komt van de grond
Uticon denkt, ontwerpt en legt aan
Remmen met je handen
Jan Baan wast zijn
handen in onschuld
roject innovatie acties stimuleert ontwikkeling Zeeuwse economie
Telfort opnieuw in etalage
PC komt eind
leze zomer met
nobiele telefonie
"i winstdaling
I" 'organ Stanley
het bedrijf
Vendex KBB haalt winst
Hoger handelstekort EU
Omzetdaling door lawaaiprotest
donderdag 23 juni 2005
Iftrjpffrev Kutterink
Niet minder dan 2,4 mil-
Ljeuro gaf de Europese Com-
vorig jaar aan Zeeland
L nieuwe ontwikkelingen in
^bedrijfsleven te stimuleren,
p Zeeland pakte samen met
«lei organisaties de
adschoen op en 'gooide een
snin de vijver'. „De rimpelin-
azijn er; ondernemers beden-
gezamenlijk nieuwe din-
5 Zeeuwse bedrijfsleven ver-
•j\vt (en dus ontwikkelt) zich
verhouding te weinig. Begin
;4 is onder voorzitterschap
i MKB Zeeland Task Force
^richt: een samenwerkings-
ïiand van de Zeeuwse afdelin-
Evaii Bouwned, Metaalunie,
e'.o-VNI, Recron, Horeca en
zorgsector. Ze werken samen
TNO, Syntens en de Hoge-
jflol Zeeland.
samenlijk trokken ze met de
avincie aan de bel voor
aopese financiële steun. En
kregen ze: 2,4 miljoen euro.
i: extra geld uit Brussel moet
rgen dat het Zeeuwse
sLnjfsleven en daarmee de
yvse economie een extra
repper krijgt. „Steeds weer
gen dat het slecht gaat met
Zeeuwse economie schiet
zoveel op", resumeert voor-
ar Peter Feijtel van MKB
eland. „Net zomin als al dat
Mat in innovatieplatforms,
levert weinig concrete din-
aop. Daarom heeft MKB Zee
algekeken of het zelf mensen
andere gedachten kan zet-
ïtheeft dat opgeleverd?
!astrenge selectie zijn er in-
ddels 24 projecten in gang ge-
Of zoals we dat noemen: pro-
ict-markt combinaties. Samen-
ikingsverbanden tussen on-
raemers die gezamenlijk nieu-
n bedenken, ontwikke-
en op de markt zetten. Ik
d toe: het is pretentieus.
;nt MKB Zeeland kan niet
behulp van een paar projec-
even de economie verande-
we willen een steen in
1ISTERDAM - UPC introdu
it eind deze zomer mobiele
fonie via betaalkaarten. Het
belbedrijf wil in Nederland
uktaandeel winnen door
bp op prijs te concurreren,
it de tarieven van de nieuwe
spaid-dienst zullen worden,
UPC gisteren nog niet
!C is het eerste kabelbedrijf
Nederland dat in mobiele tele-
>t. Daarbij zal de onder
ging gebruikmaken van het
*3 serk van telecomaanbieder
age. De mobieltjes worden
iocht via telecomwinkels en
dgen afzetpunten van UPC.
skelketens als Hema en Al-
i Heijn bieden al geruime
mobiele telefonie aan. Ook
turen daarvoor netwerkruim-
ifl bij bestaande aanbieders,
vlasten verwachten dat er in
derland nog voldoende ruim-
s voor prijsvechters. UPC
Emet mobiele telefonie te ko-
y - om een meer volledig dien
spakket te leveren aan de
,os -^ment. De kabelaar ver-
momenteel al digitale tele-
mternet en televisie. De
roductie van mobieltjes zorgt
'evens voor dat de ondeme-
ig makkelijker buiten haar
Kitionele afzetgebieden kan
wren. Naast UPC wil ook
■andere prijsvechter zich de-
zomer binnenwerken op de
l isrlandse markt. Het Deense
ïombednjf TDC keert de ko
ets ftemaanden terug in Neder-
ï-De voormalige aandeelhou-
van Ben, dat inmiddels
Mobile heet, introduceert dan
nasymobile-concept, waar-
;ket bedrijf sinds maart suc-
boekt in Groot-Brittannië.
bet netwerk van Telfort wil
de Denen mobiel bellen te-
stuntprijzen verkopen. ANP
rs;( ÏORK - De Amerikaanse
rsd kobank Morgan Stanley
topi «1 in het tweede kwartaal
in. "'lelop 1 december begon-
fil f 0ekiaar nettowinst zien
j(ji ""met 24 procent tot 928 mil
oos dollar vergeleken met 1,22
'S- f'ar(l dollar een jaar eerder,
iw -omzet van de effectenhandel -
nm, 'kalde met 9 procent tot 6
W dollar. De resultaten vie-
l klisten tegen. Zij gingen
inö Van een winst van 1.1 mil-
M dollar. ANP
de vijver gooien en we hopen
dat de rimpelingen een golfbe
weging teweeg brengen."
Een golfbeweging?
„Ik bedoel daarmee het stimule
ren van een andere manier van
denken. Door ondernemers een
steun in de mg te bieden willen
we vooral het denken in kansen
stimuleren."
Gebeurt dat dan niet?
„Bij het midden- en kleinbedrijf
ontbreekt het de ondernemers
aan tijd om zich te verdiepen in
het ontwikkelen van nieuwe din
gen. Ze hebben hun handen
meer dan vol aan het runnen
van hun bedrijf. Niet dat er
geen ideeën zijn. Maar ze heb
ben wel een duwtje in de mg no
dig om die ideeën te ontwikke
len."
Maar een subsidie voor het bou
wen van een website voor Onder
nemersvereniging Vrouwenpol
der is niet innovatief te noemen.
Dat project is in april wel als
eerste gepresenteerd.
„Dat klopt. Het gaat niet om het
bouwen van de site alleen. Het
gaat erom ondernemers bij el
kaar te brengen en ze te laten sa
menwerken. Iets dat ze anders
niet zo snel zouden doen. Het is
dan inderdaad wel belangrijk
dat het daarbij niet blijft. Door
het project met de website wor
den ondernemers op een andere
manier bij elkaar gebracht. In
de hoop dat ze meer bij elkaar
gaan zitten en nieuwe produc
ten of diensten bedenken en ont
wikkelen."
Lukt dat dan?
„We zien in allerlei sectoren dat
ondernemers bij elkaar gaan zit
ten en gezamenlijk nieuwe din-
gen bedenken. In die zin werkt
het project innovatieve acties
dus wel degelijk. Er zijn projec
ten die meer op lokaal niveau
werken en projecten waaruit
producten voortkomen die ook
buiten Zeeland goed kunnen
worden verkocht. Voorbeelden
zijn de website Vrouwenpolder,
het brouwen van Emelissebier
op Noord Beveland, de ontwik
keling van een strandreiniger en
aardwarmtepompen, een hotel
met drijvende kamers op het
Veerse meer, certificering van
de Zeeuwse kreeft en samenwer
king tussen agrarische bedrij
ven en aquacultuur. Kroonju
weel is de ontwikkeling van In
novation Island op Schou-
wen-Duiveland. De woonecono-
mie in optima forma. Je praat
over 30.000 tot 35.000 mensen
erbij. Een dorp waarin huizen
en zorgcentra niet plompverlo
ren worden neergezet. Behalve
zorg is er ook aandacht voor
domotica: technische snufjes in
huis om het leven te veraangena
men. Je ziet dat bedrijven gaan
samenwerken om er allerlei
nieuwe technieken voor te ont
wikkelen."
Is er een vervolg als een project
is afgerond?
„Het is heel belangrijk dat on
dernemers blijven vernieuwen.
Het hangt per project af. Er zijn
er die uit zichzelf zo nieuw zijn
dat er automatisch anderen geïn
teresseerd in raken en er een
markt ontstaat. Bij andere pro
jecten is het zaak er bovenop te
zitten dat de samenwerking ver
der gaat. Let wel: we gaan niet
op de stoel van ondernemers zit
ten. Zij moeten het vooral zelf
doen. We kunnen er alleen bij
ondersteunen."
Nu de bijdrage aan de Europese
Unie ter discussie staat, bestaat
de kans dat Nederland minder
geld krijgt voor regiostimule
ring.
„Het Europese geld kunnen we
zeker goed gebruiken. Maar in
middels zijn er op dit project zo
veel positieve reacties gekomen,
dat er vanuit provincie en minis
teries belangstelling is om het
verder te ondersteunen. Vergeet
niet dat Innovaties acties Zee
land een voorbeeldproject is.
We zijn daarover in gesprek,
want de Europese subsidie gold
voor 2004 en 2005. Het is belang
rijk om het project voort te zet
ten. Het project werpt zijn
vruchten af. Of beter gezegd: we
hebben een steen in de vijver ge
gooid en de golfbeweging is er."
MKB Zeeland houdt
een bijeenkomst in Middelburg
en presenteert er een aantal re
sultaten van innovatieve acties.
Te gast zijn onder andere voor
zitter Loek Hermans van
MKB-Nederland en Maria le
Roy, gedeputeerde economie
van de provincie Zeeland.
LELYSTAD - Een belangstellende bekijkt de drievoudige aanpassing aan een heuse raceauto op de beurs AAN Mobiliteitsdagen 2005 op
de RDW testbaan in Lelystad. De raceauto is aangepast voor autocoureur Terry Mader, zodat hij met zijn handen kan remmen, gasgeven
en de koppeling kan bedienen op drie verschillende manieren. Ook is de auto door zijn teamgenoot normaal te gebruiken.
foto Vincent Jannink/ANP
door Jeffrey Kutterink
YERSEKE - De ingenieurs van
Uticon Dynatherm ontwerpen
en installeren nieuwe produktie-
lijnen. En ze optimaliseren de
energiehuishouding en lossen
milieuproblemen op. Evenzo
goed zorgen ze dat de verlich
ting brandt in scholen, biosco
pen, dorpshuizen en winkelcen
tra. Dat de computers en liften
het doen. Dat de verwarming
brandt en dat de telefoon over
gaat.
Het liefst willen ze al bij een pro
ject worden betrokken als het
nog maar een idee is. „We wer
ken mee van studie tot opleve
ring", zegt directeur Simon
Bruijnooge.
Om dat proces te kunnen uitleg
gen, neemt hij een concrete op
dracht als voorbeeld; een ma-
trassenfabriek in Maastricht die
maatregelen moest nemen om
de concurrentie aan te kunnen.
Uit marktonderzoek bleek dat
het bedrijf wel kon groeien,
mits de prijs om de matrassen te
maken omlaag ging. De directie
besloot dat die prijs met een
kwart moest dalen en schakelde
Uticon in om dat voor elkaar te
krijgen.
„Dan nemen we het hele produc
tieproces onder de loep", zegt
Bruijnooge. „Cruciaal in die fa
briek is het drogen van matras
sen in droogkamers. Giganti
sche ruimten die veel vierkante
meters kosten en die ook nog
eens niet volcontinue werkten."
Om de productie op te kunnen
schroeven, moest de capaciteit
van de droogkamers omhoog.
Uticon ontwierp een nieuwe in
stallatie. Eén die volcontinue
matrassen droogt, waardoor de
productie omhoog kan. „We heb
ben eerst een proefinstallatie ge
bouwd. Toen die werkte, heb
ben we de plannen uitgewerkt.
Inclusief een aanpassing van de
logistiek."
Het resultaat is dat de productie
verdubbelde, zonder dat de fa
briek hoeft te worden uitge-
bi'eid. De kostprijs van de ma
trassen kon omlaag.
Het is slechts een voorbeeld. „Al
laat het ook goed zien dat de sa
menwerking tussen het inge
nieursbureau en de afdeling
energie, milieu en water de
kracht is van Uticon Dyna
therm. De projectleiders draai-
den mee in ploegendienst om de
kennis over te dragen."
De vestiging in Yerseke is er een
van de vier. Uticon Dynatherm
is gevestigd in Eindhoven, Oss,
Sittard en Yerseke (was tot juni
Bergen op Zoom).
Het bedrijf is opgesplitst in drie
afdelingen: Uticon energie, mi
lieu en water, Uticon ingenieurs
bureau en Uticonnect (detache
ringsbureau). Hoewel Uticon
veel voor de industrie werkt,
ligt het zwaartepunt bij de voe
dingsmiddelenindustrie en de
lichte chemie. Al zijn opdracht-
gevers zeer divers. Een greep:
Budelpack, Zeelandia, Philips
Lighting Vitrite, Philip Morris,
Nutricia en Daf
Daarnaast ontwerpen inge
nieurs installaties voor bijvoor
beeld dorpshuizen, bioscopen,
winkelcentra en scholen. Het
gaat van verlichting en verwar
ming tot data- en telefoonlijnen
en sanitair. „Als het goed is, zie
je niets van ons werk, maar on
dervindt je wel het gemak."
Recente projecten zijn de nieuw
bouw van de faculteit Dïrenge-
neeskunde van de Universiteit
Utrecht, Pathé Cinema's en de
Stadsschouwburg in Eindho
ven. Recente Zeeuwse ontwer-
Naam:
Uticon Dynatherm
Plaats:
Yerseke
Opgericht:
1980
Aantal medewerkers:
150
Omzet:
8 miljoen euro
pen zijn onder andere het Dorps
huis nieuwe stijl in Oud-Vosse-
meer, de ontvangstruimte van
het Zeeuws biologisch museum,
de Vliedbergschool in Goes en
de basisschool in Amemuiden.
Behalve projecten in de installa
tietechniek adviseert Uticon be
drijven en instellingen ook over
brand- en explosieveiligheid en
legionella.
Uticon energie, milieu en water
houdt zich onder andere bezig
met industriële warmte en kou
de processen. „Verder verzorgen
die ingenieurs ook de milieuver
gunningen. Want de regels zijn
zo streng, dat ondernemers door
de bomen het bos niet meer
zien." Het werkgebied is heel
Nederland. „Afhankelijk van
het werk wordt gekeken welk
kantoor de opdracht het beste
kan doen. Wij zijn nu bijvoor
beeld bezig bij Nutricia in Zoe-
termeer."
Zeeland
Sinds juni is het kantoor in Ber
gen op Zoom gesloten en ver
huisd naar Yerseke.
„Tachtig procent van het perso
neel komt uit Zeeland", vertelt
accountmanager Jozias Marijs.
„Bovendien is er sprake van een
onbalans op de Zeeuwse markt.
AMSTERDAM - Telfort gaat mogelijk opnieuw in andere
handen over. Het Financiële Dagblad meldde gisteren dat
de mobiele telecomaanbieder, die de afgelopen jaren hard
is gegroeid, praat met potentiële kopers. De vraagprijs
zou 1,2 miljard euro bedragen.
Telfort wil de besprekingen niet bevestigen. Een woord-
voerster van de onderneming verklaarde dat Telfort 'als
pareltje van de telecomsector veel belangstelling krijgt'.
„We staan stevig op eigen benen en zijn financieel ge
zond." Het Britse mm02 verkocht Telfort in april 2003
voor 25 miljoen euro aan Greenfield Capital Partners. Vo
rig najaar verkocht die investeringsmaatschappij een be
lang van 52 procent met een flinke winst door aan de in
vesteerder Marcel Boekhoom. ANP
AMSTERDAM - Vendex KBB heeft in het laatste deel
van zijn gebroken boekjaar 2004/5 een nettowinst be
haald van 18 miljoen euro. Dat blijkt uit de resultaten die
het detailhandelsconcern bij de Kamer van Koophandel
(KvK) heeft gedeponeerd. De cijfers bestrijken een perio
de van zeven maanden (juli 2004 tot februari 2005).
Vendex KBB, eigenaar van ketens zoals Hema, V&D, De
Bijenkorf, Praxis, Hunkemöller, Dixons en Dynabite, is
momenteel in handen van een consortium van investeer
ders. Zij namen het concern vorig jaar over. De nieuwe ei
genaren beëindigden de beursnotering van Vendex KBB.
waardoor het bedrijf de publicatie van zijn resultaten
kan beperken tot deponering bij de KvK. De omzet be
droeg 2,62 miljard euro. De Hema nam daarvan 561 mil
joen euro voor zijn rekening. V&D is goed voor 418 mil
joen euro aan verkopen, De Bijenkorf kende een omzet
van 246 miljoen euro. Voor dit jaar is Vendex KBB gema
tigd positief. Het concern stelt vast dat de moeilijke
marktomstandigheden ook de eerste maanden van dit
jaar zijn blijven aanhouden. Maar dankzij genomen maat
regelen verwacht Vendex KBB voor 2005/2006 op een ho
ger operationeel resultaat uit te komen. ANP
BRUSSEL - Het handelstekort van de Europese Unie met
de rest van de wereld lag in april op 9,7 miljard euro. In
dezelfde maand vorig jaar was dat nog 7,2 miljai'd, zo
meldde bureau Eurostat gisteren.
De twaalf eurolanden hadden in april juist een overschot
van 1,3 miljard euro op de handelsbalans, vergeleken met
een plus van 6,8 miljard een jaar eerder. In april lag de ex
port in de eurozone 0,9 procent hoger dan in maart en de
import steeg met 1,3 procent. ANP
DEN HAAG - Middenstanders aan de Turfmarkt en op
het Spuiplein in Den Haag klagen steen en been over het
kabaal van de actie voerende agenten bij het ministerie
van Binnenlandse Zaken. De horeca zegt per dag honder
den euro's aan omzet mis te lopen.
Klachten bij de politievakbonden helpen niet. „Als burge
meester Deetman dit van tevoren had gezegd, dan hadden
we de zaak gesloten en waren we nu op vakantie", mop
pert de eigenaar van een café. „Ik kan er best inkomen
dat de politie demonstreert tegen de bezuinigingsplan
nen. Maar veertien dagen lang, dat is te gek." GPD
Accountmanager Jozias Marijs van Uticon bij een door dit Yersekse bedrijf ontwikkelde machine in de fabriek van Zeelandia in Zierikzee.
foto marijke folkertsma
Er is meer vraag naar dit soort
dienstverlening dan er in Zee
land aan aanbod is. Dat bete
kent dat Zeeuwse bedrijven
toch al vaak bij ons kantoor in
Bergen op Zoom aanklopten.
Een voorwaarde om naar Zee
land te verhuizen was voor ons
wel dat we in een representatief
pand op een goed bereikbare
plaats konden gaan zitten."
Vanuit het kantoor in Yerseke
werken 40 medewerkers: 25 op
kantoor, 15 op projecten. De am
bitie is om snel door te groeien
naar 40 medewerkers op kan
toor en 30 in de buitendienst."
Bruijnooge zegt dat het vinden
van goed gekwalificeerd perso
neel geen probleem is. Marijs:
„De meesten hebben een oplei
ding aan een hogere technische
school of technische universi
teit." Bruijnooge benadrukt dat
creativiteit belangrijk is voor de
toekomst van het bedrijf.
„De traditionele industrie ver
dwijnt. Van massaproductie
moeten we het niet meer heb
ben. Dat betekent dat we vooral
sterk moeten zijn in het ontwik
kelen van nieuwe technieken."
door Eric de Bie
DEN HAAG - Eigen schuld,
dikke bult. Dat zegt Jan
Baan, mede-oprichter van het
softwarebedrijf Baan, in feite
in zijn onlangs verschenen
biografie De weg naar markt
leiderschap tegen beleggers
die veel geld met aandelen
van zijn onderneming hebben
verloren. 'Zo hebben ze naar
hun eigen portemonnee gere
deneerd en gedacht dat ze een
veilig gokje konden wagen',
schrijft de streng gelovige
Baan.
Na lang wachten verscheen
deze maand het boek over de
carrière van de voormalige be
stuursvoorzitter van Baan
Company. De financiële we
reld keek daar reikhalzend
naar uit, want Baan zou ein
delijk zijn visie geven op de
stormachtige opkomst en snel
le ondergang van het Veluwse
bedrijf. De teleurstelling is
echter groot. Baan geeft ieder
een de schuld, behalve zich
zelf. Voor de gedupeerde be
leggers toont hij weinig mee
lij. 'Die particuliere beleggers
heb ik eigenlijk helemaal niet
gewild.' Baan staat symbool
voor de internethype in de ja
ren negentig van de vorige
eeuw en het uiteenspatten
van de zeepbel. In zijn boek is
chronologisch te volgen hoe
een klein Nederlands bedrijf
uitgroeide tot een toonaange
vende international. Het be
gon allemaal eind jaren zeven
tig, toen Jan Baan het inven
tieve idee kreeg een Neder
lands administratiepakket te
ontwikkelen.
Nadat broer Paul bij de onder
neming werd betrokken, ont
wikkelde Baan zich in rap
tempo tot een van de meest
succesvolle softwarebedrij
ven van Nederland. In 1995
kreeg Baan een notering aan
zowel de Amsterdamse als de
Amerikaanse effectenbeurs.
In de hoogtijdagen was het
tien miljard dollar waard.
Veiliggesteld
Met de beursgang begon ech
ter alle ellende. Twee jaar eer
der had de Amerikaanse parti
cipatiemaatschappij General
Atlantic een belang in Baan
genomen. Opeens stond er der
tig miljoen dollar op de reke
ning, maar de investeerder eis
te wel dat er een beursnote
ring kwam. De gebroeders
Baan, blij dat de toekomst
van hun geesteskind was vei
lig gesteld, vonden het prima.
Terugkijkend heeft Jan wel
zijn twijfels. In 1998 kwam
Baan in de problemen door
dat het zijn financiële doel
stellingen niet meer haalde en
enkele boekhoudtrucs naar
buiten kwamen. De Azië-cri-
sis speelde het bedrijf ook
nog parten, waarna de koers
van het aandeel kelderde.
Jan Baan was inmiddels te
ruggetreden als topman, om
dat de financiële wereld de ei-
gendomsbelangen van groot
aandeelhouder Baan Invest
ment (een participatiemaat
schappij waarvan de broers ei
genaar waren) te ondoorzich
tig vond. Zijn opvolgers maak
ten er vervolgens een knoei
boel van, meent Baan.
De nieuwe topman Tom Tins-
ley noemt hij wel een 'haar
scherp strateeg, maar hij was
niet in staat snelle beslissin
gen te nemen'. Baan Compa
ny werd uiteindelijk op het
nippertje gered door een over
name en maakt nu deel uit
van het Amerikaanse SSA
Global.
Rechtszaak
Duizenden beleggers verloren
veel geld aan het hele avon
tuur. In Nederland loopt nog
steeds een rechtszaak tegen
de broers Baan. De oudste
slaapt er niet minder door.
Hij zegt veel brieven van be
leggers te hebben ontvangen.
'Maar iedereen heeft zijn ei
gen tekortkomingen, net zo
als ik de mijne heb Baan
meldt nog even dat hij en zijn
broer zelf het meeste geld heb
ben verloren. Hij zegt er al
leen niet bij dat ze allebei nog
steeds multimiljonair zijn.
Jan Baan heeft inmiddels een
nieuw bedrijf opgezet: Cor-
dys. In het laatste hoofdstuk
van het boek prijst hij dat
schaamteloos de hemel in. De
pijn van gisteren voelt hij
niet meer. 'Het is een litteken
geworden.' GPD
Jan Baan: De weg ilaar markt
leiderschap. Mijn leven als on
dernemer. Pearson Education,
19,95 euro, ISBN 9043008788.
