Europa krijgt een Frans bestel
l
PZC
Koffieshophouders door Europese
grondwet tussen hoop en vrees
-Jp:
PZC
Schroder gokt op
nieuwe stemronde
Woning-APK
Voorlichting met oog op referendum is volstrekt ontoereikend voor burgers
kcop
mop vox.,.
fr
dinsdag 24 mei 2005
In het Franse weekblad Le
Point van 28 april 2005 richt
Giscard d'Estaing, oud-presi
dent van Frankrijk en opsteller
van de nieuwe Europese grond
wet, zich tot de grote groep po
tentiële nee-stemmers in zijn
land met de woorden: 'Men
stemt niet tegen verbeteringen!
- De grondwet geeft uitvoering
aan een Frans project. De Fran
se conceptie ligt aan deze tekst
ten grondslag.'
door Henk Vijverberg
Met dit laatste heeft de 'god-
father' van de Europese
grondwet helaas volstrekt ge
lijk, met name op institutioneel
gebied. Het is opmerkelijk hoe
weinig aandacht in het publie
ke debat in Nederland geschon
ken wordt aan het meest essen
tiële van het grondwettelijk ver
drag, namelijk de fundamentele
en structurele wijzigingen in
het 'staatsbestel' van de unie.
Ik doel op de grote machtsver
schuiving binnen de unie, ten na
dele van de lidstaten en van de
Europese Commissie ten gunste
van de Europese Raad, de Euro
pese president en de Europese
minister van Buitenlandse Za
ken. Het huidige tussen de lid
staten roulerende voorzitter
schap van de Europese Raad
komt in handen van een voor
vijf jaar te benoemen permanen
te president en het eveneens rou
lerende voorzitterschap van de
ministerraad (van Buitenlandse
Zaken) berust voor vijf jaar bij
een te benoemen Europese mi
nister van Buitenlandse Zaken.
Giscard d'Estaing heeft weder
om gelijk als hij zegt: „In de toe
komst hebben wij een president,
die de echte chef van Europa zal
zijn. Het is een systeem verge
lijkbaar met dat van de vijfde
(Franse) Republiek."
De Europese president wordt ge
kozen met meerderheid door de
Europese Raad, dat wil zeggen
dat de daarin zetelende staats
hoofden en regeringsleiders als
moderne keurvorsten de Europe
se president kiezen. Het parle
ment, laat staan de kiezer, komt
er niet aan te pas. Ook de Euro
pese minister van Buitenlandse
Zaken, de voorzitter van de mi
nisterraad (van Buitenlandse Za
ken) wordt door de Europese
Raad benoemd, zij het dat in
stemming van de voorzitter van
de Europese Commissie vereist
is. Het is duidelijk dat dit Euro
pese presidentschap zich al ont
wikkelen tot een presidentschap
naar Frans model, waarbij de
president geen verantwoording
aflegt tegenover het parlement
en waarbij de Commissie-voor
zitter en zijn commissie (zoals
de Franse eerste minister en zijn
regering) belast worden met de
uitvoering van besluiten
Staatsie
Bovendien (zoals in Frankrijk)
zal de Europese president de Eu
ropese Unie in het buitenland
vertegenwoordigen op het ge
bied van hel buitenlands en vei
ligheidsbeleid, bijgestaan door
dë Europese minister van Bui
tenlandse Zaken.
Kortom, in Brussel zal een Euro
pees Elvsée ontstaan dat in om
vang en staatsie niet zal onder
doen voor het Parijse en waarbij
de Europese Commissie verder
te gast
door Wierd Puk
Het is even wennen:
bondskanselier Angela
Merkel (CDU). De kans dat
Merkel, leidster van Duits-
lands grootste oppositiepartij
CDU/CSU, de zittende bonds
kanselier Gerhard Schroder
deze herfst aflost en haar in
trek neemt in het Kanzleramt
in Berlijn is groot.
Als het aan Schroder ligt, dan
worden er deze herfst in de
Bondsrepubliek vervroegde
Bondsdagverkiezingen gehou
den. Schröders rood-groene
coalitie in Berlijn wil. na de
zware verkiezingsnederlaag
dit weekeinde in de deelstaat
Noordrijn-Westfalen (NRW),
de kiezers het laatste woord
geven: zo verder gaan?
Of wil Duitsland een wisse
ling van de wacht?
De aankondiging van
Schroder, kort nadat duide
lijk werd dat de SPD in NRW
na 39 jaar onafgebroken rege
ringsdeelname een histori
sche nederlaag had geleden,
sloeg in als een bom.
Waarnemers hadden reke
ning gehouden met - ingrij
pende - personele wijzigingen
in Schröders Bondsregering
als reactie op de nederlaag.
Maar aan vervroegde landelij
ke verkiezingen hadden weini
gen gedacht.
Initiatief
Schroder trok met zijn voor
stel het initiatief naar zich
toe. Rood-groen wil niet lan
ger wachten tot september
volgend jaar, wanneer offici
eel een nieuwe Bondsdag
moet worden gekozen.
'De kiezers moeten zich eer
der kunnen uitspreken over
de vraag door wie zij gere
geerd willen worden', redene
ren de sociaal-democraten.
Want na het verlies van NRW
heeft rood-groen geen machts
basis meer in de regio. De so
ciaal-democraten zijn nog
slechts in vijf van de zestien
deelstaatregeringen vertegen
woordigd. De Groenen zijn in
de provincie zelfs helemaal
In de Bondsraad kan de con-
servatief-liberale oppositie al
le wetsvoorstellen van
Schroder en diens vice-kanse-
lier, de in opspraak geraakte
minister van Buitenlandse Za
ken Joschka Fischer (Groe
nen), blokkeren.
In een tijd dat Duitsland door
een zware economische crisis
gaat en Schröder probeert om
ingrijpende hei-vormingen
door te voeren, is deze situa
tie onwenselijk.
Onmiddellijk na Schröders
mededeling rees de vraag hoe
er vanaf nu procedureel te
werk moet worden gegaan. Al
leen de Bondsdag kan beslui
ten tot een nieuwe verkie
zingsdatum. Maar dit gebeurt
in de regel indien er sprake is
van een regeringscrisis.
In dit geval moet Schroder de
vertrouwensvraag stellen om
dan door zijn eigen rood-groe-
ne meerderheid, in samenwer
king met de oppositie, te wor
den weggestemd.
De 'bittere nederlaag', aldus
Schroder, in het hartland van
de Duitse sociaal-democratie
zou zijn terug te voeren op de
hoge werkloosheid tussen
Rijn en Roer.
Van Duitslands vijf miljoen
werklozen, leven er een mil
joen in NRW. Dit is 12 pro
cent van de beroepsbevol
king.
Maar niet alleen wat de werk
gelegenheid betreft doet
NRW. ooit de indrukwek
kende motor van Duitslands
industriële voorspoed, het
slechter dan vergelijkbare,
zwaarwegende deelstaten als
Beieren. Baden-Würrtemberg
en Hessen, waar de oppositie
aan de macht is.
Pokeraar
Of Gerhard Schroder, die be
kend staat als een politieke
pokeraar, met zijn ven-assen-
de mokerslag het tij kan ke
ren, is de vraag.
Schroder gokt erop dat de op
positie, die uitblinkt door on
derling gekrakeel en inhoude
lijke vaagheid, niet in staat
zal zijn tijdig een aanspre
kend alternatief te formule
ren voor zijn Hervormings
agenda 2010.
Ook in 2002 stond rood-groen
er in de peilingen abominabel
voor, maar uiteindelijk waren
het toch Schroder en Fischer,
de politieke straatvechters,
die aan het langste eind trok
ken. GPD
Europese Commissie. Waarlijk
en polyvalente spin in het Euro
pese web
Hij kan uitsluitend ter verant
woording worden geroepen als
lid van de Commissie en tot af
treden worden gedwongen, als
het Europees Parlement een mo
tie van wantrouwen aanneemt
en de Commissie in haar geheel
naar huis stuurt. Met het koppel
van de Europese president en de
Europese minister van Buiten
landse Zaken, krijgt de Unie. zo
als Giscard d'Estaing impliciet
stelt, een presidentieel 'regiem a
la frangaise', waarop het Euro
pees Parlement en de Europese
Commissie geen of nauwelijks
enige greep hebben en de Euro
pese Raad slechts in beperkte
mate, gezien de zeer sterke posi
tie die het koppel zal bekleden
binnen en tegenvoer die Europe
se Raad. De transparantie en de
democratisering van het Euro
pese bestel worden door de
bovenstaande ontwikkelingen
bepaald niet bevorderd. Integen
deel! Is het wel gerechtvaardigd
dat in de huidige situatie het
soortelijk gewicht van een lid
staat uitsluitend bepaald wordt
door het inwonertal en dat ande
re factoren volledig buiten be
schouwing worden gelaten? Zo
ja, dan betekent dat ook dat die
lidstaten naar evenredigheid po
litieke en ambtelijke functies
mogen claimen binnen de instel
ling van de unie. Na toetreding
van Turkije zal dat land dan
zelfs voor Duitsland, Frankrijk
en het Verenigd Koninkrijk, de
grootste claim op tafel kunnen
leggen. Ik ben van oordeel dat
dit door onze politici echt onvol
doende aan de kiezers is uitge
legd en dat de voorlichting een
zijdig positief is en ernstig te
kort schiet. Een referendum is
alleen zinvol als de kiezer zo ob
jectief mogelijk is voorgelicht.
H.A.L. Vijverberg is oud-ambassa
deur
pagina 5
zorgen over Nederland
pagina 13
Bos over grondwet
zal verbleken. De Europese mi
nister van Buitenlandse zaken
zal in de praktijk ondergeschikt
aan de president fungeren en be
last zijn met het Europese bui
tenlandbeleid maar ook met vei
ligheid en defensie. Deze Euro
pese minister van Buitenlandse
zaken zal beschikken over een
eigen diplomatieke dienst in al
le landen waarmee de Unie be
trekkingen onderhoudt. Dat be
tekent dat naast de nationale
ambassades van de 25 lidstaten
er wereldwijd Europese ambas
sades zullen worden gevestigd.
Dit betekent de instelling van
een groot Europees ministerie
van Buitenlandse Zaken. Deze
Europese minister wordt de spil
van de Raad van Ministers. Ten
slotte is hij ook nog commissaris
en zelfs vice-voorzitter van de
door Ernst Jan Rozendaal
Ze zijn er niet gerust op. Kof
fieshophouders kijken met
zorg naar de Europese grond
wet, ook al verzekeren bestuur
ders en politici, de Italiaanse Eu
rocommissaris Frattini voorop,
dat die geen bedreiging vormt
voor het Nederlandse softdrugs
beleid. „Ik heb grote vrees dat
het weieens fout zou kunnen
gaan", zegt woordvoerder Hans
van As van de Tcrneuzense kof
fieshops Checkpoint en Miami.
Het grond'wettelijk verdrag
voor Europa gaat uit van een ge
zamenlijke aanpak van 'terroris
me, mensenhandel en seksuele
uitbuiting van vrouwen en kin
deren, illegale drugshandel, ille
gale wapenhandel, het witwas
sen van geld, corruptie, de ver
valsing van betaalmiddelen,
computercriminaliteit en de ge
organiseerde criminaliteit'.
De Europees Commissaris voor
Justitie Frattini verzekerde on
langs dat het Nederlandse ge
doogbeleid op het gebied van
softdrugs hierdoor niet op de
helling komt. Als het gaat om
abortus, euthanasie en soft
drugs, dan behouden de Europe
se lidstaten hun soevereiniteit.
Twijfels
Van As heeft zijn twijfels. „Ge
zien de trucs van deze regering
zou het mij met verbazen als de
zaak na de invoering van de
grondwet gewoon wordt omge
draaid. Voor mij is het in ieder
geval een reden om nee te stem
men."
De Vlissingse koffieshophouder
Gerard Aarden reageert iets ge
matigder. „Ik hoop maar dat als
iemand als Frattini zoiets be
looft, dat het dan ook gebeurt.
Maar ik heb een ambivalent ge
voel, Als iemand straks weer be
gint te roepen dat Nederland
een narcoticastaat is, zoals Chi
rac een paar jaar geleden, dan
vrees ik voor de gevolgen. Ik
vraag me wel af of een nee tegen
de Europese grondwet nut
heeft. Ik weet niet of je daarmee
ongewenste ontwikkelingen
kunt tegenhouden."
Ook advocaat André Beckers uit
het Limburgse Stein, een autori
teit als het gaat om cannabisza-
ken, durft met goed te voorspel
len wat de invoering van de Eu
ropese grondwet betekent voor
het Nederlandse softdrugsbe
leid. „Formeel zie ik in de Euro
pese grondwet niet terug dat
hierdoor de invloed van Neder
land op het drugsgebied volle
dig verdwijnt. Lidstaten blijven
immers soevereine staten. Bij de
formele internationale verdra
gen op dit terrein heeft Neder
land altijd voorbehouden ge
maakt en gewezen op het ge
doogbeleid met betrekking tot
koffieshops en de visie op eutha
nasie en abortus. Die voorbehou
den hebben ook een rol gespeeld
bij het aanvaarden van een Eu
ropees aanhoudingsbevel. Positi
visten zien hierin dat de Neder
landse staat haar eigen drugsbe
leid ook met een Europese
grondwet overeind kan houden
als zij dat daadwerkelijk wil."
Lagere orde
Anderzijds wijst Beckers erop
dat het juridisch denken in rang
orden geschiedt. „Een Algeme
ne Plaatselijke Verordening
staat onder de Wet in Formele
zin, deze wet staat weer onder
de grondwet en de grondwet is
weer van een lagere orde dan
het Europees Verdrag voor de
Rechten van de Mens. Als je zo
denkt, dan moet je de Europese
grondwet een plaats geven. Is de
ze van een hogere orde dan de
nationale grondwet? Zo ja. in
EUROPESE GRONDWET
Het Europees grondwette
lijk verdrag is een lijvig
boekwerk van 382 pagi
na's. Wat staat er in en
waar gaat het over? Wat be
tekent de nieuwe Europese
Grondwet voor de gewone
burger. De PZC zoekt in de
aanloop naar het referen
dum op 1 juni, in een artike
lenreeks naar antwoorden.
Vandaag: het softdrugsbe
leid
welk opzicht en wat kan ik daar
als burger mee?"
Nu gedoogt Nederland dat kof
fieshophouders beroepsmatig in
cannabis handelen, hoewel daar
- in overeenstemming met Euro
pese regelgeving - een gevange
nisstraf van vier jaar op staat.
Zal Nederland onder druk van
Brussel worden geprest deze re
gels ook te gaan uitvoeren? Wat
dat betreft zou de toelichtende
brief die Frattini vorige week
tadc
aal
Het wordt een soort APK voor huizen.]^
voor alle woningen in Nederland. Enn»
van alle voorzieningen. Minister Dekte
van Volkshuisvesting wil een verplichte period» r
ke keuring van gas en elektriciteit van enkelehon-
derdduizenden oude huizen. Ruwweg slechts PEN
procent van de woningvoorraad. Met de frequ©-f(ren
tie van de controle is de minister zeer terug!
dend. De keurmeesters zullen eens in de tien
aanbellen.
De minister en de Vereniging van Nederlandse!»
meenten - de gemeenten moeten formeel toe?
op wat binnenshuis gebeurt - mikken voorafje
meer veiligheid in oude particuliere huurwqg
gen. Aan bijvoorbeeld het gemiddelde particii
studentenhuis is inderdaad wel wat te verbetei
Daar lijkt vaak 'als het werkt, is het veilig gene
de enige regel. Het kan dus geen kwaad omdeJKvi
stallaties voor gas en elektriciteit te controli
Toch heeft het voorstel van Dekker veel wegjJttof
een valse start.
Sinds medio 2003 is de veiligheid van worn
een bescheiden onderwerp in de Tweede Kan»
De aanleiding zijn twee explosies in Den Haagje
Rotterdam. De politiek kan er niet zo goedraeea ie:i
de weg. Wellicht omdat die klappen vooralsnog» Od
cidenten zijn. Wellicht ook, omdat veel politici® t*
neus hebben voor de weerzin die de AlgemeneP; falf"
riodieke Keuring van auto's oproept. Pleitenvc
een woning-APK kan gemakkelijk stemmenh
ten. Bovendien ligt de kwestie gevoelig indeai
tenarij. Rijk en gemeenten lijken elkaar de veria
woordelijkheid te willen toeschuiven. Maarnai
de commissie-Coppes. die voorbereidend vu jfj[
voor de woning-APK doet, vorige week meede
dat ruim veertig procent van alle woningen in
derland ernstige gebreken aan de installaties
gas en licht vertoont, kon Dekker natuurlijk uil Rrki(
stil blijven zitten. Op de cijfers van Coppesiseé n.
ter wel wat af te dingen. Als vier op de tien worn
gen in Nederland echt onveilig zijn, dan is hetoi aiu
verklaarbaar dat er niet meer ongelukken gek
ren. Dekker ziet dit blijkbaar in, want zij bepe
zich tot een controle van een sector met een i
oudsher matige reputatie. Dat getuigt van reai rac
me. Hoewel de minister de rol van de bewt
zelf lijkt te vergeten. Want tegen zorgeloos?
bruik is maar weinig bestand.
Helemaal mis zit Dekker echter met de tijd tuss
de controles. Het is alsof zij woningeigenaars as lt
moedigt om na een keuring tien jaar op hun lans rengi
ren te rusten. Dat kan niet goed gaan.
24 mei 1955
MIDDELBURG - Na een lan
ge tijd van voorbereiding heb
ben de Middelburgse midden
standsverenigingen zich vere
nigd in een 'Actiecomité 1955'.
Handelsbelang, de afdelingen
van de Christelijke Midden
standsbond en van de neder-
landse R.K. Middenstands
Bond zullen onder deze naam
allereerst een gezamenlijke zo-
meractie voeren.
ZWEMMENDE KOE- Een koe
van boer Stolwijk bij Amster
dam is heen en terug het
Noordzeekanaal overgezwom
men. Het dier verveelde zich
blijkbaar en was van de Grote
un
m
Üpolder naar de Zaandaa
zijde gezwommen, waar
boer het beest in een stal
bijkomen tot de eigenaar
komen opdagen. Die wist,»
zijn koe terug te brengdij fj
beter te doen dat het (5
naast een roeiboot de orcïJAGE
keerde weg te laten zwei
SPINNEN - De Duitse M bole
raar dr. H. Peters heeft hhai
steld dat spinnen hun web'
gens vaste gewoonten wei
Ook hebben zij de spinnenn ieds
giften toegediend en gecor
teerd dat onder invloed (te aimn
van andere webben gewffl «aall
worden dan normaal. §Mrd
Dgii
Het nieuwe Checkpoint, het grote wietpaleis aan de Westerschelde, nadert zijn voltooiing. De uitbaters
zijn er echter niet gerust op dat zij door de Europese grondwet verder ongehinderd hun waren aan de
man kunnen brengen. foto Camile Schelstraete
aan minister Donner van Justi
tie heeft gestuurd de koffieshop
houders ongerust kunnen ma
ken. Alle lidstaten, ook Neder
land, zijn gebonden aan het juri
dische raamwerk dat in Europa
geldt voor drugsbestrijding.
Daar staat duidelijk in dat pro
ductie en vervoer van alle drugs
een strafbaar feit is. aldus Frat
tini.
Beckers: „Het komt toch vooral
neer op het vertrouwen dat men
koestert in de nationale over
heid. Vecht die voor het behoud
van soevereiniteit op bepaalde
terreinen of is ze blij met een Eu
ropees excuus? Het CDA bijvoor
beeld zal niet bepaald met verve
het koffieshopbeleid in het bui
tenland verdedigen."
Het is koffiedikkijken. De Lim
burgse advocaat sluit zelfs niet
uit dat Nederland een lichtend
voorbeeld in Europa wordt.
„Cannabis is binnen Europa in
opmars. Een groene lawine leidt
tot steeds meer eurowiet. In Bel
gië, Duitsland en Spanje zien
we steeds meer wietkwekers.
Kennis importeren is makkelij
ker dan drugs importeren. Prag
matisme en een kosten-baten-
analyse leiden op den duur mo
gelijk tot een Europees gedoog
beleid naar Nederlands model.
Wie zal het zeggen?"
Hoofdredactie:
A. L Oosthoek
D. Bosscher (adjunct)
A. L. Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel: (0113)315500
Fax:(0113)315669
E-mail redactie@ptc.nl
Lezersredacteur: A J Snel
Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel: (0113)315660
Fax (0113)315669
E-mail: lezersredacteur@pzc.nl
Middelburg:
Buitenruststraat18
Postbus 8070
4330 EB Middelburg
Tel: (0118)493000
Fax (0118)493009
E-mail' redwalch@pzc,nl
Goes: Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel. (0113)315670
Fax (0113)315669
E-mail. redgoes S pzc.nl
Terneuzen:
Willem Alexanderlaan 45
Postbus 145
4530 AC Terneuzen
Tel (0115)645769
Fax. (0115)645742
E-mail: redtern@pzc.nl
Hulst: Baudeloo 16
Postbus 62
4560 AB Hulst
Tel. (0114)372776
Fax (0114)372771
E-mail redhulst@pzc.nl
Zierikzee: Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel: (0111)454651
Fax (0111)454657
E-mail: redzzee@pzc.nl
Opening kantoren:
Maandag t/m vrijdag
van 8 00 tot 17.00 uur
Zierikzee en Hulst:
8.30 tot 17 00 uur
Internetredactie:
Postbus 3T
4460 AA Goes
E-mail: web@pzc.nl
Bezorgklachten:
0800-0231231
op maandag t/m vrijdag
gedurende de openingstijden;
zaterdags tot 12,00 uur
Abonnementen:
0800-0231231
autom afschrijving acceptgiro
per maand 19,95 nvt
per kwartaal 58.00 60 25
per jaar. €222 50 226,50
Voor toezending per post geldt eer
toeslag.
E-mail lezersservice@pzc.nl
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk. 1 maandvW*
einde van de betaalperiode.
PZC, La.v. lezersservice.
Postbus 314460 AA Goes
Losse nummers pei stuk.
maandag t/m vrijdag 1,25
zaterdag: 1,75
Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW
Bankrelaties:
ABN AMRO 47.70.65.597
Postbank 35.93.00
Advertenties:
Alle advertentie-orders worden uit»*®
overeenkomstig de Algemene
Voorwaarden van Wegener NV
de Regelen voor het Advertentie**'*
Overlijdensadvertenties:
maandag t/m vrijdag:
tijdens kantooruren
zondag van 16.00 tot 18 00 uur
Tel. (0113) 315555
Fax. (0113)315549
Personeelsadvertenties:
Tel'(0113)315540
Fax:(0113)315549
Rubrieksadvertenties (kleintjes).
Tel (0113)315550
Fax (0113)315549
Voor gewone advertenties:
Noord- en Midden-Zeeland
Tel (0113)315520
Fax. (0113)315529
Zeeuws-Vlaanderen
Tel. (0114)372770
Fax-(0114)372771
Business to Business/Onroerend^
Tel: (076)5312277
Fax. (076)5312274
Internet: www.pzc.nl/advertert
Auteursrechten voorbehouden
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant B
aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een
(abonnementenjadministratie en om u te Haten) informeren
ducten van de titels en de werkmaatschappijen
de derden Als u op deze informatie geen prijs
zersservice. Postbus 314460 AA Goes.
Wegener-concencD»®^
dal wordt gebruiktvW**
nu relevante dienst*^
Wegener of door ons zorgvuldig 9® „S,
dan kunt u dit schriftelijk melden &i
Behoort tot *11: WG G G N G R
