0
Grondwet Irak moet vandaag af
Meer dan 120 doden bij vliegramp
9
Tempel voor godin Nehalennia
Kamer wil onderzoek
naar corrupte politici
Hitici touwtrekken tot het laatste moment
oodtoestand
|n Sri Lanka
Boomkikker
hijgt brede
middenberm
h
mm
Gazastrook vanaf
vandaag op slot
Zorgcentra beloven beterschap
Heracles stunt
15 en 16
lezen we zeeuws
(18°
|11°
N 4
Geregeld zon
Een mix van wolken en zon. Droog en
Lima
rond 18 graden.
„„„.jaargang no. 191
maandag 15 augustus 2005
,snummer 1,25
i«i
Friso Niiboer
wHarald Doornbos
pOET - Iraakse politici
rijn er afgelopen weekeinde
jet in geslaagd een grond-
,ft te presenteren. „Het
lirdt waarschijnlijk wach-
citot morgen", zei de Aine-
aanse ambassadeur in
tak, Zalmay Khalilzad gis-
tren.
j voegde er aan toe dat hij
jopvol gestemd' was over de
tstandkoming van een solide
ondwet. „De verschillen tus-
i alle groepen worden klei-
terlijk vandaag moeten Iraak-
pohtieke vertegenwoordigers
a grondwet presenteren. Voor
anuddag is een bijzondere zit-
gvan het parlement bijeen ge
spen. De grondwet zal over
aniaand aan het volk worden
orgelegd in een referendum.
radities
moeilijkste punten zijn met
ime de rol die islam gaat spe-
nnhet nieuwe Irak, en het fe-
ralisme. Vertegenwoordigers
n de sjiïtische meerderheid
illen van Irak een islamitische
mbliek maken waarbij alle
ettenin overeenstemming moe-
i zijn met de koran en andere
imitische tradities,
n minderheid van de sjiïten
t dat echter niet zitten en eist
j beperkte rol voor religie in
ilitiek. Ook soennitische mos-
as en Koerden willen geen
br sjiïten gedomineerde isla-
Itische republiek.
OLOMBO - De Srilankaanse
esident Chandrika Kamara-
nga heeft zaterdag de noodtoe-
land in haar land uitgeroepen
j de moord op minister van
uitenlandse Zaken Lakshman
dirgamar.
minister overleed vrijdaga-
pdineen ziekenhuis nadat hij
Bronbekenden vanuit een na-
vighuis was beschoten,
foewel het onduidelijk is wie
jdaders waren, hield de rege-
zaterdag de Tamil Tijgers
iE) verantwoordelijk voor
[moord. De rebellen ontken-
in een verklaring echter el-
ïtrokkenheid bij de aan-
De noodtoestand zal voor
laaide tijd gelden. De maat-
de autoriteiten meer
lijkheden om verdachten
pakken en hen voor lange-
Stijd vast te houden. Kort na
■schietpartij zijn twee mensen
ingehouden. ANP/AFP/RTR
pagina 2
•moord wijzigt situatie
JARDENBURG - Speciaal voor
pdoomkikker wordt de nieuwe
rondweg bij Aardenburg op
N plaatsen aangepast zodat
Ml diertje een gerede kans heeft
fenoversteek van die nog aan te
leggen weg te overleven.
overleg met milieuorganisa
tie is het plan ontstaan de tus-
fenberm van twee wegvakken
pr hen meter breed te ma-
ra. Het dier hoeft dan niet in
ra keer de complete rijbaan
[ratesteken, maar kan tussen-
P tot rust komen. De meer
kosten worden door projectcoör-
taor H. Uitterhoeve van
Duarzaam Veilig geraamd op
^honderdduizend euro.
mj stelt dat het een geluk is dat
boomkikker alleen geduren-
«5,e nachtelijke uren trekt.
Perdeskundigen hebben
N verzekerd dat de boomkik-
ra één wegvak redelijk snel
ra nemen. Om die reden is er-
rar gekozen de wegvakken uit
aar te halen en een brede tus-
raberm aan te leggen. Als de
Men worden goedgekeurd,
°rat de rondweg aan de noord-
,nt van Aardenburg tussen de
i Pietersdij k en Smedekens-
gge, voorzien van brede tus-
rabermen.
Sommige soennitische moslims
en Koerden eisen een 'reli
gie-vrije' grondwet. Maar radi
cale soennieten hebben Afgha
nistan als voorbeeld en willen
van Irak een islamitische staat
'maken zoals de Taliban dit deed
van 1996 tot 2001.
Deze laatste groep doet echter
niet mee in het politieke proces
en richt zich voornamelijk op
het onregeerbaar maken van het
land door een haast eindeloos
aantal aanslagen.
Federalisme staat ook hoog op
de agenda. De Koerden willen
hun semi-onafhankelijkheid in
het noorden van het land niet
kwijtraken.
Maar soennieten en sjiieten me
nen dat Irak de kans loopt uit el
kaar te vallen wanneer iedere re
ligieuze of etnische groep ver
gaande bevoegdheden krijgt om
haar eigen zaken te regelen.
De laatste week hebben sjiïti
sche politici laten doorscheme
ren dat als de Koerden hun auto
nome status behouden, dat zij
dit ook willen in het zuiden en
midden van het land.
Deze regio is zeer rijk aan olie
en gas.
Vanwege de gecompliceerdheid
van de discussies en de verstrek
kende gevolgen die de grondwet
kan hebben voor de toekomst
van Irak, lijkt het niet onlogisch
dat de politici tot het laatste mo
ment touwtrekken over wat er
wel en niet in moet komen te
staan.
Waarnemers melden dat het eer
der een 'wonder' is wanneer alle
verschillende groepen tot een
compromis kunnen komen. Of
de grondwet dan later zal wor
den aangenomen door de bevol
king is nog maar de vraag. En
het extreme geweld in het land
heeft sommigen er van over
tuigd dat het papier van de
grondwet weinig invloed zal
hebben op het dagelijks bloed
vergieten. GPD
Een Griekse politieman bewaakt het gebied rond het staartstuk van het neergestorte vliegtuig.
foto Yiorgos Karahalis/RTR
van onze redactie buitenland
ISTANBOEL - Een Cypriotisch
vliegtuig, met aan boord 115
passagiers en zes bemanningsle
den, is gisteren neergestort ten
noordoosten van de Griekse
hoofdstad Athene. Geen van de
inzittenden heeft de ramp over
leefd.
Het toestel, een Boeing 737 van
de Cypriotische luchtvaartmaat
schappij Helios, was opgestegen
van het vliegveld bij de Cyprioti
sche stad Larnaca. Het is niet
duidelijk wat de oorzaak is van
de vliegramp. Volgens een
woordvoerder van het Griekse
ministerie voor Openbare Veilig
heid is het ongeluk mogelijk ver
oorzaakt doordat de luchtdruk
in het toestel wegviel. Een passa
gier meldde vlak voor de crash
in een sms-bericht, aan een fami
lielid, dat eén van de piloten be
wusteloos was geraakt. 'De pi
loot ziet blauw in zijn gezicht.
Vaarwel neef, we bevriezen',
luidde de rest van de bood
schap.
In het vliegtuig zaten, voor zo
ver bekend, alleen Grieks-Cypri
oten, onder wie tachtig kinde
ren. Het toestel was onderweg
via Athene naar de Tsjechische
hoofdstad Praag, meldden de
Tsjechische luchtvaartautoritei
ten.
Zuurstofmaskers
De vliegers van twee Griekse
straaljagers, die het luchtruim
in waren gestuurd nadat de
luchthaven het contact met de
Boeing verloor, zagen dat één
van de piloten dubbelgevouwen
in de cockpit zat en dat de zuur
stofmaskers in de cabine tevoor
schijn waren gekomen.
Dit zou erop kunnen duiden dat
de luchtdruk in het toestel was
weggevallen, waardoor de zuur- Volgens de bemanning van de
stoftoevoer wegviel en de tempe- straaljagers trachtte de andere
ratuur drastisch daalde. Boeing-piloot, enkele tellen
voordat het toestel neerstortte,
met 'zwaaiende bewegingen'
duidelijk te maken dat zich een
COLIJNSPLAAT - Schippers in de haven van
Colijnsplaat kunnen voortaan offers brengen
voor een behouden vaart. Na vijf jaar van voor
bereiding en twee jaar van bouwen is de Neha-
lenniatempcl eindelijk klaar. Zaterdag werd
hij, tijdens de Colijnsplaatse dagen, feestelijk
geopend. Mede door dat jaarlijkse spektakel
kwamen heel veel mensen een kijkje nemen bij
het opvallende gebouwtje aan de Visserijweg.
Het Nehalenniamonument is een replica van
een tempeltje dat zo'n tweeduizend jaar gele
den werd opgetrokken bij de havenstad Ga-
nuenta, die nu op de bodem van de Oosterschel-
de ligt, vlakbij Colijnsplaat. Zeelieden en koop
lui vroegen Nehalennia, een Keltisch-Romeinse
godin en symbool van de vruchtbaarheid en
handel, om hen te beschermen tijdens hun rei
zen. Keerden ze heelhuids terug, dan kreeg Ne
halennia een votiefsteen, een beeldje of een al
taarstuk. Heel veel van die geschenken konden
omstreeks 1970 uit de Oostcrschelde worden ge
vist. Commissaris van de Koningin W. van Gel
der verrichtte zaterdag de officiële opening van
het monument in een Romeins gewaad. Daarna
werd er bij het tempeltje nog de hele middag ge
zongen en gedanst. In de toekomst moet het mo
nument ruimte bieden aan vergaderingen, re
cepties en evenementen. foto Willem Mieras
De hele Gazastrook is van
af vandaag verboden ge
bied voor Israëlische bur
gers. Onder de codenaam
'Operatie Broederhand'
gaan vandaag en morgen Is
raëlische politiemensen en
militairen van deur tot
deur om de kolonisten aan
te moedigen uiterlijk mor
gen te vertrekken. Woens
dag begint de
gedwongen eva
cuatie.
De Agogische Zorgcentra Zeeland (AZZ) hebben vorig
jaar flink wat steken laten vallen. Het Klaverblad, de koe
pel van patiëntenorganisaties, heeft in zijn jaarverslag de
tekortkomingen op een rijtje gezet. Het Klaverblad signa
leert dat AZZ nauwelijks heeft gereageerd op
klachten. Recent overleg daarover heeft Het w
Klaverblad hoop op verbetering gegeven.
De Nederlandse competitie
kende op de eerste speel
dag meteen een verrassing.
Het gepromoveerde Hera
cles was in eigen huis ster
ker dan landskampioen
PSV en kaapte brutaal een
punt weg: 1-1. Voor het ge
plaagde Feyenoord begon
het nieuwe seizoen met een
opsteker. In eigen huis won
nen de Rotterdammers - on
danks alle negatieve publi
citeit rond de club - met
2-0 van NAC.
Varia: 2; Binnenland: 3; Gezondheid: 4; Buitenland: 5;
Radio Televisie: 7; Zeeland: 9, 11 en 13; Sport: 15,16,
17, 18, 19, 20,21 en 22
probleem had voorgedaan. De
Boeing 737 crashte op een berg
vlakbij de steden Grammatikos
en Varnava, in een onbewoond
en moeilijk bereikbaar gebied,
ongeveer 30 kilometer ten noord
oosten van Athene.
Vanuit de lucht zagen reddings
werkers talrijke lichamen in de
wijde omtrek van het branden
de vliegtuigwrak.
Alleen de staart van het veronge
lukte toestel was nog herken
baar.
Bevroren
Griekse reddingswerkers had
den gisteravond al meer dan
honderd lichamen geborgen uit
het Cypriotische toestel dat eer
der in de middag ten noorden
van Athene neerstortte. Volgens
berichten van de Griekse televi
sie leken talrijke lijken in een be
vroren toestand te verkeren.
Dat versterkt de vermoedens
dat de machine kort voor de
crash problemen had met het kli
maat en de luchtdruk.
De luchtvaartautoriteiten in
Larnaca zeggen te beschikken
over informatie dat in de Boeing
kort na het vertrek een techni
sche storing in het aircosysteem
optrad.
Het toestel steeg om negen uur
plaatselijke tijd op uit Larnaca,
anderhalf uur later zouden de
problemen met de airco ertoe
hebben geleid dat de tempera
tuur in het toestel zo sterk daal
de, dat de inzittenden eerst be
wusteloos raakten en vervol
gens doodvroren.
Mogelijk zijn de inzittenden
eerst door lekkende aircogassen
vergiftigd. Het aanvankelijke
vermoeden van een kaping werd
al snel tegengesproken.
De Griekse premier Karamanlis
heeft zijn vakantie onderbro
ken. GPD/ANP
door Frank Hendrickx
en Thea van Beek
DEN HAAG - Er moet meer on
derzoek komen naar corruptie
onder politici en ambtenaren. Ie
dere twijfel over de integriteit
van het openbaar bestuur moet
worden weggenomen. Dat vin
den de Tweede-Kamerfracties
van PvdA, VVD en D66.
De partijen zijn geschrokken
van de uitkomst van een enquê
te onder de top van de ambtelij
ke en rechterlijke macht in Ne
derland. Daaruit blijkt dat de
topbestuurders menen dat ruim
5 procent van de politici en 3,2
procent van de ambtenaren cor
rupt is.
De PvdA noemt die uitkomst
'zeer zorgelijk'. „Dit zijn men
sen die er vanwege hun functie
bovenop zitten", zei kamerlid
Depla. Ministeries, gemeentes
en provincies moeten van de Pv
dA intensiever en vaker onder
zoek doen naar corruptie. Vol
gens de oppositiepartij is geble
ken dat er meer gesjoemel bo
ven water komt als er beter naar
gezocht wordt. De regeringspar
tijen WD en D66 zien eveneens
de noodzaak van meer onder
zoek. „We kunnen dit soort ver
moedens niet om ons heen heb
ben", aldus WD'er Van Beek.
Het CDA vindt de uitkomsten
van het onderzoek 'ongeloof
waardig'. Dat 5 procent van de
politici corrupt zou zijn, is een
'extreem hoge inschatting',
meent kamerlid Spies. „Ik ben
zelf lang ambtenaar geweest en
nu politica, maar ik heb nog
nooit iets gezien van corruptie",
liet ze weten.
Ook Hoogleraar bestuurskunde
U. Rosenthal heeft zo zijn twij
fels. „Aan deze cijfers heb ik
niet zo veel. Ik zou graag een on
derscheid willen maken naar de
verschillende situaties."
„Internationaal gezien staat Ne
derland bij de top tien van lan
den die goed scoren op integri
teit", zegt Rosenthal. GPD
Advertentie
nummer. postcode:
plaats.
(postlbankrukeningnummet:
O Noteert u mij voor een proefabonnement
van 5 weken voor 14,95
Ik geet daarbii éénmalig toeslemming voor
automatische incasso van dit bedrag van onderstaand
rekeningnummer.
Ik heb de laatste zes maanden geen proefabonnement
gehad.
Noteert u mij voor een abonnement.
De eerste twee weken ontvang ik de
krant gratis. Daarna wil ik betalen:
per maand met automatische incasso 19.95).
Cl per kwartaal met automatische incasso 58,00).
O per iaat met automatische incasso 222,50).
PZCbv gaai zorgvuldig om mal persoonsgegevens.
Kijk op www.pie.nl/abonneren, bel grabs
0800 - 0201231 of stuur deze bon naar.
PZC. afdeling lezersservice
Antwoordnummer 713, ddBO WB Boes
"711688"555530
het alfabet van Zeeland