Actief en
passief glas
PZC
W27
Reis boeken
Indische zomer in Den Haag
zaterdag 4 juni 2005
Opperste concentra
tie bij de glasblazer.
Foto's ARCHIEF/
HARRY VERKUYLEN
Leerdam en glas zijn al
zo'n 250 jaar met
elkaar verbonden. Het
stadje wil zich graag
presenteren als de
Glasstad van ons land.
Met het Glas Centrum,
het Nationaal
Glasmuseum, de Glas
Ronde en uiteraard de
Glasfabriek zelf. Maar
met de samenwerking
wil het nog niet op
alle fronten vlotten.
Door GERARD CHEL
Het is net alsof je in
een pot honing staat
te roeren. Meester
én Tsjech Marek Bat-
ko geeft ons les in het edele vak
dat glasblazen heet. Al komt er
van het blazen zelf niet zo veel
en gaat het er voornamelijk om
blaaspijp voortdurend te
draaien. Het vormeloze vloeiba
re glas wordt steeds stroperiger
en met behulp van mallen van
perenhout en nat schuurpapier
ontstaat aan het einde van de
pijp langzaam iets dat in ieder
geval ergens op begint te lijken.
Leuk en leerzaam, zo'n work
shop in het Glas Centrum aan
de Zuidwal in hartje Leerdam.
In een voormalige houtloods
aan de Linge geven binnen- en
buitenlandse glasblazers en
soms ook glaskunstenaars de
monstraties. Of les. Doe je mee
aan een workshop dan mag je
ook zelf een keer aan de pijp,
kom je alleen voor de demon
stratie dan blijft het bij kijken.
Voor het Glas Centrum - jaar-
Jijksgoed voor meer dan 40.000
bezoekers - is het seizoen weer
begonnen. En tot eind oktober
bruist het daar aan de Linge van
de activiteiten.
Talentenjacht
Soms deels uit eigenbelang,
want het Centrum sombert een
beetje over de toekomst van het
ambacht. Jonge glasblazers die
nen zich maar mondjesmaat
aan. Vandaar een nieuwe activi
teit: de talentenjacht. Elke
maand is er een workshop waar
gekeken wordt of onder de deel
nemers (vanaf zeventien jaar)
een nieuwe blazer schuil gaat.
t Glas Centrum ziet zichzelf
graag als ontmoetingsplaats
voor glasblazers uit diverse lan
den die tegelijkertijd hun am
bacht aan het publiek demon
streren. Vanaf een tribune met
plek voor honderdvijftig men
sen, kun je het maken van glas
van dichtbij meemaken. Terwijl
gepensioneerde glasblazers uit
leggeven.
kerdam wil zichzelf graag pro
moten als de Glasstad van Ne
derland. Dat lukt aardig, al zal
er nog wel wat meer water door
Glasblazer Arie van Loopik aan het werk in het Glas Centrum.
Glas Ronde
Het Glas Centrum heeft de Glas Ronde opgezet, een route door het centrum van Leer- HP*
dam langs zo'n beetje alles en iedereen die in glas doet. Waarbij je langs negen glasgale-^^j
ries en glasstudio's wandelt Op 9 juli is erals extraatje 'Magisch Glas', een evenement
waarin glas en magie worden samengebracht En op 9, 10 en 11 september kom je
langs de stands op de Internationale Glaskunstbeurs
In het centrum zijn ook diverse exposities Van 12 juli tot 4 september 'Water 2005', waarbij
glasmakers hun gedachten
bij water omzetten in glas, en
van 6 september tot 31 okto
ber 'Titamumstrijd', een expo
sitie waarin het experiment
met het samenbrengen van
glas en metaal centraal staat
Het Glas Centrum, Zuidwal 2,
tel. 0345-61 49 60,
www.qlascentrumleer-
dam.nl Geopend dinsdag
tot en met zaterdag
10.00-17.00 uur, zondag
12.00-17 00 uur, entree €5.
Het Nationaal Glasmuseum,
Lmgedijk 28, tel. 0345-61 27
14, www.nationaalqlasmu-
seum.nl Geopend dinsdag
tot en met zaterdag
11.00-17 00 uur, zondag
12.00-17 00 uur, entree €4,50.
Royal Leerdam Crystal, Lingedijk 8, tel. 0800-533 73 26, www.leerdamkristal.nl Voor rondlei
dingen (op elke eerste dinsdagmorgen en bij voldoende belangstelling ook op de derde dinsdag
morgen van de maand) tel. 0345-67 16 58, €8,50
Voor arrangementen zie www.daqjeleerdam.nl en www.beleefleerdam.nl.
de Linge vloeien voordat alle
glasattracties zich gezamenlijk
en als eenheid presenteren.
Ooit was er een plan om alles sa
men te voegen, maar dat ligt nu
ergens ver weg in een bureaula
de. Een soort van samenwer
king moet er uiteindelijk wel ko
men en de eerste kleine stapjes
zijn gezet. In april kwam een ge
zamenlijke promotiekrant uit
en er wordt nagedacht over een
gemeenschappelijke website.
Maar de drie belangrijkste at
tracties, Glas Centrum, Glasmu-
Leerdam mikt
met attracties op
verschillende
soorten toeristen
seum en Glasfabriek, hebben
voorlopig elk hun eigen glasar
rangement waarbij ze, merk
waardigerwijs, elkaar zelfs over
slaan. 'Dagje Leerdam' heet het
arrangement dat het Glas Cen
trum promoot, met als extra's
een rondvaart over de Linge,
een lunch en een stadswande
ling. En uiteraard een bezoek
aan het centrum zelf. Niet naar
de fabriek en niet naar het mu
seum. En kijk, glasfabriek en
glasmuseum aan de Lingedijk
hebben ook een eigen arrange
ment: 'Beleef Leerdam'. Waarbij
je zowel fabriek als museum be
zoekt, maar weer niet het Glas
Centrum.
En wil je als dagtoerist in Leer
dam alle attracties langs dan zul
je steeds opnieuw naar de kassa:
er is geen gecombineerde en-
treekaart. Zo'n kaartje laat nog
wel even op zich wachten. Bo
vendien, zegt Hans Pet van het
Glas Centrum, is het pubhek dat
naar het museum komt, toch
iets anders dan zijn eigen toe
schouwers. Anders gezegd: het
is dus maar de vraag of er vol
doende interesse bestaat voor
zo'n combikaartje.
Want laat het Glas Centrum
vooral het actieve ambacht
zien, het museum is meer pas
sief en richt zich hoofdzakelijk
op (moderne) collecties van glas
en kristal. De collectie bestaat
zowel uit kunstnijverheidsglas,
met voorbeelden van Serica en
Unica, als uit alledaags gebruiks-
glas grotendeels afkomstig uit
de fabriek van Royal Leerdam.
Naar eigen zeggen biedt het mu
seum - ondergebracht in de villa
van voormalig directeur Co-
chius - 'een representatief over
zicht van het Nederlands ver
nieuwingsglas uit de periode
1880 tot heden.' Verwacht in
het museum geen historie en
vroegere gebruiksvoorwerpen.
Wel is er een videopresentatie
waarbij onder meer het fil
misch meesterwerk 'Glas' van
Bert Haanstra wordt getoond.
Verder zijn er tijdelijke exposi
ties zoals tot 5 juni 'Leerdam in
Bloei', een tentoonstelling over
de ontwikkeling van bloemva
zen en 'Luie Vazen', experimen
ten in glas van Maria Blaisse en
Edwin Dieperink.
Ook de fabriek zelf doet een
duit in het zakje want glaskun
stenares Jelena Popadic heeft
ter gelegenheid van het zilveren
regeringsjubileum van konin
gin Beatrix een oranje vaasje
ontworpen. Waarmee een tradi
tie wordt voortgezet: Royal Leer
dam brengt sinds de jaren twin
tig van de vorige eeuw bij bijzon
dere oranjefeesten een of meer
dere vaasjes uit.
Alle fietsroutes op
een grote kaart
Alle fietsroutes van Nederland op één kaart.
Dat biedt de 'Landelijke Fietskaart' die vorige
week is geïntroduceerd. Op zich wel handig
om je te oriënteren, maar niet echt praktisch
in het gebruik want niemand doorkruist op
een zondagmiddag het hele land. De kaart is
uitgegeven door Buijten Schipperheijn, kost
tot 30 juni €3,50, daarna een euro meer.
Bij dezelfde uitgever verscheen ook de uit de
delen noord en zuid bestaande 'Sterkste fiets
kaart van Nederland'. Sterk, want van slijtvast
kunststof, is dit product zeker, maar ook hier
geldt dat er te veel op staat, bovendien in een
niet al te leesbaar lettertype. Elk deel kost
€9,50.
Het Landelijk Fietsplatform heeft het beter be
grepen en komt met de 'Fietsideeënkaart',
waarop vooral veel informatie ter voorberei
ding op een lange fietstocht. Geen kaart om
mee te fietsen, benadrukt het platform, maar
om ideeën op te doen en inzicht te krijgen in
de vele recreatieve fietsmogelijkheden in ons
land. Te koop voor €3,30.
Wie van mooie tuinen houdt, kan nu in Mid
den-Limburg volop genieten. In samenwerking
met zes Midden-Limburgse gemeenten zijn
twintig particuliere tuinen voor het publiek
toegankelijk en gekoppeld aan een fietsroute
via het knooppuntensysteem. De gratis folder
'Op de fiets door de Tuin van Limburg' geeft
meer informatie. Deze is af te halen bij VWs
in Noord- en Midden-Limburg of te bestellen
via de WV Roermond, tel. 0900-202 55 88,
www.lekker-qenieten.nl.
Noorderlicht
Schrijver en antropoloog Gerrit Jan Zwier
heeft een passie voor het noorden. Dat 'noorde
lijke gevoel' begint voor hem al op de Wadden
eilanden en in Ierland en strekt zich uit tot de
noordpool. Hoewel, de echte noordpool boeit
hem niet zo. 'Ik heb niets met de pool, die ein
deloze witte vlakte', zegt Zwier ergens op een
schip in de wateren rond Spitsbergen.
In zijn boek 'Zilverig licht (het noordelijk ge
voel 2)' neemt hij de lezer weer mee op diverse
reizen naar even zovele noordelijke bestem
mingen. Ontmoetingen met beren in Canada,
walvis jagen in IJsland, peddelen op Finse me
ren, het passeert allemaal de revue. Zwier is
dol op verwijzingen naar vroegere Nederland
se reizigers/schrijvers zoals Slauerhoff, Roland
Holst en Van Eeden, maar zorgt wel voor een
goede balans dankzij treffende beschrijvingen
van mensen die hij
onderweg ontmoet.
Zoals het Australi
sche echtpaar dat
reeds de hele we
reld heeft bereisd,
en opmerkt dat een
fles wijn in Noorwe
gen meer kost dan
een Caribische crui
se. AI deze ingre
diënten maken Zil
verig licht tot een
prettig geschreven
reisboek waar je
ook nog iets van op
steekt.
Zilverig licht door Gerrit Jan Zwier, uitgeverij Atlas,
€16,50, ISBN 9045014416.
Ik zie een (zee)ster
Wandelen langs het strand staat voor veel men
sen synoniem aan schelpen zoeken en vogels
kijken. De Strand- en Waddengids is dan een
prima leidraad. Mooie kleurenfoto's en korte,
duidelijke teksten vertellen wat er te zien is
langs de kusten van de Noordzee en Oostzee.
De uitklapbare kaft van het boek is tevens een
index met snel te vinden hoofdstukken als
kwallen, schelpdieren en zeesterren. Handig
als je opeens op zo'n dier stuit. De gids is ver
taald vanuit het Duits, misschien verklaart dat
waarom zelfstandige naamwoorden als schol
ekster en struikhei met hoofdletters zijn ge
speld.
Strand- en Waddengids door Georg Quedens, uit
geverij Fontaine, €11,90, ISBN 9059561147
ALICE PLEKKENPOL
In Den Haag staat de zomer in het teken
fanNederlands-Indië. Zo besteden tiental
len Haagse culturele instellingen aandacht
Indië. Het Gemeentemuseum bijvoor-
*eld heeft tussen 4 juni en 12 september
een expositie over mode en wonen in voor
lig Nederlands-Indië in huis. Uiteraard
Ontypische Indische kledingstukken te
öen als sarongs en kabaja's, maar ook kle-
öing die in Nederland werd verkocht en
pedaal voor gebruik in Indië was vervaar-
'jgd. De kamers zijn in tropische stijl inge-
Kht. Op 5,12 en 19 juni is er tevens pas-
ende gamelanmuziek, telkens van twee
otdrie uur 's middags. Meer informatie:
el 070-33 81 111,
&j!Memeentemuseum.nl.
ladurodam stelt Indië van 1 juli tot en met 26 oktober centraal. Het Tropenmuseum in Amsterdam
eent dan zo'n zestig antieke schaalmodellen van traditionele Indonesische bouwkunst uit aan de mi-
[iatuurstad. Meer informatie: tel. 070-416 24 00, www.madurodam.nl.
®dan is er natuurlijk nog de grote Pasar Malam Besar op het Malieveld. Het evenement is van 8 tot
11 met 19 juni en staat bol van dans, muziek, toneel, literatuur, lezingen en natuurlijk lekker eten
11 drinken. Het thema is dit jaar liefde, en daar kun je alle kanten mee uit. Een deel van het program-
a. zoals het nieuwe Tong Tong Festival met onder meer wereldmuziek, wordt afgewerkt in het
ineens nieuwe Cultuurpaviljoen, dat naast de tenten op het Malieveld komt te staan. Meer infor-
totie: tel. 0900-72 72 762, www.pasarmalambesar.nl.
Lekkere hapjes horen erbij op de Pasar Malam Besar.
Foto SERGE LIGTENBERG
Op pad in Amsterdam
De stichting Burcht houdt in juni enke
le thematische excursies in Amsterdam.
Op 19 juni is er een diamantwandeling
(start 14.00 uur, deelname €8), en op 25
juni is er een fietstocht door het ooste
lijk havengebied, waarbij deelnemers
zelf een fiets moeten meenemen. Hier is
het vertrek om 14.00 uur, deelname €6.
Belangstellenden moeten zich van tevo
ren aanmelden via tel. 020-624 11 66.
Vliegen door Rotterdam
Vliegtuigen door het centrum van Rot
terdam? Op 12 juni gebeurt dat tijdens
de Red Bull Air Race. Het belooft een
adembenemende race in de lucht te wor
den waarbij het vliegen vergeleken kan
worden met formule 1-races op de weg.
Centraal staan de termen sport, racen,
spanning, entertainment en show.
Langs de oevers van de Maas worden vijf
paar achttien meter hoge palen gevuld
met lucht opgesteld waar tussen gevlo
gen moet worden. Snelheid en acroba
tiek zijn hierbij onontbeerlijk. De klok
tikt ondertussen genadeloos door. De pi
loot die het parcours het snelst aflegt en
daarbij het minst aantal strafpunten
krijgt, wint. Rotterdam is één van de ne
gen locaties ter wereld waar deze races
in 2005 plaatshebben. Meer informatie:
www.redbull.nl.
Open Grachten Tuinen
In Amsterdam worden in het weekeinde
van 17 tot en met 19 juni weer diverse
bloeiende grachtentuinen opengesteld
die normaal voor het publiek gesloten
zijn. Bezoekers kunnen zo eens kijken
wat er doorgaans verscholen gaat achter
die fraaie grachtengevels tussen Amstel
en Brouwersgracht. Deelname kost €12,
de opbrengst gaat naar een goed doel.
Meer informatie: tel. 020-320 36 60,
www.qrachtenmusea.nl.
Rozenpracht in Arcen
De kasteeltuinen van Arcen geuren 11
en 12 juni zoet naar rozen. Tijdens het
rozenweekeinde demonstreert een ro-
zenkweker hoe rozen gesnoeid en vere
deld moeten worden. Er zijn rondleidin
gen van een halfuur door het Rosarium,
en rozenadviseurs beantwoorden vra
gen. In het kasteel is een tentoonstel
ling van rozenarrangementen en schil
derijen ingericht. Meer informatie: tel.
077-473 60 20, www.kasteeltuinen.nl.
Uit de kleren
Themapark Archeon in Alphen aan den
Rijn staat 11 en 12 juni in het teken van
textiel. Er zijn diverse demonstraties ma
teriaalbewerking en het publiek kan kij
ken naar modeshows. Zo wordt getoond
hoe onze voorouders in de prehistorie
reeds dierenhuiden bewerkten, en zijn
er feestelijke kostuums te zien zoals die
tijdens een Romeinse adellijke bruiloft
werden gedragen. Op veel plaatsen kan
het publiek actief aan de gang. Meer in
formatie: tel. 0172-44 77 44,
www.archeon.nl.
Kriebelige kruipers
Een beetje warme zon en ze komen
weer tevoorschijn: vliegende en kruipen
de insecten. Meestal zijn we er niet blij
mee, al kunnen ze soms heel nuttig
zijn. Museum Naturalis in Leiden laat
vooral jonge bezoekers tot en met 11 ja
nuari tijdens de expositie 'Jakkes, krie
belbeestjes' kennismaken met levende
mijten, vliegen, schimmels en mieren.
Ook zijn er spelletjes waarvan het pu
bliek meteen een boel wetenswaardighe
den opsteekt. Kinderen kunnen zelfs
het diploma Krieboloog halen. Meer in
formatie: tel. 071-568 76 00,
www.naturalis.nl.
