lederwijs gewoon eigenwijs
Tij is definitief gekeerd voor Racoon
Provinciale Staten
zetten deuren
open voor bezoekers
Katinka Polderman
neemt met zelfspot
publiek voor zich in
PZC
17
Introductie over
familieopstelling
Ijsmeester Henk Kroes
opent expositie galerie Kos
kunst
vrijdag 1 april 2005
door René Schrier
MIDDELBURG - Provinciale
Staten gaan gasten ontvangen
en hen een soort VlP-behande-
ling geven. In de Statenvergade
ring van vrijdag 15 april ge
beurt dat voor het eerst. Steeds
treedt een politieke partij bij
toerbeurt als gastheer op. De
eerste keer is dat de PvdA.
Iedereen kan zich voor deze ont
vangsten aanmelden bij de Sta-
tengriffie. Om dat wat gemakke
lijker te maken verschijnen bin
nenkort speciale bonnen in de
huis-aan-huisbladen en op de in
ternetsite van Provinciale Sta
ten.
De gedachte achter deze ont
vangsten is dat Statenleden als
volksvertegenwoordigers zoveel
mogelijk contacten moeten leg
gen met de Zeeuwse burgers. Be
zoekers knjgen bij hun ont
vangst voorafgaand aan de ver
gadering een uitleg over de ma
nier van werken van Provinciale
Staten. Ze zullen ook herken
baar zijn als gast, door een bad
ge op hun revers. Dat maakt het
voor Statenleden makkelijker
hen aan te spreken.
De statengriffie wil met deze be
zoeken de kloof tussen Staten
leden en burgers verkleinen,
legt communicatiemedewerk
ster E. Hermsen uit: „Statenle
den zijn gewone mensen die je
aan kunt spreken en aan wie je
wat kunt vragen. Sommige men
sen hebben het idee dat de Sta
ten in een hoge ivoren toren zit
ten en daar proberen we, onder
meer met deze ontvangsten, wat
tegen te doen." Belangstellen
den kunnen op de publieke tri
bune een debat volgen, maar
zich ook in de wandelgangen op
houden en letterlijk en figuur
lijk een kijkje achter de Zeeuw
se politieke schermen nemen.
Hermsen voegt eraan toe dat de
Staten meer en meer naar bui
ten proberen te treden. Zo
wordt er aan gewerkt de Staten
vergaderingen via internet recht
streeks uit te zenden, zoals de
Tweede Kamer dat ook doet. Mo
menteel zijn de Statendebatten
al rechtstreeks op de radio te ho
ren. Verder gaan commissies uit
de Staten wat vaker op locatie
vergaderen en werkbezoeken af
leggen.
Brochure
Binnenkort geeft de statengrif
fie een brochure uit, getiteld
'Praten met de Staten'. Daarin
staat wat mensen moeten doen
als ze willen inspreken bij een
vergadering over een onderwerp
dat hen na aan het hart ligt.
Ook staat in de brochure welke
weg bewandeld moet worden
voor een zogenoemd burgerini
tiatief. Dat is een voorstel dat in
de vergadering van Provinciale
Staten behandeld wordt op ini
tiatief van een burger.
Ook scholen worden in de gele
genheid gesteld Statenleden te
ontmoeten, hetzij in de vergader
zaal van Provinciale Staten, het
zij door een bezoek van politici
aan de school. Over twee weken
wonen 170 leerlingen van de
Christelijke Scholengemeen
schap Walcheren een vergade
ring bij.
MIDDELBURG - Bureau In-
terakt uit Tiel geeft woensdag 6
april in Middelburg een intro
ductieavond over familieopstel
lingen.
Het werk van Bert Hellinger, in
Nederland bekend onder de
naam familieopstellingen, biedt
de mogelijkheid te onderzoeken
wat de oorzaak is van proble
men in leven, werk en relaties.
Vaak liggen verstoringen in de
familie van herkomst ten grond
slag aan de huidige onvrede. In
een opstelling spelen onbeken
den de rol van de familieleden,
zodat zichtbaar wordt hoe de or
de in het systeem verstoord is.
Het werk is oplossingsgericht.
De introductie in Hotel Arnevil-
le duurt van 19.30 tot 22.00 uur.
Aanmelden via 0344-634324 of
www.familieopstellingen.nl.
GOES, 't Beest
Cabaret: Katinka Polderman
Nathalie Baartman. Ook van
avond in 't Beest, 20.30 uur (uit
verkocht).
door Rolf Bosboom
Ze komt op in grote rookwol
ken en begeleid door snoei
harde rockmuziek, die abrupt
weer stopt. Dan zet Katinka Pol
derman een mooi, wrang liedje
in over even onverwacht als on
gewenst bezoek. De tegenstel
ling kan nauwelijks groter zijn.
Het was gisteravond de eerste
keer dat Polderman, afkomstig
uit 's-Heer Abtskerke, in Zee
land optrad nadat ze in februari
tot haar eigen verbazing win
naar werd van het Leids Caba
retfestival. Omdat ze nog geen
avondvullend programma heeft
- haar optreden duurde amper
een half uur - kwam ze naar
Goes samen met Nathalie Baart
man, die net als zij aan de Ko-
ningstheaterakademie in Den
Bosch studeert.
Baartman vergrootte op onder
houdende wijze de hang naar
vroeger tijden tot in het absurde
uit, gekleed in een antieke 'gele
genheidsjurk', bij uitstek ge
schikt voor hoogtijdagen zoals
Hemelvaart. „Je kunt er zo in op
stijgen." Haar bijdrage, uitmon
dend in een hilarische buikdans-
act, bleek vooral een verbeel
ding van kritiek op de kilheid
van de huidige samenleving.
„Het maken van winst staat ho
ger op de politieke agenda dan
het maken van contact."
Ook Polderman wil nadrukke
lijk niet 'hip' zijn. Ze is wars
van theaterconventies, koket
teert daar zelfs mee, door te wij
zen op haar gebrek aan decor en
door meteen maar de toegift te
doen. „Dan weten jullie dat dit
het gratis nummer is." De pom
peuze opkomst benadrukt al
leen maar het antitheatrale ka
rakter van haar programma, dat
soms sterk doet denken aan Bri
gitte Kaandorp
Met haar zelfspot neemt Polder
man het publiek wel voor zich
in, evenals met haar liedjes, ge
kenmerkt door sobere gitaarbe
geleiding en ingenieuze teksten.
Het is vaak mooi, ironisch ver
woorde maatschappijkritiek, zo
als op de cultus van collectieve
rouw'bij dramatische gebeurte
nissen. „Ik hoop dat ik niet
doodgeslagen wordt", zong ze,
„want dan komt er een stille
tocht voor mij."
Memorabel is haar 'ode' aan zan
geres Christina Aguilera. „Ik
kwam erachter dat er nog geen
loflied op haar was", zei ze ter
introductie. „Dan moet Polder
man het maar weer doen. Ik heb
er een meezinger van gemaakt."
Het nummer stelt de wijze waar
op Aguilera de vrouw als lustob
ject presenteert, sarcastisch aan
de kaak. ..Driewerf hulde voor
Christina. Hersens was toch niet
echt iets voor ons soort.
ZIERIKZEE - Voormalig ijs
meester en later voorzitter van
de Friese Elfstedentocht Henk
Kroes opent zondagmiddag de
nieuwe expositie bij galerie Kos
in Zierikzee.
Galeriehouders Els en Chris
Grinwins stellen daarin het Frie
se landschap centraal. Kroes be
toonde grote affiniteit met het
Friese platteland als directeur
van de provinciale vereniging
voor natuurbescherming 'It
Fryske Gea'.
Galerie Kos toont in deze nieu
we tentoonstelling tot en met
zondag 8 mei werk van Janneke
Hengst. Harry Boiten en Tessa
Braat. Hengst is een Friese schil
deres die haar inspiratie vooral
put uit haar nabije woonomge
ving. Boiten biedt impressies
van het Noord-Nederlandse pol
derlandschap en van de Wadden
eilanden. Keramiste Tessa
Braat tekent voor de Zierikzee-
se inbreng met haar schalen en
vazen die vooral kenmerkend
zijn door de bijzondere glazu
ren. Kroes opent de tentoonstel
ling rond 15.00 uur.
Zelf leren
Op een Iederwijsschool worden bestaande onderwijsstructuren overboord gegooid. Kinderen doen wat ze zelf willen
doen. foto GPD/Cees Mooij
om de school te stichten en voldoende
geld voor een onderkomen bij elkaar
te krijgen.
„Eigenlijk zouden we een sponsor moe
ten vinden, om een gebouw te kunnen
betrekken, want we merken wel dat er
belangstelling is", vertelt Marianne Ja
cobs, lid van de initiatiefgroep leder-
wijs Zeeland. Recent was er een infor
matiebijeenkomst over het Walcherse
initiatief waar een twintigtal belang
stellenden op afkwam. Zelfs vanuit
Schouwen-Duiveland was er interes
se. Jacobs: „We peilen momenteel de
behoefte en bouwen aan de basis."
Interesse
De ideeën voor de Iederwijsscholen
stammen uit Amerika en komen voort
uit de Subury Valley School. Wie voor
het eerst kennismaakt met de aanpak
van de Iederwijsscholen kijkt wel
even op. Het komt er namelijk op neer
dat kinderen zelf bepalen wat, hoe en
op welk moment ze iets willen leren,
vanuit hun eigen interesse. Dat leidde
bij het CDA-Kamerlid tot de conclu
sie dat deze scholen veredelde speel
plaatsen zijn.
Gerda Doelman, een van de leden van
de Zeeuwse initiatiefgroep, geeft toe
dat er op een Iederwijsschool meer
wordt gespeeld dan op een 'gewone'
basisschool. „Als iets een kind niet in
teresseert, kun je het er een jaar lang
proberen in te stampen, zonder dat
het blijft hangen. Het kind heeft dan
al z'n energie nodig om zich te handha
ven. Op die leeftijd gaat de ontwikke
ling van het ene kind sneller dan die
van het andere kind. Daar wordt in
het Iederwijs nadrukkelijk rekening
mee gehouden. Het gaat er om dat ze
zich door spelen ontwikkelen."
Jacobs en Doelman wijzen er op dat er
niet alleen gespeeld wordt op de Ieder
wijsscholen. Als kinderen met een
computer aan de gang willen, moeten
ze kunnen lezen en eventueel rekenen.
Op dat moment hebben ze zelf die be
hoefte en pikken ze het veel gemakke
lijker op.
Universiteit
Een van de opmerkingen die het leder-
wij sonderwijs tegengeworpen krijgt,
is dat er geen aansluiting is op vervolg
onderwijs. Dat klopt niet, legt Marian
ne Jacobs uit. Op Iederwijsscholen
kunnen kinderen terecht van 4 tot 18
jaar. Als leerlingen dat willen en er
aan toe zijn, kunnen ze aanvulling krij
gen vanuit het reguliere voortgezet on
derwijs. Jacobs: „Maar niet ieder kind
moet toch per se naar de universiteit.
Je hoeft niet op iedereen de druk te
leggen dat hij of zij alsmaar hoger
moet en beter moet presteren."
Iederwijs is een kostbare vorm van on
derwijs. De ouders moeten zelf voor
de kosten opdraaien. Toch betekent
dat volgens Jacobs niet dat Iederwijs
elitair is. Ter illustratie wijst ze op een
Iederwijsschool waar het met hulp
van de gemeente gelukt is een leerling
aan te nemen van een moeder met een
uitkering.
Dat toetsen ontbreken op de Iederwijs
scholen is in de visie van Doelman
niet meer dan logisch: „De normen
voor die toetsen worden opgelegd
door de maatschappij. Maar de maat
schappij verandert op alle fronten.
Het is belangrijk dat je goed kunt reke
nen en de taal beheerst, maar sociale
vaardigheden zijn even belangrijk."
Dat is trouwens iets waar het regulie
re onderwijs ook achter is gekomen.
Niet voor niets heeft iedereen daar de
mond vol van het ontdekken van de
competenties van kinderen.
Ze voegt er aan toe dat een toets
slechts een momentopname is. Een mo
ment waarop iemand, vooral de ouder,
Band keert met tijdloze popplaat terug naar de essentie
wil weten hoever zijn of haar kind is.
Maar daar ben je als ouder snel ge
noeg achter, voegt ze er aan toe. „Als
een kind op enig moment thuiskomt
met de mededeling dat het een paar
woorden kan lezen, dan weet je dat er
weer een stapje in de ontwikkeling is
gezet. Zo gaat het ook met rekenen en
andere zaken. Dat houd je als ouder
normaal gesproken zelf in de gaten.
Dat zie je als je met je kind bezig
bent." Volgens de twee zijn schoolcij
fers er alleen om ouders en leerkrach
ten het idee te geven dat ze meer greep
op de kinderen hebben, en misschien
voor hun eigen gemoedsrust.
Meepraten
Ook opmerkelijk is dat de leerlingen
op een Iederwijsschool meepraten
over de dagelijkse gang van zaken.
Niet omdat alles democratisch moet
zijn, het moet er juist sociocratisch
aan toegaan. Dat wü zeggen dat ieder
een zich moet kunnen vinden in de be
slissing die uiteindelijk genomen
wordt. De regels maken de leerlingen
en de begeleiders samen.
Jacobs en Doelman hebben bewust
voor Iederwijs gekozen omdat het hen
aanspreekt en deze vorm van onder
wijs past bij hun manier van leven.
Niet omdat ander onderwijs niet
deugt. Jacobs: „Het moet je eigen over
tuiging zijn. Je moet er zelf echt ach
ter staan."
Ouders zullen er ook zelf wat voor
moeten doen. Niet alleen kost het
meer, maar het is niet uitgesloten dat
de ouders te maken krijgen met reisaf
standen als het initiatief op Walche
ren of wellicht ergens anders van de
grond komt. De initiatiefgroep houdt
er namelijk rekening mee dat de eer
ste Iederwijsschool ergens in een dorp
terechtkomt. Liefst aan de rand van
een dorp. Want bij Iederwijs hoort
niet alleen een spannende school,
maar ook een spannende omgeving,
waarin kinderen van alles kunnen ont
dekken. Overigens heeft de groep wel
twee gebouwen op het oog, maar zoals
gezegd: de financiën vormen nog een
struikelblok. Marianne Jacobs zou
graag een datum noemen voor de ope
ning van de eerste Iederwijsschool in
Zeeland, maar dat zit er voorlopig nog
niet in.
Goed beschouwd staat Iederwijs voor
Eigenwijs. Niet in de dwarse beteke
nis van het woord, maar in de beteke
nis van iedereen op zijn eigen wijze.
ter 'Hanging with the clowns', met een
REM-achtig intro, en de ballad
'Brother' zijn nog niet of nauwelijks li
ve beproefd. Bekende publieksfavorie
ten zijn inmiddels 'Hero's in town', 'Lo
se another day' en het verstilde 'Love
you more', dat de volgende single
wordt.
Hoewel de teksten van Bart van der
Weide niet zijn bijgevoegd ('Ik vind dat
ik duidelijk genoeg articuleer'), zijn ze
zeker niet minder belangrijk geworden.
„Over het algemeen ben ik wel wat se
rieuzer geworden. Ik zing niet meer
over meisjes en ijsjes, zoals op de eerste
plaat. Ik zou ook niet meer terugkun-
nen naar die verhalende college
roek-teksten. De sarcastische grappen
en grollen zijn wel gebleven." Ook de
mooie oneliners ontbreken niet, zoals
Smalltalk travels quicker than the
truth can tie its shoes ('Hero's in
town').
Een van de fraaiste teksten is die van
'Kingsize'. „Het nummer gaat over de
samenleving die veramerikaniseert,
waarin alles draait om geld en iedereen
alleen maar méér wil. Dat vind ik wal
gelijk", zegt Van der Weide. „Het is
niet mijn bedoeling belerend over te ko
men. Ik heb het altijd over 'you', maar
zing eigenlijk vooral tegen mezelf. Het
is de boodschap: als je maar niet net zo
wordt."
Het tij is definitief gekeerd voor Ra
coon, vernachten De Kroon en Van der
Weide: een nieuw label, een nieuw boe
kingsbureau (Agents After All), een
nieuwe manager (het Belgische Gentle-
management) en vooral een nieuw al
bum, waarmee ze naar hun overtuiging
zichzelf hebben overtroffen.
„Het is nu do or die, alles of niets." 'Al
les' houdt onder meer veel optreden in,
maar zeker ook het bereiken van een
breder publiek. „De plaat komt tege
lijk uit in België. Van daaruit willen we
verder gaan. Daarnaast blijf je als muzi
kant altijd hopen op die één of twee
nummers die de wereld over surfen. Ne
ver give up for the best song in the
world."
Racoon beseft het geduld van de fans
zwaar op de proef te hebben gesteld.
Ook de laatste weken zijn de releaseda
ta van album en single herhaaldelijk op
geschoven. „We zijn al tweeënhalf jaar
bezig. Dan moet je het op het laatst
niet willen afraffelen. We hebben be
wust de tijd genomen. Het is net als
wijn. Die moet ook rijpen."
Racoon treedt morgen op in De Piek in
Vlissingen, met Astral Motors in het voor
programma, aanvang: 22.00 uur. Vrijdag 8
april is de band vanaf 14.00 uur bij cd-win-
kel Van Leest in Goes. Racoon staat ook
twee keer (9 april Enschede, 16 april
Leeuwarden) in het voorprogramma van
de komende tournee van Blof.
door René Schrier
De Iederwijsscholen rijzen als pad
destoelen uit de grond. In 2000
werd de eerste in Nederland gesticht
en nu is er al een twintigtal. Geen won
der dat zoiets de aandacht trekt van
politici en critici.
Onlangs gooide CDA-Kamerlid Jan de
Vries de knuppel in het hoenderhok.
Volgens hem zijn de Iederwijsscholen
veredelde speelplaatsen, zonder les-
aanbod en zonder toetsen. Voor- en te
genstanders roerden zich.
Ook in Zeeland is belangstelling voor
het Iederwijs-idee. Een initiatief in
Groede haalde het niet. Momenteel
wordt op Walcheren al ruim een jaar
aan Iederwijsplannen gewerkt. De ini
tiatiefgroep zit een beetje in een vi
cieuze cirkel. Enerzijds wil zij belang
stellende ouders graag wat laten zien.
Dat kan echter niet door het ontbre
ken van een eigen onderkomen. En om
dat er nog niet voldoende kinderen
zijn, is het vervolgens weer moeilijk
door Rolf Bosboom
GOES - Aanvankelijk zou het nieuwe
album van Racoon Stamina gaan he
ten. ofwel doorzettingsvermogen. Dat
is precies wat de band, met Goes als ba
kermat, de afgelopen jaren heeft ge
toond. Uit vrees dat te veel mensen het
woord niet kennen, werd de titel
Another day. De lading is niettemin ge
lijk. „Het is nu een andere dag, dus niet
meer zeuren over wat er is gebeurd. We
moeten vooral mooie liedjes schrijven."
Het verhaal is inmiddels bekend. In het
najaar van 2002 zette platenmaatschap-
pij Sony tijdens de grote schoonmaak
van de Nederlandse muziekindustrie
ook Racoon op straat, het viertal dat de
veelgeprezen albums Till monkeys fly
(2000) en Here we go, stereo! (2001)
had afgeleverd, dat het onverslijtbare
wereldnummer 'Feel like flying' op zijn
I naam had staan, dat in de Marlboro
I; Flashback Tour het repertoire van
Faith No More een nieuwe inhoud had
'1 gegeven, dat op het grote Pinkpop had
j gespeeld.
De band was geschokt. „We zagen wel
tekenen om ons heen dat er wat gaande
was, maar we hadden niet verwacht
dat wij daar ook de dupe van zouden
worden", zegt bassist Stefan de Kroon.
„Je wordt ineens helemaal teruggewor
pen op jezelf", vult zanger Bart van der
Weide aan. „Dan kun je twee dingen
doen: je koppie laten hangen of je
schouders eronder zetten. Dat laatste
hebben we gedaan."
De gevolgen waren desondanks groot.
De vier (naast De Kroon en Van der
Weide gitarist Dennis Huige en drum
mer Paul Bukkens) waren al enkele ja
ren gewend van hun muziek te leven.
Door het uitblijven van een nieuw al
bum, liep ook het aantal optredens te
rug en moesten de bandleden baantjes
nemen om in hun levensonderhoud te
kunnen voorzien. De Kroon en Van der
Weide verhuisden allebei terug naar
Goes.
Aan opgeven heeft de groep echter
geen moment gedacht. „Daarvoor za
ten we veel te veel in de band. We had
den nog lang niet het idee dat we ermee
klaar waren", zegt De Kroon. Van der
Weide: „Dit is nu eenmaal wat we kun
nen. We dachten: we zullen ze eens een
poepie laten ruiken." Van groot belang
daarbij was de steun en inzet van Mi
chel Schoots (ex-Urban Dance Squad),
die Till monkeys fly had geproduceerd
en onmiddellijk zijn hulp aanbood bij
een nieuw album. „Een absolute vak
man."
Racoon is ook nooit gestopt met num
mers maken. „We schrijven altijd wel.
Sinds Here we go, stereo! hebben we
Racoon, met (vlnr) Stefan de Kroon, Paul Bukkens, Bart van der Weide en Dennis Huige.
vijftig, zestig nummers geschreven. In
het begin waren ze heel bozig, gefrus
treerd, door wat er was gebeurd. Later
werd dat minder. Uiteindelijk zijn al
leen de allerbeste nummers overgeble
ven. De rest ligt op de plank."
Eén doel hebben ze altijd voor ogen ge
houden: het maken van een 'tijdloze
popplaat', met uitsluitend nummers
'die in potentie een single kunnen zijn'.
„We hebben duidelijk gekozen voor te
rug naar de basis, naar de essentie: van
uit het singer-songwritergevoel num
mers schrijven die er ook akoestisch he
lemaal staan. Het is het less is mo
re-idee: een liedje laten klinken zoals
het is. Alles is nu gericht op de zang.
We hebben het idee laten varen om inte
ressant te doen met drumsbreaks, vette
baspartijen en gitaartierelantijnen. Ie
dereen speelt in dienst van het liedje.
Je hoort echt vier mensen spelen, met
af en toe wat toetsen eroverheen."
Het betekent tevens een terugkeer naar
de opzet van het debuutalbum, subtiel
gesymboliseerd door een fluitende Van
der Weide waarmee, net zoals in 'Hila
rious' op Till monkeys fly, de plaat be
gint. Verdwenen zijn de muzikale com
plexiteit en gelaagdheid van Here we
go, stereo!. Ook bij optredens wordt, af
gezien van met name 'Autumn tunes'
en 'Eric's Bar', veelal weinig van dat al
bum gespeeld. ,,Elke plaat is een mo
mentopname. Op beide albums zijn we
nog steeds trots, maar de gelaagdheid
van Here we go, stereo! is moeilijk over
te brengen op het podium. 'Side ef
fects', bijvoorbeeld, is een heel lastig
nummer om live te doen."
Demo
In december 2003 nam Racoon in twee
dagen een demo op met zeventien nieu
we nummers. De drum- en baspartijen
daarop zijn voor een belangrijk deel
overgenomen op Another day. „De li
ve-feel was zó ontzettend goed. Het
stond er ook allemaal in één of twee ta
kes op", zegt De Kroon.
Enkele maanden later kon het kwartet
een contract tekenen bij platenmaat
schappij Play It Again Sam (PIAS), al
is het wel een licentiedeal. Dat bete
kent dat de maatschappij de persing,
promotie en distributie van het album
verzorgt, maar dat de verdere kosten
voor rekening van de band komen, Die
foto PIAS
heeft er dan ook veel in geïnvesteerd.
„We hebben alles zelf geregeld, maar
daardoor is het ook echt óns product ge
worden."
Groeibriljanten
Another day wordt 11 april uitge
bracht. Volgende week ligt de eerste
single, 'Happy family', in de winkel.
Aan de videoclip ervan wordt volop ge
werkt. „Die wordt echt heel bijzon
der." Het nieuwe album bevat dertien
groeibriljanten: nummers die meteen
goed in het gehoor liggen, maar die hun
ware schoonheid en onweerstaanbaar
heid geleidelijk blootgeven. De een
voud, gekenmerkt door de repeterende
gitaamffs die veel nummers dragen, is
bedrieglijk. Van der Weide: „Probeer
het maar eens wat Dennis doet."
Voor de trouwe fans - en dat zijn er ve
le getuige de aanhoudende drukte op
het forum van de Racoon-website - be
vat de nieuwe cd geen grote verrassin
gen. De meeste nummers waren al gere
geld te horen tijdens concerten. Het cat
chy 'Kingsize', voorzien van een splij
tende mondharmonicasolo, is bijvoor
beeld al enkele jaren oud. Alleen afslui
