len woeste zonderling in IJsland
Robben even weg uit circus
Willeboordse in
selectie EK judo
19
Tourstart van 2006 is in Straatsburg
ibby Fischer vrijgelaten door Japanse immigratiedienst
Rafael kiest voor Angola
Escudé opgeroepen voor Frankrijk
Jackpot Duitsers bij WK-titel
Armstrong toch in Brabantse Pijl
Ono sticht vrede in Japans elftal
artijn Meerdink
aanden buitenspel
an der Sar
invoerder
Reus pakt
gele trui
Robert Hoyzer:
gokmaffia had
mol bij de Uefa
Minimale kans
Ockenburgh op
halve eindstrijd
vrijdag 25 maart 2005
rFrits Bakker
ES-De 93e Tour de France
volgend jaar van start in
aatsburg en zal waarschijn-
van daaruit richting Lim-
rijden. Het parkoers van
érste dagen wordt volgende
li bekendgemaakt.
u-baas Jean Marie Leblanc
festigde gisteren dat de pro-
en de eerste etappe in de
van de Elzas wordt
gereden. Dit jaar start de Tour
in de Vendee.
Het Zeeuwse comité, dat heeft
ingezet op een etappe in 2006,
kreeg de plannen voor de start
gisteravond onder ogen. Vol
gens voorzitter Pieter Stoter is
het een uitermate gunstige ont
wikkeling. „Het zou kunnen be
tekenen dat ze eerst in twee
etappes van Straatsburg naar
Valkenburg rijden en van daar
uit naar Zeeland komen. Ik
denk zelf dat ze dan voor Neel-
tje Jans als finishplaats kiezen,
omdat de mensen van de Tour
daar bij de verkenning heel en
thousiast over waren."
De Tourstart is eerder in 1953
in Straatsburg geweest, toen de
legendarische Louison Bobet
de etappe won. De Franse
plaats fungeerde in totaal al 22
keer als etappeplaats. Tour
baas Leblanc zal volgende
week donderdag iets meer be
kend maken over de eerste etap
pes. Pieter Stoter: „We hopen
dat we dan definitief te horen
krijgen dat wij in die Tour zijn
opgenomen." Binnen het comi
té is al druk gespeculeerd over
start en finish. Stoter: ,,Ik heb
van Bennie Ceulen, onze afge
zant bij de Tour, gehoord dat
ze met de etappe Valken
burg-Zeeland een stukje door
België gaan rijden. Dat maakt
de etappe korter en betekent
dat de Tour langer door Zee
land kan rijden." Twee opties
gelden, in het geval van een fi
nish op Neeltje Jans, als start
plaats voor de volgende dag.
Stoter: „Ik weet dat Leblanc
heel gecharmeerd is van het Ab
dijplein in Middelburg als start
plaats. Wat ook kan is dat ze de
volgende dag in Terneuzen ver
trekken." Zeker is in elk geval
dat een kleine Tourdelegatie
volgende week een route in
Zeeuws-Vlaanderen zal verken
nen. Ap den Doelder, lid van
het comité: „Uit betrouwbare
bron heb ik gehoord dat Ter-
neuzen heel serieus wordt ge
zien als startplaats."
malige wereldkampioen
m en ex-Amerikaan Bob-
icher (62) is gisteren door
hpanse immigratiedienst
laten. Hij kan naar IJs-
tizen, het land dat hem be-
:e week een paspoort
Fischer zat acht maan-
ij[ in Japan omdat hij een
jig Amerikaans paspoort
zich er tegen verzette
zou worden terugge-
naar de Verenigde Sta-
Die vervolgen Fischer we-
éending van een embar-
ijen Joegoslavië in 1992
hij in dat land toch ging
met name tegen zijn
xhe rivaal Boris Spassky.
Wilko Voordouw
HAAG - De beelden wa-
sangend. Bobby Fischer,
ïrd gekweekt in het
se gevang, die vertrekt
Usland, het land dat hem
geadopteerd. Met uitspra-
er niet om liegen. „Bush
izumi zijn oorlogsmisdadi-
Ze moeten opgehangen
lm." Wat gaat hij doen met
krwonnen vrijheid? „In elk
geen klassiek schaak spe-
denkt Hans Böhm.
is er met hem niet beter op
den", zegt Jan Timman
gevoel voor understate-
Meestal worden mensen
naarmate ze ouder wor-
bij Bobby Fischer is
agekeerd. Die man heeft
I onverwerkte agressie in
zijn lijf zitten." Hans Böhm, die
Fischer in 1972 in Reykjavik we
reldkampioen zag worden tegen
Boris Spassky: „Hij is al een tijd
je gek. Het is een zonderling, zo
ziet hij er op televisie ook uit. Je
kon toen al geen fatsoenlijk ge
sprek met hem voeren buiten
het schaken."
Enkele uren na de vrijlating van
Bobby Fischer uit de Japanse
cel, is de vraag gerechtvaardigd
wat de 61-jarige grootmeester
en oud-wereldkampioen in zijn
nieuwe vaderland IJsland gaat
doen. Zowel Böhm als Timman
verwacht niet, dat de in 1943 ge
borene snel achter het schaak
bord terug te vinden zal zijn.
„Tenminste, niet voor een wed
strijd klassiek schaken", legt
Böhm uit. Volgens hem vond Fi
scher het gewone spel al ten tij
de van de omstreden revanche
in 1992 nauwelijks meer interes
sant. En hij denkt dat dit in de
voorbije jaren niet is veranderd.
Fischer staat bekend als de uit
vinder van het spel met de naam
'Fischer random chess'. Dit bete
kent dat de schakers een stel
ling krijgen, waar ze zich niet in
hun studeerkamer op hebben
kunnen voorbereiden. Zij krij
gen dus geen kans om een wed
strijd te beginnen vanuit de ge
wone beginstelling met torens
op de hoeken en koning en dame
in het centrum op de startlijn.
Er moet dus veel meer worden
De Amerikaanse wereldkampioen Bobby Fischer in 1973. foto ANP De IJslandse burger Bobby Fischer in 2005. foto Yuriko Nakao/RTR
geïmproviseerd. „Toen Fischer
tussen '92 en '95 regelmatig bij
de Hongaarse familie Polgar lo
geerde, speelde hij alleen maar
random", aldus Böhm. „Hij
vond dat er in het klassieke
schaak iets van treurigheid
schuilde. Partijen, en daar heeft
hij natuurlijk wel gelijk in, gaan
in het algemeen pas leven na
pakweg de twintigste zet." Tim
man vergelijkt het Fischer
random chess met een partij
voetbal, waarbij het buitenspel
is afgeschaft of een tennismatch
zonder de mogelijkheid om voor
de tweede keer te serveren. Tim
man: „Maar ik vind het nogal ge
kunsteld." Böhm zou juist graag
zien dat de wereldschaakbond
Fide ermee gaat experimente
ren. „De genialiteit keert dan
weer terug. Je kunt als schaker
nu te veel leren, mede door de
schaakcomputer. Waardoor het
verschil tussen een modale en
een topschaker wegvalt."
Timman ziet nog een ander pro
bleem als het gaat om een come
back van Bobby Fischer. „Het is
bijna niemand die ouder is dan
zestig jaar gelukt om op een
hoog niveau terug te komen."
Maar dan de hamvraag: zou het
tweetal graag zien dat Fischer
ooit weer achter een schaakbord
plaatsneemt? „Ja natuurlijk, ie
dereen zou graag zien dat een ge
nie als Fischer weer gaat spe
len", zegt Timman. Böhm: „We
zijn aan het kijken of we hem
hier naar Amsterdam kunnen
uitnodigen voor een toernooi
met Fischer random." GPD
LUANDA - Oud-Ajacied Nando Rafael heeft als interna
tional gekozen voor het nationale team van Angola. De
aanvaller van Hertha BSC heeft dit aan bondscoach Luis
Oliveira Goncalves medegedeeld. Rafael, die beide ouders
verloor in de burgeroorlog, verliet Angola op negenjarige
leeftijd met een oom. Zij kregen in Nederland de vluchte
lingenstatus. Rafael doorliep de jeugdopleiding van Ajax
maar vertrok in 2002 naar Berlijn. Vorig jaar zei hij de Ne
derlandse nationaliteit te willen verwerven om de deur
naar Oranje te openen. Angola heeft zich nog nooit gekwa
lificeerd voor het WK voetbal, maar is ongeslagen leider
in de Afrikaanse kwalificatiegroep 4 met Nigeria, Alger
rije, Zimbabwe, Rwanda en Gabon. GPD/RTR
DEN HAAG - Julien Escudé is opgeroepen voor het Fran
se elftal. Bondscoach Raymond Domenech heeft de Aja-
cied gisteren gevraagd om alsnog naar Clairefontaine te
komen, waar de Haantjes zich voorbereiden op de
WK-kwalificatieduels met Zwitserland en Israel. Aanvan
kelijk kwam Escudé, die al jeugdinternational is, niet op
het lijstje voor van de Franse bondscoach. Maar die heeft
de nodige problemen bij het formeren van een nieuwe de
fensie. GPD
DEN HAAG - Als het Duitse elftal volgend jaar in eigen
land de wereldtitel voetbal pakt, krijgen de spelers ieder
een premie van 300.000 euro. Dat is het resultaat van
maandenlange onderhandelingen tussen de Duitse voet
balbond DFB en een delegatie van de spelers. Die gingen
niet akkoord met eerdere voorstellen van 150.000 en
250.000 premie per lid van de Mannschaft. De premie is
ruim drie keer zo hoog als het bedrag dat ze hadden gekre
gen indien ze in 2002 Braziliëhadden verslagen. Toen
stond een premie van 90.000 euro op de titel. GPD/RTR
ZAVENTEM - Lance Armstrong verschijnt zondag wel
degelijk aan de start van de Brabantse Pijl. De Ameri
kaanse wielrenner had de Belgische eendagskoers (start
Zaventem, finish Beersel) van zijn programma geschrapt
na zijn ziekte in de week van Parijs-Nice. Armstrong wil
zich in de Brabantse Pijl voorbereiden op de Ronde van
Vlaanderen, een week later. De renner van Discovery
Channel rijdt dinsdag ook Parijs-Camembert. ANP/Belga
DEN HAAG - Feyenoorder Shinji Ono is niet alleen een
technisch begaafde voetballer, hij weet ook de vrede te be
waren. Door zijn toendoen en dat van de Japanse bonds
coach Zico kon slaande ruzie in de nationale selectie wor
den voorkomen. Inzet: een verschil van inzicht in de tak-
tiek voor de komende WK-kwalificatiewedstrijd - mor
gen - tegen Iran. De keuze van Zico voor een 4-4-2-sys-
teem, in plaats van het traditionele 3-5-2 leidde tot grote
ruzie tussen aanvoerder Hidetoshi Nakata en Takashi Fu-
kunishi. De zaak liep zo hoog op dat de heren elkaar in de
haren vlogen. Echte klappen vielen er niet, dankzij Ono
en Zico. GPD/RTR
Peter van Duyl
SDWUK - Feyenoorder Ro-
Castelen vervangt Martij n
Jink in de selectie van het
tlands elftal, dat morgena-
in Boekarest tegen Roeme-
5«elt. Meerdink raakte gis-
tijdens de training in
"ijk ernstig geblesseerd aan
'i. De aanvaller van AZ,
Hor het eerst was uitgeno-
voor Oranje, is maanden
Chakeld.
link liep de blessure op bij
schuldig ogende actie tij-
partijspel. De rechts
ta van AZ bleef eerst minu-
op het veld liggen en
pel® toen met behulp van
ten naar binnen. Uit onder
in een ziekenhuis in Am-
bi bleek dat de kruisband
ile rechterknie is afge-
Naar verwachting
de revalidatie zeven tot
'maanden in beslag.
Scoach Marco van Basten
de het wegvallen van Meer-
jammerlijk', maar hij aar-
niet om direct een vervan-
te roepen. Roy Makaay
de eerste optie, maar de
IDWIJK - Edwin van der
s morgenavond in Boeka-
lanvoerder van het Neder-
«lftal in de WK-kwalifica-
dstrijd tegen Roemenië.
jttvaren doelman, die toe is
1% 97e interland, draagt
f®d voor de tweede keer in
Me, omdat de vaste cap-
pEdgar Davids niet is gese-
bd. Hij komt te weinig aan
toe bij zijn club Inter.
Met de bedoeling dat Van
l5ar vanaf nu de vaste aan-
Mvan Oranje is. Ongeacht
Nag of de situatie van Da-
- m Milaan verbetert, heeft
Mach Marco van Basten
'voorkeur voor een veldspe-
M de band om de arm.
Ngeen groot probleem", al-
MBasten. „Maar in de toe-
j-d zal er een nieuwe aan-
M worden aangewezen.
Mven naar iemand met
'W contact met ons, die be-
Jt wat we willen. Daar ne-
M de tijd voor." GPD
spits van Bayern München is
nog altijd niet helemaal hersteld
van de spierblessure die hij een
paar weken geleden opliep.
Vervolgens viel de keuze op Ro
meo Castelen, die gisteren al
met Jong Oranje naar Roemenië
reisde. De rechtsbuiten van
Feyenoord speelde tot nog toe
vijf interlands, maar viel dit
keer buiten de selectie. Overi
gens onthulde Van Basten giste
ren dat Meerdink tegen de Roe
menen niet in de basis zou heb
ben gestaan. De rechtsbuitenpo
sitie is normaal gesproken verge
ven aan Dirk Kuijt.
Mark van Bommel, die kampte
met knieklachten, sloot zich in
Katwijk bij de groep aan. Zo ver
is Phillip Cocu nog niet. De PSV'
er heeft een hamstringblessure
en beperkte zich tot een aantal
loopoefeningen. Cocu zei zelf op
de goede weg te zijn, maar het is
nog altijd niet helemaal zeker of
de middenvelder in actie kan ko
men.
Capabel
Van Basten is in elk geval be
reid lang te wachten op de stra
teeg uit Eindhoven. „Phillip is
een ervaren speler", zei de
bondscoach. „Hij zal ook zelf
moeten inschatten of hij kan spe
len of niet. Als hij tot de wed
strijd niet voluit zou trainen,
maar zich capabel genoeg voelt
om een goede invulling aan zijn
taak te geven, kunnen wij daar
wel mee leven." GPD
FLERS - Kai Reus heeft giste
ren de gele trui aangetrokken in
de Ronde van Normandië. De
Nederlander finishte in de der
de etappe als tweede.
In de sprint om de dagprijs
moest de Rabo-renner zijn meer
dere erkennen in zijn Franse me
devluchter Stéphane Pétilleau.
Het tweetal had na een rit over
ruim 200 kilometer van Elbeuf
naar Fiers 41 seconden voor
sprong op de achtervolgers. Dat
was voor Reus ruim voldoende
om de leiding in het algemeen
klassement over te nemen. Ma-
thieu Heijboer bezet daarin de
vierde plaats op driekwart mi
nuut. Michiel Elijzen is vijfde.
ANP
door Roeland van Vliet
GOES - Judoka Elisabeth Wille
boordse is zeker van deelname
aan het Europees kampioen
schap. De judobond maakte gis
teren de selectie bekend voor
het toernooi bekend, dat van 20
tot en met 22 mei in het Rotter
damse sportpaleis Ahoy' wordt
gehouden.
De 26-jarige Willeboordse, af
komstig uit Middelburg, dankt
haar selectie aan haar goede op
tredens op de Worldcups van So
fia (goud) en Rotterdam (zilver).
Haar concurrente voor het ene
startbewijs in de klasse tot 63 ki
logram, Daniëlle Vriezema,
kwam mede door een handbles
sure niet tot aansprekende resul
taten. Zij is wel eerste reserve.
Vijfde plaats
Voor Willeboordse wordt het
haar tweede EK. Vorig jaar de
buteerde ze met een vijfde
plaats in Boekarest. Kwalifica
tie voor de Olympische Spelen
liep ze toen net mis. Met haar
deelname aan het Europees kam
pioenschap maakt Willeboordse
DEN HAAG - De Kroatische
gokmaffia die wedstrijden in
het Duitse betaald voetbal
trachtte te beïnvloeden door het
omkopen van scheidsrechters en
spelers, had een mol bij de Uefa
in Nyon (Zwitserland). Dit heeft
de Duitse oud-scheidsrechter
Robert Hoyzer verklaard.
Hoyzer werd ook door de Kroa-
ten betaald. Hij treedt inmid
dels als kroongetuige tegen hen
op. Volgens Hoyzer wisten de
Kroaten al een week voordat de
Europese voetbalunie de namen
bekendmaakte, welke arbiters
wedstrijden zouden fluiten in de
Champions League en Uefa Cup
en wie interlands mocht leiden.
Ook kende men de namen van
Uefa-waamemers bij die duels
alsmede Uefa-gedelegeerden.
De Uefa maakt normaliter pas
twee dagen vóór de betrokken
duels bekend wie de arbiter is,
juist om beïnvloeding te voorko
men. GPD
grote kans ook naar het wereld
kampioenschap te mogen. Door
gaans nemen de Nederlandse
bondscoaches dezelfde judoka's
mee naar het WK als naar het
EK. Alleen wanneer het EK de
mist in gaat of de judoka een
blessure oploopt, gebeurt dit
niet. Het WK is van 8 tot en met
11 september in Cairo.
EGMOND AAN ZEE - De kan
sen van Delta/Ockenburgh om
de halve finale van het beker
toernooi te bereiken zijn mini
maal, maar optimisten onder de
aanhangers geloofden er nog in
na het onverwachte 4-4-gelijk-
spel tegen Crystal Kelly.
De Goese overlevingskansen
hangen af van het duel tussen
van Donge&de Roo en Rutchen
Advies, dat gisteravond laat nog
niet afgerond was. Wint eerstge
noemde, dan is Ockenburgh uit
geschakeld.
Gisteren tegen Crystal Kelly ge
loofde zeker na de pauze nie
mand meer in een positief resul
taat tegen de titelverdediger.
Martin Spoormans (7-15, 2-15
en 13-15) en Jean Paul de Bruijn
(11-15, 10-15 en 9-15) verloren
beiden kansloos met 3-0 in sets
van respectievelijk Frans van
Kuyk en Raimond Burgman.De
opdracht voor Roland Forthom-
me en Henk Habraken was ver
volgens vrijwel ondoenlijk,
maar het duo slaagde toch.
Forthomme ging tegen Frédéric
Caudron als een speer van start.
Met acht caramboles en direct
gevolgd door een serie van ze
ven zat de eerste set na twee
beurten in de knip. Caudron
stond nog op nul. De tweede set
was echter in vijf beurten voor
de Waal (3-15), maar in de der
de set was Forthomme nipt de
sterkste: 15-14.
Daarmee werd de deur geopend
voor een verrassende ontwikke
ling. Habraken deed er op de an
dere tafel alles aan om Ray
mond Ceulemans van het lijf te
houden. De eerste set was voor
hem, de tweede voor Ceulemans
en de derde was na veel span
ning weer met 15-12 voor de
Brabander in Goese dienst.
Straf
Robben weet dat zijn club een zware straf
van de Uefa boven het hoofd hangt. Mourin-
ho is te ver gegaan in zijn oorlog met Frank
Rijkaard en Barcelona. „Wij worden niet
uit het Champions League-toernooi geknik
kerd. Dat kunnen ze niet maken en daar ga
ik ook niet van uit", zegt de speler, die bei
de duels met Barcelona met samengeknepen
billen bekeek.
Behalve dat hij de twee duels bloedstollend
vond, speelde voor Robben de toekomst
mee. „Ik zat alleen maar te denken: als ik
straks weer fit ben, moeten we nog wel in de
Champions League zitten." Onbewust
droomt hij van de finale in Istanbul. „Ik heb
al een finale gemist, die van de League Cup
tegen Liverpool. Dat vond ik jammer. Maar
misschien kan ik nog een paar andere prij
zen pakken."
Sms'je
Tijdens zijn lange afwezigheid had hij in Ne
derland en later in Londen via de televisie
alle tijd om de opmars van PSV gade te
slaan. Robben zegt versteld te staan van het
seizoen dat PSV doormaakt. „De jongens
draaien geweldig. Ze staan bovenaan in de
competitie, ze zitten net als wij nog in de
Champions League. En zondag kreeg ik on
derweg naar Nederland bij elk doelpunt een
sms'je op mijn telefoon met de nieuwe tus
senstand van Ajax-PSV. Prachtig, want ze
raakten toch een paar belangrijke spelers
kwijt, onder wie de topscorer met dik dertig
doelpunten."
Nu is Robben bezig met Oranje. Hij zegt zon
der vrees uit te kijken naar het duel in Boe
karest. Hij voelt zich fit, ondanks zijn scha
mele achttien minuten in de Premier Lea
gue, en hij vindt het niveau van het huidige
Nederlands elftal erg hoog. „De vergelij
king met Chelsea gaat niet op. Appels en pe
ren. Maar het zit goed. Er wordt fantastisch
Arjen Robben: „Er wordt fantastisch gewerkt op de training. Daarom zie ik het wel zitten." gewerkt op de training. Daarom zie ik het
foto Hans van Weel/GPD wel zitten." GPD
door Marcel van der Kraan
NOORDWIJK - Marco van Basten heeft ho
ge verwachtingen van de terugkeer van Ar
jen Robben in het Nederlands elftal. De Gro
ninger in Londense dienst moet in de beslis
sende fase van de WK-kwalificatie het ver
schil gaan maken voor Oranje. Dat wil hij
zelf ook, want Robben heeft nog wat in te
halen.
Sinds Marco van Basten het roer overnam
bij het Nederlands elftal, kwam de naam
van Arjen Robben slechts één keer in beeld.
In de minst belangrijke interland van alle
maal, die tegen Andorra uit, stond hij in de
basis. Alle andere keren zat hij thuis of
keek hij vanaf de tribune toe. Met zijn voet
in de kreukels, tot twee keer toe zelfs, kon
de jonge international nauwelijks iets voor
het vaderland betekenen. De pijn, buiten
het ongemak van zijn gebroken midden
voetsbeentje, leek 'm vooral bij zijn club te
zitten. Maar Robben blijkt net zo'n groot
hart te hebben voor de nationale ploeg als
voor Chelsea.
„Frustrerend, heel erg frustrerend", noemt
hij de periodes die hij dit seizoen buitenspel
stond.
„Het overkomt je en je kunt er niks aan ver
anderen. Maar als ik mag kiezen, dan ben ik
er liever nu bij. Ik heb een flink stuk gemist,
maar de komende maanden worden de prij
zen verdeeld. Met Nederland kunnen we
een stap zetten naar het WK en bij Chelsea
heb ik nog de landstitel en de Champions
League om voor te strijden."
Hij wil het niet te veel over Chelsea hebben.
Hij is even weg uit het circus. Robben is blij
in de sfeer van Oranje-maatjes te zijn. Maar
ongewild draait het gesprek voortdurend
naar de broedplaats van chaos, conflicten
en de controverse rond zijn lichtelijk over
spannen trainer. Over zijn lippen komt geen
woord van kritiek op manager Jose Mourin-
ho. Hij kijkt wel uit.
„We komen als Chelsea steeds heel negatief
in het nieuws. En dat heeft niets met de pres
taties of het voetbal te maken. Kijk eens
naar onze positie in de competitie. We staan
elf punten voor. We zitten nog in de Cham
pions League, we hebben de League Cup ge
wonnen. Aan het voetbal ligt het niet..."
Wel aan zijn trainer dus. Mourinho is in alle
opzichten doorgeslagen. De hectiek rond
het elftal heeft extreme hoogten bereikt.
Robben, lachend: „Volgens mij kan het niet
hectischer worden. We hebben alles wel
meegemaakt in de afgelopen periode."
