Weerstand tegen DNA-test taant PZC IZC Oegandezen in verwarring door referendum meerpartijensysteem Partijen vinden verplicht onderzoek onder voorwaarden aanvaardbaar Ieder mens heeft unieke code in de celkernen DNA steeds populairder Opsporingsmethode Pakistan steunt heimelijk terreur donderdag 28 juli 2005 De vermoedelijke moordenaar van de Goudse Mariëlla de Geus kon jarenlang vrij rondlopen, doordat de politie hem niet kon verplichten mee te doen aan een DN A-onderzoek. De Goudse -zaak leidt tot nieuwe discussies daarover in de politiek. van onze redactie binnenland De Goudse politie moet zich achteraf de haren uit het hoofd hebben getrokken. De ver moedelijke dader van de gruwe lijke moord op de Goudse stu dente Mariëlla de Geus in 2001 had waarschijnlijk al snel na hel misdrijf aangehouden kun nen worden, als hij destijds had meegewerkt aan een DNA-on- derzoek. De 30-jarige man weigerde ech ter als één van de weinigen en de politie kon op dat moment niets doen. Volgens de huidige regels mag iemand alleen wor- den verplicht een DNA-test te ondergaan als er tegen hem of haar een concrete verdenking be staat. De gearresteerde man was tij dens het onderzoek weliswaar in beeld - hij was één van de be zoekers van de Goudse jongeren- sociëteit So What, waar Mariëlla de Geus de avond van de moord was geweest -, harde bewijzen voor zijn betrokken heid waren er niet. Mariëlla werd op weg naar huis seksueel misbruikt en gewurgd. Haar dood bracht in Gouda een grote schok teweeg en er werd tevergeefs gewacht op een spoe dige aanhouding van de moorde naar. De politie kreeg recente lijk aanwijzingen dat de 30-jari- ge man wel degelijk te maken had met de moord. Hij stemde na zijn arrestatie zelf in met een DNA-onderzoek, maar zou er volgens woordvoerder Evert Boerstra van het Openbaar Mi nisterie in Den Haag anders toe zijn gedwongen. Uit het onderzoek bleek dat zijn DNA-profiel overeenkomt met de sporen die zijn aangetroffen op het lichaam van Mariëlla de Geus. Daarmee lijkt de moord zaak eindelijk opgelost. De gang van zaken rond de geruchtma kende Goudse moordzaak is voor diverse politieke partijen in de Tweede Kamer aanleiding opnieuw na te denken over het afnemen van DNA. PvdA-Kamerlid Peter van Heemst wil dat het mogelijk wordt iemand tegen zijn zin te verplichten mee te werken aan zo'n test. Hij wil daarbij wel 'extra waarborgen' kunnen in bouwen. „Politie en justitie moe ten kunnen onderbouwen waar om ze van iemand of van een groep mensen DNA wil afne men. Vervolgens moet de rech ter uitspraak doen of dat ver zoek terecht is." Ook CDA en VVD zijn over tuigd voorstander van een nieuw debat over deelname aan DNA-onderzoeken. WD-Twee- de-Kamerlid Frans Weekers zegt: „Ik 'heb er geen enkele moeite mee als van potentiële verdachten DNA wordt afgeno men. Ook al is dat tegen ie mands zin. Vergelijk het met een verkeerscontrole. Ook daar kunnen mensen worden ver plicht tot een ademtest dan wel bloedtest. Afname van DNA is een buitengewoon efficiënte op sporingsmethode. Tegenstanders van het verplicht afnemen van een DNA-test voe ren als argument daarvoor on der meer aan dat het indruist te gen de privacy. Woordvoerder Jan-Willem van der Pol van de Nederlandse Politiebond vindt dat overdreven. „Je trekt een haar uit iemands hoofd of je schraapt met een lepeltje aan de binnenkant van iemands wang voor wat wangslijmvlies. Dat kun je moeilijk in strijd noemen met de menselijke integriteit", aldus Van der Pol. Ook hoogleraar medische ethiek G. den Hartog van de Universi teit van Amsterdam, ziet geen ethische bezwaren tegen een DNA-onderzoek. „Lichamelijke integriteit is geen sterk argu ment als iemand van een mis drijf wordt verdacht. Het be lang dat een misdaad wordt op gelost, weegt zwaarder dan het belang van een verdachte die niet wil dat zijn daad uitkomt. Bovendien is een DNA-test niet ingrijpend. Een haar of een stuk je wangslijmvlies is snel afgeno men." GPD Eén van de verdachten in de zogeheten Puttense moordzaak omhelst in de zomer van 2001 zijn echtgenote als hij heeft gehoord onschuldig te zijn. Dankzij een DNA-onderzoek werd dat duidelijk. foto Robert Vos/ANP DNA is een afkorting van Deoxyribo Nu cleic Acid (desoxyribonucleïnezuur), een voor het leven zeer belangrijke chemi sche verbinding. In DNA staat de complete erfelijke informatie van het organisme. DNA bevindt zich in de celkern waarvan bijna iedere lichaamscel er één heeft. Alle cellen van één mens bevatten hetzelfde DNA. Het DNA is verdeeld in een aantal af zonderlijke strengen die chromosomen he ten. Van elke chromosoom heeft een mens twee kopieën. DNA, dat in 1896 werd ontdekt door de Zwitserse arts Miesscher, is voor ieder mens uniek. Het is uiterst onwaarschijnlijk dat twee mensen hetzelfde DNA-profiel heb ben. Eeneeiige tweelingen beschikken wel over identiek DNA. GPD De politie gebruikt steeds vaker DNA-on derzoek om misdrijven op te lossen. Dat heeft al gere geld tot successen geleid. - De moord op een 80-jari- ge weduwe uit Sint Philips- land werd in 2003 opgelost na grootschalig DNA-on derzoek. - In Emmen waar een be jaarde vrouw in een bosge bied werd verkracht en ver moord, bleken op de zak doek die in haar mond was gepropt kattenharen te zit ten. Een grootscheeps DNA-onderzoek onder kat tenbezitters in de buurt leidde naar de 29-jarige da der. - DNA-onderzoek in de moordzaak rond het 10-ja- rige meisje Nienke Kleiss uit Schiedam leverde op, dat een onschuldige was veroordeeld voor de moord. De echte dader werd op basis van het DNA-materiaal alsnog aan gehouden. - Het vonnis in de beruchte Puttense moordzaak is on der meer herroepen, omdat het DNA van een sperma- spoor niet overeenkwam met dat van de twee man nen die aanvankelijk wa ren veroordeeld. GPD De waarde van DNA-onderzoek als opspo-; ringsmethode kan moeilijk worden over schat. Mits zorgvuldig toegepast en goed: eïnterpreteerd, is het gebruik van de DNA-tech- .iek uiterst efficiënt gebleken. Zo werd bijvoor beeld enkele jaren geleden de moord op een 80-ja- ige weduwe in Sint-Philipsland opgelost met be- ulp van DNA-profielen. De Tweede Kamer wensiï u deze recherchemethode te verruimen. Ook men en tegen wie geen harde verdenking van het ple- en van een misdrijf bestaat, zijn - als het aan een kamermeerderheid ligt - verplicht mee te werken. Woordvoerders van CDA, WD en PvdA zi ie aantasting van de privacy en van de persoonlij, e integriteit wel over te hebben voor een vlotte op poring. Zij stellen daarbij gelukkig wel als voor- marde, dat politie en justitie niet in het wilde mg dna-onderzoek mogen doen. Er hoort een goe- e onderbouwing bij. •ver de wenselijkheid van het ruimer gebruik v ,'NA-testen wordt al lang gediscussieerd. Het v( at steunde vooral op zorg om de privacy. Want Tat gebeurt er met de verzamelde gegevens? Ligt o'n DNA-profiel uiteindelijk ook ter inzage voor lektekostenverzekeraars? En kan het straks ook morden gebruikt onder niet-Nederlands recht met en heel andere bewijsvoering en strafmaat? Waar' lijft het recht om anoniem te blijven? (ok over de lichamelijke integriteit was men be- argd. Voor het bepalen van het DNA-profiel roest aanvankelijk bloed worden afgenomen, laar nu volstaat een haar, een huidschilfer of ei betje wangslijm. Tgenwoordig hebben Nederlanders in meerder- hid geen bezwaar tegen het afstaan van DNA, Ze \nden hun veiligheid kennelijk belangrijker d hn privacy. En DNA kan natuurlijk ook iemands aschuld bewijzen. Wat dat betreft loopt de Twee- c Kamer achter bij de gevoelens in de samenle- \ng. T>ch zijn er voldoende redenen om voorzichtig te lijven met deze 'genetische vingerafdruk'. Misda- cgers kunnen heel gemakkelijk DNA-sporen v oschuldigen achterlaten. En hoewel aantasting \m de lichamelijke integriteit geen sterk i rent meer is - omdat DNA tegenwoordig uiterst 'riendelijk' kan worden afgenomen, is de verbre- e toepassing van deze techniek voor je het weet en stapje op weg naar het moment dat de over bid willekeurige burgers kan verplichten raar even binnenstebuiten te keren. Die kant moe- tn we niet op. door Joost Bosman Na de aanslagen in Lon den en Sharm al Sheikh, zit Pakistan andermaal in de verdachtenbank. Het land heeft een reputatie hoog te houden in de kweek van ter roristen. Uit opiniepeilingen blijkt dat de steun voor de ter reur afneemt en het Paki staanse leger jaagt als nooit tevoren op extremisten. Maar volgens sommigen draait pre sident Pervez Musharraf het Westen een rad voor ogen. In een rapport van the Inter national Crisis Group, een we reldwijd gerespecteerde denk tank in Washington, werd on langs het beeld geschetst van een president die slechts lip pendienst bewijst aan de strijd tegen moslimfundamen talisten. Volgens de opsteller van het rapport, de Pakistaan Sami- na Ahmed, zijn de wereldwij de loftuitingen aan het adres van Musharraf volstrekt onte recht: „In Pakistan bestaat nog altijd een wijdverbreide en goed georganiseerde ter- reurinfrastructuur, de ji- had-media bloeien en de ma- drassa's (religieuze scholen, red.) voorzien in een eindelo ze stroom van nieuwe recru- ten. Ondanks zijn herhaalde beloften, blijven Musharrafs prestaties in de strijd tegen de terreur van eigen bodem ver onder de maat." Ahmed beweert zelfs dat de regering nauw samenwerkt met de radicale mullah's (mos limgeestelijken). „In plaats van het religieuze extremis me in te perken, heeft het mili taire regime het alleen maar aangemoedigd. Door een alli antie met de mullah's aan te gaan en hun bescherming te bieden, kunnen die zich steeds sterker profileren en hun invloed uitbreiden." Concurrentie Volgens Ahmed heeft deze po litiek tot gevolg dat er een agressieve concurrentiestrijd is ontstaan tussen allerlei sek tarische groepen die in het ge vlei proberen te komen van het militaire bewind. Daar door neemt ook de binnen landse terreur toe, getuige de talrijke aanslagen van soen nieten en sjiieten over en weer. Ahmed: „De mos lim-geestelijken van de grote re sekten proberen hun eigen politieke partijen op te zet ten, richten jihad-milities op, breiden de madrassa-netwer- ken uit en pogen met succes een deel van de regering te worden." De vraag is welk belang Mus harraf heeft bij zijn heimelij ke maar nauwe samenwer king met de religieuze extre misten. Het antwoord is vol gens Ahmed even eenvoudig als cynisch: ze hebben elkaar nodig in de strijd tegen de de mocratische oppositie, waar beide kampen van gruwen. Ahmed schrijft dat Pakistan dan ook niet de keuze heeft tussen de militairen en de mullah's, zoals velen in het Westen denken. „Het is een keuze tussen enerzijds werke lijke democratie en ander zijds de alliantie tussen mili tairen en moslims die verant woordelijk is voor het produ ceren en in standhouden van het religieuze extremisme. Ommezwaai Een rigoureuze ommezwaai in het regeringsbeleid is het enige wat president Mushar raf rest, wil hij werkelijk de terroristennetwerken van Pa- kistaans grondgebied verdrij ven, stelt Ahmed. „Dat betekent het reguleren van de madrassa's, hervor ming van het onderwijssys teem, grondwettelijke verbo den op privé-milities en predi king van haat, maar ook het afschaffen van wetten die reli gieuze discriminatie in zich dragen." Samina Ahmed waarschuwt: „Er is een duidelijk verband tussen in Pakistan geconcen treerde sektarische terroris ten en de transnationale ter reur. Deze kun je niet bestrij den als je de eerstgenoemde niet aanpakt" En Ahmed vervolgt:: „De Ver enigde Staten en andere in vloedrijke bondgenoten reali seren zich dat terrorisme al leen kan worden geëlimi neerd door pluralistische de mocratische structuren op te zetten. Pakistan mag daarop geen uitzondering zijn." 28juli 1955 BEZITTING - Oostenrijk is» niet lager bezet door de gealli eerde. Kanselier Julius Raab maale dit op het middaguur via d radio aan de bevolking beked. In het hele land wap- perei de rood-witte vlaggen van c nieuwe Oostenrijkse re- publik. VERLEEGSTERS - Direc teur Stemerding van Vrede rust Bergen op Zoom moet patieten weigeren omdat zijn insteing voor zenuw- en gees- teszken met een tekort aan verpiegsters heeft te kampen. Dit leek op de jaarvergade ring. NEERGESCHOTEN - Een Is raëlisch passagiervliegtuig, van het type Constellation is boven Bulgarije door luchtaf weergeschut neergeschoten,.' Griekse soldaten van een grenspost zagen het vliegtuig brandend naar beneden ko men en meende luchtafweerge schut te hebben gehoord. Aan boord van het toestel wa ren 51 passagiers en zeven be manningsleden. Over hun lot is niets bekend. Israëlische ari sen hebben van Bulgaarse au toriteiten toestemming gekre gen om in het grensgebied waar het toestel neerkwam te zoeken naar slachtoffers. Hoofredactie: A. L.asthoek D BGcher (adjunct) A. L.'oon (adjunct) Cenale redactie: Statiispark 28 Postls 31 4460A Goes Tel: (13)315500 Fax: 113)315669 E-mï redactie@pzc.nl Lezeredacteur: A J. Snel Statiispark 28 Postls 31 446QA Goes Tel: 113)315660 Fax: 113)315669 E-mt lezersredacteur@pzc.nl Middburg: Buitiruststraat18 Postls 8070 4330B Middelburg Tel: 118)493000 Fax: 118)493009 E-mt redwalch@pzc.nl Goe Stationspark 28 Postis 31 446GA Goes Tel. 113)315670 Fax. 113)315669 E-mr, redgoes@pzc.nl Terruzen: Willn Alexanderlaan 45 Posüs145 4536C Terneuzen Tel. 115)645769 Fax.i115)645742 E-mi: redtern@pzc.nl Hul: Baudeloo 16 Postis 62 456QB Hulst Tel: 114)372776 Fax: 114)372771 E-mt redhulst@pzc.nl Zierzee: Grachtweg 23a Postis 80 4300B Zierikzee Tel: 1111454651 Fax: 111)454657 E-mt redzzee@pzc.nl Internetredactie: Postbus 31 4460 AA Goes E-mail: web@pzc.nl Bezorgklachten: 0800-0231231 op maandag t/m vrijdag gedurende de openingstijden; zaterdags tot 12.00 uur. Abonnementen: 0800-0231231 autom. aischrijvmg per maand: 19,95 n.v.t per kwartaal: 58,00 60,25 per jaar. €222.50 226,50 Voor toezending per post geldt een toeslag. E-mail: lezersservice@pzc.nl Beëindiging van abonnementen uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor h einde van de betaalperiode. PZC, t.a.v. lezersservice, Postbus 31, 4460 AA Goes maandag t/m vrijdag 1,25 zaterdag: 1,75 Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW Bankrelaties: ABN AMRO 47.70.65.597 Postbank 35.93.00 Advertenties: Alle advertentie-orders worden uitgevoerd overeenkomstig de Algemene Voorwaarden van Wegener NV en volgens de Regelen voor het Advertentiewezen. Overlijdensadvertenties: maandag t/m vrijdag: tijdens kantooruren zondag.van 16.00 tot 18.00 uur Tel. (0113)315555 Fax. (0113)315549 Personeelsadvertenties: Tel: (0113)315540 Fax:(0113)315549 Rubrieksadvertenties (kleintjes): Tel. (0113)315550 Fax. (0113)315549 Voor gewone ai Noord-en Midden-Zeeland Tel (0113)315520 Fax. (0113)315529 Zeeuws-Vlaanderen Tel: (0114)372770 Fax: (0114)372771 Business to Business/Onroerend gc Tel: (076)5312277 Fax: (076)5312274 Internet: w Ultgerij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van hi aan g verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een bestan (aboiBmenlen)adminislrarie en om u te (laten) informeren over vc ductcvan de titels en de werkmaatschappijen van Wegener of dc de dden. Als u op deze informatie geen prijs stelt dan kunt u dit zorssvice, Postbus 314460 AA Goes. :c.nl/adverteren Behoort tot 'A' WeGGNeR Vandaag wordt in Oeganda een referendum gehouden over de herinvoering van het meerpartij ensysteem. De aandacht voor grotere democratie is een welko me bliksemafleider voor presi dent Yoweri Museveni, die hard op weg is naar het verlengen van zijn 18-jarige leiderschap. door Nona Eveleens Het zijn verwarrende tijden voor de Oegandezen. Poli tieke partijen boycotten het re ferendum over herinvoering van het meerpartijensysteem terwijl zij er juist baat bij kun nen hebben. President Yoweri Museveni, die het partijloze sys teem invoerde, toont zich daar entegen enthousiast voorstan der van terugkeer van politieke partijen. Twintig jaar leed Oeganda on der de wrede dictaturen van Idi Amin en Milton Obote. In 1986 maakte de toen 43-jarige rebel lenleider Yoweri Museveni een einde aan de bloedige geschiede nis en werd president. Hij schoof de verantwoordelijkheid voor de misère van Oeganda deels in de schoenen van de poli tieke partijen. Ze mochten in naam blijven bestaan maar geen politieke activiteiten ont plooien, Daardoor werden ze vleugellam gemaakt. Museveni's Nationale Verzetsleger werd om gevormd tot Nationale Verzets beweging (NRM) waarvan ieder een lid kon worden. Een ver kapt eenpartij systeem, meenden tegenstanders. Terreur Niemand luisterde naar de criti ci omdat president Museveni te gelijkertijd met de invoering van het partijloze systeem was begonnen aan de succesvolle eco nomische wederopbouw van Oe ganda. Ook zorgde hij in koide tijd voor veiligheid in de meeste delen van het land. Alleen in het noorden van het land bleef tot op heden een oor logssituatie bestaan. Daar is het Leger van de Heer (LRA) actief. Die terreurorganisatie, onder aanvoering van de godsdienst waanzinnige rebellenleider Jo seph Kony, heeft vele duizenden mensen omgebracht en even eens vele duizenden kinderen ontvoerd. Oeganda en Museveni werden Een Oegandese man wast kleren in een van de sloppenwijken in Kampala. De Oegandezen stemmen vandaag over de vraag of het Oost-Afrikaanse land na twintig jaar opnieuw een meerpartijenstelsel in voert of niet. foto Thomas Mukoya/RTR. de lievelingetjes van westerse donorlanden. Het geld kwam met bakken tegelijk binnen. Maar na de verkiezingen van 2001 werd in binnen- en buiten land de roep om herinvoering van het meerpartijensysteem lui der. Door de jaren heen had de NRM steeds meer de vorm aan genomen van een politieke par tij. De andere, vleugellam ge maakte, politieke partijen wer den een almaar luidruchtiger op positie. De tijd voor legalisering leek aangebroken. Maar Museve ni en zijn NRM draalden tot ze vrij plotseling toestemden. Die verandering van mening is volgens critici ingegeven door een ander streven. Museveni lijkt, ondanks eerdere beloften, geen zin te hebben om in 2006 met pensioen te gaan zoals de grondwet eist. Kort geleden stemde het parlement dan ook voor een regeringsvoorstel om de limiet voor presidentstermij nen op te heffen. Enkele maanden voor de crucia le stemming ontving ieder parle mentslid een onverwacht 'ca deautje' van 2800 dollar van de regering. De stemming over de grondwetswijziging vond niet zoals gewoonlijk in het geheim plaats, maar met openlijke hand opsteking. De hele gang van zaken zorgde ervoor dat de oppositiepartijen verklaarden het parlement niet langer serieus te nemen. In het verlengde daarvan ligt ook hun boycot'van het referendum om dat de weg daar naar toe was geëffend door het parlement. Indicatie De regering hoopt op een vol mondig 'ja' voor de herinvoe ring van het meerpartijensys teem. Maar geen minister durft er zijn hand voor in het vuur te steken. Het opkomstpercentage kan voor de oppositiepartijen een indicatie vormen voor hun aanhang. De politieke partijen zijn inmid dels begonnen aan ledenwerfac ties om zich voor te bereiden op de parlementsverkiezingen van volgend jaar. Maar vooralsnog is het de vraagt of de oppositie op tijd klaar zal zijn om daad werkelijk een bedreiging te vor men voor de NRM die zich in middels als partij heeft laten re gistreren. Op het platteland geldt Museve ni nog altijd als redder van Oe ganda. In steden wordt hij steeds meer beschouwd als een belasting. Politieke repressie, schendingen van de mensenrech ten en corruptie tot in de aller hoogste overheidsregionen ken merken zijn regering. En al die wantoestanden komen het land duur te staan. De Britse en de Noorse regering hebben samen 13 miljoen dollar aan hulp terug getrokken. Andere donorlanden overwegen eveneens financiële sancties. Toch kunnen donoren Oeganda niet in de steek laten. Te lang hebben ze het land als voor beeld gebruikt. En Museveni weet dat. Daardoor stapt hij steeds arroganter in de voetstap pen van beruchte voorgangers in Afrika die zichzelf beschouw den als presidenten voor het le ven. GPD

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2005 | | pagina 4