IC
11.75
puzzel
n n
W5
a
o
0°0°0°
n
4
4
1
l
waa
a
4 14
A
A#
S
s
KAIAAILIT NUNAAT
GR0NIAND
zaterdag 26 maart 2005
De door PWG 's-Gravenpol-
der met 11-9 gewonnen na-
competitiewedstrijd tegen Wol
ter Dros/ADG zal vooral de
boeken ingaan als een spannen
de wedstrijd. Hoogstaand was
het allemaal niet; daarvoor wer
den er aan beide kanten te veel
fouten gemaakt of kansen om
zeep geholpen. Toch schreef de
Zeeuwse hoofdklasser geschie
denis, want voor het eerst slaag
de men er in een ereklasseploeg
te verslaan.
In deze rubriek wil ik twee van
de drie winstpartijen van PWG
's-Gravenpolder voor het voet
licht brengen. Ik begin met de
partij van Andres van den Ber
ge, die in de reguliere competi
tie al goed was voor plus drie,
maar zijn totaalscore in Amers
foort nog verder opschroefde.
Andres van den Berge - Mark
Klein Kranenbarg:
I.33-28 17-21 2.39-33 11-17
3.44-39 6-11 4.50-44 19-23
5.28x19 14x23 6.32-27 21x32
7.37x19 13x24 8.31-27 9-13
9.41-37 10-14 10.46-41 5-10
II.37-32 14-19 12.41-37 10-14
13.34-30 18-23 14.33-28 12-18
15.39-33 7-12 16.44-39 1-6
17.30-25 4-9 18.37-31 17-22
19.28x17 11x22
zie diagram. 1
20.47-41? 12-17? Je kan het de
spelers nauwelijks kwalijk ne
men dat ze hier in de fout gaan,
want de damcombinatie die
hier mogelijk is kom je niet da
gelijks tegen. Winst was 24-30!
35x24 (na 25x34 is 22-28 en
BTW
D D i 1
Diagram 1
23-29 meteen beslissend) 19x30
25x34 22-28 33x22 16-21 27x16
18x27 32x21 of 31x22 23-29
34x23 12-18 23x12 8x46 met
een winnende dam.
21.31-26 22x31 22.36x27 17-22
23.41-36 22x31 24.26x37 8-12
25.33-28 16-21 26.37-31 21-26
27.39-33 26x37 28.42x31 12-17
29.31-27 2-8 30.43-39 6-11
31.49-43 11-16 32.36-31!
Wit heeft zijn stand zo inge
richt dat zwart alleen via een
uitval naar veld 29 zijn stand
kan ontwikkelen. 24-29
33.33x24 20x29 34.40-34 Eerst
achterlopen met 39-33 heeft als
bezwaar dat zwart kan offeren
met 17-21! 33x24 19x30 28x10
15x4 35x24 21-26, waarop wit
het beste naar een licht voordeli
ger eindspel kan afwikkelen
met het dubbeloffer 32-28
26x37 27-21 16x27 24-19 13x24
28-22!.
29x40 35.45x34 15-20 36.39-33
20-24 37.43-39 Niet 34-30,
want dan ziet de Ghestem-door-
stoot 23-29! er erg sterk uit.
16-21?! Zwart kiest voor het of
fer van Dussaut. 38.27x16
18-22 39.31-27?
Het koelbloedige 34-30 was
hier de beste zet. Na 24-29
33x24 22x44 32-28! 23x43
48x50 staat zwart duidelijk min
der. 22x31 40.48-42 14-20
41.25x14 9x20 42.34-30 20-25
43.39-34 13-18? Niet de beste
zet. Na 31-36 42-37 8-12 34-29
23x34 30x39 13-18 37-31 etc.
kan zwart nooit meer verliezen.
Ook na de tekstzet houdt zwart
uitzicht op een punt, maar dan
moet hij het wel secuur spelen.
44.42-37! 31x42 45.38x47 Van
belang is dat zwart na 18-22 zo
wel rekening moet houden met
16-11 als met de wending
32-27. 8-12 46.47-42 3-8?? Met
nog enkele zetten te gaan voor
de eerste tijdcontrole begaat
zwart de beslissende fout. Met
3-9! 42-37 9-14 34-29 23x34
30x39 14-20! forceert zwart een
gelijkspel: tegen de dreiging
19-23 moet wit 39-34 spelen
waarna de ruil 25-30 34x23
18x27 een snelle puntendeling
garandeert.
47.42-37 18-22 48.37-31 12-18
49.16-11! 17x6 50.28x17
Wit staat dankzij de sterke voor
post op veld 17 gewonnen.
Zwart ploetert met de moed der
wanhoop nog even verder, maar
hij heeft geen schijn van kans
meer tegen de witte overmacht.
8-13 51.31-27 23-29 52.34x12
25x34 53.12-7 24-29 54.33x24
19x30 55.35x24 34-40 56.7-2
13-18 57.2-7 40-45 58.7x34
45-50 59.27-22 50-33 60.34-29
33-47 61.32-27 47-41 62.24-20
o G
O
O
I D O
G
O O
1 O
a G
0
c
Diagram 2
41-19 63.20-15 19-30 64.22-18
30-19 65.18-12 19-35 66.27-21
en zwart gaf het eindelijk op.
Ook Arjo Kousemaker koos in
zijn gewonnen partij tegen Har
ry de Waard voor een systeem
waarin hij zich thuis voelt: de
centrum-omsingeling.
Harry de Waard - Arjo Kouse
maker:
I.33-29 17-22 2.39-33 11-17
3.44-39 6-11 4.50-44 19-23
5.32-28 23x32 6.37x28 16-21
7.31-26 21-27! 8.36-31 27x36
9.26-21 17x26 10.28x6 18-22
II.41-37 12-17 12.37-32 20-25
13.42-37 7-11 14.48-42 15-20
15.46-41 10-15 16.29-24 20x29
17.33x24 14-20 18.32-28?!
Een gevaarlijke zet. Veel veili
ger is opvangen met 39-33
20x29 33x24. 22x33 19.39x28
20x29 20.34x23 5-10 21.44-39
10-14 22.40-34 15-20 Zwart ver
hindert 49-44 door de damzet
25-30, 14-20 en 13-19. 23.38-33
13-19! 24.43-38 8-13 25.34-29
17-21 26.6x17 21x12 27.37-32
4-10 28.32-27 2-7 29.41-37
10-15 30.37-32 12-17 31.42-37
20-24 32.29x20 15x24 33.37-31
26x37 34.32x41
zie diagram 2
Objectief gezien kan zwart zijn
omsingeling nu het beste voort
zetten met 7-11, maar met de
zet waar hi] na rijp beraad voor
kiest vlecht hij een geniepige
doorbraak in de stand. 7-12?!
35.41-37?? Veel beter is 27-22
1-6 22x11 6x17 28-22 met onge
veer gelijkwaardige stellingen.
14-20! 36.23x14 17-22 37.28x30
25x41! 38.14x25 41-46
39.35-30?
Een tweede onnauwkeurigheid
van de witspeler. Analyses wij
zen uit dat hij met 25-20 veel
meer kans heeft op een punt.
46-10 40.49-43? Maar nu is het
eind in zicht voor wit. Met
25-20 10-15 30-24 9-13 20-14
15x21 14-10 etc. blijft remise
binnen handbereik. 9-14!
41.43-38 10-4! 42.33-28 27-21
4-13 is ook kansloos. 4x31
43.45-40 31-9 44.30-24 9-4
45.28-23 3-8 46.38-33 8-13
47.47-41
Zo bereikt wit nog een eindspel,
maar zwart heeft ondanks zwa
re tijdnood alles goed doorgere
kend. 36x47 48.23-19 47x20
49.19x8 20-24! 50.8-2 24-35!
Omdat 40-34 verhinderd is kan
zwart naar een gewonnen
4-om-2 eindspel afwikkelen.
51.2-16 35x49 52.16-11 49-32
53.11-16 32-28 54.16-21 4-15
55.21-8 1-7 56.8-35 7-12
57.35-2 12-18 en wit gaf het op:
het eindspel is kansloos.
Daaf Kasse
Blunders zijn er in het
schaakspel in alle soorten
en maten. Ze zijn in hoofdzaak
te onderscheiden in positionele
blunders en tactische blunders.
Een positionele blunder is eigen-
blijk geen echte blunder, maar
een gevolg van een gebrek aan
inzicht.
De tactische blunders spreken
daarom het meest tot de verbeel
ding. De meest voorkomende
blunder is het zomaar in laten
staan van materiaal. Van heel
andere aard is de blunder waar
bij een combinatie of een onver
wachte tegenzet wordt over
zien. Een klein overzicht van
blunders en ander ongerief uit
twee recente toernooien. Ze zijn
misschien een troost voor al die
gewone schakers, die regelma
tig blunders maken.
Papargyriou-Khetsuriani. Athe
ne 2005.
I.e4 d6 2.d4 g6 3.Pc3 Lg7 4.f4 a6
5.Pf3 b5 6.Ld3 Pd7 7.0-0 c5
8.Le3 cxd4 9.Lxd4?? Lxd4+
10.Pxd4 Db6 ll.Le2 e5 12.fxe5
dxe5 13.Pd5 Da7 14.Khl exd4
15.Lg4 h5 Wit gaf het op.
Gkogkas - Gashimov. Athene
2005. I.d4 Pf6 2.c4 e6 3.Pc3 Lb4
4.e3 0-0 5.Pge2 d5 6.a3 Le7
7.Pg3 c5 8.dxc5 dxc4 9.Dc2 b5
10.cxb6 Lb7 11.f3 Dxb6
12.Lxc4 Tc8 13.b3 Pd5 14.Pa4
Pxe3 15.Df2 Da5+ 16.Ld2 De5
17.Lc3 Df4 18.Ld2 Df6 19.Lc3
Dh6 20.Ld2 Lg5 21.Tcl Td8
22.Tc3 Pxg2+ 0-1. Minder erg
dan de vorige, maar toch....
Lputian- Obodchuk. Athene
2005. I.d4 d5 2.c4 c6 3.Pf3 Pf6
4.e3 e6 5.Ld3 dxc4 6.Lxc4 Pbd7
7.0-0 Ld6 8.Lb3 0-0 9.Pbd2 c5
lO.Tel cxd4 ll.exd4 Pb6 12.Pe5
Ld7 13.Pdf3 Pbd5 14.Lg5 Le7
15.Dd3 Tc8 16.Pxd7 Dxd7
17.Pe5 Dd6 18.Tadl Tc7 19.Dh3
Pe8 20.Lxd5 Lxg5 21.Lb3 Pf6?
Een blunder in slechte stelling.
22.Dg3! Zwart gaf het op we
gens 22.Dxg3 24.Pxh6+ gxh6
25.Lxe6+ Kh8 26.1ucg3 enz.
Gkogkas- Simeonidis. Athene
2005.
I.e4 d5 2.exd5 Dxd5 3.c4 Da5
4.Pf3 e5 5.Pc3 Pc6 6.d4 Lg4 7.d5
0-0-0 8.Le2 Lxf3 9.Lxf3 Pd4
10.0-0 1'5 ll.Le3 Pxf3+ 12.Dxf3
g6 13.a3 Lg7 14.b4 Da6 15.Pb5
Pe7 16dPxa7+ Kb8 17.Ta2 Dxc4
18.Td2 e4 19.Ddl Txd5 20.Da4
c6 21.Lg5 Txd2 Een blunder in
betere stelling. Met 21...Le5!
had zwart zich mooi kunnen red
den.
22.Lf4+ Zwart gaf het op.
De la Villa Garcia- Szymanska.
Linares 2005
l.e4 e6 2.d4 d5 3.Pc3 Lb4 4.e5
c5 5.Ld2 Pe7 6.dxc5 Pbc6 7.Dg4
0-0 8.0-0-0 Lxc5 9.Pf3 Pg6
10.Dh5 f6 ll.exfö gxf6 12.Lh6
Tf7 13.Ld3 Pce7 14.Ph4 Pxh4
15.Dxh4 Da5? Is dit een positio
nele fout of een tactische fout?
16.Dg4+ Kb8 17.Dh5 Kg8
18.Lxh7+! Kxh7 19.Dxf7+
Zwart gaf het op. Kun je dit nog
een schaakpartij noemen?
De la Paz- Gadeo Colomina. Li
nares 2005.
I.e4 c6 2.d l d5 3.Pd2 dxe4
4.Pxe4 Lf5 5.Pg3 Lg6 6.h4 h6
7.f4 e6 8.Pf3 Pf6 9.Ld3 Lxd3
10.Dxd3 Ld6 ll.Ld2 0-0
12.0-0-0 c5 13.Pe4 Pxe4
14.Dxe4 Dc8 15.dxc5 Lxc5
16.Lc3 Dc6 Zwart speelt da-
meruil. Wit profiteert daarvan
op zeer slimme wijze. Let op!
17.Dd3! Niet meteen naar e2,
want dan zou zwart misschien
op een idee kunnen komen.
17...Da6 18.De4! Dc6 19.De2!
Da6?? Laat de loper op c6 onge
dekt staan.
20.De5ü f6 En zwart gaf het
meteen maar op, zijn beste zet
in deze 'partij'.
Vila Gazquez- Maz. Linares
2005.
I.e4 c5 2.Pf3 Pc6 3.Lb5 Pd4
4.Pxd4 cxd4 5.0-0 a6 6,Lc4 b5
7.Lb3 e6 8.d3 Pf6 9.f4 d5 10.e5
Pd7 ll.Pd2 g5 12.Dh5 De7
13.Pf3 gxf4 14.Lxf4 Lg7
15.Pxd4 Lb7 16.Lg5 Df8 Zwart
gaf het op, zonder Pxe6 af te
wachten. Hier is geen sprake
van één blunder, maar van een
reeks zwakke zetten. Is dat niet
erger, dan één flinke misser?
Braslavskij - Basas Gamazo. Li
nares 2005.
I.e4 c5 2.Pf3 d6 3.d4 cxd4
4.Pxd4 Pf6 5.Pc3 a6 6.Lc4 e6
7.Lb3 Le7 8.g4 Pc6 9.g5 Pxd4
10.Dxd4 Ph5 ll.Tgl Da5 12.Le3
0-0 13.0-0-0 Ld7 14.e5 d5
15.Dg4 g6 16.Pxd5 1-0. En hier
snapte zwart niets van de ope
ning.
Maze - Parfjonov. Linares 2005.
I.e4 c5 2.Pf3 e6 3.c4 Pc6 4.Pc3
a6 5.d4 cxd4 6.Pxd4 Dc7 7.a3
Pf6 8.Le2 d6 9.Le3 Le7 lO.Tel
0-0 11.0-0 Pc5 12.f4 Ped7 13.Lf3
g6 14.g4 Pe8 15.g5 Dd8 16.h4 e5
17.Pde2 f6 18.Pd5 fxg5 19.fxg5
Pg7 20.Pec3 Kh8 21.b4 Tb8
22.Lg4. Zwart geeft het op. Het
materiaal is gelijk, maar hij
heeft geen fatsoenlijke zetten
meer.
Basas Gamazo - Martos Exposi-
to. Linares 2005.
k
k
2
k
k
k
A
A
k
A
Diagram 2
I.e4 e6 2.d4 b6 3.Pc3 Lb7 4.Ld3
g6 5.f4 Lg7 6.Pf3 Pe7 7.0-0 d6
8.f5! Pbc6 9.fxe6 fxe6 10.d5 Pd4
II.Le3 Pxf3+ 12.Dxf3 Kd7
13.Dh3 Dg8 14.Tf2 Te8 lS.Tafl
a6 16.Tf7 Kd8 17.Lg5 Ld4+
18.Khl Lc8 19.Dh4 exd5
20.Lxe7+ Kd7 21.exd5 h6
22.Dg4 mat. Een aardig partij
tje. Zwart werd verschrikkelijk
opgebracht.
Kaza - Diaz. Linares. 2005.1.e4
c6 2.d4 d5 3.exd5 cxd5 4.Ld3
Pf6 5.c3 e6 6.Lf4 Ld6 7.Lg3 Pc6
8.Pf3 0-0 9.0-0 Lxg3 10.hxg3 a6
11.a4 Dc7 12.Tel Te8 13.Pe5
Pxe5 14.dxe5 Pd7 15.Dh5 f5
1-0. Ja, beste lezers. Dit is een
partij uit een meestertoernooi.
Barria - Szymanska. Linares
2005.
I.d4 e6 2.c4 Pf6 3.Pf3 Lb4+
4.Pbd2 b6 5.a3 Lxd2+ 6.Lxd2
Pe4 7.Le3 Lb7 8.g3 d6 9.Lg2
Pd7 10.0-0 f5 ll.Pgö De7
12.Pxe4 fxe4 13.Dc2 Pf6 14.Lg5
d5 15.cxd5 exd5 16.Tacl 0-0-0
17.Lf4 Pe8 18.f3 Pd6?? 19.Lg5
Dd7 20.Lh3ü 1-0
Zie diagram 1.
Diagram 1
Opgave van de week. De volgen
de stelling ontstond in een par
tij Tiggelman - Jansen uit het
Rapid kampioenschap van Mid
delburg. Wit: Khl, De4, Tdl,
Lg2, pionnen op b4, c5, d4 en h2
(8 stukken), Zwart: Kg8, Dc6,
Ta2, Td5, pionnen op b5, e6, g7
en h6 (8 stukken).
Zie diagram 2.
Zwart was aan zet en speelde
1Txd4Of dat de beste zet
was, is nog de vraag, 1... Tf2
was ook niet slecht, maar het
was in elk geval de leukste. De
vraag is nu:
Wat is het meest logische ver
volg op zwarts zet?
Oplossing van de vorige week.
A. Geister, 1978. Wit: Kgl, Dg8,
Tf2, Ldl, pionnen op,d2, d3, e4
en g7 (8 stukken). Zwart: Kg3,
Lh3, pionnen op g2, g4, g5 en h5
(6 stukken). Mat in 3 zetten. De
verborgen oplossing: l.Tf8ü h4
(l....Kh4 2.Df7 g3 (2...Kg3 3.Df
2 mat) 3.Dxh5 mat.) 2.Ta8ü Kf4
3.Db8 mat.
Cor Jansen
Het Italiaanse Blue Team,
met spelers als Belladon
na, Garozzo en Forquet, reeg
tussen 1955 en 1975 wereldti
tels aaneen. Alle paren hanteer
den een biedsysteem waarin de
klaveren opening werd gereser
veerd voor sterke handen van
16+punten.
Er waren verschillende versies,
zoals de Napolitaanse klaveren,
de Romeinse klaveren en de
blauwe klaveren. Eind jaren '60
ontwierp de Chinees Wei het
precisiesysteem, de meest na
tuurlijke en toegankelijke va
riant van alle sterke klaveren
systemen.
Hij vond Belladonna en Garoz
zo bereid om het systeem te pro
moten, waarna het razend popu
lair werd.
In de jaren '80 en '90 werd het
bieden agressiever en bleek de
sterke klaveren slecht bestand
tegen hoog tussenbieden. Op
een enkele uitzondering na (Me-
ckstroth-Rodwell bijvoorbeeld)
stapte de wereldtop weer mas
saal over op natuurlijk bieden.
In Nederland hielden Elly
Schippers en Marijke van der
Pas het vol tot 1994, maar na
het opbreken van dat partner
ship was het op nationaal ni
veau gedaan met de sterke kla
veren. Tot 2005.
Kernploegpaar De Wijs-Muller
is sinds kort overgestapt van
puur natuurlijk bieden naar een
1
noord
&AH
<?7
<>HB109876
<£>HB8
west
oost
&V97
&10432
<7V1032
<?B9654
<>AV52
<>43
£>63
£>75
zuid
èB865
<?AH8
£AV10942
Oost gever, Oost/West kwetsbaar
Diagram 1
zeer conventioneel systeem met
een sterke klaveren als basis.
Het systeem is Tarzan gedoopt,
op basis van de gecombineerde
achternamen van beide spelers.
Samen vormen ze grofweg de
naam van de hoofdrolspeler in
de Tarzan-films uit de jaren
'30: Johnny Weismuller.
In natuurlijke biedsystemen be
ginnen beide spelers met het om
schrijven van hun hand. Tarzan
bevat veel vraagbiedingen (re
lays).
In ongestoorde biedverlopen
kan de antwoorder de hand van
openaar opvragen. Dit leidt af
en toe tot spectaculaire succes
sen.
Zo relayden Muller-De Wijs op
het Witte Huis toernooi naar
een dichte zeven ruiten, waar
de meeste natuurlijk biedende
paren in 3SA bleven hangen. m
een oefeninterland tegen Bulga
rije het afgelopen weekeinde
werd met Tarzan weer een
prachtig groot slem uitgeboden:
diagram 1
Zuid opende met twee klaveren,
wat een lange klaverkleur met
11-15 punten toonde. Onder
voortdurend zwijgen van OW
begon noord met het opvragen
van partners hand. Twee ruiten
was het eerste vraagbod. Zuid
gaf met twee schoppen een vier-
kaart schoppen aan.
Met 2SA vroeg noord verder.
Drie schoppen toonde vervol
gens exact een 4-3-0-6. Noord
vroeg door met vier klaveren en
zuid vertelde met 4SA dat hij
vijf controles (aas 2, heer 1)
had. Noord wist nu dat zijn
partner klaveren aas en harten
aas-heer bezat.
Nog een relay verder was ook
bekend dat zuid klaveren
vrouw had, waarna noord aan
legde in zeven klaveren, weten
de dat in dit contract de ruitens
of de schoppens konden worden
vrijgetroefd.
Team Oranje maakte grote in
druk in de dubbelinterland te
gen Ierland en Bulgarije. De
Bulgaren werden in 88 spellen
volkomen gesloopt: 289-95 De
Ieren stribbelden wat langer te
gen, maar kregen uiteindelijk
ook 100 IMPs aan de broek. De
2
noord
£>974
<?V8
<>962
£HV752
west
oost
&A2
&B10653
<710932
<?A6
OH874
<>AV3
£>1063
£B94
zuid
£HV8
<7 H B754
O B105
£>A8
West gever, Noord/Zuid kwetsbaar
Diagram 2
Nederlanders boden agressiever
en speelden beter:
diagram 2
Aan beide tafels opende oost in
de derde hand met een schop
pen. De Ierse zuidspeler vond
zijn hartenkleur niet goed ge
noeg voor een volgbod op twee
niveau en paste. Simon de Wijs
als west wist dat zijn partner
hooguit 15 punten had (anders
was een klaveren geopend) en
deed hetzelfde. Noord was te
zwak om het bieden aan de
gang te houden, zodat ooo'. vre
dig een schoppen mucht pelen
en maken.
Ook Ton Bakkeren vond de
zuidhand niet geschikt om twee
harten te volgen. Hij zag echter
een andere optie en deed een
flinterdun ISA volgbod. Part
ner Huub Bertens was al even
agressief en verhoogde op basis
van zijn goede vijfkaart klave
ren rechtstreeks naar 3SA.
Zo zaten de Nederlanders met
slechts 21 punten samen in de
manche.
West begon tegen 3SA met
schoppen aas en schoppen na.
Zuid won en speelde harten,
voor vrouw en aas. Nu brak het
moment van de waarheid aan
de voor de verdediging. Om
3SA down te krijgen moeten
OW hun vier ruitenslagen op
rapen. Oost kon echter uittellen
dat zuid ruiten heer moest heb
ben om aan 15 punten te ko
men. Hij speelde schoppen
door, in de hoop dat west in het
bezit was van harten boer (in
dat geval heeft de leider pas
acht slagen). Hierna maakte
Bakkeren dankzij het 3-3 zitsel
in klaveren negen slagen. Aan
getekend moet worden dat west
een kansje heeft laten liggen om
zijn partner op het winnende
spoor te zetten.
Door in de eerste hartenronde
de tien bij te spelen, had west
het bezit van harten boer kun
nen ontkennen.
In dat geval kan oost negen sla
gen tellen voor de leider (vijf
klaveren, twee schoppens en
twee hartens) en is heer-vierde
van ruiten bij west de enige
downkans.
Berry Westra
Oplossing kruiswoordraadsel
De sleutelwoorden van het kruiswoordraadsel van vorige week zijn:
WATERVAL en KANAALWATER.
De Iris-cheque van €25,= gaat naar: A. Stroo, Ritthem.
Iris-cheques van €12,50 gaan naar: S. Baumann-Jonker, Burgh-Haamstede, C.
Brum, Terneuzen en H. Stokman, Goes.
De prijzen zullen binnenkort worden toegezonden.
Oplossing JP 1-107
Horizontaal: 1. Schepen; 6. astrant; 12. aval; 13. tref; 14. as; 16. Alva; 18. gaan;
19. va; 20. alt; 22. melaats; 24. bel; 25. raat; 27. bats; 28. pat; 30. aks; 32. jas;
33. ah; 35. keer; 37. mees; 39. bh; 40. Maas; 42. geval; 44. Esla; 46. pan; 48.
nek; 50. nat; 51. steng; 53. hevea; 54. Ate; 55. dagtaak; 58. ere; 60. naja; 61.
vaak; 62. eed; 65. netwerk; 67. bat; 69. darts; 70. deels; 71Let; 72. ene; 74. ets;
76. elan; 78. weten; 80. asem; 81. ge; 82. eren; 84. laar; 86. re; 87. kea; 88. set;
90. ral; 92. raaf; 96. kaar; 98. taf; 99. namaken; 103. mak; 104. es; 105. Leda;
106. Ares; 108. me; 109. berg; 110. nete; 112. treffer; 113. lerares.
Verticaal: 1. Spaarlamp; 2. ha; 3. Eva; 4. palm; 5. elver; 7. state; 8. tras; 9. ren;
10. af; 11. taalschat; 15. sla; 17. al; 18. ga; 19. vet; 21. tap; 23. ark; 24. bas; 26.
taks; 27. base; 29. te; 30. aren; 31. smak; 32. je; 34. haast; 36. eg; 38. el; 39.
blaar; 41. ante; 43. vent; 45. snee; 47. andante; 49. gekakel; 52. gajes; 53.
haard; 54. are; 56. gat; 57. ave; 59. ent; 63. edele; 64. data; 66. want; 67. bles;
68. aster; 71. legertent; 72. eens; 73. eelt; 75. smeerkees; 77. neef; 78. we; 79.
na; 80. arak; 83. ra; 85. ar; 87. kaf; 89. era; 91. lam; 93. aas; 94. badge; 95. Ver
ne; 97. aam; 99. nerf; 100. ma; 101. ka; 102. neer; 105. lef; 107. sta; 109. be;
111. er.
NtQi> MOV O'
IjHK
Op 2 april 1805 werd in
Odense Hans Christian An
dersen (overleden 1875) gebo
ren. Denemarken herdenkt (dag
van uitgifte 2 maart) zijn wereld
beroemde schrijver (niet alleen
van sprookjes, maar ook van ro
mans, reisverhalen, toneelstuk
ken en gedichten; zijn sprookjes
zijn in bijna 150 talen vertaald)
met vier zegels. Deze tonen ach
tereenvolgens een portret (4,50
kr.), een detail van één van zijn
karakteristieke symmetrische
papierknipsels (5,50 kr.), een
deel van de eerste bladzijde van
het Sprookje van mijn leven,
zijn pen en inktpot, een teke
ning van Het lelijke eendje (6,50
kr.) en op een 7,50 kr.-zegel teke
ningen die hij in Rome maakte
en reislaarzen die hij in Marok
ko droeg.
Wereldwijd zullen ongetwijfeld
tal van landen Andersen postaal
herdenken; inmiddels hebben
zich al enkele gemeld te weten
Aldemey (3/2, 26p, 32p, 36p,
40p en 65p), China Duits
land (4/4,144 c.), Hong Kong
(22/3,$ 1,40, $2,40, $3 en $4),
Jersey (2/4, 33p, 34p, 41p, 50p,
73p en een velletje met een 2
pond-zegel), Malta (3/3, 7c, 22c,
60c en 75c), Polen (2 x 1,30 zl.,
paar) en Singapore (30/3,1st,
60c, 1 en 2).
Sprookjes
Het is niet voor het eerst, zoals
uit het volgende overzicht
blijkt, dat motieven ontleend
aan sprookjes van Andersen op
zegels verschijnen; in alfabeti
sche volgorde: Bulgarije (1965,
1968 en 2000), Burundi (1977),
Cambodja (2000), Centraal Afri
kaanse Republiek (1979), Cuba
(2000), DDR (1972 en 1975), De
nemarken (1935,1972,1974,2 x
1975,1988,1989,1994,1906 en
1997), Grenada (1987), Grenada
Grenadines (1987), Grenadines
of St. Vincent (1992), Finland
(1990), Hongarije (1976,1979 en
1987), Israël (2000), Liberia
(1998), Marshall Islands (2001),
Bahrein (1972), Monaco (1980),
Mongolië (1970 en 1987),
Noord-Korea (1987), Polen
(1987), Roemenië (1955), Sierra
Leone (1996), Tsjecho-Slowa-
kije (1955,1967,1977 en 1985),
Verenigde Naties (1996) en Zwe
den (1975).
Groenland heeft nu ook een cul
tureel landschap dat binnenkort
op de Werelderfgoedlijst van de
UNESCO staat. Het is de 250
km ten noorden van de Poolcir
kel aan de westkust gelegen II-
lussat Isf jord. Dit ijzige gebied
wordt afgebeeld op een 6,00
kr.-zegel die Groenland in om
loop bracht.
Verder verschenen: een 9,25
kr.-zegel met een torenspits ge
wijd aan de uit 1905 daterende
wet voor kerken en scholen; een
zegel van 8,75 kr. naar aanlei
ding van de ontdekking van het
scheepsjournaal van het expedi
tieschip Godthaab (het schip in
de Poolzee); een bijslagzegel van
5,25 0,50 kr. voor Red Barnet
(een kinderfonds; kindergezicht
je); drie zegels met paddestoelen
(5,25, 6,00 en 7,00 kr.) en een
11,75
kr.-Europazegel/gastronomie
(een visschotel).
Ook dit jaar heeft Noorwegen
een Valentijnzegel (6,00 kr.) uit
gegeven. Motief: een hart en het
liefdesgedicht Nar du er borte
(Toen je wegging). Dan wordt
met twee zegels aandacht be
steed aan 150 jaar daklozenhulp
door de kerken (5,50 kr. en 6,00
kr.). Tot slot worden met twee
portretzegels (12,00 kr. en 22,00
kr.) de 100e geboortedag van
Noorwegens eerste kinderpsy
chiater, Nic Waal (1905-1960)
en de kinderpsychologe Aase
Gruda Skard (1905-1985) her
dacht.
Hero Wit