden in plaats van meubels
van Sovjetmakelij. In de etenskommetjes
ligt geen rijstepap meer. Onlangs kreeg Ar
tek een nieuw stadion en enkele zwemba
den. De kinderen stromen toe. „Alles is hier
het beste", zegt David Oganesjan, een dikke
vijftienjarige Armeniër. „Zelfs de meisjes."
Dat Artek is opgekrabbeld na de zwarte ja
ren negentig is te danken aan hernieuwde
steun van de staat. De Oekraïense overheid
PRUIMENTIJD - De handel in
pruimen beleeft momenteel
zijn hoogtepunt. De pruimen-
veiling in Kapelle-Biezelinge,
een van de grotere van ons
land, heeft het momenteel dan
ook erg druk. Op een dag
wordt er ongeveer 50.000 kilo
aan pruimen aangevoerd. De
afzet daarvan verloopt, dank
zij het warme zomerweer, zeer
vlot.
WONINGEN - In Vlissingen
wordt er druk gebouwd aan
370 nieuwe woningen. Deze
zijn alle bedoeld om werkne
mers van scheepswerf De
Schelde en hun gezinnen te
huisvesten. Als de woningc
zijn, zal dat wel enige veria
ting voor de woningnood bre
gen, maar het is bij lange i
nog niet genoeg om alle Sein
de-werknemers een huis te bi
den.
STAATSGREEP - In Brd
houdt men rekening met ce a
gelijkheid van een staatsgnl
door het leger, nadat afgal
pen weekeinde de militairs*
dere, die vastbesloten 2i;rl
voorkomen dat de vroegeréi
dewerkers van wijlen pd
dent Vargas aan het bewind'a
men, geheime bespreking!
hebben gevoerd.
Kamp Artek, waar de meest voorbeeldige jongeren van de Sovjet Unie een paar zomerwe
ken mochten doorbrengen. Na de val van het communisme moest Artek zichzelf bedruipen.
Dat werd een fiasco. foto Remco Reiding/GPD
koopt en verdeelt de helft van de kaartjes.
Er komen weer kinderen die zich hebben on
derscheiden. „Een kaartje voor Artek blijft
een beloning. Je moet iets hebben gepres
teerd om het te verdienen", zegt Grigorets.
Dat is maar een deel van de waarheid. De
andere helft van de plaatsen gaat voor 500
tot 700 euro van de hand. De overheid geeft
bovendien veel toegangsbewijzen aan
kansarme kinderen. Voor ouders met 'blat'
valt er weer iets te ritselen.
Artek kan niet zonder de staat, zeker niet
nu er schulden zijn. De grootschalige reno
vatie zou worden bekostigd door de ver
koop van een staatsdatsja (buitenhuis) aan
de Russische president Vladimir Poetin.
Maar Oekraïne heeft een nieuwe president
die de privatisering van het luxueuze ver
blijf nader wil onderzoeken. Dus maakt Rus
land geen geld meer over. Dat niet alles zo
mooi is als het lijkt, bewijst Elvira Osmano
va. Zojuist heeft ze roken nog verboden,
maar nu bietst ze een sigaret. Achter een
grote rots, zodat haar nietsvermoedende col
lega's haar geheim niet ontdekken. GPD
Hoofdredactie:
A L Oosthoek
D. Bosscher (adjunct)
A L. Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel (0113)315500
Fax. (0113)315669
E-mail' redactie@pzc nl
Lezersredacteur: A. J. Snel
Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel (0113)315660
Fax:(0113)315669
E-mail: lezersredacteur@pzc.nl
Middelburg:
Buitenruslstraat18
Postbus 8070
4330 EB Middelburg
Tel (0118)493000
Fax (0118)493009
E-mail: redwalch@pzc nl
Goes: Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel. (0113)315670
Fax. (0113)315669
E-mail: redgoes@pzc.nl
Terneuzen:
Willem Alexanderlaan 45
Postbus 145
4530 AC Terneuzen
Tel. (0115)645769
Fax. (0115)645742
E-mail: redtern@pzc.nl
Hulst: Baudeloo 16
Postbus 62
4560 AB Hulst
Tel. (0114)372776
Fax. (0114)372771
E-mail: redhulst@pzc.nl
Zierikzee: Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel. (0111)454651
Fax-(0111 >454657
E-mail: redzzee@pzc.nl
Opening kantoren:
Maandag t/m vrijdag
van 8.00 tot 17 00 uur
Zierikzee en Hulst:
8.30 tot 17 00 uur
60.25
Internetredactie:
Postbus 31
4460 AA Goes
E-mail: web@pzc.nl
Bezorgklachten:
0800-0231231
op maandag t/m vrijdag
gedurende de openingstijden;
zaterdags tot 12.00 uur
Abonnementen:
0800-0231231
autom. afschrijving accep
per maand: 19,95
per kwartaal' 58.00
per jaar €222.50
Voor toezending per post geldleen J
toeslag.
E-mail; lezersservice@pzc.nl
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk, 1 maand vootM
einde van de betaalperiode.
PZC, t.a.v. lezersservice.
Postbus 31, 4460 AA Goes
Losse nummers per stuk:
maandag t/m vrijdag: 1,25
zaterdag 1,75
Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW
Bankrelaties:
ABN AMRO 47.70.65 597
Postbank 35.93.00
Advertenties:
Alle advertentie-orders worden uiljw*
overeenkomstig de Algemene
Voorwaarden van Wegener NVenvois»1
de Regelen voor het Advertentiewewt
Overlijdensadvertenties:
maandag t/m vrijdag:
tijdens kantooruren
zondag: van 16,00 tot 18.00 uur
Tel. (0113)315555
Fax. (0113)315549
Personeelsadvertenties:
Tel: (0113)315540
Fax:(0113)315549
Rubrieksadvertenties (kleintjes):
Tel. (0113)315550
Fax. (0113)315549
Voor gewone advertenties:
Noord- en Midden-Zeeland
Tel. (0113)315520
Fax. (0113)315529
Zeeuws-Vlaanderen
Tel: (0114)372770
Fax (0114)372771
Business to Business/Onroersndf®"
Tel: (076)5312277
Fax: (076)5312274
Uitgevent Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van het Wegener-concern.0*
aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een bestand dat wordt gebruitctvoa
(abonnementen)admmistratle en om u te (laten) Informeren over voor u relevante dienst*"
ducton van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvuldig ges
de derden. Als u op deze informatie geen pri|s stolt dan kunt u dit schriftelijk melden W
i. Postbus 314460 AA Goes.
Behoort tot WeGeNeR
