Gerrit Zalm ziet imago verbleken PZC Nederlands nee dreunt krachtig door in een vertwijfeld Europa PZC Leger des Heils Europees boegbeeld loopt fikse averij op De gedroomde WD-premier is verworden tot snauwende schatkistbewaarder 3 juni 1955 vrijdag 3 juni 2005 door Hans van Soest Voor velen was de onvrede over de euro een van de be langrijkste redenen om tegen de Europese Grondwet te stem men. Symbool voor die euro staat Gerrit Zalm. Nog niet zo lang geleden een van de popu lairste politici van Nederland, inmiddels een man die worstelt met zijn slechte imago. Het gaat niet goed met Gerrit Zalm. Zijn schaterlach heeft plaats gemaakt voor een ver wrongen grijns. Snauwend rea geert hij op kritiek dat hij de gulden verkwanseld zou hebben bij de inwisseling van de euro, dat hij mede schuldig is aan de economische recessie waar Ne derland in zit. Een paar jaar geleden scoorde goudhaantje Zalm nog dikke achten in populariteitspolls on der de bevolking. Inmiddels moet hij genoegen nemen met magere vijfjes. Ook binnen zijn eigen WD is zijn statuur afge brokkeld. Was hij tot voor kort nog de gedroomde premierkan didaat, inmiddels moet hij Hans Wiegel, Rita Verdonk en Henk Kamp voor zich dulden wan neer WD'ers wordt gevraagd wie de partij bij de volgende ver kiezingen moet leiden. ..Gerrit is veranderd toen hij lijsttrekker werd bij de vorige verkiezingen", vertelt oud-mi nister Bram Peper, vriend en voormalig collega van Zalm. „Toen is er iets met hem ge beurd. In de paarse kabinetten kon hij .als relatieve nieuwko mer in de politiek zijn onbevan genheid, deskundigheid en natu relle karakter ontplooien. Hij was als minister van Financiën een gezellige stopper-spil, om het maar eens in voetbaltermen te zeggen." Verkrampen „Toen hij lijsttrekker voor zijn partij werd, moest hij ineens de midvoor-positie bekleden en die lag hem niet. Dat is een kwetsba re positie, je hebt meer verant woordelijkheid, je wordt van al le kanten aangevallen en moet ogen in je rug hebben. Die heeft hij niet. Hij is alles behalve ge slepen genoeg voor the art of po litics." Peper zag Zalm in zijn nieuwe rol verkrampen. Hij oog de onzeker, minder relaxed. „Fi nanciën doet hij met zijn pink, maar de onzekerheid over zijn leidersrol binnen de WD verg de zijn tol. Hij was de gewone jongen die er in 2003 niet in slaagde om de stem te winnen van de gewone man. Hij vindt het heel erg dat de bevolking hem niet meer vertrouwt. Dat vreet aan hem, hij verkrampt er door. Hij staat als minister van Financiën symbool voor de slechte economie van het mo ment, en als je kwetsbaar over komt, springt iedereen bovenop je om je klappen te geven." De omslag in waardering voor Zalm is fascinerend, vindt Bart Maussen. Maussen, imagodes- kundige en directeur van Lead Public Relations, wijst erop dat Zalm nog precies dezelfde man is als een paar jaar geleden toen hij nog op handen gedragen werd. „Hij heeft humor, is altijd zichzelf. Allemaal eigenschap pen die men over het algemeen waardeert in politici." Toch is er de laatste tijd wel wat ge beurd. „Het nieuws dat de gul den te goedkoop ten opzichte van de Duitse mark de euro zou zijn ingestapt en Zalms verbe ten strijd tegen Frankrijk en Duitsland die zich niet aan de Europese begrotingsregels hiel den. Iets waarvan hij van tevo ren had kunnen weten dat hij het zou verliezen en wat bij de burger het gevoel versterkte dat je als klein landje machteloos bent in Europa. Die sentimen ten speelden gisteren mee bij de nee-stemmers." Net als Peper heeft Maussen Zalm de laatste twee jaar zien verstijven. „Zijn mimiek is ver- betener geworden, hij komt ach terdochtig over. Ook al bedoelt hij het niet zo, zijn lach oogt in- .eens sluw in plaats van joviaal. Onder Paars kende hij weinig te genslagen; hij was een succesvol minister. Nu het slecht gaat, lacht hij nog steeds en dan wordt die lach anders geïnter preteerd." Volgens Maussen zou het Zalms imago goed doen wan neer hij minder de neiging had zijn gelijk te halen. „Je kan met nog zo veel onderzoeken zwaaien die uitwijzen dat de eu ro het leven grosso modo niet duurder heeft gemaakt, als de burger dat wel ervaart in de su permarkt moet je dat niet blij ven ontkennen. Zalm moet be grip tonen voor de problemen van de burger. Zenuwtrek Tekenend voor de manier waar op hij overkomt, is Zalms ze nuwtrek met zijn oog. „Die wordt uitvergroot op tv. Ieder een ziet dat hij niet lekker in zijn vel zit. Hij worstelt natuur lijk ook met zijn rol binnen de VVD. Hij wordt zenuwachtig van de slechte peilingen. Van Aartsen heeft hem op een zij spoor gezet, terwijl iedereen ziet dat Van Aartsen een veel min der krachtige persoonlijkheid heeft dan Zalm." „Toch kan hij zó weer lijsttrek ker worden bij de volgende ver kiezingen. Zalm heeft in poten tie betere papieren dan de seks loze, bekakte Van Aartsen en oudgediende Wiegel. Dan moet hij wel dringend iets doen aan zijn communicatie. Af en toe je ongelijk bekennen, ook al denk je dat je gelijk hebt." Frits Huffnagel was speechschrijver van Gerrit Zalm toen hij lijst trekker was bij de vorige verkie zingen in 2003. In die campagne was voor het eerst duidelijk dat zijn imago afkalfde. „Daar had den we behoorlijk veel last van, kan ik wel zeggen", aldus Huffnagel. „Zalm werd door on ze tegenstanders afgeschilderd als onbetrouwbaar. Hij zou de LPF een dolk in de rug hebben gestoken bij de val van het eer ste kabinet-Balkenende." Huffnagel vervolgt: „Als je lang op dezelfde plek zit, krijg je last van slijtage. Dat heb je bij Ruud Lubbers en Wim Kok gezien en dat zie je nu ook bij Gerrit Zalm. Daar komt bij dat het eco nomisch slecht gaat. Daar word je als minister van Financiën nooit populair van." De beperkte houdbaarheidsda tum van politici speelt zeker mee bij Zalms tanende populari teit, denkt Bram Peper. Ook de onmogelijke rol waar hij in zit. Hij is een uitzonderlijk ervaren minister die moet dienen onder een onervaren premier, terwijl Zalm Balkenende, toen die nog kamerlid was, nooit echt serieus heeft genomen „Af en toe zal hij wel eens den ken: daar had ik óók kunnen zit ten. In die rol voelt hij zich niet lekker. Als hij wel premier was geworden, was hij denk ik een stuk ontspannener geweest. Nu is hij soms zo verstard. Soms zeg ik wel eens: kom op Gerrit, je kan het. Je wilde toch zo graag met het volk communice ren?" GPD Minister De Geus van Sociale Zaken overhoop met het Leger des Heils, subsidie wil gebruiken om twee mosi vrouwen onder te brengen bij het project Wen vrouwen in Zierikzee. Omdat het Leger weigei twee zelf in dienst te nemen, heeft De Geus des sidie van twee ton teruggetrokken. Luitenant-k nel Voorham vindt dat de minister discrimini omdat het Leger als organisatie die werkt va het christelijk geloof, het recht heeft uitsluii christelijke werknemers aan te stellen. Maar woord discriminatie is verkeerd gekozen: doo beide vrouwen via een detachering elders onde brengen, dacht het Leger een slimme truc te 1 ben gevonden om zowel de subsidie binnen te len als de vrouwen aan werk te helpen. De Gei er niet ingetrapt. Het voorval maakt nog eens duidelijk dat het ger weliswaar als een nuttige hulporganisatie fi tioneert, maar in de eerste plaats een zeer str kerkgenootschap is. Het Leger des Heils ontv; jaarlijks meer dan 130 miljoen euro van heti Dat is negentig procent van de totale inkom van het Leger, dat het verder moet hebben van gen bijdragen van cliënten en leden van de k giften van het publiek en de opbrengsten van leggingen en de verkoop van tweedehands klei en goederen. Verreweg het meeste geld gaal aan professionele hulpverlening, zoals de dag nachtopvang, waar menige gemeente gretig profiteert. Het Leger des Heils ziet het als taak, 'het evangelie van Jezus Christus te predi en in zijn naam menselijke nood te lenigen zot enige vorm van discriminatie'. Dat die twee d stellingen samengaan, bewijst het Leger al jaar. Maar inmiddels is het strikte onderscheid: sen de doelgroep van het leger en zijn eigen org satie steeds moeilijker uit te leggen. Tijden vei deren, zo merkten de omroepzuilen NCRV enü al eerder en zij lieten hun eis vallen dat werl mers de juiste geloofsovertuiging moesten hebl Daar komt bij dat het Leger er financieel niet weldig voor staat. Vooral doordat de inkom uit de verkoop van kleding en goederen sterk ruglopen, staat het huishoudboekje onder dt Dit voorjaar zag het zich genoodzaakt, een reoi nisatie door te voeren die veertig van de ruim d duizend personeelsleden hun baan gaat kos Een Leger des Heils dat voor de toekomst ki zal afscheid moeten nemen van denkbeelden niet bij die toekomst passen. Nieuwe botsin met de overheid als geldschieter zijn anders ni( voorkomen. door Jaco van Lambalgen Overal dook hij: op scholen, universiteiten, in de speciale Europese tram en in actualiteitenprogram ma's. Aan staatssecretaris At- zo Nicolaï (45) heeft het niet gelegen. Hij heeft zich maan denlang onvermoeibaar in gezet voor de Europese grond wet. En toch wordt bij de zoektocht naar schuldigen vooral naar Nicolaï gekeken, nu de kiezers zich volmondig tegen het nieuwste project van Europa hebben gekeerd. Als staatssecretaris Europese Zaken was Nicolaï de spil van de referendumcampagne van het kabinet. Hij wilde eer lijk de voors en tegens van de grondwet laten zien. Zo verde digde hij op 17 mei in de Tweede Kamer de extra 3,5 miljoen euro die de regering in de grondwetscampagne wil de steken. Maar hoeveel velletjes genu anceerde spreekpunten Nico laï zijn collega-bewinds lieden ook meegaf, ze hadden er geen boodschap aan. De één dreigde dat bij een nee 'het licht uit gaat' (Brink horst), een ander verwees naar de oorlog in Bosnië (Don- ner) en de derde zei dat men sen die twijfelen maar beter niet moesten gaan stemmen (Bot). Nicolaï verbeet zich in de coulissen, hij kon als een voudig staatssecretaris deze eigengereide ministers niet in tomen. Tragiek Het is de tragiek van de staatssecretaris dat hij vooral het lastige sjouwwerk achter de schennen doet. Hij coördi neert het Europese beleid van het kabinet, houdt als een spin in het web in de gaten of wat de ene minister zegt wel overeenkomt met wat de ande re wil. Hij vergadert, stuurt bij en overlegt met de Europe se partners. Erg eervol is het allemaal niet. Neem zijn andere grote pro ject: het Nederlands voor zitterschap van de EU in het laatste halfjaar van 2004. De voorbereiding daarvan, moei zaam na alle politieke onrust in Nederland, was voor een groot deel het werk van Nicolaï. Maar tijdens het voorzitterschap was het mi nister van Buitenlandse Za ken Ben Bot, die als voorma lig topambtenaar uit Brussel de schijnwerpers kon opzoe ken. Het voorzitterschap werd een succes, het moeilijke dossier van de toetreding van Turkije werd keurig afgesloten en de eer ging grotendeels naar Bot. De minister overvleugelde zijn staatssecretaris zozeer dat de Kamer erop aandrong dat Bot zich vanaf 2005 weer met de rest van de wereld moest gaan bezighouden. En dan te bedenken dat Europa redelijk onbekend terrein was voor Nicolaï toen Zalm hem in 2002 vroeg voor het ka binet Balkenende-I. Cultuur Nicolaï, doctorandus politico logie, kwam in 1998 voor de VVD in de Tweede Kamer. Daarvoor had hij zich voorna melijk met cultuur bezigge houden, als ambtenaar op WVC, bij de Raad voor de Kunst en de Raad voor de Cul tuur. Ook in de Kamer deed hij cul tuur. Toen de WD hem voor droeg, ging iedereen ervan uit dat hij in het kabinet ook op die post terecht zou komen. Het werd, ook tot zijn eigen verbazing, Europese zaken. Na de val van Balkenende-I in 2003, bleef Nicolaï op zijn post. De scepsis over de EU, schok te de staatssecretaris. Hij zet te alles op alles om het tij te keren. De partijen, die het re ferendum gewild hadden, ble ven lang stil. Nicolaï veiweet hen 'als bange konijnen in de koplampen van het kabinet te zitten kijken'. Hij is nu zozeer het boegbeeld van de campag ne dat er in Den Haag zacht jes op gezinspeeld wordt dat hij zal opstappen. Zodat de politiek kan zeggen dat zij naar het 'nee' heeft geluis terd. Vooralsnog heeft Nicolaï zelf daar geen oren naar. „Ik overweeg niet af te treden. Dit ging over de grondwet, niet over het kabinet", ver klaarde de staatssecretaris gisteren. GPD van onze redactie buitenland Duitse media kijken met een mengeling van ongeloof en fascinatie naar de opstand van de kiezers in eerst Frankrijk en vervolgens Nederland tegen Brussel. 'De Nederlanders zijn niet ineens merkwaardige zon derlingen geworden', stelt de links-liberale Süddeutsche Zei- tung haar lezers gerust. 'Ze zijn nog altijd tolerant, open en Eu ropa-gezind.' De commentator ziet de uitslag van het Nederlands referendum als een bewijs dat het 'absurd' is over een gecompliceerde en lan ge verdi'agstekst een referen dum te organiseren. 'Polemiek, populisme en eenzijdige mislei dende informatie domineerden het debat en verklaren de afwij zing'. concludeert de Süd deutsche. Duitse oppositielei ders schuiven de regeringen in Berlijn en Parijs de schuld in de schoenen voor het debacle. „Zij doen alsof de EU-uitbreiding en de euro de schuld zijn voor het gebrek aan economische groei", kritiseerde buitenlandexpert Wolfgang Schauble (CDU) in het dagblad Die Welt. De Franse en Duitse leiders heb ben bovendien te weinig reke ning gehouden met de gevoelig heid rond een EU-hdmaatschap voor Turkije. 'Als bulldozers hebben ze afwijkende meningen over de Turkije-vraag wegge vaagd. Ik heb altijd gewaar schuwd dat een Turks lidmaat schap de toestemming van Euro pese burgers voor de EU in ge vaar brengt.' Inmiddels is ook in Duitsland het enthousiasme voor de grondwet afgenomen. Enkele weken was nog 60 pro cent van de bevolking voor, van morgen was het gedaald tot 52 procent. Inmiddels is een debat op gang gekomen over de wense lijkheid om de mark opnieuw in te voeren. Zelfs 'minister van Fi nancien Hans Eichel (SPD) zou tot de conclusie zijn gekomen dat de euro ongunstig is voor de Duitse economie, De Belgische krant De Morgen concludeert dat de Europese Grondwet nu op sterven na dood is en dat Balkenende een zware nederlaag heeft geleden. 'Hoe meer Balkenende 'ja' riep, hoe meer Nederlanders 'nee' stemden, zo leek het. Aangezien ook alle andere grote partijen in Nederland het ja-kamp steun den, zitten onze noorderburen met een zware institutionele cri sis opgescheept', concludeert de krant. De Standaard meent eveneens dat het referendum een ramp is geworden voor de re geling van Balkenende én de grootste oppositiepartijen. Dat ligt deels aan hun eigen lamlen dige campagne. Maar vooral: een land dat met zijn eigen na vel bezig is, heeft geen bood schap aan een Europese droom', aldus de krant. De Belgische pre mier Guy Verhofstadt spreekt in een reactie over 'een tegenslag voor Europa'. Ook de koppen in de Engelse kranten laten niets aan duide lijkheid te wensen over. 'EU vi sie aan gruzelementen na vernie tigende nederlaag', schrijft The Guardian. 'Dood en begraven' noemt de krant de Europese grondwet. 'Immense problemen' worden voorzien voor de Britse premier Tony Blair, die vanaf 1 juli zes maanden lang voorzitter is van de EU. Verwarring De Financial Times schrijft: 'Eu ropa in verwarring na het 'nee' van de Nederlanders'. Volgens de krant betekenen de uitslagen in Frankrijk en Nederland een afwijzing van de 'vrije markt economische hervormingen' en zorgt het mogelijk voor een om mekeer in het 'integratie den ken' in Europa. De Daily Telegraph meent dat het nee van Nederland zo krach tig was, dat 'de Europese grond wet in z'n huidige vorm geen toe komst heeft'. De Amerikaanse krant International Herald Tri bune schrijft dat Nederland in navolging van Frankrijk de plan nen ondermijnt om Europa een belangrijkere rol in de wereld te laten spelen en dat de crisis bin nen de Europese Unie nog gro ter is geworden. En de Wall Street Journal meent dat de Ne derlandse uitslag 'de reeds geha vende grondwet een fatale klap heeft toegebracht'. Het Deense referendum hangt na de uitslag in Nederland aan een dun draadje, meent het Deense dagblad Politiken. De Denen moeten 27 september naar de stembus om hun mening over de grondwet te geven. Om te voorkomen dat de rest van Europese landen die nog moeten stemmen over het ver- VEERHAVEN - Gedeputeerde Staten hebben Provinciale Sta ten ter goedkeuring een voor stel voorgelegd om de zogehe ten Val onder Zierikzee in te richten als veerhaven. Deze operatie zou 2,1 miljoen gul den moeten kosten. Het veer Zierikzee-Katse Veer zou van een dergelijke onderneming profiteren: er zouden meer vaarten gemaakt kunnen wor den dan nu het geval is. RACES - De minister van Ver keer heeft te kennen gegeven voortaan geen toestemming meer te geven voor het houden van snelheidswedstrijden met bromfietsen op de openb weg. Het ministerie is li- dat brommers hierdoor min: als 'fietsen met aandrijving! meer als motors beschoif zullen worden, en dat dit verkeersveiligheid niet ten.e de zal komen. MEI - Mei was dit jaar een nig aangename maand. Er geen enkele zomerse dag in de hoogst gemeten tempt tuur in Vlissingen was sleq 19 graden. Daarmee is het koudste meimaand sinds 1; De maand telde ook veel m regen dan normaal, en zest dagen onweer. De president van de Europese Commissie, Jose Manuel Barroso, staat in Brussel de pers te woord voor hij met regeringsleiders in gesprek gaat over de gerezen Europese crisis na de negatieve referenda in Frankrijk en Nederland. Franse media vrezen dat Barroso niet in staat is de ontstane problemen op te lossen. foto Thierry Roge/RTR drag worden meegezogen in de nee-stroming die in Frankrijk en Nederland de overhand heeft gekregen, moet een Europees lei der van formaat opstaan die aan geeft hoe nu verder te handelen, schrijft de Franse krant Le Fi garo. Dat moet iemand zijn die krachtdadiger is dan de huidige voorzitter van de Commissie, Barroso. Zoniet, dan zal de crisis zich als een olievlek uit breiden en nog ernstiger gevol gen hebben dan nu al hel geval is. Libération noemt de thans on- stane situatie desastreus. Na het dubbele nee in Frankrijk en Ne derland is het project met de grondwet klinisch dood. De za kenkrant Les Echos wijst op het hoge opkomstpercentage en vindt dat de uitslag vooral een veroordeling is van het so ciaal-economisch beleid van het kabinet. Le Monde vreest dat de uitslag in Nederland een sneeuwbaleffect zal hebben. Op nieuw onderhandelen over het verdrag lijkt uitgesloten, zeker nu Polen heeft laten weten daar zijn veto over uit te spreken om dat een nieuwe versie van de grondwet altijd in het nadeel van Polen zal uitpakken. GPD Hoofdredactie: A. L Oosthoek D. Bosscher (adjunct) A. L Kroon (adjunct) Centrale redactie: Stationspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel: (0113)315500 Fax:(0113)315669 E-mail: redactie@pzc.nl Lezersredacteur: A J. Snel Stationspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel. (0113)315660 Fax:(0113)315669 E-mail: lezersredacteur@pzc.nl Middelburg: Buitenruststraat18 Postbus 8070 4330 EB Middelburg Tel. (0118)493000 Fax-(0118)493009 E-mail: redwalch@pzc.nl Goes: Stationspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel. (0113)315670 Fax. (0113)315669 E-mail: redgoes@pzc.nl Terneuzen: Willem Alexanderlaan 45 Postbus 145 4530 AC Terneuzen Tel. (0115)645769 Fax. (0115)645742 E-maïl: redtern@pzc.nl Huist: Baudeloo 16 Postbus 62 4560 AB Hulst Tel (0114)372776 Fax: (0114)372771 E-mail: redhulst@pzc.nl Zierikzee: Grachtweg 23a Postbus 80 4300 AB Zierikzee Tel: (0111)454651 Fax. (0111)454657 E-mail: redzzee@pzc.nl Opening kantoren: Maandag t/m vrijdag van 8.00 tot 17.00 uur Zierikzee en Hulst: 8.30 tot 17.00 uur Internetredactie: Postbus 31 4460 AA Goes E-mail: web@pzc.nl Bezorgklachten: 0800-0231231 op maandag t/m vrijdag gedurende de openingstijden; zaterdags tot 12.00 uur. Abonnementen: 0800-0231231 autom. afschrijving acceptgiro per maand: 19,95 n.v.t per kwartaal 58.00 60,25 per jaar €222.50 226,50 Voor toezending per post geldt een toeslag. E-mail: lezersservice@pzc.nl Beëindiging van abonnementen uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor he einde van de betaalperiode. PZC. t.a.v lezersservice. Postbus 314460 AA Goes Losse nummers per stuk: maandag l/m vrijdag: 1,25 zaterdag: 1.75 Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW Bankrelaties: ABN AMRO 47 70.65.597 Postbank 35.93 00 Advertenties: Alle advertentie-orders worden uitgevf overeenkomstig de Algemene Voorwaarden van Wegener NV ei de Regelen voor het Advertentiewezen Overlijdensadvertenties: maandag t/m vrijdag: tijdens kantooruren zondag: van 16.00 tot 18.00 ui Tel. (0113)315555 Fax. (0113)315549 Personeelsadvertenties: Tel: (0113)315540 Fax:(0113)315549 Rubrieksadvertenties (kleintjes): Tel. (0113)315550 Fax. (0113)315549 Voor gewone advertenties: Noord- en Midden-Zeeland Tel. (0113)315520 Fax (0113)315529 Zeeuws-Vlaanderen Tel: (0114)372770 Fax. (0114)372771 Business to Business/Onroerend S° Tel: (076)5312277 Fax: (076)5312274 Internet: v ai pzc.nl/adverteren Auteur Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van het Wegener-concern Ded» aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een bestand dat wordt gebruikt vooro (abonnementen)administratie en om u te (laten) informeren over voor u relevante diensten er; ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvuldig geselett de derden. Als u op deze informatie geen prijs stelt dan kunt u dit schriftelijk melden bij: PZC :e. Postbus 314460 AA Goes. Behoort tot **i* WGGGNGR

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2005 | | pagina 4