Geen Zeeuwse blokkade umts
Historie van Hulst in gebaar
kunstenaar Jan Heeffer
man van de directe toets
Staatsieportret blikvanger
van groepstentoonstelling
Bestrijding van de
muskusratten moet
krachtig doorgaan
17
landelijk steeds meer protest tegen gevaren zendmasten
woensdag 27 juli 2005
AmrRené Schrier
1 - Zeeuwse gemeenten
Herpen vooralsnog geen blokka
des op tegen umts-zendmasten.
Landelijk zijn er steeds meer ge
meenten die geen toestemming
jerlcnen voor de bouw van der
gelijke masten. Zij zijn bezorgd
ever de mogelijke schadelijke in-
[loed op de volksgezondheid.
Umts (universal mobile telecom-
IIImicalioné. system) is de opvol
van gsm global system for
mobile communications) en
maakt het mogelijk om met mo-
jjele telefoons te internetten en
bewegende beelden en geluid te
ontvangen.
Uit een inventarisatie van de
Vereniging Nederlandse Ge
meenten (VNG) blijkt dat steeds
meer gemeenten problemen heb
benmet de bouw van umts-zend-
masten, Ze weigeren, al of niet
jnder druk van bewoners, de
itrgunning die telecombedrij-
tenvoor de bouw van de masten
janvragen.
Het grootste deel van de knel-
Rinten die gemeenten onderwin-
jen bij de plaatsing van de mas-
len, heeft betrekking op de dis-
aissie over mogelijke gezond
heidsrisico's. Die discussie hier
over is aangewakkerd na de pu
blicatie van een rapport van
TNO in 2004. Recent is weer een
onderzoek gepubliceerd
over de nadelen van de straling
de masten.
Met zo eenvoudig
is de Goese burgemeester
D. van der Zaag is het nog niet
10 eenvoudig een vergunning-
janvraag voor een umts-mast te
peigeren. Zo'n vergunningaan
moet beoordeeld worden
op grond van de Wet op de ruim
telijke ordening. Als de aan-
l aan de voorschriften in de
beantwoordt, en niet in
strijd is met het welstandsbe-
leid, kan de vergunning niet ge-
feigerd worden. In Goes staan
11 verschillende umts-zendmas
ten.
In de gemeenteraad van Eindho
ven is een motie aangenomen
pas op de plaats te maken
met de bouw van de umts-zend
masten. Andere gemeenten die
nee tegen die masten zeggen,
zijn Groningen, Amersfoort, Et-
ten-Leur, Nijmegen, Lelystad
en bijvoorbeeld Oosterhout. Er
zijn gemeenten die een vergun
ning aanhouden, in afwachting
van nader onderzoek over de ge
zondheidsaspecten. In Haaksber
gen heeft Vodafone een rechts
zaak over de plaatsing van een
mast verloren.
In Zeeland leeft de problema
tiek nog niet zo erg. Wethouder
R. van der Wekken van de ge
meente Schouwen-Duiveland
zegt dat zijn gemeente de richt
lijnen van het ministerie van
VROM volgt. Hij wijst er op dat
er dan weer een onderzoek komt
waaruit blijkt dat de straling
geen kwaad kan en enige tijd la
ter is er weer een onderzpek dat
dat weerlegt. Inmiddels heeft
zich op Schouwen-Duiveland
wel de Lijst Raats gemeld die
waarschuwt tegen de gevaren
van de zendmasten.
Niet storm
Middelburg 'heeft geen beleid
op dit onderwerp'. In Terneuzen
heeft het college geen proble
men met umts-masten, mits die
masten aan de voorschriften vol
doen. Ook in Vlissingen is de
kwestie nog niet actueel. Overi
gens loopt het niet storm met de
aanvragen voor umts-masten in
Zeeland.
Landelijk zijn er duidelijk kam
pen van voor- en tegenstanders
van umts-masten. Tegenstan
ders hebben onder meer de web
site www.stopumts.nl op het in
ternet gezet. Daarop zijn alle
mogelijke nadelen van de stra
ling van de zendmasten te vin
den.
De voorstanders zijn te vinden
op www.antennebureau.nl. Op
deze internetsite is ook te zien
waar de gsm- en umts-masten
in Nederland staan, in het zoge
naamde aritenneregister. In dat
register staan alle masten die
operationeel zijn. De informatie
is afkomstig van vijf mobiele
operators, die op vrijwillige ba
sis de antennegegevens aanleve-
Gids Manneke Stam en doventolk Ruby Jaberg (r) geven de deelnemers uitleg bij de maquette van de vesting Hulst. foto Wim Kooyman
door Harold de Puysseleijr
HULST - „Dit is echt een heel goed idee. Ik
wil graag meer weten over de geschiedenis
van de stad", legt Herna van Immerseel uit
Graauw uit aan gebarentolk in opleiding
Ruby Jaberg.
Herna is een van de ongeveer twintig doven
en slechthorenden die gisteren deelnamen
aan het unieke initiatief van de VW
Zeeuws-Vlaanderen, om in Hulst een stads
wandeling te geven die speciaal voor die
doelgroep is bestemd.
'Hulst in gebaar' is de eerste stadswande
ling in Zeeland voor doven en slechthoren
den. In andere plaatsen in het land, waaron
der Delft en Utrecht, vinden dergelijke ex
cursies al langer plaats.
Terwijl stadsgids Hanneke Stam tijdens de
rondgang honderduit vertelt over de rijke
historie van het vestingstadje, zijn de blik
ken van de deelnemers aan de excursie tel
kens strak gericht op Ruby, die alles in geba
ren en met mondbewegingen voor de doven
vertaalt. „Ik juich het toe dat dit initiatief
genomen is en ben er heel erg blij mee", zegt
voorzitster P. Aronson van de afdeling Zee
land van de Nederlandse vereniging van
Slechthorenden. „Doven en slechthorenden
verkeren in een groot isolement en dit is een
rqanier om ze daar even uit te halen."
Hanneke Bijsterveldt uit Breda en Clara
Smits zijn net als de andere stadswande-
laars razend enthousiast over de begelei
ding door een gebarentolk. „Via het maat
schappelijk werk voor doven kom ik regel
matig in Hulst en dit is een unieke kans om
meer aan de weet te komen over de geschie
denis van het stadje", legt Hanneke uit.
Rony Mets is voorzitter van de Wase afde
ling van de vereniging van doven en slecht
horenden in Vlaanderen en is met een groep
van negen Belgische doven van de partij tij
dens de stadswandeling. Hij is pas afgestu
deerd als doventolk en moet hier en daar op
zijn beurt de gebarentaal van Ruby op
nieuw vertalen voor de Belgische doven.
„Alleen al in Vlaanderen zijn er zeven ver
schillende dialecten", vertelt hij, „dus af en
toe is er wel eens een taalprobleem."
Ruby bevestigt dat, „Er zit heel veel ver
schil in doventaal, ook in Nederland. De
taal in Groningen is totaal anders dan die in
Rotterdam. Ook wij kennen dus verschillen
de dialecten."
De stadswandeling 'Hulst in gebaar' was
een eenmalige excursie voor dit jaar. Bij vol
doende belangstelling vindt er volgend jaar
opnieuw zo'n wandeling plaats.
Zeeuwse fietsvierdaagse begonnen
GOES - Ruim negenhonderd fietsers zijn gisterochtend
bij Sportpunt Zeeland in Goes begonnen aan de zeventien
de editie van de Zeeuwse Rijwiel Toer Vierdaagse.
Dat viel de organisatie - gezien de weersverwachtingen -
'tweehonderd procent' mee. Vorige jaar kwamen er maar
net iets meer enthousiastelingen opdagen. De fietsers kun
nen traditiegetrouw kiezen uit een afstand van 25, 40 of
60 kilometer.
Gisteren ging de tocht via Kortgene, Colijnsplaat en Wis-
senkerke terug naar Goes. Vandaag worden Wolphaarts-
dijk, Nieuwdorp en Ovezande aangedaan. Donderdag
staan Wemeldinge, Yerseke, Waarde, Kruiningen en Ka-
pelle op het programma en vrijdag wordt er door de Zak
van Zuid-Beveland gefietst.
Multraship breidt activiteiten uit
TERNEUZEN - Sleep- en bergingsbedrijf Multraship uit
Terneuzen heeft branchegenoot Bourgas Tug Services
(BTS) uit het Bulgaarse Bourgas overgenomen.
Multraship wil met de overname een grotere rol gaan
spelen bij bergings- en sleepwerkzaamheden op en rond
de Zwarte Zee. Het aantal scheepvaartbewegingen in
de regio neemt de laatste jaren toe. Multraship heeft
sinds 2000 kantoren in Bulgarije en Roemenië. Het be
drijf is ook actief bij bergingswerkzaamheden op de Do-
nau.
BTS heeft vier sleepboten en vijftig man personeel.
Multraship beschikt over een vloot van in totaal 26 sleep
boten, reddingsvaartuigen en drijvende kranen. Het is
niet bekend hoeveel voor de overname van BTS is be
taald.
Woningbouw aan kanaalarm
HANS WEERT - Meteen na de zomervakantie wordt be
gonnen met het bouwrijp maken van de tweede fase van
het plan Kanaalarm in Hansweert. Burgemeester en wet
houders van de gemeente Reimerswaal besloten gisteroch
tend om het werk te gunnen aan Aannemingsbedrijf Rei
merswaal uit Kruiningen. Wethouder C. Knuit hoopt nog
dit jaar de ongeveer twintig bouwkavels te kunnen verlo
ten.
Jeugd krijgt zeecontainer
HANSWEERT - Hansweertse jongeren krijgen een zee
container tot hun beschikking. Het gevaarte komt hoogst
waarschijnlijk aan de Tramperweg te staan. Daar zaten
de jongeren tot voor kort in een oude caravan.
De gemeente Reimerswaal betaalt voor de zeecontainer.
Het is de bedoeling dat de jongeren het gevaarte zelf gaan
opknappen. Daarvoor is ongeveer zeshonderd euro be
schikbaar.
Dronkaard raakt rijbewijs kwijt
KLOETINGE - Een veertigjarige automobilist uit Zierik-
zee is maandagavond op de Oostmolenweg in Kloetinge
zijn rijbewijs kwijtgeraakt omdat hij dronken achter het
stuur zat.
Het alcoholpromillage van de man zat drie keer boven de
wettelijke limiet. Hij moet zich op termijn voor de rechter
verantwoorden.
kunst
thilderij 'Landschap nabij Hoogstraten' van Jan Heeffer in galerie De Cleene Houttuyn.
[or Rolf Bosboom
1DDELBURG Kunstenaar
in Heeffer uit het Belgische
almthout is weinig mededeel-
lam over zijn werk. Zijn schil
den, zo vindt hij, moeten
aar voor zichzelf spreken. Dat
'en ze, nog bijna drie weken,
de Middelburgse galerie De
ecne Houttuyn.
!t is de derde tentoonstelling
de' galerie in de Langeviele,
in april werd geopend. De
frste exposant was toen Rob
ia Goethem, docent tekenen
schilderen aan de Stedelijke
sdemie voor Schone Kunsten
Sint-Niklaas. Galeriehouder
tavan den Berg heeft zelf les-
abij hem gevolgd,
eeffer, n 1941 geboren in
iodvliet, is eveneens een leer-
ig van Van Goethem. Hij heeft
Sint Niklaas ook de studie-
ïhting portret- en figuurteke-
*n heeft gevolgd en daarnaast
in Antwerpen gestudeerd. Het is
de eerste keer dat hij in Neder
land exposeert.
In het werk van Heeffer is wel
invloed van Van Goethem te her
kennen, zoals het veelvuldig toe
passen van grote vlakken en het
rijke kleurgebruik. Toch zijn er
ook duidelijke verschillen merk
baar. „Hij is wat losser", zegt
Wim van den Berg. „Het is echt
een Belgische schilder. Zijn le
raar zou nooit acrylverf gebrui
ken, zoals Heeffer wel doet."
Karretje
Heeffer schildert in natuurgebie
den in zijn eigen omgeving, met
name de Kalmthoutse Heide.
Hij heeft daarvoor een eigen kar
retje gebouwd dat helemaal is
ingericht op buitenschilderen,
met onder meer een uitklapbare
tafel.
De voorkeur voor acryl tekent
diens spontane manier van schil
deren. De werken die in Middel
burg worden getoond, zijn alle-
maal buiten gemaakt, en plein
air, zoals de impressionisten de
den om de sfeer en hét licht van
het landschap direct te ervaren
en te verbeelden. Hij werkt alla
prima, ofwel nat in nat. Elk
werk wordt in één sessie ge
maakt, waarbij niet wordt ge
wacht tot de vorige laag droog
is. „Hij is echt een man van de
directe toets", aldus Van den
Berg.
In zijn atelier werkt Heeffer zijn
veelal impressionistische land
schappen verder af, maar vaak
ook zijn ze het uitgangspunt
voor nieuw werk, dat steeds ab
stracter wordt. Op de expositie
is dat goed te zien aan de wer
ken waarin de natuur minder
herkenbaar wordt, de vlakken
groter en de kleuren helderder.
Expositie: Schilderijen van Jan
Heeffer, t/m 13 augustus, galerie
De Cleene Houttuyn, Langeviele
45, Middelburg. Geopend: do.-za.
en elke eerste zondag van de
maand, 13-17 uur.
door Rolf Bosboom
MIDDELBURG - De vorige ten
toonstelling in Revolution 10s"
Gallery in Middelburg heette
Contemporaneityofwel gelijk
tijdigheid. De huidige expositie
beweert juist het tegendeel: ge
lijktijdigheid bestaat niet, een
verwijzing naar de precies hon
derd jaar oude relativiteitstheo
rie van Albert Einstein.
Er is veel te zien in de galerie.
Eigenaar William Verstraeten
heeft werk bij elkaar gebracht
van een groot aantal kunste
naars die hij al vaker liet zien,
zoals recent nog dat van Marcel
Duchamp en de foto's van Dirk
Braeckman. Ook Damien Hirst,
wiens werk de galerie de afgelo
pen tijd nadrukkelijk onder de
aandacht heeft gebracht, ont
breekt uiteraard niet.
Een blikvanger op de tentoon
stelling is het portret dat Ver
straeten samen met Ivo Wenne-
kes maakte van de Middelbur
ger Joop Kroon. Hij zet zich via
de Stichting Benekrom in voor
hulp (waterputten, onderwijs,
studiefondsen) aan een dorp in
de zeer arme streek Brong in
Ghana. De inwoners van het
dorp hebben vanwege zijn in
spanningen Kroon de titel van
Nana Kwaku toegekend: Ko
ning Woensdag.
De foto van de lokale vorst is
dan ook een staatieportret. Via
spiegels wordt diens koninklij
ke hoofd in vijfvoud en vanuit
alle hoeken getoond. Het is een
stijl die doet denken aan de ver
maarde portraits multiples van
Marcel Duchamp en Henri-Pier-
re Roché, waarop Verstraeten in
het verleden al vaker varianten
maakte. Het portret van Nana
Kwaku is vervaardigd in een
kleine oplage en te koop. De op
brengst gaat naar de Stichting
Benekrom.
Fotoboek
Op de tentoonstelling is ook het
machtige fotoboek van Helmut
Newton te zien, vervaardigd ter
gelegenheid van het begin van
het nieuwe millennium. Het
enorme boek, dat maar liefst
dertig kilogram weegt, bevat
480 pagina's vol beroemdheden
in vaak verrassende poses.
Imposant als altijd zijn de grote,
krachtige werken van de Am
sterdamse kunstenaar Avery
Blikvanger op de tentoonstelling is een foto van Middelburger Joop
Kroon. Hij zette zich in voor een dorp in Ghana. De inwoners ken
den Kroon de titel van Nana Kwaku toe: Koning Woensdag.
foto William Verstraeten
Preesman, zoals 'Zonder titel
(Mangrove)'. Dat geldt ook voor
het recente werk van Henric
Borsten uit Wissenkerke, die vo
rig jaar nog een tentoonstelling
had in de galerie.
Het werk van de Vlissingse kun
stenaar Simon Dekker oogt een
voudig, maar dat is vaak schijn.
Opvallend is bijvoorbeeld 'Stu
dioview', waarbij Dekker een
collage van zelfplakkende me
mobriefjes met waterverf en zil
verpen heeft bewerkt. Van Wil
lem Buijs uit Middelburg zijn
mooie foto's te zien, zoals het
drieluik 'Wig', waarbij pracht-
blauwe luchten een vrijwel duis
tere omgeving doorklieven.
De tentoonstelling omvat verder
werk van Marcel Broodthaers,
Plenrik Hakansson, Pieter En
gels, William Verstraeten zelf en
Man Ray. Daarnaast is er docu
mentatie te zien over Provo en
over Dam 43, de galerie die hal
verwege de jaren tachtig in Mid
delburg actief was.
Expositie'Gelijktijdigheid be
staat niet Contemporaneity does
not exist', t/m 17 september in Re
volution 10" Gallery, Herenstraat
6b, Middelburg. Geopend: di.-za.,
13-17 uur.
door Rinus Antonisse
MIDDELBURG - Zeeland mag
niet stoppen met bestrijding van
de muskusrat. Dit stelt waarne
mend-dijkgraaf A. van de Hoef
van waterschap Zeeuwse Eilan
den. Hij reageert op een verzoek
van dierorganisaties aan minis
ter Veerman van LNV om de
jacht op de dieren te verbieden.
Volgens De Faunabescherming
en Bont voor Dieren kost de be
strijding van muskusratten jaar
lijks tientallen miljoenen euro's,
terwijl het effect zeer twijfelach
tig is. De aantallen muskusrat
ten blijven groeien.
Van de Hoef weerlegt die opvat
ting. Hij wijst erop dat de inzet
van extra rattenvangers in
Zeeuws-Vlaanderen - waar het
aantal muskusratten de spuiga
ten uitliep - wel degelijk een ver
mindering tot gevolg heeft ge
had.
De twee organisaties vinden dat
Nederland de aanwezigheid van
de muskusrat (ooit uit
Noord-Amerika ingevoerd) als
gegeven moet aanvaarden. Het
geld wat nu aan de bestrijding
wordt uitgegeven, kan prima ge
bruikt worden om eventuele
schade aan oevers en waterlo
pen te herstellen.
De Faunabescherming en Bont
voor Dieren stellen dat de be
strijding van de muskusratten
voor 'nodeloos en ernstig lijden'
zorgt. De dieren belanden in een
val en verdrinken. De organisa
ties wijzen erop dat deze metho
de op gespannen voet staat met
de zienswijze van de Europese
Commissie.
Die wil de regels voor de vangst
van dieren met een val verscher
pen. In een voorstel staat dat ge
vangen dieren binnen vijf minu
ten dood moeten zijn. Minister
Veerman van Landbouw, Na
tuur en Voedselkwaliteit acht
dat haalbaar en blijft de verdrin-
kingsvallen voor de muskusrat-
tenbestrijding goedkeuren. Er is
geen betere oplossing voorhan
den.
Van de Hoef erkent dat 'ieder
een die gezond nadenkt' wel
eens twijfelt aan de wijze van
muskusrattenbestrijding. Onder
zoek van instituut Alterra wees
uit dat er te weinig over bekend
is en dat meer onderzoek nodig
is. Van de Hoef heeft ervoor ge
pleit een proefgebied aan te wij
zen (bijvoorbeeld een afgeba
kend gebied als Sint-Philips-
land) waar de muskusrat niet be
streden wordt. Dan kunnen de
effecten nagegaan worden.
„Maar daar kreeg ik de handen
niet voor op elkaar. Men vindt
de risico's te groot."
Die bevinden zich vooral op het
gebied van ondergraven (bin
nendijken en inzakkende ta
luds van waterlopen. „Zeker
met het oog op de klimaatveran
dering willen we ons watersys
teem zo goed mogelijk op orde
houden. Als we met de bestrij
ding stoppen, weten we niet
waar we uitkomen. Het water
schap vindt wel dat nader onder
zoek gedaan moet worden", al
dus Van de Hoef.
Concerten op
historische orgels
Z-Vlaanderen
GROEDE - Het Zeeuws-Vlaams
Orgelfestival is toe aan zijn der
de editie. Tijdens dit festival ver
zorgen Nederlandse en Bel
gische organisten concerten op
historische kerkorgels in West-
Zeeuws-Vlaanderen.
De officiële opening is vrijdag 5
augustus in de hervormde kerk
van Groede. Dit concert op het
Kruse-orgel wordt gegeven door
Bram de Wolf uit Middelburg.
Een week later bespeelt Jos Vo
gel het Knipscheerorgel in de
hervormde kerk van Sint Anna
ter Muiden.
Dinsdag 16 augustus is er een
concert van Marcel van Westen
op het Kruse-orgel in de her
vormde kerk van Cadzand.
Vrijdag 19 augustus bespeelt ka
thedraalorganist Edward de
Geest (Gent) het pas gerestau
reerde orgel van de Sint Baafs-
kerk in Aardenburg.
Slotconcert
Het slotconcert is op vrijdag 26
augustus in de hervormde kerk
van IJzendijke. Peter Ledaine
(Oostende) speelt hier op het his
torische Batzorgel.
De concerten van het Zeeuws-
Vlaamse Orgelfestival beginnen
telkens om 20.00 uur en duren
gemiddeld een uur.
