Luchtballon of politiek staaltje? Asbestmaffia kan in Nederland ongestoord zijn gang gaan PZC PZC Samir A. Anti-terreurwet biedt geen uitkomst Zeeuwse Staten blokkeren opzet GroenLinks voor sluiting Borssele Eigenaren kerncentrale otut in Afghanistan ostm m uwu oppwcic&y, iff^ wm w m Wmtw mtatr»? 8 april 1955 vrijdag 8 april 2005 door Ernst Jan Rozendaal GroenLinks wil dat gemeen ten en provincies als aan deelhouders zorgen voor slui ting van de kerncentrale in Borssele in 2013 zonder dat het Rijk wordt opgescheept met een schadeclaim van honderden mil joenen euro's. Via moties in de betrokken gemeenteraden en statenvergaderingen moet hier voor een meerderheid worden gewonnen. Dat lijkt op voor hand onhaalbaar. Betekent dit dat het initiatief van Groen Links niet meer is dan een publi citeitsstunt? De redenering is simpel. De energiebedrijven Delta en Es- sent zijn eigenaar van EPZ. de exploitant van de kerncentrale in Borssele. De aandelen van bei de bedrijven zijn voor honderd procent in handen van zeven provincies en ruim 150 gemeen ten. Die zijn dus feitelijk eige naar van de kerncentrale in Borssele. Tweede Kamerlid W. Duyven- dak van GroenLinks vindt dat BORSELE - De kerncentra le in Borsele is eigendom van EPZ. De energiebedrij ven Delta en Essent heb ben ieder de helft van de aandelen van EPZ. Beide bedrijven zijn in handen van provincies en gemeen ten. De provincie Zeeland en de dertien Zeeuwse ge meenten hebben ieder de helft van de aandelen Del ta. Bij Essent liggen de ver houdingen anders. Daar is 74 procent van de aandelen in handen van zes provin cies (Noord-Brabant, Over ijssel, Limburg, Groningen Drenthe en Flevoland). Cir ca 26 procent van de aande len is van 140 gemeenten in de zes provincies en in Friesland. gemeenten en provincies mee moeten werken aan de uitvoe ring van het rijksbeleid. In dit geval betekent dat aan een slui ting van de centrale in Borssele, zoals is vastgelegd in het regeer akkoord. Staatssecretaris P. van Geel (Milieu) heeft aangegeven dat hij het regeerakkoord wil uitvoeren, maar dat noch de ver gunning van EPZ noch de wet hem daarvoor de instrumenten biedt. Losse flodder Zet hij toch door, dan rekent hij erop dat EPZ met een schade claim komt die kan oplopen tot een miljard euro. Volgens Duy- vendak is dat onzin, omdat dan de ene overheid schade claimt bij de andere overheid. SP-Ka- merlid Krista van Velzen heeft gisteren hierover vragen inge diend. Zij denkt dat het verhaal van de schadevergoeding een 'losse flodder' is van Van Geel, een gezocht argument om Bors sele langer open te houden. GroenLinks-fracties in de pro vincies Zeeland, Noord-Bra bant, Overijssel, Limburg, Gro ningen, Drenthe en de gemeen ten Borsele, Middelburg, Veere, Goes en Terneuzen bereiden nu moties voor waarin wordt aange drongen op snelle sluiting van de kerncentrale en daarbij af te zien van een schadevergoeding. Worden ze overal aangenomen, dan is ruim zeventig procent van de aandeelhouders voor een snelle sluiting en tegen een scha declaim, heeft Duyvendak uitge rekend. Dat is een onwaarschijn lijk scenario. Provinciale Staten van Zeeland hebben drie jaar ge leden een motie aangenomen voor openhouden van de kern centrale. Een rondgang langs de voorzitters van de grootste sta tenfracties bevestigt dat een meerderheid - van CDA, WD en SGP - de GroenLinks-motie inderdaad niet zal steunen. Nog één Zeeuwse gemeenteraad die het voorbeeld van Provincia le Staten volgt en de aandeel houdersvergadering van Delta is tegen het GroenLinks-initia- tief. En daarmee dus één van de twee gelijkwaardige eigenaren van EPZ. De Middelburgse frac tievoorzitter J. Kodde laat desge vraagd weten dat het CDA - de grootste raadsfractie - geen mo tie zal ondersteunen die aan dringt op sluiting van de kern centrale. Dat is al een duidelijke indicatie. Ook als deze redene ring niet opgaat, wordt het ini tiatief van GroenLinks geblok keerd door de opstelling van Provinciale Staten in Zeeland. De door Duyvendak gedroomde meerderheid bestaat dan name lijk niet. Inhoudelijk gaan het idee van GroenLinks en de ka mervragen van de SP geheel voorbij aan de doorgevoerde li beralisering van de energiesec tor. „Met die liberalisering ben ik het nooit eens geweest", zegt voorzitter W. Kolijn van de SGP-statenfractie. „Maar als je afspreekt dat de energiebedrij ven commercieel in de markt gaan opereren, dan kun je bij een eenzijdige beslissing over de exploitatie een schadeclaim ver wachten. Dat hoort er helaas bij." Boete Ook zijn CDA-collega C. van Be- veren vindt dat het verhaal van de ene overheid die de andere plukt geen hout snijdt. „Als Del ta de problemen met de facture ring niet op tijd in orde heeft, willen we dat minister Brink- horst een boete oplegt. In deze redenering gaat er dan ook geld van de ene overheid naar de an dere." Duyvendak noemt de haalbaar heid van het GroenLinks-plan 'moeilijk te voorspellen'. Een maand geleden nog pleitte hij namens zijn partij voor een par lementair onderzoek naar de ge varen van de zeespiegelstijging. Niemand die hem in de Tweede Kamer steunde. Is ook dit een luchtballon? Duyvendak: „Het is wel degelijk een serieuze po ging en geen goedkope publici teitsstunt. Laat de discussie over Borssele maar gevoerd wor den in gemeenteraden en Staten vergaderingen. Dit valt samen met de discussie over de salaris- sen van de topmensen van de energiebedrijven. Ook daarin blijkt dat de aandeelhouders meer te zeggen willen hebben over deze bedrijven. Hiermee willen we Van Geel er ook op wijzen dat hij misschien met de verkeerde mensen aan het onder handelen is. Waarom wel met de managers van EPZ en niet met de gemeenten en de provincies, de daadwerkelijke eigenaren?" Kolijn oppert dat GroenLinks het plan niet heeft gelanceerd omdat het kans van slagen zou hebben. „Misschien was het al leen maar de bedoeling de publi citeit te halen. Dat is goed ge lukt. Dan is dit toch een mooi staaltje politiek handwerk." Velen in Nederland zal een onbehaaglijk gei hebben bekropen, toen deze week Samir A. vrijgesproken van het voorbereiden van terror: tische activiteiten. Zelfs de rechter erkende dal! weinig goeds in de zin heeft: bij hem thuis i plattegronden gevonden van de kerncentrale Borssele, de luchthaven Schiphol en het T\v; de-Kamergebouw, materialen om explosievenm te maken, alsmede beeldmateriaal van de gnn lijkste executies, gepleegd door islamitische fat tiekelingen. Zonder in de uitspraak van de rechter te willen t den, is het onbehagen begrijpelijk. De bur; krijgt het gevoel dat de kloof tussen wat er ir realiteit gebeurt en datgene wat het recht dar over zegt, steeds groter wordt. Toch meende: rechter niet anders te kunnen dan A. op vrijer; ten te stellen. En dat is, hoe moeilijk het welli: voor de burger te zien is, niet louter negatief. Allereerst behoeft het beeld van een in de strijd: gen de terreur louter blunderend Openbaar Mini terie op zijn minst nuancering. Zeker, r had het OM vooraf kunnen beseffen dat de zaak: gen Samir A. te mager was op hem veroordeeld krijgen. Temeer nadat het OM in 2003 al 1 had moeten toezien hoe twaalf vermoedelijke ro: selaars voor de gewapende jihad vrijuit j_ doordat het tegen hen verzamelde bewijs rei streeks van de AIVD kwam en daarom niet geld was. Maar daar staat tegenover dat vorig jaar je twee radicale moslims in hoger beroep werden v; oordeeld voor het plannen van een aanslag op.; Amerikaanse ambassade in Parijs. Een hogert roep dat Samir A. ook nog altijd boven het hos hangt. Verder slaagde het OM er vorige maai nog in een 18-jarige scholier uit Sas van Gent ad ter de tralies te krijgen. Bovendien heeft het 0 met het nieuwe pakket aan regeringsmaatregel; in de toekomst wezenlijk meer armslag, terwijl mir A. nog onder het oude bestel viel. En al mocht het hoger beroep voor A. gunstig ir pakken, dan nog krijgt hij levenslang: hij zal ge: stap buiten de deur kunnen zetten, zonder nam lettend in de gaten te worden gehouden. Belangr ker is echter dat de rechter zich niet heeft laten!-; den door angstgevoelens in de maatschappij.! heeft louter het recht laten gelden, zoals het vn iedere verdachte geldt. Zo blijft onze rechtsstas die de terroristen juist proberen te ondermijn! kaarsrecht overeind. Ook tegenover mensen alsS mir A. Dat kan slechts worden gezien als een ore winning. door Gijs Schreuders De vrijspraak van Samir A. van voorbereiding van een terreuraanslag bete kent dat het Openbaar Minis terie voor de derde keer in een terrorismezaak bij de Rot terdamse rechtbank een bloedneus heeft opgelopen. Eind 2002 werden twee man nen vrijgesproken van deelna me aan een terroristische or ganisatie die banden zou heb ben met Al Qaeda. En in de zomer van 2003 sprak de rechtbank twaalf mannen vrij van betrokkenheid bij het ronselen van strijders voor de islamitische jihad. Op het eer ste gezicht betekent de vrij spraak van Samir A. dus dat minister van .Justitie Donner in de bestrijding van het terro risme met nul-drie achter staat. Maar in de eerste zaak werden in hoger beroep als nog gevangenisstraffen van zes en vier jaar opgelegd. De tweede zaak loopt nog. In ie der geval slaat de Rotterdam se rechtbank geen acht op po litiek of publieke opinie en zo hoort het ook. Inmiddels is op initiatief van Donner echter ook nieuwe wetgeving inge voerd om het makkelijker te maken verdachten veroor deeld te krijgen wegens voor bereiding van aanslagen of deelname aan terroristische groeperingen. Zo kan in de toekomst gehei me informatie van de AIVD als bewijs in strafzaken wor den gebruikt na invoering van de Wet afgeschermde ge tuigen. Vorig jaar augustus is een wet op de terroristische misdrijven van kracht gewor den. Daarin wordt onder an dere werving voor de jihad strafbaar gesteld. Ingrijpen der is dat in de wet het begrip 'strafbare samenspanning' aanzienlijk wordt uitgebreid. Voorheen was samenspan ning alleen in uitzonderlijke gevallen strafbaar (zoals een staatsgreep of een aanslag op een staatshoofd). Nu is deze strafbepaling gekoppeld aan misdrijven met een terroris tisch oogmerk, variërend van moord tot deelname aan een criminele organisatie. De nieuwe wetgeving - met speciale opsporingsbevoegd heden voor de bestrijding van terrorisme - is echter geen wondermiddel. Het is maar de vraag of de veranderingen in het strafrecht wél tot een veroordeling van Samir A. zouden hebben geleid. De rechtbank in Rotterdam mocht er nog geen rekening mee houden. Want voor zover de antiterreurwetten al van kracht zijn, dateren ze van na de arrestatie van A. en nie mand mag worden berecht voor daden die pas achteraf strafbaar zijn gesteld. Maar het had waarschijnlijk geen verschil gemaakt. Controleerbaar In de zaak van Samir A. speel de de kwestie of informatie van de AIVD voldoende con troleerbaar is geen rol. Het be wijs dat justitie aanvoerde, kwam niet uit van de geheime dienst, maar is aangetroffen in de woning van Samir A. Het draaide in het vonnis om het gewicht dat aan het be wijs zelf moet worden toege kend en niet om de herkomst. Het OM heeft wel naar voren gebracht dat Samir A. uiterst bedenkelijke contacten onder houdt, maar hij was de enige verdachte. In het aangekon digde hoger beroep kan het OM proberen alsnog aan te to nen dat A. afspraken met an deren heeft gemaakt in het ka der van een terroristische sa menzwering. In deze zaak draait het om de strafbaar heid van 'voorbereidingshan delingen'. De voorbereiding van een misdrijf is strafbaar als de dader voorwerpen, stof fen, informatiedragers, ruim ten of vervoermiddelen voor handen heeft, die kennelijk bestemd zijn tot het plegen van dat misdrijf. Het voorhan den hebben van recepten voor bommen en gegevens over de kerncentrale in Borssele, Schiphol en belangrijke over heidsgebouwen is natuurlijk uiterst verdacht, maar vol gens de Rotterdamse recht bank geen sluitend bewijs dat Samir A. een aanslag op die objecten heeft beraamd. Mo gelijk had hij wel die bedoe ling, maar bedoelingen zijn, anders dan voorbereidingen, niet strafbaar. GPD door Jan Salden Bij erkende bedrijven staan ze bekend als 'de asbestmaf fia': malafide aannemers die ille gaal asbest verwijderen. Ze kunnen ongestoord hun gang gaan doordat gemeenten en in specties het toezicht verzaken. „Waar geen vergunning voor wordt aangevraagd, kunnen we ook niet controleren." Geregeld probeert hij hen ach ter het bureau vandaan te krij gen. „Neem nou eens de fiets", zegt milieu-ambtenaar Mark Dickmann van de gemeente Vee- nendaal dan. „Rijd eens een rondje. Dan zie je ook waar er gesloopt wordt." Zijn collega's van Bouw- en Woningtoezicht kijken hem slechts met grote ogen aan of doen alsof ze niets horen. „Ze zijn moeilijk te over tuigen", zegt Dickmann. „'Te weinig uren', zuchten ze dan, 'te weinig mankracht'." Dickmann heeft zich er inmid dels bij neergelegd. „Het is een andere cultuur", concludeert hij. Op veel gemeentelijke afde lingen Bouw- en Woningtoe zicht gaan ze er nu eenmaal niet graag op uit. Dickmann noemt als voorbeeld de asbestverwijde ring uit het politiebureau van Veenendaal „op zichtafstand van het stadhuis". Allereerst kwam de melding van de sloop te laat binnen en toen die er alsnog was, weigerde een ambte naar van Bouw- en Woningtoe zicht te inspecteren. Reden: het was tijd voor de lunchpauze. Bestuurslid Paul Hakker van de Vereniging van Asbestverwij de rende Bedrijven (VAVB) zucht. „Zo kunnen malafide asbestslo- pers dus ongestoord hun gang gaan." Het aantal bedrijfjes dat illegaal asbest verwijdert is vol gens Hakker inmiddels net zo groot als het aantal erkende ver wij deraars. Geen wonder, con cludeert hij, want van inspecties en overheden hebben ze weinig te duchten. Mede door de falen de controle is de concurrentie moordender dan ooit, zegt Hak ker. „Illegale bedrijfjes kunnen vijftig procent goedkoper wer ken dan wij." Dat ze het zo voor delig kunnen doen, komt door dat ze de veiligheidsvoorschrif ten massaal aan hun laars lap pen, zegt Frans Leerkes, project leider asbest van de Arbeidsin- Bij de restauratie van de Duitse Kerk in Den Haag worden door een erkend bedrijf dakplaten met asbest erin verwijderd. Naast erken de bedrijven zijn er ook veel malafide aannemers werkzaam bij het verwijderen van asbest. foto Phil Nijhuis/GPD spectie. Wie geen afzuiging ge bruikt, geen douche-installatie neerzet en zijn personeel niet uitrust met beschermende 'maanpakken' kan een hoop geld besparen. En de klant profi teert mee. „Je betaalt een frac tie van wat je bij een erkend be drijf betaalt", zegt Leerkes. „Maar het gezondheidsrisico is gigantisch." Zo lopen mensen die aan asbest worden blootge steld een verhoogd risico op longkanker of mesothelioom, een vorm van kanker aan het long- of buikvlies. Dat het toezicht van gemeenten weinig voorstelt is al langer be kend. In een vorig jaar versche nen rapport spreekt de Vrom-in- spectie over een 'aanzienlijk handhavingstekort.' Dat is er nog steeds, blijkt uit een kleine steekproef onder een aantal ge meenten. Zo laat Kampen weten 'geen geld en geen mensen' te hebben om te controleren op ille gale sloop. „Illegale sloop? Dat gebeurt hier niet", meldt Alk maar. Hoe ze dat zo zeker we ten? Ze gaan niet actief op jacht, erkent de woordvoerster. „Waar geen vergunning voor wordt aan gevraagd, kunnen, we ook niet controleren." In Eindhoven zijn voortdurend inspecteurs op pad, verzekert de woordvoer der. En die stuiten vrijwel nooit op iets illegaals. Dus Eindhoven is de enige plaats in Nederland waar iedereen zich aan de regels houdt? De woordvoerder: „Dat zijn uw woorden." Het verbaast Otto Hegeman, die onlangs voor de Milieudienst Amsterdam onderzoek deed naar de asbestketen, niet. Vol gens hem geven gemeenten geen prioriteit aan asbest en laten ze zich leiden door de waan van de dag. „Na Enschede keken ze al leen naar de vuurwerkopslag, na Volendam naar brandveilig heid en daarna kwamen de bal kons in Maastricht. Asbest is voor veel gemeenten geen onder werp." Steken vallen Op tal van punten laten gemeen ten steken vallen, zegt Hege man. Als bij een sloop asbest wordt vermoed, moet een asbest- inventarisatie worden opge steld. Als die al wordt gemaakt, wordt die zelden kritisch beke ken, zegt hij. Milieuadviesbu reaus bevestigen dat beeld. Com mercieel directeur Erik-Jaap Scheen van het Rotterdamse bureau Fibrecount zegt nooit kritische vragen van gemeen tebesturen te krijgen over zijn asbestinventarisaties. En Wil lem Hajee van de Bodemonder zoeker BV, tevens gespeciali seerd in asbestinventarisaties, zegt rapporten van collega's te hebben gezien „die het predi kaat 'triest' niet eens verdie nen". „Wat foto's waar bij staat: 'Kan mogelijk asbest bevatten.' Prutswerk dus." Gemeenten staan er bij en kijken er naar, zegt Hajee. En dan zijn er nog de stortplaat sen Ook daar lopen malafide be drijfjes amper kans tegen de lamp te lopen. Zo wordt er welis waar geregistreerd waar het af val vandaan kómt, maar wordt er niet gekeken of er ook een ver gunning voor de desbetreffende sanering is afgegeven. „Terwijl die gegevens toch zo makkelijk aan elkaar te koppelen zijn", zegt VAVB-bestuurslid Hakker. Volgens hem hebben bedrijven bovendien nog een andere ma nier om van hun asbest af te ko men: door het gewoon te dum pen in berm of bos. Hakker: „We hebben periodes gekend dat we wekelijks andermans troep op mochten ruimen. Maf fia, dat is het." GPD VREDE - Op de onofficiële Aziatische conferentie in Nieuw Delhi waar vertegen woordigers uit achttien ver schillende landen samen zijn, hebben de aanwezigen de Wes terse politiek veroordeeld. Vol gens afgevaardigden van com munistisch China, Noord-Ko- rea en de Vietminh doen de 'Amerikaanse imperialisten po gingen om de vrede in Azië te verstoren'. SMOKKELAAR - In Nieuw- Namen is gister-avond een 22-jarige Belg doodgeschoten bij de smokkel van boter. De man werd bij het overladen van negenhonderd kilogram boter verrast door de van douaniers. Het dodelijk; schot werd gelost door een dou anier uit Clinge. HARINGVISSERIJ - Hetgaij weer goed met de haringvis^ rij in Nederland. Dat heeft cj secretaris van de Redersvereb ging voor de Nederlandse ha ringvisserij gezegd tijdens tó veertigjarig jubileum van vereniging. Tussen 1915 e 1955 zijn grote hoeveelheds haring aangevoerd tegen redr lijke pri jzen. Ook zijn er ra op grotè schaal nieuwe sok- pen gebouwd. Hoofdredactie: A. L. Oosthoek D Bosscher (adjunct) A. L. Kroon (adjunct) Centrale redactie: Stationspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel: (0113)315500 Fax:(0113)315669 E-mail: redactie@pzc.nl Lezersredacteur: A. J. Snel Stationspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel: (0113)315660 Fax. (0113)315669 E-mail: lezersredacteur@pzc.nl Middelburg: Buitenruststraat18 Postbus 8070 4330 EB Middelburg Tel: (0118)493000 Fax. (0118)493009 E-mail: redwalch@pzc.nl Goes: Stationspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel. (0113)315670 Fax. (0113)315669 E-mail- redgoes@pzc.nl Terneuzen: Willem Alexanderlaan 45 Postbus 145 4530 AC Terneuzen Tel. (0115)645769 Fax. (0115)645742 E-mail: redtern@pzc.nl Hulst: Baudeloo 16 Postbus 62 4560 AB Hulst Tel: (0114)372776 Fax:(0114)372771 E-mail: redhulst@pzc.nl Zierikzee: Grachtweg 23a Postbus 80 4300 AB Zierikzee Tel: (01111454651 Fax: (0111 >454657 E-mail: redzzee@pzc.nl Opening kantoren: Maandag t/m vrijdag van 8.00 tot 17.00 uur Zierikzee en Hulst: 8.30 tot 17.00 uur Internetredactie: Postbus 31 4460 AA Goes E-mail: web@pzc.nl Bezorgklachten: 0800-0231231 op maandag t/m vrijdag gedurende de openingstijden; zaterdags tot 12.00 uur. Abonnementen: 0800-0231231 autom. afschrijving acceptgiro per maand: 19,95 n.v.t per kwartaal: 58,00 60,25 per jaar: €222.50 226,50 Voor toezending per post geldt een toeslag. E-mail: lezersservice@pzc.nl Beëindiging van abonnementen uitsluitend schriftelijk, 1 maand voorhe! einde van de betaalperiode. PZC. t.a.v. lezersservice. Postbus 314460 AA Goes Losse nummers per stuk: maandag t/m vrijdag: 1,25 zaterdag: 1,75 Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW Bankrelaties: ABN AMRO 47.70.65.597 Postbank 35.93.00 Advertenties: Alle advertentie-orders worden uitgevend overeenkomstig de Algemene Voorwaarden van Wegener NV en volgas de Regelen voor het Advertentiewezen. Overlijdensadvertenties: maandag t/m vrijdag: tijdens kantooruren zondag: van 16.00 tot 18.00 uur Tel. (0113)315555 Fax. (0113)315549 Personeelsadvertenties: Tel: (0113)315540 Fax:(0113)315549 Rubrieksadvertenties (kleintjes): Tel. (0113)315550 Fax. (0113)315549 Voor gewone advertenties: Noord- en Midden-Zeeland Tel. (0113)315520 Fax. (0113)315529 Zeeuws-Vlaanderen Tel: (0114)372770 Fax:(0114)372771 Business to Business/Onroerend go« Tel: (076)5312277 Fax: (076)5312274 Internet: v iv.pzc.nl/adverteren Auteursrechten voorbehouden Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant 8V is een onderdeel van het Wegener-concern. De coor» aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een bestand dat wordt gebruikt voorf* (abonnementen)administratieen om u te (laten) informeren over vooru relevante diensten ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvuldig geselsSf de derden. Als u op deze informatie geen prijs stelt dan kunt u dit schriftelijk melden bij PZC.® Postbus 314460 AA Goes. Behoort tot -i- weGeNeR

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2005 | | pagina 4