Het huis van Arend de Ru
Zeeland helpt! zet mooie stappen
Hulp zoals het zijn moet
Sawasdee zoekt
en brengt actie
Profiel Sawasdee
Diverse projecten in Cambodja succesvol afgerond
c^n,bo^
vrijdag 12 augustus 2005
De Zeeuwse stichting Sawas
dee houdt zich al jaren be
zig met projecthulp voor Zuid-
oost-Azië. Speerpunt: hulp aan
de jeugd van Cambodja, het
land dat onnoemelijk zwaar te
lijden had onder Amerikaanse
bombardementen, een militair
bewind, Vietnamese overheer
sing en de verschrikkingen van
het nietsontziende Pol Pot-regi-
me.
Vele honderdduizenden verlo
ren het leven, het land werd ver
woest. In de nasleep van deze
ellende Vallen nog elke dag
slachtoffers door de vele land
mijnen waarmee het land be
zaaid is.
Het ontbreekt in Cambodja
vooral aan zorg, op velerlei ter
rein. Een snel opkomend en in
grijpend probleem wordt ge
vormd door de gevolgen van
aids. De hiv-be?mette kinderen
zijn ten dode opgeschreven als
niet snel en doelmatig hulp
wordt geboden.
De stichting Sawasdee helpt,
met de steun van veel Zeeuwen,
door middel van een actiepro
gramma, dat voorziet in:
Scholenbouw en onderwijs
(basisscholen, alfabetiserings
projecten, weeshuizen, techni
sche scholen, vakopleidingen
voor jonge vrouwen en mannen,
leerkrachtenopleidingen)
Inzameling en verzendt
van gereedschappen, meubilaj
leermiddelen, medicijnenen®
dische hulpmiddelen
Rechtstreekse financia
steun (geldelijke adoptie))
het Kinderfonds dat voorziet
voeding, kleding, medisti
zorg, gezinszorg en dorpsoi
wikkeling
Hulpwerk in de achterbil-,
ten, de aids-bestrijding, deeo
vang van kindslaafjes en;
(vaak zeer jeugdige) slachltf
fers van prostitutie
Ondersteuning van en sang,
werking bij acties door denk
met dezelfde doelstellingen,tij
voorbeeld de Zeeuwse Founi
tion for Cambodia. Ervaring
hulp bij de organisatie
schoolacties in Zeeland, i
drijf sdonaties, benefiet-pn
gramma's, wedstrijden en fooi
werving bij gezelschappen.se
viceclubs et cetera.
Voorlichting (via media end
reet voor scholen, clubs enge»
schappen). Gloednieuw ïsj
aangrijpende filmdocumenfe
De Kinderen van de Killin
Fields die de cineast Bobfc
trop onlangs in samenwerk
met Sawasdee in Cambodjaw
vaardigde.
Bij de havenstad Sihanoukvil-
le, de belangrijkste Cambod
jaanse plaats aan de Golf van
Thailand, wordt de bouw voor
bereid van het Arend de
Ru-huis, een logiesgebouw voor
meisjesstudenten.
Mr A.C. de Ru overleed kortgele
den in Middelburg aan een slo
pende ziekte. Hij verwierf groot
aanzien als directeur en inspira
tor van The Roosevelt Founda
tion, de stichting die zich we
reldwijd bezighoudt met het le
vend houden van de drijvende
gedachte achter de Four
Freedoms: vrijwaring van ge
brek, vrijheid van meningsui
ting, vrijwaring van vrees, vrij
heid van godsdienst.
Hij kwam in Zeeland in contact
met het werk van de stichting
Sawasdee en werd bestuurslid
van de Foundation for Cambo
dia, die zich met name bezig
houdt met de instandhouding
van onderwijsinstellingen. In
Azië ontmoette hij pater Johan
Visser en zag op welke, vaak
moeizame, wijze de filosofie van
de Vier Vrijheden daar van dag
tot dag in praktijk wordt ge
bracht. Arend de Ru werd een
gedreven ambassadeur van de
formule Ontwikkeling door On
derwijs.
Zeeuwse vlag
Bij de Don Bosco Technische
School in Sihanoukville (Kom-
pong Som) wappert, tussen de
palmen, de Zeeuwse vlag. Het
scholencomplex is in belangrij
ke mate tot stand gekomen uit
de bijdragen van de actie Zee
land helpt Cambodja van de
stichting Sawasdee. Op het ter
rein zal nog dit jaar de eerste fa
se voor de bouw van een hotel
school worden gerealiseerd. Dat
biedt nieuwe kansen waarbij
met name is gedacht aan de ver
breding van het studiepakket
voor meisjes. Zij vormen nu nog
een kleine groep binnen het vak
onderwijs.
De laatste jaren werden in de
hoofdstad Phnom Penh en in Si
hanoukville opleidingen geïntro
duceerd waarvoor een groeien
de belangstelling van vrouwelij
ke studenten duidelijk waar
neembaar is: secretariaat, elek
tronica, modevak. Daar komt
nu de opleiding horeca bij. Voor
de huisvesting van de stude®
wordt een verblijfsgebouw op
richt, gedeeltelijk meuwbc?
gedeeltelijk restauratie vanü
bestaand pand met monunie--
le waarde.
De staf van de school heeftö
de naamgeving Arend de:
huis een hommage willen P
gen aan diens inzet voorj
kansarme jeugd van Canibol
De basis voor de financieni
van de bouw is gelegd tip
een benefiet-golf toernooi ds
gehouden op de Goese Golf-"
gebouw zal bestaan uit eeflti
blijfsgedeelte voor studentes'
gasten, studielokalen, eenfó
ken en een eetzaaltje. Bi)
huis komen voorts een
groentetuin en een volleyt
veld.
Kinderen in het Don Bosco Centre in Poipet.
De stichting Sawasdee kan
rekenen op de steun van ve
le vrijwilligers en donateurs, de
Stichting PZC Helpt (free publi
city en voorlichting), de interna
tionale Don Bosco-organisatie
die de werkzaamheden in Cam
bodja coördineert, de Zusters
van Moeder Teresa, de Nationa
le Commissie voor Duurzame
Ontwikkeling NCDO van het
Ministerie van Ontwikkelingssa
menwerking (geld en goede
raad).
De stichting is ingeschreven bij
de Kamer van Koophandel on
der nummer 22.04.20.96 en is
een erkende instelling ex arti
kel 24 van de Successiewet. Gif
ten komen aldus in aanmerking
voor belastingaftrek.
Adressen
Sawasdee
Groenedijk 2a, 4438 NN,
Driewegen (Zuid-Beveland).
Telefoon0113-655784
Fax: 0113-655461
E-mail: sawadi@zeelandneti
Bank Sawasdee:
ING 65.07.90.782
Bank Kinderfonds:
Rabo 38.53.77.274
Kinderfonds
Het Kinderfonds verzorgt va
uit Zeeland nu reeds de firn:
ciële adoptie van enkele hond;
den kinderen.
Dat gebeurt zonder
komst van dure organisaties!
bureaus. Elke eurocent ga
naar het kind!
Het Kinderfonds is met succi
actief op de ergste pijnpunt!
van Cambodja: medicijnen,vo
ding, verzorging en öntwikb
ling voor een halve euro perè
per kind. Dat is 165 euro int
jaar!
door Mieke van der Jaqt
Het is zover. In Sihanoukvil
le, in het zuidwesten van
Cambodja, is de eerste paal de
grond in voor een hotelschool.
Niks om in Zeeland bij stil te
staan, zou je zeggen, ware het
niet dat die paal en die school er
nooit zouden zijn gekomen zon
der de inzet van Cor en Lies Van
de Zandt, eigenaars van restau
rant De Stadsschuur in Goes.
„Dit is ontwikkelingshulp, zoals
het volgens mij zijn moet", zegt
Van de Zandt. „Initiatieven die
zijn aangehaakt bij bestaande
organisaties en die een aanzet
geyen tot ontwikkeling in een
branche waar echte kansen lig-
gei"
Denmensen in Cambodja mogen
dan arm zijn, ze zitten wel in
een gebied met grote toeris
tische potenties. Bovendien past
diê^hotelschool in de visie van
pafer Johan Visser, de man die
al Jaren bezig is scholen, vooral
technisch beroepsonderwijs, op
te ^ëtten voor de Cambodjanen.
Sawasdee, de stichting die Hec-
toivLoontjes uit Ovezande heeft
opgezet om pater Visser daarin
te (steunen, heeft weer geresul
teerd in de campagne Zeeland
hetót Cambodja. Het succes
daarvan komt voort uit het feit
dat niet iedereen voor zichzelf
een hulpactie is begonnen. De
verschillende organisaties inspi
reren elkaar en daardoor krijg
je telkens een veelvoud van ef
fecten.
Van de Zandt doet al jaren mee
met Sawasdee. Hij hielp met de
opzet van een technische school
in Sihanoukville, maar - eerlijk
is eerlijk - een hotelschool
spreekt een horeca-man nog
meer aan. Bij het twintigjarig
bestaan van hun restaurant or
ganiseerden de Van de Zandtjes
een benefietdiner in de Goese
Grote Kerk. Dat leverde een hal
ve ton op van de anderhalve ton
die pater Visser dacht nodig te
hebben. De rest is al van ver
schillende kanten toegezegd.
Architecten
Dat het plan inspirerend werk
te, werd wel bewezen door het
Brusselse architectenechtpaar
Annemie Moortel en Dirk Van-
denbrande. Zij hadden een
groot project afgesloten, goéd
verdiend en wilden iets doen
voor mensen die minder geluk
hebben gehad. Ze tikten op in
ternet Cambodja in en kwamen
bij Sawasdee terecht en bij de
plannen voor de hotelschool. Ze
boden aan het complex te ont
werpen en reisden verschillende
keren naar Sihanoukville.
„De mensen hebben verstand
van zulke dingen en zagen met
een in dat je, als je de potenties
van het gebied wilt uitbuiten,
meer moet investeren: bijna een
half miljoen. Daar heb je dan
wel heel veel voor. Behalve een
school die aan alle West-Europe-
se eisen voldoet, dito keukens,
een slagerij, bakkerij, patisse
rie, een zwembad, hotelaccom
modatie en een restaurant waar
mee je geld voor de school kunt
genereren. De keukens kunnen
de rest van het scholenproject
en de internaten van eten voor
zien. Het geld voor de tweede en
derde fase moeten we nog wel er
gens vandaan halen", vertelt
Van de Zandt. Hij heeft er best
vertrouwen in. „Pater Visser
zegt altijd: Het project komt wel
goed als het een keer gestart is.
En gestart is het nu wel, nu de
eerste fase, de ruwbouw, begon
nen is." Inmiddels heeft de stich
ting Sawasdee. zich garant-
gesteld voor de bouw van de
tweede en derde fase. Met de
bouw van de hotelschool komt
het scholencomplex van pater
Visser 'aan het strand' te liggen.
Niet alleen Sawasdee en de
Brusselse architecten zien de
grote potenties van de omgeving
van havenstad Sihanoukville.
Chinese investeerders hebben al
opties op de duingrond geno
men om er een hotel te ontwikke
len. „Dat zou mooi zijn", vindt
Van de Zandt, „Dan kunnen de
afgestudeerde leerlingen meteen
aan het werk.
Weeskinderen
De leerlingen die kunnen kiezen
uit vijf verschillende opleidin
gen in het hotelvak, zullen voor
het grootste deel weeskinderen
zijn. „Daar heb je er in Cambod
ja erg veel van".
In alle vijf de cursussen, die ne
gen of tien maanden duren, zit
een grote portie Engels en
Frans. Met de hotelschool Ter
Duinen in Koksijde heeft Sawas
dee inmiddels een goede samen
werkingsrelatie opgebouwd.
Hun leerweg is aangepast aan
de Cambodjaanse vraag en bij
het ROC in Middelburg is die in
het Engels vertaald. „De direc
teur daar droomt ervan om op
onze nieuwe hotelschool te gaan
werken en we hebben al afge
sproken dat er een uitwisseling
van studenten kan plaatsvin
den. Voorlopig is.dat nog even
toekomstmuziek want voor de
inrichting en de afwerking van
de school moeten we nog een
hoop geld inzamelen."
Eerste aanzet tot het Arend de Ru-huis, een logiesgebouw voor meisjestudenten bij Sihanoukville.
Artist's impression van de hotelschool in Sihanoukville.
eerste fase, financieel gefundeerd op
de inspanningen van restaurant De
Stadsschuur in Goes, vordert snel.
Bij de twee overige fases komt de stich
ting Sawasdee opnieuw in beeld. De
hotelschool kan voorzien in een actue-
le behoefte. Het toerisme heeft Cam
bodja, dat na jaren van vernieling nu
een hoopvolle opbouw meemaakt, her
ontdekt. Het spectrum wordt breder:
men beperkt zich niet langer tot de
tempels en paleizen van het schitte
rende Angkor Wat, maar krijgt ook be
langstelling voor het natuurschoon
van dit land van bergen en rivieren.
Het Cardamon-gebergte boeit de wa
re, avontuurlijk ingestelde, natuurlief
hebber.
Daarnaast komen het water- en
strandtoerisme opnieuw in trek. Ten
tijde van de grote verwoester Pol Pot
werden de vaak fraaie hotels aan de
Golf van Thailand met de grond gelijk
gemaakt. Daar wordt nu weer opge
bouwd, naar oud voorbeeld en nieuw
concept.
Rondreizen door Cambodja bieden
meestal vaste halteplaatsen in centra
van cultuur en ingehouden vermaak
als Siem Reap en Phnom Penh. Ze wor
den tegenwoordig vaker en vaker afge
sloten met een verblijf aan zee. Siha
noukville ontwikkelt zich als de cen
trumstad voor deze vorm van toeris
me.
Kans op werk; de keuze voor een hotel
school op die plaats heeft daar veel
mee te maken. Met de bouw zijn veel
euro's gemoeid. Daarom wordt het pro
ject in drie fases uitgevoerd. De Natio
nale Commissie voor Duurzame Ont
wikkeling NCDO beoordeelt of dit gro
te onderwijsproject in aanmerking
komt voor steun van Ontwikkelingssa
menwerking.
Op hetzelfde scholenterrein in Siha
noukville werken de Zeeuwse Founda
tion for Cambodia en de Don Bosco-or-
ganisatie aan de totstandkoming van
het Arend de Ru-huis, een logiesge
bouw voor studenten die straks mede
de horeca-opleidingen zullen bevol
ken.
In het dorp Santip Heap bij de noorde
lijke stad Battambang wordt namens
de jongerengroep van de SOW-kerken
in Heinkenszand het drietal volge-
maakt. Nog dit jaar kan daar een der
de school worden geopend. Dan zijn,
verspreid over drie provincieplaatsjes
onder de Cambodjaanse zon, de Beve-
landse activiteiten duidelijk onder
streept. Opnieuw kunnen enkele hon
derden kinderen een stapje naar een
ander leven zetten.
Eerder bouwde 'Heinkenszand' basis
scholen in Chum Chum Bha en - onder
de naam 'Barbestein'- op de oever van
de Mekong in Prek Tha Roth. Daar
wordt van dag tot dag gewerkt: aan de
basis.
scholen in en rond Poipet. Hiermee
worden, dag voor dag, bijna tweeën
twintigduizend kinderen bereikt.
Poipet is een grensstation, de noorde
lijke overgang. Aan de overkant van
de streep ligt Thailand, het Land dei-
Vrije Mensen. De verlokkingen van dit
'paradijs' zijn sterk. Dagelijks is er
een enorme toeloop op de poort naai
de vrijheid, wat klinkend geld en een
beter leven. In Poipet komen de hoop
en de wanhoop samen.
Het is een plaats van tegenstellingen:
de kakelbonte luxe van de grenscasi-
no's ontplooit zich in een bedelaars
oord. Kinderen leven er in omstandig
heden die weinig menselijks meer heb
ben. Dat verklaart de keuze van deze
actie voor Poipet.
Inspanningen
Diep in het zuiden ligt Kompong Som,
dat in de gebruikelijke naam Siha
noukville nog steeds de naam van de
afgetreden koning en de Franse koloni
sator verenigt. Daar wordt gewerkt
aan een eeheel nieuw project, een
eidingen. De
De actie Zeeland helpt Cambodja,
waarin samenwerken de stich
ting Sawasdee, plaatselijke actiegroe
pen en veel lezers van de PZC, heeft
enkele projecten met succes kunnen
afronden. In enkele jaren werden
rond twee miljoen aan contanten bi
jeengebracht en werden goederentrans
porten verzorgd, honderden kinderen
financieel geadopteerd, scholen ge
bouwd en de opvang van kindslaafjes,
analfabeten en hiv-besmette kinderen
geregeld.
Vice-premier Sar Kheng van Cambod
ja heeft onlangs 'met een dankbaar
hart' het Don Bosco Centre in Poipet
geopend. Dit samenwerkingsproject
van Sawasdee, de dorpscommissie
Qrijpskerkë en de Nederlandse ambas
sade in Bangkok, voorziet in een te
huis voor 59 misbruikte kinderen, een
school voor analfabeetjes waar 183
kinderen hun eerste onderwijs volgen
een technische vakschool waar nu
82 jongeren zijn ondergebracht.
/Voorts wordt vanuit het centrum een
