M
Misverstanden over grondwet
Chef moet achter de zieken aan
Labour Europa
Uitdroging bedreigt
Spanje en Portugal
4 mei 1955
Wie tegen Europa is, kan op 1 juni beter voor stemmen
woensdag 4 mei 2005
inister Bot van Buitenlandse Zaken heefSer
toegezegd dat hij de Nederlandse ambas
sadeur in Londen nog stevig zal aanpakgt°
ken. En terecht, Jan de Marchant et d'Ansenipe
bourg beging een diplomatieke doodzonde dooruhec
een interview openlijk zijn steun uit te spreke de
voor een herverkiezing van premier Blair. De BritZel
ten gaan morgen naar de stembus. Volgens de anvten
bassadeur is Labour meer begaan met de Europa^
samenwerking dan de Britse Conservatieven. Me
Maar even los van deze uitglijer: is Europa echt bfrj0o
ter gediend met Labour dan met de Conservatie vei
ven? Dat valt nog te bezien. Omdat de weerstaccvai
in Groot-Brittannië tegen alles wat euro en Eurokn
pa heet, nog altijd groot is, heeft ook Tony Blarma
zich nooit zo'n warm pleitbezorger getoond vasj?*
een inniger toenadering tot het vasteland. Sterke nir
nog, volgens Blair zal het nog jaren duren voavo<
ook zijn land overstapt op de euro. Zijn gedood gel
verfde opvolger, Gordon Brown, is zelfs helemaaDa
niet over de Europese munt te spreken. Daarnaas G°
lijkt het de Britten op dit punt weinig uit te makep£
wie er aan de macht is: net als de Fransen neigaGr
zij ernaar, zich tegen de Europese grondwet uit I ste
spreken. Blair ziet de bui al hangen en heeft ge
zegd dat hij het Britse referendum afblaast als p
Fransen eind deze maand 'non' zeggen.
In zijn twee termijnen heeft Blair ontegenzegge O!
lijk successen geboekt. Met zijn Derde Weg stuur-u
de hij zijn land in economisch gunstig vaarwater
Zes jaar geleden bereikte hij een historisch vrede&M<
akkoord in het Noord-Ierse conflict. Maar de oor sie
log tegen Irak, die op oneigenlijke gronden weniSo
gevoerd, heeft zijn populariteit en betrouwbaar ^1
heid een enorme knauw gegeven. Daarom is he! e(
ook op het terrein van de internationale vrede ei
veiligheid maar de vraag of Europa wel zo goed a! vc
is met een Britse premier die de Verenigde Stater ra;
onvoorwaardelijk en met alle middelen steunt, ge
De Conservatieven hebben dit zwakke punt vaizlc
Blair amper uitgebuit, temeer daar Tory-leider Mi jji(
chael Howard bekende dat ook hij tot een oorlo;
tegen Irak zou hebben besloten, zelfs met de weten- W(
schap dat Saddam Hoessein niet over massavernie- d<
tigingswapens bleek te beschikken. Howard zeis
vooral in op de illegale immigratie die ii p
Groot-Brittannië een toenemend probleem vormt a*:
Een probleem dat juist in Europees verband zoi
kunnen en moeten worden aangepakt. Maar Blai: L
en Howard gaan er nu eenmaal allebei vanuit dff ki
er rond Groot-Brittannië eerst een heleboel wate va
ligt en dat dan pas Europa komt. Si
ui
MELKPRIJS - De prijs van
flessenmelk in Zeeland gaat
omlaag. Met ingang van 15
mei zullen de prijzen met één
cent per liter worden verlaagd.
In Zeeuws-Vlaanderen en
Noord-Beveland bedraagt de
prijsverlaging zelfs twee cent
per liter. Dat is gistermiddag
bekend geworden tijdens de al
gemene ledenvergadering van
de Zeeuwse melkfederatie.
CASSATIE - De Hoge Raad
heeft gisteren het cassatiebe
roep verworpen van een Goese
bankbediende. De gevangenis
straf van drie jaar met aftrek
van preventieve hechtenis is
daarmee definitief geworden.,
De bediende van de Amster
damse Bank in Goes had op 3'1
april 1954 een envelop vol
bankbiljetten, bedoeld voorde,
hoofdvestiging in Amsterdam,,
ontvreemd. Het ging hierbij'
om een totaalbedrag van
50.000 gulden.
1 1
STRIJD - In Saigon, de hoofd-' 1
stad van Zuid-Vietnam, woedt 1
de strijd onverminderd voort. 1
Regeringstroepen maakten gis-
teren vorderingen tegen Binh 1
Xuyen legers, die zich terug
trokken over de rijstvelden en
waterwegen in het Deltage-'
bied.
Hoofdredactie:
A. L. Oosthoek
D. Bosscher (adjunct)
A. L. Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel: (0113)315500
Fax:(0113)315669
E-mail: redactie@pzc.nl
Lezersredacteur: A. J. Snel
Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel: (0113)315660
Fax: (0113)315669
E-mail: lezersredacteur@pzc.nl
Middelburg:
Buitenruststraat18
Postbus 8070
4330 E8 Middelburg
Tel: (0118)493000
Fax:(0118)493009
E-mail: redwalch@pzc.nl
Goes: Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel (0113)315670
Fax (01131315669
E-mail: redgoes@pzc.nl
Terneuzen:
Willem Alexanderlaan 45
Postbus 145
4530 AC Terneuzen
Tel. (0115)645769
Fax (0115)645742
E-mai|- redtern@pzc.nl
Hulst: Baudeloo 16
Postbus 62
4560 AB Hulst
Tel: (0114)372776
Fax: (0114)372771
E-mail: redhulst@pzc.nl
Zierikzee: Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel- (01111454651
Fax:(0111)454657
E-mail: redzzee@pzc.nl
Opening kantoren:
Maandag t/m vrijdag
van 8.00 tot 17.00 uur
Zierikzee en Hulst:
8.30 tot 17.00 uur
Internetredactie:
Postbus 31
4460 AA Goes
E-mail: web@pzc.nl
Bezorgklachten:
0800-0231231
op maandag t/m vrijdag
gedurende de openingstijden:
zaterdags tot 12 00 uur.
Abonnementen:
0800-0231231
autom afschrijving acceptgiro
per maand 19.95 nvt
per kwartaal: 58,00 60,25
periaar: €222.50 226,50
Voor toezending per post geldt een
toeslag
E-mail: lezersservice@pzc.nl
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor het I
einde van de betaalperiode
PZC, La.v. lezersservice,
Postbus 314460 AA Goes
Losse nummers per stuk
maandag t/m vrijdag 1,25
zaterdag. 1,75
Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW
Bankrelaties:
ABN AMRO 47.70.65 597
Postbank 35 93.00
Advertenties:
Alle advertentie-orders worden uitgevoerd I
overeenkomstig de Algemene
Voorwaarden van Wegener NV en volgens
de Regelen voor het Advertentiewezen I
Overlijdensadvertenties:
maandag t/m vrijdag:
tijdens kantooruren
zondag: van 16.00 tot 18.00 uur
Tel. (0113)315555
Fax. (0113)315549
Personeelsadvertenties:
Tel: (0113)315540
Fax: (0113)315549
Rubrieksadvertenties (kleintjes):
Tel. (0113)315550
Fax. (0113)315549
Voor gewone advertenties:
Noord-en Midden-Zeeland
Tel. (0113)315520
Fax. (0113)315529
Zeeuws-Vlaanderen
Tel: (0114)372770
Fax:(0114)372771
Business to Business/Onroerend goed
Tel: (076)5312277
Fax:(076)5312274
Internet: v
Auteursrechten voorbehouden
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel
aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een b
(abonnementen)administratie en om u te (laten) informeren o'.r. -
ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvuldig geselectocr- i
de derden. Als u op deze informatie geen prijs stelt dan kunt u dit schriftelijk melden bij: PZC, Ie-
ce, Postbus 314460 AA Goes.
Behoort tot 'ÜL' WGGGNGR
door Sylvia Marmelstein
door Jaco van Lambalgen
en Hetty van Rooij
Het vergaat de Europese
grondwet net als de meeste
spraakmakende dikke boeken:
niemand heeft de tekst gelezen,
maar iedereen heeft er een me
ning over. Met het oog op het re
ferendum, volgende maand, be
stoken voor- en tegenstanders
elkaar met stellingen die moei
lijk te controleren en ook moei
lijk te weerleggen zijn. De voor
naamste misverstanden over de
Europese grondwet op een rij
tje:
De Europese grondwet maakt
de Nederlandse grondwet over
bodig
De Europese grondwet is hele
maal geen grondwet, maar een
internationaal verdrag dat de sa
menwerking van 25 soevereine
landen regelt. Ze kan pas in wer
king treden wanneer alle EU-lid-
staten de tekst goedkeuren. In
artikel 1-5 staat uitdrukkelijk
dat de Europese Unie de identi
teit van de lidstaten en hun poli
tieke en constitutionele struc
tuur 'eerbiedigt'.
De Europese grondwet is een be
dreiging voor de Nederlandse na
tionaliteit.
Nederland is gebonden zich te
houden aan de bestaande Euro
pese wet- en regelgeving. Dat is
al zo sinds 1964. De nieuwe
grondwet brengt daar geen ver
andering in. Ook de Nederland
se identiteit staat niet ter discus
sie. „De Unie eerbiedigt de rijke
verscheidenheid in cultuur en
taal en ziet toe op de instandhou
ding en ontwikkeling van het
Het Europees grondwettelijke
verdrag is een lijvig boekwerk
van 382 pagina's. Wat staat er in
en waar gaat het over? Wat bete
kent de nieuwe Europese Grond
wet voor de gewone burger. De
PZC zoekt de komende weken,
in de aanloop naar het referen
dum op 1 juni, in een artikelen
reeks naar antwoorden. Van
daag: de misverstanden.
Europees cultureel erfgoed",
staat in artikel 1-3.
De Europese grondwet maakt
van 'Brussel' een superstaat.
De grondwet geeft de Europese
Unie geen nieuwe zelfstandige
bevoegdheden. Wel wordt de ma
nier waarop besluiten tot stand
komen, ingrijpend veranderd.
Het argument daarvoor is dat
de Unie oorspronkelijk slechts
zes leden telde en dat de be
staande structuren met 25 lidsta-
ten niet meer werken. Met ande
re woorden: de Unie barst uit
haar voegen en dus zijn ingrij
pende verbouwingen nodig. Ne-
t derland krijgt inderdaad min
der invloed Niet omdat 'Brus
sel' meer macht krijgt, maar om
dat de Unie meer leden telt. De
grondwet maakt op meer dan
veertig beleidsterreinen een ein-
de aan het vetorecht van lidsta
ten. Dat is één van de manieren
om te voorkomen dat een lid de
besluitvorming verlamt. Neder-
i land kan wel een besluit blokke
ren als het gaat over de EU-be-
groting, de sociale zekerheid, de
fensie en belastingen.
Nederland betaalt veel te veel
aan de Unie.
Dat vindt minister Zalm van Fi
nanciën ook. Maar de politieke
strijd over het geld moet nog ge
streden worden. Daar gaat de
grondwet niet over.
De grondwet zet de deur open
voor Turkije.
De toetreding van Turkije en de
grondwet hebben niets met el-
kaar te maken. Volgens de
grondwet (art. 1-1) staat lid-
t maatschap van de Uniet open
Over de inhoud van de Europese Grondwet bestaan talrijke misverstanden. Staatssecretaris Atzo Nicolai van Buitenlandse Zaken is zich
daarvan bewust. Reden ook om deze week in Den Haag met een speciale grondwet-tram op voorlichtingscampagne te gaan.
foto Koen van Weel/GPD
voor 'Europese staten die haar
waarden eerbiedigen en zich er
toe verbinden deze gezamenlijk
uit te dragen'. Het begrip 'Euro
pees' wordt niet verder uitge
legd, maar Turkije wordt door
de grondwet geen dag eerder lid
van de Unie. De lange procedu
re die voor een kandidaat-land
kan leiden tot het lidmaatschap,
is zelfs aangescherpt.
De Europese grondwet is an
ti-christelijk.
Bij de totstandkoming van de
tekst is een gevecht gevoerd
over de vermelding van God en
de christelijke traditie in Euro
pa. De voorstanders, onder wie
premier Balkenende, hebben die
strijd verloren. In het handvest
van de grondrechten, dat is op
genomen in de grondwet, staat
de vrijheid van godsdienst uit
drukkelijk vermeld (art. 11-70).
In het voorwoord erkennen de
ondertekenaars (de regeringslei
ders) dat de Europese Unie geïn
spireerd is door 'culturele, reli
gieuze en humanistische tradi
ties van Europa'.
'Nee' zeggen tegen de grondwet
is de beste manier om een eind
te maken aan de macht van de
Europese Unie.
De tegenstanders doen graag als
of, maar het is niet waar. Om uit
de Unie te stappen, zou Neder
land de bestaande verdragen
van Nice, Amsterdam en Maas
tricht moeten opzeggen en dat is
helemaal niet mogelijk.
Ironisch genoeg staat in de nieu
we grondwet wél een regeling
waardoor lidstaten de Unie kun
nen verlaten. Wie zichzelf als te
genstander beschouwt van Euro
pa, zou dus eigenlijk vóór de
grondwet moeten stemmen.
Er komt een peperduur Euro
pees leger.
Volgens de grondwet kunnen lid
staten militairen en materieel
beschikbaar stellen, wanneer de
Europese Unie besluit om - bui
ten de Navo om - een militaire
operatie of een vredesoperatie
te beginnen. Voor zo'n missie is
de instemming van alle lidsta
ten nodig. Geen enkele lidstaat
kan gedwongen worden mee te
doen. De landen verplichten
zich wel om hun 'militaire ver
mogens' geleidelijk te verbete
ren (art. 1-41) en beter op elkaar
af te stemmen.
Als de Nederlanders tegenstem
men, gaat de grondwet niet
door.
De uitslag van het referendum
is een advies aan de Tweede Ka
mer die het verdrag nog moet
goedkeuren. CDA, PvdA, Groen-
Links, D66 en SP hebben laten
weten dat zij het advies van de
kiezers overnemen. Voor PvdA
en CDA moet de opkomst dan
wel zeker 30 procent zijn. De
WD 'blijft liever zelf naden
ken'.
Als Frankrijk op 29 mei tegen
stemt (drie dagen voor de Neder
landse volksraadpleging), hoeft
Nederland niet meer naar de
stembus.
Als Frankrijk tegenstemt, is de
EU in grote problemen. Geen en
kele politicus wil hardop specu
leren wat er dan moet gebeuren.
Maar als de referendumcommis
sie besluit geen referendum te
houden na een Frans 'non', geeft
zij indirect toe dat de grote lid
staten de dienst uitmaken in de
EU. De grondwet wordt overi
gens formeel pas van kracht als
25 lidstaten instemmen. GPD
deratie van landbouworganisa
ties becijfert de verliezen op een
miljard euro. De landbouw
heeft een beroep gedaan op de
regering voor financiële steun.
De situatie in Portugal is nog
ernstiger dan in Spanje. In som
mige streken heeft het al vier
jaar nauwelijks geregend. De
boeren hebben ernstige kritiek
op de regering omdat het Alque-
va stuwmeer, het grootste van
Europa, wel over voldoende wa
ter beschikt, maar er zijn geen
kanalen aangelegd om het over
het land te verdelen.
Een ander gevolg van de droog
te is het gevaar van bosbranden.
Afgelopen herfst en winter zijn
in beide landen tientallen bos
branden geweest, waarbij dui
zenden hectaren bos verloren
gingen.
De overheden zijn bang voor
een nieuwe en grotere golf van
branden komende zomer. Ver
schillende deelregeringen heb
ben rampenplannen ontwikkeld
om zo goed mogelijk voorbereid
te zijn.
Niet uitzonderlijk
De huidige droogte in Zuid-Eu
ropa is niet uitzonderlijk. Vol
gens sommige meteorologen zit
er een bepaald ritme in het kli
maat. Zij hebben een zevenjari
ge cyclus ontdekt van elkaar af
wisselende natte en droge perio
des Maar andere klimaatdes
kundigen zeggen dat er meer
aan de hand is. Volgens hen is er
een duidelijk verband tussen de
opwarming van de aarde en de
droogte.
De gemiddelde temperatuur in
Spanje stijgt sneller dan elders
in Europa en zal aan het eind
van de eeuw 5 tot 7 graden ho
ger zijn dan het gemiddelde van
nu. Er zal minder neerslag val
len en onregelmatiger. De ver
woestijning die nu alleen nog in
het zuiden van Spanje voor
komt, zal verder oprukken naar
het noorden.
Nasa
Dit sombere scenario, ontwik
keld door een groep Spaanse
deskundigen, sluit aan bij de vi
sie die experts van het Ameri
kaanse ruimtevaartinstituut Na-
sa hebben gepubliceerd in het
tijdschrift Science. Daarin
wordt voorspeld dat de klimaat
verandering grote droogte zal
veroorzaken in het binnenland
van de Verenigde Staten en het
zuiden van Europa. GPD
Het bedrijf Martens Beton
in Oosterhout laat de aan
pak van het ziekteverzuim niet
graag over aan een arbodienst.
Als een chef vermoedt dat een
werknemer zich onterecht ziek
meldt moet hij er zelf op af en
desnoods het ontslag in gang
zetten. Verder waakt een groep
gewone werknemers in het be
tonbedrijf over de gezondheid
van het personeel. Zij letten bij
voorbeeld op of er wel veilig
wordt gewerkt. „Pas als er pro
blemen zijn waar niemand in
het bedrijf een oplossing voor
heeft, wordt de arbodienst ge
beld", zegt het hoofd productie
Lou Peerden.
Steeds meer bedrijven nemen
net als bij Martens Beton het
heft in eigen handen als het
gaat om het voeren van gezond
heidsbeleid. Ze wijzen binnen
het bedrijf leidinggevenden en
werknemers aan die verant
woordelijk worden gesteld
voor het welzijn en de gezond
heid van het personeel.
„De tijd dat ondernemers dit
volledig overlieten aan de arbo
dienst is definitief voorbij",
zegt Joyce Schaeffer, adviseur
gezondheidsmanagement van
de werkgeversvereniging AW-
VN.
Binnenkort krijgen bedrijven
nog meer vrijheid. De nieuwe
Arbowet maakt een einde aan
de verplichting om een con
tract af te sluiten met een arbo
dienst. Werkgeversvereniging
AWVN voorspelt dat een groot
deel van de bedrijven het ge
zondheidsbeleid in eigen hand
neemt. „Ze gaan het intern re
gelen of contracten afsluiten
met andere bedrijven dan arbo-
diensten. Verzekeraars en reïn-
tegratiebedrijven springen al
in de markt", zegt Schaeffer.
Voor werkgevers valt er veel te
winnen, meent de AWVN.
„Het is goedkoper om zelf
meer te doen en dus minder
diensten in te kopen. En bedrij
ven kunnen het beleid veel be
ter afstemmen op de risico's
die werknemers in hun eigen
bedrijf lopen. Nu sluiten ze
vaak standaardcontacten af
die heel algemeen zijn. Maar
een werknemer in een lasbe-
drijf loopt hele andere risico's
dan een werknemer in een kan
toor."
De vakcentrale FNV ziet ook
Bedrijven nemen meer en meer het gezondheidsbeleid in eigen hand.
gaan waken over de gezondheid van het personeel.
voordelen voor de werkne
mers. „Bedrijven die het ziekte
verzuimbeleid zelf willen rege
len moeten een duidelijk plan
opstellen en daarvoor instem
ming hebben van de onderne
mingsraad. Nu is het meestal
de werkgever die bepaalt wel
ke arbodienst wordt gecontrac
teerd en wat die precies doet",
zegt beleidsmedewerker Rik
van Steenbergen.
Aanspreekpunt
De FNV vindt het een vooruit
gang dat ieder bedrijf ver
plicht wordt om een werkne
mer aan te wijzen die zich be
zig houdt met arbeidsomstan
digheden. Zo'n preventiemede
werker moet erop toezien dat
binnen het bedrijf veilig wordt
gewerkt. Ook is hij hét aan
spreekpunt voor andere werk
nemers die vragen of klachten
hebben. „Omdat het een colle
ga is, stappen mensen er mak
kelijk op af", zegt Steenber
gen.
Bij bedrijven met minder dan
15 werknemers mag de baas
zelf de preventiemedewerker
zijn. De Branche Organistie Ar-
bodiensten (Boa) gaat ervan
uit dat de meeste bedrijven een
band houden met de arbo
dienst. Ook Martens Beton wil
dat. „Soms hebben we de arbo
dienst nodig", zegt Peerden.
„Een leidinggevende kan bij
voorbeeld niet beoordelen wat
er medisch aan de hand is. Dat
moet een arts doen."
Bedrijven die de banden met
de arbodienst volledig doorsnij
den zijn wel verplicht om deze
specialistische kennis elders in
te kopen of zelf een arts in
dienst nemen. Of bedrijven
hun gezondheidsbeleid van de
ene op de andere dag helemaal
zelf kunnen doen is nog maar
de vraag. Peerden: „Het is niet
makkelijk. Bij ons duurde het
jaren voordat iedereen wist
wat hij of zij precies moest
doen. Het moet uitgroeien tot
een soort cultuur waarin werk
nemers aanvoelen hoe ze met
elkaar om horen te gaan."
Ook stelt het beleid andere ei
sen aan leidinggevenden.
Het gevolg is dat chefs moeten
foto Koen van Weel/GPD
„Vroeger moest de chef degene
zijn met de meeste vakkennis.
Nu letten we bij het aanstellen
meer op sociale kwaliteiten.
Die zijn heel belangrijk want
hij kan te maken krijgen met
ernstig zieke mensen. En als
hij bij iemand op bezoek komt
die ziek is gemeld maar niet
ziek blijkt te zijn, moet hij
daar ook mee om kunnen
gaan", zegt Peerden.
Logisch
De AWVN denkt dat veel be
drijven in staat zijn om het zelf
goed te doen. Schaeffer: „On
dernemers dragen nu al veel
verantwoordelijkheid. Door de
wet Poortwachter zijn ze al ver
plicht om samen met zieke
werknemers op zoek te gaan
naar werk dat wel geschikt is.
En ze betalen ook steeds lan
ger het ziektegeld door. Het is
daarom logisch dat je samen
met je eigen werknemers be
denkt hoe je kunt voorkomen
dat ze ziek worden en wat je
precies doet als dat onver
hoopt toch gebeurt." GPD
door Henk van den Boom
Inwoners van Cabra del
Camp, een boerendorp ten zui
den van Barcelona, hebben het
afgelopen weekeinde in proces
sie de gekruisigde Christus door
de verdroogde velden gedragen,
biddend om regen. Ze hoopten
dat de hemel na de bedetocht,
net als honderd jaar geleden,
spontaan zou openbreken.
Maar het geloof lijkt dit keer
minder sterk.
Volgens meteorologen moet het
Iberisch Schiereiland zich voor
bereiden op een nieuwe periode
van extreme droogte. Door het
uitblijven van de herfst- en win
terregens zijn de watervoorra
den in de stuwmeren al geslon
ken tot minder dan de helft van
hun normale capaciteit. In grote
delen van het schiereiland is
sinds mei vorig jaar vrijwel
geen druppel regen gevallen.
Het Spaanse ministerie van Mi
lieu heeft de waterbedrijven op
gedragen noodplannen te ont
wikkelen om het verbruik te re
guleren.
Voor de landbouw is het al te
laat. De Andalusische boeren
hebben al voor zo'n 600 miljoen
euro schade aan hun gewassen
geleden.
Financiële steun
Ook in de zuidelijke regio Alen-
tejo in Portugal kampen de boe
ren met grote problemen. De fe-
Zelfs in het Noord-Spaanse Bil
bao loopt de temperatuur dezer
dagen al op tot boven de dertig
graden. foto Luis Tejido/EPA
GRONDWET
