Harnas dreigt met nieuw geweld
Irakezen kiezen steeds
vaker voor martelaarschap
Tanker in brand na aanvaring
Rebellenbeweging Atjeh zou
politieke partij mogen vormen
Europese Commissie
legt uitstoot van
auto's aan banden
Israëlische wraakactie zet kwaad bloed bij Palestijnen
Drukpers Plantin Moretus
komt op lijst werelderfgoed
tjj,nn7e redactie buitenland
GAZA Israël zal 'hard en
slrong'optreden tegen Palestijn-
(,lcrrenr. ,.We zullen alle nood-
ökelijke stappen tegen de isla
mitische jihad nemen, zonder
füjge limiet", aldus de Israëli-
schepremier Sharon.
De eerste minister betrok stel-
[ing nadat de Israëlische lucht
macht op"de Gazastrook zeven
Hamasstrijders, onder wie drie
lokale leiders, had gedood. Dat
gebeurde uit wraak voor een Pa
lestijnse raketaanval.
De Israëlische reactie maakt een
e!nde aan een periode van vijf
maanden van relatieve rust
saarbij het afzag van acties te
gen gewapende Palestijnse mili
tanten. Harnas liet meteen we-
len de 'de deuren naar de hel'
Verbod op
vangst
zandspiering
BRUSSEL - Vissers mogen bin
nenkort geen zandspiering meer
vangen tot het einde van dit
jaar. Dat heeft de Europese
Commissie gisteren besloten. In
de Noordzee en het Skagerak,
een zeestraat tussen het Deense
schiereiland Jutland en Noorwe
gen, zwemt nog te weinig van de-
lespicringsoort rond.
Eind vorig jaar hebben de Euro
pese Landbouwministers be
paald dat tenminste driehon
derd miljard zandspieringen no
dig zijn om de soort via normale
voortplanting in stand te hou
den. Inmiddels is dat aantal in
de Noordzee en het Skagerak on
der die drempel terechtgeko
men.
Zandspiering wordt veel gevan
gen door de Deense vismeelin-
dnstrie. Ze gaan onder andere
naar zalmkwekerijen, aldus het
centrum Ecomare op Texel. De
vangst was tot 1998 niet aan re
gels gebonden, maar sinds 2001
is er een vangstquotum. AJVP
Bse-maatregelen
j Europese Unie
worden mogelijk
i minder streng
BRUSSEL - Brussel denkt er
aan enkele bse-maatregelen te
rug te draaien. Reden is dat de
it 'gekkekoeienziekte' in Europa
de laatste jaren sterk is terugge
ef drongen.
a Europees Commissaris Kyprian-
j ou (Volksgezondheid en bieren -
welzijn) heeft dat gisteren be-
ii kendgemaakt. Hij zal zijn voor
men bespreken met de EU-lid-
staten en het Europees Parle
ment.
Denkbaar is volgens Brussel dat
de EU het importverbod van
Brits vlees opheft. Dat verbod
was in 1996 ingesteld wegens de
bse-crisis. Mogelijk mag vee-
roer ook weer bepaalde koeien-
organen bevatten. Ook zouden
slachters bepaalde organen van
iets oudere runderen weer mo
gen gebruiken: de leeftijdsgrens
zou van een naar twee jaar kun
nen gaan. Nu moeten slachters
de risico-organen van de meeste
runderen vernietigen, om over
dracht van bse te voorkomen.
Mensen die besmette delen eten,
kunnen de fatale hersenziekte
Creutzfeldt-Jakob oplopen.
«Het allerbelangrijkste blijft
echter om bse uit te roeien en de
EU-burgers te beschermen", al
dus Kyprianou, „Dat stond al-
lijd voorop en dat zal zo blij
ven
Bse dook begin jaren negentig
roor het eerst op. In 1992 telde
de Europese Unie nog 37.301
toe-koeien. In 2004 was dat ge
daald tot 865 stuks. In de eerste
Manden van dit jaar is het aan-
'•al verder afgenomen. ANP
Üüonze redactie buitenland
HELSINKI - Rebellen van de
Beweging Vrij Atjeh (GAM) en
Je Indonesische regering heb-
ton gisteren overeenstemming
[fikt over het vormen van een
Nitieke partij door de GAM.
at maakte een voorman van de
opstandelingen bekend in de
"Be hoofdstad Helsinki.
«Jet volk van Atjeh zal het
'ooht krijgen binnen een jaar
■'eea politieke partij op te rich-
weer open stonden. De bewe
ging is zelf van plan het staakt
het vuren dat men eerder in
acht nam, op te geven.
De Amerikaanse minister van
Buitenlandse Zaken, Condoleez-
za Rice, zal eind volgende week
naar het Midden-Oosten afrei
zen. Zij wil gezien het oplaaien
de geweld tussen Israël en de Pa
lestijnen, nagaan of Israël nog
wel doorgaat met het plan alle
nederzettingen in de Ga
zastrook te ontmantelen. Daar
mee zou medio augustus een be
gin moeten worden gemaakt.
„Het vertrek kan niet beginnen
ten", zei Malik Mahmoocl. Door
het akkoord is een belangrijk ob
stakel voor een vredesakkoord
voor Atjeh uit de weg geruimd.
De GAM eiste mee te mogen
doen met lokale verkiezingen,
maar Jakarta hield dat tegen,
Voorafgaand aan de onderhan
delingen zei de regering nog dat
het vormen van een politieke
partij door de GAM wettelijk on
haalbaar zou zijn.
Gisteren kwam de regering met
het idee om leden van de GAM
onder de vlag van andere par-
terwijl we onder vuur liggen",
dreigde premier Sharon giste
ren.
Het geweld begon eerder deze
week nadat bij twee zelfmoord
aanslagen vijf Israëlische bur
gers omkwamen. Sharon heeft
al laten weten dat de groep die
achter deze daden zat keihard
aangepakt zal worden.
Raket
Gisteren was een Palestijnse ra
ket die een Israëlische vrouw bij
haar huis raakte en doodde, de
aanleiding. De gebeurtenis leid
de ook tot een botsing tussen Pa-
tijen aan verkiezingen te laten
meedoen. De rebellen wezen dat
plan echter af. Jakarta heeft vol
gens Mahmood daarna water bij
de wijn gedaan.
De Indonesische onderhande
laars hadden gisteren nog niet
gereageerd op de uitlatingen
van Mahmood. Minister van In
formatie Sofyan Djalil had eer
der echter wel gezegd er „voor
99 procent" zeker van te zijn
dat er overeenstemming kon
worden bereikt over een blauw
druk voor vrede. ANP/RTR
lestijnse militanten die de raket
hadden afgeschoten, en de Pales
tijnse politie. Deze laatste pro
beerde de militanten ervan te
overtuigen hun acties te staken.
Behalve de Israëlische vrouw
kwamen ook twee Palestijnen in
de strijd om. Er vielen 26 gewon
den.
De Palestijnse autoriteit, het Pa
lestijns bestuur, heeft inmiddels
de noodtoestand afgekondigd.
President Abbas heeft zijn poli
tiemacht opgedragen voor rust
en orde te zorgen, ongeacht
eventuele Israëlische maatrege
len.
Israël voerde gisteren twee ac
ties door de lucht uit. In de vroe
ge ochtend werden Hamas-doe-
len bestookt. Daarbij werd nie
mand gewond of gedood. Uren
later kwamen bij een tweede
luchtmachtinzet wel zeven Ha-
masleden om. Er werden twee
doelen vanuit helikopters onder
vuur genomen. Daaronder was
een auto met drie lokale leiders
van de gewapende tak van Ha
mas, Ezzeclin al Qassam. Israël
was al twee jaar naar hen op
zoek.
Israël heeft aangekondigd alle
nederzettingen in de Ga
zastrook te zullen ontruimen. In
verband daarmee moeten onge
veer 8500 kolonisten het veld
ruimen. Dat zou moeten leiden
tot nieuwe vredesregeling met
de Palestijnen die het dan alleen
voor het zeggen krijgen in de
strook.
Verjaagd
Er wonen 1,3 miljoen Pales
tijnen in de Gazastrook. De Ha-
rnas-beweging probeert de in
druk te wekken dat de Israëli
sche kolonisten worden ver
jaagd en niet op eigen gelegen
heid vertrekken. GPD
door Kees Bos
BRUSSEL - De Europese Com
missie, het dagelijks bestuur
van de Europese Unie, wil de uit
stoot van schadelijke stoffen
door nieuwe dieselauto's flink
beperken. Dal blijkt uit een ont
werpvoorstel, dat gisteren in
Brussel is gepubliceerd.
Uitstoot van gassen en kleine
stofdeeltjes is schadelijk voor de
gezondheid en het milieu. In Ne
derland zijn al meerdere bouw
projecten vertraagd of afgelast
wegens de vuile lucht, met name
door diesels.
Volgens het Brusselse voorstel
mogen nieuwe modellen diesel
auto's vanaf halverwege 2008
hooguit vijf milligram fijnstof
per kilometer uitstoten. Dat is
80 procent minder dan de norm
die sinds januari als limiet geldt
voor nieuwe modellen dieselau
to's. Gevolg is dat de wagens
een roetfilter moeten bevatten.
Diesels mogen verder 20 pro
cent minder stikstofoxiden
(NOx) uitstoten en benzine-au-
to's 25 procent minder dan de
huidige regels. Nieuw is ook dat
de normen ook gaan gelden voor
zogeheten SUV's, ofwel aso-bak-
ken.
De maatregelen zijn eisen aan
de zogenoemde Euro 5-mötoren,
de schoonste die er rond 2008
van onze redactie buitenland
ANTWERPEN - De cultuurorga
nisatie van de Verenigde Naties
Unesco heeft de oudste druk
pers ter wereld in het Antwerp
se Plantin Moretushuis toege
voegd aan de lijst van het we-
reldcultuurerfgoed. Vier jaar ge
leden zijn de archieven van Plan
tin Moretus al op de lijst gezet.
Het 16e eeuwse Plantin Moretus
huis staat in het centrum Ant
werpen. In 1548 vestigde de
drukker Christopher Plantin
zich er. Later deed hij de zaak
over aan zijn schoonzoon Jan
Moretus. Overigens komt het he
le Plantin Moretushuis op de
Unesco-lijsl.
moeten zijn. „Onze ideeën zijn
ambitieus, maar realistisch", zei
Europees Commissaris Verheu
gen (Industrie). „Dit is, goed
voor de gezondheid en het mi
lieu. De industrie krijgt voldoen
de tijd om zich voor te berei
den." De Europese Commissie
gaat nu reacties verzamelen op
het ontwerpvoorstel. Vanaf de
cember kunnen de EU-landen
en het Europees Parlement zich
dan buigen over een definitief
voorstel.
De norm van 5 milligram roet
per kilometer is vervuilender
dan verscheidene organisaties
hadden bepleit. De ANWB had
eerder gevraagd om 2,5 mili-
gram. „Maar wellicht kan een
bepaald type roetfilter toch hel
pen. We gaan het voorstel eens
goed bestuderen", zegt EU-ex-
pert Dick Kooman van de
ANWB. „Op zichzelf is het wel
goed dat het ontwerp-voorstel
er ligt. Invoering kan niet snel
genoeg gaan."
Europarlementariër Corbey
(PvdA), die donderdag nog een
advies over 'groenere' auto's pre
senteerde, reageert teleurge
steld. „Het zou zonde zijn als
nieuwe diesels op de norm van 5
milligram blijven hangen", zegt
ze. „Juist het kleinste stof is het
schadelijkst voor de gezond
heid. Wat mij betreft gaat het
omlaag." ANP
Ook het Duitse gedeelte van de
Romeinse grensbevestiging Li-
mes, tussen de Rijn en de Do-
nau, is gisteren op de lijst ge
plaatst. Met bijna 550 kilometer
lengte geldt het als grootste ar
cheologische monument van Eu
ropa.
De Limes vormde vanaf het ein
de van de eerste eeuw van onze
jaartelling de voormalige noord
grens van het Romeinse rijk.
Een groot gedeelte van de Limes
bestond uit een stenen muur, el
ders moesten grachten en palis
saden de Romeinen beschermen
tegen vijanden. Langs de grensli-
nie stonden negenhonderd
wachttorens. Bovendien waren
er ongeveer honderd forten voor
soldaten en burgers. ANP
zaterdag 16 juli 2005
Tweede Chinese ruimte vlucht
Palestijnse jongeren kijken naar een smeulend politievoertuig, dat in brand is gevlogen tijdens de schermutselingen tussen Hamas-leden en de Palestijnse politie.
foto Ahmed Jadallah/RTR
door Inge Dekker
DEN HAAG - De Iraakse hoofd
stad Bagdad was gisteren weder
om het toneel van een serie bom
aanslagen. Binnen enkele uren
gingen op acht verschillende
plaatsen bommen af. Daarbij
kwamen zeker vijfentwintig
mensen om het leven. Volgens
de Iraakse politie ging het in
minstens vijf gevallen om een
zelfmoordaanslag.
Sinds het aantreden van de ge
kozen regering, in april, wordt
Irak minimaal eens per dag op
geschrikt door een zelfmoord
aanslag. Aanslagen waarbij de
dader zichzelf opblaast nemen
een steeds belangrijker plaats in
onder het totaal aantal aansla
gen, dat afgelopen week alleen
al dertig bedroeg.
Wat de Iraakse autoriteiten en
het Amerikaanse leger in Irak
verontrust is dat de daders van
zelfmoordaanslagen steeds va
ker Irakezen blijken te zijn. Tot
voor kort leefde de overtuiging
dat het vooral soennitische Ara
bieren uit Saoedie-Arabië, Egyp
te en Jemen waren die zichzelf
opbliezen als onderdeel van de
strijd die groeperingen als Al
Qaeda voeren tegen de Ameri
kaanse aanwezigheid en de
Iraakse regering.
Of, zoals de hoogste Amerikaan
se militaire woordvoerder in
Irak, generaal Donald Alston,
het onlangs zei: „Ik kan niet lan
ger zeggen dat 100 procent van
hen (de aanslagplegers, red.) bui
tenlandse strijders zijn."
Voor de inwoners van Irak is het
een gevoelig onderwerp. Velen
van hen zijn ervan overtuigd
dat alleen extremistische buiten
landers wreed genoeg zijn soms
wel honderd mensen mee te ne
men in hun zelfverkozen dood.
Maar er zijn in Irak wel degelijk
gevallen bekend van landgeno
ten die zich aangesproken voe
len door het martelaarschap,
dat extremistische bewegingen
hun aanhang in het vooruitzicht
stellen.
Chocolaatjes
Jasser Jumaili ramde drie we
ken geleden een auto volgeladen
met explosieven in een Ameri
kaanse legerpost bij Fallujah.
Volgens familieleden had hij
zijn ouders van te voren ge
vraagd om chocolaatjes uit te de
len om zijn 'martelaarsdood' te
vieren.
Drie Iraakse militanten erken
den onlangs in een vraagge
sprek dat de 'extreme' denkbeel
den van Al Qaeda hen tot voor
kort weliswaar tegenstonden,
maar dat zij nu bereid panen
zieh aan te sluiten bij de bewe
ging met als enige doel de Ameri
kaanse militaire bezetting van
hun land te beëindigen. „Ik ben
nu bereid om mezelf op te bla
zen omdat de Amerikanen mijn
broer hebben gedood", vertelt
Abdullah (25). Een 50-jarige
man, die zegt een groep militan
ten te leiden, bevestigt dat
steeds meer Iraakse mannen tus
sen de 18 en 25 jaar positief rea
geren op de oproepen van Al
Qaeda om deel te nemen in de ji
had, de heilige oorlog. „We zul
len nu alles doen wat zij willen
om een einde te maken aan de
bezetting." GPD
Roemenen sloten
kroost op in stal
BOEKAREST - Vijf Roemeense
kinderen hebben twee jaar lang
in een zwijnenstal geleefd. De
broertjes en zusjes, tussen de
twee en zeven jaar oud, zijn gis
teren gered in het Oost-Roe
meense stadje Murgeni.
De ouders trokken naar het bui
tenland om te bedelen en ver
trouwden hun kroost toe aan
een kennis. Die liet hen tussen
de zwijnen wonen in een stal
zonder ramen.
De varkens zijn er beter aan toe
dan de ondervoede kinderen, al
dus de Roemeense kinderbe
scherming. ANP /DP A
PEKING - China wil in oktober zijn tweede bemande
vlucht de ruimte insturen. De twee astronauten gaan vijf
of zes dagen de ruimte in, meldde de Chinese krant China
Daily gisteren.
De missie komt twee jaar nadat de eerste Chinees een
vlucht maakte. China is het derde land ter wereld dat een
mens de ruimte instuurde. De Verenigde Staten en de
voormaMge Sovjetunie gingen het land voor. ANP/RTR
Rebellen gedood in Afghanistan
MIRANSHAH - Met een luchtaanval hebben de Ameri
kaanse strijdkrachten in het Afghaans-Pakistaanse grens
gebied 24 radicaal-islamitische Taliban-rebellen gedood.
Pakistaanse veiligheidstroepen troffen de lichamen aan
bij de grens met Afghanistan.
Het Pakistaanse leger meldde gisteren dat het nog ondui
delijk is of de Amerikanen het Pakistaanse luchtruim
schonden. De extremisten waren in een konvooi op weg
van Afghanistan naar Pakistan.
Het leger zei tevoren door de buitenlandse coalitiemacht
in Afghanistan te zijn geïnformeerd over een operatie te
gen opstandelingen in het gebied. Na hevige vuurgevech
ten troffen de Pakistanen de lijken aan. ANP/AFP/DPA
Meer macht voor Thaise premier
BANGKOK - De Thaise premier Thaksin Shinawatra
krijgt dankzij een speciale noodwet veel macht om in te
grijpen bij plaatselijke onrust. Het Thaise kabinet ging
gisteren akkoord met een decreet waarmee de premier in
zelf te bepalen zones de noodtoestand kan uitroepen,
waarmee hij feitelijk de normale rechtsgang opzij zet.
De noodwet is een gevolg van toenemende gewelddadighe
den in het uiterste zuiclen van het Aziatische land, waar
in anderhalf jaar meer dan achthonderd mensen zijn ge
dood. Radicale moslims plegen er gewelddaden in het
grensgebied met Maleisië. ANP/AFP
Doden door vogelpest in Indonesië
JAKARTA - In Indonesië zijn drie mensen uit één gezin
overleden aan vogelpest. Dat zei minister Siti Fadillah Su-
pari van Gezondheid gisteren. Het betreft een vader en
zijn twee jonge dochters in Tangerang, bij Jakarta.
De autoriteiten in Indonesië vrezen nu dat het virus van
mens op mens kan worden overgedragen, omdat er geen
aanwijzingen zijn dat het gezin in contact is geweest met
pluimvee.
In Vietnam zijn in de afgelopen twee jaar veertig mensen
overleden aan vogelpest, in Thailand twaalf en in Cam
bodja vier. GPD/ RTR
Peking en Tokio ruzieën over gas
PEKING - China heeft gisteren fel geprotesteerd tegen de
'aantasting van zijn soevereinitiet en nationale belangen'
door Japan.
Tokio verleende dondei'dag toestemming aan een Japanse
oliemaatschappij om naar gas te boren in de Oost-Chine-
se Zee. Dat zou in een zone gebeuren die Japan tot zijn
economische invloedssfeer rekent. China bestrijdt de om
vang van die zone stelt dat de gasvelden in de Chinese in
vloedssfeer liggen. ANP/AFP
TOKIO - Een Japanse tanker is gisteren in brand gevlogen nadat het schip voor de kust in dichte mist
in aanvaring was gekomen met een ander vrachtschip. Een bemanningslid van de tanker is omgekomen
en vijf anderen worden vermist, zo berichtte de Japanse kustwacht volgens het persbureau Kyodo. In
de omgeving veroorzaakte de mist aan de zuidoostkust van Japan nog twee andere aanvaringen van
vrachtschepen, maar daarbij vielen geen slachtoffers en kwam geen lading in zee terecht. foto EPA
