Je krijgt hier gewoon meer kwaliteit
PZC
600JA
Een dorp
zonder
stadse
fratsen
zaterdag 18 juni 2005 W9
foto's Willem Mieras
Als Goes weer een wijk ontwikkelt,
komt er vaak een lokaal volksverhui-
zinkje op gang. Goesenaren migreren bin
nen hun stad, omdat ze een groter huis
wensen of gewoon weer eens iets anders.
De nieuwe wijken trekken ook mensen
uit buurgemeenten. Ze zitten dan vaak
dichter bij hun werk en voorzieningen.
Wat beweegt echter mensen van buiten
Zeeland om in Goes neer te strijken? En
wie zijn die nieuwe Goesenaren? Een klei
ne peiling in de Duke Ellingtonlaan in
Ouverture.
Het is een lange laan, al staat het
groen nog in de kinderschoe
nen. Je mag er dertig kilometer per
uur en de auto's (vaak twee) staan in
dachtig het principe van een woonerf
keurig op eigen terrein. Hier kun je
nog rustig voetballen op straat.
Bakken van huizen staan er, alleen
schurken ze nogal dicht tegen elkaar
aan. De kavels lijken een beetje klein
voor het bouwvolume. Toch vind je
in de Duke Ellingtonlaan geen huis
voor een tonnetje of twee, wat toch
bijna vierenhalve ton in oude guldens
is. Wie hier wil wonen, moet meestal
het dubbele neertellen.
Het heeft de familie Versluijs er niet
van weerhouden de sprong van Ber
gen op Zoom naar Goes te wagen. De
huizenprijzen zijn namelijk alleszins
redelijk tegenover Noord-Brabant.
„Als je voor hetzelfde geld in Bergen
op Zoom iets koopt, krijg je vierhon
derd kubieke meter. Nu hebben we
zeshonderd kuub. Goes biedt meer
huis voor het geld", legt Charles Ver
sluijs uit.
Zeeland kenden ze al van dertig jaar
vakanties op camping De Paarde
kreek in Kort gene. Charles werkt al
langer in Goes. Hij is manager van
het dialysecentrum in het Ooster
schei deziekenhuis. Ook zijn oplei
ding volgde hij in de stad. „Ik heb in
het oude Bergzicht en Sint Joanna ge
werkt."
Natuurlijk, hij zou kunnen blijven
pendelen tussen Bergen op Zoom en
Goes. Een dringende reden voor ver
trek was er niet. Toch liet de familie
Versluijs twee jaar geleden Bergen op
Zoom achter zich. Na 46 jaar. „Als je
er al zolang woont, is dat een moeilij
ke keuze. We hadden een leuk huis
vlakbij het centrum en een boel vrien
den en kennissen. Die drempel moet
je over."
De knoop was relatief snel doorge
hakt. Annemarie Versluijs: „Door on
ze vakanties waren we al verknocht
aan Zeeland. Het weidse landschap,
die prachtige vergezichten, de dui
nen, de zee. Ook de wijk Ouverture
sprak ons aan, lekker ruim en voor de
kinderen aantrekkelijk.
Charles: „Bergen op Zoom is toch be
hoorlijk verstedelijkt. Als je een rond
je wil fietsenmoet je een flink eind
door de stad trappen om in de natuur
te komen. Hier ben je in een mum
van tijd in de polder."
Vlnr: Gerdje, Ruud en Jelle
Charles, Annemarel, Bart en Annemarie Versluijs
Oud-Sabbinge, maar hadden twijfel.
De makelaar zei: jullie komen uit de
grote stad, wat zoek je dan in zo'n
dorpje? Daar word je niet gelukkig."
Het werd uiteindelijk Goes en daar
over heerst nog geen spijt. Gerdje:
„Ouverture is een jonge wijk met een
scala aan bewoners. Op straat is het
rustig, Jelle kan hier lekker buiten
spelen. En dan de school, De Zuid
westhoek is echt een verademing. In
Almere was het een chaos en gebrul
op die school. Die was te snel ge
groeid en had een tekort aan leer
krachten, dan krijg je dat. Als hier de
schoolbel klinkt, gaan de kinderen
rustig naar binnen. Laatst had het ge
regend. In de gang hingen alle jassen
netjes aan de kapstok en stonden de
schoenen keurig op de vloer. Er
heerst orde en de toiletten zijn
schoon."
Ruud: „Doorslaggevend was ook dat
ik op mijn fiets naar mijn werk kan.
Eindelijk eens niet in de file."
De Keijsers hebben het naar hun zin
in de wijk. Met drie honden - twee
Duitse staanders en een teckel -
maak je al gauw contact in een hon-
denrijke buurt. Ze nemen ze vaak
mee naar het strand. Neeltje Jans is
hun favoriete uitlaatplek, met Oranje
zon bij Oostkapelle als goede tweede.
„De rust, de kust, de zee, dat waren
voor ons belangrijke overwegingen
tact te houden. Ik heb nog welles een
kaartje gehad. Gelukkig heb ik hier
veel nieuwe vriendjes gevonden. De
meeste zitten bij mij op school."
Het bevalt de familie Versluijs uitste
kend in Goes. Annemarie rijdt nu
drie dagen per week naar de Markie-
zenstad, want ze wil haar baan als ad
ministratief medewerkster niet opge
ven. Toch legt Bergen op Zoom in een
vergelijking met Goes steevast het
loodje. „De gemeente pakt hier de za
ken voortvarend aan. Kijk naar de
Zeelandhallen, daar gebeurt tenmin
ste iets mee. In Bergen op Zoom belo
ven ze van alles, maar er komt zelden
iets van terecht. De gemeente Goes
communiceert ook met de burgers.
Als ze iets wil veranderen in de wijk,
krijg je keurig een brief. In Bergen op
Zoom is er totaal geen communicatie
met burgers. Ook de werkmentaliteit
is hier beter. Zeeuwen zijn gemoti
veerd, willen er voor gaan."
Een eindje verderop in de Duke El
lingtonlaan is een bord 'te koop' in de
voortuin geplant. Er zal toch geen
spijtoptant wonen? „Nee, nee", ver-
Idaart Eric Gobes het bord, „we gaan
vanwege mijn werk na tweeënhalf
jaar Goes terug naar Beuningen bij
Nijmegen. Ik moet gewoon dichter
bij de hoofdvestiging zitten."
Het vertrek zal niet gepaard gaan
met weemoed en vochtige zakdoeken.
Zo bijster boeiend was Goes nou ook
weer niet. „We kwamen uit een bosrij
ke omgeving. Hier heb je de weidse
polders, zon, zee en strand. Maar die
charme ebt snel weg. De derde keer
toen we naar het strand gingen, pro
testeerden de kinderen: alweer?"
Aan het eind van de laan, of aan het
begin al naar gelang het startpunt,
heerst een zekere mate van euforie.
Ruud, Gerdje en zoon Jelle Keijser
voelen zich kiplekker in Ouverture.
Dat is logisch na hun vlucht uit Alme
re. „Daar rijden ze gewoon met een
supermarktwagentje tegen je aan.
Niemand kent er manieren. Het is
ook onveilig op straat, 's Avonds pin
nen, dat durfde je niet. Je moest je
kind in.de gaten houden, want als dat
op straat speelde, liep het kans te
worden afgetuigd."
Weg dus. Ruud is revalidatiearts,
heeft vroeger in Zonneveld in Oostka
pelle gewerkt en bezit Zeeuwse con
necties. „Een paar telefoontjes en ik
had een baan. Dat is een luxe, ja."
Hij verdient nu het brood bij het kin
derrevalidatiecentrum Reigerbos en
het Oosterscheldeziekenhuis in Goes.
Gerdje werkt op een steenworp af
stand van de Duke Ellingtonlaan, op
De Sprienke, als docente in het
voortgezet speciaal onderwijs.
Eigenlijk wilden ze een leuk
boerderijtje in of bij een dorp.
De intemet-zoektocht lever
de niet zoveel op en de objec
ten die ze hadden geselec
teerd, vielen in de praktijk
nogal tegen. „We waren een
eind met een huis in
Brede school
Doorslaggevend waren ook de voor
zieningen in Goes. De Zuidwesthoek,
onderdeel van de brede school De
Symfonie aan de rand van Ouvertu
re, viel ook bij dochter Annemarel (8)
en zoon Bart (6) in de smaak. Char
les: „De kinderen mochten hun
school kiezen, want voor hen was de
stap net zo groot als voor ons. Bijzon
der vonden we de soepele houding
van de directeur van de Zuidwest
hoek. Hij zei: 'Laat de kinderen een
paar middagen meelopen en dan kun
nen ze daarna een keuze maken'." An
nemarel knikt. „Ik had best een leuke
school en een aardige juf in Bergen
op Zoom. Ik moest al mijn vriendjes
achterlaten. Het is moeilijk om con-
Willem Blanken, burgemeester van
Goes in de jaren tachtig, riep het te
pas en te onpas wanneer hij een spreekge
stoelte beklom. „Goes is veel meer dan het
centrum van Zeeland. Goes is het middel
punt van Zuidwest-Nederland, een brand
punt in Noordwest-Europa." Inderdaad,
wie in de atlas de punt van de passer op
Goes zet, kan mooie cirkels trekken. Dan
vallen Amsterdam en Brussel, Parijs,
Düsseldorf en Londen zo maar binnen de in
vloedssfeer van Goes. Blanken was een bur
gemeester die de overdrijving niet schuwde,
maar het merkwaardige was dat zijn
enthousiasme aanstekelijk werkte. Na af
loop van bijeenkomsten waar hij de kansen
en uitdagingen van Goes in bovenregionaal
verband weer eens breed had uitgemeten,
ging menige toehoorder met een weldadig
gevoel van zelfbewustzijn naar huis. Voor
zover afkomstig uit Goes wel te verstaan.
Natuurlijk beperkt de centrumpositie van
Goes zich tot de Bevelanden. Het is dat de
viering van 600 jaar stadsrechten eraan her
innert dat Goes warempel een stad is. Welbe
schouwd is Goes met haar 27.000 inwoners
een uit de kluiten gewassen dorp temidden
van andere dorpen. Qua vorm en qua sfeer.
De stad is overzichtelijk en compact. Je bent
vanuit de meeste wijken met de fiets binnen
tien minuten in de binnenstad. In Goes
word je op straat gegroet door mensen die je
hooguit vaag van gezicht kent en er zijn nog
winkeliers die er geen punt van maken dat
je wat later komt betalen wanneer je toeval
lig te weinig geld bij je hebt. Stadse fratsen
zijn Goes vreemd.
Misschien moet die laatste zin in de verle
den tijd worden gesteld. Het besluit van het
gemeentebestuur nabij het station een
tweeëntwintig verdiepingen hoge woonto
ren te bouwen, duidt op ambities die het
dorpse karakter overstijgen. Tot dusver
wenkte slechts de televisietoren van verre.
Straks steekt de stad twee vingers op. Het
lijkt dan of Goes het vredesteken maakt.
Peace man.
Als bovenregionaal centrum heeft Goes in
zekere zin aan betekenis ingeboet. Met eer
tijds de fier aan de Grote Markt gevestigde
Zeeuwse Landbouw Maatschappij, de be-
om naar Zeeland te verhuizen."
En, heeft Goes het nog een beetje?
„Zeker", zegt Gerdje, „de binnenstad
is gezellig en knus. We hebben Blof
op de Grote Markt gezien, geweldig.
Je hebt redelijk wat mogelijkheden.
Leuke restaurantjes, winkels, een
filmhuis en een theater. En alles is
aan te fietsen."
Ruud: „Het is nog een dorp. Mensen
hebben nog tijd voor een praatje. Als
je in Almere iemand groet, kijkt 'ie je
aan met een blik van 'moet je iets van
me?' De middenstanders zijn hier
klantgericht, ze leveren service. Als
je toevallig je portemonnee vergeten
bent, mag je het ook de volgende dag
komen betalen. Mensen vertrouwen
elkaar nog."
Verzeeuwsd zijn ze (nog) niet, al is in
Gerdjes tongval een zweem van zan
gerig dialect te bespeuren. Ze absor
beert makkelijk, zegt ze. Om er hele
maal bij te horen, moet wel de schof
fel door de tuin. Daar groeit namelijk
een Zeeuws knoopje. Volgens hun au
tochtone tuinman heeft geen enkele
Zeeuw dat plantje in de tuin. Alleen
randstedelingen schijnen in een po
ging te integreren Zeeuwse knoopjes
te planten. Tenminste, zoiets hebben
ze begrepen, want verstaan doen ze
hem niet.
Frank Balkenende
drijfsvoorlichters en consulenten in het
Landbouwcentrum, de paarden-, varkens-
en schapenkeuringen, het fruitcorso en de
veiling was Goes onmiskenbaar het middel
punt voor agrarisch Zeeland. De schaalver
groting in deze sector heeft daar een eind
aan gemaakt. Daarvoor in de plaats is Goes
een dienstencentrum geworden met accoun
tants-, advocaten- en adviesbureaus. Best
belangrijk voor de werkgelegenheid, maar
niet echt sexy.
Sombere gedachten over een jarige stad?
Welnee, sinds de herinrichting van de Grote
Markt hebben we het mooiste plein van Zee
land.
Ben Jansen