Pechiney op weg naar record
PZC
Rommens creëert klein
brokje Montmartre in Burgh
Boten in duizenden lijnen vastgelegd
Stijgende stroomprijzen baren directie zorgen
15
kunst
Uniek transformatorhuisje
wordt gerestaureerd
Vijfduizend kilometer maaien
Dief op heterdaad betrapt
Boete voor bedreiging
Inbrekers actief
Gemeentegeld voor kerkonderhoud
Auto gestolen in Kapelle
Gospel en folk
in Jacobuskerk
Orgelconcert in
Brouwershaven
[«nr.lfiffrev Kutterink
flJSSINGEN - Pechiney Neder-
'land stevent af op een nieuw pro
ductierecord. Ook zijn de kosten
het aantal ongevallen weder-
i gedaald. Maar de stijgende
aiergieprijs baart de directie
,orgen op de (middel)lange ter-
lijn.
Kwartaal- of halfjaarcijfers pu
bliceert Pechiney niet, in tegen-
ielling tot moederconcern Al-
én. Maar directeur T. Sanders
owacht dit jaar een recordpro-
fcctie halen van tussen de
000 en 235.000 ton alumini-
edrijV'
vrijdag 12 augustus 2005
Vanaf de werkvloer klinkt nog
wel eens de vraag of Pechiney
over vijf jaar nog bestaat. Direc
teur Sanders zegt het niet te we
ten. „Kijkend naar de bedrijfs
voering zeg ik van wel. Zeker
als we de technische problemen
hebben overwonnen, produce
ren we op volle kracht. We kun
nen de kosten nog iets omlaag
brengen, al houdt dat op een ge
geven moment een keer op."
Op de NS na is Pechiney de
grootste stroomverbruiker van
Nederland. Niet het personeel,
maar kosten voor energie en
grondstoffen bepalen de begro
ting van de aluminiumprodu-
cent. Het bedrijf koopt elektrici
teit in bij verschillende leveran
ciers in binnen- en buitenland.
Het liefst sluit het bedrijf lange-
termijncontracten tegen een zo
laag mogelijke stroomprijs.
Maar veel aanbieders profiteren
liever van de dagprijzen. „We
zijn overgeleverd aan de grillen
van de markt", zegt Sanders.
ijven die een bestelling
en bij Pechiney zijn er voor
tot 95 procent zeker van dat
het bestelde ook daadwerke
ik krijgen. Dat percentage lag
a paar jaar geleden nog rond
60 procent. Verder werkt de
xectie samen met het perso
de! aan het verbeteren van de
Eikomstandigheden en de com-
lunicatie.
tl onderwerp veiligheid krijgt
de toekomst nog meer priori-
it. In de afgelopen zes maan-
a hebben zich elf ongevallen
oorgedaan; een daling van het
ital. Al gebeuren er meer
zwaardere' ongelukken. „Het
geen schaafwondjes meer,
rook verbrandingen." Daar-
mi wordt er nog strenger op toe-
ien of iedereen zich aan de
lormen en regels houdt. „We
Breken mensen in eerste instan-
eerop aan. Het is vaak geen on-
il, maar een kwestie van verge-
Gebeurt dat 'vergeten' va-
r.dan volgt een officiële waar-
huwing."
)vens
kampt Pechiney met
echnische problemen. Sanders:
Nu alle ovens zijn gemoderni-
lerd, zijn we ze nog steeds aan
tlfine-tunen. Ik had verwacht
it de ovens eerder zouden zijn
geregeld. Het is lastig, omdat
tfecten van het tunen pas we
en later zichtbaar zijn. Als ze
oedzijn ingeregeld, kunnen we
og meer aluminium produce-
danwe nu doen."
Officiële rapporten zijn er niet, maar de recentste cijfers van het bedrijf stemmen over het algemeen vrolijk: de productie is gestegen, de
kosten en het aantal ongevallen juist gedaald. foto Willem Mieras
WESTDORPE - Het oude trans
formatorhuisje op de hoek van
de Graaf Jansdijk en de Spoor
weg in Westdorpe blijft behou
den.
Burgemeester en wethouders
van Temeuzen hebben besloten
enkele duizenden euro's beschik
baar te stellen voor de restaura
tie. Het Terneuzense college
komt daarmee tegemoet aan de-
oproep van de Stichting Cultu
reel Erfgoed Zeeland (SCEZ)
aan de gemeente om zich in te
spannen voor het behoud van
het transformatorhuisje. De
SCEZ wil zelf 2500 euro bijdra
gen in de herstelkosten.
Het transformatorhuisje is een
voor de streek uniek bouwwerk
je. Het is zo'n tachtig jaar gele
den ontworpen door architect
A. A. Kok. Het is één van de laat
ste voorbeelden van het stan
daardtype transformatorstation
zoals dit rond 1923-1925 in heel
Zeeuws- Vlaanderen werd toege
past. Ze waren veelal gebouwd
in een traditionele, landelijke
stijl. Het model in Westdorpe
vormt hierop echter een uitzon
dering, waardoor dit bouwwerk
je een nog grotere zeldzaam-
heidswaarde heeft. Het is niet
bekend waarom nu juist in West
dorpe een afwijkend model
werd gebouwd.
„Ook wij vinden dat dit stukje
geschiedenis bewaard moet blij
ven", zegt wethouder C. van
Schaik van Terneuzen. „Mis
schien ziet het er nu allemaal
niet zo spannend uit, maar over
vijftig jaar is het misschien een
echt historisch monument."
De afgelopen maanden is de
elektriciteitsprijs fors gestegen.
„Er waren weken dat ik dacht
dat de prijs niet veel verder zou
moeten stijgen. Want dat zou op
termijn niet gezond zijn voor
het bedrijf. Het ging ook razend
hard. In die weken moest ik da
gelijks mijn begroting bijstel
len. Er waren weken dat de
stroomprijs met tien euro steeg.
Dat scheelt voor ons in één klap
miljoenen en miljoenen euro's."
Nu lijkt de rust op de energie
markt teruggekeerd. Maar San
ders maakt zich zorgen over de
ontwikkeling van de energie
markt. De stijgende energieprij
zen zijn én een Nederlands én
een Europees probleem, analy
seert Sanders.
Duurte-eiland
„Nederland is een duurte-ei
land. In Duitsland is stroom 10
euro per Megawattuur goedko
per dan in Nederland. Maar zo
dra ik stroom uit Duitsland in
voer, komt er zo veel bovenop
de prijs dat ik net zoveel moet
afrekenen als wat ik er in Neder
land voor zou betalen. Dat heeft
te maken met hoe de energie
markt in elkaar steekt en de nog
niet helemaal doorgevoerde libe
ralisering. Het is tevens een Eu
ropees probleem, omdat je de
prijzen overal ziet stijgen. Het is
niet alleen voor Pechiney een be
dreiging in het voortbestaan,
maar ook voor veel andere grote
stroomverbruikers
Moederconcern Alcan ziet de
stijgende stroomprijs niet als
een Vlissings probleem.
„Gelukkig niet. Alcan geeft elke
fabriek vrijheid binnen bepaal
de spelregels. Dat lijkt gewoon,
maar is een knappe strategie. Er
zijn zat bedrijven waar de direc
tie van het moederconcern een
koers uitzet die elke fabriek
moet volgen. Ongeacht of dat
voor een fabriek in een bepaald
land goed is of niet. Alcan laat
ons vrij een eigen koers te bepa
len, mits we maar geld blijven
verdienen. Dat wel. Ik voorzie
op korte termijn nog geen pro
blemen door de stroomprijzen,
maar dat hangt helemaal af van
de verdere ontwikkelingen."
MIDDELBURG - Het is een jaarlijks terugkerend karwei
voor Waterschap Zeeuwse Eilanden: vijfduizend kilome
ter sloten en watergangen maaien. In de tweede helft van
augustus begint het waterschap eraan en in december
moet het klaar zijn. De maaiploegen werken de eerste we
ken acht uur per dag, vijf dagen per week. Daarna gaan
ze in ploegen aan de slag en wordt tien uur per dag, zes
dagen in de week doorgewerkt. Het maaien van de kanten
van sloten en watergangen is een belangrijk onderdeel
van de waterbeheersing.
OOST-SOUBURG - De politie heeft in de nacht van
woensdag op donderdag een 35-jarige Vlissinger op heter
daad betrapt op diefstal. De politie werd getipt dat op het
treinstation aan de Kanaalstraat in Oost-Souburg ie
mand fietsen aan het stelen was. Agenten troffen ter
plaatse de Vlissinger aan, die een fietswiel aan het demon
teren was. De man had ook plantjes en tuinverlichting bij
zich. Later bleek dat hij die gestolen had. Tevens werden
inbrekerswerktuigen in zijn rugzak aangetroffen. De Vlis
singer zit in de gevangenis.
RENESSE - Een negentienjarige man uit de gemeente Rei-
merswaal is in de nacht van woensdag op donderdag aan
gehouden in Renesse. Hij heeft een medewerker van een
horecabedrijf mondeling bedreigd. De man is verhoord en
heeft een bekeuring gekregen.
SCHARENDIJKE - In een woning aan de Boutlaan in
Scharendijke is in de nacht van woensdag op donderdag
ingebroken. Er werden computerapparatuur, fotoappara
tuur, een portemonnee, een jas en een sleutelbos gestolen.
Uit een woning aan de Stoof weg in Renesse is woensdag
ochtend een portemonnee weggenomen. De inhoud daar
van bestond uit enkele pasjes, een paar honderd euro en
een rijbewijs. Diezelfde dag werd uit een woning aan de
Wissewekken in Burgh-Haamstede een mobiele telefoon
gestolen. Bij alle woningen werd de toegang geforceerd.
BURGH - De hervormde gemeente Burgh krijgt van de ge
meente Schouwen-Duiveland een bijdrage van 1135 euro
in de kosten voor onderhoud van de kerk. De Stichting
Oude Zeeuwse Kerken kan voor het onderhoud aan de
Grote of Nieuwe Kerk in Zierikzee eenzelfde bedrag tege
moet zien. De subsidieregeling geldt alleen voor onder
houd aan kerkgebouwen die in het monumentenregister
vermeld worden. De gemeente draagt maximaal 25 pro
cent van de subsidiabele kosten bij.
KAPELLE - Een blauwe Ford Escort stationwagon is tus
sen woensdagavond half zeven en donderdagmorgen half
negen gestolen uit de C. D. Vereekestraat in Kapelle.
Over de waarde van de auto kan de politie niets zeggen.
ard Rommens en enkele andere leden van zijn kleine kunstenaarscollectief aan het werk op het plein bij bakkerij Sonnemans.
foto Marijke Folkertsma
Pankow
ÏURGH - Na overwintering in de buurt van
ft Belgische Kalmthout trok kunstschilder
Wrard Rommens in het vroege voorjaar al
Keer graag met zijn huifkar naar de Zeeuw-
dreven. Deze zomer vertoeft hij voorna-
op Schouwen-Duiveland. In hore-
De Burghse Babbelaers in
™rgh is een gevarieerde expositie van zijn
Kerk ingericht.
leeft nu het hele jaar rond als no-
Burgh is voor hem een prettige pleis-
waar hij graag met collega's ver-
«Vorig jaar met de Burghse Dag al
P ik het idee gelanceerd deze zomer met
r Kte'u kunstenaarscollectief af en toe op
pleintje van bakkerij Sonnemans neer te
vertelt de rondreizende beeldend
Hij heeft respons gekregen op
voorstel. Elke woensdag tot aan het ein-
|c van het zomerseizoen zit Gerard Rom-
samen met de kunstschilders Cornelis
F001' Albert Kruger en Rinus Blommaert
P schilderen op of rond het terras bij de
Aker. Ze creëren hier een klein brokje
in Burgh.
vier
mannen brengen met hun schilde
rijen een ode aan het fraaie dorp en de na
tuurrijke omgeving. Af en toe wordt er op
verzoek van een terrasbezoeker ook een por
tret gemaakt.
Rommens parkeert zijn houten huifkar op
deze dagen in het zijstraatje bij de bakkerij.
Zijn 23-jarige trekpaard Polly wacht daar
geduldig tot het baasje zijn tocht vervolgt
langs de Schouwse dreven.
Niet veel nodig
Er schuilt een levensfilosofie over 'begrens
de vrijhejd' achter Rommens nomadenbe
staan. „Het laissez faire van dit leven vergt
juist ook veel discipline", zegt de kunste
naar. Hij levert het tastbaar bewijs dat een
mens in feite niet zo veel nodig heeft om te
vreden te kunnen zijn. Al moet hij erkennen
dat een apart atelier hem wel welkom zou
zijn. „Om er wat grotere schilderijen te ma
ken, is de huifkar wel wat krap."
De expositie van zijn werk in De Burghse
Babbelaers is divers zowel in technieken als
in onderwerpen. Rommens wisselt afhanke
lijk van zijn stemming olieverf, pastel en
aquarel graag af. Landschappen voeren de
boventoon in deze presentatie. Een verstilde
plek in het Mastbos bij Breda in pastel, een
berg in Zwitserland spiegelend in een hel
der meer, maar ook een portret van musicus
Jan Vayne.
Rommens schildert realistisch. „Vroeger, in
mijn rebelse periode, heb ik wel abstract
werk gemaakt, maar daarna ben ik toch te
rug gegaan naar het realisme", zegt hij er
zelf over.
Eenzaamheid
Een opmerkelijk werkje in deze tentoonstel
ling is het schilderij van een bijna verlaten
stationnetje laat op de avond. Er zit alleen
een wat oudere vrouw op een bankje. Het
roept een sfeer van eenzaamheid en deso
laatheid op. Het is overduidelijk dat het
werk van de bekende schilder Edward Hop
per hem hiertoe inspireerde.
„Ik wil binnenkort enkele schilderijen hier
vervangen voor werk dat ik de afgelopen
tijd hier in de omgeving van Burgh heb ge
maakt en komende winter rond de straovie-
ring wil ik hier schilderijen van werkpaar
den exposeren", zegt Rommens. Hij blijft
nog een poosje op Schouwen-Duiveland,
maar zal straks weer verder trekken door
Zeeland en België. Samen met Polly. Als hij
de kans krijgt nog een tweede paard aan te
schaffen, wil hij naar Frankrijk om zijn hori
zon wat te verbreden.
door Anita Tournois
KRUISPOLDERHAVEN - Ma
rianne Dobbelaar maakt werk
dat velen zal aanspreken. Met
veel precisie in werkwijze en de
tail geeft zij haar onderwerpen
weer. De geëxposeerde penteke
ningen in restaurant De Burt-
man in Kruispolderhaven laten
zien dat vooral het traditionele
type zeilboot haar fascineert.
„Omdat ik uit een varende fami
lie kom, heb ik een speciale
band met de zee", zegt Dobbe
laar. „Zelf vaar ik ook, al is het
niet met een zeilboot maar met
een motorbootkottertje. Maar ik
vind zeilboten prachtig, vooral
de traditionele. Van een oom,
die beurtschipper was, kreeg ik
ooit een prachtig boek met plaat
jes van allerlei types boten. Dit
boek vormde de aanleiding tot
de serie die nu wordt tentoonge
steld."
Met duizenden lijntjes worden
boten als blazer, hoogaars, zui-
derbotter, schoener, houten
boeienjacht, Frieseh jacht, Frie-
sche beurtschepen, schokker of
turf tjalk vastgelegd.
Dieren
Dieren vormen een ander favo
riet onderwerp. We zien tekenin
gen van apen, olifanten en een
knobbelzwaan.
Dobbelaar: „Op een gegeven mo
ment zag ik een foto in de krant
van een orang-oetan op Suma
tra, die daar verzorgd werd. Om
dat ik daar geweest ben, werd ik
dadelijk door het beeld getrof
fen en heb ik de foto gebruikt
om hem te tekenen. Foto's, uit
Dit werk behandelt niet een van haar meest verbeelde onderwerpne, maar is wel geheel in de stijl van
Marianne Dobbelaar gemaakt: 'priegelwerk' uit duizenden lijntjes. foto Wim Kooyman
kranten en tijdschriften maar
ook zelfgemaakte, van onder
werpen die mij boeien, liggen
vaak aan mijn tekeningen ten
RENESSE - In de reeks
donderdagavondconcerten
in de Jacobuskerk in Renes
se treedt op 18 augustus
Henk Franken met de band
'Fountain Ltd' op. De for
matie is voortgekomen uit
het gospelcircuit van de ja
ren tachtig en bestaat nor
maal gesproken uit zes le
den. Dit keer brengen Don
na en Rien Oostdijk en Lies-
beth en Henk Franken go
spel, hymns en folksongs
ten gehore, begeleid op gi
taar. Het concert begint om
20.00 uur
„Zoals ook de boom in de Cling-
se bossen, waarvan er daar
maar drie zijn. Ik heb hem gefo
tografeerd, omdat hij een diepe
indruk op mij maakte. Het is
een boom met een zeer bijzon
der groeiproces. Op tal van plek
ken - het lijken net een soort ge
zwellen - produceert hij in een
bepaald seizoen varens. Een bio
loog uit de streek herkende hem
meteen als 'zijn boom', noemde
ook de naam, maar ik weet hem
helaas niet meer."
Dobbelaar, die al sinds haar ze
vende in Graauw woont, werd
geboren in Hippolytushoef, bij
Den Oever aan de Afsluitdijk.
Sedert 1992 volgt ze tekenles bij
Elly de Koster uit Sas van
Gent.
Vorig jaar exposeerde Dobbe
laar haar werk voor de eerste
maal tijdens de kunstroute. „Ik
had toen voldoende en mijn
werk leek me goed genoeg om
naar buiten te treden. Toch ben
ik er nog lang niet, al leer ik ie
der jaar wat bij en gaat het
steeds vlugger."
Priegelwerk
„Wat ik maak, is natuurlijk best
priegelwerk. In de toekomst wil
ik wel met kleur gaan experi
menteren."
„Op dit vlak heb ik al dingen uit
geprobeerd zoals aquarelleren,
maar het tekenen met potlood,
het arceren en het uitwer
ken met Oost-Indische inkt
blijft voor mij de werkwijze
die het beste bij mij past
en waar ik altijd weer naar te
rug grijp."
Expositie: Pentekeningen van Ma
rianne Dobbelaar, tot eind augus
tus in restaurant De Burtman in
Kruispolderhaven.
Geopend: ivo,-zo., 11-22 uur.
BROUWERSHAVEN - In
de Grote of Sint Nicolaas-
kerk in Brouwershaven
wordt op woensdag 17 au
gustus een orgelconcert ge
geven door Edward de
Geest.
De organist van de
Sint-Baafskathedraal in
Gent zal tijdens het con
cert een verbinding leggen
tussen de orgelmuziek van
Bach en de oud-Nederland-
se orgelmuziek. De Geest is
directeur van de Acedemie
voor muziek en Woord in
Eeklo en heeft een groot
aantal concerten gegeven
in Europa en de Verenigde
Staten. Het concert begint
om 20.00 uur.