Ook hier dreigt tekort aan water PZC siioviki laten Rusland Aruba is eiland in onzekerheid PZC Feiten en cijfers over water wereldwijd Toerist geld gissen naar hun macht Nederland moet in toenemende mate rekening houden met droogte 29 juni 1955 woensdag 29 juni 2005 Voor de eerste keer houden de Ne derlandse waterbedrijven de Week van het Water. Tijdens dit eve nement, dat loopt tot en met zondag 3 juli, worden tal van activiteiten ge houden. Enkele feiten en cijfers over water: - Nederland telt 17 waterbedrijven, die samen 7.287.000 aansluitingen voor drinkwater hebben. Het Neder- landse leidingnet bestaat 111.513 kilo meter transport- en hoofdleidingen. - Minder dan 1 procent van de water voorraad in de wereld kan als drink water worden gebruikt. Meer dan 2 miljard mensen op aarde hebben geen toegang tot veilig drinkwater. Onge veer 5 miljoen mensen sterven jaar lijks aan ziekten doordat ze geen schoon water hebben. - De gemiddelde drinkwaterprijs in Nederland is 1,48 euro per 1000 liter, ongeveer even veel als vijf liter flessen- water. - De Nederlandse waterbedrijven pro duceerden vorig jaar 1.191 miljoen ku bieke meter drinkwater. Van de totale hoeveelheid geleverd drinkwater is 60 procent afkomstig uit grondwater en 40 procent uit oppervlaktewater, zo als de Rijn en de Maas. - In 2004 gebruikte één persoon per dag gemiddeld 123,8 liter water. Dat is ruim 10 liter per dag minder dan in 1994. Vooral dankzij zuiniger appara ten en waterbesparende douchekop pen. Met name de douche (43,7 liter), toilet (35,8 liter) en wasmachine (18 li ter) zorgen voor veel watergebruik. Water drinken (0,6 liter) en waterge bruik voor het bereiden van maaltij den (1.8 liter) liggen een stuk lager. Bron: Vereniging van Waterbedrijven in Nederland (Vewin) Spanje zucht onder de droogte en in delen van Belgie moet het water op rantsoen. Zo'n vaart loopt het in Nederland niet. Maar recente studies tonen wel aan dat ons waterlandje in toe nemende mate kwetsbaar is. Drinkwaterbedrijven maken zich echter geen zorgen. „Een minuutje meer of minder onder de douche maakt niet uit. door Rudi Buis Staan we straks net als de Bel gen in de rij voor literzak- ken water? Nee. Hier kun je nog gewoon de kraan opendraaien en het water vloeit uit de leidin gen. Ook in snikhete, lange zo mers. Maar dat droogte ook Ne derland in zijn greep krijgt, valt niet te ontkennen. „We moeten waakzaam zijn", zegt Harold van Waveren, pro jectleider bij het kenniscentrum voor waterbeheer Rijkswater- staat-Riza. „Door klimaatveran dering zullen watertekorten va ker voorkomen en ernstiger van aard zijn." Na één hittegolf je en een rede lijk warm weekeinde begint Ne derland de droogte te voelen. Waterschappen in het oosten en zuiden van Nederland overwe gen een beregeningsverbod. Net beheerder Tennet heeft code oranje afgekondigd omdat het ri vierwater te veel opwarmt, waardoor de stroomproductie in gevaar dreigt te komen. Gesne den koek voor landen als Spanje en Portugal, waar spaarbekkens zijn opgedroogd en bosbranden woeden. Of België, waar de be volking van de provincie Vlaams-Brabant al weken hoopt op veel regen. Enkele ge meenten deelden zakken water uit aan bewoners omdat er geen druppel meer uit de kraan kwam. Zwembaden vullen en au to's wassen was even verboden. Maar ook Nederland dreigt meer en meer te worden gecon fronteerd met watertekorten, blijkt uit de Droogtestudie Ne derland, waarvan het onderzoek onlangs is afgerond. Het rap port stemt niet vrolijk. Door kli maatveranderingen zal het aan tal momenten én de hoeveelheid watertekort de komende halve eeuw toenemen. Schattingen over de toename van het water tekort variëren van tien procent tot meer dan vijftig procent. Er komt heus nog wel water uit de kraan, stelt onderzoeker Van Waveren. Maar op andere terrei nen zoals de landbouw ontstaan wel problemen. De schade in droge jaren kan oplopen tot cir ca 170 miljoen euro per jaar. „Je moet alternatieven ontwikke len. Het water dat in de winter te veel valt, moeten we in de grond of in bassins vasthou den." Misschien moet de land bouw zich op andere plaatsen vestigen. Niet meer in de lage de len van Nederland, waar het wa ter steeds zilter wordt. „Dat klinkt drastisch, maar er wordt over nagedacht." De zomer van 2003 kan als voor proefje worden gezien. Volgens de droogtestudie komt een der gelijke zomer maar eens in de tien, twintig jaar voor. Dan ont staan ook problemen voor sche pen, die maar met een halve vracht door ondiepe rivieren mo gen varen, wat een schade van bijna 75 miljoen euro betekent. In natuurgebieden dreigt de droogte al. Zoals onlangs in de Brabantse Peel en delen van de provincie Drenthe. „Enkele ge bieden liggen aan het infuus. Nog een droge periode en de stekker gaat eruit", aldus Van Waveren. De droogte aanpakken is een kwestie van geld. Misschien is het beter om droogteschade te accepteren dan volop te investe ren. Want ondernemers en over heid willen investeringen terug verdienen, hetgeen niet lukt met één droge zomer om de tien jaar. Wel liggen er toekomstscena rio's klaar waarin is uitgegaan van alleen maar zomers zoals die in 2003. „Pas dan ontstaan er grote problemen. Hoewel er ook voordelen zijn. Het aantal strandgasten neemt enorm toe." Ondanks de droogte heerst er bij de Vewin, de vereniging van Nederlandse waterbedrijven, de ze week vooral een optimisti sche sfeer. Voor de eerste keer viert zij de Week van het Water. Directeur Theo Schmitz wijst er op dat er een groot verschil zit tussen het oppervlaktewater, zo als rivieren, en de ondergrondse bekkens, waaruit het meeste kraanwater wordt gehaald. Vol gens hem zit daar voldoende wa ter om lange, warme zomers door te komen. Te weinig water voor de indus trie- en energiesector, de land bouw en natuur. Maar water uit _4 1 Na één hittegolfje en een redelijk warm weekeinde begint Nederland de droogte te voelen. Waterschappen in het oosten en zuiden van Nederland overwegen een beregeningsverbod. foto Thom van Amsterdam/GPD de kraan is er in overvloed. Dat is opmerkelijk. Schmitz: „Het zou een unicum zijn als er geen water meer uit de kraan zou ko men." Sterker nog, terwijl tal van Europese landen kampen met een tekort aan voldoende leidingwater, kan in Nederland de koek niet op. „Ik ben optimis tisch, water is fun. Een minuut je meer of minder onder de douche maakt niet uit. En gooi dat zwembad deze zomer maar vol voor de kinderen." GPD Wie als toerist een nachtje doorbrengt in een hotel, pension of op de camping, be- taalt daarvoor een gering bedrag aan toe ristenbelasting. Het landelijk gemiddelde ligt op 81 eurocent per persoon per nacht. Dat kan op lopen voor een gezin dat een week of drie vakantie komt vieren. Maar dat toeristen vanwege de toeris tenbelasting weg zouden blijven, zoals de recrea tieondernemers willen doen geloven, is nergens op gebaseerd. Het bedrag is nog altijd maar een frac tie van de totaalprijs van een vakantie. Bovendien kennen ook andere landen een toeristenbelasting. Niettemin binden de ondernemers, verenigd inde Recron, de strijd aan met de toeristenbelasting, die wat hen betreft zo snel mogelijk moet worden afgeschaft. Vanaf deze week worden op zo'n vier honderd campings verspreid over Nederland an sichtkaarten uitgedeeld met teksten als 'Groeten uit het belastingparadijs' en 'Bespaar ons de toeris tenbelasting'. De ondertekende kaarten moeten in september worden aangeboden aan premier Bal kenende - wat overigens wel eens het verkeerde adres zou kunnen zijn, omdat de hoogte van deze belasting wordt bepaald door de gemeente. De Recron speelt met de actie gemakkelijk in op de onvrede die ongetwijfeld bij de consument zal leven, maar vertelt er niet het complete verhaal bij. De ondernemers zijn namelijk in eerste aanleg helemaal niet tegen de toeristenbelasting, maar wel tegen het feit dat de gemeenten deze inkom sten uitsluitend aanwenden voor algemene midde len. Al jaren menen recreatieondememers i juist zij zouden moeten profiteren van de toeristen belasting. Dat is echter een misvatting. Veruit de meeste inkomsten uit belastingen worden niet te ruggepompt in de sector waarin zij worden geïnd. Het beste voorbeeld daarvan is de zo vaak verguis de wegenbelasting. Voor gemeenten is de toeristenbelasting* een t langrijke bron van inkomsten, die bijvoorbeeld voor de gemeente Schouwen-Duiveland kan op lopen tot drie miljoen euro per jaar. Maar de toe rist is niet alleen een meikoe die naast belastingr geld euro's in de horeca komt brengen. Toerisme kost de gemeenschap ook geld, bijvoorbeeld door de inzet van politie en andere hulpdiensten of de aanleg en onderhoud van infrastructuur en voor zieningen die een gemeente tot een voor recrean ten aantrekkelijk oord maken. Over wat meer steun voor de recreatieondernemers valt ongetwij feld met de gemeente te praten. Maar het afschaf fen van de toeristenbelasting spant het paard ach ter de wagen. door Joost Bosman Bestaan ze nou wel als mono lithisch blok of niet? En broeden ze daadwerkelijk op een sluipende economische staatsgreep? Rusland discussi eert al maanden over de kracht van de zogeheten siioviki, letter lijk de 'machtigen' binnen het Kremlin. Zelfs president Poetin zou zich inmiddels zorgen ma ken over hun groeiende invloed. Opvallend is dat de siioviki van oudsher uit dezelfde kringen ko men als Poetin: het leger en de veiligheidsdiensten. Het zijn voornamelijk vertrouwelingen van de president uit Sint Peters burg, die hij naar Moskou haal de om hun hoge functies binnen het staatsapparaat toe te wij zen. Inmiddels lijken ze zich te ontpoppen tot straatvechters die uit zijn op controle over (de len van) de Russische economie, een strijd die escaleert, zo waar schuwde het Centrum voor He dendaagse Politiek in Rusland eerder deze maand in een rap port. Volgens het verslag is er in middels een tweestrijd ont brand in het Kremlin tussen de siioviki (onder wie defensiemi nister Sergej Ivanov, veiligheids baas Nikolaj Patroesjev en bo venal Poetins kabinetschef Igor Setsjin) en meer liberale Krem- lin-bewoners onder aanvoering van minister German Gref van Economische Zaken en Aleksej Koedrin. minister van Finan ciën. Laatstgenoemden zouden willen voorkomen dat de siioviki er in derdaad in slagen hun doel te be reiken. Dat bestaat er volgens het Centrum voor Hedendaagse Politiek uit dat de hele energie sector op een hoop wordt ge veegd tot één gigantisch conglo meraat in handen van de staat. De siioviki gebruiken hierbij de staatsbedrijven Gazprom (gas) en Rosneft (olie) als breekijzer, aldus de rapport-opstellers. Begerig oog Een eerste geslaagde zet was al de overname door staatsbedrijf Rosneft van Joeganskneftegaz, onderdeel van de in verval ge raakte oliegigant Yukos. Maar het zou niet blijven bij de ener giesector. Als deze operatie is afgerond, dan laten de siioviki hun begeri ge oog vallen op de telecommu nicatie, de metaalindustrie, de houthandel en de luchtvaartsec tor, zo vreest het Centrum voor Hedendaagse politiek. Inmiddels is ook Poetin niet lan ger gerust op de activiteiten van zijn beschermelingen, zo stelt de denktank. Het lijkt dan ook niet toevallig dat hij (voor het eerst tijdens zijn presidentschap) afgelopen weekeinde Duitse en Amerikaanse zakenmagnaten persoonlijk uitnodigde voor een kalmeersessie. Het charmeoffen sief van Poetin moest de wester se ondernemers ervan overtui gen dat Rusland nog wel dege lijk sterk is toegewijd aan de vrije markteconomie. Poetin riep op tot meer buitenlandse in vesteringen in zijn land en be zwoer dat ook in de toekomst de rechten van investeerders over eind blijven. Al helemaal niet toevallig, ge zien de vermeende aanval van de siioviki op de energiesector, was Poetins avance richting de Amerikanen en Duitsers om op het gebied van olie en gas meer te gaan samenwerken. Volgens analisten is het voorstel niet meer dan symbolisch, want Rusland heeft momenteel hele maal niet de capaciteiten om meer grondstoffen te exporte ren. Mogelijk wilde Poetin door zijn uitgebreide flirt met de Wester lingen een muur optrekken rond de eigen energiesector, als be scherming tegen de grijpgrage klauwen van de siioviki. Wereldhandel Op de achtergrond speelt dat de president Rusland graag dit jaar nog de Wereld Handels Organi satie wil binnenloodsen. Een economische machtsgreep van de siioviki, die vrijwel gelijk staat aan nationalisering van be drijven in kwestie, zou de gang naar het wereldhandelspodium uiteraard niet versnellen. Sommigen in Rusland beweren dat het rapport van het Cen trum voor Hedendaagse Politiek tot stand kwam onder druk van kringen binnen het Kremlin zelf en dat de siioviki als monoli thisch blok een verzinsel zijn van de pers. Maar politieke intri ges zijn Rusland nooit vreemd geweest. Al in vroeger eeuwen lag de tsaar constant overhoop met de bojaren, de adellijke grootgrondbezitters. Er lijkt wat dat betreft weinig veran derd. Daarom zal president Poetin zo af en toe nog wel eens over zijn schouder kijken. Aruba bestaat bij de gratie van een miljoen Amerikanen die er jaarlijks op vakantie gaan. Na de mysterieuze verdwijning van Natalee Holloway is het de vraag of dat zo blijft. door Dick Hofland Ze hebben de strandstoelen in de branding gezet, zitten met hun voeten in het water en genieten van de Arubaanse zon. Voor dit jonge Amerikaanse stel is er geen enkele reden om naar huis te gaan. Of om hier nooit meer terug te komen. „Ben je gek, dit is het paradijs." De verdwijning van de Ameri kaanse puber Natalee Hollo way, die mogelijk is vermoord, vinden ze een 'freaky fact', een bizar voorval, maar absoluut geen reden om een hekel aan het eiland te krijgen. Integendeel. „Er is hier amper criminaliteit", zegt de man. „Ik denk dat je be ter hier kunt zijn dan in de VS. Daar is het pas echt eng." De vrouw knikt. Als een strand- wacht hun vriendelijk verzoekt him stoelen uit het water te ha len, omdat het hout anders gaat rotten, lacht zij: „Kijk dat is nou wel een reden om weg te wil len." Een Amerikaanse familie die even verderop net aan tafel zit voor de lunch, heeft het bedui dend minder naar de zin. Ze schieten spontaan in de stress als de naam Natalee valt. „We hadden deze reis al geboekt, ver der zeg ik er helemaal niets over." Waren ze misschien lie ver ergens anders naar toe ge gaan? „Ik zei toch, we willen hier niet over praten." Zijn ze soms bang? „Houdt u nu op, ja?! Dankuwel." De rest van de fami lie, inclusief twee pubermeisjes, kijkt zwijgend toe. Aruba zou het graag willen we ten, maar het is nog moeilijk in te schatten hoe de Amerikaanse toeristen op termijn zullen rea geren op de zaak-Holloway. Blij ven ze komen of blijven ze weg? Het antwoord is beslissend voor het eiland, dat goed beschouwd alleen kan bestaan omdat er jaarlijks een miljoen Amerika nen vakantie vieren. Het geld dat zij besteden en de werkgele genheid die de toeristenindus trie verschaft zijn onmisbaar, want Aruba heeft geen enkele andere wezenlijke bron van in komsten. En de overige toeristen, voorna melijk Engelsen, Nederlanders Amerikaanse toeristen op het strand van Aruba. Vele tienduizenden trekken er jaarlijks naar toe. foto Harmen de Jong/GPD en een verdwaalde Duitser, ma ken niet veel meer uit dan vijf tien procent van het nationaal inkomen. Het gaat dus enkel en alleen om de Amerikanen, ook al zijn er veel verwijzingen naar Neder land op het eiland. Ruim de helft van de bevolking spreekt Nederlands, de verkeersborden zijn Nederlands en er staat zelfs een heuse Friese molen uit 1804, die daar in 1960 door een Neder landse koopman naartoe is ver scheept en opgebouwd. Klein Amerika Toch wekt Aruba de indruk vooral klein Amerika te zijn. Het grootste deel van de luchtha ven is gereserveerd voor vluch ten van en naar de VS. De ho tels, casino's, grills, steakhouses en nachtclubs ademen de sfeer van Las Vegas, sommige hotels en winkelcentra zijn zo uit Dis- neyworld weggelopen en alle in woners spreken ook Engels. Het afgelopen weekeinde zaten alle hotels en stranden bomvol, maar daarna werd het een stuk rustiger. Een voorbode van wat Aruba te wachten staat? „Ik denk het niet", zegt Jerry, die met zijn vader studio's en appar tementen aan het strand ver koopt. Zijn klanten komen hoofdzakelijk uit de VS. „Tot nu toe heeft nog niemand ge zegd weg te willen, maar ik moet wel eerlijk zeggen dat we de laatste weken wat minder verkopen dan normaal in deze tijd. Ik denk dat sommigen de kat uit de boom kijken, ze wil len eerst zeker weten dat politie en justitie deze zaak serieus aan pakken." Natalee Holloway verdween in de nacht van 30 mei, nadat ze was wezen stappen met drie jon gens, onder wie een 17-jarige Nederlander. Hij zit nog altijd vast, omdat Justitie hem ver denkt van betrokkenheid bij de verdwijning. Moord wordt niet uitgesloten. De zaak leeft enorm in de VS, vooral in Alabama, de staat van de familie. Tv-stations en internetsites uit die zeer con servatieve regio zijn zelfs een campagne begonnen om Ameri kaanse toeristen te bewegen nooit meer naar het eiland te gaan: To hell with Aruba. „Die zijn echt niet goed snik", zegt Mike, terwijl hij met een honkbalpetje op - achterstevo ren natuurlijk - aan de rand van het zwembad volgt hoe een aan tal landgenoten zeer geconcen treerd aqua-gym beoefent. Haatzaaiers „Het is triest voor het meisje en haar familie, maar het gaat om één verdwijning. Shit happens. Om dan te doen of je dochter niet meer veilig is op Aruba, dat slaat helemaal nergens op." Vol gens Jerry is het allemaal poli tiek. „Die haatzaaiers willen dat de Amerikanen naar eilan den op vakantie gaan die bij de VS horen. Alles moet binnen Amerika blijven, ook het geld. "GPD EXPOSITIE - Werken van niet minder dan vijftig Hollandse meesters uit de zeventiende eeuw zullen te zien zijn op de tentoonstelling Hollands leven in de Gouden Eeuw. Deze wordt maandag officieel ge opend in het raadhuis in IJzen- dijke. Het is niet alleen de om vangrijkste, maar ook de kwa litatief sterkste expositie in Zeeland sinds jaren. VERPLICHTE VAKANTIE - De gemeenteraad van Middel burg heeft een voorstel tot een verplichte week vakantie voor kruideniers aangenomen. Een vrij grote minderheid van de kruideniers was tegen. Dit wa ren voornamelijk de grotere za ken, waarvan de eigenaar vol doende personeel in dienst' heeft om op vakantie te kun-, nen zonder de zaak te hoeven sluiten. Burgemeester Bol-' kestein zegde toe op te letten, dat de vakanties van de ver-, schillende kruideniers zo ge-' spreid worden dat het winke lend publiek geen hinder on-, dervind. ACHTERLICHTEN - Met in gang van 1 juli moeten allerao-: torvoertuigen met meer dan twee wielen verplicht twee ai terlichten voeren. Hoofdredactie: A. L. Oosthoek D. Bosscher (adjunct) A. L. Kroon (adjunct) Centrale redactie: Stationspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel. (0113)315500 Fax:(0113)315669 E-mail: redactie@pzc.nl Lezersredacteur: A. J. Snel Stationspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel: (0113)315660 Fax (0113)315669 E-mail: lezersredacteur@pzc.nl Middelburg: Buitenruststraat18 Postbus 8070 4330 EB Middelburg Tel: (0118)493000 Fax. (0118)493009 E-mail: redwalch@pzc.nl Goes: Stationspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel. (0113)315670 Fax (0113)315669 E-mail. redgoes@pzc.nl Temeuzen: Willem Alexanderlaan 45 Postbus 145 4530 AC Terneuzen Tel. (0115)645769 Fax. (0115)645742 E-mail: redtern@pzc.nl Hulst: Baudeloo 16 Postbus 62 4560 AB Hulst Tel: (0114)372776 Fax: (0114)372771 E-mail: redhulst@pzc.nl Zierikzee: Grachtweg 23a Postbus 80 4300 AB Zierikzee Tel: (01111454651 Fax:(0111)454657 E-mail' redzzee@pzc.nl Opening kantoren: Maandag t/m vrijdag van 8.00 tot 17.00 uur Zierikzee en Hulst: 8 30 tot 17.00 uur Internet: www.pzc.nl Internetredactie: Postbus 31 4460 AA Goes E-mail: web@pzc.nl Bezorgklachten: 0800-0231231 op maandag t/m vrijdag gedurende de openingstijden; zaterdags tot 12.00 uur. Abonnementen: 0800-0231231 autom. afschrijving acceptgiro per maand. 19,95 nvt per kwartaal' 58,00 60,25 per jaar €222.50 226.50 Voor toezending per post geldt een toeslag. E-mail lezersservice@pzc.nl Beëindiging van abonnementen uitsluitend schriftelijk. 1 maand voor het einde van de betaalperiode. PZC, t.a.v. lezersservice. Postbus 314460 AA Goes Losse nummers per stuk' maandag t/m vrijdag: 1,25 zaterdag.' 1,75 Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW Bankrelaties: ABN AMRO 47.70.65 597 Postbank 35 93.00 Advertenties: Alle advertentie-orders worden uilgevotd overeenkomstig de Algemene Voorwaarden van Wegener NV en volgers de Regelen voor het Advertentiewezen Overlijdensadvertenties: maandag t/m vrijdag: tijdens kantooruren zondag: van 16.00 tot 18 00 uur Tel. (0113) 315555 Fax (0113)315549 Personeelsadvertenties: Tel: (0113)315540 Fax-(0113)315549 Rubrieksadvertenties (kleintjes): Tel. (0113)315550 Fax. (0113)315549 Voor gewone advertenties: Noord- en Midden-Zeeland Tel (0113)315520 Fax. (0113)315529 Zeeuws-Vlaanderen Tel: (0114)372770 Fax (0114)372771 Business to Business/Onroerend goe<! Tel: (076)5312277 Fax:(076)5312274 Internet: v c.nl/adverleren Auteursrechten voorbehouden Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van het Wegener-concern. Di aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een bestand dat wordt gebruikt v< (abonnementen)administratie en om u te (laten) informeren over voor u relevante dienster ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvuldig gese de derden Als u op deze informatie geen prijs stelt dan kunt u dit schriftelijk melden bij: PZC. zersservice. Postbus 31,4460 AA Goes Behoort tot WGGGNGR

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2005 | | pagina 4