Vrijheid blijheid staat voorop
De grenzen van het platte vlak
ecco
ZIEK ZORG
17
lezers schrijven
unst
ïMeliskerke
loute verbindt
acht kunstenaars
Win een bon van 50,00
Ijsvogel
Theater II
Loodsen
Terri
Theater
Oral History III
Motorrijders
vrijdag 25 maart 2005
Hoe fit blijft de Zeeuwse
gezondheidszorg onder de
Haagse bezuinigingen? De PZC
verkent de stand van zaken in de
Zeeuwse zorg. Vandaag: het door
verwijzen. Wie beslist waar de pa
tiënt behandeld wordt?
foor Sheila van Doorsselaer
De tijd dat patiënten zich ja-knik
kend door de geneesheren lieten
rertellen wat goed voor hen is, is gro
tendeels voorbij. Hoe de behandeling
eade diagnose wordt opgezet is van-
idfsprekend nog altijd het terrein van
lie specialist, maar de patiënt maakt
üeverzelf uit waar hij verpleegd gaat
worden.
Patiënten mogen tegenwoordig vaak
zelf kiezen in welke stad, en zelfs in
welk land, de operatietafel en het ver-
w ied staan. Het eigen regionale
ziekenhuis is niet meer een vanzelf
sprekendheid. De keus uit te wijken
naar een ander ziekenhuis kan om ver
schillende redenen worden gemaakt;
e, of juiste goede, ervaringen met
bepaald ziekenhuis in het verle-
i, de sfeer in een ziekenhuis, bepaal
de revalidatiemethoden of simpelweg
dereistijd van familie, het kan alle
maal een rol spelen.
De huisarts is de eerste die geconfron-
leerd wordt met een specifieke wens
ran zijn patiënt. Zij krijgen daar hun
rawijsbriefje. „Als iemand aan me
raagt of hij bijvoorbeeld naar Gent
voor een ingreep, dan doe ik daar
doorgaans niet zo moeilijk over", zegt
kuisarts C- van der Mee uit Hulst,
ils het om een simpele ingreep gaat,
dan ben ik daar echter wel iets voor
zichtiger mee. Want waarom wil je
roor bijvoorbeeld de behandeling van
zen liesbreuk naar Gent? Zowel ikzelf
ils de patiënt heeft ook rekening te
houden met zijn of haar verzekerings
maatschappij. Voor mij is het name
lijk vaak erg ondoorzichtig wat nu pre
cies wel en niet mag."
BijOZ Zorgverzekeringen, de maat
schappij waarbij de meeste Zeeuwen
zijn aangesloten, is geregeld dat zie-
Patiënten hebben een ruime keus in het aantal ziekenhuizen en specialisten waar en door wie ze behandeld willen worden.
kenfondsverzekerden, met een huisart
senverwijzing, maar zonder toestem
ming van de verzekeraar, zorg kunnen
krijgen in heel Europa. Dit geldt voor
extramurale zorg, poliklinische behan
delingen bijvoorbeeld. OZ raadt haar
klanten wel aan altijd voor de zeker
heid even te bellen.
Bij particulier verzekerden hangt al
les af van hun polis.
Voor Zeeuws-Vlamingen, zowel letter
lijk als figuurlijk grensgevallen, heeft
OZ zelfs een aparte regeling getroffen.
De zorgverzekeraar heeft contracten
gesloten met een aantal Belgische zie
kenhuizen. Daardoor kunnen
Zeeuws-Vlaamse OZ-ziekenfondsver-
zekerden voor bepaalde aandoeningen
makkelijker gebruik maken van ge
neeskundige hulp in België, waarvoor
zij anders naar topklinische centra in
Nederland zouden zijn verwezen.
Voor particulier verzekerden is hierin
de polis weer allesbepalend.
Wie per se, hoewel dat volstrekt niet
nodig is, (de liesbreuk bijvoorbeeld)
elders behandeld wil worden, loopt
het risico voor een deel zelf op te
draaien voor de medische kosten. OZ
bekijkt dergelijke gevallen altijd
apart en wijkt slechts in uitzonderlij
ke gevallen af van de norm.
Niet in alle gevallen valt er echter wat
te kiezen. Het is niet altijd van te wil
len, maar vaak ook van te moeten. Een
53-jarige Terneuzenaar werd vorig
jaar via de spoedeisende hulp in Ter-
neuzen meteen daar opgenomen. Diag
nose: Diabetes. „Het ging zo snel, ik
had niet eens tijd om te beslissen waar
ik heen wilde voor een behandeling.
De internist besliste in feite voor mij.
Als er wat meer tijd was geweest, had
ik zeker voor Gent gekozen. Dat zie
kenhuis staat in Zeeuws-Vlaanderen
toch heel goed bekend."
Een aantal behandelingen kan eenvou
digweg niet in Zeeland worden uitge
voerd. Zo is er in de Zeeuwse zieken
huizen geen afdeling neurochirurgie.
foto Camile Schelstraete
Ook voor hartoperaties moeten patiën
ten Zeeland uit, omdat dergelijke spe
cialistische operaties enkel in universi
taire ziekenhuizen kunnen worden ver
richt. Ook binnen de Zeeuwse zieken
huizen zijn specialismen verdeeld. Zie
kenhuis Walcheren biedt bijvoorbeeld
de volgende zorg voor patiënten uit ge
heel Zeeland: De behandeling of bege
leiding van aids-patiënten of
hiv-geïnfecteerden, nucleaire genees
kunde, specifieke tandheelkunde voor
kinderen en elektro-convulsie-thera-
pie voor behandeling van patiënten
met een depressie. Desondanks blijkt
dat bij de zorg in Zeeland het credo
vrijheid blijheid voorop staat.
arpconcert Expositie Michiel Hermsen en Denz de Kroon in Galerie Kats
EUSKERKE - Harpiste Sa
ra Canton geeft maandag,
wde paasdag, een concert in
#id of Silk (Zijdemuseum) in
ehskerke. Het optreden begint
114.30 uur.
c net programma staan wer-
3 van Handel, Watkins, Na-
nnan en Grandjany. Na de
aze volgt muziek van Spohr,
tey en Andrès.
hen Canton (Eindhoven,
H6) studeerde in 1999 aan het
tebants Conservatorium in Til-
tig af als docerend en uitvoe-
ffli musicus.
Is harpiste was ze onder meer
trbonden aan het Nationaal
«igd Orkest. Momenteel is ze
Kste harpiste van het Zeeuws
test en werkt aan de muziek
rol van Dongen,
foton concerteert ook veel met
ftDali, een trio dat ze vormt
M Wouter van Breugel (fluit)
pYvonne van de Pol (altviool).
^ERE - Op acht locaties in
tere is van vandaag, zaterdag
zondag kunst te zien. De
hnstroute is dagelijks van
PWen 17.00 uur geopend.
k deelnemers zijn: Ollo Feen-
to (beelden, Kaai 107), Mira
tos (schilderijen, Kaai 57), Bi-
aca Runge (collages, Kapelle-
üat 9), Erica Mohrmann (pas-
en tekeningen, Kapelle-
taat 23), Michiel Paalvast
tolderijen, Oudestraat 20 ach-
ton), Han van den Broeke (bo-
pische illustraties, Oudestraat
Plienne Veldkamp (sculptu-
Wijngaardstraat 3) en Dor-
r Sybenga (weefsels, Oude-
^at 55 en Fazantenlaan 4).
door Rolf Bosboom
KATS - Beide kunstenaars zijn
gefascineerd door ruimtelijke il
lusie. Michiel Hermsen onder
zoekt de mogelijkheden ervan in
zijn schilderijen. Denz de Kroon
merkte recent dat twee dimen
sies hem te benauwend werden
en maakt nu werken die losko
men van het platte vlak. Samen
exposeren ze vanaf morgen in
Galerie Kats.
Ze kennen elkaar een jaar of
twee, doordat ze beide betrok
ken zijn bij de Goese kunste
naarsstichting G2A. Het was
echter Lenny van der Wal van
Galerie Kats die de suggestie
deed voor een gezamenlijke ten
toonstelling, omdat ze vond dat
hun werk goed bij elkaar past.
De Kroon (1973) kwam in 2002
van de kunstacademie. De wer
ken op de expositie tonen zijn
ontwikkeling na het afstuderen.
„Ik voelde me toch wat beperkt
op de academie. Nadat ik was af
gestudeerd had ik het gevoel dat
ik moest gaan doen wat ik echt
wilde. Dat heeft even geleid tot
een moeilijke periode, maar die
heb ik kunnen doorbreken."
Aanvankelijk maakte hij schil
derijen die sterk diepte suggere
ren. Daarvan zijn enkele voor
beelden in Kats te zien.
Ik was altijd bezig met het creë
ren van de illusie van ruimte,
maar geleidelijk kreeg ik het ge
voel dat ik grenzen had bereikt
van wat ik kon vinden in het
platte vlak."
Dimensie
Het logische vervolg was dat hij
de derde dimensie ging verken
nen. Er ontstonden schilderijen
met patronen die, in meerdere
of mindere mate, loskomen van
het doek. Dat bleek onvermoede
mogelijkheden te bieden. Door
bijvoorbeelden de verschillende
kanten van de ruimtelijke delen
met andere kleuren te beschilde
ren, oogt het werk vanuit elke in
valshoek anders.
Een goed voorbeeld daarvan is
Balans, waarop een persoon in
tegengestelde gemoedsgesteldhe
den is afgebeeld.
Afhankelijk van de positie van
de kijker oogt hij uitbundig of
ingetogen. Op die manier wor
den verschillende kanten van
een persoonlijkheid gevangen in
één schilderij.
Het voorlopige eindpunt van De
Kroons ontwikkeling, Groei der
elementen geheten, domineert
de galerie. Het werk bestaat uit
een groot aantal staande blok
ken, in oplopende grootte om de
groei te symboliseren, de zijden
beschilderd in kleuren die sym
bool staan voor de elementen
lucht, vuur, aarde en water.
„Het is nog steeds een schilde
rij, maar dan wel een waar de
ruimte erg bij is betrokken",
zegt De Kroon. Het licht in de
galerie zorgt voor allerlei nuan
ces in de kleuren. „Lichtval en
het gebruik van verborgen, vi
brerende kleuren worden steeds
belangrijker in mijn werk. Het
optisch mengen van kleuren
vind ik heel interessant."
Bedriegen
Michiel Hermsen (1948) is voort
durend op zoek naar driedimen
sionale effecten, maar dan wel
binnen het platte vlak. De toe
schouwer krijgt regelmatig de
onbedwingbare neiging het
werk van dichtbij te bekijken,
om te zien of zijn ogen hem be
driegen, zoals bij een doek waar
in twee diepe sneden lijken te
zijn gekerfd.
„Een jaar of drie, vier jaar gele
den heb ik, door mijn leermees
ter Kees de Valk, de geometri
sche abstractie ontdekt. Sinds
dien probeer ik daar op voort te
borduren. Ik probeert de kijker
te misleiden, als bij een trompe
l'oeil, maar tegelijk wil ik ook
een rustpunt creëren met sym-
metriè en eenvoud in kleurge
bruik."
Soms lijken zijn werken extre
me uitvergrotingen van een nau
welijks herkenbare werkelijk
heid, de andere keer speelt hij
met strakke, op het minimalis
me geënte vormen. „Je moet
openstaan voor het abstracte in
je leven", vindt Hermsen. Mooi
is hoe soms het licht door schil
derijen lijkt te schemeren. „Het
licht is gevangen in geometri
sche vormen."
Expositie: Schilderijen van Denz
de Kroon en Michiel Hermsen, tot
24 april in Galerie Kats, Dorps
straat 16 Kats. Geopend: vr. t/m
zo., 13.00-17.30 uur en op afspraak
(0113-601685).
De expositie wordt morgen om
15.00 uur geopend door Kees de
Valk, met muziek van strijkkwar
tet Riguadon. Zondag 27 maart om
15.00 uur is er een jamsessie in de
galerie, met verschillende muzi
kanten uit Kats en omgeving.
(Advertentie)
Ga voor deelname naar www.ecco.com/nl
Ultra lichte sneakers - alsof je op
wolken loopt!
Oriëntatieprijs: 69,95
Deze rubriek is uitsluitend bestemd voor reacties op de in de PZC ver
schenen redactionele berichten, artikelen of commentaren. De reactie
tijd beloopt uiterlijk 7 dagen. Plaatsing van bijdragen betekent niet dat
de redactie de meningen en stellingen van de inzenders onderschrijft.
Open brieven, oproepen, gedichten en anonieme inzendingen worden
niet geplaatst. Bijdragen mogen niet langer zijn dan 250 woorden. De
redactie behoudt zich het recht voor inzendingen te bekorten. Over ge
weigerde brieven wordt niet gecorrespondeerd.
sen, denk aan het inzetten van
openbaarvervoer op maat, bij
voorbeeld shuttlebusjes. Op
Schouwen rijden al ongeveer
vijftien jaar discobussen met
succes, waarom op Walcheren
geen theaterbussen?
Jan Midavaine
Hogeweg 112
Burgh-Haamstede
De omwonenden van de bouw
put zijn boos over de schade aan
hun eigendommen (PZC 19-3),
maar vooral over het gebrek aan
communicatie met de gemeente.
Maar ja, communicatie begint
met luisteren. En daar zijn onze
bestuurders niet zo sterk in zo
als uit het volgende blijkt. De
PZC van 17 januari 2001 meld
de dat de ontwerper van de ge
vel van de kazerne aan de Korte
Noordstraat getergd had gerea
geerd in een brief aan B en W
toen hij van de sloopplannen
hoorde. De architect vond dat
de Generaal-majoor Berghuijs-
kazerne op de monumentenlijst
geplaatst moest worden. In de
zelfde krant in een artikel onder
de kop 'Jammer van de Berg-
huijskazerne' zei een oud-mede
werken van de COAK/OCMA,
dat sloop je reinste kapitaalver
nietiging was en hij vond dat
het complex een mooi onderdak
zou zijn voor een school. Zelf
heb ik ook wel eens in dove
mansoren geschreeuwd, dat de
kazerne niet gesloopt moest wor
den en enorm geschikt zou zijn
als campus van een toekomstige
universiteit. Een voormalig me
deverantwoordelijke bestuurder
schreef een tikkeltje arrogant
over leken die niet wisten waar
over ze spraken. Maar achteraf
gezien hebben gewone burgers
toch wel eens gelijk en staan ze
niet alleen te suffen aan de zij
lijn! De wethouder hoeft niet
zielig te zijn, want in feite moet
hij het puin ruimen van een van
zijn ambtsvoorgangers, die we
gens zijn uitmuntende bestuur
derskwaliteiten bevorderd is tot
burgervader. Het positieve van
dit drama in vele bedrijven is
dat Middelburg duidelijk op de
kaart van Nederland staat. Nu
Europa nog!
M. Sturm
Molstraat 7
Middelburg
Verkoopinfo: 073 - 523 11 23
Michiel Hermsen en Denz de Kroon (rechts)
foto Willem Mieras
de PZC van 23-3 wordt gemeld
dat een ijsvogel zijn domicilie in
Goes heeft gevonden. Jammer
genoeg kan de krantenfoto de
prachtige iriserende kleuren
niet weergeven.
In het artikel wordt gesteld dat
de vogel zeldzaam is. Dat is niet
zo. We hebben ijsvogeltjes ge
zien bij de sloot aan de Oost-
bermweg in Kortgene, aan de
kreek vanaf de Vliethoeve naar
Geersdijk. Tussen Geersdijk en
Kamperland in de buurt van
Restaurant Veldzicht en ook bij
de sloten langs het kanaal van
Wilhelminadorp naar het Goese
Sas. Dat ze na eind mei zouden
vertrekken, wist ik niet. In Kort
gene heeft een ijsvogel de stren
ge vorstnacht in begin maart
niet overleefd. Hij lag 's mor
gens met gespreide vleugels
dood aan de slootkant. Jammer.
Tannie van Gilst
Boogerdlaan 23
Kortgene
Iedere dinsdag verheug ik me
weer op de komst van de PZC
waarin verslag wordt gedaan
over wat er zoal voorbij komt va
ren op de Westerschelde. Het
zijn leuke en interessante artike
len over het reilen en zeilen van
de loodsdiensten, en worden ge
schreven door Harmen van der
Werf. Hierbij volgt hij de Neder
landse Senior-rivierloods Peter
van den Driest. Door deze arti
kelen te lezen besef je hoe het er
aan toe gaat op de Westerschel
de, de tankers en kustvaarders.
Dat het echt een staaltje 'vak-
manswerk' is blijkt uit de vele
verhalen. Jammer eigenlijk dat
er (te) weinig aankomende zee
varenden vanuit de Zeevaart
school zijn die niet meer voor
dit vak kiezen.
Zo hoorde ik dat waarschijnlijk
over een aantal jaren er Poolse
en/of Chinese loodsen de taken
van de Nederlandse loodsen op
de Westerschelde overnemen. Ik
vermoed dat dan de communica
tie met de bemande radarposten
en de Centrale Vlissingen wel in
het Engels zal verlopen.
Elly van der Bliek
Zeemanserve 30
Vlissingen,
De ouders willen graag dat Ter
ry nog blijft leven (PZC 23-3).
Haar man denkt daar anders
over. De vraag is of Terri zelf
nog had willen blijven leven en
of ze ooit dit wel eens te kennen
heeft gegeven. Als je goed kijkt
naar de beelden, zie je dat Terri
nog lichtelijk lacht. Een patiënt
in coma lacht niet en heeft de
ogen gesloten, dus is er wel dege
lijk contact. Mag je dan de stek
ker eruit halen? Ik denk het
niet, al was het alleen maar om
de wens van de ouders te respec
teren. Overigens heb ik een enor
me bewondering voor die
ouders, het zal je toch maar ge
beuren met je dochter, een
mooie jonge knappe vrouw, af
schuwelijk. Hoe kan nou toch
een rechter op de stoel van de
dokter of God gaan zitten? Ook
al is er misschien dan wat eigen
belang, dat president Bush het
goed inschat, het zou te gek wor
den als we mensen met een han
dicap of in zo'n situatie maar
naar de andere wereld helpen.
Het enige wat wij kunnen doen
is bidden voor Terri en de
ouders.
Harry Mz Boer
Westerzicht 445
Vlissingen
Mijn vader, Jan Midavaine
1908-1993, voormalig eigenaar
van Korte Noordstraat 47 en 40,
van beroep meubelmaker en wo
ningstoffeerder, sprak op een
goede dag, uitkijkend over het
zilte nat bij de monding van de
Westerschelde de filosofische
woorden: 'Wij richten onze blik
op de toekomst'. Laat ik in zijn
voetsporen zijn filosofische
woorden maar eens handen en
voeten geven met betrekking tot
het nieuw te bouwen theater
(PZC 19-3). Ten eerste moet het
gemeentebestuur betrokken ge
dupeerden rijkelijk vergoeden
en de put zo snel mogelijk dem
pen. Ten tweede: leg uw oor te
luisteren bij de bevolking. Ten
derde: Bouw vervolgens in sa
menspraak met de bevolking
een prachtig theater dat past in
het Middelburgse. Ten vierde:
Zie af van een ondergrondse par
keergarage. Middelburg is een
wandel- en fietsvriendelij ke
stad. Zorg voor een overdekte
publieksvriendelijke fietsenstal
ling, die tevens gebruikt kan
worden door klanten van de win
kels in de Noordstraat. Ten slot
te kan er gedacht worden over
een alternatief vervoermiddel
voor theaterbezoekers, die niet
kunnen of willen lopen of fiet-
Natuurlijk mag de heer J. Kem-
peneers schrijven wat hij wil
over de Ramp in Sint Philips-
land. Ik denk echter, dat hij,
door bepaalde zaken weg te la
ten, de geschiedenis geweld aan
doet. Waarom is de vlucht van
de familie De Raat naar de fami
lie Van Herel zo essentieel ge
weest in het verhaal? Cees van
Herel, van de bouwmaterialen-
handel, heeft in de Rampnacht -
in mijn herinnering - een crucia
le rol gespeeld in het op gang
brengen van de hulpverlening.
Nog niet iedereen had telefoon
in die tijd. Van Herel had in zijn
bedrijf een telefoonverbinding.
Hij heeft in Steenbergen diverse
instanties gewaarschuwd. Bo
vendien was hij een neef van het
hoofd van de brandweer. Ook
Van Herel van de brandweer
heeft meteen actief de hulpverle
ning op gang gebracht. Ere wie
ere toekomt. De familie Van He
rel uit Steenbergen heeft in de
Rampnacht voor de hulpverle
ning in Sint Philipsland en in
West-Brabant een belangrijke
rol gespeeld. Ook dat is een stuk
je geschiedenis van Sint Philips
land.
Anja Romijn
Elkerzeeseweg 58
Scharendijke
In de PZC van 19 maart staat:
'zodra de eerste lentezon motor
rijdend Nederland de weg op
lokt, verschijnen berichten over
verongelukte motorrijders in de
krant. Maar hij kan er zelf erg
veel aan doen om te voorkomen
dat het noodlot hem treft.'
Enkele pagina's verderop in de
krant 'Motorrijdster overreden'.
Zij stond voor een stoplicht.
Een achteropkomende automo
bilist dacht dat het licht op
groen stond en heeft haar overre
den. Dit kan een motorrijd(st)er
nooit en ten nimmer voorko
men. Ik ben ook motorrijder en
een zeer voorzichtige en het is
mij op 1 oktober 2004 overko
men op een voorrangskruising
geschept te worden door een
van links komende automobilist
die mij niet gezien had.
Gelet op de toon van het stukje
zo van 'als je maar oplettend en
voorzichtig rijdt kan je niks ge
beuren', wil ik nog eens bena
drukken dat je als motor-
rijd(st)er altijd een verhoogde ri
sicofactor bent in het verkeer.
Jaap van Sabben
Molenmeet 35B
Kruiningen
