Medisch dossier gaat digitaal
Autismepraktijk in Goes
PZC
PZC
De kunst van het
ouder worden
Wekker prima methode tegen bedplassen
Patiëntengegevens op computer komt zorg in den brede ten goede
HiW ^hd,
Foliumzuur tegen botbreuken
Astma niet minder bij griepprik
Angst en pijn gaan samen
Dikke buik is risico voor hart
Eiwit voorkomt kattenallergie
11 april 1955
maandag 11 april 2005
door Claudia Sondervan
GOES - Het elektronische pa
tiëntendossier is dichtbij voor
Zeeland. In huisartspraktijk,
ambulance en ziekenhuis ver
vangen notebook-computers pa
tiëntenkaarten en -formulieren.
De Zeeuwse spoedeisende hulp
krijgt dit jaar de beschikking
over een online registratie van
patiënten die acute hulp nodig
hebben. Deze maand al begint
in Zeeland de vorming van het
Elektronisch Medisch Dossier.
De invoering van het Nationaal
Trauma Informatie Systeem
(NTIS) in Zeeland is de eerste
grote stap naar de vorming van
het Elektronisch Medisch Dos
sier. In dat systeem moeten alle
medische gegevens van patiën
ten samenkomen en via de com
puter opvraagbaar zijn in een
strikt beveiligd internetdomein.
Ieder die met een patiënt te ma
ken krijgt, van huisarts tot am-
bulanceverpleegkundige, specia
list en apotheker tot verpleeg
huis, geestelijk gezondheidscen
trum en revalidatiecentrum,
draagt aan dat systeem bij.
Artsen en verplegers raadplegen
het systeem met hun Unieke
Zorgverleners Identificatie
(uzi): een pas met elektronische
handtekening die gekoppeld is
aan hun opname in het register
van erkend zorgverleners.
Snel een overzicht hebben van
de medische geschiedenis van
een patiënt kan van levensbe
lang zijn bij een spoedgeval.
Complicaties kunnen deels voor
komen worden en medicatiefou-
ten kunnen beter worden uitge
sloten. Artsen kunnen op af
stand overleggen terwijl ze alle
gegevens onder ogen hebben,
zonder gesleep met patiënten en
papieren.
Internet
Huisartsen wachten geen weken
meer op de ontslagbrief uit het
ziekenhuis, maar zien direct
wat hun patiënt heeft meege
maakt en voorgeschreven heeft
gekregen. En als het moet, kijkt
een specialist via internet mee
bij de operatie van zijn collega
In de nabije toekomst worden alle patiëntengegevens in Zeeland digitaal opgeslagen. Zo ook als mensen worden binnengebracht bij spoed-
eisendehulppost in het ziekenhuis in Goes. foto Willem Mieras
elders. Die mogelijkheden
schetst coördinator van de Zorg
ring Zeeland, B. Augustijn van
het District Specialisten Beraad
in Zeeland en West-Brabant. In
de Proeftuin Zorgring Zeeland
is het systeem afgelopen tijd uit
getest. Proeftuin Zorgring Zee
land is een project van de Orde
van Medisch Specialisten, de
provincie Zeeland en het cen
traal informatiepunt beroepen
gezondheidszorg (CIBG) van het
ministerie van Volksgezond
heid.
In het Medisch Dossier wordt
per patiënt bijgehouden welke
medicatie wordt voorgeschre
ven. Als alle voorschrijvers en
medicijnverstrekkers de gege
vens goed invoeren, kunnen veel
ongevallen door strijdige genees
middelen en verkeerde doses
worden voorkomen. Waterdicht
is het systeem niet, een patiënt
kan in België medicijnen halen
die hij niet vergoed of niet voor
geschreven krijgt. In het NTIS
komen alle patiënten die op de
spoedeisende hulp van zieken
huizen verschijnen. Het systeem
legt vast hoe de patiënt in het
ziekenhuis komt, met welke
klachten en wat er met hem ge
beurt. Komt de patiënt met de
ambulance, dan worden al veel
gegevens tijdens de rit ver
stuurd. Zo is het ziekenhuis op
de hoogte van de toestand van
de patiënt als die voor de deur
staat.
Voordelen
De voordelen van de online pa
tiëntendossiers overwinnen rap
de weerstand die veel zorgverle
ners hebben, vertelt Augustijn.
Niettemin lijkt het dat sommige
Zeeuwse artsen, die minder be
hendig zijn met computers, hun
praktijk vroegtijdig overdoen
aan jongere collega's. Helemaal
papierloos wordt de patiëntenre
gistratie niet: het digitale sys
teem wordt geschaduwd door
een papieren versie, mocht de
techniek het laten afweten. De
registratie wordt zwaar bevei
ligd. Overleg tussen zorgverle
ners loopt via de beveiligde ka
nalen van de elektronische snel
weg. E-mail kan versleuteld
worden zodat het voor buiten
staanders onleesbaar wordt. De
elektronische handtekening ver
zekert de identiteit van de ver
zender van informatie. Dat is on
der meer van belang als huisart
sen herhalingsrecepten over de
e-mail uitschrijven. „Daarvoor
willen we de website van de
Zeeuwse huisartsen Zeemedica
nieuw leven inblazen", zegt Au
gustijn. „Die website kan een be
langrijk instrument worden
voor het Zeeuwse pubhek." Niet
iedere zorgverlener kan bij alle
gegevens in de elektronische dos
siers. Elke beroepsgroep krijgt
toegang tot de portie gegevens
die voor hun zorg ter zake doet.
„Als iemand niet wil dat zijn
psychiatrisch verleden onder ie
ders ogen komt, hoe vertrouwe
lijk ook, dan gebeurt dat niet",
zegt Augustijn. Maar enkel als
dat geen gevaar voor de patiënt
oplevert. Iemand die zwanger
wil worden,, mag sommige medi
catie niet hebben. Heeft zo ie
mand psychische problemen,
dan is dat wel relevant", geeft
zij als voorbeeld.
Zeggenschap
De patiënt heeft geen zeggen
schap over de vorming van zijn
dossier, maar wel over wie de ge
gevens mag zien. Het systeem
geeft ziekenhuizen inzicht in
wat er zich op hun afdelingen
beweegt. NTIS geeft overzich
ten van de aantallen patiënten
en soorten trauma die op de
spoedeisende hulp binnenko
men. Vitale informatie voor de
ziekenhuizen, die steeds hun
budget afhankelijker zien van
hun zorgprestaties. Zorgverzeke
raars, wetenschappelijk onder
zoekers en de farmaceutische in
dustrie krijgen geen toegang tot
het systeem. Wel zijn er beroeps
groepen die geen registratie als
erkend zorgverlener hebben,
maar die wel een uzi-pas nodig
hebben: de huisartsassistenten,
de medische secretaressen en de
apothekersassistenten. Zij be
oordelen immers de beroepen op
de huisartsendiensten, verwer-
ken behandelgegevens en ver
strekken voorgeschreven medi
cijnen. „Dat is nou zo'n belang
rijk aspect dat opduikt in een
proeftuin zoals Zeeland is", be
sluit Augustijn. Het ministerie
van Volksgezondheid zoekt
naar een oplossing voor dat laat
ste.
TOKIO - Foliumzuur helpt bij oudere mensen bot'o-
voorkomen. Dit schrijft Y. Sato van het Mitate
huis in Tagawa in het medisch tijdschrift JAMAop
van een onderzoek bij 628 ouderen.
Foliumzuur (evenals vitamine B12) verlaagt de h(f
heid van het eiwit homocysteine, een risicofactor vei
tontkalking, in het bloed.
Veel ouderen kampen met een verhoogd j
homocysteine in het bloed. GPD
ROTTERDAM - Anders dan de richtlijnen aa
geven van een jaarlijkse griepprik aan kinderen
ma niet zinvol. Vaccineren leidt niet tot minder,^
of minder ernstige astma-aanvallen tijdens hetgn^
zoen, concludeert H. Bueving van het Erasmus li;
Centrum in Rotterdam in het proefschrift waarop lij
ge week promoveerde. Bueving vergeleek twen;
lang het aantal en de ernst van de astma-aanvall;
350 kinderen met astma die wel een griepprik hadi;
had met de gegevens van 340 kinderen met astma®
waren gevaccineerd. GPD
UTRECHT - Langdurige pijn en langdurige p
(hoofd-, buik-, gewrichts- of spierpijn) bij kinderen
gen vaak samen met psychische problemen als ai
stemmingsstoornissen.
Slechts in eenderde van de gevallen heeft de lan
pijn een lichamelijke oorzaak.
Kinderartsen zouden daarom bij kinderen meta:
dende pijnklachten direct moeten zoeken naar zi
chamelijke als psychische oorzaken. Dit stelt Y. Konij
berg uit Utrecht in haar proefschrift. GPD
WINSTON - Het buikvet van mensen met ove
draagt zelf bij aan het toegenomen risico op hart-®
ziekten bij mensen met overgewicht.
Het buikvet van mensen met overgewicht maakt, int
lijking' met het buikvet van dunne mensen, meer
kingsbevorderende en minder ontstekingsremmer^
fen aan, constateert T. You van de Wake Forest Uni»
teit in Winston-Salem in het vakblad American Ja
of Physiology - Endocrinology and Metabolism
van onderzoek bij 20 mensen met overgewicht.
Het resultaat hiervan is een ontsteking van de bi®
ten, hetgeen het risico op hart- en vaatziekten doetto:
men. GPD
LOS ANGELES - Kattenallergie kan mogelijk w
voorkomen met behulp van een speciaal samengesteïl
wit dat de allergische reactie van het lichaam tegen'!
tenallergenen blokkeert. Proeven in muizen met dit a
Fc gamma-Fel dl geheten, blijken succesvol, mei!
Zhu van de Universiteit van California in het d
schappelijk tijdschrift Nature Medicine.
Ook tegen andere allergieën is het wellicht mog'elijki
gelijke specifieke eiwitten te maken, verwacht Zhu,Ci
door Marieke van Schie
Aan het eind van de week
plan ik altijd mijn visite
rondje, als overgang van het
drukke spreekuur naar het
weekeinde. Meestal gaat het
om oudere mensen, die niet
meer goed ter been zijn. Als
eerste ga ik vandaag bij de fa
milie Van Haren op bezoek.
Ze reageren blij verrast. Me
neer Van Haren pakt een lijst
je.. „Het lag al klaar voor als
u langs kwam", zegt hij.
„Mijn vrouw gaat zo achter
uit, ik wil graag bespreken
welke mogelijkheden er zijn
als ik onverhoopt kom te
overlijden." Mevrouw Van
Haren blijft blijmoedig naar
hem kijken. Ze heeft kleine
kwalen maar het grootste pro
bleem is haar afnemend kort
geheugen. Samen met haar
man lukt alles nog, maar hoe
zal het zijn zonder hem? We
praten over mogelijkheden in
de buurt, zorg op maat en ik
beloof binnenkort nog eens
terug te komen. Dan ga ik
naar het verzorgingshuis. Ik
kreeg een spoedoproep: „Me
vrouw Roos eet niet meer, ze
is soms tegendraads". Als ik
om halfvijf binnenloop is de
avonddienst al in functie. Ik
vraag de receptionist of de
verzorging naar de kamer
van mevrouw Roos kan ko
men. Ze zit te schemeren. Me
vrouw Roos is al 96. Ze is al
tijd een einzelganger ge
weest, had een goede functie
in een groot bedrijf. Toen ze
hier vijf jaar geleden kwam,
klopte ze al snel bij de direc
trice op de deur met de sug
gestie om wekelijks even over
de gang te lopen zodat de be
woners gemakkelijker con
tact met haar konden maken.
Mevrouw Roos had groot ge
lijk, maar de directrice nam
deze suggestie niet over. Ze
zit graag op haar kamer tus
sen de schilderijen die ze zelf
gemaakt en haar boeken die
ze niet meer leest, maar die
haarvrienden zijn. „We wil
len mevrouw Roos graag la
ten eten in de huiskamer, om
dat ze haar bord niet meer
leeg eet. We zijn bang dat ze
te weinig eet en drinkt", zegt
de verzorgende. „Wat zitten
jullie te smoezen?", vraagt
mevrouw Roos. „Gaat het
over mij, dan wil ik er graag
zelf wat over zeggen."
„Ik ga niet met anderen zit
ten, ik blijf in mijn eigen ka
mer! Ik verbrand geen calo
rieën meer, wat zou ik dan
nog veel moeten eten?" Daar
kan geen mens tegenop. „Het
gaat om het drinken", pro
beer ik weer. „Ik drink wat
ik lekker vind", zegt ze.
„Maakt u zich geen zorgen."
De verzorgende vraagt of ik
het in het communicatie-
schrift wil schrijven, zodat
zwart op wit staat dat ik de
verantwoordelijkheid neem.
Is mevrouw Roos erbij gebaat
als ik haar forceer met men
sen te gaan eten, voor wie ze
niet kiest? Ze heeft dat nooit
gedaan, dus respecteer ik
haar wil. „U bent de baas",
beloof ik haar. We praten
nog even, ze heeft een schilde
rij gemaakt, waarop ze het
uitzicht van haar vakantie
huis heeft geschilderd. Ze
wijst erop, Dan neem ik af
scheid en loop nog even langs
de post, waar het personeel
koffie drinkt. „We hebben
overdag ook zo weinig tijd",
zegt een verzorgende. „Alles
moet in een vloek en een
zucht. Mevrouw Roos is een
avondmens, maar de regels
van het huis zijn dat ze uit
bed geholpen moet worden."
Alles komt neer op persoonlij
ke aanpak en respect. Het is
niet gemakkelijk, ik heb be
wondering voor alle helpers
in de gezondheidszorg, maar
we komen echt handen te
kort. Daarom moet mevrouw
Roos naai' de huiskamer, kon
er maar even iemand rond
het avondeten een praatje ma
ken, dan at ze haar bord wel
Marielce van Schie is huisarts
door Inqrid Huibers
GOES - Zeeuwse kinderen en
ouders die te maken krijgen met
autisme kunnen sinds begin vori
ge week terecht in een nieuwe
groepspraktijk in Goes. De me
dewerkers van JIPP, zoals de
praktijk heet, maakten tot voor
kort deel uit van het autisme-
team van jeugdafdeling Ithaka
van Emergis.
Dat team werd vorige maand op
geheven omdat Emergis zijn
cliënten, ook die met autisme,
voortaan zoveel mogelijk in of
vlakbij hun eigen woonplaats
wil behandelen. In die visie past
geen centraal autismeteam.
De nieuwe Goese maatschap be
staat uit Jankees Schout (so
ciaal psychiatrisch verpleegkun
dige), Petra Langenhuijzen
(maatschappelijk werker), Inez
de Meester en Petra Flipse (bei
den gezondheidszorgpsycho
loog).
In de praktijk kunnen kinderen
terecht met bijvoorbeeld faal
angst, druk en opstandig ge
drag, ADPID, dyslexie, depres
sies, sociaal-emotionele achter
stand of leerproblemen. Verder
is het team gespecialiseerd op
het gebied van autismehulpver-
lening aan zowel kinderen als
volwassenen.
Diagnose
Ouders die zich zorgen maken
over de ontwikkeling van hun
kind kunnen bij JIPP aanklop
pen voor een diagnose. „We
doen individuele testjes met kin
deren, maar observeren ze ook
in groepsverband", vertelt psy
chologe Inez de Meester.
„We hebben een aparte ruimte
met een zandtafel, een waterbak
en allerlei spelmateriaal waar
we met groepen kunnen werken.
ITet is vaak heel nuttig om te kij-
Petra Langenhuijzen, Petra Flipse, Jankees Schout en Inez de Meester, de medewerkers van JIPP, de
nieuwe hulppost in Zeeland voor autisten en hun ouders.
ken hoe kinderen zich in een
groep gedragen."
Therapie wordt - indien nodig -
ook in groepsverband aangebo
den. „Voor autistische kinderen
is het bijvoorbeeld heel moeilijk
om iets met anderen samen te
doen", zegt de Meester. „Dus
dat oefenen we dan."
Kinderen en ouders kunnen bij
JIPP zowel voor een behande
ling als voor begeleiding te
recht.
Cliënten worden behandeld
door psychologen Inez de Mees
ter en Petra Flipse en begeleid
door sociaal psychiatrisch ver
pleegkundige Jankees Schout
en maatschappelijk werker Pe
tra Langenhuijzen.
„Er is vaak een koppeling tus
sen dë behandeling van een
kind en de begeleiding van zijn
ouders", zegt Schout. „Ik help
ouders om uit te vogelen hoe ze
het beste met hun kind kunnen
omgaan. Ook leer ik kinderen
en volwassenen met een chroni
sche stoornis als autisme hoe ze
hun leven kunnen inrichten."
Medewerkers van JIPP geven op
verzoek ook ondersteuning op
scholen. „Dat doen we bijvoor
beeld voor ouders die ons beta
len uit het persoonsgebonden
budget van hun kind, maar scho
len kunnen ons ook rechtstreeks
benaderen", zegt De Meester.
„Wij leren docenten bijvoor
beeld hoe ze een autistische leer
ling het beste kunnen benade
ren." JIPP biedt verder indivi
duele spel- en gedragstherapie,
allerlei vormen van groepsthera
pie en sociale vaardigheidstrai
ningen. Ook zijn er gespreks
groepen voor ouders van kinde
ren met bijvoorbeeld ADHD of
autisme.
Praktijk JIPP, Klein Frankrijk
7 in Goes. Aanmelden kan via te
lefoonnummer 0113-232552 of
www.praktijkjipp.nl
door Harm Harkema
DEN HAAG - Gebruik van een
piaswekker is de beste methode
om bedplassende kinderen en
volwassenen van dat ongemak
af te helpen. Dit concludeert
jeugdarts Frank van Leerdam in
een onderzoek waarop hij pro
moveert aan het VU-medisch
centrum in Amsterdam.
De piaswekker bestaat uit een
wekker die via electriciteits-
draadjes is verbonden met een
onderbroek. Als 's nachts in bed
geplast wordt, .maken de draad
jes contact en gaat de wekker
af. Uit het onderzoek blijkt dat
in de periode direct na gebruik
van de piaswekker 70 to 90 van
de bedplassende kinderen droog
bleef. Twee jaar later was 70
van hen nog steeds van het bed
plassen af. Kinderen die zowel
bed- als broekplasten werden
net zo vaak droog. 42 van deze
groep werd ook overdag droog.
Zonder behandeling wordt per
jaar slechts 15 tot 18 van de bed-
plassers droog. Bij gebruik van
de piaswekker ontstaat binnen
gemiddeld twee maanden een
stramien, waarbij het kind voor
het in bed dreigt te plassen, wak
ker wordt en naar de wc gaat, of
doorslaapt zonder te plassen.
Bedplassen is het meest voorko
mende psychosociale probleem
waar wat aan te doen is. Vol
gens Van Leerdam zou het voor
de Jeugd Gezondheid Zorg
(JGZ) een belangrijk onderwerp
moeten zijn, maar er rust een
groot taboe op. Ook onder vol
wassenen komen bedplassers
voor. Eén op de tweehonderd
volwassenen lijdt een heel leven
aan bedplassen. De helft daar
van heeft nooit een hulpverlener
geconsulteerd. Met de piaswek
ker zijn ook zij geholpen. GPD
ONDERSCHEIDING - De
heer A.C, Wolf uit Vlissingen,
die zijn gouden jubileum vier
de in dienst van de Vitrite
Works in Middelburg, heeft za
terdagmorgen tijdens een hul
digingsbijeenkomst in de con
ferentiezaal van de Middel
burgse fabriek een bronzen me
daille gekregen, verbonden
aan de Orde van Oranje Nas
sau.
JUBILEUM - De voetbal- en
atletiekvereniging Zeelandia
heeft zaterdag een jubileum
wedstrijd gespeeld tegen de
Britse fabrieksploeg Ajax FC.
Het duel op De Nadorst werd
met 4-1 gewonnen doorM
delburgse club, die 45 jaarl
staat. Wisse en Van -Iren li
namen de doelpunten vanZi
landia voor hun rekening.
BROMFIETSCURSUS 1
dens de bestuursvergadei
van de Vereniging voor 1
Verkeer Middelburg is gesp
ken over de mogelijke inti
van een bromfietscursus. Es
le jaren geleden bestond dec
sus al even in Micldelbuig
Goes, maar de aanwezii
voelden de noodzaak
meer cursussen op dit gebs
De bromfiets cursus zou
deze zomer moeten starten.
Hoofdredactie:
A. L. Oosthoek
D, Bossoher (adjunct)
A. L. Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel: (0113)315500
Fax:(0113)315669
E-mail: redactie@pzc.nl
Lezersredacteur: A. J. Snel
Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel: (0113)315660
Fax:(0113)315669
E-mail: lezersredacteur@pzc.nl
Middelburg:
Buïtenruststraat18
Postbus 8070
4330 EB Middelburg
Tel: (0118)493000
Fax:(0118)493009
E-mail: redwalch@pzc.nl
Goes: Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel. (0113)315670
Fax, (0113)315669
E-mail: redgoes@pzc.nl
Terneuzen:
Willem Alexanderlaan 45
Postbus 145
4530 AC Terneuzen
Tel. (0115)645769
Fax (0115)645742
E-mail: redtern@pzc.nl
Tel: (0114)372776
Fax:(0114)372771
E-mail: redhulst@pzc.nl
Zierikzee: Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel; (0111)454651
Fax:(0111)454657
E-mail: redzzee@pzc.nl
Opening kantoren:
Maandag t/m vrijdag
van 8.00 tot 17.00 uur
Zierikzee en Hulst:
8.30 tot 17.00 uur
Internetredactie:
Postbus 31
4460 AA Goes
acceptgiro
226,50
Bezorgklachten:
0800-0231231
op maandag t/m vrijdag
gedurende de openingstijden;
zaterdags tot 12.00 uur.
Abonnementen:
0800-0231231
autom. afschrijving
per maand: 19,95
per kwartaal: 58,00
per jaar: 222.50
Voor toezending per post geldt ee
toeslag,
E-mail: lezersservice@pzc.nl
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk, 1 maand vooftë
einde van de betaalperiode,
PZC, t.a.v. lezersservice,
Postbus 31, 4460 AA Goes
Losse nummers per stuk:
maandag l/m vrijdag: 1,25
zaterdag: 1,75
Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW
Bankrelaties:
ABN AMRO 47.70.65.597
Postbank 35.93.00
Advertenties:
Alle advertentie-orders worden uitgw®
overeenkomstig de Algemene
Voorwaarden van Wegener NV erïvoljs
de Regelen voor het Advertentiewez®
Overlijdensadvertenties:
maandag t/m vrijdag:
tijdens kantooruren
zondag: van 16.00 tot 18.00 uur
Tel. (0113)315555
Fax. (0113)315549
Personeelsadvertenties:
Tel: (0113)315540
Fax:(0113)315549
Rubrieksadvertenties (kleintjes):
Tel. (0113)315550
Fax. (0113)315549
Voor gewone advertenties:
Noord- en Midden-Zeeland
Tel. (0113)315520
Fax. (0113)315529
Zeeuws-Vlaanderen
Tel: (0114)372770
Fax:(0114)372771
Business to Business/Onroerend g«
Tel: (076)5312277
Fax:(076)5312274
Auteursrechten vouiuui,v,uuo„
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse'Courant BV is een onderdeel van het Wegener-concernDeo-
aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een bestand dat wordt gebruikl W
(abonnementen)administratleen om u te (laten) informeren over voor u relevante dienstene»
ducten van de titels eri de werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvuldig
de derden. Als u op deze informatie geen prijs stelt dan kunt u dit schriftelijk melden bij:-
Postbus 314460 AA Goes.
Behoort tot WeGeNeR
