Kleptocratentax werkt averechts
's Werelds invloedrijkste personen
PZC
Na jaren rust dreigt geweld
in Libanon weer op te laaien
PZC
Topsalarissen in het buitenland
Privacy
Discussie over hoge vergoedingen topmanagers woedt ook in buitenland
14 april 1955
donderdag 14 april 2005
door Frank Hendrickx
en Jeroen Hoorn
Door de ophef over de salaris
sen van de bestuurders van
Nuon en Essent is de discussie
over de kleptocratentax (extra
belasting voor grootverdieners)
weer opgelaaid. Deze keer heeft
premier Balkenende zelf het bal
letje opgeworpen. Maar of zo'n
extra belasting ook effect heeft?
„De bestuurders zullen hun sa
laris nog verder verhogen om
netto hetzelfde over te houden."
„Islamitisch recht toepassen!"
De deelnemers aan de internet
discussie nl .politiek weten wel
raad met de grootverdieners van
de elektriciteitsbedrijven Nuon,
Essent en Eneco. Al is ledema
ten afhakken niet per se nodig.
Ontslag op staande voet is ook
goed. Het bedrijf draait toch
wel door. „Kwestie van een goe
de secretaresse."
In het koor van verontwaardig
den zingt inmiddels ook premier
Jan Peter Balkenende mee. Hij
gaat alle mogelijkheden onder
zoeken om de buitensporige be
loningen aan te pakken. 'Na
ming and shaming', het publie
kelijk aan de kaak stellen van
de misstanden, is een mogelijk
heid. Ook denkt de premier aan
fiscale maatregelen, al wilde hij
daar gisteren tijdens het vragen
uurtje in de Tweede Kamer niet
dieper op ingaan.
Zelfverrijking
Balkenende wilde toplieden als
Nuon-baas Ludo van Halderen
(vorig jaar goed voor ruim
815.000 euro) ook niet beschuldi
gen van 'exhibitionistische zelf
verrijking', ondanks herhaalde
lijk aandringen vanuit de Ka
mer.
Dat valt te begrijpen, want de
term is afkomstig van zijn voor
ganger Wim Kok, die zich als
premier dood ergerde aan het
graaien aan de top. Toen Kok na
zijn politieke carrière toetrad
tot de raad van commissarissen
van ING, stemde hij doodleuk
in met een salarisverhoging van
meer dan 60 procent voor de top
managers.
De Socialistische Partij voerde deze week actie tegen de inkomensstijging van Nuon-topman Van Halderen in 2004 van 42 procent. Ook in
andere landen woedt een discussie over de graaicultuur onder managers. foto Evert Elzinga/ANP
„Heel jammer was dat", zegt Pv-
dA-kamerlid Ferd Crone. „Ik
vind nog steeds dat Kok zijn po
sitie had moeten gebruiken om
dat tegen te hóuden."
De politieke ophef over de sala
rissen aan de top begint inmid
dels een ritueel karakter te krij
gen. Politici spreken er elk jaar
schande van, maar het volgende
jaar stijgen de beloningen ge
woon verder. „We praten er al
veel te lang over", erkent ook
Crone. Hij vindt het tijd voor ste
vige maatregelen, zoals 'de me
thode Netelenbos'. De voormali
ge minister stuurde na een con
flict met de Nederlandse Spoor
wegen de hele top van de NS
naar huis. „Dat kan in het uiter
ste geval nu weer gebeuren", al
dus Crone.
Maar eerst moeten de aandeel
houders van Nuon en Eneco - ge-
Ook in België staan de topsalarissen bij
overheidsbedrijven ter discussie. Zo
bleek de topman van het postbedrijf met
600.000 euro per jaar bijna vijftig keer
meer te verdienen dan zijn postbodes.
Er is een wet in de maak die bepaalt dat top
managers hun vergoeding openbaar moeten
maken. Franse bestuurders boeren ook
goed. Thierry Breton, de huidige minister
van financiën, was tot voor kort de topman
van France Telecom en verdiende daarmee
2 miljoen euro per jaar. Dat is minder dan
Lindsay Owen-Jones van het cosmeticacon-
cern L'Oréal (6,6 miljoen euro), maar acht
maal zo veel als Bretons voorganger. Groot
was de verontwaardiging onlangs in Duits
land toen bleek dat de topmanagers van de
ziekenfondsen een aanzienlijke salarisverho
ging hadden ontvangen. Die hadden zij te
danken aan overschotten ter hoogte van 4
miljard euro over 2004. „Die overschotten
moeten worden gebruikt om de premies te
verlagen, niet om de inkomens van de be
stuursvoorzitters te spekken", waarschuw
de een kwade bondskanselier Gerhard
Schroder. GPD
meentes en provincies - het ge
vecht aangaan met de topmana
gers, vindt Crone. Tot voor kort
hadden ze daar nauwelijks mo
gelijkheden voor. Door een wets
wijziging is dat nu anders. „De
gemeentes en provincies moeten
nu hun rug recht houden en die
beloningen aanpakken.
Het voorstel van premier Bal
kenende om fiscale maatregelen
te nemen tegen het graaien aan
de top valt niet in vruchtbare
aarde Hoogleraar fiscale econo
mie Leo Stevens verwacht niet
al te veel van een 'kleptocraten
tax'. Stevens vermoedt dat de
bestuurders gewoon het bruto
salaris zullen verhogen als de be
lasting omhoog gaat. „Ze zullen
het afwentelen op het personeel,
de leveranciers of de consu
ment."
Want fatsoen, dat hebben topbe
stuurders nu eenmaal niet, zegt
collega-hoogleraar Henk Fol-
mer. „Ze leven in een geheel ei
gen wereld, die ver af staat van
de maatschappij."
En degenen die toezicht op de
topbestuurders moeten houden
- de commissarissen - zitten in
hetzelfde wereldje. „De commis
sarissen van een bedrijf zijn zelf
bestuurder bij een ander be
drijf. Als zij aan de beloningen
gaan tornen, heeft dat ook conse
quenties voor henzelf."
Toezicht
Effectiever dan extra belasting
heffen is volgens Folmer om het
toezicht op bedrijven te verande
ren. „Bijvoorbeeld door werkne
mers en vakbonden een grotere
rol te geven."
Ook de werving van bestuurders
moet anders. Nu zoeken commis
sarissen in eigen kring naar top
bestuurders. „Ze vissen in een
hele kleine vijver." Folmer pleit
voor openbare sollicitatieproce
dures, zoals die er ook zijn voor
bijvoorbeeld burgemeesters en
hoogleraren. „Iedereen die zich
zelf geschikt acht, kan dan solli
citeren of door iemand anders
worden voorgedragen. Buiten
het kleine kringetje van topbe
stuurders heb je net zo goed ca
pabele mensen. Of misschien
wel meer ."GPD
door Harald Doornbos
Het is donker in een buiten
wijk van de Libanese
hoofdstad Beiroet wanneer Ro
bert en zijn vrienden zich opma
ken voor de dagelijkse patrouil
le. Zaklantaarns en walkie-tal
kie's gaan mee. En natuurlijk
een pakje sigaretten. De nacht
is immers lang en Roberts klei
ne ogen zijn daar het bewijs
van.
„Ik kom nauwelijks nog aan sla
pen toe", vertelt de 28-jarige Li
banees, „maar we kunnen niets
anders. Het gevaar voor bom
men is te groot."
Het is vandaag dertig jaar gele
den dat de burgeroorlog in Liba
non uitbrak. Vijftien jaar lang
was dit kleine land het toneel
van geweld en ellende. Daarna
werd het 15 jaar rustig. Maar
sinds februari van dit jaar, na
de moord op oud premier Rafik
Hariri, is de spanning weer te
snijden. Anti-Syrische demon
straties leggen het publieke le
ven al maandenlang zo goed als
stil. Volgens de demonstranten
zit buurland Syrië achter de
moord op Hariri. Syrië heeft op
de onrust in Libanon gerea
geerd door het grootste gedeelte
van haar militairen uit Libanon
terug te trekken. Op 30 april
moet Libanon vrij zijn van alle
Syrische troepen. Maar een re
cente bommencampagne in voor
namelijk christelijke wijken van
de hoofdstad Beiroet, leidt ertoe
dat steeds meer christenen het
heft in eigen handen nemen.
Stuiptrekkingen
Veertig procent van de Libanese
bevolking bestaat uit Arabische
christenen. Zij vormen burger
wachten om hun wijken te be
schermen tegen de gewelddadi
ge stuiptrekkingen van het Syri
sche bewind. Want Syrië mag
dan beloofd hebben zich voor
het einde van de maand volledig
terug te trekken uit Libanon, de
anonieme bommenleggers zijn
volgens de christenen leden van
de Syrische geheime dienst.En
dus slaapt Robert al dagenlang
niet. Het doel van de patrouilles
is het voorkomen dat er bom
men afgaan. De aandacht is
vooral gericht op verdachte au
to's, want bijna alle bommen
ontploften in voertuigen.
„Kijk", zegt hij, terwijl hij naar
een paar geparkeerde personen
wagens toeloopt, „achter iedere
voorruit zie je een kaartje." De
bedoeling hiervan is dat de bur
gerwacht hierdoor meteen weet
van wie de auto is. Op het kaart
je staat namelijk de naam van
de eigenaar en zijn mobiele tele
foonnummer. „Als we niet we
ten van wie een auto is breken
we die open of bellen de poli
tie", vervolgt Robert.
Af en toe houden de jongens een
auto aan die ze niet kennen.
„Het is al goed, prettige nacht
verder", zegt Robert tegen een
tot stilstand gedwongen automo
bilist nadat duidelijk is dat de
man geen bom in zijn auto ver
voert. Kort daarop komt er een
splinternieuwe jeep aanrijden.
Niemand houdt de auto aan,
want iedereen weet wie de eige
naar is: Sami Jmayel, neef van
de vermoordde president Bashir
Jmayel. Sami, die 24 is en wiens
familie behoort tot de extre-
me-rechtse Falange partij, rijdt
's nachts veelvuldig door de
stad om de jongens van de bur
gerwacht een hart onder de
riem te steken. „Pas als alle bui
tenlandse troepen ons land heb
ben verlaten, zijn we een onaf
hankelijk land waarin vrede, de
mocratie en economische voor
spoed mogelijk is." GPD
Tot verbazing van velen in Neder
land behoort het WD-Kamerlid
Ayaan Hirsi Ali volgens het Amerikaan
se weekblad Time tot de honderd in
vloedrijkste personen ter wereld.
Nadere analyse van het artikel, waarin
de honderd wereldleiders worden ge
presenteerd, maakt duidelijk, dat die
verbazing geheel terecht is. De hon
derd wereldleiders zijn verdeeld over
vijf rubrieken. Hirsi Ali is onderge
bracht in de belangrijkste rubriek: de
leiders en revolutionairen. De overgro
te meerderheid in deze rubriek bestaat
uit presidenten en regeringsleiders.
Naast Hirsi Ali horen nog twee andere
volksvertegenwoordigers tot deze
meest gewichtige sector, namelijk Bill
Frist, de leider van de Republikeinse
meerderheid in de Amerikaanse Senaat
en Barack Obama, de afgelopen novem
ber gekozen zwarte Democratische se
nator voor de Amerikaanse staat Illi
nois.
Voor de keuze van twee Amerikaanse
senatoren valt op het eerste gezicht nog
wel wat te zeggen. De Verenigde Staten
zijn het belangrijkste land ter wereld
en de Senaat kan aanzienlijke invloed
op de buitenlandse politiek uitoefenen,
al is daar juist de afgelopen jaren geen
sprake van geweest. Toch is de keuze
voor Frist en Obama merkwaardig.
Frist is tot nu toe niet veel meer ge
weest dan een loopjongen van het Wit
te Huis en of Obama zich zal ontwikke
len tot een invloedrijke senator moet
nog maar afgewacht worden. De keuze
van de zwarte Obama is naar alle waar
schijnlijkheid vooral geïnspireerd door
politiek correcte motieven. Zwarte se
natoren zijn zeer zeldzaam en Obama
lijkt een groot talent. Zodoende krijgt
hij de voorkeur boven een hele reeks
van senatoren die veel invloedrijker
zijn dan hij.
Als er eigenlijk al niet veel valt te zeg
gen voor de beide Amerikaanse senato
ren op de lijst, is het dan niet hoogst
merkwaardig dat een lid van de Neder
landse volksvertegenwoordiging deel is
van de lijst van 22 leiders en revolutio
nairen? Nederland heeft nauwelijks in
vloed in de wereld en de Nederlandse
volksvertegenwoordigers zijn minder
dan pygmeeën op het wereldtoneel.
Wat kan de redactie van Time hebben
bewogen bij de verbazingwekkende se
lectie van Hirsi Ali? Kan worden waar
gemaakt dat zij sociaal-politieke in
vloed uitoefent op mondiale schaal? De
redactie van Time heeft geen enkel on
derzoek verricht of laten verrichten,
van opinie-onderzoek waaruit blijkt,
dat de modale volger van het wereld
nieuws zich bewust is van haar bestaan
en opvattingen, is geen sprake.
Voorzichtigheidshalve houdt Time een
flinke slag om de arm door in de intro
ductie van het artikel over de invloed
rijkste personen ter wereld te stellen
dat invloed niet te kwantificeren valt,
maar dat je direct intuïtief zeker weet
dat er van echte invloed sprake is.
Daarmee geeft de redactie met zoveel
woorden toe, dat haar selectie volko
men toevallig is, resultaat van criteria
die zij zelf niet eens expliciet weet te
maken. Daarmee is de essentie van de
lijst gekarakteriseerd: volkomen wille
keur!
De redactie heeft op een achternamid
dag wat namen op een oude envelop ge
schreven en niet de moeite genomen
werkelijk serieus over het zelf gestelde
probleem na te denken. Hirsi Ali is op
de lijst verschenen, omdat zij via de
film Submission en de moord op Theo
van Gogh recentelijk de aandacht heeft
getrokken van de Amerikaanse pers,
Of zij mondiaal enige invloed heeft, is
niet duidelijk en op zijn minst niet erg
waarschijnlijk, maar zij is wel een aan
trekkelijke symbolische figuur. Zij
heeft zich in woord en geschrift scherp
gekeerd tegen de onaangename aspec
ten van de islam, op dit moment een ui
terst populaire activiteit, en is boven
dien een schitterend voorbeeld van een
succesvolle immigrant. Zo staat zij mo
del voor de ideale immigrant, die op
korte termijn westerser is geworden
dan de westerlingen zelf en haar me
de-immigranten kordaat de les leest
over hun gebrekkige integratie.
Daarenboven is zij een vrouw en dat
kwam voor de lijst van leiders en revo
lutionairen goed uit, want naast Hirsi
Ali hoort er nog maar één andere
vrouw tot de 22 uitverkorenen, name-
's Nachts in een christelijke wijk in Beiroet houden jongens van de burgerwacht voertuigen aan uit
angst voor autobommen. foto Harald Doornbos/GPD
lijk Condoleezza Rice, de Amerikaanse
minister van Buitenlandse Zaken.
Het grote ideaal van Hirsi Ali is de
emancipatie van moslims die in het wes
ten leven, in het bijzonder die van de
moslima's. Het is de vraag of haar op
merkelijke succes in Nederlandse en nu
ook Amerikaanse intellectuele kring
daarvoor wel zo bijzonder nuttig is.
Haar zo principiële en ongetwijfeld
moedige culturele confrontatiepolitiek
heeft haar ongekend populair gemaakt
bij journalisten en nieuw-rechtse intel
lectuelen, maar tegelijkertijd ongetwij
feld vergaand vervreemd van haar wer
kelijke doelgroep.
Bij haar veronderstelde invloed vallen
daarom op zijn minst een paar serieuze
vraagtekens te zetten. De keuze voor
Hirsi Ali is des te verbazingwekkender
als we nagaan, wie er niet op de lijst
van leiders en revolutionairen staan.
Dat Poetin, de president van Rusland,
ontbreekt, evenals Chirac en Schroder
is zonderling.
Dat neemt niet weg, dat discussie over
de lijst een aardig gezelschapsspel is en
dat de verkoop van Time er ongetwij
feld door is bevorderd.
Maarten van Rossem
Met de kreet 'Jullie mogen alles van me
ten, behalve mijn pincode...' prob^
bankwezen en overheid de voorbije
Nederlanders aan het pinnen te krijgen. Er !2!
succes, het elektronische bankverkeer - napi^
creditcard en internetbankieren - is voor velg'
woongoed geworden. Het eerste deel van de J
inmiddels ook bewaarheid. De Nederlanden; t
ven grif persoonlijke gegevens aan marketing
drijven, banken, overheden en instellingen:-
vaak zonder de consequenties daarvan te bes^ u
Onder het kabinet-Balkenende II is de besca -
ming van de persoonlijke levenssfeer en ib>
du-eigen data niet meer heilig. Onder he:ei
van de strijd tegen terreur moeten alle Neden a
ders zowat met de billen bloot. Minister Do:
van Justitie - gesteund door zijn Europese c-:
ga's - wil op korte termijn alle communicaties
vens van burgers, al het bel- en interhetverfc
voor maximaal een jaar lang opslaan in datais
ken. Een dergelijke bewaarplicht, geldend
450 miljoen Europeanen, zou moeten leiden ai
een betere opsporing van verdachten van ems
misdrijven en terroristische activiteiten.
Vrijwel alle Tweede-Kamerfracties maakten tij
dagavond bezwaar tegen Donners plan. De opsL
van de enorme hoeveelheid data zou in de
van de politici 'een gigantisch circus wor
Daar komt nog bij dat gevreesd wordt dat ml
opslag van de gegevens ook de daadwerkelijl
houd van gesprekken en mailverkeer gebruikt;
gaan worden door opsporingsinstanties. Doe
bestreed dit laatste, maar slaagde er niet in om: u
wantrouwen bij de kamerleden weg te neus ei
Vreemd is dat - na het incident met
KLM-vlucht naar Mexico - niet. Uit dit g
bleek dat de Amerikanen beschikten over pas
giersgegevens die zij niet via de geijkte weg (na
lijk van Mexico) hadden gekregen.
Feit is dat de Amerikaanse instanties ze wel In
den. Sinds september 2001 verzamelen de Ami
kaanse overheidsdiensten, variërend van het mie
terie voor Homeland Security tot de CIA, als ba
tenen informatie over mensen, data-, telefoon-
bankverkeer, reisgegevens en tal van anderei
ken. De Europese landen en bedrijven bedienenfe
Amerikanen niet alleen in hun zucht naar al®
tendheid, ze volgen de Verenigde Staten
wet- en regelgeving. Het waarom ontgaat vel
Temeer, omdat terroristen vast andere wegeni
len gaan bewandelen. Zo'n enorme Europesedi
bank heeft dan ook weinig zin.
BUBBELBAD - In het Rotter
damse Sportfondsenbad is een
Amerikaanse noviteit te zien.
Het zogenaamde aeratone-bad
moet men zich voorstellen als
een manshoge melkbus van
roestvrij staal met een gaatjes
bodem. Daardoor wordt met
kracht lucht in het water gebla
zen. De water- en luchtmassa-
ge die daarvan het gevolg is,
zou goed zijn voor kwalen als
rheuma, jicht, hoge bloeddruk,
fibrositis, slechte bloedcircula
tie, ischias en spataderen.
DIERENPSYCHOLOOG - De
Amerikaanse psycholoog K.B.
Breland heeft zich toegelegd
op dieren. Hij gébruikt
kennis om dieren af te richté
en zo heeft hij ondermeer^-
pen aan het basketballen
kregen. Breland ziet varte
als de intelligentste
paarden en koeien daarets
gen zijn slecht bedeeld.
MELKAUTO - Een trekfl
met aanhangwagen, bestua
door een Brabander, is
ren in alle vroegte van de si
geraakt en in de berm
men. Over zestig meter wer4
zeventien betonnen
struiken en een lichtpaal os
vergereden. De man werd ai
terhaald.
Hoofdredactie:
A. L Oosthoek
D. Bosscher (adjunct)
A. L Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel: (0113)315500
Fax: (0113)315669
E-mail: redactie@pzc.nl
Lezersredacteur: A. J. Snel
Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel: (0113)315660
Fax: (0113)315669
E-mail: lezersredacteur@pzc.nl
Middelburg:
Buitenruststraat18
Postbus 8070
4330 EB Middelburg
Tel-(0118)493000
Fax: (0118)493009
E-mail: redwalch@pzc.nl
Goes: Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel. (0113)315670
Fax. (0113)315669
E-mail: redgoes@pzc.nl
Terneuzen:
Willem Alexanderlaan 45
Postbus 145
4530 AC Terneuzen
Tel. (0115)645769
Fax. (0115)645742
E-mail: redtern@pzc.nl
Hulst: Baudeloo 16
Postbus 62
4560 AB Hulst
Tel: (0114)372776
Fax:(0114)372771
E-mail: redhulst@pzc.nl
Zierïkzee: Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel: (01111454651
Fax-(01111454657
E-mail: redzzee@pzc.nl
Opening kantoren:
Maandag t/m vrijdag
van 8.00 tot 17 00 uur
Zierikzee en Hulst:
8.30 tot 17.00 uur
acceptgiro
Internetredactie:
Postbus 31
4460 AA Goes
E-mail: web@pzc.nl
Bezorgklachten:
0800-0231231
op maandag t/m vrijdag
gedurende de openingstijden;
zaterdags tot 12.00 uur.
Abonnementen:
0800-0231231
autom. afschrijving
per maand 19,95
per kwartaal: 58,00 6ü,«
per jaar- €222 50 226.50
Voor toezending per post geldleen
toeslag.
E-mail lezersservice@pzc.nl
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk, 1 maand voorM
einde van de betaalperiode.
PZC. t.a.v. lezersservice.
Postbus 31.4460 AA Goes
Losse nummers per stuk:
maandag t/m vrijdag: 1.25
zaterdag: 1,75
Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW
Bankrelaties:
ABN AMRO 47.70.65.597
Postbank 35.93.00
Alle advertentie-orders worden uiigs-'**
overeenkomstig de Algemene
Voorwaarden van Wegener NV en'.'C»i*,
de Regelen voor het Advertentiewew-
Overlijdensadvertenties:
maandag t/m vrijdag,
tijdens kantooruren
zondag: van 16.00 lot 18.00 uur
Tel. (0113)315555
Fax. (0113)315549
Personeelsadvertenties:
Tel: (0113)315540
Fax: (0113)315549
Rubrieksadvertenties (kleintjes):
Tel. (0113)315550
Fax (0113)315549
Voor gewone advertenties:
Noord- en Midden-Zeeland
Tel. (0113)315520
Fax (0113)315529
Zeeuws-Vlaanderen
Tel: (0114)372770
Fax:(0114)372771
Business to Business/Onroerends* j
Tel: (076)5312277
Fax:(076)5312274
Internet: www.pzc.nl/adverteren
Auteursrechten voorbehouden
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van het Wcgener-concem -
aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een bestand dat wordt gebruikt vs*
(abonnementen)administratie en om u te (laten) informeren over voor u relevante dienste"PP
j werkmaatschappijen
luuicn vdn ue ineis en ue wBlKiiiaaisDiiBppijeii van Wegener of door ons zorgvuldig
Ie derden. Als u op deze informatie geen prijs stelt dan kunt u dit schriftelijk melden bi|.rA
ce, Postbus 31,4460 AA Goes.
Behoort tot vl* WGGGNGR
