PZC
erneuzen krijgt eigen camperplek
Ritmisch schudden helpt
Voorlezen verbreedt je horizon
Geuzenfeesten in
teken bevrijding
:17
)M beraadt zich
iog over hoger
«roep in zaak
oese peuter
otgenotendag
Versoepeling vergunning Heros
Dichtbundel basisschoolleerlingen
Subsidie voor dialectsymposium
Hulpgoederen naar Litouwen
\oorziening is volgens Camper Club goed voor de economie
Vierdaagse
in Hulst
donderdag 28 april 2005
1DDELBURG - Het Openbaar
inisterie (OM) in Middelburg
eft nog niet definitief beslo-
jof het al dan niet in hoger be-
fp gaat tegen de vrijspraak
10 Stichting Kinderopvang De
Éanden.
;1 is het OM pro forma in ap-
1 gegaan tegen dat vonnis van
(rechtbank, waarmee de moge-
iheid voor een hoger beroep
irdt opengehouden, zo liet een
jordvoerster van het OM giste-
weten.
lit is niet gebruikelijk, maar
idat het een complexe zaak is,
ju we er nog niet helemaal
t" Morgen hakt het OM de
mop definitief door.
Middelburgse rechtbank
htte de Stichting twee weken
leden niet schuldig aan de
od van het tweejarige Goese
utertje Janice Slosse. Het
isje overleed ruim een jaar ge
ien in peuterspeelzaal De Pol-
rrakkertjes in Goes, die onder
stichting valt, toen ze van
glijbaan op een speelhuisje
:êd n daaraan bleef haken
een loopklos die ze om haar
khad.
OM had een boete van
10 euro geëist, waarvan de
Ift voorwaardelijk,
gen de fabrikant van het
selhuisje had het OM tweehon-
rd uur dienstverlening geëist
iarvan de helft voorwaarde-
maar de rechtbank legde de
raf onvoorwaardelijk op. Zij
htte bewezen dat de Amster-
mmer wist dat het speeltoe-
gevaarlijk was. De fabri-
int kondigde deze week aan in
ger beroep te gaan tegen de
foordeling.
ERIKZEE - De Stichting
ju-Hoop houdt donderdag 12
een lotgenotenbijeenkomst
iverpleeghuis Cornelia in Zie-
zee.
bijeenkomst begint om 13.30
komt in de plaats van de ge
ïnde middag op 5 mei. Op 2
li is de laatste bijeenkomst
orde vakantie.
DEN HAAG - De Raad van State heeft de nieuwe milieu
vergunning van afvalverwerkingsbedrijf Heros Sluiskil
versoepeld. In een gisteren gepubliceerde uitspraak heeft
het rechtscollege een aantal milieuvoorschriften uit de
vergunning geschrapt. Verder heeft de Raad van State de
vergunning in stand gelaten. In ieder geval zal het bedrijf
nu minder in extra milieumaatregelen te hoeven investe
ren. Eerder al stelde de Raad van State het bedrijf in het
gelijk met zijn bezwaren tegen de nieuwe door Rijkswater
staat verleende lozingsvergunning. Die vergunning ging
geheel van tafel.
De uitspraak van gisteren betrof de door de provincie Zee
land aan Heros verleende vergunning. Zo eiste de provin-*
cie onder meer dat Heros allerlei kostbare systemen opzet
om de milieucontrole op de werkzaamheden in het bedrijf
te verbeteren.
Op dat punt stelt de Raad van State dat de provincie te
streng is geweest. Het bedrijf heeft volgens het rechtscol
lege al genoeg maatregelen genomen voor de controle op
de binnenkomende en uitgaande afvalstoffen.
MIDDELBURG - De openbare scholen op Walcheren pre
senteerden gisteren in Middelburg de dichtbundel Dich
ter bij zee. De gedichten zijn geschreven door leerlingen
van elf basisscholen, met als de thema de zee en alles wat
daarmee te maken heeft. Na een voorselectie door de scho
len, maakten juryleden Jan Smeekens, Cor Kuyvenhoven
en Karen Kroese de definitieve selectie. Vervolgens maak
ten andere kinderen onder leiding van Lucy de Graaf de
illustraties met Oost-Indische inkt. Karelien van IJssel-
dijk heeft uiteindelijk het boekje vormgegeven.
SLUIS - De literaire Stichting Johan Hendrik van Dale
in Sluis krijgt van Gedeputeerde Staten 1100 euro voor
het houden van een symposium over dialectwoordenboe
ken. De provinciebestuurders vinden een dergelijk evene
ment interessant voor taalkundigen, historici en in taal
geïnteresseerd Zeeuws publiek. De vastlegging van dialec
ten en streektalen is volgens GS een belangrijke activiteit
in het kader van het behoud van het Zeeuws en Vlaams
'taaierfgoed.
TERNEUZEN - De werkgroep Litouwen van de Gerefor
meerde Kerk in Terneuzen vertrekt morgenochtend met
twee vrachtwagens vol hulpgoederen naar Litouwen. Het'
transport wordt voor de negende keer gehouden. Eigen
lijk was het de bedoeling om de voormalige Sovjet-staat-
voor de laatste keer aan te doen. „Maar we hebben zoveel
spullen gekregen, dat we volgend jaar nog een keer zullen
rijden. Eigenlijk is onze actie een beetje uit zijn voegen ge-
barst", vertelt Adrie Beeke van de werkgroep.
Beeke en consorten nemen onder meer kleding (waaron
der tachtig truien, die Cor Hubregtse uit Schoondijke in
één jaar breidde), bedden en schoolmeubilair mee. Het
materiaal komt ten goede aan onder andere scholen, be
jaardenhuizen en een tehuis voor ex-gedetineerden. Van
daag worden alle spullen ingeladen, morgenochtend om
zes uur vertrekken de wagens vanaf de kerk aan de Bel-
lamystraat in Terneuzen.
r Frank van Cooten
[NEUZEN - Terneuzen
»t waarschijnlijk volgend
een parkeerplaats voor cam-
lop een plek aan de Binnen-
artweg, verwacht coördinator
itoffels van koepelorganisa-
"oördinatie Management.
:tievoorzitter J. Baart van
'verwacht ook dat het colle-
>nel met een locatie op de
ippen komt, maar volgens
is de locatie nog niet be-
iffels en Baart stellen beiden
er in Terneuzen veel behoef -
aan een fatsoenlijke par
iplaats voor campers. In
list is onlangs een parkeer-
IJaats voor campers geopend.
wr de camperbezitters zijn in
1 list verder geen voorzienin-
n aanwezig. Terneuzen wil
it volgens Stoffels wel doen.
Stroom en water zijn al aanwe-
11' omdat de kermisexploi-
i aten tijdens de kermis in sep-
®ber hun wagens aan de Bin-
invaartweg zetten. Of er ook
l iletten komen en een voor
ging om de chemische toilet-
i te legen, weet ik nog niet.
>ar moeten we nog over naden-
in."
affels vindt de plek aan de
pnenvaartweg, 'vlakbij het
ntrum', ideaal voor campers,
tilt Baart ijvert voor een plek
j het centrum. „Maar die kan
'tzo goed bij het Hampshireho-
1 op de dijk liggen of in het
lanjekwartier. Water en toilet-
i hebben de kampeerauto's
«tper se nodig."
[parkeerplaats voor campers
tedeel van het nieuwe par-
«rbeleid van de gemeente Ter
gen. Over de parking voor
®pers is al lang gesproken in
meuzen. De gemeente lag in
'zomer van 2003 in de clinch
ft de ondernemers van Sas
111 Gent. De toenmalige
PB-fractie pleitte voor een par-
®plaats voor campers in Ter
gen.
ondernemersvereniging van
B van Gent wees er vervol-
is in een brief op dat ook in
is van Gent een parkeerplaats
8 voorzien, om het centrum
iuwe impulsen te geven,
^perclub Nederland, een be
lgenvereniging voor 550 cam-
ïbezitters, bemoeide zich ver
lens met de zaak. Politiek en
ondernemers moeten volgens de
ze club niet met elkaar knokken
om de aanleg van een parkeer
plaats voor campers, want er is
ruimte genoeg voor zowel een
parkeerplaats in Terneuzen als
in Sas van Gent. Vervolgens
maakten kampeerbranche-orga-
nisaties Recron en Vekabo be
zwaar.
Zij vonden zo'n parkeerterrein
nergens voor nodig, omdat er
volgens hen voldoende plaatsen
zijn op de campings.
Camper Club Nederland stelt
dat dat niet het geval is, omdat
kampeerautobezitters zowel in
de zomer als in de winter op pad
zijn. Bovendien liggen campings
zelden op loopafstand van het
centrum.
De Camper Club Nederland
juicht een parkeerplaats aan de
Binnenvaartweg daarom toe.
door Ronald Verstraten
IJZENDIJKE - „Ik geloof niet dat ze te
genwoordig nog zo'n jeugd meemaken",
zegt iemand. „Nee, dat weet ik wel ze
ker!", reageert een ander. En er volgt
een levendig gesprek over zwemmen in
zee. En over het winkeltje onderaan de
dijk waar je voor vijf cent iets kon ko
pen.
In de verjaardagskamer in Huize Em-
maus in IJzendijke ligt een dikke map
op tafel. 'Voorleesproject' staat op de
brede rug. Daarin staat misschien wel
hoe het moet, maar de map blijft dicht.
Het concept is immers simpel: een
groepje bewoners bij elkaar, die elkaar
fragmenten voorlezen uit een favoriet
boek. „Tijdens het voorlezen graag stil,
als het klaar is, kunnen we er even over
praten", zegt activiteitenbegeleidster
Sarina Neve.
Anna Herman begint. Zij heeft een stuk
je uit Sakke de Zeeratte uitgekozen. Ze
leest opvallend goed voor, net als de an
deren even later. Tussen paalhoofden
en de vuurtoren van Breskens, passeert
de 'bewaorschole' de revue. En Sakke,
de hoofdpersoon gaat er prat op, dat hij
als 14-jarige beter met een geweer kan
omgaan dan zijn vader. Het is echter
vooral de zwemkunst die hij machtig is:
„Ja, we waren zeeratten en ik was een
echte." Jo van de Sande, Clementina
Mattelé en activiteitenbegeleidster Mie-
ke ten Broeke, luisteren aandachtig,
evenals de dames wier leesbeurt nog
moet komen. Annie de Smet merkt op
dat het haar verwondert dat er vroeger
zo weinig mensen konden zwemmen.
Herman reageert: „In De Groe kon geen
mens zwemen. Dat was toen zo."
Het leesproject is de tweede week inge
gaan en tot de zomer zijn er zo'n acht
bijeenkomsten van telkens een uur
lang. Het is opgezet door de Openbare
Bibliotheek Sluis en de stichting Scoop.
Vooralsnog voor de bewoners van Em-
maus en de residentie en aanleunwonin
gen die bij het verzorgingshuis horen.
„Mensen leren elkaar hierdoor op een
andere manier kennen. Ze praten over
andere dingen dan de dagelijkse beslom-
An van Gend leest een stukje voor uit de krant.
meringen", licht Neve toe. Ten Broeke
vult aan: „Het voorlezen verbreedt hun
horizon."
In tegenstelling tot de anderen, komt
An van Gend niet uit de streek, maar
uit Den Haag. Zij leest voor uit 'Het wa
ter is heerlijk' van Toon Hermans. Het
fragment gaat over 'Jan en Annie', al
hoewel het meer weg heeft van een lief
desverklaring aan de laatste. Dat vindt
ook De Smet: „Met wie was Toon Her
mans eigenlijk getrouwd? Want hij was
tot over zijn oren verliefd op die
vrouw!" En Van de Sande stelt nuchter
vast: „Ja, over Jan praat hij niet."
Onvermijdelijk worden herinneringen
opgehaald aan Toons beroemde voor
stellingen. De appelmoes, de gehaktbal
en 'doif is dood'. Dichter bij huis speelt
zich het verhaal af dat De Smet heeft ge
kozen uit 'Het spookte in Zeeuws-
Vlaanderen'. Het gaat over Ko de Brug
geling 'die eigenlijk Dingemanse heette,
maar zo werd genoemd, omdat hij van
Brugge kwam'.
Zwarte kat
Er overkomen Ko rare dingen, wanneer
hij op een avond van IJzendijke naar
Biervliet fietst. Ter hoogte van De Nolle
kruist een zwarte kat zijn pad, met een
kapot en verwrongen fietswiel als ge
volg. Een vrouw uit het dorp, die aan
hekserij zou doen, krijgt de schuld.
foto Peter Nicolai
„Dat soort verhalen vertelden de men
sen elkaar vroeger, toen er nog geen tv
was," zegt De Smet. Haar man Piet is er
inmiddels bij komen zitten, in het door
dames gedomineerde gezelschap. Een
andere mannelijke bewoner is de bijeen
komst kennelijk vergeten.
„Gemiddeld hebben we acht, negen
deelnemers," vertelt Neve. Zij sluit niet
uit dat er in het najaar een tweede
groep van start gaat, met dan wellicht
ook ouderen die nog zelfstandig in het
dorp wonen. Dat de fragmenten heel
breed kunnen zijn - tot zelfs gedichtën
toe - illustreert Van Gend. As laatste
leest ze gewoon een artikel voor uit de
regionale krant.
Dat is volgens de club ook goed
voor de Terneuzense economie.
Onderzoek wijst immers uit dat
kampeerautobezitters ruim 45
euro per dag besteden in de
plaats waar ze overnachten.
door Ronald Verstraten
BIERVLIET - De Geuzenfeesten
in Biervliet op 5 en 6 mei staan
dit jaar niet alleen in het teken
van de historische bevrijding
van het dorp in de 17e eeuw.
Het thema grijpt ook terug naar
de bevrijding aan het eind van
de Tweede Wereldoorlog.
Het tweedaagse evenement
heeft dus ook een serieus karak
ter. „Het is de bedoeling om de
verschrikkingen van de Tweede
Wereldoorlog onder de aan
dacht te brengen", laat de orga
niserende Stichting Geuzenfees
ten weten.
De Geuzenfeesten zouden ech
ter zichzelf niet zijn, wanneer er
niet ook een ludiek tintje aan
verbonden was: „Een knipoog
naar een ouder verleden, waarin
het Middeleeuwse Biervliet an
dere plagen kende en daarvan
bevrijd moest worden."
Het thema luidt dan ook 'Hek
sen, Plagen en Bevrijding'. Met
het oog hierop verloopt het ope
ningsspektakel anders dan ge
bruikelijk. Door middel van een
historisch tafereel wordt een
Middeleeuwse Heksenplaag na
gespeeld. Kwade Heksen, chirur-
gijnen, kwakzalvers en venters
uit het verleden gaan zowel de
toenmalige als huidige inwoners
'plagen'. Vervolgens is het de be
doeling dat ze door goede hek
sen en omstanders worden ver
dreven om zo het onheil af te
wenden.
Traditioneel gaan de feesten om
8.00 uur van start met een reveil
le, een uur later gevolgd door de
start van de 12e Haringrit, op
touw gezet door de Biervlietse
Motorvrienden. Om 9.30 uur is
er een oecumenische dienst in
de rooms-katholieke kerk. Ieder
kind kan vanaf 10.15 uur een
witte vredesballon ophalen in
het dorpshuis. Het is de bedoe
ling dat alle ballonnen tegelijk
om 11.00 uur worden opgelaten,
na een toespraak door burge
meester J. Lonink van de ge
meente Terneuzen.
Dit programma-onderdeel, on
der verantwoordelijkheid van
het Biervlietse Evenementenco
mité, staat in het teken van de
nationale leuze: Vrijheid delen
is de Kunst. Het maakt samen
met een vredesmuur van kinder
tekeningen deel uit van het pro
gramma, omdat de Geuzenfees
ten en Bevrijdingsdag dit jaar
samenvallen.
Op de eerste dag is er verder
nog een optreden van Koninklij
ke Muziekvereniging Harmonie
(11.10-12.00 uur, Markt) en van
eXtra Loud, een band die be4-
staat uit leden van de Young
Ones (van 12.00 tot 14.00 uur in
het dorpshuis), 's Middags kun
nen liefhebbers deelnemen aan
oud-Hollandse kinderspelen,;
een schieting, rodeo-wedstrij-
den en touwtrekken, 's Avonds*
treedt de formatie DJEFF op in.
de feesttent.
Na opnieuw een vroege reveille*,
gaat op de tweede dag om 8.00'
uur de Boeren- en Rommel
markt van start. Voor de jeugd
zijn er opnieuw kinderspelen
van 9.00 tot 13.00 uur. Om 14.00
uur begint een twee uur duren
de spelkamp rondom het thema
van de feesten. Van 14.30 tot
16.15 is er een optreden van de
Clown Enrico Doldwaze show.
Op de Markt treedt The Good,
the Bad Bart op. 's Avonds
vanaf 21.00 uur sluit de Yorin
drive-in show de Geuzenfeesten
af.
HULST - Buurtvereniging Den
Dullaert in Hulst houdt in sa
menwerking met de Zeeuwse
Wandelsport Bond van dinsdag
17 tot en met vrijdag 20 mei de
avondvierdaagse.
De wandelvierdaagse wordt de
ze keer voor het 27e jaar gehou
den. Deelnemers kunnen kiezen
uit routes van vijf of tien kilome
ter die voeren langs de mooiste
plekjes van Hulst.
Inschrijven kan vanaf 18.30 uur
in de kantine van voetbalvereni
ging HVV '24 aan de Zand
straat.
De start is iedere avond tussen
18.45 en 19.15 uur. De laatste
avond start de tien kilometerrou
te om 18.10 uur. Alle wande
laars worden vanaf de polikli
niek aan de Lyceumstraat muzi
kaal onthaald door de Ratten-
band uit Sint Jansteen.
Elke avond is er voor de wande
laars een traktatie onderweg.
De deelnemers die vier avonden
meelopen ontvangen na afloop
een herinnering.
Er kan ingeschreven worden
voor slechts een of meer avon
den.
Nonna heeft baat bij de Saito-therapie, zegt haar moeder Saskia van der Weel: „Ze is veel rustiger en tevredener."
foto Lex de Meester
Door een genetische mutatie is de her
senbalk, de brug tussen Nonna's hersen
helften er niet. In haar hersenen zitten
ophopingen van zenuwcellen die als
stoorzenders werken. Nonna kan niet
praten, lopen en zelfstandig eten. Ook
heeft ze vlekje's op haar netvliezen en
wervelafwijkingen. Hoezeer ze verstan
delijk gehandicapt is, kan ze eenvoudig
niet laten blijken.
Maar Nonna laat ontegenzeggelijk klei
ne vooruitgang zien. „Ze is veel rustiger
en tevredener. Een ideaal kind", vindt
Saskia. De Saito-therapie bestaat uit
een dagelijks schommelend en ritmisch
losschudden van het hele lijf van het
kind. Daarbij worden liedjes gezongen.
Ledematen worden bewogen, steeds
met hetzelfde, zachte schudden, om de
bewustwording van de beweging te
prikkelen. De continue beweging voor
komt dat spieren zich overspannen.
Nonna en Saskia kruipen daar graag
voor in hun knuffelhoek, een met kus
sens omzoomde plek in Nonna's kamer.
Het is een tijdrovende therapie, maar
Nonna geniet ervan. En zus Sanne van
zeven en broer Joram van twee ook.
„Even schudden, mam", bedelen die re
gelmatig. „Het is ook heel erg aange
naam", ervoer Saskia bij een eerdere
workshop. Als werkende alleenstaande
moeder van drie heeft ze niet alle dagen
de tijd om Nonna Saito te geven. Maar
de vijf zorgassistenten, die beurtelings
de zorg voor Nonna overnemen, kennen
de techniek nu ook.
Niet ideaal
Nonna bezoekt nu elke week de Bijen-
burchschool. In groep twee woont ze el
ke maandag een kwartier het kringge
sprek bij. En Nonna krijgt klankschaal-
therapie, want ze is dol op muziek, en
ze gaat naar het zwembad. Nu nog bij
Aduin-kindercentrum Akka, maar Sas
kia is bang dat ze die voorziening vlak
bij hun huis binnenkort kwijtraakt. Ak
ka wordt omgebouwd tot een woonvoor
ziening. Dan moeten Nonna en zij naar
het Vrijburgbad. En dat is, met nauwe
kleedruimten, lange gangen en killer
zwemwater, niet ideaal. „Ik ben een
voorstander van normaal als het kan en
bijzonder als dat goed is voor het kind.
Ik ben een beetje bang voor die alles
overheersende integratiegedachte voor
gehandicapten. Nonna is leerplichtig
maar zou naar een brede school moeten.
Ik denk niet dat ze daar krijgt wat ze no
dig heeft. Ik zie de vraaggestuurde zorg
verworden tot visiegestuurde zorg. Non
na mag op school best ouders en kinde
ren bewust maken van de noden van
een gehandicapte medemens. Maar het
is niet haar taak."
Liever zag Saskia Nonna in een dagcen
trum gebaseerd op de Saito-ritmiek. Sa
men met andere ouders en een zestal
kinderen.
,,In Japan zijn al tweehonderd Sai-
to-dagcentra. Misschien kan het hier on
der de paraplu van een zorginstelling."
Belangstellende ouders kunnen Saskia
bellen (0118-626630). Op 6, 7 en 8 mei
zijn er Saito- workshops in Dordrecht.
Opgave bij het Saito Centrum Neder
land (078-6319410).
door Claudia Sondervan
Middelburgse Nonna van vier had
tot twintig epileptische aanvallen
per dag. Het meisje kreeg zware medicij
nen, die de epilepsie niet remden maar
haar wel erg apatisch maakten. Ze had
huilbuien en reageerde weinig op haar
omgeving. Dat was twee jaar geleden.
Nu is Nonna zes jaar. Een mooi meisje
met heldere bruine ogen die je onder
zoekend aan kunnen kijken, of zomaar
wegdwalen naar wat haar voor ogen
komt. Nonna is meervoudig gehandi
capt, maar de epilepsie is voor negentig
procent weg. En de medicijnen zijn hele
maal weg. Nonna beweegt haar handen,
als in een begin van gebaren. Spreken
kan ze niet, maar als ze pret heeft,
blaast ze op haar handen. En met een
lekkere lange vinger in haar knuist oe
fent ze verwoed die zelf op te eten.
Het verschil in Nonna's leven heet Sai
to-ritmiek. „Het is echt een wonder",
vindt haar moeder Saskia van der Weel.
Saito-ritmiek
Twee jaar terug deed de Saito-ritmiek
zijn intrede in Nederland met een sym
posium in Den Haag en de oprichting
van het Saito-centrum Nederland in
Dordrecht. Enthousiaste ouders impor
teerden de Japanse stimuleringstech-
niek. Die ontspant al spelend lijf en le
den van meervoudig gehandicapte kin
deren, kinderen met autisme of andere
haperingen in lijf en geest. De Japanse
pedagoge Kimiko Saito ontwikkelde de
techniek vijftig jaar geleden, gesteund
door een neuroloog. Er wordt gedacht
dat de techniek de hersenen stimuleert
om nieuwe verbindingen te maken
waarmee gebrekkige functies verbeterd
en nieuwe functies opgepakt kunnen
worden.
Saskia, van beroep kwaliteitsfunctiona
ris bij Mee Zeeland, pikte de therapie
op en deed mee aan een workshop voor
haar dochter. Nonna is geboren met het
uiterst zeldzame syndroom van Aicardi.
