Televisie wordt inslaapmiddel Organisaties pogen ontbossing Afghanistan halt toe te roepen Basken hopen op einde terreur ETA Saoedi-Arabië wil meer geld voor olie P#P i Van Vieze vette verloofde tot Herken de homo Extremiteiten, herhalingen, reclame en andere ergernissen doen kijker ajhaken 3 augustus 1955 c woensdag 3 augustus 2005 van onze redactie binnenland Uit cijfers van de Stichting Kijk Onderzoek (SKO) blijkt dat televisiekijkers - ouder dan zes jaar - vorig jaar gemiddeld per dag drie uur en twaalf minuten voor de buis doorbrachten. Iets langer dan in 2003, toen er gemiddeld drie uur en zes minuten werd geke ken. Naar 'Mijn vieze vette ver velende verloofde' keken dit jaar gemiddeld 889.000 mensen en naar 'Herken de homo', ge middeld 572.000. Naar 'Patty's posse' keken in 2003 en 2004 res pectievelijk 828.000 en 882.000 Opvolger 'Patty's fort' trok nog gemiddeld een half miljoen kij kers. Temptation Island trok twee jaar geleden 314.000 kij kers, nu nog 270.000. Volgens 'Kijk- en luisteronderzoek pu blieke omroep' keken in 1999 naar de eerste serie van Big Brother gemiddeld 1,5 miljoen mensen; bij de laatste in 2002 waren dat er 570.000. GPD door Henk van den Boom Baskenland is Noord-Ier- Iand niet en de ETA is de IRA niet. Toch heeft de aan kondiging van de IRA de wa pens in te leveren ook bij de Spanjaarden verwachtingen gewekt. Achter de schermen beginnen zich de contouren af te tekenen van een moge lijk 'vredespad' in de opstan dige Spaanse provincie. In het afgelopen weekeinde werd bekend dat er geheim beraad is gevoerd tussen de twee grootste politieke par tijen in Baskenland, de socia listen en de gematigde natio nalisten van Juan José Ibarre- txe, premier van de Baskische deelregering. Overeenstem ming tussen die twee is een voorwaarde voor een Basken land zonder ETA. Maar voor het zover is zullen er nog veel molotovcocktails door de stra ten vliegen. Het gebied kampt niet alleen met een terreur groep, de bevolking is boven dien zeer verdeeld. Zelfs over de vraag wie met wie moet praten is men het niet eens. Aan de ene kant van het front hebben zich de radicalen on der aanvoering van de ETA en zijn politieke vleugel Ba tasuna, ingegraven. Zij willen een onafhankelijk Euskadi (Baskische benaming voor Baskenland) afdwingen, be staande uit een Spaans en een Frans gedeelte. Aan de ande re kant staan de aanhangers van de Spaanse eenheidsge dachte. Die wordt vooral ver dedigd door de Partido Popu lar van oud-premier Aznar. Er tussenin zitten schakerin gen die er meer of minder ge matigde ideeën op na houden. De komende maand zal pre mier Ibarretxe proberen met de andere partners af te spre ken hoe het vredespad eruit moet zien. Niet eerder dan volgend voorjaar zal kunnen worden begonnen met echte onderhandelingen, waaraan ook Batasuna mee zou moe ten doen. Voorwaarde is dat de ETA het geweld afzweert Deze eis is hét grote struikel blok in het conflict. ETA-specialist Florencio Do- minguez waarschuwt voor te| groot optimisme. De ETA zal pas de wapens inleveren als de politieke onderhandelin- gen genoeg garanties bieden voor een onafhankelijk Bas kenland. Binnen de ETA be staat grote verdeeldheid over zo'n bestand. Toen een aantal leden onlangs pleitte voor in leveren van de wapens wer- !j den ze uit de ETA gezet. Dat is volgens Dominguez een te-J ken dat de harde, radicale kern nog altijd de koers be paalt. Dat maakt de kans op een bestand op korte termijn volgens hem heel klein. Ande- re waarnemers schatten de kansen op vrede hoger in dan i ooit. Zelfs de directeur van de Spaanse geheime dienst (CNI), Alberto Saiz, liet we- ten dat het de moeite waard is om met de ETA te onder- handelen. Ook de regering Za- i patero denkt dat het klimaat rijp is voor een dialoog. Hoewel volgens minister van Binnenlandse Zaken Alonso de ETA nog springlevend is, is de organisatie verzwakti door de tientallen arrestaties i van de afgelopen tijd. Baader Meinhof De aanslagen door moslimter- i roristen op de forensentrei- 1 nen in Madrid 11 maart vorig 1 jaar, plaatsten de gewapende strijd voor een onafhankelijk Baskenland in een negatief i daglicht, ook bij radicale Bas- ken. Met het verdwijnen van 1 de IRA is de ETA de laatste 1 groepering in Europa die 1 door terreur politieke doelen nastreeft. Een achterhaald idee, beseffen langzamerhand ook de radicalen. Andere ter-i;j reurgroepen die in dezelfde 1 periode als de ETA ontston- 1 den, zoals de Baader Meinhof in Duitsland, de Rode Briga- ,i des in Italië en groepen in |i Frankrijk, zijn al lang opgehe- ven. Overigens zonder dat j men veel bereikte. GPD Van 'herken de homo' tot Patty Brard die in haar eigen ontlasting staat te roe ren: hoeveel gekker kan het worden op de commerciële tv. Nu weer een nieuwe Big Brother met de dagelijkse verwik kelingen van een hoogzwangere vrouw op weg naar haar bevalling... Voor som- migen hét moment om de tv weg te doen. „Eindelijk weer tijd voor mooie dingen. door Dick Hofland en Edine Wijnands Het was toeval, want er ging een ka bel kapot en hij had geen zin die te repareren. Daardoor luistert Vin cent Bijlo nu al zo'n vier maanden geen televisie meer. „Wat een rust! Ik heb eindelijk weer tijd voor mooie din gen." Vrienden en kennissen van de blinde ca baretier en columnist waren daar al veel eerder achter gekomen. „Die had den het wel gehad met Bonnie St. Clair die al na een half uur in de bush van Brazilië omviel omdat er geen sherry was." En toen Patty Brard in haar ei gen ontlasting ging zitten roeren om een rijker mens te worden, was de maat vol: weg met de tv. Nou ja, af en toe kijken ze nog wel, maar heel selectief. Journaal, Nova, een film, dat soort dingen. Groot gelijk, vindt Bijlo, al maakt hij zich niet meer zo druk om het medium als vroeger. „De laatste Big Brother deed het zo slecht, die is bijna van het scherm ge haald. Mensen haken af, ze hebben geen zin meer in dit soort televisie." Ze balen ook van al die reclame, op de pu blieke zenders maar zeker bij de commereiëlen, waarmee elke film en se rie om de haverklap wordt onderbro ken. En als de film weer begint, loopt er onderin het beeld een balk die op roept om toch vooral een bepaald num mer te sms'en. Het is een opeenstapeling van afkeer, en Bijlo denkt dat John de Mol dat wel in de gaten heeft. „Zo'n Big Brother met een bevalling is niet als extremiteit bedoeld, want De Mol wil een familie zender Bij de presentatie van zijn tv-zender deelde hij niet voor niets an- dijviestamppot uit. Hij wil warmte, be trokkenheid. Kijkers moeten meeleven. Dat hoopt hij met een bevalling te be reiken." Dat zal niet lukken, voorspelt mediasocioloog Peter Hofstede. „Kij kers hebben al in groten getale afge haakt en John de Mol cs doen bij voor baat kansloze pogingen om door extre me vertoningen die mensen terug te ha len". „Televisie is iets voor ouderen ge worden, hét grote inslaap-middel van niet-chemische aard. Het is de grootste thuiszorg-organisatie van Nederland. Voor mij ook; als ik niet kan slapen, ga ik er even voor zitten." Hofstede signaleert dat televisie aan el kaar hangt van herhalingen, van varia tie op variatie op variatie op een the ma. „Probeer maar eens iets origineels te vinden, de creativiteit is er flink uit- geramd. Het medium zit muurvast in zichzelf. Zo'n live bevalling is een soort marginale tegenzet en dat kan boven dien niet eindeloos. Een tweede keer be valt al niet meer zo goed. De hele we reld is onderhand 'gebigbrotherd' en je kunt vergeten dat die miljoenen kijkers van de eerste Big Brother ooit weer te rugkomen. Televisie heeft een beetje z'n tijd gehad, het is een doodlopende steeg. Steeds meer mensen zullen steeds minder tv gaan kijken." Ruwweg ziet Hofstede drie groepen. Kleine kinderen 'die naar steeds dezelf de tekenfilms moeten kijken' en het straks voor gezien houden. Zij'zullen met de huidige jonge generatie een gro te groep vormen waarvoor televisie een ouderwets medium is. Zij zullen vooral internetten, bellen en sms'en. Dan is er qua leeftijd een middengroep, die al maar selectiever gaat kijken, om de 'rommel, ranzigheid en smakeloosheid' te vermijden en de tv op een gegeven moment naar de logeerkamer zal ver bannen. Tot slot de ouderen, pakweg vanaf vijftig jaar, die wel blijven kij ken, maar hebben leren zappen. „Dat doen ze net zo lang tot ze een film of se rie tegenkomen die ze al honderd keer hebben gezien, maar dan lekker nog een keer gaan zitten bekijken. Liever dat dan al dat extreme gedoe." Mijn vie ze, vette, vervelende verloofde. Herken de homo. Make me a mum; winnaar mag vrouwen bevruchten. Spermrace: man met 'het snelste sperma' wint een rode Porsche. Idee of werkelijkheid: dit is het type programma waar commer ciële omroepen mee proberen te scoren. Vincent Bijlo: „Commerciële televisie is een vergaarbak van treurigheid. Er zijn toch altijd nog mensen die shit wil len. Ach, het komt er vooral op neer dat de publieke omroepen moeten zorgen dat er iets goeds tegenover staat."GPD V.l.n.r. van boven naar beneden: 'De Bevalling' op SBS6; clips op TMF; bloot op SBS6; 'nachtsuite' op RTL5; 'Patty's fort' op Yorin; en 'Mijn vieze vette verloofde' op Yorin. foto Cees Zorn/GPD door Maurice Wilbrink Saoedische diplomaten en hoge Opec-functionaris- sen zijn sinds zondagavond bezig de oliemarkten te kal meren. Met de belofte dat de grootste olieproducent ook na de dood van koning Fahd de markt van genoeg ruwe olie zal voorzien, proberen ze rust in de handel te brengen. Saoedi-Arabië wil zijn crucia le rol als stabilisator van de wereldwijde oliemarkt niet kwijt. Het gaf het land grote invloed in de wereld. Saoe di-Arabië kan die positie ge zien zijn enorme olie- en gas reserves in principe ook vol houden. Elke onzekerheid over het bestuur van het land werd nog voor de begrafenis van koning Fahd weggeno men. Kroonprins Abdullah, die Saoedi-Arabië sinds tien jaar feitelijk al bestuurde, is nu koning. Verder is de com plete ministersploeg gehand haafd, inclusief olieminister Al Naimi, die deze steutelpost al jaren bezet. De verwachting is dat het eco nomische beleid onder Abdul lah niet verandert. Abdullah, die het bestuur in 1995 over nam nadat Fahd een beroerte kreeg, zette al economische hervormingen in gang om de afhankelijkheid van olie-in komsten te verkleinen. Saoe di-Arabië had toen geen keus. Het kende een zeer eenzijdige economie en zag eind jaren ne gentig de prijs voor een vat ru we olie instorten tot tien dol lar, De in potentie superrijke staat ging een periode tege moet van grote financierings tekorten en oplopende werk loosheid. Abdullah voerde een voorzich tige liberalisering in. De tele- commarkt is vrijgemaakt en de staatscontrole op delen van de aan de oliewinning ge relateerde industrie is opgehe ven. Vroegere staatsbedrijven gingen naar de beurs, zoals de petrochemische reus Sa- bic, dat een paai- jaar geleden de petrochemie van DSM in Geleen overnam. Het beleid van privatiserin gen, markthervormingen en het aanmoedigen van investe ringen betaalt zich uit. De economie groeit dit jaar ruim zes procent, bij een lage infla tie, een bloeiende markt voor onroerend goed en gesaneer de staatsfinanciën. De aande len van nieuwe beursgenoteer de bedrijven zijn sterk in koers gestegen, geholpen door de nieuwe oliebonanza. De explosief gestegen olie-in komsten geven het land nieu we koopkrachtzowel om gro te investeringen te doen in zijn olie-infrastructuur, als om consumptiegoederen te ko pen. De naderende toetreding van Saoedi-Arabië tot de We reldhandelsorganisatie zal de in- en uitvoer van goederen nog gemakkelijker maken. De zeventien miljoen Saoe- diërs laten veel werk doen door zes miljoen gastarbei ders, die vooral uit armere Arabische landen komen. Te gelijkertijd is het land voor het winnen van olie en gas nog sterk afhankelijk van bui tenlandse deskundigen. Een deel van die mensen dreigde in 2004 het land te verlaten, nadat terreuraanslagen leid den tot een groot gevoel van onveiligheid. Sindsdien heb ben de machthebbers hun sys temen voor interne veiligheid en inlichtingen zwaar opge tuigd, waardoor een exodus van olie-ingenieurs uitbleef. Het Westen moedigt de rege ring aan te blijven investeren in de jeugd, vooral om te voor komen dat teleurgestelde jon geren rijp worden voor het ge- dachtengoed van Al Qaeda. Tegelijkertijd presenteren de Saoedi's aan de Westerse lan den een veel hogere oliereke ning. Kenners denken dat de tijd definitief voorbij is dat Saoedi-Arabië, vooral om de Verenigde Staten tegemoet te komen, haar reserves inzette om de olieprijs relatief laag te houden. Stabiele, hoge inkom sten financieren de tientallen miljarden dollars die het ko ninkrijk de komende jaren no dig heeft om voldoende olie te winnen. Zo kan het land ook op termijn zijn leidende rol binnen Ópec vasthouden en een doorslaggevende rol spe len bij het bezweren van toe komstige crisissen in de we reldenergievoorziening. GPD pagina 5 koning begraven DRUGSHANDEL - In Amster dam is een grote hoeveelheid morfine in beslag genomen. Twee Duitsers probeerden de 1400 ampullen, flessen met morfine in poedervorm en opiumtabletten in een café te slijten aan kooplieden uit Den Haag. Waarschijnlijk zijn de opiaten tijdens de oorlog gesto len van het leger en al die tijd in handen geweest van de die ven, die nu probeerden hun kostbare buit te verkopen. TOERISME - De Sowjet-gren- zen gaan open voor toeristen. Mogelijk reeds in de herfst wordt het mogelijk via het reis bureau Intourist met groepsw - sa'te reizen in de Sowjet-Unie, j KUNSTMAAN - De Russec J denken de Amerikanen te kun nen verslaan met een groten 1 kunstmaan. Deze zou ook no? 1 eens eerder, binnen twee jaar i in omloop kunnen zijn. I ROOIEN - In Sluiskil word: 1 op 1 september een demonstra- 1 tie mechanisch aardappel- i rooien gegeven. In agrarischs 1 kring is grote belangstelling 1 voor deze demonstratie, v. i bleek bij een uiteenzettin; 1 over de nieuwe techniek in res-1 taurant Zomerlust in Axel. i Internet: www.pzc.nl Internetredactie: r #j\J Postbus 31 4460 AA Goes E-mail: web@pzc.nl Hoofdredactie: A L Oosthoek Bezorgklachten: D. Bosscher (adjunct) 0800-0231231 A. L. Kroon (adjunct) op maandag i/m vrijdag gedurende de openingstijden: Centrale redactie: zaterdags tot 12.00 uur. Stationspark 28 Postbus 31 Abonnementen: 4460 AA Goes 0800-0231231 Tel: (0113)315500 autom. afschrijving acceptgiro Fax:(0113)315669 per maand 19.95 n.v.t E-mail: redactie@pzc.nl per kwartaal: 58.00 60.25 per jaar. 222.50 226,50 Lezersredacteur: A. J. Snel Voor toezending per post geldt een Stationspark 28 toeslag. Postbus 31 E-mail: lezersservice@pzc.nl 4460 AA Goes Beëindiging van abonnementen Tel: (0113)315660 uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor het Fax:(0113)315669 einde van de betaalperiode. E-mail: lezersredacteur@pzc.nl PZC. t.a.v lezersservice. Postbus 31, 4460 AA Goes Middelburg: Losse nummers per stuk 8uitenruststraat18 maandag t/m vrijdag: 1,25 S Postbus 8070 zaterdag: 1.75 j- 4330 EB Middelburg Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW Tel: (0118)493000 'j Fax:(0118)493009 Bankrelaties: E-mail: redwalch@pzc.nl ABN AMRO 47.70.65.597 Postbank 35.93.00 Goes: Stationspark 28 Postbus 31 Advertenties: l 4460 AA Goes Alle advertentie-orders worden uitgevoerd Tel. (0113)315670 overeenkomstig de Algemene Fax. (0113)315669 Voorwaarden van Wegener NV en volgens E-mail: redgoes@pzc.nl de Regelen voor het Advertentiewezen. Terneuzen: Overlijdensadvertenties: Willem Alexanderlaan 45 maandag t/m vrijdag: jv Postbus 145 tijdens kantooruren 4530 AC Terneuzen zondag: van 16.00 tot 18.00 uur Tel. (0115)645769 Tel. (0113)315555 1 Fax. (0115)645742 Fax. (0113)315549 E-mail: redtern@pzc.nl e Personeelsadvertenties: Hulst: Baudeloo 16 Tel: (0113)315540 Postbus 62 Fax:(0113)315549 d 4560 AB Hulst Tel-(0114)372776 Rubrieksadvertenties (kleintjes): Fax:(0114)372771 Tel. (0113)315550 P E-mail: redhulst@pzc.nl Fax. (0113)315549 Zierikzee: Grachtweg 23a Voor gewone advertenties: J Postbus 80 Noord- en Midden-Zeeland 11 4300 AB Zierikzee Tel. (0113)315520 Tel (0111)454651 Fax. (0113)315529 a Fax: (0111)454657 Zeeuws-Vlaanderen E-mail: redzzee@pzc.nl Tel: (0114)372770 Fax: (0114)372771 s Opening kantoren: Business to Business/Onroerend goed Maandag t/m vrijdag Tel: (076)5312277 s van 8.00 tot 17 00 uur Fax: (076)5312274 c Zierikzee en Hulst: X 8.30 tot 17.00 uur Internet: www.pzc.nl/adverteren 5 Auteursrechten voorbehouden Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van het Wegener-concern. De doof- C aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een bestand dat wordt gebruikt voor onf (abonnementen)admmistratie en om u te (laten) informeren over voor u relevante diensten en pro-, n ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvuldig geselecteer- de derden, Als u op deze informatie geen prijs stelt dan kunt u dit schriftelijk melden bij PZC. L 'ce. Postbus 314460 AA Goes. Behoort tot WeGeNeR door Ben Arnoldy Elke dag rijden er tientallen vrachtwagens met brand hout door de provincie Paktia op weg naar Kaboel, de hoofd stad van Afghanistan. De lokale houthakkers moeten steeds ho ger de kalende bergen op om hun dagelijks kostje bij elkaar te scharrelen. Door de toene mende schaarste en de door de aantrekkende economie groeien de vraag, is de prijs van brand hout vervijfvoudigd, de prijs van timmerhout zelfs verzeven- voudigd. Hout is de olie van Afghanistan en men vreest voor de dag dat de voorraad is uitgeput. ..Als we de ontbossing niet tegengaan, hebben we op een dag geen bo men meer", zegt Lal Kham, een houtverkoper in Kaboel. De VN schatten dat als er niet ingegre pen wordt, Afghanistan rond 2030 geen bossen meer heeft. Sa- tellietbeelden uit 1977 en 2002 tonen aan Afghanistan in 25 jaar tijd 52 van zijn coniferen- en eikenbossen verloren heeft. De ontbossing is niet alleen een gevaar voor de werkgelegenheid in de houtindustrie. De bodem erodeert en dier- en plantsoor ten verdwijnen, waardoor het aantal voedselbronnen afneemt en de heuvels rond de dorpen in stabiel worden. Afgelopen lente kreeg men voor het eerst te ma ken met aardverschuivingen. Het onderwerp kreeg tot voor kort geen aandacht van politici en hulpverleners. Die richten zich vooral op snelle resultaten om de economie te stimuleren. Organisaties die zich gespeciali seerd hebben in herbebossing hebben nu een plan gemaakt om Afghanistan weer groen te ma ken. Aanplant In Guldara, zo'n 30 kilometer ten noorden van Kaboel, schof felt boer Ismail op een lapje grond met jonge populieren. Hij en andere agrariërs hebben de boompjes kunnen kopen met een lening van het Internationa le Partnerschap voor Afghanis tan (GPFA), een organisatie die zich inzet voor de economie en het milieu in Afghanistan. De bomen zijn verdeeld over twee percelen; één akker voor de produktie van timmerhout, Houthakkers keren uit het bos terug met hun vrachtje. een andere lap grond voor de produktie van stekjes die later aan andere boeren kunnen wor den doorverkocht. Een jaar na aanplant kan Ismail zes stekjes per boom oogsten, in de jaren er na nog meer. De verkoop ei-van levert hem voldoende inkomen op tot de bomen die geplant zijn voor timmerhout groot genoeg zijn om gekapt te worden. In zeven jaar tijd zal elke aan het project deelnemende boer rond de 3300 euro verdiend heb ben en de GPFA terugbetalen in natura, met stekjes. „Wij zijn te gen de kap van bossen. We plan ten zelf graag nieuwe bomen. We willen in een groen land wo nen", zegt Ismail. Appelbomen brengen op de lan- foto Roslan Rahman/AFP milies mee aan het project. On dertussen heeft ook de Afghaan se regering ingezien dat er iets moet gebeuren. De minister voor Landbouw heeft besloten een 'bosmanagementprogamma' te maken. Ook heeft de rege ring, in samenwerking met de VS, het Afghanistan Corps voor Natuurbehoud (ACC) opgericht. Het ACC richt zich op herbebos sing. Er zijn al 230.000 jonge boompjes geplant, en nog eens anderhalf miljoen gezaaid. Voor alsnog druppels op een gloeien de plaat, maar het begin is er. De bevolking van Guldara hoopt ondertussen dat Afghanis tan op een dag weer befaamd wordt om zijn boomgaarden en prachtige natuur. GPD ge termijn veel meer op, maar het duurt vier jaaf voordat ze vruchtdragend zijn. Het GPFA heeft elke boer 50 fruitbomen ge geven en hen geleerd hoe ze te snoeien. Als een boom volwas sen is, levert hij zo'n 1200 kilo fruit per jaar; een leuke inkom stenbron. Maar voordat dat zo ver is, hebben de boeren een al ternatief nodig. Het GPFA heeft de boeren geleerd tussen de rijen bomen ook groente te ver bouwen. Veilig Tot nu toe wordt het program ma alleen in Guldara toegepast. Het is in de omgeving van Ka boel relatief veilig en er is vol doende water. Er doen nu 287 fa-

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2005 | | pagina 4