Oplosbare wegwerpbeker rukt op
Abstracte dagboekbladen
Kijken naar het geheim
van smid Barbara Voit
17
iELICHT
Biochemie
Ook in weekend geen treinverkeer
Belfort Sluis in de steigers
Afwijzen Business Pare kost geld
Hoogste punt project Ouverture
woensdag 22 juni 2005
nnnrHenk Postma
De landbouw keert weer terug als
economisch trekpaard. Nu de olie
voorraden slinken, en het milieu om
schonere brandstof vraagt, krijgt de
jbkerbouw weer een sleutelrol als
jrondstoffenleverancier. Nieuwste
snufje is de biocup, een natuurlijk af
breekbaar drinkbekertje, vervaardigd
uit aardappelen of maïs. Het gaat de
plastic bekertjes vervangen waaruit
«e bier of frisdrank drinken tijdens
festivals en evenementen. Onderne
mer Adri Roelse uit Westkapelle is
klaar voor het veroveren van die nieu
we markt.
Het is helder als glas, flexibel als plas-
DC en binnen enkele weken is er niets
meer van over, behalve wat humus,
waaruit weer grondstof voor een
nieuw bekertje kan groeien: dat kan
aardappel zijn, maar ook maïs of
suikerbiet. Deze zomer al wordt
de biocup massaal op de West-Europe-
se markt geïntroduceerd. De uitvin
van dit volledig biologisch af-
kunst
iorRolf Bosboom
breekbare product betekent het einde
van de gewone plastic bekertjes waar
van er - alleen al in Nederland - jaar
lijks driehonderd miljoen belanden op
afvalbergen en in verbrandingsovens.
Festivals
Het Arrow Rock Festival had deze
d de Nederlandse primeur,
fields Of Rock volgde, en ook op Low
lands zijn de biologisch afbreekbare
jes' van de partij. In België bijt
iet Folkfestival Dranouter het spits
li. gevolgd door evenementen als Puk
kelpop. Leverancier is de Finse multi
national Huhtamaki, die als produ
cent van verpakkingsmaterialen in 36
landen actief is. Die krijgt nu een
Zeeuws bedrijf als concurrent: Bio-
cups BV uit Westkapelle.
Eind deze week, van vrijdag tot en
De landbouw als aanjager van de economie. Met zijn bedrijf Biocups zet Adri Roelse uit Westkapelle een nieuw product op de markt. De biologisch volledig af
breekbare drinkbeker, vervaardigd uit aardappels, mais of een ander zetmeelhoudend gewas, gaat het plastic wegwerpbekertje vervangen. foto Lex de Meester
met zondag, staat het centrum van Hil
versum op z'n kop. Dan organiseren
de horecabedrijven daar het jaarlijks
evenement 'Hilversum Alive'Het
Zeeuwse bedrijf presenteert daar voor
het eerst een eigen biologiseh afbreek
bare beker, met als merknaam: bio
cups. Directeur Adri Roelse, ooit uitba
ter van het Westkappelse Kasteel van
Batavia, en tegenwoordig actief als le
verancier van horecabenodigdheden,
verwacht een enthousiast onthaal.
Roelse is er rotsvast van overtuigd dat
zijn biocups beter en goedkoper blij
ken dan het bekertje van de Finse mul
tinational. Biocups BV maakt het be
kertje niet zelf, maar laat het in China
produceren. Roelse doet dat in samen
werking met een Duitse zakenpartner.
De grondstoffen voor de biocups ko
men uit Amerika. Daar ontwikkelde
Cargill Dow Minnesota de technologie
waarmee natuurlijke plantaardig sui
kers kunnen worden omgezet in po-
lilactide (PLA), helder doorschijnend
plastic, dat in een mum van tijd weer
kan worden veranderd in compost, en
waarvan binnen afzienbare tijd nog
veel meer toepassingsmogelijkheden
worden verwacht: van flessen tot
cd-doosjes. Uiteindelijk kan zowat al
het ouderwetse plastic erdoor worden
vervangen. De nieuwe stof is ook ge
schikt als coating op karton.
Daarmee staat een revolutie voor de
deur die petrochemie vervangt door
biochemie. Roelse, afkomstig uit een
landbouwfamilie, zocht als bemidde
laar in horecabenodigdheden al lan
ger naar een milieuverantwoord en
goedkoper alternatief voor de plastic
bekertjes. Via de Landbouwuniversi
teit Wageningen kwam hij op het
spoor van de nieuwste technologie.
Zwerfvuil
De voordelen, zegt Roelse, zijn legio:
„De festivals en evenementen leveren
elk jaar weer tonnen en tonnen afval
en zwerfvuil op. Alleen al in Neder
land belanden jaarlijks 300 miljoen
wegwerpbekers op de afvalbergen. De
verwerking daarvan is erg belastend
voor het milieu." De Biocups daarente
gen valt bij compostering binnen vijf
tig dagen uiteen in water, C02 en hu
mus. Via biovergisting kan er elektrici
teit uit worden gewonnen. Roelse wil
'daar een installatie voor laten bouwen
op de Axelse Vlakte bij Terneuzen.
Maar het mooist, zegt hij, zou het zijn
wanneer Cargill Dow behalve in Ame
rika, ook in Europa met de productie
van PLA zou beginnen, en dan voor
Zeeland als vestigingsplaats zou kie
zen. Dan draait de nieuwe economie
straks niet meer op olie, maar weer als
vanouds op landbouwtechnologie
GOES - Ook in het weekend moeten treinreizigers in Zee
land rekening houden met vertraging. Tot en met vrijdag
wordt er gewerkt tussen Goes en Bergen op Zoom en wor
den op dat traject bussen ingezet. Zaterdag en zondag is
er geen treinverkeer op de hele Zeeuwse lijn, van Vlissin-
gen tot Bergen op Zoom. Er wordt gewerkt aan het spoor
én aan spoorwegovergangen. Treinreizigers moeten het
met bussen doen en rekening houden met een half uur tot
een uur vertraging.
SLUIS - Het Sluise Belfort staat tot eind deze week in de
steigers. Architecten- en stedenbouwkundig bureau Rot
huizen van Doom 't Hooft voert een technisch onderzoek
uit om benodigd onderhoud aan het Belfort in beeld te
brengen. Het onderzoek duurt een week en kost vijftien
duizend euro.
De aandacht gaat specifiek uit naar de buitenmuren ter
hoogte van het dak. Het deel van de borstwering boven de
ingang van de kelder wordt al tijdens het onderzoek her
steld. Dit gebeurt nu al om de conditie van het metsel
werk vast te stellen en de opbouw van de borstweringen
te onderzoeken. Naar aanleiding van het onderzoek zal
het college van burgemeester en wethouders de gemeente
raad vragen geld beschikbaar te stellen voor verder onder
houd.
ZIERIKZEE - Indien wordt afgezien van de aanleg van
het hoogwaardig bedrijventerrein Business Pare zuidelijk
van Zierikzee, dan gaat de gemeente Schouwen-Duive-
land mogelijk voor twee miljoen euro het schip in. Dat
schrijven burgemeester en wethouders in hun antwoord
op een vraag van Alert! over de verkoopwaarde van de
grond.
Het terrein wordt in dat geval gewoon weer voor akker
bouwdoeleinden verkocht, waardoor verkoop tegen de
fors lagere landbouwprijs voor de hand ligt.
Bij dat verlies worden ook de planvormingskosten meege
teld, zo schrijven burgemeester en wethouders. Woning
bouw levert wel meer op, maar wordt door het college op
die locatie, naast het bestaande industrieterrein, onwaar
schijnlijk geacht.
GOES - Aan de John Denverlaan en omgeving in de Goe-
se wijk Ouverture is gistermiddag een feestje gevierd. De
aanleiding: het storten van de laatste verdiepingsvloer
van een complex koopwoningen.
Het gaat om 28 eengezinswoningen aan de John Denver
laan, vier patiowoningen aan het Jim Morrisonpad en
twee patiowoningen aan het Freddie Mercuryhof. De een
gezinshuizen, gebouwd in vijf blokken en variërend in
prijs van 207.000 tot 230.000 euro, waren snel verkocht.
Van de iets duurdere patiowoningen zijn er nog twee te
koop. „Die huizen zijn met name bestemd voor senioren
en het blijkt dat die doelgroep niet gemakkelijk van teke
ning koopt", aldus J. Vermeule van Marsaki, de ontwikke
lingsmaatschappij van een aantal Zeeuwse woningcorpo
raties.
De oplevering van de eerste huizen staat eind dit jaar ge
pland.
)DELBURG - Sieraden wor-
vooral gezien als lichaams-
ïsiering, als kunstvorm, maar
jtlijk rdt verlangd dat ze
lig bestand zijn tegen alle
ngs gebruik. Het is een tegen-
Éing die Barbara Voit (1968)
Middelburg, opgeleid als
d- en zilversmid, altijd heeft
frappeerd.
komende weken verkent ze
bet pand van het Centrum
or Beeldende Kunsten, Vorm-
nng en Architectuur (CBK
leiand) in Middelburg de
leidslijn tussen sieraad en
ü-sieraad, tussen gebruiks-
»nverp en kunstobject. In het
bouw heeft ze tot begin sep-
ïber een tijdelijk atelier,
sar ze vrijwel elke werkdag
rnvezig is en bezoekers haar
mnen aanspreken,
is voor de derde keer dat
K Zeeland een 'Zomeratelier'
alt, waarvoor een jonge kun-
Eaar wordt uitgenodigd sa-
smet een gevestigde collega
als een soort nestor op-
ïdt. In het geval van Voit is
1 glaskunstenaar Bert Frijns
h-Haamstede, die prach-
fvazen maakt. Door hun gro-
ikaast monumentale afmetin-
n zijn ze niet meer geschikt
'gebruiksvoorwerp,
fecteur Kathrin Ginsberg van
Zeeland heeft de combina-
van Voit en Frijns bedacht,
fct maakt heel pure vormen,
"is een gedrevenheid om een
tot de uiterste perfectie te
in en helemaal naar zijn
te zetten. Die gedreven-
3dzie je bij Barbara ook. Bei-
bewegen zich op de grens
vormgeving en beeldende
jst en werken met materiaal
2 moet worden verwarmd. Ik
sk dat Barbara er veel aan
hebben om gesteund te wor-
*in de voortgang van haar
«es."
'ïanzinnig
fiit heeft aantal maanden
leden kennisgemaakt met
en diens atelier bezocht,
■kt was echt waanzinnig. Ik
helemaal van onder de in-
4 Sindsdien zijn er gesprek-
opgang gekomen tussen bei-
^nstenaars. „Dat is een heel
^uitwisseling geworden."
sPis adviseerde haar vooral ob-
tten te maken en geen siera-
'f- 'Lat was voor mij een gro-
want ik heb geen kunsta-
jj^uiegedaan, maar een dege-
*e' ambachtelijke opleiding
Jde Vakschool. Hier Zee-
*1 heb je ook geen sieraden-
■st Daarvoor moet je in Am-
Ben Joppe (90) eerste exposant in virtueel museum
Werk van Barbara Voit in het CBK Zeeland aan de Balans in Middelburg. foto Lex de Meester
sterdam en Nijmegen zijn. Men
sen hebben vaak een rare opvat
ting over sieraden: ze moeten
tijdloos zijn, gemaakt van dure
materialen en je moet er alles
mee kunnen doen, dus ook bij
voorbeeld de tuin omspitten."
Voits ontwerpen neigden altijd
al richting kunstobjecten, maar
tegelijk voelde ze zich verplicht
rekening te houden met allerlei
functie-eisen.
Duwtje
Die tegenstelling wilde ze al lan
ger onderzoeken. „Daar heb ik
voorheen nooit de tijd voor geno
men. Door het verzoek van het
CBK kon ik daar een project
van maken. Het kwam perfect
uit dat het samen met Bert
Frijns was. Ik had net het duw
tje nodig dat hij nu heeft gege
ven."
De tentoonstelling bij het CBK -
ook met werk van Frijns -
brengt die ontwikkeling ook in
beeld, het mooist in een serie ob
jecten die steeds bestaan uit een
blokje, een ring en een verbin
dingsdraad tussen beide. De eer
ste voorwerpen uit de reeks kun
nen nog als een sieraad worden
gezien, maar door te variëren
met de formaten en uiteindelijk
de verbindingsdraad door de cir
kel te laten steken, ontstaan on
miskenbaar objecten,
Ook op een andere manier weet
Frijns Voit te inspireren. Zo sug
gereerde hij de kubusjes die ze
vaak maakt op een andere ma
nier te presenteren, bijvoor
beeld door ze op een grote, lood
zware balk te prikken. „Hij
denkt veel groter dan ik."
De komende weken gaat ze ver
der op de ingeslagen weg. Mo
menteel werkt Voit vooral met
heel platte kubusjes die enigs
zins zijn opgewerkt. Alles moet
leiden tot een eindpresentatie
op 4 september. Ivo Wennekes
legt haar werk op foto's vast.
Expositie: Zomeratelier van Barba
ra Voit en Bert Frijns, t/m 4 sep
tember bij CBK Zeeland, Balans
17, Middelburg. Geopend: ma.-vr
9-17 uur.
door Rolf Bosboom
ZIERIKZEE - Ben Joppe uit Zierikzee, eer
der dit jaar negentig geworden, heeft in zijn
lange leven veel geschilderd. Zeker in Ne
derland was daarvan tot nu toe weinig voor
publiek te zien. Nu is er een overzichtsten
toonstelling, maar dan op internet, in het zo
juist geopende 'virtuele museum' Montefel-
tro.
Dat hij in eigen land weinig bekendheid ge
niet, is goed verklaarbaar. „Ik was er nooit.
Ik ben al heel jong uit Nederland wegge
gaan en pas in de jaren zeventig teruggeko
men. Ik had al vroeg het idee dat mijn toe
komst niet hier zou zijn. Ik wilde meer, an
dere culturen leren kennen."
Eind jaren dertig besloot hij te vertrekken
en vond werk bij een Nederlandse handels
onderneming in het toenmalige Neder-
lands-Indië. Door de jaren heen werkte hij
onder meer in Canada, maar vooral in Ja
pan. Daar exposeerde hij diverse malen, on
der meer samen met de vermaarde Shiko
Munakata, wat hem een bekend kunstenaar
in het land maakte. Na 1970, het jaar waar
in hij meewerkte aan het Nederlandse pavil
joen op de Wereldtentoonstelling in Osaka,
fungeerde Joppe jarenlang als secretaris
van dirigent Bernard Haitink.
„De tweede reden dat ik niet in Nederland
heb geëxposeerd is dat mijn doeken altijd
min of meer dagboekbladen zijn geweest.
Die moet je als totaal kunnen lezen."
Die wens sloot mooi aan bij het initiatief
van D. van Egeraat uit Oegstgeest, die idee
ën had voor een virtueel museum op inter
net: Montefeltro, dat sinds kort is te bezoe
ken. Bezoekers kunnen er, wanneer ze maar
willen, dwalen door de zes zalen die het mu
seum telt en allerlei achtergrondinformatie
over de exposerende kunstenaar krijgen.
„Het idee om mijn werk te laten zien in een
fictieve omgeving vond ik heel interessant",
zegt Joppe. De kunstenaar maakt abstract
werk waarbij kleur en vorm allesbepalend
zijn. „Het is begonnen toen ik in Japan, in
de trein van Kyoto naar Osaka, een prachtig
landschap zag. Ik wilde dat overbrengen op
een schilderij, maar het lukte me niet. Toen
ben ik begonnen met het ritmisch naast el
kaar zetten van kleuren. Zo ontstond mijn
eerste abstracte werk, eigenlijk uit nood
zaak. Ik ben daarna altijd bij het abstracte
gebleven"
Spiegelen
Opvallend is hoe modern Joppes werk nog
steeds is. „De hedendaagse kunst loopt he
laas vaak wat achter. Architecten zitten
veel dichter bij de moderniteit. Zij weten
heel goed wat deze tijd nodig heeft en wat
de mensen vragen. Ik vind dat de schilder
kunst zich daaraan kan spiegelen."
Joppe woont nu in Zierikzee, maar heeft
ook een onderkomen in Frankrijk. „Het is
prettig om daar te verblijven, maar om te
schilderen is het niet echt mijn land. Ik ben
Ben Joppe. olieverf op doek, werk uit 2000.
toch noordelijk ingesteld. Frankrijk is voor
mij wat te rozig om uit te drukken wat uit
mijn eigen natuur komt."
Wie zijn schilderijen in Montefeltro bekijkt,
moet zich wel tevreden stellen met afbeel
dingen, foto's. Helemaal komen ze niet tot
hun recht in een virtueel museum, beaamt
Joppe. „Ik heb altijd gemerkt dat mensen
blij worden door naar mijn werk te kijken.
Een foto kan dat gevoel niet oproepen, ze
ker niet bij abstracte kunst. Dat is zo afhan
kelijk van de nuances in kleur. Het is een be
zwaar, maar zo'n virtuele tentoonstelling
kan wel aanleiéding zijn voor mensen om te
zeggen: die schilderijen wil ik in het echt be
kijken. Daarom zou ik nog graag zien dat ik
een mooie ruimte tot mijn beschikking had
waar ik een overzicht van mijn werk kan to
nen."
Expositie: Schilderijen van Ben Joppe. in Vir
tual Museum Montefeltro, www. montefel
tro.nl/vm.