Jeugd kan tien gerechten kiezen
PZC
Het onverwachte maakt het leuk
Nieuwdorper veroordeeld
voor terroriseren gezin
Gluurverbod Veere op verzoek politie
Kattendijke krijgt er
binnenkort huizen bij
,13
'katten met bestuurders of ambtenaren is straks mogelijk
Iwallenballen
markt Goes
Infopaneel bij brug en sluis
Kop-staartbotsing met vier auto's
Van Dok bezoekt jarig Ambon
Oorlogsmonument weer verlicht
Geld voor aankoop van
oud Veers document
Vakantieweek in
teken van water
zaterdag 13 augustus 2005
^Oplma Osman
rtfjjE - Met het bespiedings-
bod sluit de gemeente Veere
Maan bij Vlissingen en Mid-
Ljburg, Die steden hebben in
Algemene Plaatselijke Veror-
w(APV) al een artikel opge-
Cendat het begluren van per-
verbiedt. De politie heeft
dit ook te doen.
tón voor het verzoek is vol-
ss politiewoordvoerder J. van
«riek dat in de gemeente
Veere de afgelopen jaren drie ge
vallen van bespieding hebben
plaatsgevonden. Recent was dat
in Oostkapelle. In mei probeer
de een gluurder daar video-op
names te maken van erotische
taferelen in huizen. De politie
kon hem niet bekeuren omdat
het bespieden in de Veerse APV
niet strafbaar was gesteld. Het
college stelt nu voor om de APV
aan te passen zodat gluurders in
de toekomst kunnen worden
Veere heeft in 1997 bij de herin
deling, toen uit vijf gemeenten
één nieuwe ontstond, een nieu
we APV gekregen. Volgens een
woordvoerster van de gemeente
is destijds gekozen voor het
meest sobere model. „Dat hield
in dat overbodige verbodsbepa
lingen, zoals de stoep schoonve
gen, eruit zijn gelaten. Nu blijkt
er behoefte te zijn aan een uit
breiding."
De politie vraagt wel vaker een
gemeente om de APV aan te pas
sen. Dat gebeurt als de politie
moet optreden tegen iets dat
door de gemeente niet strafbaar
is gesteld.
Als het aan het Veerse college
ligt, zijn voyeuristische hande
lingen in de toekomst strafbaar.
Ook is het dan verboden om met
een verrekijker mensen in gebou
wen, woonwagens of woonboten
te bespieden.
Politiewoordvoerder Van Mou-
rick erkent dat het niet eenvou
dig is een gluurder te betrap
pen. „Maar als we het constate
ren, kunnen we een proces-ver-
baal uitschri]ven."De Politie
Zeeland krijgt maar weinig
klachten binnen van mensen die
bespied worden. „Het komt ge
lukkig niet zo vaak voor", zegt
Van Mourick. Volgens hem heb
ben de meeste mensen het ook
zelf niet in de gaten dat er ie
mand door het raam staat te glu
ren.
Het duurt nog zeker twee maan
den voor het bespieden in Veere
strafbaar wordt. De raad buigt
zich op 6 oktober over het voor
stel om de APV aan te passen.
ritob Paardekam
IUININGEN - De gemeente
jnerswaal heeft tien dingen
dacht die de jeugd meer bij
woonomgeving en het ge-
jtelijke beleid moeten be
tten. Ze kunnen straks on-
meer chatten met een wet-
jdcr, een spel spelen met
dere dorpsbewoners of leef-
isgenoten les geven.
de nota jeugdparticipatie
it dat de jongeren in de ze-
Reimerswaalse dorpen zul-
verschillende achtergronden
aben dat het zinloos is om één
sistaand beleid op hen los te
iten. Daarom krijgt de jeugd
tl zoals de gemeente het
ant - menu van activiteiten
Kgeboden. De jongeren kun-
b dan zelf iets kiezen,
menukaart die in de nota
ardt gepresenteerd bevat voor-
cog tien gerechten. Zo is het
•bedoeling dat politiek geïnte-
ssoerde jongeren straks kun-
ai chatten met leden van het
of ambtenaren over za-
swaar ze vragen over hebben
die hen gewoon interesseren,
de specifieke invulling
nog worden nagedacht,
het is niet de bedoeling om
•specifieke uren voor in te las-
Dechat is altijd open.
B ander onderdeel is In the
tore, waarbij jongeren gewa-
met een camera de straat
an om bijvoorbeeld onveili-
isituaties vast te leggen op de
plaat en verbeterin-
n aan te dragen. Nog een an-
OES - Na Oud-Sabbinge volgt
öes met een kwallenballentoer-
»i op de Grote Markt.
il vindt donderdag 25 augus-
;vanaf 19 uur plaats,
gemeente zoekt nog teams
aan het Kwallenballentoer-
loi Goes 600 mee te doen.
toners vanaf vijftien jaar kun-
Eaan het kwallenballenspel
pioen.
lallenballen is een soort boe-
igby, waarbij twee teams
ïelk vijf personen een vijf ki-
zware jutezak moeten zien te
loneren in de met water ge-
de emmer van de tegenpartij,
jutezak wordt na een score
wis zwaarder, dus het spel
tgtde nodige inspanning,
wedstrijd duurt zeven minu-
Bezorgklachten:
0800-0231231
op maandag t/m vrijdag
gedurende de openingstij-
den;zaterdags tot 12.00 uur
REDACTIE
bevelanden/tholen
.Stationspark 28
Postbus31
«60 AA goes
Tel: 0113-315670
Fax:0113-315669
E-mail: redgoes@pzc.nl
Frank Balkenende (chef)
•"grid Huibers
Mieke van der Jagt
Fraek Janssen
Bob Paardekam
Koen de Vries (sport)
Harmen van der Werf
centrale redactie
Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA goes
Jel: (0113)315500
(0113)315669
P-mail: redactie@pzc.nl
'nternet
"ww.pzc.nl
P-mail: web@pzc.nl
der gerecht is het spel Ken el
kaar. Daarin worden ook vol
wassenen betrokken, omdat de
jeugd vaak een verkeerd beeld
van deze 'ouderen' heeft. Zo zal
het niemand verrassen dat veel
jongeren hun oudere dorpsgeno
ten maar zeurpieten vinden, die
in hun ogen niet kunnen verdra
gen. Het spel moet voor een be
ter onderling begrip zorgen en
wordt per dorp gespeeld, bij
voorbeeld in het dorpshuis.
Andere gerechten zijn Peer-edu
cation, waarbij jongeren met
een grote kennis op bepaald ge
bied leeftijdgenoten les geven
en Community arts, dat jongens
en meiden in staat stelt hun ar
tistieke talenten te ontplooien.
Verder kunnen jongeren vrijwil
ligerswerk doen of zelf een mani
festatie organiseren. Ook het
WhoZnext-project wordt voort
gezet. Dat biedt de* jeugd de mo
gelijkheid om zelf sportieve acti
viteiten te organiseren. Natuur
lijk blijft het ook de bedoeling
dat jongeren betrokken worden
bij de totstandkoming van voor
zieningen die voor hen zijn be
doeld. Daarvoor dient het ge
recht Wat, waar?. Jongeren kun
nen zelf zeggen waar ze behoef
te aan hebben en op welke plek
ze iets willen.
De gemeente hoopt de menu's
meer bekendheid te geven door
het verspreiden van folders. Ver
der hoopt ze dat dorpsraden,
scholen, buurtverenigingen en
andere verenigingen met (veel)
jeugdige leden actief willen mee
helpen bij de uitvoering en orga
nisatie van de projecten.
Vrijwilligster Hannie Nowé toont in de protestantse kerk van Heinkenszand één van de pronkstukken, een historisch grafmonument.
foto Dirk-Jan Gjeltema
door Harmen van der Werf
HEINKENSZAND - Het is soberheid
troef in protestantse kerken, zelfs in de
oude. De hervorming die niets moest
hebben van versierselen, laat staan van
afbeeldingen, heeft grondig haar werk
gedaan. Toch openen steeds meer pro
testantse kerken doordeweeks voor
voorbijgangers de deuren, want - zo le
ren bezoekjes aan kerken in Baarland
en Heinkenszand - ze hebben altijd wel
iets dat verrast.
Voor het eerst deze zomer heeft de pro
testantse gemeente in Heinkenszand
het initiatief genomen om 'open kerk' te
houden aan de Dorpsstraat. Dat is met
veel enthousiasme gebeurd. Niet min
der dan vijftig vrijwilligers hebben zich
gemeld. Zij zijn bij toerbeurt een dag
deel in de kerk aanwezig om passanten
te ontvangen.
Hannie Nowé is één van de vele vrijwil
ligers. Niet al te veel belangstellenden
zijn er op haar dag geweest. „Een paar
mensen. En er komt altijd een man uit
Heinkenszand een gedichtje halen. We
hebben elke dag een ander liggen. Hij
plakt die in." Het zijn de kleine dingen
die het doen.
Zo is het ook met de kerk zelf. Op het
eerste gezicht ziet die er niet echt span
nend uit, maar het verrassende zit 'm in
de kleine dingen. Nou ja, klein. Bij de
ingang van de dorpskerk staan twee
pronkstukken van grote omvang, twee
grafmonumenten. Het ene is gemaakt
voor de in 1766 overleden Johanna van
Dishoek en de in 1776 gestorven Isaac
Hurgronje. Het andere herinnert ook
aan een rijke heer, Corneille de Perpon-
cher-Sedinitzky.
Het laatste beeldhouwwerk, voor de af
stammeling uit een Frans-Pools ge
slacht, is al uit 1719. Vadertje Tijd staat
erop afgebeeld. Hij heeft als brenger
van de dood een zeis in de hand. Onder
het grafmonument, ietwet verscholen,
staat een familiewapen. Gastvrouw
Hannie Nowé wijst op hoe het wapen is
geplaatst. Om het kwijt te kunnen,
moest een nis in de muur worden ge
maakt.
Dat zijn van die kleine dingen waarin
de geschiedenis van de kerk schuilgaat.
Want oorspronlijk was er wel genoeg
ruimte voor de twee grafmonumenten,
maar helaas moest de oude kerk waarin
ze stonden in 1843 worden afgebroken.
In 1809-1810, in de tijd dat de Fransen
in Nederland heersten, hadden er solda
ten ingezeten. Zij gebruikten het kerk
gebouw onder meer als smederij en ge
vangenis. En daar kon het bouwwerk
niet tegen. In 1844 is onder leiding van
Rijkswaterstaat - zo was dat geregeld
in die tijd - de huidige kerk verrezen,
een voorbeeld van wat te boek staat als
waterstaatskerk. De pilaren aan de
voorzijde zijn daarvan hét kenmerk, zo
als ook bij de bekendere Mozes- en
Aaronkerk aan het Waterlooplein in
Amsterdam.
Kroonluchters
Hannie Nowé prijst zich gelukkig - mét
de bezoekers van de 'open kerk' - dat
nog een aantal oude elementen be
waard is gebleven, zoals de grafmonu
menten, maar ook kroonluchters uit
1728 en een zilveren avondmaalsbeker
uit 1641. Het geeft de in een sobere stijl
opgetrokken waterstaatskerk net dat
tikkeltje meer.
In Baarland waar de kerk ook 's zomers
openstaat voor voorbijgangers, hoeft
dat niet. De Nederlandse hervormde
kerk uit de vijftiende eeuw is er nog ori
gineel, alhoewel. Vanwege geldgebrek
zijn in 1774 twee zijschepen afgebro- -
ken. Toch oogt het gebouw nog steeds
groot voor een dorp als Baarland, waar
niet meer aan af te zien is dat het als
handelsplaats ooit floreerde. Of een pas
sant moet de moeite de oude kerk bin
nen te lopen en rond te kijken, al dan
niet onder begeleiding van een gids van
de eigenaresse, de stichting Oude
Zeeuwse Kerken. Baarland heeft, zo
blijkt al snel binnen, meer dan zomaar
een dorpskerk.
„Veel mensen die hier komen kijken,
zijn verrast", vertelt André Rietveld, se
cretaris van commissie-Baarland van
de stichting Oude Zeeuwse Kerken. Hij
wijst op het geschilderde plafond dat
getooid is met allerlei versieringen, en
op de kleurrijke wandschildering ach
ter de preekstoel. Rietveld: „Dat ver
wachten mensen niet in een hervormde
kerk." Minstens zo mooi vindt hijzelf
het deel van de kerk waarin nog school
is gehouden. Het houten dak, ligt er
bloot. „Het is net alsof je tegen de span
ten van VOC-schip aankijkt."
Rietveld doet de rondleidingen voor het
plezier. „Het onverwachte maakt het
leuk. Zo kwam er laatst een man die de
banken twintig jaar nog had geschil
derd."
De kerk in Heinkenszand is nog ge
opend tot en met 20 augustus op maan
dag en woensdag van 13.00 tot 15.30
uur en op donderdag, vrijdag en zater
dag van 10.30 tot 15.30 uur.
De kerk in Baarland is tot eind augus
tus vrij toegankelijk op zaterdag en zon
dag van 15.00 tot 17.00 uur.
door Aector Dooms
MIDDELBURG - Een 45-jarige
inwoner van Nieuwdorp had eer
der toegegeven zijn dochter ja
renlang te hebben mishandeld.
Ook bekende de man de vrien
din van zijn dochter te hebben
betast.
De man moest zich gisteren in
Middelburg voor de gezinster-
reur en de ontucht verantwoor
den. De verdachte kwam echter
niet opdagen en werd door poli
tierechter I. Woltring bij verstek
veroordeeld tot 240 uur werk
straf en drie maanden voorwaar-
delijke gevangenisstraf met een
proeftijd van drie jaar.
Wel waren twee van zijn doch
ters, onder wie het slachtoffer,
aanwezig. Zij maakten gebruik
van het spreekrecht. Het slacht
offer ondervindt nog steeds de
gevolgen van de geweldsuitbars
tingen van haar vader, die ze
thuis bijna vier jaar (tot en met
12 oktober 2002) lang moest on
dergaan. „Ik word door mijn va
der in nachtmerries achter
volgd. Ik ga incognito over
straat om niet door hem her
kend te worden." De impact van
het geweld was enorm. Ze kreeg
bijna dagelijks klappen en
schoppen te incasseren. Dat ge
beurde meestal onder het eten
en bepaald niet zachtzinnig. Het
meisje werd met kracht in haar
gezicht geslagen, zodanig dat er
stukken van de borden vlogen.
Ook kreeg ze regelmatig bestek
naar haar hoofd gegooid.
„Ze was altijd de klos en de zon
debok van het gezin. De gevol
gen zal ze de rest van haar leven
meedragen", stelde officier van
justitie N. de Coninck. Verdach
te had verklaard in zijn drift
zijn dochter wel eens een schop
te hebben gegeven, omdat ze
niet wilde luisteren.
Strafpleitster C. Kouijzer vroeg
de werkstraf iets te matigen. Ze
wees op de situatie van het ge
zin, dat de vrouw van haar
cliënt had verlaten en de vader
achterbleef met vijf kinderen.
Het slachtoffer wenst geen con
tact meer met haar vader. Ze
had symbolisch om een schade
vergoeding van één euro ge
vraagd. „Ik ben niet uit op zijn
geld. Ik wil alleen dat het
stopt", zei ze.
SLUISKIL - Alle bruggen en sluizen van Rijkswaterstaat
in Zeeland worden voorzien van zogenaamde dynamische
route-infopanelen (drip's).
De panelen bij de bruggen over het Kanaal Gent-Temeu-
zen verstrekken informatie over de momenten waarop die
bruggen draaien. Op de panelen bij onder meer de Kreek-
raksluizen, de Bergschediepsluis, de Zandkreeksluis, de
Grevelingensluis, de Krammersluizen en de sluizen in Ter-
neuzen wordt actuele informatie verstrekt voor de be
roeps- en recreatievaart over bijvoorbeeld stremmingen,
gepland onderhoud, het waterpeil en wachttijden.
De drip's worden in de loop van volgend jaar geplaatst.
Deskundigen van Rijkswaterstaat studeren nog op de uit
voering en de financiering van het project, dat wordt op
gezet in nauw overleg met andere dienstkringen.
ZIERIKZEE - Op de N59 in Zierikzee vond gistermiddag
rond vijf uur een kop-staartbotsing plaats waarbij vier
personenauto's waren betrokken.
Ter hoogte van de rotonde met de Lange Blokweg ston
den twee Duitse automobilistes stil in verband met een
file. Een achteropkomende negentienjarige automobilist
uit de gemeente Borsele kon door hard op de rem te trap
pen nog op tijd tot stilstand komen.
Een negentienjarige automobilist uit dezelfde gemeente
die daar weer achter reed, kon niet meer op tijd stoppen
en botste achterop zijn voorganger. Op zijn beurt schoof
hij weer door tegen de auto's daarvoor.
De ambulance was ter plaatse en heeft een van de inzitten
den, een 8-jarig Duits meisje, ter plaatse onderzocht dat
klaagde over misselijkheid, maarzij hoefde niet mee naar
het ziekenhuis. De auto's van beide negentienjarige Bor-
selse bestuurders raakten zwaar beschadigd en moesten
worden weggesleept.
VLISSINGEN - De Vlissingse burgemeester A. van
Dok-van Weele brengt begin september een bezoek aan
Ambon, de hoofdstad van de Molukken.
De aanleiding van het bezoek is het 430-jarig jubileum
van de stad. Ambon is sinds 1996 een zusterstad van Vlis
singen. B. Latuheru zal tijdens het bezoek de Molukse ge
meenschap van Vlissingen vertegenwoordigen.
Burgemeester Van Dok-van Weele vertrekt op 2 septem
ber. Op 10 september keert zij terug naar Nederland.
BRESKENS - Het oorlogsmonument aan de Steenoven in
Breskens heeft een nieuwe schijnwerper. In de nacht van
dinsdag op woensdag werd de originele schijnwerper,
met een waarde van vijfhonderd euro, gestolen. „We heb
ben ons licht daarna bij verschillende mensen opgesto
ken. Oud-visser Ko van Hanegem uit Breskens had nog
een schijnwerper liggen. Die heeft hij ons ter beschikking
gesteld", vertelt J. Provoost van de Stichting Oorlogsmo
nument Breskens. Provoost is verguld met dat aanbod,
maar de woede over de diefstal is hij nog niet kwijt. Pro
voost: „We hebben de nieuwe schijnwerper vastgelast.
Dat was bij het vorige exemplaar niet het geval, maar wie
verwacht nu zoiets? Die diefstal maakt je niet alleen
kwaad, het doet ook veel pijn."
door Frank Balkenende
KATTENDIJKE - Binnenkort
begint de bouw van acht huizen
aan de rand van Kattendijke.
Volgende week trekken machi
nes door het dorp om de kavels
aan de Striephoekstraat bouw
rijp te maken.
Faasse Faasse Projecten BV
uit Kamperland ontwikkelt het
aan de zuidwestkant gelegen uit
breidingsplannetje, dat dertien
kavels omvat.
De projectontwikkelaar neemt
er acht voor zijn rekening en dat
zijn meteen de huizen die het
eerst worden gebouwd. Direc
teur R. Faasse verwacht dat de
koopwoningen volgend jaar
klaar zijn.
De gemeente Goes heeft de pro
jectontwikkelaar verplicht enke
le kavels aan de gemeente te ver
kopen. De drie percelen wil ze
doorverkopen aan geïnteresseer
de particulieren, die er wonin
gen naar eigen smaak kunnen la
ten bouwen. Eén kavel is be
stemd voor de grondeigenaar
met wie Faasse Faasse Projec
ten zaken heeft gedaan. De
bouw van de vier woningen vol
gen na de acht van Faasse.
Naast dit uitbreidingsplan
wordt ook nog op een locatie in
het hart van het dorp gebouwd,
zogeheten inbreiding. Op het
Pronova-terrein aan de Huyssen-
straat verrijzen op termijn vier
woningen. Het college van bur
gemeester en wethouders heeft
daar deze week mee ingestemd.
De woningen worden ontwik
keld door Willemsen Minder-
man Projectontwikkeling BV
uit Capelle aan de IJssel.
Beide bouwplannen betekenen
een forse uitbreiding van het wo
ningbestand in het 516 zielen tel
lende dorp.
door Selma Osman
VEERE - Een ontbrekend stukje
geschiedenis komt waarschijn
lijk terug naar Zeeland. Een
Haarlems antiquariaat waakt al
negen jaar over het register van
criminele saecken van de Vier
schaar van Veere. Het beschrijft
de lokale rechtspraak van 1552
tot 1660. De Stichting Vrienden
van het Zeeuws Archief wil het
ontbrekende deel kopen. Het da
gelijks gemeentebestuur van
Veere is bereid ruim 2300 euro
mee te betalen. Het register kost
zevenduizend euro.
Het Zeeuws Archief is eigenaar
van het archief van de Vier
schaar van Veere, maar heeft
zelf het geld niet om het boek
aan te kopen. De Vrienden van
het Zeeuws Archief zoeken nu
het geld bij elkaar. Zelf willen
ze drieduizend euro voor hun re
kening nemen. De Vereniging
Vrienden van Veere heeft ruim
1600 euro toegezegd.
Het register is onderdeel van
een serie van vijf boeken en
maakt het archief van de eigen
rechtbank van Veere, de Vier
schaar, compleet. In 1811 kwam
er een eind aan de lokale recht
spraak. De Veerse registers wor
den bewaard in het Zeeuws Ar
chief in Middelburg. Het ontbre
kende deel beslaat de tachtigja
rige oorlog van begin tot het
eind.
Volgens A. van der Steur van
het gelijknamige antiquariaat
in Haarlem is het boek in de ne
gentiende eeuw kwijtgeraakt.
Hij heeft het in 1996 op een
openbare veiling gekocht. Het
vereiste enig speurwerk om er
achter te komen waar het oude
manuscript thuishoort.
's-H. HENDRIKSKINDEREN-
De kindervakantieweek in
's-Heer Hendrikskinderen heeft
dit jaar het thema water gekre
gen.
Kinderen van zes tot en met
twaalf jaar kunnen vanaf aan
staande maandag terecht op en
rond het centrale plein in het
dorp. Op maandag worden er bo
ten en vlotten gebouwd, terwijl
de kinderen op dinsdag bezig
worden gehouden met allerlei
waterspelletjes. Woensdag is er
een uitstapje naar Neeltje Jans
en op donderdag worden alle
bouwwerken weer afgebroken.
