rij baan voor plan Gazastrook
Oppositie Taiwan dwarsboomt
streven naar onafhankelijkheid
us verschijnt na paasdienst
mr uitspreken zegen mislukt
Chirac wil vliegheffing tegen epidemieën
Japan wordt vrijwel
schokbestendig
eekeinde met weer
el geweld in Irak
5
Strijd om Terri Schiavo
gaat door na haar dood
Soedan pakt oorlogsmisdadigers op
Twee doden tijdens uitstrooien as
Skiërs in stoeltjeslift vergeten
Lesbisch stel begraaft man levend
Duitsers houden vredesmarsen
m'üsche politiek stemt voorstel referendum over terugtrekking weg
.eeiand
dinsdag 29 maart 2005
van onze redactie buitenland
TALLAHASSEE - De juridi
sche strijd om Terri Schiavo
lijkt ook na haar dood te zul
len doorgaan. Op de tiende
dag na het staken van de voe
ding van de 'comapatiënte'
bleek gisteren dat Michael
Schiavo zijn vrouw wil laten
cremeren. De familie van de
vrouw wil volgens Ameri
kaanse media echter dat ze
wordt begraven.
De familie deed gisteren op
nieuw een beroep op Jeb
Bush. „Bob en Mary Schind-
ler smeken de gouveneur van
Florida om in te grijpen en de
voogdij over Terri te nemen",
zei een woordvoerder van de
ouders. De wanhopige poging
heeft weinig kans van slagen,
omdat de broer van president
George Bush al te kennen
heeft gegeven dat zijn moge
lijkheden zijn uitgeput.
De gouverneur van Florida er
kende zondag dat hij niets
meer kan doen om het leven
van Schiavo te redden. „Ik
kan niet ingaan tegen een ge
rechtelijk bevel. Ik heb geen
bevoegdheden gekregen van
de Amerikaanse grondwet of
van de grondwet van de staat
Florida om in te grijpen na
dat een beslissing is geno
men."
De familie leek zich eerder op
de dag nog bij het naderende
einde van Terri Schiavo te
hebben neergelegd, na een
week waarin allerhande Ame
rikaanse instanties, tot de pre
sident toe, zich hebben be
moeid met het staken van de
voeding. De advocaat van
Schiavo's ouders zei zondag
geen mogelijkheden meer te
hebben. ANP
Geleijnse
1ANSTAD - Het werd,
verwachten was, een tra-
aasviering voor de paus.
ering en medelijden stre-
de voorrang bij tiendui-
op het Sint Pie-
i toen de kerkvorst bij
nis zondag probeerde en-
orden te spreken nadat
het raam van zijn ver
in het Vaticaan ver-
Hoorbaar was slechts
reutel, goed zichtbaar
wanhoopsgebaar dat Jo-
?aulus maakte.
wat moet die
Ik heb een enorme
bewondering voor hem", zegt
Dona Roccola, een huisvrouw
uit Salerno die al jaren geen
paasmis in Rome overslaat. Dat
gevoel delen velen: als de paus
voor het venster verschijnt weer
klinkt eerst ovationeel applaus.
Daarna wordt het stil. Minuten
lang. Pas als een hand de micro
foon voor de paus wegtrekt en
kardinaal Angelo Sodano de
pauselijke paasboodschap - met
wensen voor de vrede, vooral in
het Midden-Oosten - voorleest
volgt er weer applaus.
Playbacken
Terwijl Sodano spreekt is de
paus in beeld. Je ziet zijn lippen
bewegen, zodat de indruk ont
staat dat voor het eerst in de ge
schiedenis een playbackende
paus is te zien. Zijn 'optreden'
duurt niet langer dan twaalf mi
nuten. Maar die zijn na zijn ope
ratie begin februari - waarbij
om ademhalingsproblemen te
verhelpen een buisje in zijn keel
is aangebracht - kennelijk te
veel van het goede geweest.
„Hij heeft, zeker psychisch, te
veel van zichzelf gevergd", is de
teneur van de commentaren in
de Italiaanse media. Zijn medi
sche staf zou hem zelfs verbo
den hebben om op tweede paas
dag opnieuw voor zijn venster
te verschijnen. „Hem is absolute
rust voorgeschreven", meldt de
Italiaanse televisie. GPD
RIJS - De Franse president
rac wil dat er nog dit jaar
internationaal akkoord
om via extra vliegbelas-
jen epidemieën te lijf te
bepleitte tijdens een staats-
aan Japan vliegtuigben
en -tickets extra te belas-
Henk Glimmerveen
ten. De opbrengst ervan zou be
steed moeten worden aan de be
strijding van aids, tuberculose
en malaria. In Afrika zouden er
drie miljoen mensenlevens per
jaar mee gered kunnen worden,
aldus Chirac. Het pleidooi van
de Franse president is een va
riant op zijn eerder dit jaar tij
dens het Wereld Economisch
Forum in Davos geformuleerde
voorstel om internationale fi
nanciële transacties te belas
ten.
Het idee voor een 'vliegbelas-
ting' heeft al de steun van de
Duitse bondskanselier Schro
der, zo meldde Chirac in Tokio.
De Japanse premier Koizumi
zou er niet onwelwillend tegen
over staan, maar hij wil eerst
nader internationaal overleg.
Chirac liet daarop weten dat
hij zijn ideeën zal toelichten op
de G8-top die in juli in het
Schotse Gleneagles wordt ge
houden.
Leningen
De Vei-enigde Staten willen
van een dergelijke 'vliegbelas-
ting' voorlopig niets weten,
maar Chirac hoopt op de steun
van de Britse premier Blair.
Londen heeft onlangs het
'IFF-plan' gelanceerd waarmee
derdewereldlanden hun ontwik
keling via gunstige leningen
kunnen financieren. Het IFF en
de 'vliegbelasting' liggen in eik
aars verlengde, aldus Chirac.
Hij voegde eraan toe dat Parijs
de Britse plannen zal ondersteu
nen. GPD
KHARTOEM - Soedan heeft voor de eerste keer militai
ren en veiligheidsbeambten gearresteerd wegens oorlogs-
misdaden in de regio Darfoer. Volgens de minister van
Justitie, Yassin, worden zij beschuldigd van verkrach
ting, moord en het platbranden van dorpen.
De VN-Veiligheidsraad stemt naar verwachting morgen
over een Franse resolutie om het Internationale Strafhof
in Den Haag de oorlogsmisdaden in Darfoer te laten on
derzoeken. Soedan is tegen die resolutie.
Volgens de VN zijn de afgelopen anderhalf jaar zeker
180.000 mensen gedood in de westelijke regio. ANP/RTR
MADRID - Twee broers zijn om het leven gekomen toen
ze aan de kust van de Canarische Eilanden de as uitstrooi
den van een overleden familielid.
De familie was zondag op Las Palmas samengekomen om
de overblijfselen van een overleden tiener uit te strooien.
De resten van de tiener, die door een ziekte was overle
den, werden verstrooid vanaf een klif aan de Atlantische
Oceaan. Een golf van zes meter hoog greep de broers (23
en 36 jaar) en een vrouw. De laatste kon in veiligheid wor
den gebracht. ANP/AFP
LES ARCS - Twee skiërs hebben dit weekeinde de nacht
noodgedwongen doorgebracht in een stoeltjeslift, vijftien
meter boven de grond. De bedieners van de lift bij Les Ar
cs waren het duo vergeten. De mannen (26 en 36 jaar) heb
ben vijftien uur in het stoeltje gezeten, terwijl de tempera
tuur tot onder het vriespunt daalde.
De twee bleken bij hun bevrijding zondagochtend alleen
wat onderkoeld. „We hadden niets te eten, niets te drin
ken, het regende en het sneeuwde. Ik dacht dat ik zou ster
ven", zei een van hen. Het duo zei geen klacht tegen het
liftpersoneel in te dienen. „Die passen voortaan wel beter
op en daar gaat het om." ANP/DPA
PEKING - Een Chinese vrouw heeft, met hulp van haar
minnares, haar echgenoot gedrogeerd en levend begraven
in zijn eigen huis. Het lesbische stel wilde zo voorkomen
dat hij hun relatie nog langer in de weg stond.
De relatie tussen beide echtelieden was volgens buren ern
stig bekoeld sinds de man, een metselaar, achter haar bui
tenechtelijke verhouding was gekomen. Toen hij ziek
werd, mengden de 'femmes fatales' slaappillen door zijn
medicijnen. Daarna begroeven zij hem onder een laag ce
ment. De buren waarschuwden de autonteiten toen zij op
merkten dat de ramen en deuren van het huis waren dicht
gespijkerd. De vrouwen zijn gearresteerd. ANP/AFP
BERLIJN - Vijftigduizend mensen hebben in het paas
weekeinde deelgenomen aan vredesmarsen in 65 Duitse
steden, meldden de organisatoren gisteren. De vredesmar
sen waren gericht tegen de oorlog in Irak en de nieuwe Eu
ropese grondwet. Daar neemt het Duitse parlement op 12
mei een beslissing over. De grootste demonstraties von
den plaats in Berlijn, Hamburg en Frankfurt. ANP/AFP
van onze redactie buitenland
TOKIO - De Japanse regering
wil het aantal slachtoffers en de
schade bij aardbevingen halve
ren. Seismologen hebben ge
waarschuwd dat er drie flinke
aardbevingen aan lijken te ko
men. De regering wil daarom
vaart zeggen achter de voor
zorgsmaatregelen die al gerui
me tijd worden genomen.
Onderdeel van het plan is het
percentage aarbevingsbestendi-
ge nieuwe of opgeknapte pan
den op te voeren van 75 procent
(2004) naar 90 procent. Dat
moet binnen tien jaar gebeuren.
Het actieplan wordt morgen for
meel aangenomen door de Cen
trale Raad Rampenpreventie,
die onder voorzitterschap staat
van premier Koizumi.
Op de dreiging van aardbevin
gen wordt zo serieus geantici
peerd dat de gevreesde drie al
een vermoedelijke kracht, loca
tie en slachtofferaantal hebben
gekregen. Het gaat om mogelij
ke aardbevingen in de Stille
Oceaan ten oosten van Midden-
en Zuidwest-Japan.
Zo zou er een van het 'type To-
kai' volgens schattingen 9200 do
den veroorzaken zonder extra
maatregelen. Die moeten het
aantal om te komen slachtoffers
beperken tot hooguit 4500. Een
andere mogelijkheid, die ook is
gebaseerd op de trieste ervarin
gen in Japan met aardbevingen,
is twee bevingen vrijwel tegelij
kertijd. Extra maatregelen en in
vesteringen moeten bewerkstelli
gen dat het gevreesde aantal do
den, 17.800, bij zo'n ramp be
perkt blijft tot 9100, zo stellen
de plannen.
De weerstand van gebouwen is
echter in het laatste scenario la
ger dan in het eerste scenario.
De plannen beogen dat van alle
overheidsgebouwen 85 procent
bestand zal zijn tegen het eerste
scenario en 72 procent tegen een
natuurramp zoals in het tweede
scenario.
Lokale bestuurslichamen moe
ten zich voorts extra inspannen
om nog meer voorzorgsmaatre
gelen te realiseren. Ze moeten
onder meer kaarten verspeiden
onder de bevolking die aange
ven waar veilige structuren zijn
neergezet om een toevlucht te
vinden bij een aardbeving en
waar de gebieden zijn die na de
beving door vloedgolven wor
den bedreigd. ANP
redactie buitenland
ID - Bij gewelddadighe-
Irak zijn gisteren zeker
en mensen omgekomen,
vie vijf politiemannen en
Een zelfmoorde
ten zuiden van Bag-
auto op bij een menigte
ie pelgrims. Dat kostte
lensen het leven.
waren er tal van inciden-
land. Zo werden het
an de politie in Balaat al
en zijn chauffeur in
;o doodgeschoten,
sbom kostte nabij de hei
tel Najaf het leven aan
Enkele bur-
gewond. Iemand
fiets vol met 'bommen
politieauto te plaatsen
e weg, waarna een explo
re, zei de politie. Vlak
Bagdad kwamen twee
mensen om door een bomaan
slag. In Karbala zijn twee sjiie
ten gedood. Ook in Samarra en
Balad kwamen mensen om.
Het Iraakse leger en politie heb
ben gisteren in Salman Pak ten
zuiden van Bagdad ruim negen
tig vermoedelijke opstandelin
gen gearresteerd. De veiligheid
stroepen vielen met Amerikaan
se steun een kamp aan. In het
kamp zijn veel wapens, munitie
en explosieven gevonden. Sal
man Pak staat bekend als een
verzetshaard. Op 20 maart dood
den de Amerikanen er bij een
confrontatie 24 opstandelingen.
De Iraakse minister van Binnen
landse Zaken Falah al Nakib
heeft gisteren gezegd dat Iraak
se veiligheidstroepen de terro
rist Zarqawi hebben omsingeld.
Zarqawi is leider van Al Qaeda
in Irak. een groep die talrijke
aanslagen en ontvoeringen heeft
opgeëist. ANP/RTR/AFP
door Erwin Tuil
HONGKONG - De Taiwanese
onafhankelijkheidsdroom heeft
in het weekeinde een forse tegen
slag gekregen. De nationalisti
sche Kuomintang (KMT) stuurt
haar vice-voorzitter Chiang
Pin-kung naar China om een
vreedzame hereniging te bespre
ken. Chiang zal een uitgebreid
programma afwerken. De KMT
is tegen onafhankelijkheid.
De reisplannen van de Kuomin
tang komen na massale demon
straties zaterdag in Taiwan te
gen de zogeheten anti-afschei-
dingswet. Die werd eerder deze
maand unaniem aangenomen
door het Chinese Nationale
Volkscongres en biedt de Chine
se regering de mogelijkheid om
zonder al te veel aanleiding Tai
wan militair 'terug te brengen
in de Chinese moederschoot'.
Over het aantal demonstranten
tegen de Chinese wet lopen de
tellingen sterk uiteen. De
pro-onafhankelijken spreken
van een miljoen. De politie van
de hoofdstad Taipeh telde
275.000 mensen. Opmerkelijk
was dat president Chen
Shui-bien vijfhonderd meter
meeliep, vergezeld door familie
leden. Alle berichtgeving via
buitenlandse zenders werd in
communistisch China gecensu
reerd.
Analisten menen dat Peking ver
rast is door de omvang van de
demonstraties en door de woede
die de anti-afscheidingswet ver
oorzaakt heeft. Het wordt ge
zien als een duidelijk signaal
dat hereninging op initiatief
van Peking op grote weerstand
zal stuiten. Tegelijkertijd kan
de missie van Chiang de span
ning verminderen. Die is de afge
lopen weken fors opgelopen na
dat zowel Japan als de Verenig
de Staten Taiwan bescherming
toezegden.
Inlijven
De pro-onafhankelijkheidspar
tijen in Taiwan hopen met de de
monstratie van zaterdag de rest
van de wereld er weer eens op
gewezen te hebben dat een Chi
na onder een communistische re
gering van plan is een meerpar-
tijen democratie tegen haar wil
in te lijven. De KMT is altijd
voor hereniging geweest, maar
dan niet onder een communisti
sche regering.
Het is voor het eerst sinds het
einde van de burgeroorlog in
1949 dat de KMT voet op com
munistisch Chinese bodem zet.
De KMT vormde, tot ze door de
communisten van Mao Zedong
verdreven werd, de regering van
China. Sindsdien beschouwt Pe
king Taiwan als een opstandige
provincie. Een meerderheid van
de Taiwanezen voelt echter wei
nig voor hereniging en zegt zich
niet volledig Chinees te voelen.
Overigens is het zeer wel denk
baar dat hereniging die de KMT
gaat bespreken overeenkomt
met die van China met Hong
kong in 1997 en met Macau in
1999. Die voormalige koloniën
van Groot-Brittannië en Portu
gal genieten veel, zij het afkal
vend, autonomie. Peking heeft
in feite het laatste woord zich te
bemoeien met alle belangrijke
benoemingen en beslissingen
waar de belangen van de Volks
republiek in het spel zijn. GPD
ftdBloemendaal
1VIV - De Israëlische poli-
teelt in het weekeinde de
ijgemaakt voor de militai-
rugtrekking uit de Ga-
ok en de ontruiming van
ederzettingen in dat ge-
Met ruime meerderheid
de Knesset, het parlement,
een voorstel van de
om via een referendum
terugtrekking te beslis-
dagavond al wist premier
de oppositiepartij
ertoe over te halen zijn
ling voor het jaar 2005 te
Dat betekent dat de
arding daarvan nu zo
als vaststaat. Als dat niet
londerdag zou zijn gelukt,
ad de regering haar biezen
pakken.
tegenstanders van
'losmakingsplan' - met
rugtrekking uit Gaza en
ein deel van de Westoever
hebben er tot het laat-
alles aan gedaan om
te beïnvloeden.
>pperrabbijn Ovadia Josef,
heerser in de religieuze
Shas, stond daarbij in het
van de belangstel-
hele zondag was het bij
een komen en gaan van
rabbijnen uit
rettingen en politici van
e partij en. Josef is een ver-
I tegenstander van de los-
maar hij voelt weinig
mogelijk maken van
ferendum. Net als andere
uze leiders is hij bang dat
(Advertentie)
inqwaqens
het opnemen van zoiets in de
wet de weg vrij zal maken voor
referenda over andere vraag
stukken die de Israëlische sa
menleving spijten. Seculiere Is
raëliërs zouden een uitspraak
van het volk kunnen afdwingen
over bijvoorbeeld de instelling
van een burgerlijk huwelijk of
de opening van winkels op de
sabbat.
Doorslag
Rabbijn Josef vertelde de actie
voerders dat hij bereid was de
elf Shas-afgevaardigden het
voorstel te laten steunen, als
hun stemmen de doorslag zou
den geven. Maar de rechtse poli
tici slaagden er niet in hem de
handtekeningen te bezorgen
van vijftig van de 120 Knessetle-
den, zoals hij had gevraagd. Het
referendum-voorstel werd uit
eindelijk met 72 tegen 39 stem
men verworpen. Onder de voor
stemmers waren zes ministers
van Sharons eigen Likoed, on
der wie Netanyahu (Financiën)
en Shalom (Buitenlandse Za
ken).
Zelfs als het voorstel was aan
vaard, was er geen referendum
gehouden. De Arbeiderspartij
zou onmiddellijk de regering
hebben verlaten en premier
Sharon had tevoren duidelijk ge
maakt dat hij in dat geval nieu
we verkiezingen zou uitschrij
ven. GPD
Joodse kolonisten protesteren in Jeruzalem tegen het plan van premier Sharon voor militaire terugtrekking uit de Gazastrook en de ontruiming van alle nederzettingen in dat
gebied. foto Goran Tomasevic/RTR
Paus Johannes Paulus H probeert de gelovigen te zegenen.
foto Giampiero Sposito/RTR