Soms sneuvelt er een koplamp
PZC
Salvador Dalf
was een genie
met rare fratsen
Verplicht nummer voor Lego- en Star Wars-fans
GEBOEKT
I Dancefestival
Amsterdam
is uitgesteld
zaterdag 18 juni 2005
illustraties uit De snor van Dali
Toen hij zes was, wilde hij
nog keukenmeid worden.
Een jaar later al Napoleon. Hij
is de uitvinder van de radarsnor
i en van de badkuip zonder bad-
j kuip, maar bovenal één van de
beroemdste kunstenaars uit de
geschiedenis.
•I
i Salvador Dali (1904-1989) was
1 van jongs af 'bezeten' van de
schilderkunst. In het kinder
kunstboek De snor van Dali van
Gerrit Komrij kun je lezen dat
de latere wereldberoemde kun-
stenaar al een serie landschap
jes geschilderd had toen hij nog
maar tien, elf jaar was. En dat
hij toen ook wel schilderijen
maakte zonder verf door zijn
oogbollen samen te drukken,
met twee vingers ter weerszij
den van het hoofd, waardoor
dansende beelden ontstonden
met lichtgevende vlekken.
Dali moet een jongetje geweest
zijn dat feilloos aanvoelde hoe
je voor aandacht zorgt. Zo
schijnt hij voor de lol een keer
gedreigd te hebben zichzelf van
het dak te gooien. Veel van zulk
buitenissigs kom je ook in zijn
latere leven tegen. Neem nou
het feest dat hij gaf na
dat hij in 1940 naar
New York ver
huisd was en
waarvoor hij
de gasten zelf
kleedde. Het
gemaskerde
bal was een
regelrechte
sensatie: 'Som
mige vrouwen
uit de hoogste
kringen verschenen
met hun hoofd ver
pakt in een vogelkooi, en
met de rest van hun lichaam ge
heel naakt. Anderen hadden
wonden nagebootst en angstaan
jagende verminkingen. Veilig
heidsspelden staken uit hun
huid. Een magere bleke jongeda
me droeg een 'levende' mond
dwars over haar satijnen jurk.
Er groeiden ogen op haar wan
gen, op haar rug en onder haar
oksels. Een man in een bebloed
nachthemd droeg een wankel
nachtkastje op zijn hoofd. Wan
neer hij het deurtje openmaak
te, vloog er een hele zwerm koli-
brietjes uit.'
Salvador Dali vond zichzelf een
genie. Volgens het Van Dale Ba
siswoordenboek Nederlands is
een genie 'iemand die ergens ont
zettend veel aanleg voor heeft'.
Maar Dali zou om die uitleg
schamper gelachen hebben. En
vrijwel zeker zou hij evenmin
tevreden geweest zijn met wat
Gerrit Komrij schrijft: '(Een ge
nie) is op zijn terrein de beste
van allemaal, zonder dat hij
daar iets voor hoeft te doen. Hij
is ook de beste op alle andere
terreinen, zonder dat hij daar
voor hoefde te studeren. Het
lijkt waarachtig wel of al het
werk voor hem wordt gedaan.
Een genie is een tovenaar.' Zelf
wond hij er kort voor zijn dood
geen doekjes om: 'Het enige wat
ik in mijn leven heb geleerd, is
dat er een grote behoefte be
staat aan genieën. Alleen ge
nieën helpen de wereld voor
uit.'
De snor van Dali verschijnt in
de kinderkunstboekenreeks van
tentoonstellingsgebouw de
Kunsthal in Rotterdam en uitge
verij Waanders. Eerder versche
nen delen gaan over onder ande
ren Mondriaan, Rembrandt, Vin
cent en Theo van Gogh. Het bij
zondere van de serie is dat je in
de ook nog eens mooi uitgevoer
de boeken meer krijgt dan het
interessants dat je in veel ande
re boeken over beeldende
kunst(enaars) leest. Dat heeft al
les te maken met de auteurs die
over hun onderwerp schrijven,
omdat ze er iets speciaals mee
hebben. 'Griezelauteur' Paul
van Loon bijvoorbeeld schreef
over 'De Andere Werkelijkheid
van Jeroen Bosch' en bioloog Mi-
das Dekkers in 'Wat is een kat?'
over katten in de kunst.
Gerrit Komrij werd gevraagd,
omdat hij de vertaler is van het
boek dat Dali over zichzelf
schreef. Maar is de ver
taler van 'Mijn leven
als genie' daarom
ook de beste au
teur om kinde
ren met het
werk van de
beroemde kun
stenaar kennis
te laten ma
ken? Mooie ge
dichten en vlijm
scherpe stukjes in
de krant kunnen
schrijven blijkt geen
garantie voor een opmerke
lijk informatief jeugdboek. Op
elke bladzijde lees je dat de taal
kunstenaar werkelijk geen
flauw benul heeft van wat zijn
lezers aankunnen. Iemand van
tien is toch echt te groot voor
goedbedoelde zinnen als 'Een ge
nie is iemand die alles weet en
alles kan, maar dan erger.' Voor
kleutertaal als 'Een genie werkt
harder dan de hardste werker,
want hij heeft het harde werk in
een minuut af.' Voor gewrongen
mooischrijverij over gekke en
gewone meneren. Voor onzinni
ge vragen als 'Waarom zou je
niet achterstevoren op je fiets
rijden?' Voor gemakzuchtige on
zorgvuldigheid en duimzuigerij.
Gelukkig zijn er de tientallen af
beeldingen.
Jan Smeekens
Gerrit Komrij: De snor van Dali
- Waanders, €13,95.
De bal platrijden? Het
lijkt een maffe overtre
ding, maar niet bij rolstoel-
hockey. Daar kan het zo
maar gebeuren, dat een spe
ler met z'n rolstoel 'even'
met z'n wielen over de bal
rolt. „Gebeurt dat opzette
lijk binnen het eigen 7-me-
tergebied, dan kost het je
een strafbal", legt Michiel
Baart (19) uit. „Regels zijn
regels, ook bij rolstoelhock-
ey."
Michiel: „Tuurlijk, het mees
te gebeurt onopzettelijk.
Een bal kan ook tussen de spa
ken van een rolstoel blijven
klemmen. Dan is er sprake van
een 'bal-vast' situatie. Of de bal
wordt in een rolstoel geslagen
en blijft daarin liggen. Kan alle
maal gebeuren bij rolstoelhock-
ey. Daar zijn dan ook spelregels
voor om dit soort situaties op te
lossen."
Volgende week komt Michiel in
Sportpunt Zeeland in Goes met
z'n team in actie tijdens het Ne
derlands kampioenschap voor
E-hockeyers. „Een team bestaat
uit drie veldspelers en een
keeper. Het zijn allemaal spe
lers, die vanwege hun handicap
in een elektrische rolstoel zit
ten. Je mag spelen met een lich
te kunststof hockeystick of met
een zogenaamd T-stick, die vast
gemaakt zit onder aan de voeten
plank. Zelf speel ik met een
T-stick. Vermoeiend? Kun je
wel stellen. Een wedstrijd duurt
twee keer tien minuten en dan
heb je best tijd nodig om te her
stellen van de inspanning. Ik be
stuur m'n rolstoel via toetsen op
m'n desktop. Probeer steeds
snel te reageren op spelsituaties.
Het is voortdurend draaien.
Vooruit, achteruit. Steeds je te
genstander goed in de gaten blij
ven houden. Zorgen dat je bij
een aanval een 'blok' zet voor de
tegenstander. Nee, niet de rol
stoel van je tegenstander 'tacke
len' door achteruit op z'n rol
stoel in te rijden. Kost je mooi
een strafbal. Spontane botsin
gen? Komen ook voor. Er sneu
velt wel eens een koplamp,
maar de schade blijft zeer be
perkt. We rijdende rolstoel echt
niet in de kreukels."
Shirtjes
Lange tijd speelde het team van
SGB - Sportclub Gehandicap
ten Beveland - in de clubkleu
ren van Sparta en Heerenveen.
„We kregen die shirts via Den
nis en Gérard de Nooijer, toen
zij nog bij die clubs voetbalden.
Hartstikke tof natuurlijk, maar
tegenwoordig spelen we in onze
eigen outfit: de spelers in een
geel-zwart shirt en de keeper in
groen-zwart tenue."
SGB is apetrots dat zij dit jaar
het Nederlands kampioenschap
mogen organiseren. „We doen
dit samen met de TCR - de tech
nische commissie rolstoelshock-
ey - van het NebasNsg, de sport
organisatie voor mensen met
een beperking", vertelt bestuurs
lid Fred van Doorn. „Een mooi
visitekaartje ook voor de ge
meente Goes, die dit jaar zeshon
derd jaar bestaat. We willen
vooral laten zien, dat rolstoel-
hockeyers, wat beleving, inzet
en enthousiasme betreft, in alles
vergelijkbaar zijn met valide
sporters. Tuurlijk, de begelei
ding, de spelregels, het speel
veld, noem maar op, het is alle
maal aangepast. Pak bijvoor
beeld het doel. Dat is maar twin
tig centimeter hoog en iets meer
dan twee meter breed. Knap las
tig om de bal - via een T-stick
onder aan je stoel - tussen de pa
len te krijgen."
De eerste wedstrijden beginnen
om 11 uur en de finale wordt
rond de klok van half vier ver
wacht. Michiel hoopt op veel pu
bliek. „Kijk, de vaste supporters
zijn er sowieso: ouders, vrien
den en bekenden. Maar het zou
fantastisch zijn, als de tribunes
vol zouden zitten met toeschou
wers. Dat geeft dan toch wel een
speciaal sfeertje. Ik roep alle
sportliefhebbers dan ook op, om
volgende week zaterdag eens
even binnen te lopen. Of we
kampioen gaan worden? Poeh,
dat durf ik niet te zeggen. Zou
natuurlijk helemaal te gek zijn.
Kan ik op school - De Sprienke
in Goes - een ererondje gaan rij
den met de beker. Maar hoe de
uitslag ook zal zijn: voor mij be
tekent dit NK een absoluut spor
tief hoogtepunt."
Hans Segboer
Michiel Baart: „Je mag niet de rolstoel van je tegenstander 'tackelen' door achteruit daarop in te rijden. Dat kost je mooi een strafbal."
foto Mechteld Jansen
Het beduimelde lijstje met
cheats bij de computer
spreekt boekdelen: het spel
waar dit bij hoort, is in dit huis
erg populair. En dat klopt,
want Lego Star Wars is nauwe
lijks een paar dagen geïnstal
leerd, of de twee testers (10 en
12 jaar) hebben de meeste ni
veaus al verkend en tijdens het
eten vliegen allerlei duistere na
men van ruimtewezens en plane
ten over en weer.
En natuurlijk de driftig gebruik
te cheats, de codes om in het
spel verborgen, extra karakters
vrij te spelen. Karakters met na
men die de gemiddelde Star
Wars-fan wel kan dromen: prin
ses Leia, Darth Sidious, Jango
Fett, Gonk Droid, en ga zo nog
maar even door.
Het spel begint in Dexters Di
ner, een ruimtelijke snackbar
die als uitvalsbasis dient voor
de verschillende missies: de
Star Wars-versies I, II en HL Of
wel The Phantom Menace, At
tack of the Clones en het pas
verschenen Revenge of the Sith.
Je begint met de Jedi-ridders
Qui-Gon Jinn en Obi-Wan Ken-
obi, maar speelt gaandeweg ook
andere bekende karakters vrij
als het drollige robotje R2D2,
Yoda en Anakin Sky walker. Je
kunt het spel in je eentje spelen,
maar op elk moment kan er ook
iemand bijspringen en meedoen
of weer afhaken. Je doet je best
om het Lego-geld te verzame
len, waarmee je later weer ruim
teschepen kunt kopen of nieu
we karakters kunt inhuren. De
verschillende niveaus bieden
een grote variatie aan actie, ach
tergronden en puzzels. De een
voudige toetsenbesturing heb je
snel genoeg onder de knie, het
is gemakkelijk om een ander
personage te besturen, het be
faamde lichtzwaard - de lightsa-
bre - te trekken of om The
Force - de nog altijd geheimzin
nige kracht - te gebruiken. Al
les wordt begeleid door de
fraaie, bombastische Star
Wars-muziek en de originele ge
luidseffecten zoals het zoemen-
Lego Star Wars.
de lichtzwaard.Aan de ene kant
blijft het Lego, met de wat hou
terige poppetjes en de voertui
gen en ruimteschepen die eruit
zien alsof je ze zelf hebt ge
bouwd. Maar aan de andere
kant zit er veel vaart en uitda
ging in het spel, gecombineerd
met hele fraaie driedimensiona
le en - als je niet beter zou we
ten - bijna realistische omge
vingen. Maar ook niet zonder
de - net als in de films - nodige
hilarische momenten. Sowieso
de talloze vermakelijke robot-
jes en droids, de droid-disco,
het setje stoelen dat spontaan
de cancan begint te dansen en
ga zo maar door. Om alle dub
belzinnigheden goed te vat
ten, moet je eigenlijk ook eerst
wel Episode III gezien heb
ben. Kortom, een erg leuk spel
dat voor vele uurtjes plezier ach
ter de (spel)computer kan zor
gen. Fraai vormgegeven en niet
al te moeilijk, en zeker voor Le
go- en Star Wars-fans een ver
plicht nummer. Een nadeel is
dat het spel alleen op vrij recen
te computers te spelen is, gezien
de forse eisen voor de grafische
kaart.
Jan van den Oord
Lego Star Wars, het computer
spel: leeftijdsadvies 3+, uitgever
Eidos, gespeeld op pc, ook be
schikbaar voor PS2, Xbox en
GBA, minimum pc-eisen Win
2000, Pentium 1 ghz of ver
gelijkbare AMD-processor, di
rect 3d-kaart met pixel-shader,
2 GB vrije ruimte op de
harde schijf, prijs voor pc
€29,99, overige €44,90.
Op www.legostarwarsthevideo-
game.com kun je een demo-ver
sie downloaden.
Het dancefestival 4 Seasons
Summer is uitgesteld naar
3 december. Het dancespektakel
in de Heineken Music Hall
stond gepland voor volgende
week zaterdag (25 juni). Er zou
den optredens zijn van onder an
deren de dj's Tiësto, Montana,
David Guetta en Mojado. Zij zul
len nu op 3 december aantre
den.
Volgens het organiserende Mojo
is het dancefestival uitgesteld
omdat de decors en de special
effects, die een wezenlijk onder
deel van het dancefeest vormen,
niet op tijd klaar zijn.
De kaarten voor 25 juni blij
ven geldig voor 3 december.
Mensen die al kaarten hebben
en op 3 december niet kunnen
of willen, kunnen tot 15 no
vember hun kaarten inleveren
bij de grote postkantoren en
GWK's.
