Proces Ocalan niet eerlijk
Dutchbat wist al lang van
Servische oorlogsmisdaden
Martelingen zijn
niet te beteugelen
door diplomatie
Lekken bemoeilijken strijd tegen Iraaks verzet
Europees Hof raadt Turkije nieuwe procedure aan
Duitsland voor
EU-grondwet
'A FBI arresteert
corrupte agenten
Georgië eist snelle sluiting
van twee Russische bases
VS weren Frans
toestel wegens
naam passagier
Levenslang voor
seriemoordenaar
CAO voor ezels in Blackpool
Indonesië beëindigt noodtoestand
Werk Hopper levert 11 miljoen op
Iran verbiedt boek Paulo Coelho
Afrikaanse oplossing tegen gras
Afscheiding
Katanga van
Congo mislukt
vrijdag 13 mei 2005
Boete voor man
in feestjurk
LAKE GENEVA - Een
Amerikaanse scholier die
in een jurk op het school
bal verscheen, heeft daar
voor een boete gekregen
van 250 dollar. Hij werd
ook drie dagen geschorst.
De 18-jarige Kerry Lofy
zou zich met zijn blonde
pruik en jurk met spaghet-
ti-bandjes onzedelijk heb
ben gedragen. Lofy werd di
rect na aankomst al wegge
stuurd in zijn jurk. Later
keerde hij in gewone kle
ren terug, maar op de dans
vloer kwam zijn vrouwen
kledij toch weer aan de op
pervlakte. Een beveiligings
agent zette hem weer de
deur uit. Lofy zou 'seksueel
provocatief' hebben ge
danst, maar volgens hem
gebeurt dat op elk jaarfeest
op elke Amerikaanse mid
delbare school. ANP
van onze redactie buitenland
STRAATSBURG - Het proces te
gen de Koerdische leider Abdul
lah Öcalan in 1999 in Turkije is
oneerlijk verlopen. Dat heeft
het Europese Hof voor de Rech
ten van de Mens gisteren be
paald.
Ex-PKK-leider Öcalan had de
zaak bij het Europese Hof aange
spannen, nadat hij was veroor
deeld tot de doodstraf wegens
het leiden van het separatis
tische Koerdische verzet en
hoogverraad. Zijn straf werd in
2002 omgezet in levenslang. De
uitspraak van het hof is een be
vestiging van een beslissing van
twee jaar geleden, waartegen
Turkije in beroep was gegaan.
Het hof beveelt niet expliciet
aan om de rechtszaak tegen
Öcalan over te doen, maar het
zegt wel dat 'een nieuw proces
of de heropening van de proce
dure in principe een goede ma
nier zijn om de geconstateerde
overtreding te herstellen'.
Druk
Turkije komt nu waarschijnlijk
onder morele druk te staan om
de voormalige PKK-leider op
nieuw te berechten. Een woord
voerder van de Turkse regerings
partij AKP verklaarde gisteren
dat de regering 'de noodzakelij
ke juridische stappen zal nemen
om de tekortkomingen die het
Europees Hof voor de Rechten
van de Mens in het proces tegen
Ocalan heeft geconstateerd
recht te zetten'.
Waarnemers hadden eerder ge
waarschuwd voor onrust in de
Turkse samenleving als het Eu
ropese Hof in het voordeel van
Öcalan zou oordelen.Turkije wil
lid worden van de Europese
Unie en staat onder druk te vol
doen aan de Europese criteria
voor de mensenrechten.
De beslissing van het Europese
Hof moet overigens nog wel wor
den geratificeerd door de Raad
van Europa, die zich bezighoudt
met de mensenrechten in Euro
pa.
Spanning
De Europese Commissie liet gis
teren weten met spanning af te
wachten wat de door Turkije
aangekondigde juridische stap
pen beteken. „Wij gaan ervan
uit dat Ankara de uitspraak van
het hof respecteert", aldus een
woordvoerder van de Europese
Commissie.
Landen die lid willen worden
van de EU moeten zich houden
aan de uitspraken van het hof in
Straatsburg Het Europees Hof
voor de Rechten van de Mens
oordeelde dat het proces tegen
Öcalan oneerlijk was verlopen,
omdat het hof dat hem heeft ver
oordeeld niet onafhankelijk en
onbevooroordeeld was door de
aanwezigheid van een militaire
magistraat.
Volgens het hof houden de ma
nier waarop de Koerdische lei
der in 1999 in Kenia werd gear
resteerd en zijn eenzame opslui
ting op het eiland Imrali geen
schending van de Rechten van
de Mens in. GPD
BERLIJN - De Duitse Bondsdag
heeft gisteren met een ruime
meerderheid de Europese grond
wet erkend. Voor de steun was
een tweederde meerderheid no
dig. 569 afgevaardigden stem
den voor, 23 tegen en twee ont
hielden zich van stemming.
De Bondsraad moet op 27 mei
nog instemmen voor de ratifica
tie. Ook hier is het zeker dat de
benodigde tweederde meerder
heid makkelijk zal worden ge
haald. De stemming is enkele da
gen voordat Frankrijk en Neder
land zich via een referendum
over de grondwet uitspreken.
Bondskanselier Schroder prees
de constitutie in een verklaring
als 'een zeer goed en eerlijk com
promis'. Volgens hem maakt de
grondwet mogelijk dat het uitge
breide Europa 'zijn verdere weg
kan gaan'. Duitsland is het ne
gende land dat zijn zegen aan de
Europese Unie geeft. Woensdag
keurden de parlementen van
Oostenrijk en Slowakije het ver
drag al goed. Alle 25 landen van
de EU moeten het goedkeuren.
ANP
igm WASHINGTON - De Ameri-
Eafflj kaanse federale recherchedienst
FBI heeft zestien mensen opge
pakt die betrokken waren bij
Nat drugssmokkel in Arizona.
tiet gaat om (ex-)leden van de
Nationale Garde, de immigratie-
o« dienst, het gevangeniswezen,
is.: het politiekorps en de strijd-
rga krachten. Zij namen geld aan
Bm cocaïnetransporten uit Mexi
co en drugsdeals ongemoeid te
hol ANP
Rook en vlammen ontnemen het zicht op een markt in Bagdad na de ontploffing van een autobom.
van onze redactie buitenland
BAQUBA - Tijdens een oorlog is informa
tie net zo belangrijk als wapens. En in
Irak wordt de strijd tegen opstandelin
gen ondermijnd door Iraakse militairen
die informatie lekken.
Volgens hooggeplaatste Amerikaanse en
Iraakse officieren is het welhaast onmo
gelijk geheimhouding te bewaren, aange
zien veel militairen familieleden of stam
leden hebben die zich aan de kant van
het verzet geschaard hebben. Tijdens ope
raties worden wel veel wapens en explo
sieven buit gemaakt, maar slechts weinig
rebellen gevangen. Deze zijn vaak van te
voren getipt. „We kunnen nog steeds
geen geheime operaties uitvoeren. Als we
een missie plannen, wordt dit doorge
speeld", zegt kolonel Thaier al Tamimi,
die in de provincie Diyala een Iraaks ba
taljon aanvoert.
Zelfs bijeenkomsten met andere comman
danten zijn binnen de kortste tijd wijd
en zijd bekend, vertelt Tamimi, wiens ba
taljon door Amerikaanse officieren
wordt geroemd vanwege haar professio
naliteit. De strijd is nog zwaarder omdat
de rebellen en extremisten die geliëerd
zijn aan rebellenleider Zarqawi opereren
in cellen van enkele leden. Dat maakt in
filtratie erg moeilijk.
„Ik weet met zekerheid dat er in de Iraak
se legereenheden corruptie heerst. Als de
informatie eenmaal is uitgelekt, dan valt
foto Namir Noor-Eldeen/RTR
het niet meer te stoppen", zegt de Ameri
kaanse majoor Dean Wollan die ook in
Diyala gestationeerd is. „De extremisten
en de buitenlandse strijders, die zijn
bijna niet te pakken."
Door een aanslag met een autobom bij
een markt in een vooral door sjiieten be
woond district van Bagdad zijn gisteren
zeker vijftien mensen omgekomen, alle
maal burgers. Volgens ziekenhuisfunctio
narissen raakten 84 anderen gewond.
GPD/ANP/AFP/RTR
Van onze redactie buitenland
TBLISI- De regering in Georgië
moet de Russische militaire ba
ses in Akhalkalaki en Batumi
net ingang van komende week
voor gesloten verklaren. Deze
eis heeft het parlement in Tblisi
geformuleerd. Op de bases lig
gen drieduizend militairen.
.De gesprekken met de Russen
over sluiting hebben lang ge
noeg geduurd", aldus parle
mentsvoorzitter Nino Burjanad
ze Het parlement nam op 9
maart al een voorstel aan om de
legering te vragen de bases op
WASHINGTON - Een vliegtuig
van Air France is gisteren door
Amerikaanse autoriteiten
met toegelaten op zijn bestem
ming Boston. Het vliegtuig uit
janjs moest naar Maine uitwij-
€n; omdal de naam van een pas-
.^gier voorkomt op een zwarte
11die de VS uit vrees voor aan
jagen hebben opgesteld.
?et vliegtuig is omgeleid naar
ngor, driehonderd kilometer
en "00rden van Boston, meldde
een functionaris van de Ameri
kaanse luchtvaartautoriteiten,
o gens hem is er aan boord van
et toestel niets voorgevallen.
7,8 aPnl werd een KLM-toe-
ei °P weg naar Mexico de toe
ing tot het Amerikaanse lucht-
"m geweigerd. Aan boord be-
15 maart te sluiten. Burjanadze:
„Als er niet snel iets verandert
dan zal dat voorstel uitgevoerd
worden." Volgens Burjanadze
wordt er wel met de Russen ge
sproken, maar worden er geen
praktische stappen gezet op weg
naar sluiting van de bases De
Russen hebben eerder aangege
ven de bases wel te willen verla
ten maar daar vier jaar voor no
dig te hebben. Georgië duurt
dat veel te lang.
De Georgische minister Valery
Chechelashvili van Financien
heeft al laten weten dat de Rus
sen binnenkort een gepeperde re
kening kunnen verwachten voor
de militaire complexen in Geor
gië. „Wij berekenen nu de Russi
sche schuld", verklaarde de be
windsman. Naar verluidt gaat
het om tientallen miljoenen eu
ro's. Behalve de grondprijs zou
er ook nog een rekening voor mi
lieuschade van enkele honder
den miljoenen euro's op tafel
kunnen komen. GPD
RIGA - Een rechtbank in Let
land heeft een seriemoordenaar
veroordeeld tot levenslange ge
vangenisstraf. De 28-jarige man
zou 38 mensen om hebben ge
bracht. Hij is ook schuldig be
vonden aan acht pogingen tot
moord en meerdere berovingen.
Kaspar Petrovs deed zich voor
als een beambte van het energie
bedrijf en kwam zo de wonin
gen binnen van bejaarde vrou
wen. Hij wurgde zijn slachtof
fers met een theedoek, waarna
hij hun huizen leegroofde. De
meeste moorden pleegde
Petrovs eind 2002 en begin 2003
in Riga. ANP
van onze redactie buitenland
DEN HAAG - De Nederlandse
VN-militairen in Srebrenica,
Dutchbat III, waren op 12 juli
1995 op de hoogte van misdaden
door de Serviërs. Niet alleen wa
ren negen of tien lijken gezien,
daar waren ook foto's van ge
maakt. Die opnamen, gemaakt
door meerdere militairen, zijn
nog steeds beschikbaar.
Dat heeft adjudant B. J. Ooster
veen, destijds personeelsfunctio
naris bij Dutchbat, voor de
Haagse rechtbank verklaard.
De oud-militair gaf te kennen
dat hij op aanwijzing van een
Bosnisch jongetje met andere mi
litairen buiten het Nederlandse
kamp negen of tien lijken had
gevonden. Die heeft hijzelf gefo
tografeerd. „Ook anderen heb
ben foto's gemaakt", aldus Oos
terveen. Direct na terugkeer
heeft hij de vondst gemeld aan
commandant Karremans en ge
zegd dat hij foto's had gemaakt
van de lijken.
„Karremans nam mijn medede
lingen voor kennisgeving aan",
aldus Oosterveen. Om paniek en
onrust te voorkomen is besloten
de zaak geheim te houden.
In de zaak-Srebrenica is eerder
commotie ontstaan over beeld
materiaal gemaakt door luite
nant Rutten in Potocan. Ook hij
fotografeerde lijken. In Neder
land gingen deze opnamen tij
dens het ontwikkelen onder ver
antwoordelijkheid van de Mili
taire inlichtigendienst (MID)
verloren.
Oosterveen getuigde dat ieder
een in het kamp op 12 en 13 juli
- ten tijde van de ultieme aanval
Adjudant B. Oosterveen (r) wordt voor de rechtbank als getuige gehoord over de val van de moslimen
clave Srebrenica en de genocide die daarop volgde. foto Ed Oudenaarden/ANP
van de Serviërs - 's avonds en
's nachts schoten hoorde die
niet direct wezen op gevechten.
„Er gebeurden vreemde dingen
maar of het om executies ging
weet ik niet."
Volgens hem had Dutchbat geen
idee wat er met de moslimman
nen gebeurde. „Het gerucht
ging dat de Serviërs oorlogsmis
dadigers zochten. Wij dachten
dat die voor een gerecht zouden
komen."
Veilig
Tot op het laatste moment gin
gen de Nederlandse militairen
er vanuit dat de mannen met
bussen naar veilig gebied zou
den worden gebracht. Op 13 juli
bleek echter dat iedereen het Ne
derlands kamp moest verlaten,
inclusief de circa vijfduizend
moslimvluchtelingen.
De Bosnisch-Servische generaal
Mladic garandeerde alleen een
aparte aftocht voor de Neder
landse militairen, VN-personeel
en gewonden. Oosterveen gaf
aan dat lokaal personeel van
Dutchbat (moslims) de basis af
moest. Er waren geen instruc
ties hen een speciale behande
ling te geven. Formeel was dat
personeel in dienst van de burge
meester van Srebrenica. „Wij
hadden geen bevoegdheid over
hen", stelde Oosterveen.
Dat er familieleden van het loka
le personeel in het Nederlandse
kamp waren was niet gebruike
lijk, zei de getuige. Die mensen
kwamen echter wel. Oosterveen
erkende dat hij tegen een lokaal
personeelslid en zijn gezin op
het kamp had gezegd dat zij niet
konden blijven.
„Ik zei: iedereen moet weg. Hij
reageerde niet." Alle moslims
vertrokken op 13 juli. De Neder
landse militairen bleven nog tot
21 juli.
Oosterveen: „Iedereen was leeg,
op, en gefrustreerd omdat wij
niets hadden kunnen doen. Dat
er geen luchtsteun kwam, dat de
tanks uit Tuzla niet kwamen,
maar een militair voert opdrach
ten uit, ook als je ziet dat het
fout gaat." GPD
BLACKPOOL - De 228 ezels die in de Britse plaats Black
pool hun kost verdienen met het rondrijden van kinderen
hebben van de gemeente een echte CAO gekregen. De die
ren hebben nu wettelijk recht op een uur lunchpauze en
iedere vrijdag vrij. De werkdagen lopen van tien uur
's ochtends tot zeven uur 's avonds.
Inspecteurs van de gemeente zullen tijdens het toeristisch
hoogseizoen in de zomer steekproefsgewijs controles uit
voeren om te kijken of de ezels inderdaad hun uurtje rust
krijgen. Op vrijdag krijgen de ezels een gezondheids-
check. Dierenartsen zullen er op uit worden gestuurd om
de oren, hoeven, tanden en vacht van de rustende ezels te
onderzoeken. ANP
JAKARTA - Indonesië is van plan de noodtoestand in de
opstandige provincie Atjeh op te heffen. Het land gaat
echter wel door met militaire operaties om het gebied te
vrijwaren van separatistische rebellen, zei minister Wido-
do van Veiligheid gisteren.
De noodtoestand loopt op 18 mei af en zal niet worden
verlengd. De maatregel moet volgens Widodo de recon
structie van het gebied, dat zwaar is getroffen door de tsu
nami van eind vorig jaar, bespoedigen. De noodtoestand
werd een jaar geleden in het gebied ingesteld en gaf de au
toriteiten de mogelijkheid om onder meer een avondklok
op te leggen, de bewegingsvrijheid van burgers te beper
ken en kranten te censureren. ANP/AFP
NEW YORK - Een schilderij van de Amerikaan Edward
Hopper (1882-1967) heeft tijdens een veiling bij Christie's
in New York 14 miljoen dollar (bijna 11 miljoen euro) op
gebracht. Een Amerikaanse galerie kocht de 'Chair Car'
uit 1965. Het was een van de weinige schilderijen van
Hopper die nog in handen was van een particulier.
Hoppers werk kent een uiterst realistische stijl waarop
vaak een verlaten straat, een bioscoop of wat huizen te
zien is. Hij wordt wel gezien als een voorloper van het (hy-
per)realisme van de jaren zeventig. ANP
PARIJS - Het streng islamitische Iran heeft het nieuwe
boek De Zahir van de Braziliaanse bestsellerauteur Paulo
Coelho verboden. Op de jaarlijkse boekenbeurs in de
Iraanse hoofdstad Teheran lieten de autoriteiten de voor
raad van ongeveer duizend boeken in beslag nemen.
Op dat moment waren al tweeduizend exemplaren ver
kocht. Het boek vertelt over een auteur die door zijn ge
liefde vrouw wordt verlaten en dat niet kan verkroppen.
De autoriteiten gaven geen reden voor het verbod. ANP
CANBERRA - Een toonaangevende Australische bioloog
wil dat Afrikaanse dieren als neushoorns en olifanten het
noorden van Australië gaan bevolken. Alleen deze dieren
kunnen al grazend een einde maken aan de explosieve op
mars van het gamba-gras, een snel woekerende soort uit
Afrika die in jaren vijftig werd ingevoerd door veehou
ders. ANP
op zichzelf al een erkenning, dat
in het land van bestemming wel
degelijk wordt gefolterd, staat
in de verklaring te lezen. Met na
me het Amerikaanse ministerie
van Defensie stuurt steevast ver
meende terroristen naar landen
als Egypte of Pakistan, omdat
daar sneller bekentenissen wor
den afgedwongen.
Europese regeringen zijn min
der betrokken bij doorsturen
van terroristen naar twijfelachti
ge landen. Maar uitlevering van
verdachten naar Turkije, waar
bij wordt blindgevaren op een
diplomatieke belofte van goed
gedrag, komen wel voor.
Uitlevering naar landen waar
de doodstraf nog wordt gehan
teerd, zoals de VS, komt vaker
voor. Amnesty en zijn partners
zeggen dat de doodstraf (nog)
niet in strijd is met het volken
recht en dat een toezegging van
Washington om een uitgelever
de verdachte niet te executeren
gemakkelijker te controleren is.
„Maar een vrijwaring van dood
straf is nog geen garantie, dat
de gevangene menswaardig
wordt behandeld", staat in de
verklaring.
„Het gaat om uiterst verontrus
tende procedures. Er zijn harde
bewijzen dat vermeende terroris
ten wel degelijk zijn gefolterd,
alle toezeggingen ten spijt. Ten
tweede kan een uitgeleverde
zich wettelijk niet beroepen op
een diplomatieke toezegging.
Regeringen ontkennen altijd dat
zij martelmethoden hanteren."
GPD
door Bob Kroon
GENÈVE - Vermeende terroris
ten of andere zware criminelen
worden door Amerika en
Europese landen steeds vaker
uitgeleverd, op voorwaarde dat
zij niet worden gemarteld. Maar
dergelijke diplomatieke belof
ten van regeringen, die de men
senrechten met de voeten tre
den, zijn ongeloofwaardig en bo
vendien niet te controleren. Het
uitleverende land schendt daar
om ook de internationale con
venties tegen martelen of mis
handeling.
Dat stellen 's werelds voornaam
ste humanitaire organisaties, zo
als Amnesty International, Hu-
man Rights Watch, de Wereld
Organisatie tegen Folteren en
de Internationale Commissie
van Juristen in een gemeen
schappelijk betoog, dat gisteren
is gepubliceerd.
Het feit dat een 'fatsoenlijke' re
gering op garanties aandringt is
KINSHASA- Een poging van de
delfstofrijke provincie Katanga
om zich van Congo af te schei
den is onlangs mislukt. Dit zei
de Congolese minister Sakanyi
van Informatie gisteren. Het
was de eerste officiële verkla
ring over een reeks arrestaties
die sinds eind vorige maand in
Katanga zijn verricht.
Het gaat om meer dan honderd
arrestanten. Sakanyi zei dat de
veiligheidsdiensten de poging
tot afscheiding onderzoeken.
President Kabila dook zondag
in de Katangese hoofdstad Lu-
bumbashi op voor overleg met
lokale voormannen. Onder de
aangehouden verdachten is
André Tsjombe, de zoon van de
Katangese leider Moise Tsjombe
die erin slaagde Katanga onaf
hankelijk te maken tussen 1960
en 1963. Onder meer daadkrach
tig militair ingrijpen van de Ver
enigde Naties maakte dat onge
daan. ANP/AFP
(Advertentie)
GROTE VOUW-
KAMPEERWAGEN-
OCCASIONMARKT!
EnomjeJkeus, extra direct
meenêemkorting en-pas in
2006 betalen (geen rente)
Vervat Rotterdam
Stadionweg 31/33
www.vervat.nl