Balkenende pleit vurig voor 'ja' PZC Ethiopië zet stap Sparen ruimte moet norm zijn voor bouwplannen in Zeeland PZC op weg naar meer democratie ChristenUnie/SGP en SP vrezen voor soort VS van Europi Negatieve uitspraak referendum zou niet bij Nederland passen te gast 13 mei 1955 vrijdag 13 mei 2005 door Jaco van Lambalgen en Hetty van Rooij Premier Jan Peter Balkenen de trekt persoonlijk ten strij de om kiezers te overtuigen van het belang van de Europese grondwet. liet boegbeeld van de ja-campagne begrijpt dat mensen vraagtekens zetten bij Europa, maar dat is geen reden om op 1 juni tegen de grondwet te stemmen. De Europese Unie wordt géén superstaat. 'Het Oranje-gevoel raken we echt niet kwijt.' Het Europees grondwette lijk verdrag is een lijvig boekwerk van 382 pagi na's. Wat staat er in en waar gaat het over? Wat be tekent de nieuwe Europese Grondwet voor de gewone burger. De PZC zoekt in de aanloop naar het referen dum op 1 juni, in een artike lenreeks naar antwoorden. Vandaag: Jan Peter Balken ende EUROPESE GRONDWET „Wat mij drijft, is het Europese ideaal. We zitten op één conti nent, delen een beschaving. We kunnen niet zonder elkaar." Jan Peter Balkenende gelooft abso luut in de Europese Unie. „Het zou naïef zijn om daar nu, in de 21e eeuw, afstand van te doen. Dat is voor mij ook het doorslag gevende argument om voor de Europese grondwet te pleiten." „Europa is veel méér dan een netwerk van landen die samen iets regelen om er beter van te worden", zegt de premier. „Het is zoveel méér dan markt en munt. Het is het besef van ver bondenheid, van één Europese geschiedenis en één cultuur. De generatie die de oorlog heeft meegemaakt, weet dat je voor het 'nooit meer' hard moet wer ken. Maar jongeren denken dat de afwezigheid van oorlog en de verworvenheden van samenwer king vanzelfsprekend zijn. Daar door raakt het ideaal op de ach tergrond. "„Je kunt op twee ma nieren naar Europa kijken: van uit een ideaal, of vanuit de maat schappelijke werkelijkheid. Bei de leiden tot dezelfde conclusie: we kunnen niet zonder elkaar." Balkenende pleit voor meer be zieling bij de campagne voor het referendum over de Europese grondwet. „Wat mij betreft, is meer hartstocht in het debat hard nodig. Nu proef ik bij te genstanders vooral onbestemde gevoelens, van 'waar gaat het naartoe?'" Sinds de regering haar ja-campagne begon haalt Balkenende overal de Europese grondwet bij. „Alleen maar 'nee' zeggen, omdat je vindt dat het met de Europese integratie wel ver genoeg is, staat gelijk aan het terugdraaien van het rad van de geschiedenis." Afspraken In de grondwet, zijn vergaande afspraken gemaakt over de taak verdeling tussen de lidstaten en de Europese instellingen. Nee zeggen is ook on-Nederlands, stelt Balkenende. „We hebben altijd met een open oog naar de wereld gekeken. Het zou toch heel raar zijn als een land dat al tijd tolerant en gastvrij is ge weest, opeens 'nee' tegen Euro pa zou zeggen7 Dat zou ik hoogst merkwaardig vinden. Bo vendien verdienen we veel aan Europa. Het is eeuwig zonde als we nu met een nee-sentiment ko men, dat niet bij ons past. Het komt ook onze geloofwaardig heid in Europa niet ten goede. Tegenstanders van de grondwet willen dat Nederland 'nee' zegt, om nieuwe onderhandelingen af te dwingen. Wellicht kan Neder land dan meer in de wacht sle pen. Balkenende: „het is onzin nig te denken dat we via nieuwe onderhandelingen een beter re sultaat kunnen binnenhalen. We hebben over deze grondwet zeer scherp onderhandeld. De andere landen zullen zeggen: je hebt nu dit bereikt, je hebt je re ferendum niet gehaald, dan moet je ook maar op de blaren zitten. We hebben nota bene van onze vijf harde eisen er vie reneenhalf binnengehaald. Dat resultaat hebben we bereikt door in wisselende allianties op te trekken. Met nieuwe lidsta ten, met kleine landen. Dan ging ik weer met Blair, Schroder of Chirac praten. Dat is een ingewikkeld proces", zegt Balkenende. „Het is een heel subtiel spel geweest. Dat kun je niet zomaar nog eens over doen. Wie dat denkt, is naïef." In het nee-kamp wordt, onder meer door de Socialistische Partij, be toogd dat Europa de burgers bo ven het hoofd is gegroeid. Dat het verstandig zou zijn pas op de plaats te maken. Balkenende schudt het hoofd. „Dan gooi je te veel weg. We hebben tien nieuwe lidstaten erbij. Daarom moeten we de afspraken die we maken sneller kunnen uitvoe ren. Europa moet wel bestuur baar blijven. Dat gebeurt met de nieuwe grondwet. De terrei nen waarop staten een veto kun nen uitspreken, worden inge perkt, anders kun je met 25 lid staten niet vooruit." Balkenen de bestrijdt het spookbeeld van de superstaat Europa, waarin Brussel alles regelt. Negen parle menten kunnen gezamenlijk bij de EU protest aantekenen tegen een besluit. „Als burgers een miljoen handtekeningen opha len, kunnen ze hun wensen in Brussel op tafel leggen. En de rol van het Europees Parlement wordt sterker. In de grondwet wordt beter afgebakend wie wat doet. Ik zeg u. een superstaat is niet aan de orde." Er komt wel een Europese minister van Bui tenlandse Zaken. Daarover zegt de premier: „Europa kan in de wereld alleen maar iets beteke nen als we één lijn trekken." Terug naar het referendum: „Ach, het kabinet was er niet voor. Maar ik ben wel gelukkig met het debat dat nu ontstaat over Europa. Ik verwacht dat de campagne van de andere par tijen de komende weken ook zal losbarsten. „Ik ben niet bang dat het op 1 juni een nee wordt." GPD door Kees Bos De Europese grondwet maakt Brussel te machtig, vinden de tegenstanders. Ne derland dreigt af te glijden tot een kruimeltje in een soort Verenigde Staten van Europa, stellen zowel de Christen- Unie/SGP als Socialistische Partij in het Europees Parle ment. „Er is geen Europees volk en geen Europese staat. We heb ben dus geen Europese grond wet nodig", zegt europarlemen tariër Hans Blokland (Christen- Unie). Nederland zou met de grondwet te veel macht uit han den geven. „Denk aan het af schaffen van vele vetorechten van landen. En aan de vaste voorzitter van de Europese Raad: een soort president van Europa. De grondwet legt ook formeel vast dat die boven de nationale grondwet gaat." De Socialistische Partij gaat min der ver dan de Chris tenUnie/- SGP. De partij wil best een grondwet, maar niet deze. „Te militaristisch, te liberaal en te ondemocratisch", stelt SP-euro- parlementariër Erik Meijer. Oncontroleerbaar Veel macht blijft volgens hem liggen bij de besloten vergade ringen van ministers uit landen van de Europese Unie. „Beslui ten zijn oncontroleerbaar: zo kan alsnog het Nederlandse softdrugsbeleid of homohuwe lijk worden aangepakt", vindt Meijer. Groot bezwaar'is vol gens hem dat de grondwet lan den voorschrijft dat ze hun mili taire capaciteit moeten vergro ten. „Dus bezuinigen op defen sie is strijdig met de grondwet: het Hof van Justitie kan een land ervoor veroordelen." De SP'er vindt vooral de plicht tot 'vrije en onvervalste concur rentie' te ver gaan. „Die regel kan in de weg staan van allerlei sociale maatregelen en goedbedoelde solidariteit in de wereld." Een pluspuntje is wel dat de grondwet meer be voegdheden geeft aan het Et pees Parlement: „Maar steeds mag het parlement g initiatief nemen voor wette zegt Meijer. „Ik heb grote li fel of het parlement echt q macht krijgt." De fraudejap de europarlementariër ij van Buitenen verklaarde ook tegen de grondwet tekst geeft een sfeer van de cratie aan iets dat niet demo: tisch is", zei Van Buita Zijn fractiegenote Els Groen, inmiddels verstota Europa Transparant, is voor. Minderheid De tegenstanders vormen- minderheid in het Eurto Parlement. Totaal 137 eurcc lementariërs stemden in ja: ri tegen de grondwet, maar, honderd waren vóór. Somn tegenstanders protestea toen ook vergeefs tegen de clame-uitgaven van het pa ment voor de grondwet. Tege standers liepen met gr no-borden en ballonnen ra het parlement. Ondanks de nederlaag int Europees Parlement vooib de Nederlandse tegenstand; volop steun in eigen te Tv-rubriek Nova peilde te weken terug dat 32 procent! gen de grondwet is en 30 pi cent voor. „Afwijzing is eenn le kans", vindt SP-europai mentariër Meijer. ChristenUnie-voorman B he: land vermoedt dat kiezers a niet meer met mooie praatje ten lijmen: die zien best ds: iets met klopt als Franc zegt dat de grondwet Frank: meer macht geeft en tegelijs tijd Nederland zegt dat deti ne landen meer macht knj Die argumenten staat haai elkaar.' De nee-campagne krijgt: het meeste gezicht buiten Europees Parlement, met groep Wilders en de LPFm op. Beide partijen, die niet het europarlement zetelen,! den de huidige Europese sar werking al te ver gaan, MI De door Eelco van der Linden Ethiopië, een groot en poli- tiek-strategisch belangrijk land met de één na grootste be volking van Afrika, gaat zon dag voor de tweede keer in zijn 3000 jaar oude geschiedenis naar de stembus. Democratie rukt voorzichtig op in een nog vooral autoritaire staat. Maar is dat reden tot jubelen? Ethiopië is het oudste land van Afrika dat, op vijf jaar Italiaan se bezetting na, geen koloniaal verleden met zich mee hoeft te torsen. Deze unieke omstandig heid maakte het land echter niet immuun voor typisch Afrikaan se rampen. De gemiddelde we reldbewoner associeert Ethiopië met extreme droogtes, hongers noden die miljoenen het leven kostten en een zinloze grensoor- log, met buurland Eritrea. Een nieuwe jaartelling begon in 1991, toen guerrilla's afreken den met het Marxistische schrik bewind van Mengistu Ahile Ma- riam. De dictator, zelf verantwoorde lijk voor het verjagen van keizer Haile Selassie, had zeventien jaar lang op kosten van de Sov jet Unie van Ethiopië een gemili tariseerde staat mogen maken. Politieke tegenstanders werden bij bosjes vermoord, particulier bezittingen geconfisqueerd. Overgang Mengistu kreeg een nette villa van Robert Mugabe in Harare - waar de man nog steeds zit - en guerrillaleider Melis Zenawi werd hoofd van een overgangsre gering, die een nieuwe grondwet opstelde en van Ethiopië een fe derale republiek maakte. Het einde van de Koude Oorlog was ook voor de marxist Zenawi ge noeg reden om het vrije markt denken en de democratie te om armen. De eerste echte verkie zingen vonden echter pas plaats in 2000, en leverden een mon sterzege op voor Zenawi. Anno 2005 is Ethiopië nog steeds een van de armste landen van de wereld, met tien procent van de 70 miljoen inwoners af hankelijk van internationale voedselhulp en 66 procent anal fabeet. Steeds weer nieuwe pe riodes van droogte en een econo mie die vrijwel volledig afhanke lijk is van de landbouw, blijven een fatale combinatie vormen. Maar ook een bevolkingsexplo sie en de oorlog met Eritrea, heb ben echte vooruitgang onder mijnd. Is er wat van de democra tisering terechtgekomen? Hier gaan waarnemers steevast voor de redenatie van de halfvol le of halflege fles. Tim Clarke, delegatieleider van de Europese Unie spreekt van 'een wonder'. „Nog nooit in de Ethiopische ge schiedenis was er zo'n open de bat als rond deze verkiezingen." Minister van Informatie Netsan- net Asfaw noemt democratie een proces en vindt het zeer be moedigend dat 25 miljoen men sen zich lieten registreren. Nieuw parlement Zondag wordt een nieuw parle ment gekozen, dat de premier aanwijst. Niemand twijfelt er aan dat regeringspartij EPRDF, die nu 481 van de 547 zetels in handen heeft zal zegevieren. De oppositie, die vooral econo mische hervormingen eist zoals invoer van particulier bezit van land, heeft zich weten te vereni gen in twee groepen, maar wordt te zwak geacht. In hoofdstad Addis Abeba wis ten regering en oppositie elk honderdduizenden mensen op de been te brengen, maar in de afgelegen gebieden kan de oppo sitie geen vuist maken. Human Rights Watch heeft de regering ervan beschuldigd met geweld en intimidatie de opposi tie te breken, vooral in de zuide lijke regio Oromia, waar eender de deel van de bevolking woont. Ook de Europese Unie heeft ge vallen veroordeeld van intimida tie en 'hate speech'. De vraag, zoals altijd in Afrika, is of democratie echt zal werken of dat ze alleen wordt gebruikt door autoritaire leiders die de donoren te vriend willen hou den. Donoren die in Ethiopië ze ventig procent van 's lands bud get - twee miljard dollar - op hoesten Premier Zenawi zegt dat hij de mocratie serieus meent en niet voor niets waarnemers heeft uitgenodigd. Ana Gomez, hoofd van de 150 leden tellende EU-missie, vond het algemene beeld tot nu 'zeer positief.GPD door Hester van Rees De gemeente Reimerswaal heeft grootse bouwplannen om te bouwen: ruim duizend wo ningen in de komende tien jaar. Goes, Middelburg, Terneuzen en Vlissingen zouden vijfdui zend woningen mogen bouwen tot 2010. Kapelle wil er vijfhon derd zetten in vijftien jaar. Gro te projecten staan in de start blokken door R&B Wonen in Hansweert, Kruiningen en Hein- kenszand. Ook Noord-Beveland wil er ruim vijfhonderd bouwen tot 2015. De gemeente Sluis heeft het over zestienhonderd woningen. Deze explosieve bouwwoede lijkt in verband te staan met het 'duurzame aanjagen' in het pro vinciaal sociaal economisch be leidsplan. Aanjagen doet echter denken aan een blaasbalg om een vuurtje aan te wakkeren. Na een kortstondige opleving volgt meestal een sterke afna me. En wat is duurzaam in deze betekenis? Komen er na deze bouwactiviteiten weer andere? Permanent actief zijn? De econo mie van Zeeland heeft zich nooit laten leiden door sturing van bovenaf, en de vraag is of je in deze onzekere tijden niet be ter op je geld kunt gaan zitten, rustig de ontwikkelingen moet volgen en voorzichtig moet bij sturen om later niet in grotere problemen terecht te komen. Het provinciebestuur vindt dat de Zeeuwse waarden gekoes terd moeten worden, terwijl de ze bouwplannen juist een aan slag betekenen op de waarde van de ruimte. Er zijn randvoor waarden maar die betreffen de verhouding tussen binnen en buiten de stad bouwen, en tus sen stad en dorp, maar laten de mate van bouwen onverlet. De sturing van het provinciebe stuur beperkt zich grotendeels tot een appèl op de verantwoor delijkheid van de gemeenten. Als er al gebouwd moet wor den. kan dat dan zo gebeuren dat die waarden zo goed moge lijk overeind blijven? De enige echte manier is om ze tot uit gangspunt te maken van ontwik kelingen. Vanuit de waarden normen stellen! De feitelijke uit werking zou dan een zaak kun nen zijn van die lagere overhe den. En dat is eigenlijk wat ze willen, want uitwerkingen tot in detail op provinciaal niveau stuit de gemeenten tegen de borst. Beleving Bij de waarde van de ruimte gaat het om de grond zelf, de te bouwen zaken, en de 'beleving' van de ruimte. Wat betreft de grond zou de norm kunnen zijn aansluiting op de historische structuur van de grond met zijn dijken, weggetjes, kreken, ni veauverschillen enzovoorts. Het is immers helemaal geen kunst om deze zaken weg te poetsen of plat te walsen, dat is al vaak genoeg gebeurd. Het is veel inte ressanter die historische gege vens uitgangspunt te laten zijn voor alle veranderingen. Want juist die kwaliteiten worden ge waardeerd en zijn voor nieuw komers reden zich in Zeeland te vestigen. Sparen van de ruimte zou ook norm moeten zijn want als te genhanger van de volte in de stad is het gevoel van vrijheid en mogelijkheden actief te zijn essentieel voor de toerist. Ook moet je oppassen om in onzeke re tijden de beste land bouwgrond ter wereld op te of feren. Om ruimte te sparen zou de norm verlegd moeten worden naar kleinere en compacte bouw, onder het motto 'een ei gen huis maakt gelukkig, maar het geluk neemt nauwelijk toe met het groter worden van het huis'. Stijgende kosten, toene mende schulden en de groeien de groep een-persoonshuishou- dens spelen wat dat betreft de provincie in de kaart. Boven dien blijkt men tuinen in toene mende mate als last te ervaren. Interessant is dat zo denkend een nieuw kleinschalig Zeeuws dorp in beeld komt. In het sparen van ruimte past ook het opknappen van bedrijf sterreinen door de provincie, al is dat duurder dan het aanleg gen van nieuwe. De ruimte wordt sterk beleefd bij het binnenrijden van Zee- ZWEMBAD - Het nieuwe zwembad in Middelburg gaat zaterdagmiddag om half drie officieel open. Momenteel wordt de laatste hand aan het bad gelegd. Er moet nog een duikplank worden bevestigd. TELEVISIETOREN - De PTT begint binnenkort met de bouw van een 125 meter hoge televisietoren in Goes. Het ko lossale betonnen bouwwerk, dat verrijst aan de Polderweg, moet nog dit jaar op hoogte zijn. De toren zelf telt bijna 86 meter, bijna even hoog als de Lange Jan in Middelburg. Daar bovenop komt dan een F antennemast van 39 meter!» de tv-toren in gebruik is k nen huishoudens in de i$ voor ontvangst van prograj W. ma's volstaan met een kaïn ka; antenne. FB BROUWGERST - Het Na! naai comité voor brouwfl heeft een premie van dertig: zend gulden uitgeloofd va* kweker van een beter ras i comité hield haar jaarverga ring voor het eerst in Goa het centrum van de brw gerstcultuur. De meeste a zen voor beste kwaliteit va: producten, gingen naar Zeel se handelaren en cooperate Nieuwbouwwijk De Mortiere in wording in het laatste stuk open gebied tussen Middelburg en Nieuw en Sint Joosland. Gebrek aan waardering voor het behoud van de open gebieden leidt tot een bijna on gebreidelde bouwwoede in Zeeland. foto Ruben Oreel land via de A58. Als onderdeel van het 'product' Zeeland met een economische waarde ligt er een taak voor de provincie een visie te ontwikkelen - samen met de landbouw - hoe die ruim te te bewaren. Dat de gemeente Reimerswaal her en der bedrijfsterreinen heeft en een nieuw terrein pal langs de A58 heeft gebouwd laat al zien dat de gemeente geen oog heeft gehad voor het cultiveren van de ruimte. Ge brek aan mankracht en kennis leiden tot een hap-snap-beleid en verrommeling. Behoud door ontwikkeling is bij uitstek van toepassing voor deze uitgestrek te gemeente, maar geldt ook voor bijvoorbeeld Oost- Zeeuws-Vlaanderen. Hulp van de provincie is ge wenst voor duidelijker fysieke grenzen. Daarnaast is een pot met geld nodig om de land bouw1. nog altijd de beeldbepa lende factor in het landschap, le venskracht te geven. Hester M. van Rees is lid van de lobbygroep ZeelandAnders Hoofdredactie: A. L. Oosthoek D. Bosscher (adjunct) A. L Kroon (adjunct) Centrale redactie: Stationspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel; (0113)315500 Fax:(0113)315669 E-mail: redactie@pzc.nl Lezersredacteur: A. J. Snel Stationspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel: (0113)315660 Fax (0113)315669 E-mail- lezersredacteur@pzc.nl Middelburg: Buitenruststraat 18 Postbus 8070 4330 EB Middelburg Tel: (0118)493000 Fax:(0118)493009 E-mail: redwalch@pzc.nl Goes: Stationspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel (0113)315670 Fax. (0113)315669 E-mail; redgoes@pzc.nl Terneuzen: Willem Alexanderlaan 45 Postbus 145 4530 AC Terneuzen Tel. (0115)645769 Fax. (0115)645742 E-mail: redtern@pzc.nl Hulst: Baudeloo 16 Postbus 62 4560 AB Hulst Tel: (0114)372776 Fax: (0114)372771 E-mail: redhulst@pzc.nl Zierikzee: Grachtweg 23a Postbus 80 4300 AB Zierikzee Tel: (0111)454651 Fax:(0111)454657 E-mail: redzzee@pzc.nl Opening kantoren: Maandag t/m vrijdag van 8.00 tot 17.00 uur Zierikzee en Hulst 8.30 tot 17 00 uur acceptgiro Internetredactie: Postbus 31 4460 AA Goes E-mail" web@pzc.nl Bezorgklachten: 0800-0231231 op maandag t/m vrijdag gedurende de openingstijden; zaterdags tot 12.00 uur. Abonnementen: 0800-0231231 autom. afschrijving per maand: 19,95 per kwartaal: 58,00 60,25 per jaar. €222.50 226,50 Voor toezending per post geldt een toeslag. E-mail: lezersservice pzc.nl Beëindiging van abonnementen uitsluitend schriftelijk. 1 maand voor" einde van de betaalperiode. PZC, t.a.v lezersservice Postbus 31. 4460 AA Goes Losse nummers per stuk maandag t/m vrijdag. 1,25 zaterdag 1.75 Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW Bankrelaties: ABN AMRO 47 70 65.597 Postbank 35.93.00 Advertenties: Alle advertentie-orders worden urtjf1* overeenkomstig de Algemene Voorwaarden van Wegener NV envdS* de Regelen voor het AdvertentievW»1 Overlijdensadvertenties: maandag t/m vrijdag: tijdens kantooruren zondag: van 16.00 tot 18.00 uur Tel. (0113)315555 Fax. (0113)315549 Personeelsadvertenties: Tel: (0113)315540 Fax:(0113)315549 Rubrieksadvertenties (kleintjes): Tel. (0113)315550 Fax. (0113)315549 Voor gewone advertenties: Noord- en Midden-Zeeland Tel. (0113)315520 Fax. (0113)315529 Zeeuws-Vlaanderen Tel: (0114)372770 Fax:(0114)372771 Business to Business/OnroerenoC Tel: (076)5312277 Fax: (076)5312274 Internet: www.pzc.nl/advertere" Auteursrechten voorbehouden Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van het Wegener-concem Df 1 aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een bestand dat wordt gebruikt (abonnementen)administratie en om u te (laten) informeren over voor u relevante dienste^ ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvuldig de derden Als u op deze informatie geen prijs stelt dan kunt zersservice. Postbus 31, 4460 AA Goes door ons zorgvuioig it schriftelijk melde" t» r£" lat. Behoort tot WeGeNeR

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2005 | | pagina 4