Oplosbare wegwerpbeker rukt op
Abstracte dagboekbladen
Kijken naar het geheim
van smid Barbara Voit
17
ELICHT
Biochemie
Ook in weekend geen treinverkeer
Belfort Sluis in de steigers
Afwijzen Business Pare kost geld
Hoogste punt project Ouverture
kunst
woensdag 22 juni 2005
ijnnrHenk Postma
De landbouw keert weer terug als
economisch trekpaard. Nu de olie-
foorraden slinken, en hel milieu om
M-honere brandstof vraagt, krijgt de
herbouw weer een sleutelrol als
pondstoffenleverancier. Nieuwste
snufje is de biocup, een natuurlijk af
breekbaar drinkbekertje, vervaardigd
dl aardappelen of maïs. Het gaat de
plastic bekertjes vervangen waaruit
je bier of frisdrank drinken tijdens
festivals en evenementen. Onderne
mer Adri Roelse uit Westkapelle is
klaar voor het veroveren van die nieu-
markt.
J is helder als glas, flexibel als plas
tic en binnen enkele weken is er niets
meer van over, behalve wat humus,
waaruit weer grondstof voor een
rueuw bekertje kan groeien: dat kan
een aardappel zijn, maar ook maïs of
een suikerbiet. Deze zomer al wordt
debiocup massaal op de West-Europe-
markt geïntroduceerd. De uitvin
ding van dit volledig biologisch af-
ireekbare product betekent het einde
ran de gewone plastic bekertjes waar-
raner- alleen al in Nederland - jaar-
ijks driehonderd miljoen belanden op
afvalbergen en in verbrandingsovens.
tstivals
iet Arrow Rock Festival had deze
maand de Nederlandse primeur,
lelds Of Rock volgde, en ook op Low-
ands zijn de biologisch afbreekbare
es' van de partij. In België bijt
.et Folkfestival Dranouter het spits
af, gevolgd door evenementen als Puk-
elpop. Leverancier is de Finse multi-
national Huhtamaki, die als produ
cent van verpakkingsmaterialen in 36
anden actief is. Die krijgt nu een
Zeeuws bedrijf als concurrent: Bio-
nipsBV uit Westkapelle.
deze week, van vrijdag tot en
De landbouw als aanjager van de economie. Met zijn bedrijf Biocups zet Adri Roelse uit Westkapelle een nieuw product op de markt. De biologisch volledig af
breekbare drinkbeker, vervaardigd uit aardappels, mais of een ander zetmeelhoudend gewas, gaat het plastic wegwerpbekertje vervangen. foto Lex de Meester
met zondag, staat het centrum van Hil
versum op z'n kop. Dan organiseren
de horecabedrijven daar het jaarlijks
evenement 'Hilversum Alive'. Het
Zeeuwse bedrijf presenteert daar voor
het eerst een eigen biologiselrafbreek-
bare beker, met als merknaam: bio
cups. Directeur Adri Roelse, ooit uitba
ter van het Westkappelse Kasteel van
Batavia, en tegenwoordig actief als le
verancier van horecabenodigdheden,
verwacht een enthousiast onthaal.
Roelse is er rotsvast van overtuigd dat
zijn biocups beter en goedkoper blij
ken dan het bekertje van de Finse mul
tinational. Biocups BV maakt het be
kertje niet zelf, maar laat het in China
produceren. Roelse doet dat in samen
werking met een Duitse zakenpartner.
De grondstoffen voor de biocups ko
men uit Amerika. Daar ontwikkelde
Cargill Dow Minnesota de technologie
waarmee natuurlijke plantaardig sui
kers kunnen worden omgezet in po-
lilactide (PLA), helder doorschijnend
plastic, dat in een mum van tijd weer
kan worden veranderd in compost, en
waarvan binnen afzienbare tijd nog
veel meer toepassingsmogelijkheden
worden verwacht: van flessen tot
cd-doosjes. Uiteindelijk kan zowat al
het ouderwetse plastic erdoor worden
vervangen. De nieuwe stof is ook ge
schikt als coating op karton.
Daarmee staat een revolutie voor de
deur die petrochemie vervangt door
biochemie. Roelse, afkomstig uit een
landbouwfamilie, zocht als bemidde
laar in horecabenodigdheden al lan
ger naar een milieuverantwoord en
goedkoper alternatief voor de plastic
bekertjes. Via de Landbouwuniversi
teit Wageningen kwam hij op het
spoor van de nieuwste technologie.
Zwerfvuil
De voordelen, zegt Roelse, zijn legio:
„De festivals en evenementen leveren
elk jaar weer tonnen en tonnen afval
en zwerfvuil op. Alleen al in Neder
land belanden jaarlijks 300 miljoen
wegwerpbekers op de afvalbergen. De
verwerking daarvan is erg belastend
voor het milieu." De Biocups daarente
gen valt bij compostering binnen vijf
tig dagen uiteen in water, CO, en hu
mus. Via biovergisting kan er elektrici
teit uit worden gewonnen. Roelse wil
daar een installatie voor laten bouwen
op de Axelse Vlakte bij Terneuzen.
Maar het mooist, zegt hij, zou het zijn
wanneer Cargill Dow behalve in Ame
rika, ook in Europa met de productie
van PLA zou beginnen, en dan voor
Zeeland als vestigingsplaats zou kie
zen. Dan draait de nieuwe economie
straks niet meer op olie, maar weer als
vanouds op landbouwtechnologie
GOES - Ook in het weekend moeten treinreizigers in Zee
land rekening houden met vertraging. Tot en met vrijdag
wordt er gewerkt tussen Goes en Bergen op Zoom en wor
den op dat traject bussen ingezet. Zaterdag en zondag is
er geen treinverkeer op de hele Zeeuwse lijn, van Vlissin-
gen tot Bergen op Zoom. Er wordt gewerkt aan het spoor
én aan spoorwegovergangen. Treinreizigers moeten het
met bussen doen en rekening houden met een half uur tot
een uur vertraging.
SLUIS - Het Sluise Belfort staat tot eind deze week in de
steigers. Architecten- en stedenbouwkundig bureau Rot
huizen van Doom 't Hooft voert een technisch onderzoek
uit om benodigd onderhoud aan het Belfort in beeld te
brengen. Het onderzoek duurt een week en kost vijftien
duizend euro.
De aandacht gaat specifiek uit naar de buitenmuren ter
hoogte van het dak. Het deel van de borstwering boven de
ingang van de kelder wordt al tijdens het onderzoek her
steld. Dit gebeurt nu al om de conditie van het metsel
werk vast te stellen en de opbouw van de borstweringen
te onderzoeken. Naar aanleiding van het onderzoek zal
het college van burgemeester en wethouders de gemeente
raad vragen geld beschikbaar te stellen voor verder onder
houd.
ZIERIKZEE - Indien wordt afgezien van de aanleg van
het hoogwaax-dig bedrijventerrein Business Pare zuidelijk
van Zierikzee, dan gaat de gemeente Schouwen-Duive-
land mogelijk voor twee miljoen euro het schip in. Dat
schrijven burgemeester en wethoudei-s in hun antwoord
op een vi'aag van Alert! over de verkoopwaarde van de
grond.
Het tei'rein wordt in dat geval gewoon weer voor akkei-
bouwdoeleinden verkocht, waai-door verkoop tegen de
fors lagere landbouwpxdjs voor de hand ligt.
Bij dat vexiies worden ook de planvormingskosten meege
teld, zo schi'ijven burgemeester en wethouders. Woning
bouw levert wel meer op, maar wordt door het college op
die locatie, naast het bestaande industrieterrein, onwaar
schijnlijk geacht.
GOES - Aan de John Denverlaan en omgeving in de Goe-
se wijk Ouverture is gistei-middag een feestje geviei'd. De
aanleiding: het storten van de laatste verdiepingsvloer
van een complex koopwoningen.
Het gaat om 28 eengezinswoningen aan de John Denvei--
laan, vier patiowoningen aan het Jim Morrisonpad en
twee patiowoningen aan het Freddie MercuryhofDe een
gezinshuizen, gebouwd in vijf blokken en variëi'end in
prijs van 207.000 tot 230.000 euro, wai*en snel verkocht.
Van de iets duurdere patiowoningen zijn er nog twee te
koop. „Die huizen zijn met name bestemd voor senioren
en het blijkt dat die doelgi'oep niet gemakkelijk van teke
ning koopt", aldus J. Vermeule van Mai'saki, de ontwikke
lingsmaatschappij van een aantal Zeeuwse woningcorpo
raties.
De oplevex-ing van de eerste huizen staat eind dit jaar ge
pland.
&rRolf Bosboom
DDELBURG - Sieraden wor-
li vooral gezien als lichaams-
siering, als kunstvorm, maar
elijk wordt verlangd dat ze
lledig bestand zijn tegen alle
ys gebruik. Het is een tegen-
ffingdie Barbara Voit (1968)
Middelburg, opgeleid als
1-en zilversmid, altijd heeft
rappeerd.
komende weken verkent ze
het pand van het Centrum
^Beeldende Kunsten, Vorm-
ifflg en Architectuur (CBK
land) in Middelburg de
eidslijn tussen sieraad en
t-sieraad, tussen gebruiks-
ïwerp en kunstobject. In het
ouw heeft ze tot begin sep-
een tijdelijk atelier,
ir ze vrijwel elke werkdag
svezig is en bezoekers haar
tien aanspreken,
lis voor de derde keer dat
Zeeland een 'Zomeratelier'
'■it, waarvoor een jonge kun-
r wordt uitgenodigd sa-
smet een gevestigde collega
als een soort nestor op-
frit. In het geval van Voit is
glaskunstenaar Bert Frijns
Bwgh-Haamstede, die prach-
•vazen maakt. Door hun gi-o-
haast monumentale afmetin-
[zijn ze niet meer geschikt
gebruiksvoorwei-p.
Kteur Kathi-in Ginsbei-g van
Zeeland heeft de combina-
tan Voit en Frijns bedacht.
Smaakt heel pui-e vormen,
lis een gedrevenheid om een
'-rtot de uiterste perfectie te
^rsen en helemaal naar zijn
ti te zetten. Die gedreven-
iae je bij Barbara ook. Bei-
ïgen zich op de grens
1 vormgeving en beeldende
st en werken met materiaal
moet worden verwarmd. Ik
idat Barbara er veel aan
■nebben om gesteund te wor-
5 in de voortgang van haar
Kes"
Onzinnig
'heeft een aantal maanden
™en kennisgemaakt met
J nn diens atelier bezocht.
5 echt waanzinnig. Ik
^helemaal van onder de in-
Sindsdien zijn er gesprek-
;°Pgang gekomen tussen bei-
wenaars. „Dat is een heel
wisseling geworden
?s adviseerde haar vooral ob-
fn te maken en geen si era-
jj-Dat was voor mij een gro-
Want ik heb geen kunsta-
gedaan, maar een dege-
ambachtelijke opleiding
Vakschool. Hier in Zee-
heb je ook geen sieraden-
g|Daarvoor moet je in Am-
Ben Joppe (90) eerste exposant in virtueel museum
Werk van Barbara Voit in het CBK Zeeland aan de Balans in Middelburg. foto Lex de Meester
sterdam en Nijmegen zijn. Men
sen hebben vaak een ï'are opvat
ting over sieraden: ze moeten
tijdloos zijn, gemaakt van dure
materialen en je moet er Alles
mee kunnen doen, dus ook bij
voorbeeld de tuin omspitten."
Voits ontwerpen neigden altijd
al richting kunstobjecten, maar
tegelijk voelde ze zich verplicht
rekening te houden met allerlei
functie-eisen.
Duwtje
Die tegenstelling wilde ze al lan
ger ondei'zoeken. „Daar heb ik
voorheen nooit de tijd voor geno
men. Door het verzoek van het
CBK kon ik daar een project
van maken. Het kwam perfect
uit dat het samen met Bei*t
Frijns was. Ik had net het duw
tje nodig dat hij nu heeft gege
ven."
De tentoonstelling bij het CBK -
ook met werk van Fi'ijns -
brengt die ontwikkeling ook in
beeld, het mooist in een serie ob
jecten die steeds bestaan uit een
blokje, een ring en een verbin
dingsdraad tussen beide. De eer
ste voorwerpen uit de reeks kun
nen nog als een sieraad worden
gezien, maar door te variëren
met de formaten en uiteindelijk
de verbindingsdraad door de cir
kel te laten steken, ontstaan on
miskenbaar objecten.
Ook op een andere manier weet
Frijns Voit te inspireren. Zo sug
gereerde hij de kubusjes die ze
vaak maakt op een andere ma
nier te presenteren, bijvoox--
beeld door ze op een grote, lood
zware balk te prikken. „Hij
denkt veel groter dan ik."
De komende weken gaat ze ver
der op de ingeslagen weg. Mo
menteel werkt Voit vooral met
heel platte kubusjes die enigs
zins zijn opgewerkt. Alles moet
leiden tot een eindpresentatie
op 4 september. Ivo Wennekes
legt haar wei-k op foto's vast.
Expositie: Zomeratelier van Barba
ra Voit en Bert Frijns, t/m 4 sep
tember bij CBK Zeeland, Balans
17, Middelburg. Geopend: ma.-vr.
9-17 uur.
door Rolf Bosboom
ZIERIKZEE - Ben Joppe uit Zierikzee, eer
der dit jaar negentig geworden, heeft in zijn
lange leven veel geschilderd. Zeker in Ne
derland was daarvan tot nu toe weinig voor
publick te zien. Nu is er een overzichtsten
toonstelling, maar dan op internet, in het zo
juist geopende 'virtuele museum' Montefel-
tro.
Dat hij in eigen land weinig bekendheid ge
niet, is goed verklaarbaar. „Ik was er nooit.
Ik ben al heel jong uit Nederland wegge
gaan en pas in de jaren zeventig teruggeko
men. Ik had al vroeg het idee dat mijn toe
komst niet hier zou zijn. Ik wilde meer, an
dere culturen leren kennen."
Eind jaren dertig besloot hij te vertrekken
en vond werk bij een Nederlandse handels
onderneming in het toenmalige Neder-
lands-Indië. Door de jaren heen werkte hij
onder meer in Canada, maar vooral in Ja
pan. Daar exposeerde hij diverse malen, on
der meer samen met de vermaai'de Shiko
Munakata, wat hem een bekend kunstenaar
in het land maakte. Na 1970, het jaar waar
in hij meewerkte aan het Nederlandse pavil
joen op de Wereldtentoonstelling in Osaka,
fungeerde Joppe jarenlang als secretaris
van dirigent Bernard Haitink.
„De tweede reden dat ik niet in Nederland
heb geëxposeerd is dat mijn doeken altijd
min of meer dagboekbladen zijn geweest.
Die moet je als totaal kunnen lezen."
Die wens sloot mooi aan bij het initiatief
van D. van Egeraat uit Oegstgeest, die idee
ën had voor een virtueel museum op inter
net: Montefeltro, dat sinds kort is te bezoe
ken. Bezoekers kunnen er, wanneer ze maar
willen, dwalen door de zes zalen die het mu
seum telt en allerlei achtergrondinformatie
over de exposerende kunstenaar krijgen.
„Het idee om mijn werk te laten zien in een
fictieve omgeving vond ik heel interessant",
zegt Joppe. De kunstenaar maakt abstract
werk waarbij kleur en vorm allesbepalend
zijn. „Het is begonnen toen ik in Japan, in
de trein van Kyoto naar Osaka, een pi-achtig
landschap zag. Ik wilde dat overbrengen op
een schilderij, maar het lukte me niet. Toen
ben ik begonnen met het ritmisch naast el
kaar zetten van kleuren. Zo ontstond mijn
eerste abstracte werk. eigenlijk uit nood
zaak. Ik ben daarna altijd bij het abstracte
gebleven"
Spiegelen
Opvallend is hoe modern Joppes wei*k nog
steeds is. „De hedendaagse kunst loopt he
laas vaak wat achter. Architecten zitten
veel dichter bij de moderniteit. Zij weten
heel goed wat deze tijd nodig heeft en wat
de mensen vragen. Ik vind dat de schilder
kunst zich daaraan kan spiegelen."
Joppe woont nu in Zierikzee, maar heeft
ook een onderkomen in Fi'ankrijk. „Het is
pi-ettig om daar te verblijven, maar om te
schilderen is het niet echt mijn land. Ik ben
Ben Joppe, olieverf op doek, werk uit 2000.
toch noordelijk ingesteld. Frankrijk is voor
mij wat te rozig om uit te drukken wat uit
mijn eigen natuur komt."
Wie zijn schildeidjen in Montefeltro bekijkt,
moet zich wel tevi-eden stellen met afbeel
dingen, foto's. Helemaal komen ze niet tot
hun recht in een vii-tueel museum, beaamt
Joppe. „Ik heb altijd gemerkt dat mensen
blij worden door naar mijn werk te kijken.
Een foto kan dat gevoel niet oproepen, ze
ker niet bij abstracte kunst. Dat is zo afhan
kelijk van de nuances in kleur. Het is een be
zwaar, maar zo'n virtuele tentoonstelling
kan wel aanleiéding zijn voor mensen om te
zeggen: die schilderijen wil ik in het echt be
kijken. Daai-om zou ik nog graag zien dat ik
een mooie ruimte tot mijn beschikking had
waar ik een overzicht van mijn werk kan to
nen."
ExpositieSchilderijen van Ben Joppe, in Vir
tual Museum Montefeltro, www.montefel-
tro.nl/vm.
