zaterdag 28 mei 2005
Wil
Van het Bamsteentoemooi,
dat begin mei in Bunscho
ten plaatsvond, liet ik u in de ru
briek van twee weken geleden
enkele hoogtepunten zien. Een
email van Jaap de Jonge, één
van de twee Zeeuwse deelne
mers aan het toernooi, bracht
me op het idee om nog een keer
terug te blikken op dit sterk be
zette evenement.
De Kameroenees Flaubert
Ndonzi heeft zijn eerste plaats
vooral te danken aan zijn blik-
semstart. Hij begon met acht
punten uit vier partijen en hield
in de laatste drie rondes achter
eenvolgens Mark Podolski, Er-
no Prosman en Jean-Marc Ndjo-
fang op een gelijkspel. Zijn snel
ste overwinning boekte de Afri
kaan in de vierde ronde.
Bert Zwart - Flaubert Ndonzi:
1.33-29 17-22 2.39-33 11-17
3.44-39 7-11 4.50-44 1-7
5.31-26 16-21 6.32-28 19-23
7.28x19 13x24?! Van deze onge
bruikelijke ruil bediende Ndon
zi zich vorig jaar ook in het Hil-
tex Zeeland Open tegen de Li
touwer Kudriavcev. 8.37-32
14-19 9.34-30 20-25 10.29x20
25x14 11.41-37 9-13 12.33-29
19-23 13.40-34 14-19 14.30-24
19x30 15.35x24 10-14 16.24-19
13x33 17.39x10 5x14 18.34-29
Wit kon zijn stand hier ook op
bouwen met 37-31 22-28 32x23
18x40 45x34 12-18 38-32 ge
volgd door een opsluiting van
de zwarte korte vleugel. Wit
kiest voor een plan dat er niet
slecht uitziet, maar hem deson
danks binnen tien zetten een
verloren stand oplevert! 8-13
19.46-41 4-9 20.43-39 14-19
21.48-43 9-14 22.36-31
Geheel volgens het boekje ge
speeld. Wit dreigt nu via 41-36
en 31-27 de korte vleugel van
zijn tegenstander op te sluiten
zodat zwart vrijwel gedwongen
is om op korte termijn veld 28
te gaan bezetten. 3-9 23.41-36
22-28 24.32x23 19x28 25.45-40
2-8 26.29-24?!
Veel veiliger was 40-34 14-19
29-24 19x30 34x25 en wit houdt
goede kansen in de omsinge
ling. 18-22 27.40-34 21-27!
Een mooie zet! Wit lijkt nu naar
een gelijkspel af te kunnen wik
kelen met 38-32 27x38 43x23,
maar in plaats van 22-27 etc.
speelt zwart eerst 14-20!! Slui
ten met 34-29 mag niet en ook
na 24-19 13x24 31-27 22x31
36x27 24-29 is schijf verlies
voor wit onafwendbaar. Wit is
blijkbaar zo geschrokken van
deze variant dat hij prompt de
beslissende foutzet begaat.
28.38-33?? 17-21!! 29.26x17
12x21
Wit ziet zich ineens geconfron
teerd met de dreiging 21-26 en
28-32. 31-26 faalt op 27-32 en
na 42-38 21-26 is wit kansloos
tegen de manoeuvre 28-32
37x17 26x37. De witspeler liet
het zich niet meer bewijzen en
gaf op.
Twee weken geleden liet ik u
het fragment zien waarmee Dan
ny Slotboom de combinatieprijs
won. De uit Bunschoten afkom
stige zwartspeler in onderstaan
de partij greep zodoende naast
de prijs.
Sarah Rijgersberg - Peter Frans
Koops:
I.32-28 16-21 2.31-26 11-16
3.37-32 18-22 4.41-37 7-11
5.37-31 21-27 6.32x21 16x27
7.34-29 1-7 8.40-34 13-18
9.46-41 9-13 10.45-40 19-23
II.28x19 14x23 12.41-37 20-25
13.50-45 13-19 14.37-32 11-16
15.32x21 16x27 16.35-30?!
De witspeelster, die zich begin
dit jaar voor het eerst in haar
carrière plaatste voor de finale
van het NK vrouwen, speelt bij
zonder scherp. Met de ruil
29-24 blijft haar stelling flexibe
ler. 8-13 17.40-35 6-11 18.44-40
10-14 19.42-37 4-9 20.37-32
11-16 21.32x21 16x27 22.48-42
3-8 Vooral gespeeld om 42-37 te
verhinderen. Wit kiest nu einde
lijk voor de ruil naar veld 24.
23.30-24 19x30 24.35x24 14-19
25.40-35 19x30 26.35x24 23-28
Vrijwel gedwongen, want op
5-10 of 7-11 volgt de damcombi-
natie 34-30 23x34 (of 25x34
39x30 23x25 24-19 13x24 33-28
22x33 31x4) 24-19 13x35 39x30
25x34 33-28 22x33 31x4 en ook
33-39 baat niet meer.
27.42-37 18-23! 28.29x18 12x23
(zie diagram 1) 29.33-29?! Deze
zet maakt een afwikkeling mo
gelijk die wit uiteindelijk de
partij kost, maar ook na zetten
als 45-40 of 37-32 gaat mijn
voorkeur uit naar de zwarte po
sitie. 28-33! 30.39x19 17-21
31.26x28 9-14!
Een fraaie vondst! 32.19x10
Veel beter dan 31x22 14x41
29-23 7-12 en wit redt het niet
meer. 5x14 33.31x22 13-18
34.22x13 8x48 35.36-31 48-43
Gedwongen 36.38-33?? Zo
krijgt zwart toch nog loon naar
werken. Na 37-32 staat de uit
slag van deze partij nog lang
niet vast. 43-32! Zo wint zwart
weer materiaal terug en wikkelt
hij af naar een gewonnen
eindspel. 37.49-43 Wit besluit
de dam meteen af te pakken;
veel beter had de Delftse speel
ster overigens niet. 32x48
38.31-26 48x31 39.26x37 14-19
40.37-32 19-23 41.45-40 25-30
42.40-35 23-29 43.33x24 30x19
en wit gaf het op.
Jaap de Jonge ontdekte in de
partij tussen Andrew Tjon A
Ong met wit en Linda Schnie-
Diaqram 2
ders een verrassende Coup
Turc. Toen hij tijdens de maal
tijd na afloop van de vijfde ron
de de spelers vertelde dat ze iets
over het hoofd hadden gezien
reageerden ze aanvankelijk
sceptisch, maar toen het magne
tisch zakdambordje op tafel ver
scheen waren ze snel overtuigd.
In diagram 2 ziet u de stand na
40. 25-30. Wit speelde
41.42-38 Er dreigt 38-33, zodat
zwart zich genoodzaakt zag te
offeren met 26-31 42.37x26
30-34 Opnieuw een schijfoffer,
want op 50-45 volgt 41-37 en
ook na 30-35 40-34 ziet het er
niet goed uit voor zwart.
43.40x29 50-45 44.29-24?? Met
36-31!! kon wit de partij in één
klap beslissen. Nu volgde er
45-23 45.6-44 23x46 46.44-35
46-14 47.36-31 14-20 48.24-19
20x47 49.31-27 47-20 50.19-13
20-9 en de spelers kwamen remi
se overeen.
Daaf Kasse
Waterlandkerkje en Dood
stil zijn de mooiste dorps
namen van Nederland. Ook de
schaakwereld kent mooie na
men. Wie vindt u het mooist? Ro
man Dzjindzjichasjwili, Baron
Tassilo von Heydebrand und
der Lasa, Konstantinopolski,
Prins Dadian van Mingrelia,
José Raoul Capablanca y Grau-
pera, of gewoon Cor Mulder
van Leens Dijkstra?
Op een massakamp in Vlissin-
gen tussen Brabant en Zeeland,
het is al weer lang geleden, stel
de een oudere heer zich voor als
Bosch van Drakenstein, waarop
hij als antwoord kreeg 'Pieterse
van Oost- en West-Souburg'.
Jonkheer Bosch van Draken
stein, de bekende wielrenner,
ooit kampioen van Nederland
op de sprint, ruilde toen hij te
oud was voor een felle sprint de
fiets in voor het schaakbord.
Dat was ook meer in overeen
stemming met zijn stand.
Als wielrenner reed hij vaak on
der een schuilnaam zoals Ulys
ses of Bismarck om zijn familie
niet in verlegenheid te brengen.
Hij won op de Olympische spe
len van 1924 wel een bronzen
medaille op de tandem. Echte,
lichamelijke sport en schaken,
gaat dat samen? Vaker dan u
denkt! Tim Krabbé, ooit finalist
in het schaakkampioenschap
van Nederland, was een verdien
stelijk amateurwielrenner.
Een echter topper was Simen
Agdestein uit Noorwegen,
schaakgrootmeester en voetbal
international. En dat ook nog
gelijktijdig! Sir George Tho
mas, de Engelse schaakmeester,
was ook vele malen badminton-
kampioen van zijn land en be
reikte zelfs in tennis de achtste
finales van Wimbledon. Kunst
en schaken gaan ook vaak sa
men. Marcel Duchamp, de be
kende schilder en dadaïst was
ook schaakinternational van
Frankrijk en schreef een belang
rijk schaakboek!
Filmsterren
Henry Grob was schaakkam
pioen van Zwitserland en een
bekend portretschilder. Ook
Man Ray, Max Ernst en George
Braque, om er maar een paar te
noemen, konden goed met de
stukken overweg.
Nog sterkere schakers waren de
musici en schrijvers zoals Ser
gei Prokofjev, David Oistrach,
Misja Elman, Yehudi Menuhin,
Tolstoi, Golding, Alfred de Mus
set en in ons land Krabbé, Krol
en Pam. Onder de filmsterren
speelden onder anderen Hum
phrey Bogart, Marlon Brando
en John Wayne een sterke par
tij Vooral Bogart was verzot op
het spel.
Van de grote sterren naar de
kleine sterren. De volgende zeer
spectaculaire partij is uit de
wedstrijd in de Zeeuws competi
tie tussen Souburg 2 en Goes.
R. Schroevers (Souburg)-E.
Kloosterman (Goes). I.c4 Pf6
2.Pc3 g6 3.d4 c6 4.e4 d6 5.Le3
Lg7 6.f3 0-0 7.Dd2 e5 8.d5 c5
9.Ld3 Pe8 10.g4 Pa6 ll.a3 Ld7
12.Ph3 Da5 13.Pf2 Pac7 14.Lh6
a6 15.h4 f6 16.Ke2 b5 17.b4!?
Dit ziet er wel mooi uit, maar
deugt niet helemaal. Het is wel
aardig om met slechte zetten de
tegenstander uit zijn evenwicht
te brengen, maar het kan ook
met goede zetten natuurlijk.
Hoe het ook zij, zwart schrikt
en raakt de kluts kwijt.
17...Lxh6 18.Dxh6 cxb4 19.g5
Pg7 20.h5 Le8 Zwart moet wel
oppassen. Er liggen heel wat
voetangels en klemmen op de
weg.
21.Tagl Na 21.hxg6 Lxg6
22.gxi'6 Txf6 23.Pg4 Tf4 slaat
de witte aanval ook niet door.
21...f5?! 22.exf5 Pxf5 23.Lxf5
Txf5 24.Pce4 Nu heeft wit aan
val zonder stukoffer en dat
scheelt wel wat.
24...Pxd5 Wanhoop natuurlijk.
Na 24...Dxa3! moet wit nog wel
de juiste petten vinden: 25.Pf6+
Kf7 26.Dxh7+ Kf8 27.Tg3! en
wint.
25.cxd5 Dxa3 26.Pf6+ Txf6
27.gxf6 Da2+ 28.Kel Dbl+
29.Pdl Ta7 30.Tg2 Df5 31.hxg6
Lxg6 32.Thgl Zwart gaf het
op!! De inslag op g6 beslist. De
witspeler verdient toch een
groot compliment voor zijn ge
durfd spel.
Uit dezelfde wedstrijd: R. Bur-
gerhoff - P. Noorlander l.d4 d5
2.c4 e6 3.Pc3 Pf6 4.cxd5 exd5
5.Lg5 Pbd7 6.e3 Le7 7.Ld3 0-0
8.Dc2 h6 9.Lh4 b6 10.Pf3 Lb7
11.0-0 c5 12.Lf5 a6 13.Tadl Te8
ft A
A
j
e
a
Diagram 1
14.Pe5 c4 15.e4 dxe4 16.Pxc4 g6
17.Lxd7 Pxd7 18.Lg3 Pf6
19.Pe5 Tc8 20.Db3 Ld5 21.Pxd5
Pxd5 22.Tfel Kg7 23.Txe4 f5
24.Teel Lf6 25.f4 Te7 26.Tcl
Tec7 27.Txc7+ Txc7 28.h3 Pxf4
29.Lxf4 Dxd4+ 30.De3 Nog ster
ker was 30.Le3 want 30...Dxe5
gaat niet wegens 31.Lxh6+!
30...Dxb2 31.Pd3 Dc3 32.Lxc7
Ld4 33.Le5+ 1-0 Goes beleefde
een sterk seizoen. Slechts Ter-
neuzen moest men in de Zeeuw
se hoofdklasse voor laten gaan.
Volgend jaar kampioen? De vol
gende buitengewoon spannende
en originele partij is uit de wed
strijd tegen Vlissingen, die met
5-3 werd gewonnen.
J. Grochal (Goes) - H. Massink
(Vlissingen) l.e4 d5 2.exd5
Dxd5 3.Pc3 Dd8 4.Pf3 g6 5.Lc4
Lg7 6.Pg5 Ph6 7.d3 0-0 8.Le3 c6
9.Dd2 Pf5 10.a4 Pd7 ll.a5 Pe5
12.Lb3 Pg4 13.Ta4 Pgxe3
14.fxe3 Lh6 15.Pce4 e6 16.h4
Ld7 17.Df2 Lg7 18.Ta2 h6
19.Pf3 Dc7 20.g4 Pe7 21.h5 f5
22.gxf5 Txf5 23.hxg6 Taf8
24.Th3 Txa5 25.Txa5 Dxa5+
26.Ke2 Df5 27.Dg2 b5 28.Ph4
De5 29.d4 Dc7 30.Pc5 Pd5
31.Tf3 Lc8 32.Txf8+ Kxf8
33.Df2+ Kg8 34.c3 Kh8 35.Pd3
De7 36.Pf3 b4 37.c4 Pf6 38.Dh4
Ld7 39.Pfe5 Le8 40.Pf4 Kg8
41.Pf3? Na 41.c5! zou wit prak
tisch gewonnen hebben ge
staan. Nu wordt het opnieuw
spannend.
41...c5! 42.dxc5 Dxc5 43.Pxe6
Df5 44.Pxg7 Kxg7 45.Dd4 Dxg6
46.Dxa7+ Kh8 47.Pel Dg4+
48.Kd2 Lh5 Na 48...Dg3 bood
de stelling ongeveer gelijke kan
sen.
49.Db8+ Kg7 50.Db7+ Zie dia
gram 1
Diagram 2
50...Kf8? Wou zwart nog win
nen? Veel beter was 50...Kh8
waarna wit slechts minimale
winstkansen zou hebben gehad.
51.Dxb4+ Kg7 52.De7+ LfT
53.De5 Dgl 54.Pd3 Dg2+ 55.Kc3
De2 56.Pf4 Del+ 57.Kc2 Df2+
58.Kc3 Del+ 59.Kc2 Df2+
60.Kbl! Del+ 61.Ka2 Db4
62.Pd3 Db7 63.Pf4 Da8+ 64.Kbl
Dhl+ 65.Kc2 Del 66.Dc3 Dhl
67.Dd2 Lg8 68.Dg2+! Het
eindspel is nu simpel gewonnen
voor wit.
68...Dxg2+ 69.Pxg2 Lh7+
70.Kc3 h5 71.c5 Le4 72.Pf4 h4
73.Le6 Kh6 74.b4 Lc6 75.Kc4
Pe4 76.b5 1-0 Probleem van de
week. I.Sindler, 1956. Wit: Kh8,
Ta7, Lg2, pionnen op b7, c6, d6
(6 stukken). Zwart: Kc7, Df4 (2
stukken). Zie diagram 2. Wit
speelt en wint.
Oplossing van de vorige week.
L.Topko, 1989. Wit: Kf6, Kbl,
Pe4 (3 stukken). Zwart: Kgl.
Ph5, pion h3 (3 stukken). Wit
staat schaak. Waar moet de ko
ning naar toe om remise te ma
ken? l.Kf7ü (l.Ke7? h2 2.Pg5
hlD 3.Le4 Dh4ü) l...h2 2.Pg5
hlD 3.Le4
Cor Jansen
Over vijf maanden wordt in
het Portugese Estoril het
wereldkampioenschap viertal-
lenbridge gehouden. Voor het
eerst in de geschiedenis doet Ne
derland mee in alle categorieën:
open, dames en senioren.
Met name de samenstelling van
het open team is nog in nevelen
gehuld. Van de vijf paren van
team Oranje kunnen er slechts
drie worden afgevaardigd. Laat
ste ijkpunt is het open EK, dat
volgende maand wordt gehou
den. Na dat toernooi zal het
team bekend worden gemaakt.
Tot die tijd blijft het gissen.
Daar is ovei'igens door de Sich-
ting Topbridge een prijsvraag
van gemaakt. Voor vijf euro
mag u raden uit welke paren
het nationale team zal bestaan.
Onder de goede gokkers wordt
een weekendtrip naar het WK
in Estoril verloot. Voor wie mee
wil doen, maar geen idee heeft
hoe het team eruit komt te zien,
is dit de insider tip: Jansma-Ver-
hees, Muller-De Wijs en
Brink-Van Prooijen. Schrijf,
bel of mail me echter niet als ik
er naast zit.
Titelhouder
Grote obstakels op weg naar de
Bermuda Bowl zijn natuurlijk
Italië en Amerika. Dat laatste
land mag twee teams afvaardi-
noord
£hv7
TV9
<>7654
<£>10932
west oost
£84 £a95
thb87543 <91062
o h93 o avb102
£6 <£v7
zuid
£108632
Ta
<>8
öahb854
Zuid gever, niemand kwetsbaar
West
Noord
Oost
Zuid
3T
pas
4<v>
4£
pas
pas
5<>
pas
pas
5£
pas
pas
pas
Diagram 1
gen. Titelhouder Nickell had
zich al eerder geplaatst. Vorige
week vonden de selectiewed
strijden plaats voor de tweede
plek. Die werden gewonnen
door een relatief jong team, be
staande uit Ekeblad-Rubin, Gi-
telman-Moss en Hampson-Gre-
co. Zij klopten in de finale
Zia-Rosenberg/Welland-Falle-
nius door in de laatste dertig
spellen een achterstand van 40
IMPs weg te werken. Nog span
nender was het overigens in de
halve finale. Daarin had Eke-
blad een verlenging nodig om
het sterke team Schwartz op de
knieën te krijgen.
Aan de Amerikaanse selectie
wedstrijden deden twintig
teams mee. Die speelden eerst
een round-robin en vervolgens
knock-out wedstrijden. Enkele
krenten uit de pap van spellen.
Zie diagram 1
De eerste biedronde spreekt
voor zich. Zuid liet zich door
het bieden van OW de mond
niet snoeren. Ondanks het mini
male puntenaantal was vier
schoppen op basis van de verde
ling aangewezen. Na tweemaal
pas besloot oost tot doorbieden.
Vijf ruiten was weldoordacht.
Doel was om west met ruiten in
plaats van harten te laten star
ten als NZ het bieden zouden
winnen. Dat is precies wat ge
beurde. Tegen vijf schoppen
startte west met ruiten drie.
Het contract moest echter down
op een klaverintroever en die
leek nu een stuk moeilijker te
vinden. David Berkowitz op de
oostplaats had er echter geen
moeite mee. Hij won de eerste
slag met ruiten aas en switchte
naar klaveren. Aan slag met
troefaas volgde nogmaals klave
ren voor de dodelijke introever.
Helderziendheid? Nee, Berko
witz taxeerde zuid voor zijn bie-
£hv7
tv9
07654
£>10932
west oost
£b4 £a95
thb87543 <91062
o h93 oavb102
£6 £v7
zuid
£108632
Ta
<>8
£ah 8854
Zuid gever, niemand kwetsbaar
Diagram 2
den op een 6-5 in de zwarte
kleuren. In dat geval moest
west een singleton klaveren en
een doubleton schoppen heb
ben.
Gevolgen
Het volgende spel laat zien dat
zelfs een irrelevante beslissing
verstrekkende gevolgen kan
hebben. Zie diagram 2.
Na een twee klaveren opening
van noord bereikten NZ vier
schoppen, te spelen door zuid.
Mede door het slechte troefzit-
sel is dat contract na een harten
boer start gedoemd. West legde
echter een ruiten op tafel. On
der het mom van 'baat het niet,
dan schaadt het niet', probeer
de de leider ruiten heer in dum
my. Oost nam het aas en tracht
te ruiten vrouw te incasseren.
Zuid kon troeven en daarna
was het spel min of meer over.
OW maakten nog een troefslag
en harten aas, maar zuids derde
harten verdween op de klaveren
van noord.
Singleton
Vier schoppen gaat down als
oost in slag twee een kleine har
ten naspeelt. De acht verdrijft
de vrouw en west komt tijdig
met troef aan slag om harten
boer door te spelen. De verdedi
ging maakt dan twee hartensla-
gen. Had oost dit kunnen vin
den?
Verslaggever Barry Rigal meent
van wel. Het zetten van ruiten
heer in de eerste slag wijst op
een singleton bij zuid. Aange
zien het tegen een troefcontract
zeer ongebruikelijk is om onder
een aas vandaan te starten was
met twee of meer ruitens zeker
de boer gelegd.
In dat geval is in ruiten niets
meer te halen en moet het voor
OW uit de harten komen. Merk
op dat de leider in de eerste slag
beter gewoon ruiten boer kan la
ten bijspelen. Het zitsel is dan
minder duidelijk en de harten-
switch dus (nog) moeilijker te
vinden.
Berry Westra
Horizontaal:
4. Uitstekende voetballers? (9); 6. Zit beweeglijk op dit vervoermiddel! (10); 9.
Bespreking met de Sint? (15); 11. Schuim aan boord (7); 12. Voor sommige
mensen is deze verhoging te hoog (7); 13. Een boutje smaakt prima en is ge
zond! (9); 15. Zo leuk is het niet, vlak voor de bevalling' (5); 16. Opscheppen
met luchtjes (6); 17. Bliksem, opnieuw een bevel! (6); 18. Schopt met het argu
ment om hogerop te komen (10); 19. Conferentie voor de massa in de Alpen?
(7).
Verticaal:
1. Toneelkunst is een zaak die berust op beschaving (14); 2. Die berisping gaat
helemaal in vlammen op (10); 3. Door de chaos ontstaan er vandaag opstoot
jes (15); 5. Gek op vertrekken in het parlement waar het aan de orde komt (9);
7. Het glunderen schijnt lichtte zijn (8); 8. Dubbele vaart (8); 10. Producent van
bittere humor (6); 14. Paarden of pratende journalisten (8); 17. Teruggeval
len) (6); 19. Geen domme zoemer (2).
Uw oplossing moet uiterlijk woensdagmorgen in ons bezit zijn op het volgen
de adres:
Puzzel redactie PZC
Postbus 31
4460 AA Goes
e-mail: redactie@pzc.nl
Vermeld uw naam, adres en woonplaats.
De PZC stelt de volgende prijzen beschikbaar: eerste prijs een Iris-cheque van
€25,=. Tweede, derde en vierde prijs een Iris-cheque van €12,50. De oplossing
en de namen van de prijswinnaars vindt u in de PZC-bijlage Wonen van vol
gende week.
Oplossing kruiswoordraadsel
De sleutelwoorden van het kruiswoordraadsel van vorige week zijn: UITSPREI
DEN en HALSGERECHT
De Iris-cheque van €25,= gaat naar: P. Heijboer, Poortvliet. De Iris-cheques
van €12,50 gaan naar: C. van Buuren, Ovezande, J. Beerman, Sas van Gent en
5. Kluijfhout, Grijpskerke.
De prijzen zullen binnenkort worden toegezonden.
Horizontaal: 1. Roeipen; 6. lasnaad; 12. Lear; 13. rail; 14. tl; 16. ruit; 18. werk;
19. ma; 20. toss; 22. essen; 24. star; 26. eta; 28. ale; 30. eng; 31. netjes; 32. her
rie; 33. pre; 34. tic; 36. mal; 37. lij; 38. haai; 40. logé; 43. ka; 44. laars; 45. ome
ga; 47. akant; 49. lethe; 51. gors; 52. ruien; 55. loon; 56. ai; 57. os; 58. sleg; 61
stoep; 64. crew; 67. pater; 69. fauna; 70. snaar; 72. puree; 74. tz; 76. knar; 77.
eten; 78. zw; 79. sec; 81. ace; 83. gei; 84. vellen; 85. biceps; 86. Oka; 87. ama;
89. neb; 90. nona; 92. naald; 94. para; 95. de; 96. blok; 98. mica; 100. da; 101
beer; 102. tolk; 104. goelasj; 105. ootmoed.
Verticaal: 1. Rattenplaag; 2. el; 3. iers; 4. Pau; 5. Erie; 7. aren; 8. sar; 9. niks;
10. al; 11. daargelaten; 15. loterij; 17 tsa; 18. wee; 19. maniak; 21. saté; 23.
slei; 25. term; 27. gelaat; 29. teugel; 34. tissu; 35. close; 38. Hans; 39. ar; 41.
om; 42. egel; 44. lar; 46. ato; 48. koala; 50. honen; 52. ris; 53. Ido; 54. nop; 58.
spitsvondig; 59. ets; 60. Genk; 62. terra; 63. elpee; 64. Caen; 65. rue; 66. walvis-
baard; 68. ransel; 69. fresia; 71. aa; 73. ut; 75. zeekoe; 78. zeperd; 80. clan; 82
coma; 83. gena; 87. aak; 88. alm; 91. Abel; 92. nors; 93. dito; 94. palm; 97. Lea;
99. cot; 101. be; 103. ko.
Ierland heeft twee al enkele de
cennia bestaande themati
sche reeksen: verkeer/vervoer
en flora en fauna. De eerste wil
nog wel eens een jaartje over
slaan, maar flora en fauna is de
laatste tijd bijna elke jaar van
de partij. De nieuwste serie ver
scheen 24 mei, vlinders, met
rechts bovenin de zegels het
WWF-logo, het pandabeertje.
Op de zegels zitten op bladeren
en/of bloemen een vuurvlinder
tje, Lycaena phlaeas (48c), een
groentje, Callophrys rubi (60c),
een distelvlinder, Cynthia car-
dui (65c) en een parelmoervlin
der, Boloria euphrosyne (€1).
De zegel van 65c zit tevens in
een velletje, maar dan in de
waarde van 5. Dit is de derde
Ierse vlinderserie. Eerder in
1985,1994 (nachtvlinders) en
2000; een serie met het WWF-lo
go verscheen in 1992 (boommar
ter).
Faroer is de eerstvolgende die
met faunazegels komt met daar
op het WWF-logo. Op de zegels
in waarden van 8,50 kr., 9,00
kr., 12 kr. en 20 kr. worden
stormvogels afgebeeld.
In de afgelopen tijd verschenen
de volgende faunaseries met
WWF-logo: Azoren, blauwe mar-
lin; Belize, Midden-Amerikaan
se buidelrat; Bermuda, tonijn;
British Antarctic Territory,
blauwe vinvis; Bulgarije, huso;
Buthan, fazanten; Cayman Is
lands, een dolfijnensoort; Cuba,
Cubaanse krokodil; Guyana,
reuzentoekan; Jersey, met uit
sterven bedreigde dieren, o.a. sa
lamander; Malawi, antilopen.
Nigeria, gestreepte jakhals;
Oman, luipaard; Rusland, veel
vraat; Servië en Montenegro, in
secten en Tristan da Cunha, rob
ben. Ook verschenen WWF-ze-
gels (maar ik ben er niet zeker
van of het logo er op staat) in
Azerbeidsjan (luipaard), Burun
di (sitoenga), Dominicaanse Re
publiek (kolibries), Fiji (tonijn),
Ghana (Afrikaanse leeuw) en Fi
lippijnen (uilen).
Wat Ierland betreft moet er nog
even worden bijgepraat. Eerder
verschenen: de jaarlijkse lo-
ve-zegel (48c), een boekje met
t
tien groetzegels van 48c (4 mo
tieven), een velletje Jaar van de
haan (3 zegels van 60c, drie van
de vier groetzegels); St. Pa
trick's Day (65c); vier zegels (2 x
48c en 2 x 65c, paren) met wer
ken van kunstenaressen; Cork
2005, culturele hoofdstad van
Europa (2 x 48c, paar): Jaar van
de natuurkundigen, UNESCO,
o.a. Einstein (48c, 60c en 65c);
150-jarig bestaan van de spoor
lijn Dublin-Belfast (2 x
48c/paar, 60c en 65c), ook in vel
letje; vijf permanente zegels 'wil
de bloemen' (lc, 2c, 7c, 10c en
10); gemeenschappelijke uitgifte
met Canada, biosfeer (48c en
65c), ook in velletje en Europa,
gastronomie (48c en 65c).
Duitsland, Kroatië, Roemenië
en Malta hebben zich nu ook in
de rij geschaard die paus Johan
nes Paulus II postaal herden
ken. De Duitse zegel verscheen
12 mei (55 cent), de Kroatische 8
april (2,30 kn), Roemenië gaf 8
april twee zegels uit in waarden
van 5.000 lei en 21.000 lei (beide
ook elk twee keer in een velle
tje) en Malta 15 april, een 0,51
€-zegel.
De gemeenschappelijke uitgifte
die Duitsland en Israël voor de
ze maand hadden gepland ter
gelegenheid van veertig jaar di
plomatieke betrekkingen, gaat
niet door. Men kon het niet eens
worden over het motief.
Hero Wit
