Delta is geen nutsbedrijf meer
Met nieuwe jas concurrentie te lijf
PZC
Oud-DNB-directeur:
gulden was wel
ondergewaardeerd
directeur Luteijn: we moeten het hebben van de zakelijke markt
loe rijk is
)elta nu echt?
23
Vakantiegeld
opzij gezet op
spaarrekening
het bedrijf
Hema verder het buitenland in
Lim d'Or blijft exclusief
Fortis profiteert van spaarders
Internet wordt advertentiemedium
^Jeffrey Kutterink
ljfl)DELBURG - Delta zit er
rtimpjes bij. Wie haar huis-
ioudboekje openslaat, ziet dat
tt financieel voor de wind
gat. Daarmee doemt wel de
nag op of zoveel 'geld op zak'
id nodig is.
jr te zeggen dat het bedrijf
luit jjjjrt van het geld is overdre-
,Maar we boeren goed",
gr directeur David Luteijn
get zonder trots. Toch zint het
an niet dat het beeld bestaat
63 at er bij de onderneming wat
'öd
flDDELBURG - Over hoeveel
ifld Delta nu eigenlijk echt in
It portemonnee heeft, bestaan
«1 misverstanden. Om daar-
Khter te komen, is een blik op
ltbalans van het bedrijf nodig,
[lie van 2004 meldt een eigen
itrmogen van ruim 980 miljoen
i, Dat bedrag is een eigen le-
rengaan leiden.
i de discussie over de reserves
a Delta en het dividend aan
üEdeelhouders is het beeld ont
ren dat Delta dat geld kan uit
een. „Dat is onjuist", bena-
:Atdirecteur D. Luteijn. „Het
icotste deel van het eigen ver
ben zit vast in aandelen. Dat
igeld dat we op papier wel heb-
e. maar waar we niet over
enen beschikken. Tenzij we
e aandelen natuurlijk verko-
e Maar dan moet je denken
het van de hand doen van
voorbeeld de aandelen in het
Rterbedrijf Evides. Dan ver
sop je dus delen van de kernta-
isivan Delta. Dat is zeer onver-
ervan uitgaand dat we
awerkgelegenheid in Zeeland
rlen behouden."
h te zien hoeveel geld Delta di-
,Sl Kt van de bankrekening kan
moet worden gekeken
aar de post 'liquide middelen'.
ie staat op de geconsolideerde
'em' alans per 31 december 2004
oor bijna 251 miljoen euro.
donderdag 26 mei 2005
door Mathijs Rotteveel
AMSTERDAM - Bijna de
helft van de Nederlanders
besteedt het in mei of juni
ontvangen vakantiegeld
ook werkelijk aan vakan
tie. Dat concluderen pen
sioenverzekeraar Zwitserle
ven en onderzoeksbureau
TNS Nipo uit een onder-
zoek onder bijna 700 perso-
dit onderzoek zet
ten op de vier Nederlan
ders het ontvangen geld lie
ver op een spaarrekening
öi gebruikt 17 procent het
voor onvoorziene uitgaven.
'Het onderzoek van TNS
Nipo richtte zich op de be-
3 van het vakantie
geld van Nederlandse man-
en vrouwen van 18
,aar en ouder die minimaal
15 uur per week in loon-
ienst zijn.
de ondervraagden
ontvangt 96 procent dit
«ar vakantiegeld. Daarvan
«eet 92 procent waar ze
ht geld aan gaan besteden.
Naast vakantie, sparen en
wd 'Voorziene uitgaven wor
den ook onderhoud van de
(12 procent), ach
terstallige rekeningen (10
procent), kleding en schoe
ien (8 procent) of onder-
ioud van de auto (7 pro
eent) regelmatig genoemd.
Enkele weken terug presen
teerde ABN Amro-onder-
Interbank ook al een
onderzoek over de beste
eg van het vakantiegeld.
Daaruit kwam naar voren
maar achttien procent
van de werknemers het va
catiegeld ook werkelijk
mtgeeft aan een reis naar
ómnen- of buitenland. Vol-
fons dat onderzoek spaar-
ka de ondervraagden lie-
'lfr bijna de helft zou zijn
^kantiegeld op een spaar-
s skening zetten. Het jaar-
onderzoek van het Ni-
de Md. een organisatie die
ie? ^lpt met budgetplanning,
Mar de besteding van de
Vakantiegelden wordt bin-
5® enkele weken gepresen
teerd. Vorig jaar onder
st i VT°eghet Nibud 1500 men-
Jo! sen van wie 41 procent het
'a" ^kantiegeld op een spaar-
M Fening zette. GPD
te halen valt. Dit jaar keert Del
ta 45 procent van de winst (99
miljoen euro) uit aan de aandeel
houders: de dertien gemeenten
en de provincie.
Maar voor sommige is het niet
genoeg. De CDA-fracties in elf
Zeeuwse gemeenteraden willen
meer. Ze vragen op de aandeel
houdersvergadering op 6 juni
om een onderzoek in te stellen
naar de met één miljard euro ge
vulde 'spaarpot' van het energie
bedrijf. Dat is Luteijn te gortig.
„Mensen zien Delta nog steeds
als dat oude nutsbedrijf. Dat
misverstand moet nu toch echt
eens uit de wereld. Delta is een
commercieel bedrijf dat niet al
leen gas, water en licht levert.
Delta doet veel meer, denk aan
milieu, Zeelandnet en de deelna
me in Verbrugge Terminals. Bo
vendien kunnen we niet bij het
grootste deel van die 1 miljard."
Dat neemt niet weg dat Delta er
financieel rooskleurig voorstaat.
„Dat Delta het goed doet klopt.
Dat is ook hard nodig. Vroeger
waren huishoudens voor ons het
belangrijkst. Die tijd is voorbij.
We lijden verlies als het gaat om
de levering van stroom, water
en licht aan huishoudens. Ik
schat tussen de vijf en tien mil
joen euro per jaar. Toch beho
ren onze prijzen tot de laagste
van Nederland. Dat blijkt ook
uit onderzoeken. En dat terwijl
de kosten in een dunbevolkt ge
bied hoog zijn als je dat verge
lijkt met stedelijke gebieden. Je
wilt niet weten hoeveel leidin
gen er liggen voor 'slechts'
380.000 inwoners. Die leidingen
moeten dan ook nog eens onder
de Scheldes door.
Delta draait dus op de zakelijke
markt?
„85 procent van de energie gaat
naar bedrijven. Delta moet het
om te kunnen overleven dus heb
ben van de zakelijke markt. Be
drijven, of ze nu in Groningen,
Maastricht of Goes zitten, kun
nen zelf kiezen met welke ener
giebedrijf ze zaken doen. De con
currentie is erg groot. Delta is
slechts een kleine speler. Alleen
als het huishoudboekje op orde
Delta-directeur David Luteijn: „Vroeger waren huishoudens voor ons het belangrijkst. Die tijd is voorbij."
foto Lex de Meester
is, kunnen we investeren. Alleen
dan kunnen we zorgen dat we
een Zeeuws bedrijf blijven."
Hoeveel geld is daar voor nodig?
„Bij elkaar schat ik dat Delta
tot 2008 tussen de 300 en 500
miljoen euro moet investeren.
Dat is buiten de investeringen
om die we elk jaar moeten doen
om zaken te vervangen. Dat is
voor heel Delta (inclusief bedrij
ven als EPZ en Evides) 100 mil
joen euro per jaar."
Waar bestaan die investeringen
dan uit?
„Bijvoorbeeld uit de bouw van
de Sloecentrale; wij betalen
daaraan 60 miljoen euro. De
Sloecentrale kost 475 miljoen eu
ro. Daar bovenop komen nog
extra kosten, zoals voor de aan
leg van leidingen. Verder speelt
de discussie over het al dan niet
sluiten van de kerncentrale. Ver
der willen we geld steken in
duurzame energie, zoals zon-
ne-energie en biomassa. Zo
gaan we een kippenmest centra
le bouwen in Moerdijk. In groot
schalige windparken geloven
we niet meer, want dat leidt tot
grote maatschappelijke weer
stand. Verder investeren we fors
in Zeelandnet. We vinden dat
het bedrijf in Kamperland moet
blijven, want dat is goed voor de
werkgelegenheid op Noord-Be
veland. Onlangs is de laatste mi
lieustraat geopend en gaan we
geld steken in de verwerking
van afval. Op het gebied van wa
terlevering willen we een sterk
ere rol spelen dan we nu doen.
Een breed offensief; erop ge
richt om Zeeuws en zelfstandig
te blijven."
Toch kun je je afvragen of Delta
zoveel eigen geld nodig heeft.
Want de verhouding van het ei
gen vermogen tot het bedrag dat
Delta aan leningen heeft uit
staan (solvabiliteit) is bij Delta
74 procent en bij andere bedrij
ven ligt dat tussen de 40 en 50
procent.
„We streven er op lange termijn
naar ook een solvabiliteit van
45 tot 50 procent te bereiken.
Maar het is belangrijk dat we
een groot deel van de investerin
gen die we moeten doen zelf kun
nen betalen. Het is niet goed als
we dat alleen met geleend geld
zouden moeten doen."
De winst is flink toegenomen.
Hoe komt dat?
„Voornamelijk door interne effi
ciency maatregelen. Daardoor is
Delta aanzienlijk winstgeven
der geworden. Zoals ik zei ma
ken we geen winst op de huis
houdens."
Als Delta zo winstgevend blijft,
ligt het dan niet voor de hand
om de aandeelhouders - en daar
mee indirect de Zeeuwen - er
van te laten profiteren?
„Na de zomervakantie wil ik
daarover met de aandeelhou
ders spreken. Ik kan me voorstel
len dat het bedrag dat we in de
toekomst uitkeren hoger is dan
nu. Hoe hoog het dividend is,
moeten we per jaar vaststellen.
Maar stel dat het mogelijk is om
70 procent uit te keren, dan moe
ten we dat ook doen."
Waarom doet Delta dat nu nog
niet?
„Behalve dat we het geld hard
nodig hebben om te investeren,
weten we ook niet hoe de discus
sie over de splitsing van energie
bedrijven uitpakt. Let wel: een
maatregel die de Rijksoverheid
oplegt. Als bedrijven moeten
splitsen, ontstaat een bedrijf dat
het netwerk beheert en een dat
de energie levert. Beide hebben
eigen computersystemen en der
gelijke nodig. Ook krijgen we te
maken met claims uit de Vere
nigde Staten in verband met
cross-border lease contracten.
Dus we moeten niet te snel be
sluiten om meer geld aan de aan
deelhouders te geven. Maar als
je structureel geld overhoudt,
moet je niet op een zak geld
gaan zitten."
door Jeffrey Kutterink
MIDDELBURG - Technisch
handelsbureau Vermaat kan de
concurrentie nog aan. Zij het
met moeite. „Iedereen kent
ons", schetst directeur Wim Pop-
pe de kracht van de groothan
del. Een nieuw (groter) pand,
een andere uitstraling en een
modernere werkwijze moet het
bedrijf klaar maken voor de ko
mende decennia.
De concurrentie ligt op de loer.
Want er zijn meer groothandels
in industriële machines, appara
ten, gereedschappen en bevesti
gingsmaterialen. In de afgelo
pen jaren stond directeur Wim
Poppe voor een zware keuze.
Want doorgaan betekende ook
investeren. En niet zomaar een
klein beetje. Sowieso in het
pand en uitstraling. „Die zijn
niet meer van deze tijd", erkent
Poppe. Maar ook in automatise
ring en mensen. „Het bedrijf is
niet met zijn tijd meegegroeid",
vindt bedrijfsleider Patrick
Wauters. Poppe heeft dat door
zien en de keuze gemaakt de on
derneming een nieuwe jas te ge
ven en het bedrijf van zijn
schoonvader klaar te maken
voor de toekomst.
Oprichter M. Vermaat is de tech
nisch groothandel begonnen
vanuit huis aan de Koudekerkse-
weg. „Vanuit de slaapkamer",
weet Poppe. Totdat hij letterlijk
sliep tussen de bouten, de
schroeven, moeren en nagels.
Hij verhuisde de onderneming
naar een pand in de Sint Pieters-
straat. „Hij was een echte pio
nier", vertelt Poppe. „Op zijn
brommertje reed hij naar
Zeeuws-Vlaanderen om spullen
te brengen."
Dertig jaar geleden waagde Ver
maat de st'ap naar het bedrijven
terrein Arnestein. „Iedereen in
de omgeving weet Vermaat te
vinden."
Toch is dat niet meer genoeg,
realiseert Poppe zich. „De con
currentie is fors gegroeid, met
bedrijven zoals Borent en Van
der Peijl techniek."
Grofweg gezegd vissen die alle
maal in dezelfde vijver: het leve
ren van apparatuur, gereed
schappen en materialen aan be
drijven. Alleen heeft 'de concur
rentie' een veel modernere uit
straling. En Vermaat moet iets
doen om de concurrentie het
hoofd te bieden. Poppe ont
vouwt een bouwtekening en
daarmee de plannen om de
groothandel de toekomst in te
loodsen. De heipalen voor het
eerste deel van het pand zijn vo
rige week de grond ingeslagen.
Dat nieuwe gebouw vervangt
aan het eind van het jaar het hui
dige volledig.
Het nieuwe magazijn wordt
eind juni opgeleverd en een
maand later in bedrijf genomen.
Het magazijn herbergt om en na
bij de 22.000 artikelen.
Na de bouwvakantie gaat wat
er dan nog staat tegen de vlakte
en moet in december zijn vervan
gen door een modern bedrijfsge
bouw van twee verdiepingen.
„Ik heb er nog over gedacht te
verhuizen naar een andere loca
tie op Arnestein. Maar dat kost
extra geld en bovendien moet je
dit pand dan zien te verkopen.
Geen gemakkelijke opgave, om
dat er bijvoorbeeld asbest in het
dak zit."
Begin volgend jaar is het ge
bouw klaar. Maar een nieuwe
'jas' alleen is niet genoeg, weet
Poppe. Daarom heeft hij bijna
twee maanden geleden een be
drijfsleider aangesteld. Die gaat
ook de werkwijze moderniseren.
Naam:
Vermaat
Plaats:
Middelburg
Opgericht:
1950
Aantal medewerkers:
10
Omzet:
2 miljoen euro
„We investeren onder andere in
computers en een voorraadbe-
heerssysteem. Natuurlijk wordt
de voorraad bijgehouden, maar
minder nauwkeurig dan zou
moeten." Ook voor het perso
neel verandert er veel, zegt Wau
ters. Zo zal meer gestructureerd
en dus efficiënter gewerkt gaan
worden. „Ik wil zoveel mogelijk
weten waar iedereen op welk
moment mee bezig is. Dat bete
kent bijvoorbeeld werken met
een planningbord."
Veilig
Poppe en Wauters zijn ervan
overtuigd dat de vernieuwingen
de toekomst van de onderne
ming veilig stelt. Wauters: „Er
gaat een heel nieuwe wind door
het bedrijf waaien."
Het nieuwe pand is drie keer zo
groot als het huidige en biedt on
der andere meer ruimte aan de
werkplaats en het magazijn.
Poppe: „We zien dat als een van
de manieren om ons te onder
scheiden. Mensen die een be
paald onderdeeltje moeten heb
ben, weten dat we het op voor
raad hebben liggen. Die grote
voorraad is voor het bedrijf dus
van strategisch belang. Daarom
ruimen we ook in de nieuwe si
tuatie daarvoor veel ruimte in."
Ook de werkplaats krijgt meer
ruimte. Ook dat gebeurt uit de
gedachte dat het strategisch van
belang is voor de onderneming.
Poppe: „Een kapotte machine
hoeft niet te worden opge
stuurd. Als wij het zelf repare
ren, scheelt dat een ondernemer
veel tijd."
Behalve het uitvoeren van repa
raties, kunnen ook machines
worden gereviseerd. Verder legt
Vermaat zich toe op het contro
leren, repareren en certificeren
van machines, het aanpassen
van onderdelen, klein tot mid
delgroot draaiwerk, laswerk,
schroefdraadsnijden en persen
van hogedrukslangen. Daar
naast verhuurt Vermaat machi
nes. Het werkgebied is nu nog
midden- en noord-Zeeland.
Maar Poppe denkt er hard over
het gebied uit te breiden naar
onder andere Zeeuws-Vlaande
ren. Hij wil zich meer richten op
het binnenhalen van nieuwe ko
pers. „Een groter werkgebied be
tekent meer kopers. Meer ko
pers betekent meer werk, omzet,
personeel en dus een mooie toe
komst."
AMSTERDAM - Winkelketen Hema wil verder met haar
veroveringstocht in Europa. Het gaat winkels openen in
Frankrijk en Luxemburg. In Duitsland moet de aanwezig
heid met de huidige drie winkels snel worden uitgebreid.
De plannen om Europa te veroveren werden enkele jaren
geleden in de kast gezet vanwege de slechte economische
omstandigheden. „Maar voor ons is nu het moment aange
broken om door te groeien", bevestigt R. van Zetten, alge
meen directeur van Hema. „Onze drie testwinkels in
Duitsland spelen nu bijna quitte, dat biedt de kans verder
te gaan." GPD
WELLERLOOI - Het Asparagus Centre in Horst heeft
een exclusieve asperge ontwikkeld die onder de naam
Lim d'Or (Limburgs Goud) zijn weg moet vinden naar res
taurants. De Lim d'Or zal slechts op kleine schaal worden
geteeld en is zeker niet bedoeld voor 'de grote hoop', liet
het Asperagus Centre gisteren weten.
Dwars tegen de voortschrijdende schaalvergroting in de
aspergeteelt moet de Lim d'Or garant staan voor kwali
teit van eenzame klasse. Wie van de Keizerin onder de as
perges wil genieten moet afreizen naar Broekhuizen of
Wellerlooi, want daar liggen de enige twee restaurants
die de asperge mogen opdienen. ANP
AMSTERDAM - Nederlanders storten hun geld massaal
op spaarrekeningen. Mede hierdoor steeg de winst van
bankverzekeraar Fortis in het eerste kwartaal met 6 pro
cent tot 1,49 miljard euro. Volgens bestuursvoorzitter
Jean-Paul Votron is de bankverzekeraar 'het jaar zeer
goed begonnen'. Ook de analisten waren tevreden: zij had
den een lagere winst verwacht.
Met de 6 procent winststijging heeft Fortis het overigeps
minder gedaan dan de naaste concurrenten. ABN Amro
presenteerde eerder deze maand ruim 8 procent winststij
ging en ING Groep kon zelfs een winstgroei van 72 pro
cent laten zien. GPD
AMSTERDAM - Internet vestigt zich steeds meer als se
rieus advertentiemedium. Na de hype eind jaren '90 kie
zen steeds meer bedrijven voor online advertising, blijkt
uit een gisteren gepubliceerd rapport Netto Mediabeste
dingen van BBC De Media en Reclame Bank. Het rapport
gaat over 2004.
De zogenoemde 'mediabestedingen' van bedrijven rich
ting de diverse sites nam vorig jaar toe met 67 procent.
Ook voor buitenreclame was 2004 een goed jaar. De beste
dingen in dit mediumtype stegen met 6,7 procent, vooral
te danken aan de populariteit van billboards en abri's. De
bestedingen op televisie namen ook vorig jaar weer toe,
met 1,4 procent. Radio zag de inkomsten uit commercials
stijgen met 2 procent. Bioscopen hebben een zwaar jaar
achter de rug en zagen de bezoekersaantallen met 11 pro
cent dalen. De komst van tabloids, zondagskranten en
nieuwe abonnementsvormen lijkt een positieve invloed te
hebben op de ontwikkeling in dagbladen. Mede daardoor
is de daling van de advertentie-inkomsten teruggebracht
van 8 naar 5,2 procent. De mediabestedingen bij de tijd
schriften namen af met 4,8 procent. ANP
Directeur Wim Poppe van technisch handelsbureau Vermaat: „Een kapotte machine hoeft niet te worden opgestuurd. Als wij het zelf repa
reren, scheelt dat een ondernemer veel tijd." foto Ruben Oreel
doorTon Damen
AMSTERDAM - Alle ontken
ningen van minister Zalm
van Financiën en alle nuance
ringen van het Centraal Plan
bureau ten spijt, was de gul
den bij de introductie van de
euro wel degelijk onderge
waardeerd.
Dit zegt dr. André Szasz,
oud-directeur van De Neder-
landsche Bank (DNB), van
avond in het televisieprogram
ma Zembla, dat dan geheel ge
wijd is aan de euro en de Eu
ropese Grondwet.
Szasz herhaalt hiermee, tot
woede van minister Zalm, de
woorden van zijn opvolger,
Henk Brouwer, directeur van
DNB, die op 30 april tegen
over Het Parool erkende dat
de gulden ten opzichte van de
Duitse mark was onderge
waardeerd en daardoor vijf
tot tien procent te laag de eu
ro inging. Zalm kwalificeerde
de uitspraken over de onder
waardering als 'indianenver
halen', en als 'leugens'.
De uitspraken van Szasz in
Zembla leidden al ruim vóór
de uitzending van vanavond
tot opwinding bij het ministe
rie van Financiën. Zalm, die
ook aan het woord komt in
het programma, nam meteen
in zijn weblog afstand van de
uitzending. Hij schrijft dat de
emoties hoog opliepen en
maakt zich geen illusies over
een 'evenwichtige weergave'.
Ook zet Zalm zich af tegen
Szasz. Hij stelt dat hij 'ver
moedt' dat Szasz niet op de
hoogte was van de inhoud
van het stuk dat het Centraal
Planbureau over de onder
waardering schreef. Maar dat
was Szasz, zo bevestigt deze.
'uiteraard wel'.
Szasz is de grootste monetai
re expert die Nederland kent.
Hij is de architect van de kop
peling van de gulden aan de
Duitse mark, een koppeling
die garant stond voor het har
de gulden-beleid. Tientallen
jaren was Szasz de steun en
toeverlaat van de centrale
bankiers Jelle Zijlstra en
Wim Duisenberg. Hij loodste
beide bankpresidenten door
alle naoorlogse valutacrises
heen. Szasz was tot 2000 te
vens bijzonder hoogleraar Eu
ropese Studies aan de Univer
siteit van Amsterdam. Hij
schreef twee gezaghebbende
boeken, The Road to the Mo
netary Union en De Euro.
Szasz zegt in Zembla dat de
onderwaardering van de gul
den extra hoge inflatie veroor
zaakte, terwijl de geldont
waarding op dat moment
toch al hoog was. Doordat po
litiek Den Haag de onder
waardering ontkende en ne
geerde. werd de overspannen
economie door de overheid
niet bijgestuurd. De overheid
had volgens Szasz moeten be
zuinigingen, maar heeft in
plaats daarvan veel geld uitge
geven, waardoor de inflatie
hoger uitkwam. Dit verhaal
krijgt deze week ook steun
van het gezaghebbende Britse
weekblad The Economist.
Emoties
De makers van Zembla had
den Szasz in eerste instantie
gevraagd de emoties bij de
burgers omtrent de euro te
verklaren. Volgens Szasz
heeft de Nederlandse politiek
verzuimd de burgers goed
voor te bereiden op de komst
van de euro. „Men had moe
ten uitleggen waarom de euro
er is en wat het impliceert."
Nu dat onvoldoende is ge
beurd, richt de woede van de
burger over 'de dure euro',
die het gevolg is van de hoge
inflatie, zich enkel en alleen
op de munt zelf. Aansluitend
heeft Szasz vragen over de 'in-
stapkoers' beantwoord.
Een en ander wordt bevestigd
door Szasz en een van de ma
kers van het Zembla-pro-
gramma, Marcel van Silf-
hout. De makers van het pro
gramma zeggen zowel van het
ministerie van Financiën als
van de voorlichtingsafdeling
van De Nederlandsche Bank
tegenwerking te hebben on
dervonden bij het maken van
de uitzending. Het verhaal
van Brouwer en Szasz over de
onderwaardering 'werd met
man en macht gebagatelli
seerd', aldus Van Silfhout.
GPD