Nieuwe fase strijd terreur
Frans nee
is dreun
van jewelste
PZC
Sellafield lekte
maandenlang
radioactief afval
Annan belooft hulp bij vredesakkoorden Soedan
Hariri-blok winnaar verkiezingen Libanon
Non
üezondheid
oning Fahd
S erbetert
;|sraël laat weer
;roep Palestijnse
;evangenen vrij
Al Qaeda niet langer belangrijkste doelwit van VS
aii beloofde vrijlating van de
atste vierhonderd gevangenen
:e%i al eerder hebben moeten
aatsvinden, maar een besluit
taii aarover werd opgeschort na
zware Palestijnse zelf-
MAoordaanslag op 25 februari.
,tJ )ntvoerde
(ederlander
levrijd door
S olitie Peru
EU-waarnemers
Honderd demonstranten Nepal opgepakt
Virusremmer
vogelgriep niet
aan te slepen
maandag 30 mei 2005
s ÏAD - De gezondheidstoe-
pei and van de Saoedisehe koning
pal ihd (83) is 'geleidelijk aan het
rbeteren'.
heeft de Saoedisehe minis-
rvan Binnenlandse Zaken gis-
ren laten weten. Een dag eer-
jr werd nog gezegd dat de toe-
ind van Fahd stabiel was. Het
ooi aatshoofd werd vrijdag opge-
il n jmen in het ziekenhuis,
nd jlgens Saoedisehe functiona-
isen had de koning last van
vof iorts en vocht in de longen. De
■zondheid van de bejaarde Sa-
idische vorst is al jaren broos,
in ij lijdt onder meer aan sui-
)ek irziekte en werd in 1995 ge
lei ld door een beroerte. Zijn
llfbroer, kroonprins Abdoel-
h. is sindsdien de feitelijke
■erser over het streng islamiti-
Jie koninkrijk, dat 's werelds
ootste exporteur van olie is.
g< IW/RTR
chi 1
door Jessica Smeenk
WASHINGTON - De Ameri
kaanse regering gaat zich herbe
zinnen op de strijd tegen het in
ternationale terrorisme. Zij zou
de nadruk op de gevangenne
ming van leden van het terreur-
werk Al Qaeda en 'onthoofding'
van de organisatie willen verla
ten ten gunste van een 'bredere
strategie tegen gewelddadig ex
tremisme', meldde de krant The
Washington Post gisteren.
Die nieuwe strategie zou zich
ook moeten richten op de 'wor
tels van het terrorisme'. Met de
gewijzigde opstelling wil de re
gering erkennen dat Al Qaeda
tijdens de afgelopen jaren is ver
anderd 'in een veel amorfere, dif
fuse organisatie die veel moeilij
ker op de korrel is te nemen dan
de groep die in september 2001
de Verenigde Staten aanviel',
zei een hoge regeringsfunctiona
ris tegen de krant.
Vacatures
Critici van de regering zeiden te
gen de Post dat de herziening
van de strategie komt na maan
den van gemiste kansen. Er wa
ren vacatures bij de terrorisme
bestrijding - ook op topposities
-, terwijl er intern geruzied
werd over de beste manier om in
actie te komen tegen de zich
snel uitbreidende jihad en tegen
de nieuwe generatie terroristen
die de afgelopen jaren in Irak is
opgeleid.
Honderden of duizenden van
BUZALEM - Israël gaat op-
ieuw Palestijnse gevangenen
ijlaten. deze keer vierhon-
•rd. Dat heeft het Israëli-
zs he kabinet gisteren met een
en. tote meerderheid aan stemmen
chttien voor en zes tegen) be-
Vla oten.
op
k raël heeft eerder al vijfhon-
•d Palestijnse gevangenen
ijgelaten als onderdeel van
3e: ?t akkoord dat premier Sha-
:in in en de Palestijnse president
iels bbas in februari sloten. Daar-
werd de vrijlating van negen-
Dnderd gevangenen afgespro-
en.
lijkens een mededeling van
uw liaron na afloop van het ka
li inetsoverleg gaat het bij de
irstl ijlating om gevangenen die
da een bloed aan hun handen heb-
en'. ANP/AFP
\vi \LLAO - De Peruaanse politie
!tft vrijdag in de haven van
allao een Nederlandse man be-
ijd die door een bende was ont-
defwrd. Dat liet het ministerie
Buitenlandse Zaken giste-
o weten.
ilgens de Peruaanse krant El
iel omercio gaat het om een 32-ja-
kle ge man die in april was ont-
)erd. De ontvoerders eisten
n losgeld van 250.000 dollar
zijn familie in Nederland,
k Peruaanse politie arresteer-
vier personen die verdacht
orden van de ontvoering.
'ider hen bevindt zich een
■jarige Nederlander. De overi-
;drie verdachten komen uit Li-
ANP
van onze redactie buitenland
RUMBEK - Zuid-Soedan krijgt
steun van de Verenigde Naties
voor de uitvoering van recente
vredesakkoorden. Zo gaan in de
komende maanden 10.000
blauwhelmen naar de uitgestrek
te en uitgemergelde regio.
VN-chef Kofi Annan bevestigde
HELSINKI - De Europese Unie
stuurt vandaag vier waarne
mers naar de onderhandelingen
tussen de Indonesische regering
en de afscheidingsbeweging Be
weging Vrij Atjeh (GAM), die in
Finland worden gehouden. De
bemiddelaars van het Crisis Ma
nagement Initiative meldden dit
zaterdag in Helsinki. ANP/AFP
dat gisteren aan het slot van
zijn driedaagse bezoek aan Soe
dan in de zuidelijke plaats Rum-
bek.
Rumbek is volgens de vredesak
koorden de hoofdstad van
Zuid-Soedan. Daar is de
Zuid-Soedanese leider, guerril
lachef en politicus John Garang,
gevestigd, met wie Annan een
onderhoud had.
Eerder bezocht Annan in
West-Soedan het duizend kilo
meter verderop gelegen Dar-
foer.
Deze streek is net als Zuid-Soe
dan eerder het slachtoffer van
etnische zuiveraars die ge
steund woi-den door het regime
in de hoofdstad Khartoem. Tien
duizenden vluchtelingen verwel
komden zaterdag VN-topman
Kofi Annan in het vluchtelingen
kamp Kalma in Darfoer. Daar
verblijven 120.000 mensen, op
de vlucht geslagen voor de aan
vallen van pro-regeringsmili-
ties.
Annan noemde dat geweld van
Arabische milities 'onaanvaard
baar'. „We moeten samen met
de Soedanese overheid zorgen
voor de bescherming van vluch-
door Harald Doornbos
BEIROET - Het anti-Syrische
blok van Saad Hariri, de zoon
van de vermoorde ex-premier,
heeft naar eigen zeggen een vol
ledige zege behaald bij de eerste
ronde van de parlementsverkie
zingen in Libanon. De opkomst
was zeer laag.
Hariri junior eiste alle 19 zetels
op die in de eerste ronde van de
verkiezingen werden verdeeld.
„Eindelijk konden we echt
vrij stemmen", aldus Ahmed,
een 24-jarige student in Bei
roet. Op wie hij heeft gestemd?
„Op Hariri natuurlijk", zegt hij.
Tijdens deze eerste ronde werd
alleen gestemd in de hoofdstad
Beiroet. Gedurende de komende
drie weken is het iedere zondag
de beurt aan een andere regio in
het land om naar de stembus te
gaan. In totaal zullen er 128 par
lementariërs worden gekozen,
de ene helft christelijk, de ande
re helft moslim.
De verkiezingen worden be
schouwd als een mijlpaal in de
Libanese geschiedenis. Dit om
dat het voor het eerst in dertig
jaar is dat de Libanezen naar de
stembus kunnen zonder de aan
wezigheid van militairen en vei
ligheidsagenten uit het naburi
ge Syrië. Dat land trok eind vori
ge maand al zijn troepen terug
na massaprotesten in Libanon.
Volgens veel Libanezen zat Sy
rië namelijk achter de aanslag
op Rafik Hariri.
De moord op Hariri heeft
pro-Syrische partijen zo goed
als kansloos gemaakt in deze
eerste ronde. De bevolking van
Beiroet wil niets meer met het
buurland te maken hebben. Als
gevolg hiervan hebben veel
pro-Syrische kandidaten zich
simpelweg teruggetrokken uit
de verkiezingsrace omdat ze
toch geen kans maken. Alleen
joonze redactie buitenland
•ONDEN - Uit de Britse kern-
'ntrale in Sellafield zijn over
periode van negen maanden
«nduizenden liters hoog-radio-
ctievc v loeistof gelekt. De lek-
age was het gevolg van een
feuk in een pijpleiding die pas
arige maand, op 19 april, werd
Pgemerkt.
oigens de zondageditie van
Independent gaat het om
grootste incident met een
ilse kerncentrale in dertien
ar. In totaal spoelde er 83.000
'•er weg, volgens de krant ge-
aeg om de helft van een olym-
sch zwembad te kunnen vul-
:ish Nuclear Group, die Sella-
eld beheert, heeft tegenover de
rant bevestigd dat er een grote
;e was op het uitgestrekte
frrein. Ze wijt de langdurige
je aan zowel onoplettend-
t'd van het personeel als aan
'ogelijke 'metaalmoeheid' in de
'dingen. Er zou evenwel geen
toele sprake zijn geweest van
Naar voor de omgeving,
ut incident komt op het mo
ment dat de Britse regering
poogt maatschappelijke steun te
krijgen voor de bouw van nieu
we kerncentrales. Die zouden
nodig zijn om de doelstellingen
van het internationale klimaat
beleid te halen.
Kerncentrales stoten geen broei
kasgassen uit. Tegenstanders
van kernenergie wijzen er juist
op dat deze vorm van opwek
king weer grote problemen kent
met radioactief afval en met de
veiligheid van centrales.
De lekkage wordt gezien als een
ernstig incident. In totaal zijn er
zeven 'soorten' nucleaire inci
denten, waarbij bijvoorbeeld
het ongeval bij de kerncentrale
Tsjemobyl (1986) in de zevende
en daarmee hoogste klasse valt.
Het incident in Sellafield is een
ongeluk van de derde klasse.
Ook de omstreden kerncentrale
in het Tsjechische Temelin heeft
opnieuw problemen ondervon
den. Een woordvoerder van de
centrale zei zaterdag dat drie
duizend liter radioactief koelwa
ter uit een uitgeschakelde reac
tor is gelekt. Het water is even
wel opgevangen in een speciaal
daarvoor bestemde tank. DP A
KATHMANADU - Nepalese agenten arresteren een meisje tijdens een demonstratie gisteren in Kath-
mandu door slachtoffers van maoïstische rebellen. Uiteindelijk werden honderd betogers gearresteerd.
Ze vroegen de regering om schadevergoeding, voedsel en onderdak. foto Arendra Shrestha/EPA
tijdens de verkiezingen in het
zuiden van het land, volgende
week, zullen pro-Syrische kandi
daten een kans maken. In deze
regio speelt de sjiitische verzets
groepering Hezbollah een thuis
wedstrijd. En Hezbollah is nog
altijd pro-Syrië.
Het hoofd van de EU-waame-
mers missie in Libanon, Jose
Sanchez-Neyra, liet in een ver
klaring weten dat de verkiezin
gen uiterst ordentelijk en demo
cratisch zijn verlopen. „De eni
ge winnaar vandaag is Liba
non", zei hij. GPD
ZÜRICH - Het Zwitserse farma
cieconcern Roche kan niet vol
doen aan de vraag naar de virus
remmer Tamiflu.
Nieuwe klanten voor het medi
cijn, het enige dat beschermt te
gen het vogelgriepvirus H5N1,
moeten tot twee jaar wachten
op hun bestelling. Inmiddels
hebben 25 landen extra orders
geplaatst bij Roche. Het concern
zal in de tweede helft van dit
jaar een fabriek in de VS ope
nen om aan de Amerikaanse
vraag te voldoen. De explosie
van de vraag naar Tamiflu
kwam, nadat de Wereldgezond
heidsorganisatie had gewaar
schuwd voor een uitbraak van
vogelgriep. Volgens conservatie
ve schattingen kan het aantal be
smettingen oplopen tot 28 mil
joen met 7 miljoen doden als ge
volg. Nederland beschikt over
225.000 doses Tamiflu. De Ge
zondheidsraad adviseert 5 mil
joen doses in voorraad te hou
den. Vorige maand besloot mi
nister Hoogervorst dat advies te
volgen. ANP
die in Irak getrainde terroristen
keren nu terug naar hun vader
land in het Midden-Oosten en
West-Europa.
Traceren
„De vraag is: als je niet weet
wie ze in Irak zijn, hoe kun je ze
dan traceren in Istanboel of Lon
den?", zei een regeringsfunctio
naris tegen de krant. ANP
Een vrouw in de stad Labado in het zuiden van Darfoer vertelt VN-secretaris-generaal Kofi Annan hoe haar woonplaats afgelopen december vanuit de lucht werd aangeval
len en de 60.000 inwoners vluchtten. De helft daarvan is inmiddels teruggekeerd om hun leven opnieuw op te bouwen. foto Evan Schneider/EPA
telingen." Annan sprak vrijdag
met de Soedanese regering. Hij
drong aan op een snel herstel
van rust en vrede in Darfoer, zo
dat mensen terug naar huis kun
nen gaan.
De ontheemden zijn afhankelijk
van voedselhulp en gezondheids
voorzieningen, die de VN en an
dere humanitaire hulporganisa
ties verstrekken. ANP/DPA
In een niet al te grote meerderheid hebben de
Fransen zich gekeerd tegen de Europese grond
wet. Omdat de Franse regering de uitkomst
van het referendum bindend acht, betekent dit een
fikse beschadiging van de Europese eenwording.
Het belang van het Franse nee is zelfs dermate
groot, dat je je kunt afvragen welk nut het Neder
landse referendum woensdag nog heeft. Dat staat
nu immers in een ander daglicht: steunen wij de
Fransen of geven wij met een massaal ja alsnog
hoop voor degenen die in Frankrijk een tweede
stemronde bepleiten?
De hoog oplopende emoties rond het referendum
in Frankrijk en Nederland hebben drie zaken hel
der aan het licht gebracht. Ten eerste heerst in bei
de landen - maar ongetwijfeld ook in de landen
waar (nog) geen referendum is gehouden - een
groot argwaan over het toekomstige Europa. Lang
niet iedereen is overtuigd van de voordelen van sa
menwerking en een verdere uitbreiding van Euro
pa wordt zelfs als bedreigend ervaren.
Ten tweede blijken de politici - dat geldt zowel
voor de voor- als de tegenstanders - er niet in te
zijn geslaagd de burgers duidelijk te maken waar
het referendum nu echt om draaide. In Frankrijk
overheerste bijvoorbeeld de angst voor een grote
toestroom van Poolse loodgieters, die met hun lage
tarieven hun Franse collega's brodeloos zouden ko
men maken. In Nederland bestaat - mede dankzij
de inzet van het onafhankelijke Kamerlid Geert
Wilders - de vrees dat Turkije een belangrijke
stempel op Europa gaat drukken en kunnen senti
menten tegen de euro ongehinderd floreren.
De politiek, die toch al laat met dit onderwerp aan
de slag ging, mag zich die chaos aanrekenen, te
meer daar zij in Nederland ernstig verdeeld was
over de vraag of het referendum nu wel of niet
raadgevend zou moeten zijn. De voorstellen van
Giscard d'Estaing en Wouter Bos om in geval van
een hun onwelgevallige uitkomst volgend jaar dan
maar een nieuwe poging te wagen, duidden zelfs
op minachting van de stemmers. Datzelfde geldt
voor premier Balkenende, die de nee-stemmers dit
weekeinde op voorhand diskwalificeerde met zijn
stelling dat Nederland bij een afwijzing internatio
naal een modderfiguur slaat.
Ten derde blijkt het referendum in deze vorm niet
bepaald de ultieme verworvenheid van de wester
se democratie. Kennelijk is het onderwerp te veel
zijdig om zomaar voor of tegen te zijn. Een referen
dum waarin 'ja, mits' of 'nee, tenzij' niet tot de mo
gelijkheden behoort, levert een te beperkt beeld op
van wat de burgers echt willen.
Wat zich al weken afteken
de in de peilingen is gister
avond gebeurd: de Franse
bevolking gaat niet ak
koord met de tekst van de
Europese grondwet. On
danks dreigementen van
president Chirac en eerste
minister Raffarin over eco
nomische chaos en politieke
crisis die afwijzing tot ge
volg zou hebben
door Henk Glimmerveen
PARIJS - De politieke elite in
Frankrijk heeft een dreun van
jewelste gekregen. De twee gro
te politieke formaties, gaullis
ten en socialisten, hadden hun
aanhang opgeroepen ja te stem
men maar de kiezers hebben
daar in meerderheid geen ge
hoor aan gegeven.
Een verrassing is de uitslag niet.
Diezelfde kiezersonderzoeken
toonden ook aan dat driekwart
van de bevolking ernstig onge
rust is over haar toekomst en
over het onvermogen van haar
leiders om die ongerustheid weg
te nemen. Franse regeringen, on
geacht de politieke kleur, heb
ben jaar in jaar uit de zwar
tepiet naar Brussel geschoven
als er onaangename beslissin
gen moesten worden genomen.
Zodra er evenwel met steun van
uit datzelfde Brussel wegen wer
den aangelegd of nieuwe zieken
huizen konden worden geopend,
was dat het werk van de rege
ring in Parijs. 'Europa' was de
boeman en steeds meer Fransen
zijn zich gaan afvragen waarom
ze die boze Brusselse buiten
wacht moesten steunen met een
grondwet die haar nóg meer
macht zou geven
De Fransen zijn bang. Bang
voor de werkloosheid die maar
onaanvaardbaar hoog blijft.
Bang voor het gevaar dat dege
nen die nu nog werk hebben
door de lage lonen in Oost-Euro
pa van hun werk worden be
roofd. Bang voor het verdwijnen
van de in Frankrijk traditioneel
sterke overheidsinvloed. Bang,
kortom, voor het onbekende in
een wereld die steeds sneller ver
andert.
Het is voor een belangrijk deel
de verklaring dat er de afgelo
pen tijd in Frankrijk zo heftig
over Europa is gediscussieerd.
De kiezers hebben niet helemaal
ten onrechte het gevoel dat alle
belangrijke beslissingen van de
laatste jaren, zoals de uitbrei
ding van de Unie van 15 naar 25
lidstaten, buiten hen om zijn ge
gaan. De aankondiging van pre
sident Chirac om de grondwet
aan een referendum te onderwer
pen had vooral te maken met
zijn wens om het grote verzet in
Frankrijk tegen een Turks lid
maatschap te breken. Een refe
rendum over de grondwet zou
gevolgd worden door een refe-
analyse
rendum over Turkse toetreding,
zo beloofde hij. En in zijn achter
hoofd had Chirac het idee dat
een volksraadpleging over de
grondwet bij zijn socialistische
rivalen diepe verdeeldheid tot
gevolg zou hebben. Dat laatste
is uitgekomen. Maar dat hij zelf
in de val zou worden meege
sleurd had hij een jaar geleden
ook niet gedacht.
Chirac zal, anders dan zijn leer
meester Charles de Gaulle, niet
de conclusie trekken dat hij nu
moet aftreden, zo heeft hij her
haaldelijk bezworen. Hij sugge
reerde alleen dat premier Raf
farin zal moeten opkrassen.
Maar het prestige van het Fran
se staatshoofd is natuurlijk wél
aan gruzelementen. In eigen
land zal hij onder steeds grotere
druk komen te staan om in Brus
sel eigen, Franse, belangen nog
nadrukkelijker te gaan beplei
ten. Maar in datzelfde Brussel
zal hij van zijn collega's slechts
hoongelach oogsten. Want Chi
rac is in hun ogen degene die de
Europese samenwerking heeft
opgebroken. GPD
