Mao aan de schandpaal genageld Kwade schulden Dutchbat-tolk Nuhanovic vecht door P7r Politiek biedt burger te weinig weerwerk Verboden biografie schetst ontluisterend beeld van Chinese leider zaterdag 2 juli 2005 door Paul Koopman Voormalig europarlementa riër Jan Willem Berteus vertelde ooit met smaak hoe hij bij de kassa van Albert He- ijn werd herkend door een 'ge wone burger'. De vrouw in kwestie siste achter zijn rug: 'vuile zakkenvuller!' Het is maar één illustratie van de gespannen verhouding tussen een belangrijk deel van de bevolking en beroeps politici die zijn verkozen of in bestuursorganen het alge meen belang behartigen. Hun noeste arbeid roept door gaans weinig waardering op. Daarvan getuigt inmiddels ook ons vocabulaire. De laat ste jaren is het namelijk nog al modieus om te spreken en schrijven over 'de elite' of 'het establishment'. Dat ver onderstelt een ver boven het dagelijks gewoel verheven pantheon van zelfgenoegza me halfgoden. Wat verontrustend is, is dat de beschimpte politici zelf zo weinig weerwerk bieden. Inte gendeel: sommige kamerle den schelden van de weerom stuit enthousiast een potje mee. „We hebben het esta blishment een poepie laten ruiken", juichte Kamerlid Geert Wilders na het 'nee' bij het EU-referendum. Andere politici erkenden deemoedig dat er voortaan beter geluis terd moet worden. Dat poli tiek Den Haag blijkbaar te ver voor de muziek was uitge lopen. Standpunten De kern van het probleem is echter niet dat politici zijn af gedreven van de kiezers die zij vertegenwoordigen, maar eerder dat .politici er onvol doende in slagen zelf interes sante marsmuziek te produce ren. Het is verhelderend om even terug te denken aan diegenen die dat wél lukte. Ruud Lub bers over de stormloop op de WAO: 'Nederland is ziek!', Onno Ruding, over het gebrek aan werklust onder jongeren: 'Weg bij Tante Truus.' Frits Bolkestein in 1991 over mi granten: „De islam vormt een bedreiging voor onze funda-i men tele politieke beginse-J len." En len Dales in 1992 over cor rupte ambtenaren: 'Een béé tje integriteit bestaat niet.' Stuk voor stuk politici die in- dertijd over waardering van burgers weinig te klagen had den, juist dankzij hun uitge sproken standpunten. De reactie op het 'nee' bij het EU-referendum steekt daar bij vergeleken nogal armzalig af. De nederlaag van de ja-campagne werd meteen ge vierd als een 'feest van de de- mocratie'. Waarom durfde haast geen po liticus het aan om te verkla ren dat een groot deel van de bevolking zich had vergist? Of - óók een mogelijkheid - ruiterlijk te erkennen dat de campagne was mislukt? Nu verklaarde premier Balkenen de dat sowieso 'nee' zou zijn gestemd. Lichtpuntjes Maar er zijn lichtpuntjes. Ka merleden van CDA, WD en. D66 openden onlangs in een vlaag van assertiviteit de aan- val op protesterende huisart sen die - zo schreven zij in' een open brief - leugens had den verkocht over het nieuwe zorgstelsel. CD A-justitieminister Piet Hein Dormer hield zijn rug re-1 delijk recht, toen de Tweede Kamer eerder deze maand de zoveelste aanscherping van het tbs-beleid eiste. En de li- berale Ayaan Hirsi Ali knokt j dapper door, hoewel zij nog steeds voor haar leven moet; vrezen. Dat soort moed en klare taal zijn helaas vrij zeldzaam. Maar ze leveren een grotere bijdrage aan het 'dichten van de kloof' dan de ontevreden: burger altijd maar gelijk ge- ven. Het kan misschien geen kwaad daar tijdens het giste ren begonnen zomerreces i eens over na te denken. GPD Het mythische imago van de in 1976 overleden leider Mao Ze- dong wordt in China zorgvuldig instandgehouden. In een uiterst kritische, in China verboden bio grafie wordt hij echter neerge zet als een brute dictator met meer doden op zijn conto dan Hitler en Stalin samen. door Erwin Tuil Begin jaren dertig ontstaat in het zuid-oosten van China een Rode Staat onder leiding van de Chinese Communisti sche Partij, CCP. Dit staatje, be stuurd vanuit de stad Ruijin, was in feite een enclave in een door oorlog, banditisme en bui tenlandse bezetting geteisterd land. Het bestuur bestond deels uit mensen die jaren later ook de Volksrepubliek China zouden leiden: de latere minister-presi dent voor 25 jaar Zhou Enlai, be velhebber Zhu De en partijsecre taris Mao Zedong, de Grote Roerganger. Maar de Rode Staat was allesbe halve een arbeidersparadijs. In de drie jaar dat de CCP hier de scepter zwaaide, daalde het in- wonertal met twintig procent. Een waar schrikbewind kostte het leven aan 700.000 Chinezen, mensen die in de ogen van het bewind fout waren. Zelf leefden de leiders in luxe. De schrijfster van de zojuist ver schenen biografie Jung Chang en haar echtgenoot en historicus Jon Halliday voeren deze Rode Staat op als Communistisch Chi na in het klein. Hier begint de grote moordpartij van Mao, die uiteindelijk bij zijn overlijden verantwoordelijk is voor de dood van 70 miljoen Chinezen. Censuur De biografie 'Mao. Het Onbeken de Verhaal', is verboden in Chi na. Buitenlandse bladen die een recensie publiceerden werden gecensureerd. De grenscontrole met Hongkong, waar het boek een niet aan te slepen bestseller is, is naar verluidt verscherpt. Want nog afgezien van het bloed dat Mao volgens de schrij vers aan zijn handen heeft, ont kracht het boek ook tal vari zorg vuldig gekoesterde mythes en verhalen over het glorieuze com munistische verleden van Chi na. De Communistische Partij zit daar niet op te wachten. De Grote Roerganger werd tij dens zijn leven al gezien als de werkelijke laatste keizer, na zijn dood is hij een soort god heid geworden. Door de bevol king wordt hij ogenschijnlijk kritiekloos vereerd als Vader van het Volk en Vaderland. Com mercieel wordt hij, geheel in de geest van zijn opvolger Deng Xiaoping, uitgebuit voor wek kers, tassen, aanstekers, presse- papiers en kledingstukken. Systeem Chung en Halliday lijken op het eerste gezicht een pamflet van bijna achthonderd pagina's te hebben geschreven. In de ogen van de schrijvers deugde er vrij wel niets aan de persoon Mao. Het keizerlijke systeem is vol gens hen onverkort overgeno men: een meedogenloze leider, de mandarijnen zijn vervangen door partijleden en de gewone bevolking heeft nog steeds niets te zeggen. Legio beweringen bekrachtigen dit beeld: Mao genoot van execu ties en geweld, hij liet zich beta len door de communisten in Mos kou, hij verachtte boeren en ar beiders, was er trots op geen ge weten te hebben. De beroemde Lange Mars, een van de grootste heldenverhalen van het nieuwe China, was een farce en een ramp dankzij Mao. Tussen 1958 en 1961 stierven 38 miljoen Chi nezen van de honger, dankzij de voedsel-voor-wapens-deal van Mao met Moskou. „Misschien dat half China wel moet ster ven", reageerde Mao op de be richten over een hongersnood. Ook de heldenrol van Mao tij dens de oorlog tegen de Japanse bezetter is blijkens deze biogra fie een grote leugen. Hij heulde juist met de bezetter. Het lot van zijn kinderen en zijn vier vrouwen heeft hem nooit ge 'ïnteresseerd. Mao was uitslui- Mao Zedong geniet in China nog altijd een ongekende populariteit. In een verboden biografie wordt hij echter genadeloos neergezet als een 'hoerenlopende zuipschuit' die zo'n zeventig miljoen doden op zijn geweten heeft. foto Dong Ng/EPA tend geïnteresseerd in Mao en een makkelijk leven. Het gewe ten was voor anderen, schreef hij begin jaren twintig. Hij had er geen last van. Mao speelde, in tegenstelling tot wat in de offiële geschiedschrij ving staat, geen enkele rol bij de oprichting van de CCP. Boven dien was hij een communist met een zwalkende overtuiging, zo schrijven Jung en Halliday. Het waren juist de Russen en de Ne derlandse communist Sneevliet die aan de wieg stonden van de CCP. Sterker, de Chinezen luis terden naar de orders van de Russische leider Stalin die de CCP financierde tot de jaren veertig. Daarna luisterde ieder partijlid naar Mao, die aan zijn geld kwam door opium te ver bouwen voor de export. Dat deze biografie verboden is in China, ligt voor de hand. Het Onbekende Verhaal is voor Chi nese communisten ongeveer even blasfemisch als een boek waarin wordt gesteld dat Jezus een hoerenlopende zuipschuit was die ook de herenliefde be dreef. Maar het verbod zegt ook dat de Communistische Partij er kenne lijk toch niet helemaal gerust op is dat het boek, dat vooral dank zij bronnen in de Volksrepu bliek en de vroegere Sov jet-Unie tot stand is gekomen, niet wordt weggehoond. GPD De Nederlandse VN-troepen in Srebrenica (Dutchbat) hebben in juli 1995 actief meegedaan aan oorlogsmisdaden. Ze heb ben moslims de dood ingestuurd en wisten dat. Die verantwoor delijkheid moeten ze erkennen. Gedurende zeven weken heeft moslim Hasan Nuhanovic (37), destijds tolk van Dutchbat, di rect betrokkenen voor de Haag se rechtbank laten horen over hun rol in het drama waarbij zijn vader, moeder en broer om kwamen. De balans. door Carel Goselinq Op 11 juli 1995 viel de encla ve Srebrenica. Een dag la ter begonnen Bosnische Ser viërs twintigduizend moslims die zich bij het Dutchbatkamp hadden verzameld, met bussen af te voeren. Op 13 juli waren de vijfduizend mensen die in het kamp zaten aan de beurt. Voor het transport werden man nen gescheiden van de rest. Dat gebeurde onder de ogen van de 270 Nederlandse militairen. De mannen werden naar het zoge noemde 'Witte Huis' gebracht. Buiten lagen stapels persoonlij ke spullen. Er kwam niemand meer naar buiten. Af en toe wa ren schoten achter het huis te ho ren. Op 12 juli zagen Nederland se miltairen lijken, een stuk of tien. Hasan Nuhanovic zag hoe Dut chbat op 13 juli zijn moeder en broer van het kamp stuurde. Zij hadden, in tegenstelling tot Hasan, geen VN-pas. Zijn vader had een vrijgeleide van de Bosnisch-Servische generaal Mladic omdat hij onderhande laar namens de vluchtelingen was. Vader Nuhanovic vertrok echter ook uit solidariteit met zijn vrouw en zoon. Uit de Haagse verhoren bleek dat de VN en Mladic het erover eens waren dat alleen moslims met een VN-pas bij Dutchbat mochten blijven. Het overige moslimpersoneel van Dutchbat - zo'n 50 mensen - moest met de andere vluchtelingen vertrek ken. Over hun lot werd niet ge sproken. Sommigen werden ge woon 'vergeten'. Aan het 'mee smokkelen' van moslims wilde de Dutchbat-top niet meewer ken vanwege Bosnisch-Servi sche controles en de eigen veilig heid. Passen De vraag of er op het Dutch- bat-kamp zelf VN-passen ge maakt konden worden werd niet duidelijk beantwoord. Adju dant B. Oosterveen (personeels zaken) zei dat de passen op het kamp werden gemaakt. Dat be vestigde generaal A. van Baal. De plaatsvervangend comman dant van Dutchbat, R. Franken, zei dat het maken van een VN-pas 'niet lukte'. Zijn baas, commandant Th. Karremans, stelde dat je 'zo'n VN-pas niet zo maar tevoorschijn kunt tove ren'. Met of zonder VN-pas, feit blijft dat Dutchbat de betrokke nen zonder slag of stoot aan Mladic en de zijnen overdroe gen. Uit de verhoren bleek dat alle betrokkenen wisten dat moslim mannen gescheiden werden van de rest. De verklaring van de Bosnische Serviërs - 'we zoeken oorlogsmisdadigers' - werd ge loofd. Dat de moslimmannen op grote schaal werden afgemaakt door de Bosnische Serviërs drong nauwelijks tot iemand door. Voor mr. L. Zegveld, raads vrouw van Nuhanovic, is er dui delijk sprake geweest van 'grove nalatigheid'. Dat rechtvaardigt voortzetting van de procedure om de Nederlandse staat aan sprakelijk te stellen. Desnoods tot bij het Europese Hof. Hasan Nuhanovic zelf gaat daarnaast een nieuw gevormde Servische rechtbank voor oorlogsmisda den inschakelen. „Daar ben ik dan de volgende tien jaar mee bezig." GPD Dezer dagen is het zover: de G8-groep van rijke landen zal de schulden van de arme landen in één keer kwijtschelden. Premier Blair en zijn minister van Financiën Gordon Brown hebben er hard voor gevochten. Een mooi gebaar toch? Maar is het ook een goed plan? Eerst even de voorstanders, zoals Ted van Hees, woordvoerder van de Novib, onze grootste club van ontwikkelings helpers: „Onze rechterhand weet niet wat de linker doet. Met de ene geven we jaarlijks 17 miljard dollar aan ont wikkelingshulp, met de andere halen we 39 miljard terug aan rente en aflos sing op schulden die die landen in vori ge jaren hebben opgebouwd." Schan de! In de praktijk zijn die cijfers min der schandalig, want veel landen laten die schulden gewoon staan en betalen alleen de achterstallige rente daarop. En dan kun je zeggen dat ze, door de bank genomen, twee keer zoveel aan hulp krijgen dan wat ze aan rente beta len. Nou wil ik bij zo'n mooi gebaar geen spelbreker zijn, maar het G8-plan ziét er mooier uit dan het is. Het gaat om te beginnen alleen om de multilaterale schulden (IMF, Wereldbank en Afri kaanse Ontwikkelingsbank), te weten 90 miljard dollar, oftewel tachtig pro cent van het totaal aan uitstaande schulden. De overige twintig procent, verschuldigd aan private banken en an dere investeringsinstellingen, blijft bui ten beschouwing. Met de kwijtschel ding van die tachtig procent is er meer ruimte voor andere dingen - onderwijs, gezondheidszorg, armoedebestrijding. Maar ook is er meer ruimte om de reste rende twintig procent te honoreren. En - vileine gedachte - misschien zijn het wel onze eigen westerse banken die het G8-plan bewilligen, al was het maar om hun eigen leningen veilig te stellen. Er is overigens al eerder zo'n mooi ge baar geweest toon in de jaren negentig dertig miljard aan voornamelijk Afri kaanse schulden werd afgeboekt. Toen verkocht het IMF een deel van zijn goudvoorraad, de grootste ter wereld. Dat zou ook nu kunnen, maar dat hoeft niet eens, want dat goud staat voor slechts één zevende van de marktwaar de in de boeken. Een simpele herwaar dering zou dus kunnen volstaan. Maar dat zou in de bekende tegelwijsheid van onze schatkistbewaarder minister Zalm toch te veel lijken op 'de verkoop van het tafelzilver'. De nu voorgestelde oplossing is er een met een open einde: Het IMF zal de pil van de inkomsten derving aan rente gewoon moeten slik ken, maar de Wereldbank en de Afri kaanse Ontwikkelingsbank zullen daar voor door de G8 met extra geld worden gecompenseerd, waarmee ze dan weer andere landen kunnen helpen. Maar waar halen de G8-landen dat geld van daan? Met name de VS - maar ook een paar andere landen - hebben zich daar over nog niet uitgesproken. Dat baart zorgen, want er is een goede kans dat ze dat bedrag nu of later in mindering zullen brengen op hun ontwikkelings hulp. En daarmee zou de kwijtschel ding wel eens op een vestzak-broekzak operatie kunnen uitdraaien. Dat was voor de Nederlandse regering dan ook een reden om met dit plan niet zo geluk kig te zijn. „Laten de rijke landen nou eerst maar eens zorgen dat ze de inter nationale norm voor ontwikkelinghulp (0,7 procent van hun bruto binnen lands product) halen." Met 0,8 procent zit Nederland daar als een van de weini ge al boven. Ook minister Van Ardenne zag aanvankelijk geen brood in het plan: „Met schuldveidichting beloon je in feite de wanbetalers die daarop spe culeren en die dat dus ook zullen blij ven doen. Daarmee zet je een premie op slecht bestuur en daardoor op meer schulden in de toekomst." Ze moest in binden toen de groten der aarde anders beslisten. En ja, als Bob Geldof weer met een groot muziekspektakel los barst 'to make poverty history', dan moet je wel. Helaas is het eerder omge keerd: Only histox-y can unmake pover ty- De eerste vraag is natuurlijk: waar komt dat nieuwe geld ter-echt? Toch niet bij de Mugabes en de Mobutu's? Toegegeven, een aantal van die dictato riale roversnesten met hun legers en pa leizen is intussen geruimd. Maar wat er voor in de plaats komt is vaak - uit een oogpunt van 'good governance' - niet veel beter. Dan heeft het geen zin goed geld naar kwaad geld te gooien. Maar daar hebben de voorstanders een ant woord op: de Trust die in de plaats treedt van de nationale regeringen om te zorgen dat het nieuwe geld de hulp behoevenden bei-eikt. Een briljant idee, waarvan je je moet afvragen of die rege ringen het willen pikken. En zal het werken? Tijdens de Van der Leeuw-le zing op 5 november vorig jaar is daar over in Groningen een pittige discussie gevoerd. Zo'n Trust kan een geweldig bureaucratisch appai-aat worden, een soort staat in de staat, waarschijnlijk bemand door zetbazen en belangengroe pen die in het verleden het Monopoly van de schulden hebben meegespeeld. Trouwens, met geld alleen kom je ex- niet: dat moet worden omgezet in zie kenhuizen en vex-pleegsters, scholen en leraren, ondernemingen en werkgevers, arbeidsmarkten en werknemers, maar ook hervormingen, transparantie en vooral: geen corruptie. Er zijn nu acht tien landen gevonden die aan die voor- waax-den lijken te voldoen, maar de rest? Heb ik destijds als vertegenwoor diger van de EU niet jaren geleurd met vele miljoenen die geen levensvatbare projecten konden vinden Niet doen dus? Dat zeg ik niet. Ik zeg: wel doen, maar dan om twee heel ande re redenen. Eén: met onze eerdere lenin gen zijn wij medeverantwoordelijk voor die schulden. Hadden we maar be ter op de centen moeten passen. En twee: deze last is niet alleen onhoud baar geworden, ze is ook oninbaar. Het is, wat de Engelsen noemen, 'sovereign debt', de souvereine schuld van een on afhankelijk land. En een land kan nu eenmaal niet failliet gaan. Er is geen in ternationale deurwaarder om de boedel te komen opeisen. Dan zit er niets an ders op dan eieren voor je geld te kie zen. En meer is het G8-plan toch eigen lijk niet. Arnold van Niekerk 2 juli 1955 VOLKSDANSSUCCES - Een enorm aantal aanplakbiljetten maakte er al melding van: 'Hollandische Volkstanzgrup- pe kommt nach Salzbui-g mit Zevensprung'. En het optreden van de groep Zeeuwse Rei van de sportvereniging Kasporgo trok dan ook volle zalen in Salzburg, maar ook in Düsseldorf, Würzburg, Wenen, Neurenberg en Mainz. Vol gend jaar komen er twee Oos tenrijkse, twee Duitse, een Bel gische en een Franse volks dansgroep naar Goes. TOMATEN - De Nedexiandse regering heeft bij de Belgische regering geprotesteerd omdal die, in strijd met bestaande overeenkomsten, de grenzen heeft gesloten voor Nederland se tomaten. Dit heeft minister Manshol! vandaag in de Tweede Kamer geantwoord op vragen over de ze kwestie. RODE KRUIS - Een internatio nale delegatie van de hxxlpoi'ga- nisatie Rode Kx-uis heeft in Zee land twee dagen lang de diver se voormalige rampgebieden in de verschillende steden be zocht. De bezoekers waren diep onder de indruk van wal zij te zien kregen. Een vrouw huilt op een doodskist tijdens de begrafenis van 282 Bosnische moslims die vermoord werden na de inname van Sre brenica door Bosnisch-Servische troepen. Volgende week is dat tien jaar geleden en tolk Hasan Nuhanovic van Dutchbat wil nog altijd dat Nederland verantwoordelijk wordt gesteld voor de val van de moslim-enclave. foto Fehim Demir/EPA Internet: www.pzc.nl Internetredactie: Jt Ka\J Postbus 31 mrnm 4460 AA Goes E-mail: web@pzc.nl Hoofdredactie: A L. Oosthoek Bezorgklachten: D. Bosscher (adjunct) 0800-0231231 A. L. Kroon (adjunct) op maandag t/m vrijdag gedurende de openingstijden; Centrale redactie: zaterdags tot 12.00 uur. Stationspark 28 Postbus 31 Abonnementen: 4460 AA Goes 0800 0231231 Tel: (0113)315500 autom, afschrijving acceptgiro Fax:(0113)315669 per maand: 19,95 n.v.t E-mail: redactie@pzc.nl per kwartaal: 58,00 60,25 per jaar: €222.50 226,50 Lezersredacteur: A J. Snel Voor toezending per post geldt een Stationspark 28 toeslag. Postbus 31 E-mail: lezersservice@pzc.nl 4460 AA Goes Beëindiging van abonnementen Tel: (0113)315660 uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor het Fax:(0113)315669 einde van de betaalperiode. E-mail: lezersredacteur@pzc.nl PZC, t.a.v. lezersservice, Postbus 314460 AA Goes Middelburg: Losse nummers per stuk Buitenruststraat18 maandag t/m vrijdag.' 1,25 Postbus 8070 zaterdag: 1,75 4330 EB Middelburg Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW Tel: (0118)493000 Fax: (0118)493009 Bankrelaties: E-mail: redwalch@pzc.nl ABN AMRO 47.70.65.597 Postbank 35.93.00 Goes: Stationspark 28 Postbus 31 Advertenties: 4460 AA Goes Alle advertentie-orders worden uitgevoerd Tel. (0113)315670 overeenkomstig de Algemene Fax. (0113)315669 Voorwaarden van Wegener NV en volgens E-mail: redgoes@pzc.nl de Regelen voor het Advertentiewezen. Terneuzen: Overlijdensadvertenties: Willem Alexanderlaan 45 maandag t/m vrijdag: Postbus 145 tijdens kantooruren 4530 AC Terneuzen zondag: van 16.00 tot 18.00 uur Tel. (0115)645769 Tel. (0113)315555 Fax. (0115)645742 Fax. (0113)315549 E-mail: redtern@pzc.nl Personeelsadvertenties: Hulst: Baudeloo 16 Tel: (0113)315540 Postbus 62 Fax: (0113)315549 4560 AB Hulst Tel: (0114)372776 Rubrieksadvertenties (kleintjes): Fax:(0114)372771 Tel. (0113)315550 E-mall: redhulst@pzc.nl Fax (0113)315549 Zierikzee: Grachtweg 23a Voor gewone advertenties: Postbus 80 Noord- en Midden-Zeeland 4300 AB Zierikzee Tel. (0113)315520 Tel: (0111)454651 Fax. (0113)315529 Fax:(0111)454657 Zeeuws-Vlaanderen E-mail: redzzee@pzc.nl Tel: (0114)372770 Fax:(0114)372771 Opening kantoren: Business to Business/Onroerend goed Maandag t/m vrijdag Tel: (076)5312277 van 8.00 tot 17.00 uur Fax:(076)5312274 Zierikzee en Hulst: 8.30 tot 17.00 uur Internet: www.pzc.nl/adverteren Auteursrechten voorbehouden Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is eo n onderdeel van het Wegener-concern. De doorn aan ons verstrekte gegevens hobben wij opgenomen in een bestand dat wordt gebruikt voor on» (abonnementen)administratie en om u te (laten] ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvuldig geselecleor- it u dll schriftelijk molden bij: PZC, Is- 1

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2005 | | pagina 4