Afrika kan zelf veel oplossen Debat over minderheden draagt bij aan oplossingen Pleidooien in rechtszaak tegen SGP en Staat Een pijnlijk nee Inwendige kracht en gratie kenmerkend voor bewoners en continent 2 juni 1955 donderdag 2 juni 2005 De Nederlandse kiezer heeft het kabinet de meerderheid van de Haagse politici oren gewassen. Met het duidelijke 'nee'1 gen de Europese grondwet zit de burger op e heel ander spoor dan de politiek. Het kabinet pijnlijk gecorrigeerd. De volksvertegenwoordigi vertegenwoordigt in dit dossier het volk niet. C vreesd moet worden dat dit schisma zich niet t perkt tot de toekomst van Europa. Naast het tan lijke brede gevoel dat de Europese Unie wat snel vooruit rent, groeit de afkeer van de mantr van de mannen en vrouwen die op het Haagse Brussels-Straatsburgse pluche zitten. Voor de et nomie: volg ons. Voor de vrede en de veilighe volg ons. Voor een beter milieu: volg ons. Voor stem van ons kleine landje: volg ons. De kordate: nitaire behandeling van gisteren kan de polit helpen minder naar eigen inzicht en meer naar] inzicht van de burger te handelen. Strikt genomen is de afwijzing van de Europi grondwet jammer. Het verdrag is nodig om op n of meer democratische wijze het vaak verdee Europa beter te besturen. Veel kiezers hebben grondwet echter gezien als een vrijbrief voor r meer van het Europa dat ze al kennen en waar geen hoge pet van op hebben. De voorstanders t de wet lijken te zijn vergeten dat overeenste ming over de letter van de wet niets betekent, het vertrouwen ontbreekt dat iedereen op ba van die wet dezelfde kant op wil. Om dat vertrt wen te kweken en te behouden is enige tijd rust en stabiliteit nodig, dan pas praten over grondwet en pas daarna over een eventuele uitbi ding. Nu lopen deze fases hopeloos door elkaar. De simpele conclusie van dit referendum is, dat Europese grondwet, die met het Franse 'nee' fei lijk al in de koelkast is gelegd, door de Nederlai se 'kiezer nog wat verder achterin is geschov Niet omdat het grondwettelijk verdrag slecht maar omdat de kiezer zich de integratie van Eu pa niet door de strot laat duwen. De meerderh van de politici kan het anders willen, maar de li zer heeft daar geen boodschap aan. De Tweede Kamer mag nu geen genoegen nen met een afwachtende houding van de regeri Het referendum heeft pas echt zin, als het snel eenduidig wordt vertaald in nieuw buitenlands leid. Premier Balkenende verzuimde gisteravc daarvoor meteen een hoeksteen te leggen. Hij h haalde slechts oude argumenten. De fractievoor: ters van de grote partijen leken ook nauwelijks gespeeld op deze uitslag. Dat is een slecht teken door Eelco van der Linden Vertrekken is overal in de we reld een beetje sterven, maar Afrika verlaten, een conti nent dat de neiging heeft zich onbarmhartig in je te vreten, is complexer. Terwijl je greep pro beert te krijgen op gedachten en emoties, word je geacht vra gen te beantwoorden als: 'Wordt het hier ooit nog wat?' (van de blanke achterblijvers), of: 'wat heb je van ons geleerd? Wat ga je missen?' (van de zwar te Afrikanen). Vijf jaar over het continent rei zen vanuit woon- en werkplaats Zuid-Afrika is natuurlijk niet genoeg om de eeuwige ham vraag te kunnen beantwoorden. Ik heb gezien hoe armoede, aids en op het eerste gezicht zinloze conflicten voortduren, westerse ontwikkelingshulp steeds weer moet worden 'herijkt' en plan nen voor het redden van Afrika komen en gaan. Een tweetal ge zegdes lijkt de afgelopen jaren te zijn beklijfd, en dat is dat 'de oplossing' voor Afrika van de Afrikanen zelf moet komen, en dat tegelijk Afrika niet als een amorf blok moet worden gezien en behandeld. Ogenschijnlijk open deuren, maar gezien alle bedilzucht en hobbyisme uit het verleden, en de neiging om alle Afrikaanse landen en proble men over één kam te scheren, ui terst revolutionair. Krediet moet hiervoor worden gegeven aan Zuid-Afrika's presi dent Thabo Mbeki. Hij zal van wege zijn malle ideeën over aids en zijn getreuzel rond Zimbab we, niet de geschiedenis ingaan als een groot staatsman, maar hij verdient groot respect omdat hij een begin heeft gemaakt met een nieuw soort denken. Het komt voort uit Afrikaanse - soms gekrenkte - trots, de wil öm de wereld te tonen dat Afri ka in staat is zelf oplossingen te zoeken en het aandurft verant woordelijkheid te nemen. Je kunt cynisch zijn over de stilte en traagheid rond Mbeki's zoge heten Nepad-plan, maar het heeft wel een koerswijziging op geleverd. Zuid-Afrika is de afge lopen jaren definitief in de rol gekropen van 'de Verenigde Sta ten' van Afrika, een ontwikke ling die door menig Afrikaans leider en zakenman met argus ogen wordt bekeken, maar een must is voor Afrika's ontwikke ling. Overal waar je komt, dui ken Zuid-Afrikaanse vredes- handhavers en winkelketens op. Ja, het is puur imperialisme, maar wat is het alternatief? On dertussen bezien de blanke Zuid-Afrikanen een en ander met stijgende verbazing. De oude vragen 'are we going to the dogs' en 'sal dit ooit reg kom' blijven klinken, maar inmiddels zijn heel wat van die blanken be zig een metamorfose te onder gaan en te profiteren van nooit verwachte kansen. Ik was laatst met een bevriend Afrikaner stel, beiden afkom stig uit een oerconservatief mi lieu, aanwezig bij een presenta tie van vakantiewoningen in Le sotho. 's Zomers golfen, 's win ters skiën, een prima investe ring, heette het. Ze dachten een optie te, nemen op een van de huisjes. Hij, een aannemer, bouwt steeds minder en zit steeds meer in projectontwikke ling, profiterend van de enorme 'boom' in Zuid-Afrika's onroe- rend-goedmarkt. Hij weet dat die markt floreert vanwege 'zwarte nieuwkomers' en is gaan inzien dat zwarten meer kunnen zijn dan tuinman of met selaar. Hij wil goed gekleed gaan en heeft een winkel ont dekt in Pretoria met Italiaanse spullen. De eigenaar is zwart. „Ik laat me adviseren door een zwarte, kun je het geloven?", zegt hij oprecht verbaasd. Mandela Economische groei van meer dan 6 procent is nodig, maar lijkt mogelijk. Veel ook zal af hangen van leiderschap, van wie Mbeki opvolgt in 2009. Veel is onzeker, maar de apocalypti sche WHAM-vraag, 'what hap pens after Mandela dies' - wat gebeurt er na Mandeia's dood - klinkt vandaag veel minder drei gend. Maar van veel meer waar De Zuid-Afrikaanse president Thabo Mbeki, hier samen met de vroegere presidenten Mandela (r) en De Klerk (1) in het Zuid-Afrikaanse parlement, mag dan geen groot staatsman zijn, hij heeft de Afrikanen wel een groter gevoel van eigenwaarde gegeven. foto Wayne Conradie/EPA de dan al dat waarnemen en pro beren te interpreteren, is wat je leert van reizen door Afrika en het ontmoeten van Afrikanen. Waardigheid is het woord dat zich altijd weer opdringt. Zelfs in desolate vluchtelingenkam pen of door droogte en oorlog ge teisterde dorpen, stuit je op men sen die door te zijn zoals ze zijn de westerling dwingen tot nede righeid en reflectie. De jonge scholiere bijvoorbeeld in Noord-Oeganda, die 's och tends als laatste het gebouw ver laat waarin ze samen met ande re kinderen de nacht heeft door gebracht, omdat de kans op moord en verkrachting in het ei gen dorp 's nachts te groot is. Ze schikt haar oude boekjes en schriften, vet haar lippen, en be gint aan een kilometerslange wandeling. Ze glimlacht en zegt dat ze naar school gaat en laat is. Geen klagen, geen zelfmede lijden. Hetzelfde beeld in een hospitaal in Oost-Congo, waar chirurgen probeerden de bescha digde lichamen van verkrachte vrouwen te herstellen. Natuurlijk zijn al die 'waardige' mensen slachtoffer van onwaar dig gedrag van andere Afrika nen, meestal mannen, maar noem het alsjeblieft geen ty pisch Afrikaans verschijnsel - zie onze eigen Balkan. Wel Afri kaans is de inwendige kracht en gratie van de mensen. Het res pect voor leven, dood, en ook voor die blanke man in vuile kle ren die wordt opgewacht onder de mangoboom voor een inter view. Onvoorwaardelijke gastvrij heid, altijd alles willen delen; onvoorwaardelijke liefde voor vorm, manieren, menselijk res pect. Veel kunnen 'wij' leren, maar er zijn ook nog dingen die 'zij' van ons kunnen overnemen, zoals meer respect voor vrou wen. Overal ben ik monumenta le vrouwelijke personages tegen gekomen, maar die vrouwen zijn tegelijk ook doelwit van ab ject geweld en discriminatie, ook in het 'ontwikkelde' Zuid-Afrika. Empowerment is het antwoord, en daarvan zie ik nu gelukkig iets om me heen. De tien man nen en vrouwen die ons huis ver anderen in een museum van kar ton, worden geleid door een vrouw. Het verhuisbedrijf heeft er bewust voor gekozen en het werkt fantastisch. GPD Dit ivas de laatste bijdrage van Eel co van der Linden als Afrika-cor- respondent. SLUISPLAN - De rijksover heid zal zeer binnenkort een beslissing nemen over het sluis- plan van Zierikzee. Dat heeft demissionair minster van Wa terstaat J. Algera gezegd tij dens een werkbezoek aan Schouwen-Duiveland. Algera toonde zich verder verheugd over de voortgang van de dijk- verstevigingen en sprak het vertrouwen uit dat als men bij Zierikzee en Brouwershaven eenmaal aan de slag kan, de si tuatie verder zal verbeteren. COCKPIT - Voorbijgangers in de Zandvoortselaan in Heem stede werden gisteren opge schrikt door brokstukken g] en staal die uit de lucht kw men vallen. Nader onderzo wees uit dat deze losgeraa waren van de cockpit van e straaljager die op dat mome boven Haamstede vloog. ZWART- Tijdens een bijee komst van de Nederlanc Christelijke Aannemers- Bouwpatroonsbond is er hef gediscussieerd over zwi loon. Veel aannemers zien zi in de strijd met zwart uitbel lende concurrenten gedwc gen óf hun arbeiders meer betalen dan toegestaan, óf te verliezen. Hoofdredactie: A. L. Oosthoek D. Bosscher (adjunct) A. L. Kroon (adjunct) Centrale redactie: Stationspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel: (0113)315500 Fax:(0113)315669 E-mail: redactie@pzc.nl Lezersredacteur: A. J. Snel Stationspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel: (0113)315660 Fax. (0113)315669 E-mail: lezersredacteur@pzc.nl Middelburg: Buitenruststraatl 8 Postbus 8070 4330 EB Middelburg Tel: (0118)493000 Fax: (0118)493009 E-mail: redwalch@pzc,nl Goes: Stationspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel. (0113)315670 Fax. (0113)315669 E-mail! redgoes@pzc.nl Terneuzen: Willem Alexanderlaan 45 Postbus 145 4530 AC Terneuzen Tel. (0115)645769 Fax. (0115)645742 Hulst: Baudeloo 16 Postbus 62 4560 AB Hulst Tel: (0114)372776 Fax:(0114)372771 E-mail: redhulst@pzc.nl Zierikzee: Grachtweg 23a Postbus 80 4300 AB Zierikzee Tel: (0111 )454651 Fax:(0111)454657 E-mail; redzzee@pzc.nl Opening kantoren: Maandag t/m vrijdag van 8.00 tot 17.00 uur Zierikzee en Hulst: 8.30 tot 17.00 uur Internetredactie: Postbus 31 4460 AA Goes E-meil: web@pzc.nl Bezorgklachten: 0800-0231231 op maandag t/m vrijdag gedurende de openingstijden; zaterdags tot 12.00 uur. Abonnementen: 0800-0231231 autom. afschrijving accept per maand: 19,95 n.v.t per kwartaal: 58,00 60, per jaar; €222.50 226, Voor toezending per post geldt ei toeslag E-m Beëindiging van abonnementen uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor het einde van de betaalperiode. PZC, t.a.v. lezersservice. Postbus 314460 AA Goes Losse nummers per stuk: maandag t/m vrijdag: 1,25 zaterdag: 1,75 Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW Bankrelaties: ABN AMRO 47.70.65.597 Postbank 35.93.00 Advertenties: Alle advertentie-orders worden uitgevoe overeenkomstig de Algemene Voorwaarden van Wegener NV en volge de Regelen voor het Advertentiewezen. Overlijdensadvertenties: maandag t/m vrijdag: tijdens kantooruren zondag: van 16.00 tot 18.00 uur Tel. (0113)315555 Fax. (0113)315549 Personeelsadvertenties: Tel: (0113)315540 Fax:(0113)315549 Rubrieksadvertenties (kleintjes): Tel. (0113)315550 Fax. (0113)315549 Voor gewone advertenties: Noord-en Midden-Zeeland Tel. (0113)315520 Fax. (0113)315529 Zeeuws-Vlaanderen Tel: (0114)372770 Fax:(0114)372771 Business to Business/Onroerend goe Tel: (076)5312277 Fax: (076)5312274 Internet: v w.pzc.nl/adverteren in voorbehouden Uitgeverij Provinciale Zeeuwse'Courant BV is een onderdeel van het Wegener-concern. De doo aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een bestand dat wordt gebruikt voor oi (abonnementen)administratie en om u te (laten) informeren over voor u relevante diensten en p ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvuldig geselecte de derden Als u op deze informatie geen prijs stelt dan kunt u dit schriftelijk melden bij: PZC, e, Postbus 314460 AA Goes. Behoort tot WGGGNGR De rechtszaak tegen de SGP en de Staat der Ne derlanden nadert zijn einde. De inzet van de civiele proce dure is dat vrouwen volwaar dig lid kunnen worden van de SGP en dat de Staat niet langer subsidie verstrekt aan een partij die vrouwen discri mineert. Morgen en volgende week dinsdag voeren de advocaten van de partijen hun plei dooien voor de rechtbank in Den Haag. Het Clara Wichmanninstituut maakt zich al vanaf 2003 sterk voor de zaak. Het insti tuut, dat zich inspant voor de rechtspositie van vrouwen, werd vorig najaar opgeheven, maar het Proefprocessen- fonds Clara Wichmann zette het werk deels voort. In het proces tegen de Staat en de SGP wordt het fonds ge steund door zeven maatschap pelijke organisaties. De Staatkundig Gereformeer de Partij is een partij die vrou wen het volwaardig lidmaat schap niet toekent en aan vrouwen het passief kiesrecht onthoudt; vrouwen mogen zich niet namens de SGP ver kiesbaar stellen. Volgens het fonds is dit in strijd met de grondwet en met internationa le verdragen, waaronder het VN-Vrouwenverdrag. De par tij heeft haar statuten geba seerd op de bijbel. Gelijkheid Volgens S. Nhass, woordvoer ster van het Proefprocessen- fonds Clara Wichmann, gaat het om een principiële uit spraak. „Welk grondrecht weegt nu zwaarder, het recht op godsdienstvrijheid en het recht op vrijheid van vereni ging of het recht op gelijke be handeling van mannen en vrouwen?" Het fonds hoopt dat de recht bank de statuten van de SGP nietig verklaart. „En wij ver wachten een goeie kans te ma ken, vooral gezien de interna tionale verdragen waarin is SGP-voorzitter Wim Kolijn vastgelegd dat vrouwen ge lijk behandeld moeten wor den. Dat is hier evident niet het geval", aldus Nhass. VN De SGP neemt met haar sta tuut volgens Nhass een unie ke positie in Europa in. De Verenigde Naties hebben de Nederlandse Staat in 2001 dringend verzocht maatrege len te nemen tegen de SGP, maar dat leidde tot niets. Het is volgens het fonds daarom van belang dat de rechter nu wel tot een inhoudelijk oor deel komt. Volgens T. Barkhuysen, woordvoerder namens de ad vocaten van Clara Wich mann, hebben de Staat en de SGP in hun schriftelijke ver weren tot nu toe aangevoerd dat het fonds niet heeft kun nen aantonen dat het een alge meen collectief belang heeft bij deze rechtszaak. Hij ver wacht dat het nog wel enige maanden zal duren voordat er een uitspraak is. SGP-voorzitter W. Kolijn zegt een behoorlijk vertrou wen te hebben in de rechts staat. „Ik verwacht dat de rechtbank een zorgvuldige afweging maakt tussen de botsing van de grondrech ten." Omdat de wetgever een spanningsveld heeft inge bouwd, is het juist aan de rechtbank om hier een oor deel over te vellen, aldus Ko lijn. ANP door James McGonigal Nederland biedt de ideale voedingsbodem voor terro risme. „Je hebt hier minderhe den binnen minderheden. Bo vendien leidt isolering sneller tot radicalisering. De harde kant van de islam wordt dan vaak gebruikt om een eigen identiteit te benadrukken, of an ders gezegd: om een gebrek aan identiteit te compenseren." Dat zegt Jessica Stern, die sinds maart in Nederland onderzoek doet naar de wortels en achter gronden van terrorisme. De 47-jarige wetenschapster is docent aan de John F. Kennedy School of Government (oplei ding openbaar bestuur) van de Harvard universiteit in Boston. Zij heeft een reeks artikelen en een boek over terrorisme ge schreven en geldt in Amerika als autoriteit. „Helaas ben ik een buitenbeen tje, in die zin dat ik op zoek ben naar de achterliggende oorza ken van terrorisme. De meeste wetenschappers zitten nog in de fase dat zij alleen maar denken in termen van preventie: hoe houden we ze tegen? En de rege- ring-Bush gaat simpelweg uit van het principe 'shoot all terro rists'," zegt Stern enigszins gela ten tijdens een gesprek in haar geleende appartement aan een Amsterdamse gracht. Zij komt zelf uit de hoek van de wapenbeheersing en verrichtte studie naar de kansen van terro risten om nucleaire of biologi sche wapens in handen te krij gen. „Maar het vraagstuk gaat veel verder. Je kunt niet denken dat je alle terroristen wel kunt doodschieten. Dan negeer je.dat er een voedingsbodem is die altijd weer nieuwe recruten zal opleveren. Bij bestrijding van terrorisme moet je naar de bron." Stern, die afwisselend twee we ken in Nederland is en twee we ken op de universiteit in Ameri ka, ziet in de Al Qaeda-bewe- ging, die ook in Nederland meer aanhangers heeft dan aanvanke lijk gedacht, een parallel met ex treem-rechts in Amerika. „Het is de gedachte van 'leaderless re sistance' die daar voor het eerst opgeld deed. Als verzetsorgani satie of terroristische groepe- Deskundige in islam-terrorisme, Jessica Stern, ziet Nederland als lim-radicalisme. ring kun je je ongrijpbaar ma ken voor de overheid door geen structuur of leiders te hebben. De gedachte is het enige dat bindt. Eri de praktijk bewijst dat deze groeperingen effectief zijn en tegelijkertijd heel lastig te traceren, laat staan te bestrij den", zegt Stern. Dat is de reden waarom zij in Nederland studie verricht. Zij concentreert zich daarbij op de Marokkaanse bevolkingsgroep. „Nederland is een micro-kos- mos van de bron van terrorisme. Er is een grote minderheids groep die wortelt in Marokko. Maar jonge Nederlands-Marok kanen worden hier gezien als buitenlander en in hun thuis land als Nederlander. Er is dus een gebrek aan identiteit." Stern: „Deze jongeren zijn bo vendien een minderheid binnen een minderheid. Zij spreken Ne derlands, hebben een Neder lands paspoort, maar worden door de Nederlandse maatschap pij niet als volwaardig geaccep teerd. Tegelijkertijd willen zij niet terug naar de situatie van hun ouders, die vanuit een veel lager niveau evenmin werden en worden geaccepteerd. Terug keer naar Marokko is geen alter natief, vanwege de armoede en het ontbreken van het westers welvaartsperspectief. Verlokken Volgens Stern bestaat er dus in Nederland een groep dolende jongeren met een islamitische achtergrond. „Die zijn betrekke lijk gemakkelijk te verlokken door de fundamentalistische is lam. Die is herkenbaar, maar vooral: die biedt hun een duide lijk afgebakende identiteit. En de voorgespiegelde strijd tegen andersdenkenden biedt een ge voel van waardigheid." Stern praat met alle Nederland se betrokkenen. Van beleidsamb tenaar en minister tot opbouw werker en crimineel. „Het heeft mij verrast dat in Nederland zo nadrukkelijk wordt gezocht een ideale broedplaats van mos foto Maartje Blijdenstein/GPD naar het debat hierover. Het be leid is weliswaar nog zwalkend en strompelend, maar er is heel duidelijk een zoektocht naar een oplossing die verder gaat dan alleen maar repressie en be strijding." Stern vindt dat vergeleken met de Verenigde Staten heel verfris send. „Het is in Amerika on denkbaar dat wetenschappers en minderheden door de over heid worden uitgenodigd voor fundamentele discussies. Dat zijn daar nog gescheiden cir cuits." Wat haar vooral opvalt is dat de lokale overheden erg actief zijn in deze kwestie. „Van de manier waarop de grotere steden in Ne derland proberen een vinger ach ter deze problematiek te krij gen, kan menig stadhuis in Ame rika nog wat leren", meent Stern. GPD Jessica Stern, Terreur in naam van God, 384 pag., uitg. Het Spectrum, prijs 24,95 euro.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2005 | | pagina 4