Leiders ex-Joegoslavië
gaan tribunaal helpen
Brazilianen leren land opeisen
-65% i
PZC
Experimentele
kernfusiecentrale
naar Frankrijk
)rie presidenten ondertekenen verklaring
iurgemeester
ioetst toiletten
rak-beleid
nder vuur
Servische geheime politie
vernietigde archiefstukken
Verkrachters Mai weer voor rechter
j ijsseldijk modes
Fourniret werkt niet mee
Britse oma-spionne overleden
Striptease hindert wachters India
Vaticaan vat catechismus samen
Spanje werkt aan regenfabriek
Dierenkliniek
Goes
Poetin brengt
staatsbezoek
aan Nederland
woensdag 29 juni 2005
in'onze redactie buitenland
elgrado De presidenten
i Kroatië. Bosnië-Herzegovi-
en Servië-Montenegro heb-
i'volledige en onbeperkte' sa-
enwerking met het Joegosla-
.Tribunaal gezworen. Zij heb-
rn dat gedaan in een gezamen-
i getekende verklaring.
latshoofden Mesic (Kroatië),
iravac (Bosnië) en Marovic
tfvië-Montenegro) stellen dat
samenwerking met het tribu-
ial niet alleen geldt voor aan
klaagden die zich overgeven,
aar ook voor degenen die op
■vlucht zijn.
at trio meent dat het een onver-
i)delijke stap is om een einde
■maken aan de theorie van een
jllectieve verantwoordelij k-
id voor de oorlogen in ex-Joe-
slavie. De verantwoordelij k-
id voor misdaden moet geïndi-
ualiseerd worden,
presidenten spraken af hun
iaties te normaliseren. Vluch-
bngen moeten geholpen wor-
terug te keren naar hun
regere woonplaatsen en min-
rheden moeten bescherming
ajgen. De visumplicht aan de
«ïzen moet verwallen. Proble-
n moeten zoals normaal tus-
buurlanden. via dialoog wor-
opgelost. Met deze stappen
l'RAYOSHI - Als bezuini-
bgsmaatregel maakt de burge
tester van het Japanse Ku-
ivoshi zelf toiletten schoon.
bk ambtenaren moeten voor
in drie dagen per week de
svan het stadhuis en het cul-
rele centrum reinigen. Vol-
s de burgemeester kan zo het
leentelijke tekort worden
ïminderd. ANP
ORT BRAGG - Precies een
na de Amerikaanse machts-
rerdracht in Irak, ziet presi-
Bush zich gedwongen een
ituwe aanval te openen. Niet
lleen tegen de rebellen die de
rste 'verjaardag' van het 'nieu-
Irak' grondig verpesten,
lar vooral tegen de Amerika-
zelf. Die wijzen in meerder-
id het Irak-beleid van de pre-
lent resoluut af.
weerwil van deze Amerikaan-
publieke opinie is Bush overi-
niet plan zijn strategie in
ik te wijzigen. Hij wil vooral
Verstrepen dat de aanhouden-
berichten over bloedvergie-
in Irak niet het gehele ver-
lal vertellen. Minister Rice
in Buitenlandse Zaken zei gis-
ren dat haar baas onder meer
udelijk wil maken dat er ach-
de schermen wel degelijk
ird wordt gewerkt om van
ak weer een echte democrati
se en ook veilige natie te ma-
..De VS hebben vaker voor
oeilijke tijden gestaan, om uit-
idelijk aan de andere kant uit
komen in een stabielere we-
:d". aldus Rice.
ih heeft behoorlijk wat over-
igingskracht nodig om de
oeiende onvrede over zijn
sk-beleid te temperen. Het per-
lage Amerikanen dat zijn be-
d afwijst is volgens de jongste
ding van CNN/Gallup met 53
ig nooit zo hoog geweest. De
ftste Amerikanen hebben
koon genoeg van de oorlog,
aan bijna 1750 Ameri-
'an.se militairen het leven
«ft gekost en waarvan het ein-
'de komende jaren nog niet in
tht is. ANP
moet ook de weg vrijgemaakt
worden voor het EU-lidmaat-
schap van de drie landen.
De Kroatische president Mesic:
„Onze toekomst ligt er niet in te
rug te keren naar het verleden
of te proberen het verleden te
verdoezelen, maar alleen in het
aanvaarden van de waarheid
over dat verleden. Dat betekent
ook excuses aanbieden, verant
woordelijkheid aanvaarden en
spijt betuigen. Verantwoorde
lijkheid en schuld moeten op in
dividuele basis door rechtban
ken bepaald worden."
„Volkeren zijn niet schuldig.
Het is waar dat de misdaden in
naam van het volk zijn begaan.
Het is daarom logisch dat ver
ontschuldigingen gemaakt wor
den uit naam van een volk of
land. Degenen die excuses aan
bieden moeten geaccepteerd
worden en niet aangevallen of
geboycot", aldus Mesic.
Open en eerlijk
De Bosnische president Paravac
verklaarde: „Wij moeten open
en eerlijk zijn als we de jongere
generaties informeren over ge
beurtenissen in het verleden.
Wij zijn verplicht verbroken
banden te herstellen, nieuwe re
laties tot stand te brengen en sa
men te werken omdat wij verant-
woorlijk zijn voor de toekomst
van onze burgers."
President Marovic van Ser
vië-Montenegro riep op al dege
nen die zich schuldig hebben ge
maakt aan oorlogsmisdaden te
vervolgen, niet alleen de betrok
kenen bij Srebrenica of andere
'grote' zaken. „De misdaden mo
gen nooit vergeten worden." Ser
vië zal daar voor 100 procent
aan meewerken, 'want dat is de
enige manier om de laatste res
tanten van de erfenis uit de tra
gische oorlogen die ex-Joegosla-
vië uiteen deden vallen, te ver
wijderen'. GPD
van onze redactie buitenland
BELGRADO - Talloze docu
menten van de Servische ge
heime politie zijn in het verle
den vernietigd op last van de
toenmalige directeur.
Het register van medewer
kers van de dienst tussen
1945 en 2000 is deels ver
woest, deels ontvreemd. Waar
schijnlijk is veel informatie
vervalst, ook op last van de
vroegere topman van de gehei
me politie.
Dit heeft de directeur van de
Servische veiligheidsdienst,
Rade Bulatovic, erkend. Hij
deed dat bij de overhandiging
van 150.000 documenten aan
het Servische staatsarchief.
Veel van de medewerkers die
de geheime politie in het ver
leden opvoerde, bestonden
niet echt. Bovendien werden
velen als informant aangege
ven, om hen later te kunnen
compromiteren.
Bulatovic suggereerde dat het
echte register van de geheime
politie in handen van onbe
voegden is gevallen die het
voor hun eigen doeleinden
misbruiken. Op vragen waar
het register is en wie de bezit
ters zijn ging hij niet in. Het
materiaal dat hij zelf aan het
staatsarchief gaf ging over
mensen die tussen 1947 en
1956 verklikt waren als an
ti-communisten.
Bulatovic zei geen informatie
te hebben waar de gezochte
Bosnisch-Servische generaal
Ratko Mladic zich bevindt.
De laatste betrouwbare inlich
tingen stammen uit 2002, zo
liet hij weten. In dat jaar
kreeg generaal Mladic zijn
ontslag als beroepsmilitair.
GPD
Een aanhanger van Milosevic laat zich horen tijdens een betoging in Belgrado. Tweeduizend mensen demonstreerden gisteren voor de vrijlating van de voormalige Joegoslavi
sche president. Zij herdachten dat Milosevic vier jaar geleden door het nieuwe bewind aan het Joegoslavië-Tribunaal in Den Haag werd uitgeleverd, foto Marko Djurica/RTR
door Frans Lindenkamp
GUAJRAREMA - Nergens ter we
reld - op Paraguay na - is de
landbouwgrond zo onrechtvaar
dig verdeeld als in Brazilië. Van
de grond is 46 procent in han
den van één procent van de be
volking.
Het bezit van herenboeren be
strijkt niet zelden oppervlakten
met de omvang van Nederland
se provincies of groter. Grond
die generaties terug op dubieuze
wijze is verkregen.
Met landbezettingen van niet
productieve 'fazendas' probeert
de Beweging van Landlozen bij
de regering onteigening af te
dwingen. Lukt dat, dan komt de
grond vrij voor agrarische her
vorming. Het wordt verdeeld on
der de arme landloze bevolking.
In heel Brazilië staan vier mil
joen gezinnen op de wachtlijst
voor een lapje grond.
Leiders binnen de Beweging
van Landlozen (MST) komen
daarom nu in groten getale naar
het nieuwe onderwijsinstituut
Florestan Femandes, door tegen-
standei's de 'Universiteit voor
Landkrakers' genoemd, bij Sao
Paulo. Ze zitten er een paar
maanden intern om hun kennis
te vergroten en de strategie voor
een rechtvaardiger samenleving
op elkaar af te stemmen. De stu
denten, velen van middelbare
leeftijd, geven leiding aan de
veertigduizend kampen van de
MST, verspreid over het hele
Zuid-Amerikaanse land.
Maria Gorete (40) is directrice
van de Escola Nacional Flores
tan Fernandes, een gloednieuw
met buitenlandse geld gebouwd
complex. Zij ziet de agrarische
hervorming als een vorm van
welvaartsverdeling. Haar haren
gaan recht overeind staan bij de
insinuatie dat haar 'leerlingen'
les krijgen in het kraken van
particulier bezit, zoals conserva
tief Brazilië het ziet. Zij zouden
worden opgeleid tot marxistis
che rebellen.
(Advertentie)
I Yerseke - Lepelstraat 1 - Tel. 0113-571539
(Advertentie)
het alfabet van Zeeland
van onze redactie buitenland
ISLAMABAD - Het Pakistaanse
hooggerechtshof heeft gisteren
de vrijspraak van vijf vermeen
de groepsverkrachters opge
schort. De verkrachtingszaak
van Mukhtaran Mai trekt we
reldwijd aandacht, omdat nu
moet blijken of en hóe Pakistan
geweld tegen vrouwen en een
verouderd staminenrechtssys-
teem aanpakt.
Zes mannen waren in 2002 ter
dood veroordeeld, omdat zij op
last van een dorpsraad Mai had
den verkracht, maar vijf van
hen zijn later vrijgesproken we
gens gebrek aan bewijs. De
doodstraf van de zesde werd om
gezet in levenslang. Het slachtof
fer ging daartegen in beroep. De
dorpsraad liet de vrouw ver
krachten, omdat haar broer een
buitenechtelijke relatie zou heb
ben met een lid van een andere
stam.
De 33-jarige Mai reageerde gis
teren verheugd op de beslissing
van het hooggerechtshof en zij
zei te hopen eindelijk gerechtig
heid te krijgen. Zij staat al tij
den onder verscherpte politiebe
waking.
Het hooggerechtshof gaat in to
taal veertien mensen opnieuw
berechten. Het gaat om de vijf
vrijgesproken mannen, de zesde
dader wiens doodstraf werd om
gezet in levenslang en nog eens
acht leden van de dorpsraad die
tot de verkrachting hadden op
geroepen en tijdens het eerste
proces waren vrijgesproken. Al
le veertien verdachten zitten al
in hechtenis. Een datum voor de
rechtszaak is nog niet vastge
steld.
Mensenrechten- en vrouwenor
ganisaties noemen de zaak-Mai
een schoolvoorbeeld van de
slechte behandeling van vrou
wen, vooral op het Pakistaanse
platteland. Volgens president
Musharraf is de zaak echter niet
representatief. ANP/AFP
GEDINNE - De Franse seriemoordenaar Fourniret. die
zowel in Frankrijk als in Belgie slachtoffers maakte,
heeft gisteren geweigerd mee te werken aan een recon
structie van de ontvoering van en moord op het Franse
meisje Céline Saison.
Rechercheurs wilden de zaak, waarover Fourniret al een
4 bekentenis aflegde, naspelen in de bossen bij Gedinne in
de Ardennen, waar het lichaam van het 18-jarige meisje
is gevonden. De reconstructie is toch doorgegaan, op ba
sis van eerdere verklaringen van Fourniret. ANP/Belga
LONDEN - De Britse superspionne Melita Norwood, die
zes jaar geleden op 87-jarige leeftijd werd ontmaskerd, is
overleden. Zij speelde veertig jaar lang atoomgeheimen
door aan de Russen. Zij werkte sinds 1945 bij de Britse Or
ganisatie voor Onderzoek naar non-Ferrometalen, die
nauw bij het Britse atoomonderzoek was betrokken.
Norwoods rol als superspionne werd onthuld in de 'Mitro-
chin-archieven'. Mitrochin was een KGB-archivaris die
in 1992 een spionnenbestand Rusland uitsmokkelde. De
'rode oma' is niet vervolgd voor haar activiteiten. ANP
NEW DELHI - Indiase boswachters worden in de oostelij
ke staat Jharkhand afgeschrikt door vrouwen die zich ont
kleden als hun mannen worden opgepakt. Dat meldden In
diase media gisteren.
Toen boswachters onlangs drie mannen met illegaal ge
kapt hout arresteerden, doken vijftig vrouwen op die zich
begonnen uit te kleden. De wachters sloegen op de vlucht.
De autoriteiten willen nu vrouwelijke boswachters oplei
den. ANP/AFP
VATICAANSTAD - Het Vaticaan heeft gisteren een sa
menvatting van de catechismus gepubliceerd. In 160 blad
zijden met 598 vragen en antwoorden wordt de kerkleer
beknopt weergegeven. De oorspronkelijke wereldcatechis
mus uit 1997 omvat ruim zeshonderd pagina's.
Wijlen paus Johannes Paulus II gaf in 2002 een groepje
kardinalen onder leiding van Joseph Ratzinger, de huidi
ge paus Benedictus XVI, opdracht tot het samenstellen
van een beknopte versie van de catechismus. ANP/DPA
MADRID - Wetenschappers uit Spanje, Israël en België
werken aan de ontwikkeling van een regenfabriek. De in
stallatie moet kunstmatig regen produceren.
De fabriek is vooralsnog bedoeld voor droge streken aan
de Middellandse Zee, meldde de Spaanse krant El Mundo
gisteren. Langs de kust worden op enkele vierkante kilo
meters materialen gelegd die bijzonder goed zonne-ener-
gie absorberen. Deze 'hitte-eilanden' veroorzaken een ko
lom opstijgende lucht. Als deze vochtige lucht op koude
lagen stoot, moeten regenbuien ontstaan.
De wetenschappers baseren zich op het fenomeen dat het
in de buurt van steden tot 28 procent meer regent dan el
ders Het asfalt van de straten zou hier als 'hitte-eiland'
functioneren. ANP/DPA
„Dit is juist een school waar ar
men kansen worden geboden
die ze binnen het normale onder
wijs niet krijgen. Andere univer
siteiten zijn afgestemd op de rij
ken."
Natuurlijk is de MST-opleiding
maatschappijkritisch, meent zij.
„Wij knokken voor een maat
schappij gebaseerd op solidari
teit en eerlijk delen."
Dat binnen de opleiding ook re
volutie in de vorm Marx, Lenin
en Fidel Castro om de hoek
komt kijken, acht Gorete onver
mijdelijk. „Het zijn rechtgeaar
de communisten, die niet verdie
nen verguisd te worden. Wij
destilleren uit hun theorieën
wat bruikbaar is. Zo stuurt de
MST jongeren naar Cuba voor
een medische opleiding." Vol
gens Gorete mislukten commu
nistische experimenten elders,
omdat de regering de mens uit
het oog verloor.
Waardigheid
Idealisten tegen beter weten in?
„Ja, misschien wel. Maar het so
cialisme dat de MST voorstaat
is het enige model dat het lot
van de armen verbetert", ant
woorden Roberto Cesar (32) en
Marili Zacharias (36).De twee
studenten zijn stellig in hun op
vatting: „Zonder de MST zou
den we werkloos zijn of als dag
loner uitgebuit worden door
grootgrondbezitters. Nu boeren
we zelf. De MST schenkt ons
menselijke waardigheid." GPD
(Advertentie)
SiiA/b Jhui ili'J 1'jjj ii'dur luuü bij uuuiuujjl
door Martijn Hover
MOSKOU - De experimentele
kernfusiecentrale Iter wordt de
finitief gebouwd in het Franse
Cadarache. Dat is gisteren beslo
ten tijdens een topconferentie in
Moskou.
De beslissing over de locatie
heeft anderhalf jaar vertraging
opgelopen door een hoog op
lopend conflict hierover tussen
Europa en Japan. Ook de Vere
nigde Staten, Rusland, China en
Zuid-Korea doen mee aan het
project.
Iter wordt het ambitieust inter
nationaal wetenschappelijke
project sinds het Internationale
Ruimtestation. Bij kernfusie
worden waterstofatomen samen
gesmolten tot heliumatomen.
Daarbij komt een enorme hoe
veelheid energie vnj. Het grote
voordeel van een fusiecentrale
is dat zij kooldioxide noch giftig
radioactief afval produceert.
Iter is een experimentele centra
le waarin de mogelijkheden van
kernfusie op industriële schaal
verder zullen worden onder
zocht. Als alles naar wens ver
loopt, dan moet dat over onge
veer 35 jaar leiden tot een wer
kend prototype van een 'echte'
fusiecentrale, Demo, die 1000
megawatt energie moet kunnen
leveren. Tegen het einde van de
eeuw zou kernfusie een belang
rijke bijdrage moeten leveren
aan de energiebehoefte van de
mensheid.
Bij het FOM, het Instituut voor
Plasmafysica in Rijnhuizen, on
derstreept woordvoerder M
Westra het grote belang voor Eu-
Advertentie
Mukhtaran Mai verlaat het Hooggerechtshof in Islamabad.
foto Faisal Mahmood/RTR
Zaterdag 2 juli 2005
OPEN DAG
Ter gelegenheid van de opening van
Me; vele leuke
kicTderactiviteiten zoals.
rit|es op een pony; en kameel
balonnenwedstri|d
kleurwedstri)d
van 10 OQ'tot 16 GO uur
's Gravenpolderseweg 92 in Goes
■zr0113-270072
www dierenkbniekgoes nl
ropa. „De regio die Iter huisvest
krijgt automatisch een voor
sprong op het gebied van fu
sie-energie. Verder zal de Euro
pese industrie er volop van profi
teren."
Hel project is vooralsnog be
groot op 10 miljard euro. „Daar
van gaat 80 procent recht
streeks naar de Europese indus
trie", aldus Westra. De toewij
zing aan Frankrijk is ook van be
lang omdat het Europa de kans
geeft te bewijzen dat het zo'n
groot project kan trekken", zegt
de FOM-woordvoerder.
Japan is gezichtsverlies be
spaard gebleven doordat het
land een bevoorrechte positie
krijgt bij het internationale pro
ject, GPD
MOSKOU - De Russische presi
dent Vladimir Poetin brengt be
gin november eindelijk een
staatsbezoek aan Nederland.
Poetin zegde een reis in novem
ber 2002 af vanwege de gijze
lingsactie op 24 oktober in een
theater in Moskou. Tijdens de
bestorming van het gebouw
door Russische veiligheidstroe
pen vielen meer dan honderd do
den.
Ook voor Nederland kwam het
bezoek toen slecht uit vanwege
het overlijden van prins Claus
en de val van het kabinet Bal
kenende.
De komst van Poetin geldt als
een tegenbezoek. In juni 2001
reisde koningin Beatrix samen
met kroonprins Willem-Alexan-
der riaar Moskou, Nizjni Novgor
od en Sint-Petersburg.
Poetin komt niet voor het eerst
naar Nederland.
Hij woonde november vorig jaar
de top tussen de Europese Unie
en Rusland bij en bracht des
tijds ook een bezoek aan de ko
ningin.
Nederland was destijds voorzit
ter van de EU.
Het programma van het staats
bezoek is niet bekendgemaakt.
GPD
