Relaas over Hitiers laatste dagen
PZC
c
Casper Hobbes
Verpleegkundige Erna Flegel verbreekt na zestig jaar stilzwijgen
Zorg
puzzel
m
3
D
Heer Bommel en de Hopsa's
m
recept
Friese nagelkaas met aardbeien en bleekselderij
weer
Zeeland: Floravoedsel
M
s'
s
door Egbert Stoel
De laatste vrouwelijke overle
vende uit de bunker waar
in Adolf Hitler in april 1945
zelfmoord pleegde, is na zestig
jaar met haar verhaal naar bui
ten getreden. In interviews in
de Eerlij nse BZ en het Britse
dagblad The Guardian deed de
93-jarige Erna Flegel maandag
verslag van haar laatste dagen
bij de nazi-leider.
.Flegel stelt dat ze in de bunker
was toen Hitier zelfmoord pleeg
de en in het ondergrondse com
plex bleef tot de sovjettroepen
arriveerden. De leider van het
Derde Rijk vertrouwde op het
laatst niets en niemand meer, al
dus de verpleegkundige. „Zelfs
.niet de cyaankali die hij slikte."
Hitler was volgens haar zo para
noïde dat hij bang was dat spion
nen de capsule met het uiterst
giftige cyaankali, hadden ge
vuld met een nepstof.
Vergetelheid
De Duitse werkte vanaf januari
1943 tot het einde van de oorlog
voor Hitier en zijn getrouwen.
-Ze werd in 1945 door de Ameri
kaanse geheime dienst onder
vraagd, maar het verslag daar
van raakte in de vergetelheid en
dook pas vier jaar geleden op.
Ook Flegel zelf leefde al die ja
ren in verborgenheid en vertel
de zelfs haar familie niet dat ze
in de bunker werkte.
Maandag, precies zestig jaar na
dat Russische militairen het
complex onder de Rijkskansela
rij waren binnengevallen, wilde
ze haar verhaal kwijt. „Ik wil
mijn geheim niet mee mijn graf
innemen", aldus de verpleegkun
dige, die een teruggetrokken be
staan leidt in een bejaardente
huis in het noorden van Duits
land.
Flegel had een positieve indruk
van Hitier. „Zijn gezag was bui
tengewoon", aldus de Duitse.
„Hij was altijd beleefd en char
mant. Er was echt niets op aan
te merken."
Kleurloos
Over Hitiers vriendin Eva
Braun, die op 28 april 1945 met
de nazi-leider trouwde, is Flegel
niet te spreken.
„Ze was een compleet kleurloze
persoon." De dood van Hitiers
hond Blondi 'raakte ons meer'
dan het overlijden van Braun,
die samen met Hitier zelfmoord
pleegde.
Na de dood van Hitier ging het
gezag in de bunker over op Josef
Goebbels, Hitiers propaganda
leider.
Maar volgens de toen 33-jarige
Flegel liet iedereen in de bunker
hem linies liggen.
Goebbels pleegde 1 mei 1945
zelfmoord, net als zijn vrouw
die ook hun zes kinderen liet do
den.
Genadeloos
Flegel probeerde haar er nog
van te overtuigen dat niet te
doen, maar Magda Goebbels
was 'genadeloos'.
Toen schoot 'de een na de ande
re ondergeschikte zich dood', al
dus Flegel „En wie zich niet
doodschoot, probeerde te vluch
ten." De Duitse zelf bleef ach
ter. „Ik moest voor de gewonden
zorgen."
De inmiddels hoogbejaarde Fle
gel verwachtte toen al niet meer
dat ze de gevechten zou overle
ven. „Je kon voelen dat het Der
de Rijk teneinde liep. De radio's
werkten niet meer en het was on
mogelijk om informatie te krij
gen."
Toen de sovjettroepen binnen
kwamen, werden de achtergeble
ven medewerkers van Hitier ech
ter goed behandeld.
Tafelkleedje
Flegel bleef nog enkele dagen in
de bunker en was een van de
laatsten die het ondergrondse
complex verliet. Nu is een tafel
kleedje van de Rijksdag op haar
kamer het enige dat nog herin
nert aan haar diensttijd bij de
Führer. ANP
Adolf Hitler met zijn gevolg. Verpleegkundige Erna Flegel, de laatste vrouwelijke overlevende die bij
Hitler was toen hij zelfmoord pleegde, verbrak na zestig jaar de stilte. Ze noemde afgelopen week Hit-
Ier 'beleefd' en 'charmant'. foto ANP
Er zit een duif in de tuin, zegt mijn partner.
Ik denk: 'Ja en wel meer dan één ook'. Turk
se tortels, houtduiven, noemt u maar op. Maar ik
ben weer te snel met mijn conclusie. 'Ik denk
dat-ie ziek is', zegt-ie.
Nu we al wat langer op het platteland wonen,
haal ik daar mijn schouders over op. Ik denk:
dat regelt zichzelf wel. Immers, poezen genoeg
op onze dijk. Na een half uur zegt mijn man: 'Hij
zit er nog steeds, hij zit nu op de tuintafel.' Ik
ben met heel andere dingen bezig dan zieke dui
ven.
Maar zoals dat gaat, voor je partner heb je wat
over, dus ik ga, quasi-belangstellend, voor de
vorm even kijken. En inderdaad: ineengedoken
op onze tafel zit een duif. 'Het is een postduif',
zeg ik. Ik geloof een blauwe geschelpte. En op
eens heeft het beestje ook mijn interesse. Want
waar het in het wild 'survival of the fittest' is,
ben ik, als het gaat om huisdieren, een softie.
Marleen Blommaert
'Oh gut, het is wat.' Brabbelend en koerend loop
ik door het huis. Ik heb ergens nog wat voer
staan, dus besluit ik het beestje wat te geven. Ik
strooi wat voer op de tuintafel en als dank poept
hij onze tuintafel onder. Shit for thanks.
'Wat moet ik hier nou weer mee?', denk ik onder
tussen. Want doordat ik hem voedsel heb gege
ven, behoort hij opeens tot mijn verantwoorde
lijkheid.
Manlief heeft zijn signaalfunctie vervuld en zit
vervolgens keurig achter de computer te wer
ken. En terwijl mijn deadlines steeds dichterbij
komen heb ik opeens de zorg voor een zieke
duif. Hoe doe ik dat toch iedere keer? Hij moet
weg, zoveel is duidelijk. Want waar normaal ge
sproken kat en hond elkaar het leven zuur ma
ken, zitten ze nu gezamenlijk likkebaardend
voor het raam in de serre.
Dus ga ik bellen, want hoewel onze vrienden
kring divers is samengesteld, bevat hij geen dui
venmelkers. En eindelijk vind ik er één, drie dor
pen verderop. Ik bel hem en doe braaf mijn ver
haal over de gestrande duif. Hij zat ook niet te
wachten op een zieke duif, kan ik afleiden uit
zijn reactie. En als ik vertel waar ik woon,
wordt het er niet beter op. Had je maar geen dui
ven moeten houden, denk ik.
Maar hij strijkt over zijn duivenmelkershart en
belooft langs te komen. Hij komt na een half uur
tje en ik leid hem naar de patiënt. De patiënt wil
niet opgepakt worden. Dus moeten we hem sa
men vangen. Ik haal een bomennet te voor
schijn. Samen hanteren, we het groene net, dat
zachtjes golft in de wind als een koninklijke
sleep en op die manier vangen we de duif. Mijn
kat op het dak beziet het gebeuren met geïnteres
seerde oogjes.
'Het is een Belg', zegt hij. 'Hij heeft vijf- a zes
honderd kilometer gevlogen en is de weg kwijt.'
Nou ben ik in België ook geregeld de weg kwijt,
dus ik kan daar inkomen.
De verandering bij de man na de vangst is opval
lend. Zijn ogen stralen liefde en plezier uit, ter
wijl hij ondertussen de duif streelt. Het afhou
dende verandert op slag en hij vertelt me van al
les over de duivensport. Hij belooft hem vijf da
gen te zullen voeden en verzorgen en zal hem
daarna weer loslaten. 'En als-ie dan nog niet be
ter is?', vraag ik bezorgd. Dan komt hij wel weer
terug, verzekert hij me.
Ik laat de man uit en ga de tafel schoonmaken.
Ondertussen vraag ik me af, waarom sommige
dingen vanzelf lopen en andere zo evident niet.
Streep op elke regel de letters
weg, die samen het woord vor
men dat overeenkomt met de
omschrijving. De resterende let
ters vormen van boven naar
beneden en van links naar
rechts een citaat.
1. Epistel; 2. hemellichaam; 3. dag
blad; 4. lichaamsvocht; 5. hoefdier;
6. brandkast; 7. lus; 8. kleurloos; 9.
vis; 10. buisje van zacht metaal; 11.
geest; 12. kleur; 13. stofdeeltje; 14.
inwendig orgaan.
W
M
M
N
E
1
E
~T~
A
D
A
V
T
N
s
U
E
E
1
B
1
R
M
T
N
L
M
Voeg telkens een letter toe aan de
gegeven letters en maak zo 9 juiste
woorden van 4 letters. De toegevoeg
de letters dienen samen op de hori
zontale balk een woord te vormen.
1
B
E
R
E
I
N
E
F
2
G
M
O
A
E
A
N
D
3
K
W
R
O
O
A
N
T
4
B
L
R
O
D
E
D
K
5
A
L
P
M
A
A
R
D
6
K
L
E
U
E
I
R
S
7
T
s
B
T
R
E
I
K
8
B
T
E
L
R
E
E
K
9
D
S
T
A
E
U
N
R
10
T
E
U
E
N
B
K
E
11
S
P
E
O
T
E
O
K
12
L
G
E
K
E
L
O
U
13
A
D
T
O
W
A
O
M
14
B
L
T
A
E
R
A
S
Horizontaal:
IDe beurs van een grillige slons
(6); 4. Bij de douaneformaliteiten
wordt een nare link gelegd (8); 6.
Onbescheiden zonder vaste relatie
(3); 7. Vrouw in de vallei (3); 9.
Verslaafde bij de brandweer (7);
IIHet ligt niet aan deze gesteld
heid (5).
Verticaal:
1. Amfibievoertuig (4); 2.
Bijpersoon (5); 3. Vuur van een
handelaar zonder haard (4); 5.
Voedsel om voorzichtig op te lopen
(6); 6. Paard vol streken (3); 8.
Geld voor moeder in Peru (4); 10.
Niet goed op kop (3).
Zoek de zescijferige code met behulp
van de onderstaande aanwijzingen.
De cijfers kunnen variëren van 0 t/m
6. Er komt dus nooit een 7, 8 of 9 in
de code voor.
A
v
B C
D
E
F
y
Oplossing van gisteren:
Anagram:
1mark-kamer-kramer
2kem-keren-werken
3ruin-kruin-indruk
4kaar-draak-kamrad
5. slab-blaas-sambal
6. raat-taart-tartan
7. asla-slaaf-afslag
8paar-apart-aftrap
9vaag-vraag-ravage
10. tras-start-taster
Eindoplossing: KWIKSTAART.
Cryptogram:
Horizontaal:
1. Stuk; 4. plomp; 7. sasdeur; 8. Let; 9. ton; 10.
vampier; 12. ragtime.
Verticaal:
2. Tele; 3. kleren; 4. pullover; 5. oost; 6. paskei;
9. tree; 11. mug.
Leeftijd:
40 jaar
Puzzelland
©Toonder Studio's
Nu Tom Poes het weer beter wilde weten, nam heer Ollie
korzelig afscheid van hem en reed door de avond naar het
politiebureau.
Hij had geluk, want commissaris Bas was nog in het wacht
lokaal, waar hij brigadier Snuf enkele orders gaf voordat
hij naar huis ging. „Kijk wie we daar hebben", sprak de po
litiechef niet onvriendelijk. „Je ziet er niet zo best uit, Bom
mel. Gaat het niet goed in de Hopsa-vallei?"
„Nee, helemaal niet!", riep heer Ollie uit. „Er dreigt ge
vaar, en daarom kom ik uw hulp inroepen, als u begrijpt
wat ik bedoel. Super brengt er reisgezelschappen heen, die
de rivier leegdrinken en mij en de natuur vertrappen met ra
dio's en afgeplukte bloemen. En nu wil hij op de Hopsa's
gaan jagen!"
„Het is wat te zeggen", zei de heer Bas meelevend. „Zonde.
Zoiets zou eigenlijk verboden moeten worden." Hij zuchtte
en hernam toen op ambtelijke toon: „Maar ik heb daar geen
zeggenschap. Dat gebied behoort niet tot Rommeldam, zo
als de betreffende ambtenaar heeft vastgesteld. Volgens de
officiële gegevens bestaat het zelfs helemaal niet. Daarom
zou ik me maar niet te druk maken, Bommel. Er is niets aan
te doen."
door Bill Watterson
Hans Belterman
De combinatie van aardbeien met kaas
is niet zo vreemd als men wel denkt.
Een van de zusters van Napoleon was er
zo verzot op dat zij speciaal daarvoor de
aardbeien en verse roomkaas uit de
buurt van Fontainebleau naar Parijs liet
komen. De verse kaas eet men nog altijd
graag bij aardbeien. Met een lepeltje ho
ning of wat suiker er over is het een koste
lijk nagerecht. Dat geldt trouwens ook
voor het gerecht met de Friese kruidna
gelkaas waarin ook bleekselderij moet
voorkomen.
Voor 4 snacks of voorgerechten;
16 middelgrote aardbeien; 2 bleeksel-
derijstengels; 200 gram belegen (of
nog oudere) Friese nagelkaas; 2
theel. limoen- of citroensap; zout;
witte peper uit de molen; 1 theel. ho
ning; 1 mespuntje fijne Franse mos
terd; 3 theel. (noten)olie; ca. 50 gram
rucola, eventueel gemengd met krop
sla; 4 grote sneden witbrood, licht ge
roosterd; 2 bosuitjes, gesnipperd.
Spoel de aardbeien enkele malen in ruim
koud water en laat de vruchten daarna in
een vergiet of op een zeef uitlekken en zo
veel mogelijk opdrogen (plaats zeef of
vergiet op een tochtige plek). Neem daar
na de kroontjes van de vruchten weg en
snijd ze in vieren. Leg de gevierendeelde
aardbeien in een kom.
Trek, indien nodig, de draden van de
bleekselderijstengels. Snijd de stengels
in de lengte in 6 (of meer) lange smalle re
pen. Snijd de repen in minuscule blokjes.
Spoel ze enkele malen in ruim koud wa
ter. Laat ze even uitlekken en zet ze op
met ruim kokend water waaraan wat zout
is toegevoegd. Laat alles 2 minuten ko
ken. Stort daarna alles op een fijne zeef
en spoel zoveel koud water over de blok
jes tot ze volkomen zijn afgekoeld. Laat ze
daarna uitlekken en ook zoveel mogelijk
opdrogen. Schaaf intussen de kaas in
vliesdunne plakjes.
Maak de dressing door in een kommetje
limoen- of citroensap te vermengen met
wat zout en peper. Roer de honing er
door en blijf dao nog zolang roeren tot
het zout is opgelost. Voeg mosterd toe en
klop de olie er door. Schep de bleekselde-
rijblokjes door de aardbeien. Schenk de
dressing er over en schep alles goed om.
Presentatie: leg de sneden geroosterd
brood op de bordjes. Verdeel de rucola er
over en schik er vervolgens de plakjes
Friese nagelkaas op. Schep de aardbeien
met bleekselderij in het midden er op en
strooi er bosuitjes over.
Tip: vervang het witbrood door grote
plakken Fries roggebrood.
Op de stranden aan de Middellandse Zee is het zomers met te'
peraturen van 25 graden en verder veelal droog weer en zon.
Wisselvallig en inmiddels relatief koel is het op onze breedte.
In de Benelux wordt het 12 a 13 graden op de kustlijn en maxi
maal 17 op de warmere plekken landinwaarts. Dit komt op coo'
van het opsteken van een noordwestelijke stroming, die lucht
vanaf de Poolstreken aanvoert. Omdat deze lucht tevens onsta
biel van opbouw is, kunnen er enkele buien vallen. Buien, sonv
met onweer vallen er ook in Duitsland, Polen en verder richtirr;
de Zwarte Zee. Ook de noordkant van de Pyreneeën en de noo
delijke helft van Frankrijk houden het niet droog. Ook hier wort
koelere lucht aangevoerd.
woensdag 4 mei 2005
(OR WOENSDAGMIDDAG 4 MEI®
Vooruitzichten
donderdag
vrijdag
zaterdag
zondag
weer
max.
13°
13°
12°
13°
min.
7°
9°
7°
6°
wind
NW 4
NW 4
NW 4
NW 4
Zon
O
Maan
vandaag
op 6.09
onder 21.
H h
is
vandaag E
op 4.54
nnrlpr 1fi
Nautisch bericht
Het zicht is matig. Een matige noordwestenwind, 4 Beaufort.
Kustwater: ongeveer 13 graden, 's Ochtends kans op een. mist
bank, kans op onweer is klein.
Waterstanden
woensdag
Hoog water
Laag water
B
4 mei
uur
cm
uur
cm
uur
cm
uur i
h
Vlissingen
12.10
196
6.05
193
18.35 1
Terneuzen
12.26
219
6.29
204
19.001
Cadzand
11.48
181
5.45
185
18.151
I
Roompot Buiten
12.20
150
6.05
150
19.001
Roompot Binnen
0.40
92
13.36
133
6.44
142
19.34
Zierikzee
0.50
109
13.35
156
7.00
158
19.501
Krammersl. West
0.50
118
13.40
164
7.05
162
19.501
Hansweert
0.11
187
12.55
236
6.42
218
19.161
Stavenisse/Yers.
0.56
112
13.46
157
7.00
159
19.461
donderdag
Hoog water
Laag water
5 mei
uur
cm
uur
cm
uur
cm
uur i
Vlissingen
0.29
174
13.06
217
7.05
211
19.31
t
Terneuzen
0.47
198
13.25
241
7.31
224
19.52
i
Cadzand
0.05
159
12.35
202
6.42
204
19.06 1
c
Roompot Buiten
0.39
122
13.10
163
7.16
160
19.34!
t
Roompot Binnen
1.45
106
14.26
143
8.06
149
20.34 I
Zierikzee
2.00
126
14.42
167
8.10
166
20.50 1
Krammersl. West
2.06
134
14.56
177
8.05
172
20.40 1
Hansweert
1.20
213
13.55
258
7.50
238
20.12!
Stavenisse/Yers.
2.06
129
14.46
170
8.05
168
20.34
vrijdag
Hoog water
Laag water
6 mei
uur
cm
uur
cm
uur
cm
uur t
Vlissingen
1.16
197
13.46
231
7.56
223
20.05 1
i
Terneuzen
1.35
221
14.05
254
8.18
236
20.35
i
Cadzand
0.56
183
13.25
216
7.29
216
19.46'
Roompot Buiten
1.25
138
13.45
170
7.44
164
20.09 l
Roompot Binnen
2.40
118
15.12
146
8.49
151
21.141
Zierikzee
2.55
139
15.30
170
9.05
168
21.25!
Krammersl. West
3.15
148
15.46
183
8.58
176
21.25 I
Hansweert
2.08
235
14.46
269
8.39
250
20.58
Stavenisse/Yers.
3.06
143
15.36
175
9.00
171
21.261
Europa: Zuiden zomer
Door: Grieta Spannenb,
De meimaand tot nu toe is behoor
lijk groeizaam gebleken in Zeeland.
Aangezien het voorlopig wisselvallig blijft, zullen struiken, bomd
en planten hun weelderige aanblik niet verliezen. Dit is de perioft
van het jaar waarin al het groen veel regenwater nodig heeft en
dat aan de grond onttrekt voor groei en bloei. Vandaag valt er nir
en dan wat regen, maar de grootste activiteit van de neerslag ko'
oost en zuidoost van ons terecht. Bij een matige noordwestelijke
wind wordt het een graad of 14. Waarschijnlijk is het tijdens de
plechtigheden van de dodenherdenking nog wat miezerig, maar
met een beetje geluk is het helemaal droog. Morgen, tijdens
bevrijdingsdag en hemelvaart, lijkt het tot het begin van de avorc
droog te zijn. De neerslag van vandaag bevindt zich dan boven
Zuid-Duitsland en de Alpen, en een nieuwe storing ligt klaar opil
Noordzee. Daartussenin zal het een mix zijn van wolkenveldenn
nu en dan een beetje zon. De aangevoerde lucht is uitermate frisi
veel warmer dan een schamele
13 graden wordt het niet. In de
loop van morgenavond arri
veert nieuwe regen.
Vervolgens zal het vrijdag tot
en met zondag vrij onstabiel
en fris voorjaarsweer zijn. De
ochtendperïoden lijken meest
droog te zijn met fors opbol
lende stapelwolken. Vooral in
de middag groeien die wolken
uit tot het buienstadium. Aan
gezien de wind in de koude
noordwesthoek blijft vertoe
ven, zullen hoge middagtem-
peraturen niet aan de orde zijn.
Daar waar we afgelopen zon
dag naar 25 tot bijna 30 graden
gingen, daar zal het komend
weekeinde met een graad of
13 wel afgelopen zijn.
H
te
b:
'h;
5
K
di
6
te
k
0]
Vi
L
P
IV
R
n
z<
ti
k
s<
J;
d
o:
ei
ei
R
