schaken
ill ill
i 1
ia
i i i
x 1
bridge
W 5
zaterdag 20 augustus 2005
Tijdens het Europees jeugd
kampioenschap, dat begin
augustus in de Poolse stad Kluc-
zbork werd gehouden, bleek
weer eens hoe sterk er in Oost-
Europa wordt gedamd. Het uit
eenvallen van de Sovjet-Unie
heeft weinig invloed gehad op
het spelpeil.
Van de acht jeugdtitels die in
Polen te verdelen waren gingen
er maar liefst vijf naar Rusland.
Wit-Rusland en Letland vero
verden ieder één titel en de
grootste verrassing was de
hoofdprijs bij de jongens-wel
pen voor Szymon Morzy uit het
gastland Polen.
De KNDB doet veel moeite om
het gat met Oost-Europa te
dichten maar tot op heden resul
teert dat niet in aansprekende
successen. Er zijn natuurlijk uit
zonderingen, zoals de wereldti
tel van junior Boudewijn Derkx
in 2003.
Slechts twee Nederlandse spe
lers eindigden tijdens het EK
op het podium. De pupil Roel
Boomstra, een van de grootste
talenten van de afgelopen jaren,
werd tweede achter de Rus
Konstantin Kovalevsky. Bij de
meisjeswelpen werd Lotte Ale-
ven uit Huissen derde.
Rianka Rentmeester uit 's-Gra-
venpolder, de enige Zeeuwse
deelneemster in Kluczbork,
speelde een redelijk toer
nooi. Ze kon zich niet mengen
in de strijd om de ereplaatsen,
maar eindigde uiteindelijk met
Diagram 1
een score van vijftig procent in
het linkerrijtje. Voor deze ru
briek analyseerde ik haar winst
partij uit de tweede ronde tegen
een van de Poolse deelneem
sters.
Rianka Rentmeester - Paulina
Hamera:
1.31-27 17-21 2.33-28 19-23
3.28x19 14x23 4.39-33 10-14
5.33-28 14-19 Gebruikelijker is
5-10 28x19 14x23 44-39, waar
na 10-14 verboden is door het
zetje van Lochtenberg met
27-22, 36-31 en 32-27. 6.44-39
21-26 7.50-44 20-24 8.37-31
26x37 9.42x31 11-17 10.27-22
18x27 11.31x11 6x17 12.36-31
5-10 13.41-37 10-14 14.34-30
17-21 15.31-27 21-26 16.47-42
12-17 17.46-41 17-21 18.39-33
7-12 19.44-39 12-18 20.30-25 In
deze stand was ook de naar
oud-wereldkampioen Pierre
Ghestem genoemde doorstoot
28-22 een serieuze optie, vooral
omdat wit door het ontbreken
van een schijf op veld 47 haar
linkervleugel niet goed kan
ontwikkelen met 41-36 en
37-31.
14-20 21.25x14 9x20 22.40-34
4-9 23.34-30 1-6 24.30-25 2-7
25.25x14 9x20 26.49-44 7-11
27.44-40 11-17 28.40-34 24-29
29.33x24 20x40 30.35x44 17-22
31.28x17 21x12 32.39-33 19-24
33.33-28 13-19 34.43-39 8-13
35.38-33
Wit kon hier ook verder gaan
met 41-36, gevolgd door 37-31
26x37 42x31. Wellicht heeft de
Coup Royal die na 3-9 42-38
9-14?? mogelijk is het witte spel
beïnvloed. 12-17 36.42-38 17-21
37.44-40
Opnieuw was de Ghestem-door-
stoot 28-22 hier serieus het over
wegen waard. 6-11 38.40-34
15-20 39.48-43 11-17 40.45-40
20-25 (zie diagram 1) 41.40-35?
Na 28-22! 17x28 33x22 moet
zwart het zeer secuur spelen om
overeind te blijven. Er kan bij
voorbeeld volgen 24-30 (24-29
faalt door 32-28 etc.) 40-35 en
nu drie mogelijkheden:
A. 19-24 38-33 24-29 33x24
30x19 35-30! 3-9 39-33 9-14
33-29 14-20 43-39 20-24 29x20
25x14 39-33 14-20 33-29 20-25
41-36 en zwart staat verloren;
B. 3-8 35x24 19x30 38-33 8-12
22-17 met winst omdat de plak
ker 26-31 niet werkt;
C. 3-9! (de beste variant voor
zwart) 35x24 19x30 38-33 9-14
33-28 14-19 43-38 30-35 41-36
25-30 34x25 35-40 39-34 40x29
25-20 29-33! 28x39 19-24
Diagram 2
20x29 23x43 38x49 18-23 en
zwart heeft ondanks een schijf
achterstand goede remisekan
sen.
17-22 42.28x17 21x12 43.33-28
3-9 44.34-30 25x34 45.39x30
24-29 46.41-36 9-14 47.30-25
(zie diagram 2) 16-21?
Een foutief offer. Veel beter is
29-34, waarop kan volgen
36-31 23-29 35-30 12-17 30x39
17-21 39-33 19-24 28-23 29-34
23x12 13-18 12x23 34-40 en
zwart gaat zich redden.
48.27x16 12-17 49.16-11
Deze zet brengt de winst niet in
gevaar, maar veel effectiever
was 36-31, op 18-22 gevolgd
door 16-11! 22x42 37x48 26x28
11x24 19x30 35x24 met winst.
17x6 50.35-30 6-11 51.36-31
29-33 Zwart moet opnieuw een
schijf offeren. 52.38x29 23x34
53.30x39 19-24 54.31-27 14-19
55.43-38 18-23 56.39-34? Zo
maakt wit het nog spannend.
Na 28-22! had zwart het kun
nen opgeven. 11-17? Beide speel
sters maken in deze fase van de
partij fouten. Noodzakelijk was
13-18. Na 38-33 11-17 27-21
(voor het offer 25-20 verwijs ik
u naar de partijvariant) 18-22
21x12 22-27 32x21 23x41 is het
remise. 57.38-33?
Met 27-21 24-29 bereikt wit in
ieder geval nog een voordelig
eindspel. 13-18! 58.25-20 24x15
59.33-29 19-24?? Maar nu staat
zwart definitief verloren. Ik
moet toegeven dat de enige re
misevariant die de stand bevat
zeer lastig te vinden is. Hamera
had absoluut 15-20 moeten spe
len, om na 27-21 met 19-24!
28x30 26-31 21x23 31x42 af te
wikkelen naar een eindspel
waarin wit ondanks drie schij
ven voorsprong niet meer kan
winnen. Ik geef één lange va
riant als voorbeeld: 30-24 42-48
24x15 48x25 23-18 25-43 32-28
43-39 28-23 39-48 29-24 48-37
24-19 37-31 18-12 31-18 met re
mise.
60.28x30 17-22 61.27-21 26x17
62.30-24 17-21 63.32-28 22x33
64.29x38 18-22 65.38-33? Met
de winst binnen handbereik
gaat het toch nog bijna mis.
Winst was 24-19 22-27 19-13
21-26 13-8 27-31 8-2 31x33
2-24! 21-26?? De Poolse speel
ster profiteert niet. Na 22-27
39-33 27-32! 37x28 21-26 wint
wit het eindspel niet meer.
66.34-29! Nu is er geen vuiltje
meer aan de lucht. 22-27
67.37-32 27x38 68.33x42 en
zwart gaf het op.
Daaf Kasse
Het Hogeschool Zeeland
Schaaktoernooi was weer
een doorslaand succes. Het was
adembenemend spannend, er
heerste een geweldige sfeer en
er waren prachtige partijen te
bewonderen. Het is een wonder
dat in dit schaakspektakel niet
minder dan vijf spelers gelijk
op de eerste plaats eindigden.
In een Zeeuwse schaakrubriek
besteden we natuurlijk in de
eerste plaats aandacht aan het
wel en wee van de Zeeuwse spe
lers. Afwisselend waren Ab van
Hoeve, Henrik Westerweele en
Koen Leenhouts de smaakma
kers, maar tenslotte ging toch
de meeste aandacht uit naar
René Tiggelman. Na een wissel
vallig begin kwam hij er steeds
beter in om tenslotte op een
prachtige 6,5 punt uit negen
partijen uit te komen. Voor de
eerste keer slaagde hij er ook in
om een meesterresultaat achter
zijn naam te zetten. En dat nog
wel in het enige echte grote
schaaktoernooi, dat Zeeland
kent.
In de KNSB-competitie, waar
hij voor de Schaakverening Mid
delburg uitkomt, kende men al
lang zijn tactische gaven, nu
blijkt hij op dat gebied ook een
groot gevaar te zijn voor spelers
van internationale meestersterk-
te. Maar hij kan niet alleen com
bineren, hij kan ook buitenge
woon geduldig en vasthoudend
manoeuvreren als dat nodig is.
Heeft hij dan geen zwakke kan
ten? Misschien is hij nog te wis
selvallig. Af en toe laat hij
prachtpartijen volgen door on
begrijpelijke missers. Als René
Tiggelman nog stabieler wordt,
x wx 5^
a a
aa a -
Diagram 1
maakt hij een kans op de mees
tertitel. Dan zou hij de vijfde
Zeeuwse schaakmeester zijn, na
Barendregt, Cardon, Martens
en Leenhouts. Ja, ook Koen
Leenhouts, want die zal op het
komend Fide-congres de inter
nationale meestertitel worden
toegekend. In deze rubriek twee
karakteristieke partijen van
René.
René Tiggelman-Herman Groo-
ten. HZ open Vlissingen 2005.
6e Ronde.
I.d4 Pf6 2.Pf3 e6 3.c4 b6
De Dame-Indische verdediging.
Nog steeds populair, ook in dit
Post-Kasparov tijdperk.
4.g3 La6
Het ouderwetse 4...Lb7 5.Lg2
wordt maar weinig meer ge
speeld. Waarschijnlijk is men
toch een beetje bang voor het
pionoffer van Polugajevski, dat
ook herhaaldelijk door Kaspa
rov is gebruikt. 5...Le7 6.0-0 0-0
7.d5 exd5 8.Ph4 hoewel daar
het gif een beetje uit is.
5.b3 Lb4+ 6.Ld2 Le7
Is deze zeer gangbare zet tem
poverlies? Niet helemaal, want
de witte loper staat op d2 niet
zo goed en de zwarte op el wel.
7.Pc3 d5 8.cxd5 exd5 9.Lg2 0-0
10.0-0 Lb7 11.Tel Pa6 12.Pe5
Dc8
Een beetje krakemikkige zet,
waar zwart spijt van zal heb
ben.
13.Lg5 Td8 14.e3 Df5 15.Lxf6
Lxf6 16.g4 Dc8
Ziet u het propje zwarte stuk
ken op de damevleugel? Dat
moet een schaker met onder
scheidingsvermogen toch op het
idee brengen om eens wat te of
feren. Die zwarte stukken kun
nen toch nooit op tijd zijn om
hun koning te hulp te snellen?
zie diagram 1
17.Pxf7ü
Een meesterlijk stukoffer, een
donderslag bij heldere hemel.
In dergelijke stellingen is Tiggel
man op zijn best. Hij is uitste
kend in staat om aanvalskansen
te creëren, desnoods ten koste
van materiaal. Ook nu is het op
het eerste gezicht niet gemakke
lijk om de correctheid van het
offer aan te tonen. Zelfs de com
puter heeft er moeite mee, want
die kan nog altijd niet goed stel
lingen taxeren, waarin de strate
gie op lange termijn aan de orde
is. 17...Kxf7 18.g5! Le7
De voornaamste pointe van het
offer is, dat 18...Lxg5 ook niet
goed gaat wegens 19.Dh5+ Kf6
20.f4 Lh6 21.Lh3 Td7 22.De5+
Kf7 23.De6+ Kf8 24.Dxd7 en
wit staat op winst.
19.Dh5+ Kg8 20.Lh3!
Deze loper heeft een beslissend
aandeel in wits aanval.
20...Td7
Of 20...Db8 21.Le6+ Kh8 22.Lf5
h6 23.Dg6 Kg8 24.gxh6 en de
lllf a
d
a a
ax sa a
Diagram 2
witte aanval slaat door.
21.Le6+ Kh8 22.Dh3! Lc6
23.Pe2!
Wit moet snel profiteren van de
knoop waarin de zwarte stuk
ken zijn verward geraakt.
23...Lb5 24.Pf4!
Dreigt mat in een zet.
24...De8 25.Lf5 h6 26.gxh6 Td6
Zwart probeert met de moed
der wanhoop een verdediging
op te bouwen. Wit heeft echter
een winnende afwikkeling tot
zijn beschikking.
27.hxg7+ Kxg7 28.Dh7+ Kf6
29.Ph5+ Dxh5
Of 29...Kg5 30.f4+ Kh4 31.Pf6+
en mat op de volgende zet.
30.Dxh5 Tg8+ 31.Khl Tg5
Ook onvoldoende is 31...Lxfl
32.Txfl waarna zwart eveneens
kansloos is.
32.Dh8+ Kxf5 33.De5+ Kg6
34.Tglü
Deze fraaie zet beslist in weinig
zetten.
34...Le2 35.h4! Lf3+ 36.Kh2
Kf7 37.hxg5 Le4 38.f3 Lg6
39.Dg3 Te6 40.f4 Ld6 41.Kg2!
De koning moet even naar veili
ger oorden om de laatste klap
uit te kunnen delen.
41...Pb4 42.Dh3 Le4+ 43.Kfl
Te8 44.f5 Tf8 45.g6+ Ke7
46.Dh7+ Ke8 47.g7 Txf5+
48.Dxf5! 1-0
Een bijna ongeloofwaardige
overwinning boekte onze
Zeeuwse held in de achtste ron
de. Zonder ooit het Grünfeld-In-
disch ooit gespeeld te hebben
veegde hij met deze opening een
zeer sterke tegenstander op gru
welijke wijze van het bord.
Halay - Tiggelman. Achtste ron
de.
I.d4 Pf6 2.c4 g6 3.Pc3 d5 4.cxd5
Pxd5 5.e4 Pxc3 6.bxc3 Lg7
7.Lc4 c5 8.Pe2 0-0 9.0-0 Pc6
10.Le3 cxd4 ll.cxd4 Lg4 12.f3
Pa5 13.Ld3 Le6 14.Da4
Een Tiggelman-achtige aanvals-
speler zou hier misschien het be
ruchte kwaliteitsoffer 14.D5
hebben gekozen.
a6 15.Db4 Pc6! 16.Dxb7
Hiermee doet wit afstand van al
le openingsvoordeel, ja hij moet
zelfs oppassen niet in het na
deel te komen.
16...Pxd4 17.Pf4 Dd6! 18.Pxe6
Pxe6 19.Tadl Ld4!
Sterk gespeeld. Een schaker,
die wil winnen, moet ook niet
bang zijn om de stelling te ver
eenvoudigen.
20.Lf2 Pf4 21.Db3 Tab8 22.Dc4
Lxf2+ 23.Txf2 Tfc8 24.Dxa6
Tc6! 25.e5
Wit vecht reeds tegen de bier-
25...Dc5 26.Da4 Tb2
zie diagram 2
Het is reeds totaal uit. Hoe be
staat het!
27.Khl Dxf2 28.L1T Ph3
En wit gaf het maar op. Totaal
verpletterd.
Cor Jansen
De vijftiende editie van de
UMW Scheveningen
bridgeweek zit er op. Directeur
Hans Metselaar kan met name
kwantitatief gezien tevreden
zijn over de deelname.
Als kersverse commercieel ma
nager van team Oranje zal het
voor hem licht teleurstellend ge
weest zijn dat alleen tijdens de
mixed enkele leden van de kern
ploeg hun gezicht lieten zien.
Qua uitslagen ben ik u nog wat
winnaars verschuldigd.
De dames- en herenparen kwa
men op naam van respectieve
lijk Wil Buket-Elly Schippers
en Paul Grashoff-Fred de Wil
de. Het viertallentoemooi werd
gewonnen door het team jack-
bridge.nl, de website van het
computerprogramma Jack.
Twee jaar geleden speelde Jack
zelf mee in het toernooi, maar
dat was ditmaal niet het geval.
De honneurs werden waargeno
men door Ramondt-Westra en
Markovic-Pattenier. Het afslui
tende open parentoernooi ten
slotte werd een prooi voor het
Utrechtse paar Sjoerd Warte-
na-Ronald Brantsma.
Zij bleven de meesterklassers
Jeroen Top en Frans Borm nipt
voor. Zie het volgende spel:
zie diagram 1
2SA bod van oost was unusual
£HV2
s?1074
Oahvb
£>vb2
west oost
£ab93 £10
obs oahvös
<>96542 <>87
<£>105 <£>h9873
zuid
£87654
<?932
<>103
a64
West gever, Noord/Zuid kwetsbaar
West Noord Oost Zuid
pas 1<0> 2SA pas
3<£> dbl pas 3^
pas pas pas
en toonde de twee laagste onge
boden kleuren, klaveren en har
ten. Noord wilde zich met 18
punten niet van de weg laten
drukken en plaatste op drie kla
veren een informatiedoublet,
een riskante actie met zo'n vlak
ke verdeling. Drie schoppen
van zuid besloot vervolgens de
bieding.
West kwam tegen dat contract
uit met klaveren tien, die via de
boer en de heer voor het aas
was. De leider speelde nu drie
maal ruiten om in de hand een
harten weg te gooien. Oost troef
de de derde ronde met schop
pen tien en speelde zijn hoge
hartens, de derde getroefd door
zuid en overgetroefd door west.
Klaveren na was voor de boer
in dummy, waarna de leider
zijn laatste klaveren wegwerkte
op ruiten-boer.
In noord aan slag werd nu
schoppen heer voorgespeeld.
West dook en kon daarna met
schoppen aas-boer nog twee sla
gen claimen voor twee down en
de magische +200.
Het afspel was onder de maat.
Dankzij het 2SA bod is bekend
dat oost minstens tien kaarten
in harten en klaveren bezit. Hij
heeft derhalve hooguit een dou-
bleton ruiten (met een 0-5-3-5
bij oost had west met
aas-boer-tien-vijfde van troef
drie schoppen wel gedou
bleerd).
Ruiten spelen in slag twee was
dus perspectiefloos. Beter is
troef na. West moet nu opstap
pen met schoppen aas en harten
spelen. Oost kan drie hartensla
gen oprapen, maar daarna
maakt west alleen nog schop
pen boer. Het contract gaat dan
dus slechts een down. Voor NZ
is dat het verschil tussen een
20core en een 70core.
Analyse met open kaarten leert
overigens dat de tegenspelers
het laatste woord hebben. We
2
noord
&a5
<?b762
<>v8
£>b10862
west
oost
h b1064 £82
<?v105
<7983
o b1097
oh653
<£>7
£>a954
xuid
£v973
<?ah4
óa42
£>hv3
gaan terug naar de eerste slag.
West start met klaveren tien en
in dummy wordt de boer gezet.
Oost moet duiken! Nu is de lei
der aan de verkeerde kant aan
slag.
Wanneer hij schoppen heer uit
dummy speelt neemt west
schoppen aas om harten na te
spelen. Op derde hoge harten
van oost gooit west zijn tweede
klaveren weg. Hij scoort vervol
gens een klaverintroever met
schoppen twee en maakt later
nog een troefslag. OW maken
drie hartens en drie schoppens.
Niets is vervelender voor een te
genspeler dan ingegooid te wor
den. Je komt aan slag op een mo
ment dat elk naspel een slag
lijkt te kosten. Toch is dit bij
uitstek een moment om het
hoofd koel te houden. West ver
zuimde dat op het volgende
spel:
zie diagram 2
Tegen 3SA (zuid een klaveren,
noord een harten, zuid 2SA,
noord 3 SA) vermeed west de
voor de verdediging fatale
schoppenstart. Hij kwam uit
met ruitenboer, gedekt met de
vrouw voor de heer. Zuid dook
de eerste twee ruitens en nam
pas de derde ronde met het aas
(harten weg in noord). Klaveren
heer was voor het aas en weer
volgde ruiten, waarop in noord
nog een harten werd weg-ge-
daan. Aangezien west geen kla
veren meer had moest hij nu
harten of schoppen spelen.
West gaf zich over door een klei
ne harten na te spelen. De lei
der won met de boer in dummy
en had negen slagen: vier klave
ren, drie hartens en twee azen.
West had de goede kleur te pak
ken, maar de verkeerde kaart
gekozen. Winnend is om harten
vrouw na te spelen. Zuid neemt
met de heer, maar met nog har
ten boer-sec in dummy zit de
kleur op slot, waardoor harten
aas niet meer gemaakt wordt.
West maakt op het einde nog
een schoppenslag voor een
down.
Berry Westra
HORIZONTAAL: 5. Die galbak slaat zuur achterover (11); 8. De baas wórden-
als onderwijzer (13); 10. Een paria die heel wat bereikt (14); 12. Bij voorkeur
een groente (4); 13. Stapel de boodschappen erin! (3); 14. Toon het tiende
deel van de mobiele eenheid! (6); 15. Vogel die zijn glans verliest (6); 16. Tuin-
vlinder in het korps (8); 18. Erewedstrijd? (8); 19. Die bevruchting zit in de weg
(8); 20. Lusteloos als een oorbel (8).
VERTICAAL: 1. Gek op dansen maar egoïstisch op het voetbalveld? (11); 2.
Jurist die afvalt op de tennisbaan? (10); 3. Delicaat in de mond (4); 4. Een act
om de smaak te pakken te krijgen? (11); 6. Twee palen, een lat en een net. Zo
weet je wat je te doen staat (15); 7. Geen warm lijf in een installatie? (11); 9.
Doe de resterende stuff hierin! (7); 11. Beest dat door het bos loopt (3); 17. Bril
slang die voor nakomelingen moet zorgen? (7); 18. Gereed bij vader in de Bij
enkorf (6).
Uw oplossing moet uiterlijk woensdagmorgen in ons bezit zijn op het volgen-l
de adres:
Puzzelredactie PZC
Postbus 31
4460 AA Goes
e-mail: redactie@pzc.nl
Vermeld uw naam, adres en woonplaats.
De PZC stelt de volgende prijzen beschikbaar: eerste prijs een Iris-cheque van
€25,=. Tweede, derde en vierde prijs een Iris-cheque van €12,50. De oplossing
en de namen van de prijswinnaars vindt u in de PZC-bijlage Wonen van vol
gende week.
zethaak-regatta
i-laardame-c
et-ante-lido-oh
kaki-steak-kret
eli-l-alt-r-ere
nandoe-b-cursor
bad-y-war-g-tul
ar-bami-anti-do
r-braak-braaf-p
asiel-k-b-stele
klos-sepia-azyn
-oei-r-ha--d-
goud-proza-gres
oprit-u-e-prent
o-enorm-slaap-a
cs-greb-darm-dl
hei-e-ase-o-som
engerd-a-portee
lol-o-aas-l-ade
trol-vliet-ares
ra-arak-cash-lt
u-skuarook-e
cursist-snuiter
Voor de vierde keer in succes
sie gaan 1 september de Na
tionale Weken van de Kaart van
start en evenals vorig jaar
brengt TPG Post een velletje uit
waarin drie verschillende ge
gomde zegels van 0,39 zitten
die aansluiten bij de promotie
van de wenskaart. In de periode
1 tot en met 17 september krijgt
men namelijk in een van de
1500 deelnemende winkels bij
aankoop van drie wenskaarten
(ad 5,00) een velletje zegels
gratis.
Op de zegels, respectievelijk in
de kleuren paarsrood, geeloran-
je en paarsblauw, staan lege ge-
dachtewolkjes, waarin de ver
zender van de kaart zijn of haar
gedachten, of speciale wens,
kan schrijven om ze vervolgens
te laten 'wegdrijven'. Rechts bo
venin het velletje staat 'weken
van de kaart', op de onderste
rand 'ik denk aan je schrijf
en/of teken je eigen bood-
schap'.Net als vorig jaar zijn de
zegels bruikbaar tot 1 januari
2006, na die datum zijn ze ook
niet meer geldig voor franke
ring. Er zijn in totaal 710.000
velletjes aangemaakt.
In connectie met de postzegel
tentoonstelling Mare Balticum
'05 geeft Aland 26 augustus een
zogenoemde zomerzegel uit. Op
deze zegel van 0,60 (oplage
350.000) de schoener Linden uit
Mariehamn. Tevens wordt die
dag de natuurreeks met twee ze
gels uitgebreid, een 0,70 €-zegel
waarop de omgeving van Sandö,
Vardö, en een met de rotskust
bij Gröndal, Geta. Oplage van
beide zegels 300.000 stuks.
Ondanks het feit dat de vleer
muis geen natuurlijke vijanden
heeft wordt ze in vele delen van
Europa bedreigd. Oorzaak: de
verstoring van het leefmilieu.
Ook in Liechtenstein, waar 5
september met twee zegels op
deze dreiging wordt geatten
deerd. Over de fladderen een
grootoorvleermuis (1,80 fr., Ple-
cotus auritus) en een grote muis
oor (2,00 fr., Myotis myotis).
Liechtensteiner Weidealpen is
Oplossing kruiswoordraadsel
De sleutelwoorden van het kruiswoordraadsel van
vorige week zijn: i
DWARSSTRAAT en BRANDMELDER j
De Iris-cheque van €25,= gaat naar:
A.A. Bustraan, Hooge Meestraat 5, Middelburg;
De Iris-cheques van €12,50 gaan naar:
J.C. van Luijk, v. Speijkstraat 17, Terneuzen,
Mw. B. Dalebout, Schouwenbank 47, Zierikzee
en I. van Maris, Mauritsstraat 40, Kapelle;
De prijzen zullen binnenkort worden toegezonden.
de titel van een serie die even
eens 5 september uitkomt. De
hooggelegen weidegebieden, die
nog altijd in gebruik zijn, en die
worden afgebeeld zijn: Galvie-
halp 'Bargalla', Triesenberg (85
rp.), alp 'Pradamee', Vaduz
(1,00 fr.), alp 'Gritsch', Schaan
(1,30 fr.) en alp 'Valüna', Trie-
sen (1,80 fr.). Tot slot weer twee
zegels in de reeks 'Alte Bauten
und Ortsbildschutz': Oberben-
dern (85 rp.) en Bendem (2,20
fr.).
Voor verzamelaars van filmze
gels. Op 27 mei ging de animatie
film Madagascar in de VS in pre
mière, een film geproduceerd
door Dreamworks Pictures, in
1994 opgericht door o.a. Steven
Spielberg. Op 7 juli besteedde
Oostenrijk al postaal aandacht
aan de film met een 55 c-zegel
(oplage 800.000 stuks).
Zwitserland markeert 6 septem
ber het 100-jarig bestaan van de
vereniging Naturfreunde Sch-
weiz met de uitgifte van een vel
letje waarin vier zegels (85 rp.,
1,00 fr., 1,10 fr. en 1,30 fr.). Het
velletje geeft een beeld van de
Bemer Alpen vanuit Emmental,
met o.a. de Schreckhorn en de
Finsteraarhorn. Verder verschij
nen 6 september (behalve de
reeds genoemde mobilezegels)
twee zegels met aandacht voor
de Zwitserse horloge-industrie
(100 en 130 rp.), twee zegels met
kleux-systemen (50 en 100 rp.) en
een dienstzegel Wereldpostunie
(100 rp.) met symbolen gerela
teerd aan het schrijven en ver
sturen van poststukken.
Hero Wit