Nederland koos voor linzenmoes Terug naar af? Twist over goedkoop textiel uit China gaat dieper dan quota PZC Film by the sea Europese eenwording is volgens veteraan Max Kohnstamm niet te stoppen 4 juni 1955 zaterdag 4 juni 2005 CT-3 Staatssecretaris Medy van der Laan vu Film by the sea te weinig landelijk om er beurs voor open te trekken. De proviu Zeeland subsidieert het filmfestival wel, maarn al te enthousiast omdat het onvoldoende provinc le uitstraling heeft. En nu mijmert de Vlissin wethouder Poppe-De Looff hardop over het st( zetten van de gemeentelijke subsidie. Vlissinj doneert jaarlijks een ton; ongeveer een vijfder het totale budget van het festival, dat ven wordt bekostigd door donateurs en sponsors. Als het voornemen van de wethouder in dao wordt omgezet, zou dat wel eens de nekslag vi het festival kunnen betekenen, want de kans groot dat dan ook andere geldschieters afhak Het filmfestival is dit jaar toe aan zijn zevendee tie. Het groeide met kleine stapjes naar een bezi kersaantal van 28.000. Twee keer werd gepi beerd het festival een bredere basis te geven d gelijktijdig voorstellingen in Scheveningen teht den. Maar de provincie Zuid-Holland en de j meente Den Haag vreesden met een bodemloze; te worden opgezadeld. Vorig jaar kwamen slechts vierduizend bezoekers af op het Schevi ingse festival. Is Film by the sea dus niet meer dan een region filmfestival? Gelet op de bezoekersaantallen hun herkomst en het feit dat premières van gn films aan andere festivals is voorbehouden, is neiging groot de waag met ja te beantwoord Zelfs een eenmalige koppeling met de provinc hoofdstad was geen succes. Maar het aardige is juist dat Film by the sea uj pretendeert veel meer te zijn dan een regionaal e nement of de grote concurrent te kunnen zijn \j bijvoorbeeld Vlaanderen en Rotterdam. Daa] wordt het gesteund door de Vlissingse burgemd ter Van Dok, die het festival elk jaar weer opq vanuit het opgewekte standpunt dat de gemeei er telkens in september een bruisend evenemq bij heeft. En dat klopt. Als het festival daamaj jonge filmmakers stimuleert en een beroep doet de creativiteit van Vlissingers, zoals met het pc ject waarbij scholieren filmpjes van een mid maakten, dan is Film by the sea al gauw meer dl een elitair feestje voor genodigden en sponsors. Het idee van de wethouder om de subsidie schrappen, is dan ook geen waardeoordeel 01 Film by the sea. Vlissingen is op zoek naar ac ton aan bezuinigingen. Die zoektocht hoort thi in het Vlissingse gemeentehuis, maar Poppe-! Looff laat weinig elegant een proefballonnetje! waarop vrij mag worden geschoten. Mar Kohnstamm (91) is een Eu ropeaan van het eerste uur. Als secretaris van Jean Monnet, de visionaire Franse voorzitter van de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (EGKS), stond hij mede aan de basis van de op richting van de Europese Econo mische Gemeenschap (EEG), de voorloper van de EU. Het Neder landse 'nee' tegen de Europese grondwet betreurt hij zeer, maar Kohnstamm heeft te veel crises meegemaakt om nu in pa niek te raken. „Europa zal ook deze crisis overwinnen. Dit is niet het begin van het einde, maar het einde van het begin". door Hans Gertsen Geschrokken is hij niet van het Nederlandse 'nee' tegen de Europese grondwet. Na alles wat hij had gezien van de cam pagne hield Max Kohnstamm terdege rekening met de moge lijkheid dat het zou zou aflo pen. Al betreurt hij zeer, dat het nee werd. De prijs die Neder land daarvoor zal betalen is vol gens hem hoog. Hij haalt er een Bijbelverhaal bij; het verhaal van Jacob en Esau. Esau verkocht zijn eerstge boorterecht aan Jacob voor een schotel linzenmoes. Volgens Ko hnstamm heeft Nederland door 'nee' te zeggen tegen de grond wet een nog slechtere 'deal' ge daan dan Esau. Nederland heeft zijn prestige en invloed als een van de mede-oprichters van de EU voor niets weggegeven. „Bij de meerjarenbegroting zal Ne derland zeker een korting op de EU-bijdrage krijgen, maar die korting zouden we ook zonder de grondwet te verwerpen wel hebben gekregen. Onze invloed in Brussel zal voor langere tijd veel minder zijn. De huidige mi nister van Buitenlandse Zaken, Bot, was in zijn tijd als perma nente vertegenwoordiger (am bassadeur bij de EU-red.) in Brussel één van de invloedrijk ste mensen. Zo'n rol is voor een Nederlander voorlopig niet meer weggelegd. Het zal lang duren om dat weer Koningin Beatrix bedankt Max Kohnstamm voor diens toespraak tijdens het huwelijk van prins Constantijn en Laurentien Brinkhorst op 17 mei 2001. foto Marcel Antonisse/ANP op te bouwen", meent Kohn stamm. Ook al is hij al lang met pensioen, Kohnstamm blijft via zijn omvangrijke netwerk toch goed op de hoogte van wat er in de Europese hoofdstad speelt. Dat het Franse en het Neder landse 'nee' tegen de Grondwet het einde van het Europese een wordingsproces inluidt, gelooft hij niet. „Ik heb een beetje mede lijden met de tegenstanders. Die kunnen het proces niet stoppen, als ze dat al zouden willen. Het eenwordingsproces gaat verder, omdat het gedreven is door noodzaak. Veel zaken kun je veel beter regelen op EU-ni- veau". Het Franse en Nederlandse 'nee' zadelt Europa wel met een ste vig probleem op. Want de EU moet nu voorlopig verder be stuurd worden op basis van de afspraken die in het verdrag van Nice zijn vastgelegd. En die zijn verre van perfect en niet ge schikt voor een EU die inmid dels 25 leden telt. „De Grond wet was op veel terreinen een verbetering. Die zou Europa de mocratischer, opener en duidelij ker hebben gemaakt voor de bur ger". Dat Europa ook deze crisis uit eindelijk zal overwinnen, staat voor Kohnstamm vast. Het is niet de eerste crisis die hij mee maakt. Al in de jaren vijftig dreigde de toen nog prille Euro pese samenwerking te misluk ken doordat Frankrijk 'nee' zei tegen een ambitieus plan voor een gezamenlijke defensie. De Europese Defensie Gemeen schap kwam er nooit. Maar een jaar later kwamen de Europese regeringsleiders bijeen in het Ita liaanse Messina om de brokken te lijmen. Ze legden er de basis voor het verdrag van Rome, dat in 1957 de geboorte van de Euro pese Economische Gemeen schap betekende. „Die bijeen komst in Messina vond afgelo pen donderdag precies vijftig jaar geleden plaats", zegt Kohn stamm. Hoewel hij geen voorstander is van referenda, hebben de volks raadplegingen in Frankrijk en Nederland ondanks de uitkomst ook veel positiefs opgeleverd, meent de Europeaan van het eer ste uur. Vooral het feit dat er nu ineens breed- en heel intensief over Europa gedebatteerd wordt. „De argumenten zijn lang niet altijd goed, maar het feit dat Europa eindelijk in de belangstelling van de burger staat, is winst". Kohnstamm put daar veel hoop uit. „Eindelijk leeft Europa ook bij de burger. Dit is niet het begin van het ein de, maar het einde van het begin van Europa". Vijftig jaar lang konden politici bouwen aan meer Europese samenwerking zonder veel rekenschap af te leg gen aan de burger. Die periode is definitief voorbij, volgens Ko hnstamm. „Europa zal ook deze crisis overwinnen. En er sterker uit komen". Globalisering Veel kiezers in Nederland en Frankrijk hebben waarschijn lijk 'nee' gestemd omdat de ver anderingen in Europa hen te snel gaan. Maar de rest van de wereld verandert zo mogelijk nog sneller. De globalisering is volgens Kohnstamm niet meer te stoppen. Landen als China en India ontwikkelen zich ongeloof lijk snel. Tegelijkertijd vergrijst Europa in hoog tempo. „De men sen in Nederland moeten over hun dijken heen durven te kij ken en zich afvragen hoe de we reld er over 25 jaar uit zal zien", zegt Kohnstamm. Hij is er van overtuigd dat de Nederlanders dan alleen maar kunnen conclu deren dat Nederland in de snel veranderende wereld behoefte heeft aan een sterk Europa. „Als je niet overspoeld wilt wor den door de globalisering en hecht aan het overeind houden van een minimum aan sociale be scherming en beschaving, is het idee dat je dat alleen kunt berei ken een enorme overschatting van de positie van Nederland in de wereld." Kohnstamm: „De Europese Unie is geen machtsblok of su- permacht-in-wording, maar een vorm van samenwerking die het landen mogelijk maakt om zon der geweld gemeenschappelijke problemen op te lossen. Het is een unieke vorm van samenwer king, waarop ze in veel delen van de wereld jaloers zijn. Een goed alternatief is er niet". GPD Chinese producenten van goed kope textiel graven het graf voor de Europese en Amerikaan se fabrikajiten. Het hek is van de dam sinds opheffing van de importquota op 1 januari 2005. Het Westen ziet met lede ogen aan hoe de markteconomie haar werk doet. door Erwin Tuil In de Verenigde Staten krijgen industriëlen acute maag kramp van het begrip 'The Chi na Price'. Want alles wat ze in eigen land kunnen maken, kan goedkoper worden vervaardigd door een Chinese concurrent. Er is niet tegenop te boksen, zo concludeerde Business Week eind vorig jaar. De gemiddelde Amerikaanse fabrieksarbeider beurt ruim 21 dollar per uur, terwijl zijn Chinese collega bet moet doen voor 64 dollarcent. Die gedachtengang geldt dus ook voor textiel. Veel goedkoper dan in het Rijk van het Midden kan het niet. Op het eerste ge zicht is dat een concurrentie voordeel waar de dure Europese Unie en de Verenigde Staten nooit tegenop kunnen. De toetre ding van China tot de Wereld handelsorganisatie leidde tot het opheffen van de importquo- ta voor Chinese textiel. Dat kwam niet uit de hemel vallen, maar staat in het stappenplan naar een volledige gelijkwaardi ge positie van China in de we reldhandelsgemeenschap. De EU en de VS wisten wat er aan zat te komen. De Westerse pro ducenten wisten het zo goed dat ze fors investeerden in de Chine se textiel. De fabrikanten van textielmachines deden goede za ken. In 2003 importeerde de Chi nese textielindustrie voor 4,6 miljard dollar aan machines. Twee maten In het stappenplan staat ook dat de EU en de VS die barrières weer kunnen opwerpen als de Chinese export van een product, in dit geval textiel, de eigen fa brikanten bedreigt. En dat is het geval, vinden beide handels blokken. China zegt dat de Euro pese en Amerikaanse statistie ken niet deugen en dat er geme ten wordt met twee maten. Als de VS ergens handelsbarrières tegenkomen is het huis te klein. Maar zodra de rollen omge draaid zijn, dan is er kennelijk een recht voor de VS om zelf bar rières op te werpen. Als China meer exporteert betekent dat dat er kennelijk vraag is naar Chinese goedkope textiel. Zo werkt de markteconomie. Er is in de EU en de VS een koper smarkt die graag minder geld wil neerleggen voor textiel van matige kwaliteit die vaak wordt geproduceerd onder omstandig heden waarin de koper niet zou willen werken. Zolang die markt kiest voor prijs en niet voor productie uit eigen omge ving, kan China exporteren en een deel van de markt verove ren. Het prijsvoordeel zal blij ven zolang er een ogenschijnlijk onuitputtelijk reservoir is van laaggeschoolde, goedkope ar beidskrachten. Maar het is niet alleen de lage prijs die syno niem is aan Chinese textiel. Chi nese verkopers geven toe dat de kwaliteit van de eigen productie Vrouwen maken T-shirts in de Bo Tak-fabriek in Dongguan, een stad in het zuiden van China. De Chinezen produceren goedkoop en klanten in het buitenland kopen hun spullen liever dan de duurdere van eigen bodem. foto King Cheung/RTR niet altijd even goed en constant is. De angst voor de 'China Pri ce' is niet helemaal onterecht. De wijze waarop de EU en de VS omgaan met de toename van Chinese textiel op hun thuis markten is waarschijnlijk con traproductief. Het is namelijk een gotspe om een van zelfver trouwen barstend China te con fronteren met quota. China laat zich niet piepelen, zo draagt de regering al bijna twee jaar uit. Er zal door Brussel en Washing ton een andere list moeten wor den bedacht. GPD Nou hoor ik toch ineens bij de ver liezers. Wat een kater! Ik zoek naar troostende argumenten. Ach, waarom hebben we ons eigenlijk zo druk gemaakt? Dat die vermaledijde grondwet er niet komt, so what? En ei genlijk was het helemaal geen grond wet, alleen maar een verbeterde versie van het voorgaande verdrag van Nice, een verschil van 10 procent, zeggen ze. Allez, ook zonder dat verschil is er le ven na de dood. Ik overdenk dit als ik op de dag na het Franse nee tegen Europa op weg ben naar het Zuiden en in vier landen de ochtendkranten lees: eerst onze Volks krant ('Nee, met een lange nagalm'), de Belgische Standaard ('Crisis in Euro pa'), de Franse Figaro ('NON' in drama tische koeienletters), en de Spaanse Vanguardia ('Un portazo', een opdof fer). Aan het eind van de dag maakt de omslag van The Economist er nog een stekelige grap van: de partituur van La Marseillaise, 'a Song for Europe', waar in de aanhef van 'Allons enfants de la patrie' is vervangen door een repete rend 'non,non,non': het blad is altijd al tegen geweest en maakt zich nu op in leedvermaak. Maar ik ben er niet gerust op want er is veel meer boven water gekomen dan wat die nieuwe grondwet behelsde. En daarmee bedoel ik niet eens alleen dat er puur nationale ongenoegens jegens Chirac en Balkenende zijn binnengeslo pen in een stemming die daar niet over ging. Nee, het gaat om al die dingen die de toekomst van Europa doen wanke len. Want de tegenstemmers zeggen dan wel dat zij niet tegen Europa zijn, maar hun tegenargumenten gaan in fei te veel verder dan die grondwet: de vrije markt, de euro en de monetaire unie, het sociale gezicht, de uitbreiding naar Oost Europa en verder... allemaal zaken die sinds het Stichtingsverdrag van 1957 al vaststonden en die dus een grote stap terug nodig zouden maken. Natuurlijk, we leven nu in een andere, meer ingewikkelde wereld en wat toen goed leek, hoeft dat nu niet te zijn. Voor Brussel een reden om met nieuwe spelregels een stap vooruit te zetten, voor de burgers liever een stap terug. En inderdaad, in het toenmalige Euro pa van zes welvarende buurlanden leek het vrije verkeer van kapitaal, perso nen, goederen en diensten een logische en goede zaak. Maar met alles wat op de val van de Berlijnse muur gevolgd is, ligt dat nu anders: onze ondernemin gen naar elders, vreemde vrachtwagens op onze wegen, Poolse loodgieters in on ze huizen, Roemeense immigranten op onze arbeidsmarkt, Iraanse asielzoe kers in onze opvangcentra... Verder terug in deze gedachtengang stuiten we ineens op een heel ander Eu ropa, de toenmalige Unie als kind van de Tweede Wereldoorlog, het kind dat toen werd geboren om het na-oorlogse Duitsland aan banden te leggen. Na dien is dat kind groot geworden toen we ons in de Koude Oorlog tegen het IJ zeren Gordijn moesten verenigen. Die twee noodzaken zijn verdwenen en daarmee onze oorspronkelijke raison d'être. Tegelijk is de nieuwe noodzaak tot blokvorming - China, India, de Azia tische tijgers en de hegemonie van onze Angelsaksiche bondgenoot - nog niet echt tot ons doorgedrongen. Daarmee is dit referendum over de vraag of het een tandje meer moet zijn dan het ver drag van Nice, uitgedraaid op een von nis over de Europese Unie als zodanig. Door mij in mijn ja-stem - zie deze ru briek van twee weken geleden - te be perken tot die simpele vraagstelling, heb ik dat allemaal niet meegewogen. Stom! Misschien heeft The Economist toch gelijk en moeten we terug naar Af: U krijgt 200 euro. Maar er is nog wat anders: nu hoor ik een aantal van onze voorlieden ineens zeggen dat ze de smaak te pakken heb ben en dat ze wel meer van zulke refe renda willen. Ja, in de euforie van dit moment willen ze natuurlijk niet tegen het Volksempfinden ingaan. Maar ik zou zeggen: denk nou even na, want het blijft een onding: meestal krijg je, zoals nu, een verkeerd antwoord op een juis te vraag of een juist antwoord op een verkeerde vraag. Dat het in Zwitser land goed werkt, doet daar niets aan af: daar gaat het per traditie over tast bare zaken die zich voor een simpel ja of nee lenen. Maar elders, zoals bij ons, is het een novum dat kan ontaarden in een vergaarbak voor - van links tot rechts uiteenlopende - sentimenten en dieperliggende frustraties. Zo valt moeilijk te ontkennen dat in ons nee van nu ook de nasleep van het onver werkte Fortuyn-gevoel is terug te vin den. Ja, voor een fietspad of een koopavond, akkoord. Maar kernenergie, reke ningrijden, het zorgstelsel? Dat zijn ui terst ingewikkelde zaken met conse quenties en vertakkingen naar allerlei beleidsterreinen. Zeg daar als gewone burger maar eens ja of nee op. Daar hebben we nu juist onze volksvertegen woordigers voor gekozen. In zo'n verte genwoordigende democratie is een refe rendum eigenlijk een contradictio in terminis. En ook het argument dat het een bijkomend hulpmiddel is om de stem van het volk te doen klinken snijdt, op de keper beschouwd, geen hout. In wezen ondermijnt een referen dum het gezag van degenen aan wie wij dat gezag nu juist hebben toever trouwd. Doen ze dat niet goed, dan kun nen we twee dingen doen: we sturen ze bij de volgende verkiezingen naar huis of - als het de spuigaten uitloopt - doen we dat nu meteen bij parlementaire meerderheid. Nu zijn onze politieke partijen ook nog zo ondoordacht ge weest om dit raadplegend referendum bindend te verklaren, aldus de verwar ring ten top drijvend. Want dat is - zo als oud-minister Van den Broek terecht opmerkte - constitutioneel zeer discuta bel. Wie immers heeft het in onze demo cratie nu voor het zeggen: een regering die de grondwet nota bene al heeft on dertekend (want het referendum zou toch alleen raadplegend zijn?), de nee-stemmers die eigenlijk iets heel an ders willen, de parlementaire meerder heid die geen nee wilden stemmen? Zo zie je maar waar 'leuke dingen voor de mensen' toe kunnen leiden: een imbrog lio, een verwarring... Arnold van Niekerk GASFUSIE - De gemeente Goes en Provinciale Staten hebben overeenstemming be reikt over het samenvoegen van het gemeentelijke en pro vinciale gasbedrijf. De nieuwe onderneming zal Gasvoorzie- ning Midden-Zeeland (GMZ) gaan heten. Wanneer de gele genheid zich voordoet, zal de gemeente Middelburg worden voorgesteld ook in de GMZ te stappen. ZILVERMEEUWEN - Naar schatting zijn er in ons land 25.000 paren zilvermeeuwen, en dat is te veel. De laatste ja ren is duidelijk geworden dat de meeuwen de overige stand veel schade toebreng? door eieren en zelfs levenj jongen op te eten. Om het aai tal meeuwen terug te brenj tot ongeveer 2500 paren, met strychnine vergf brood naast de nesten word TIJGER - Door de straten het Franse Duinkerken hd gisteren enige tijd een tijfl rondgelopen. Het dier was oir snapt uit zijn circuskooi zorgde voor paniek op straa: Personeel van het circus w de tijger te vangen voordat» ze het strand bereikte. Hoofdredactie: A. L. Oosthoek D. Bosscher (adjunct) A. L. Kroon (adjunct) Centrale redactie: Stationspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel: (0113)315500 Fax: (0113)315669 E-mail: redactie@pzc.nl Lezersredacteur: A. J. Snel Stationspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel: (0113)315660 Fax: (0113)315669 E-mail: lezersredacteur@pzc.nl Middelburg: Buitenruststraat18 Postbus 8070 4330 EB Middelburg Tel: (0118)493000 Fax:(0118)493009 E-mail: redwalch@pzc.nl Goes: Stationspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel. (0113)315670 Fax. (0113)315669 E-mail: redgoes@pzc.nl Terneuzen: Willem Alexanderlaan 45 Postbus 145 4530 AC Terneuzen Tel. (0115)645769 Fax. (0115)645742 E-mail: redtern@pzc.nl Hulst: Baudeloo 16 Postbus 62 4560 AB Hulst Tel: (0114)372776 Fax:(0114)372771 E-mail: redhulst@pzc.nl Zierikzee: Grachtweg 23a Postbus 80 4300 AB Zierikzee Tel: (0111 >454651 Fax:(0111)454657 E-mail: redzzee@pzc.nl Opening kantoren: Maandag t/m vrijdag van 8.00 tot 17.00 uur Zierikzee en Hulst: 8.30 tot 17.00 uur Internetredactie: Postbus 31 4460 AA Goes E-mail: web@pzc.nl Bezorgklachten: 0800-0231231 op maandag t/m vrijdag gedurende de openingstijden; zaterdags tot 12.00 uur. Abonnementen: 0800-0231231 autom. afschrijving acceptgiro per maand: 19,95 n.v.t per kwartaal: 58,00 60,25 per jaar: €222.50 226,50 Voor toezending per post geldt een toeslag. E-mail: lezersservice@pzc.nl Beëindiging van abonnementen uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor hel einde van de betaalperiode. PZC, t.a.v. lezersservice. Postbus 314460 AA Goes Losse nummers per stuk. maandag t/m vrijdag: 1,25 zaterdag: 1,75 Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW Bankrelaties: ABN AMRO 47.70.65.597 Postbank 35.93.00 Advertenties: Alle advertentie-orders worden uitgevos! overeenkomstig de Algemene Voorwaarden van Wegener NV en volga# de Regelen voor het Advertentiewezen. Overlijdensadvertenties: maandag t/m vrijdag: tijdens kantooruren zondag: van 16.00 tot 18.00 uur Tel. (0113)315555 Fax. (0113)315549 Personeelsadvertenties: Tel: (0113)315540 Fax:(0113)315549 Rubrieksadvertenties (kleintjes): Tel. (0113)315550 Fax. (0113)315549 Voor gewone advertenties: Noord- en Midden-Zeeland Tel. (0113)315520 Fax. (0113)315529 Zeeuws-Vlaanderen Tel: (0114)372770 Fax:(0114)372771 Business to Business/Onroerend goef Tel: (076)5312277 Fax: (076)5312274 Internet: v v.pzc.nl/adverteren It gebruikt voo' oS Auteursrechten voorbehouden Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van het Wegener-cc aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een bestar (abonnementen)admïnistratie en om u te (laten) informeren over voor u relevan.. ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvuldig geselectff de derden. Als u op deze informatie geen prijs stelt dan kunt u dit schriftelijk melden bij. PZC4 zersservice. Postbus 314460 AA Goes. Behoort tot WGGGNGR

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2005 | | pagina 4