Jlysses komt tot klinken in Vlissingen
Dit is een kans voor Afrika
Helft basisscholen
krijgt extra geld
voor kunsteducatie
Eerste plaats jeugdbrandweer
Knokke eenvoudigste gemeente
Fietsles voor nieuwe brugklassers
Sint-Jansteen pakt schutterstitel
katis expositie
pNeeltje Jans
Locaties voorleesmarathon
Muziekfeest
rond opening
nieuw eindpunt
stoomtrein
lunst
Schulden
dinsdag 14 juni 2005 15
MIDDELBURG - De jeugdbrandweer Middelburg heeft
afgelopen weekeinde in Hagestein de eerste plaats be
haald bij de gewestelijke brandweerwedstrijden. De
groep junioren 1 plaatste zich daarmee rechtstreeks voor
de landelijke finale op 1 oktober in Veenendaal.
KNOKKE - De grensgemeente Knokke-Heist is door de
Vlaamse overheid uitgeroepen tot eenvoudigste gemeente
van Vlaanderen. Knokke-Heist heeft de uitverkiezing te
danken aan de wijze waarop zij haar politieverordenin
gen wil harmoniseren. Op die manier moeten alle inwo
ners van Knokke-Heist duidelijk weten wat in hun ge
meente wel en niet mag.
Binnenkort worden de Vlaamse gemeenten bevoegd om
sancties op te leggen bij kleine overlast, zoals burenruzies
en lawaaihinder. De gemeente Knokke-Heist streeft op
meerdere vlakken naar eenvoud en duidelijkheid. Zo is
onder andere de betaling voor afgifte van administratieve
stukken afgeschaft, wordt de elektronische identiteits
kaart gratis afgeleverd en is een reeks belastingen die te
veel administratieve rompslomp veroorzaakte, vervangen
door een nieuw belastingsysteem.
OOSTBURG - Leerlingen uit groep 7 en 8 van West-
Zeeuws-Vlaamse basisscholen nemen vandaag de fietsrou
te naar hun nieuwe school, het Zwin College in Oostburg,
onder de loep.
De tocht naar de middelbare school is voor veel scholie
ren langer en complexer dan de rit naar de basisschool.
De leerlingen fietsen vaak in groepjes en krijgen meer
dan voorheen te maken met allerlei verschillende ver
keersdeelnemers. Dat dit gevaren met zich meebrengt, be
wijst de piek in het aantal ongevallen onder brugklassers
in de eerste maanden na de zomervakantie. Verkeersorga-
nisatie 3VO, Duurzaam Veilig Verkeer
West-Zeeuws-Vlaanderen en de politie houden daarom
voor de derde keer het project 'Van 8 naar 1'. Dit jaar wor
den voor het eerst ook leerlingen van groep 7 gewezen op
gevaarlijke verkeerssituaties en het gedrag van medeweg
gebruikers. Na hun oefentrip volgt in het Ledeltheater de
uitreiking van diploma's voor het verkeersexamen, dat de
leerlingen van groep 7 eerder dit jaar aflegden. Kinderko
miek Frankel omlijst de diploma-uitreiking met een show
over verkeer.
KOEWACHT - Het schuttersviertal van Sint-Jansteen 5
heeft zondag op het terrein van Sint Sebastiaan in Koe
wacht de Zeeuws-Vlaamse titel op de staande wip be
haald. Door deze overwinning mag het viertal van de vere
niging Sint Jan zaterdag 9 juli deelnemen aan het Neder
lands kampioenschap dat op het terrein van de Friezen in
Graauw wordt afgewerkt. Ook de viertallen van Koe
wacht en Zuiddorpe 3, respectievelijk de nummer twee en
drie bij de Zeeuws-Vlaamse titelstrijd, mogen op 9 juli in
Graauw de boog spannen. De individuele Zeeuws -
Vlaamse titel werd gewonnen door D. de Vrieze uit West-
dorpe. J. Leeraert uit Graauw en J. Vermeire uit Koe
wacht, die als tweede en derde eindigden, nemen even
eens aan het Nederlands kampioenschap deel.
rRolf Bosboom
ISSINGEN - Vlissingen
mt donderdag zestien uur
gJames Joyce. In totaal onge
il zeventig bekende en min
bekende Vlissingers lezen
ir uit diens magnum opus,
sjes (1922). Ook wordt een
ikjeover de Ierse schrijver ge-
senteerd en is een tentoon-
ling te bezoeken waarbij
istenaars zich hebben laten
pireren door Joyce.
Ierland en dan vooral in
ifdstad Dublin is het een be-
(Bloomsday. Jaarlijks op 16
Uedag uit 1904 die James
ce (1882-1941) in Ulysses ui-
J gedetailleerd beschrijft,
dt er voorgelezen uit het
Mcènes nagespeeld en lo-
mensen in kleding uit die
I De roman gaat over een
uit het leven van Leopold
«m, zijn vrouw Molly Bloom
zijnwiend Stephen Dedalus.
jaar, 101 jaar na de oor-
onkelijke dag, krijgt Vlissin-
ihaar eigen Bloomsday. De
hiding daarvoor heeft beel
dkunstenaar Jan de Bie ge-
Sinds een jaar of tien
tbijzich inspireren door Joy-
Momenteel exposeert hij in
[ülem3.
Bie is erachter gekomen dat
®<TJE JANS - Zeeuwen kun-
J morgen gratis de tentoon-
Dynamic Art Delta 2005
Waterland Neeltje Jans be-
dien.Op vertoon van hun rij
wijs mogen zij gratis naar bin-
']ectleider Nico Out, die ook
catalogus heeft samenge-
?i verzorgt om 19.00 uur een
fl<Jng. Vanaf 19.35 uur is het
Pjk de tentoonstelling te
!ö«ken. Dynamic Art Delta
Srote kunstwerken waar-
beging en het gebruik van
uurelementen een belang-
e rol spelen. Er is werk te
i van Wies de Bles, Bern-
"ank, Michael Hischer,
pamper, Raphael Opstae-
van Rijt, Albert in 't
wenUlrich Westerfrölke.
tentoonstelling loopt tot
Joyce in september 1912 heel
even in Vlissingen is geweest.
Dat gebeurde nadat hij stamp
voetend Ierland voorgoed had
verlaten, omdat zijn boek Dubli-
ners tegen de beloften in niet
werd gepubliceerd. Hoewel het
boek reeds was gedrukt, werd
de oplage vernietigd nadat druk
ker John Falconer had ontdekt
dat de tekst op sommige plaat
sen anti-patriottisch was.
Nadat hij vergeefs had gepro
beerd het boek elders aan te bie
den, verliet Joyce zijn vaderland
en reisde met de Stoommaat-
schappij Zeeland naar Vlissin
gen. In afwachting van de trein
die hem naar München en uitein
delijk Triest zou brengen, begon
hij in de Vlissingse stations
wachtkamer aan het pamfletge
dicht Gas from a burner, vol
wrok jegens Iex'land. In de trein
voltooide hij het.
Jan de Bie toont in de Willem3
onder meer een fraaie houtdruk,
waarop Joyce schrijvend in de
Vlissingse wachtkamer staat af
gebeeld. De hele expositiezaal is
in stijl ingericht. Op een tafel
ligt Ulysses en staat een fles Ier
se whisky met twee glazen. Aan
de wand hangt een collage van
foto's die Reinout van den
Bergh zowel in Dublin als in
Vlissingen heeft gemaakt. Deze
zijn gecombineerd met schilde
rijen, tekeningen en houtsnijden
van De Bie, met opnieuw Joyce
als onderwerp.
Zijn grootste tekening hangt
aan een andere muur: Sirenen II
geheten. De Bie beeldt daarop
een wand vol schilderijen af,
ook allemaal geïnspireerd door
Ulysses en het leven van de Ierse
grootmeester zelf.
L. Stout, lid van het deelbestuur
beeldende kunst van de Raad
voor Kunst Cultuur in Vlissin
gen, wist dat de expositie aan
staande was en nam het initia
tief tot een reeks activiteiten
rond Joyce. „Het leek mij een
prachtige gelegenheid om men
sen te interesseren voor zijn
werk. Het moet een stimulans
worden om Ulysses te gaan le
zen, ook al is het een heel gecom
pliceerd boek. Het is geen ro
man die vlot leest."
Belangrijkste activiteit is het
voorlezen van de roman op dé
datum: 16 juni. Stout heeft aller
lei bekende Vlissingers bena
derd die een deel voor hun reke
ning nemen. Dat doen zij ver
spreid over achttien locaties.
deputeerde Harry van Waveren
en commissaris van de koningin
Wim van Gelder hun medewer
king hebben toegezegd. Verder
lezen allerlei mensen uit vooral
het culturele en bedrijfsleven
voor.
„Iedereen leest ongeveer een
kwartier", zegt Stout. „Om toch
rond middernacht te kunnen af
sluiten, ben ik - ik hoop dat Joy
ce het mij vergeeft - in de tekst
gaan'knippen. Maar er worden
geen hoofdstukken overgesla
gen. Mijn voornaamste doel is
Ulysses een keer tot klinken te
brengen. Wie erdoor wordt ge
raakt, gaat het hele boek wel le
zen."
's Avonds wordt om 21.00 uur in
de Willem3 een nieuwe deel in
de Slibreeks gepresenteerd. Het
is Meneer Joyce in Vlissingen
van Eric Bindervoet en Rob-
bert-Jan Henkes (bekend van
hun vertaling van Joyces Finne-
gans Wake). Het bevat een essay
over Gas from a burner, geschre
ven in een stijl die doet denken
aan Joyce. Bindervoet en Hen
kes brengen donderdag hun
tekst in de vorm van een perfor
mance.
Bindervoet en Henkes zijn deze
week ook op twee middelbare
scholen op Walcheren, om in de
vwo-klassen te vertellen over Ja
mes Joyce.
Met het oog op Bloomsday is in
de Vlissingse bibliotheek een
aardige foto-expositie te zien,
met materiaal uit het gemeen
tearchief. Het toont Vlissingen
in het begin van de vorige eeuw,
de tijd waarin Ulysses speelt. Be
zoekers zien onder meer de bui
tenhaven, de boulevard, het Bel-
lamypark, de schepen die tussen
Vlissingen en Folkestone voeren
en uiteraard het vroegere sta
tionsgebouw, waar James Joyce
93 jaar geleden enkele uren
heeft doorgebracht.
'Bloomsday in Vlissingen', donder
dag 16 juni, voorleesmarathon in
de Vlissingse binnenstad, 8-24 uur.
Locaties en tijden: zie kader.
Expositie: werk van Jan de Bie, H.
van Boxtel en Reinout van den
Bergh, t/m 10 juli in de Willem3,
Oranjestraat 4, VlissingenGe
opend: wo.-zo., 12-17 uur.
Boek: Eric Bindervoet Rob-
bert-Jan Henkes, Meneer Joyce in
Vlissingen (Slibreeks, deel 113).
Uitgave: CBK Zeeland. Presenta
tie, donderdag 16 juni om 21.00
uur in de Willem3.
Expositie: Vlissingse foto's uit de
tijd van Ulysses, t/m 4 juli in biblio
theek 't Spui.
James Joyce.
De voorleesmarathon op donderdag 16 juni, vanaf
acht uur 's ochtends tot middernacht, wordt op in
totaal achttien plekken in de Vlissingse binnen
stad gehouden.
Tot 9.45 uur wordt er op twee plaatsen tegelijk uit
Ulysses gelezen. Publiek en lezers verplaatsen
zich onder muzikale begeleiding van de ene naar
de andere locatie.
Het programma:
8.00 uur: Terras Gevangentoren, Boulevard De
Ruyter Bij huis De Gecroonde Liefde, Nieuw-
straat.
8.30 uur: Ingang basisschool De Branding, Grote
Markt Ingang Sint Jacobskerk, Oude Max-kt.
9.00 uur: Glooiing buitenkant boulevard, kop van
Voor elke nieuwe episode van
het boek wordt verhuisd naar
een andere, zo veel mogelijk pas
sende plek. Het laatste uur is
Coosje Buskenstraat In de tuin naar de Sint Ja
cobskerk.
9.45 uur: Achter Vi-computer, Bellamypark.
10.45 uur: Restaux-ant Celtic Haven, Nieuwendijk.
11.45 uur: Bibliotheek, Spuistraat.
12.30 uur: Lopend van Bellamypai'k via Nieuwen
dijk naar Arsenaaltheater.
13.45 uur: Café Arsenaaltheater.
15.00 uur: Irish pub The Wicked, Nieuwendijk.
16.45 uur: 'Groene boulevard', achter openlucht
theater.
17.45 uur: De Piek, Hellebardierstraat.
19.00 uur: Voor het Mauritzhuis, Hendi'ikstraat.
20.45 uur: Eind van de Vissershaven, Zeilmarkt.
21.45 uur: Hal kunstencentrum Willem3, Oranje
straat.
23.00 uur: Vestzak 99, Oranjestraat.
naderde, reageerden enthou
siast. Het gevolg is dat onder
meer het voltallige college van
burgemeester en wethoudei's, ge-
een monoloog van Molly Bloom,
die Liesbeth Oonk in Vestzak 99
zal opvoeren.
Vrijwel alle mensen die Stout be-
door Rolf Bosboom
MIDDELBURG - De helft
van de Zeeuwse basisscholen
krijgt de komende jaren extra
geld voor kunst- en cultuur
educatie. Het gaat om een be
drag van bijna elf euro per
leerling.
Het kabinet wil dat scholen
meer werk maken van kunst
en cultuur in het onderwijs.
De nadi-uk lag daarbij de
voorgaande jaren op de mid
delbare scholen. Sinds voxïg
jaar wordt er vooral ook geke
ken naar het basisonderwijs.
Scholen kunnen bij het minis
terie beroep doen op een fi
nanciële regeling.
Vorig jaar kregen al negen
tien Zeeuwse basisscholen
extra geld. Het ministerie
heeft nu bekendgemaakt dat
daar komend schooljaar 79
bijkomen, en in 2006-2007
nog eens 22. Daarmee komt
het totaal op 121, van de 245
basisscholen die de provincie
telt. Bij elkaar is daardoor
zo'n 200.000 euro beschik
baar voor culturele activitei
ten op de scholen.
Onevenwichtig
Opvallend is de onevenwich
tige verdeling van de betrok
ken scholen over de provin
cie. Veruit het best scooxd
Zeeuws-Vlaanderen, met in
2006 een deelname van 77 px'o-
cent van de scholen. Walche
ren zit dan op 47 procent en
de Oosterschelderegio op 32
procent.
In de gemeenten Kapelle en
Hulst doen vanaf volgend
jaar alle scholen mee. Gex-ing
is de deelname in de gemeen
ten Goes (3 van de 17 scholen)
en Schouwen-Duiveland (2
van de 23).
H. Leeman van Scoop, het
Zeeuws instituut voor sociale
en culturele ontwikkeling,
noemt die cijfers 'frappant'.
Een verklaring daax*voor is
volgens hem niet eenduidig te
geven. „Voor een deel is het
giswerk. De aanvragen zijn
wel onder meer beoordeeld
op de volgorde van binnen
komst. Dat betekende dus dat
scholen zelf alert moesten
zijn."
„Ik denk niet dat scholen
echt hebben zitten te slapen,
maar de bekendheid met de
regeling is nog gering. Het zit
niet echt in het systeem van
de scholen. Bovendien heb
ben ze het in deze tijd van het
jaar heel druk met andere za
ken." De goede score van
Zeeuws-Vlaanderen is vol
gens Leeman te danken aan
de netwerkorganisatie die het
onderwijs daar aan het opzet
ten is. Scoop gaat nog wel kij
ken naar de oorzaken van de
geringe deelname in vooral de
Oosterschelderegio. „Dat
wordt ongetwijfeld onder
werp van onderzoek."
Breder niveau
De bijdrage van 10,90 euro
per leerling is volgens Lee
man een substantieel bedrag.
„Maar je kunt er alleen iets
mee als je het bundelt en op
een breder niveau trekt. Dat
zie je vooral in Zeeuws-Vlaan
deren gebeuren, waar men in
clusters aanvragen heeft inge
diend."
Scoop heeft zogeheten nulme
tingen gedaan om het effect
van de extra investeringen te
kunnen onderzoeken. Daar
naast gaat de organisatie ook
letten op de kwaliteit. „Het is
niet de bedoeling dat die ene
oom die zo aardig gitaar kan
spelen, een vooi-stelling komt
geven." Vanaf 2008 kunnen
basisscholen volledig zelf be
slissen over de wijze waarop
zij hun totale budget beste
den. Het risico bestaat dat ze
het extra geld dat ze nu krij
gen voor kunsteducatie gaan
besteden aan heel andere za
ken. Leeman: „Daarom probe
ren we de scholen ertoe te be
wegen nu hun cultuurbeleid
goed te verankeren. Zeeuwse
centra voor kunsteducatie en
culturele organisaties spelen
daar al op in door x-egionale
en provinciale netwerken te
vormen. Scoop heeft daarbij
de regie.
Donderdag is het de landelij
ke dag van de cultuui-educa-
tie, met onder meer een con
gres in Utrecht.
j^jjarmfin van der Werf
[IOEDEKENSKERKE - Stoom
trein Goes-Borsele (SGB) opent
«terdag 25 en zondag 26 juni
et vernieuwde eindpunt in Hoe-
ikenskerke met allerlei activi-
„üen. Ook zaterdagavond is het
eest. Het eerste Pluumpot-mu-
jekfestival wordt bij het eind-
puni gehouden.
iHoedekenskerke is een oude
ippenloods door de SGB omge-
overd tot een attractiecentrum,
Kt een klompermakersmuseum
jn de Heinkenszandse klom-
Uakerij Traas, een cafetaria,
5 spoorwegspeelhoek en ver
slende modeltreinbanen.
|dens het openingsweekeinde
:op beide dagen van 10.30 tot
5.0(1 uur niet alleen het nieuwe
indpunt te bezichtigen. Op het
togramma staan ook veel spe
lactiviteiten, zoals rondrit-
n met mini-treinen, kramen
jet modelbouw, een expositie
n stationaire motoren, boog-
hieten en optredens van mu-
ikgroepen.
etot De Buffer gedoopte eind-
intvoorziening wordt vrijdag
ljuni overigens al officieel ge
lend door J. Gelok, burgemees-
rvanBorsele.
n de opening van De Buffer
«ra allure te geven, vindt za-
tdag 25 juni vanaf 19.00 uur
idePluimweide de eerste edi-
ivanPluumpop plaats. Op het
tival komen: de EJ-band uit
Limburgse Grubbenvorst,
Colijnsplaatse groep Natural
de coverband Punt-Uit uit
les.
EJ-band is een zeventienkop-
ge formatie die bigbandnum-
jrs brengt met zang van
lenn Miller en James Last én
•muziek laat horen van Blues
others, Abba en Pointer Sis-
is. De tweede band, Natural,
i eelt bekende oude nummers
nonder meer U2, Marianne
ithfull, Janus Joplin en Pro-
Harum. Tot slot geeft Punt-
I een show weg met muziek
j iDrukwerk, JJ Cale, Chubby
i Ecker, Eagle Eye Cherry en
1 if. Pluumpop duurt tot één
's nachts.
eeks activiteiten rond schrijver James Joyce op Bloomsday
door Emile Calon
Dit is het begin, zegt een vrolijke
Bennie Timbe. De in Mozambique
geboren man (32) heeft het over het
kwijtschelden van de schulden van acht
tien van de armste landen door de acht
vooraanstaande industrielanden. Hij
hoopt en verwacht dat ook zijn geboor
teland nu uit de negatieve spiraal van le
nen en afbetalen van schulden kan ko
men, zodat het zich nu echt kan ontwik
kelen.
Batikhandelaren op de markt in Maputo, Mozambique, wachten op klandizie. Mozambique is één van de achttien landen die
profiteren van de kwijtschelding van schulden door de G8. foto John Hrusa/EPA
boeren krijgen. De rijke landen bescher
men via importheffingen en tolmuren
de eigen markt, waardoor het voor pro
ducenten uit veel arme landen bijna on
mogelijk is om hun producten te expor
teren. De Mozambikaan benadrukt dat
zijn land pas echt geholpen is als de boe
ren gewoon geld kunnen verdienen.
„Als ze op een eerlijke manier kunnen
concurreren met anderen."
Dit weekeinde kwamen de ministers
van Financiën van de zeven rijke indus
trielanden en Rusland overeen dat de
schulden van achttien van de armste
landen worden kwijtgescholden. Het
gaat om schulden bij de Wereldbank, de
Afrikaanse Ontwikkelingsbank en het
Internationaal Monetair Fonds.
Martha Mutola, ook uit Mozambique,
vindt dat Bennie de zegeningen moet tel
len. Eindelijk, na vele jaren praten, ligt
er iju een akkoord, zegt ze meer tegen
hem dan tegen de rest van de wande
laars. Ze voorspelt dat er nu eindelijk
geld is om wat te doen aan het onder
wijs en het openbaar vervoer. Beide za
ken hebben volgens haar dringend geld
nodig. Het onderwijs in haar geboox'te-
land is volgens de 27-jarige vrouw zeer
beroerd. Er zijn maar een paar echt goe
de scholen, en het is bijna niet mogelijk
om zonder-, steekpenningen toegelaten
te worden tot die instituten. En nee, ze
is niet bang dat al het geld dat nu niet
betaald moet worden aan het aflossen
van de schulden, in de zakken van de
paar rijken" verdwijnt. Een beetje wel,
-Zo zegt ze, maar ze vex'wacht dat organi
saties als de Wereldbank en het IMF ge
degen zullen toezien op de besteding
van het geld dat nu niet moet worden af-
gedx-agen. Ook hoopt ze dat een deel
van het geld gebruikt wordt voor de me
dische zorg in haar vaderland. En voor
het opruimen van de mijnen die er ïxog
steeds liggen. „Nog elke dag raken er
mensen zwaargewond omdat ze op een
mijn trappen." Dus wat extra geld voor
medische zorg mag van Martha direct
opzij gezet worden.
Robert Cross (29), een Zimbabwaan,
vindt het zeer jammer dat zijn geboorte
land niet profiteert van de schuldenx-e-
ductie. Hij snapt direct dat het bewind
van president Robert Mugabe de toets
der kritiek niet kan doorstaan omdat
die bejaarde leider als een ware tiran re-
geex-t over Zimbabwe.
Hij wijst naar een land als Ethiopië, dat
wel behoort tot het rijtje van achttien
gelukkige landen. „Waarom Zimbabwe
niet en Ethiopië wel? In Ethiopië wordt
toch ook met scherp geschoten op de
monstranten? Daar zijn de afgelopen
week honderden oppositieleden opge
pakt en daar verdwijnen ook mensen."
Volgens hem doet het bewind van de
premier Meles Zenawi van Ethiopië wei
nig onder voor dat van Mugabe. „Ook
hij is een dictator die hoe dan ook aan
de macht wil blijven en daaxwoor alle
middelen gebruikt."
Mutola wijst nu ook Robex-t terecht. Op
nieuw stelt ze dat de Afrikanen de zege
ningen moeten tellen en niet moeten ver
vallen in verwijten. Volgens haar is dit
het begin van een nieuw tijdperk, moet
er positief gedacht worden en moet er
gebeden worden om te bereiken dat in
een volgende ovei'legronde de schuld
van nog meer landen wordt kwijt ge
scholden.
Robert vexwolgt dat hij blij is met de
hxdp die een aantal Afrikaanse en La-
tijns-Ameiikaanse landen krijgt. Tege
lijkertijd blijft hij heel cynisch, zo
blijkt uit het vexwolg van zijn verhaal.
Hij haalt een recent rapport van de Brit
se hulporganisatie ActionAid aan, waar
uit blijkt dat nog geen veertig cent van
elke euro bedoeld voor armoedebestrij
ding, daadwerkelijk voor dit doel wordt
gebxnxikt.
Volgens die hulporganisatie pi'ofiteren
vooral intexmationale consultants en be
drijven van de hulpstromen.
„Allemaal waar", aldus Mai'tha. „Maar
nu wordt er een nieuw begin gemaakt.
Nu is er een kans dat Afrika uit het dal
van armoede kan klimmen."
Maar het kwijtschelden van schulden is
volgens de Vlissinger niet voldoende, zo
zegt hij als het met Middelburgse vrien
den over de Markt in de Zeeuwse hoofd
stad loopt. „Wat nu nog moet volgen, is
het opheffen van alle handelsbelemme
ringen, zodat de boei'en in mijn land
kunnen concui'reren met die in Europa
en Noord-Amex'ika." Hoewel ze bijvoor
beeld veel goedkoper suiker produce
ren, kunnen ze niet opboksen tegen de
gesubsidieerde prijzen die de Europese
