Radeloos na celstraf buitenland
PZC
Nederland wil van gedogen af
PZC
Nederlanders in buitenlands cachot
Wilder s
Meer democratie
in Midden-Oosten
Nederlandse ex-gedetineerden lopen grote kans criminaliteit weer in te gaan
l i rr>.
te gast
15 maart 1955
dinsdag 15 maart 2005
door Marloes de Koning
Op dit moment zitten 2393
Nederlanders in buiten
landse gevangenissen, ver
spreid over ongeveer tachtig
landen. Van hen zitten er 1966
vast in verband met drugs. Het
merendeel (1993) is man. Zes
tig procent zit vast in een
EU-lidstaat.
Volgens stichting Epafras zit
circa één procent van de gevan
genen onterecht vast. Jaarlijks
wordt circa zes proeent van de
gevangenen overgebracht naar
Nederland, om de straf hier uit
te zitten. Hoeveel er elk jaar
vrijkomen, wordt niet bijgehou
den. Een deel komt eerst 'se-
mi-vrij'. Ze mogen dan naar
buiten, maar het land niet ver
laten. Het aantal gevangenen
in het buitenland stijgt snel. In
1988 zaten nog maar 579 Ne
derlanders elders vast, in 2000
waren dat er al circa 1900.
GPD
Bron: Ministerie van Buiten
landse Zaken/Algemene Reken
kamer.
Voor Nederlanders die uit een
buitenlandse gevangenis komen
bestaat geen opvang. De kans
dat ze op straat terecht komen
en direct weer een criminele car
rière beginnen is daardoor
groot. Ex-gedetineerde Robert
N., vanuit een hotel in een slop
penwijk in Lima Peru: „Ik ver
dien hulp, ik ben ook een mens.
door Marloes de Koning
Hij ratelt maar door aan de
telefoon. Robert N. (51)
heeft acht jaar Peruaanse cel
achter de rug en woont sinds no
vember in een goedkoop hotel
in een sloppenwijk van de
hoofdstad Lima. Hij is blij met
iedereen die naar hem wil luiste
ren. „Ik voel me als een hond
zonder eigenaar, zonder eten",
zegt de voormalige drugskoe
rier. Hij is vrij, maar alleen in
de meest letterlijke betekenis
van het woord. Geld om te rei
zen heeft hij niet, voor een pas
poort evenmin. Intussen loopt
de hotelrekening op.
Door psychiatrische problemen
lukt het hem niet normale men
selijke relaties aan te gaan, om
schrijft Hein van Oosten, een
Nederlander in Peru die N. gere
geld bezoekt. In december deed
N. een halfslachtige zelfmoord
poging. „Een noodkreet", zegt
Van Oosten.
N. heeft psychiatrische hulp no
dig en geld voor een ticket. Tot
nu toe wil het ministerie van
Buitenlandse Zaken hem niet
helpen. Hi] zou zich tot zijn
oudere zus moeten wenden, die
in het verleden meermalen geld
overmaakte. Die zit echter zelf
financieel aan de grond. En dus
blijft N. zitten waar hij zit, tus
sen de drugs en met buren die
hun kamers voor een uurtje hu
ren. Gedetineerden in het bui
tenland krijgen dertig euro per
maand van de Nederlandse over
heid. Na hun gevangenschap
houdt die geldstroom op. Als er
dan geen familie is om te hel
pen, hebben ze een probleem.
„Er zijn dames die op een of an
dere manier iemand vinden die
ze onderhoudt, waar ze dan iets
voor terug doen. En marinen ver
dienen soms geld door toch
weer wat drugsvrachtjes te
doen", zegt dominee Joop
Spoor van stichting Epafras,
w
J
II
die Nederlandse gevangenen in
het buitenland helpt. De stich
ting maakt af en toe ook wat
over naar ex-gevangenen die
(nog) niet terug naar Nederland
kunnen. „Alle zorg en aandacht
in de gevangenis heeft geen zin,
als die daarna niet wordt voort
gezet", zegt Spoor. „Die men
sen moeten gewoon zo snel mo
gelijk terug naar Nederland."
Hij vindt de ex-gedetineerden
een verantwoordelijkheid van
het ministerie van Buitenlandse
Zaken zolang ze nog niet terug
in Nederland zijn.
Overeenkomst
Het ministerie denkt daar an
ders over. „Mensen moeten op
eigen kosten naar huis. En als
dat écht niet kan en er geen fa
milie is, kan op de ambassade
een 'overeenkomst van geldle
ning' getekend worden", zegt
een woordvoerder. Hoe vaak
van die mogelijkheid gebruik ge
maakt wordt, kan ze niet vertel
len. „Het kan", zegt ze, „dat
ex-gedetineerden zich om aan
geld te komen weer op het ver
keerde pad begeven. Wij heb
ben geen zicht op wat mensen
in het buitenland doen als ze
vrij zijn."
De bemoeienis van de 'unit bui
tenland' van Reclassering Ne
derland houdt in principe op zo
dra de straf beëindigd is. De
ex-gevangenen mogen wel al
tijd bellen voor informatie en
advies, zegt Hans van Kooten,
coördinator hulpverlening. Hij
benadrukt dat het verschil met
mensen die in Nederland uit
een gevangenis komen niet
groot is. „Ook hier komt een gro
te groep op straat en loopt een
groot risico op het slechte pad
te komen als er de eerste weken
geen geld is." GPD
Geert Wilders presenteerde het vooj
weekeinde de blauwdruk van zijn têi
gingsmanifest. Twaalf pagina's t
standen, die hij - als de Nederlanders het wüj
wel recht wil zetten of weg wil werken. Del
burgse parlementariër bedient zich in zijn pa
van propagandistische trucjes die in een ven
den ook al eens zijn toegepast. Hij zaait onge
gen en hoopt een veld aan stemmen te kunnen
sten. Net als DeWinter in Vlaanderen, tienjaü
rug, probeert hij met rabiaat-rechtse demagi
gebaseerd op angst (voor vreemdelingen) eenj
nitieve plaats te verwerven in de politiekegrg
Nederland kon zich eertijds gelukkig prijzen
extreem-rechtse clubjes die - op de CD van
maat en CP'86 na - niet eens de kiesdrempel
den slechten.
Tijden veranderen. Werden tien jaar geleden®
treem-rechtsen in Nederland nog door justife
volgd wegens het aanzetten tot rassenhaat, te
woordig kan Geert Wilders zonder enige resti
roepen dat hij 'die hoofddoekjes rauw lust',t
gruwt van straatterrorisme dat
door Marokkanen en meer van zulks.
Wilders zet zich neer als het nieuwe - en enige
weten van Nederland. Een leider die ons wS
voeren in een nieuwe 'Gouden Eeuw'. De onai
kelijkheidsverklaring van de oud-WD'eru
meer dan een litanie van ongenoegen, die de;
Wilders aan een eigen electoraat moet helpe
politicus die onder de liberale vlag zijn intod
de politieke arena maakte, distantieert zichu
verklaring van de 'laffe en bange politieke
die Nederland al jaren in de greep houdt',!
waar hij zelf bewust deel van uitgemaakt heeJ
de positie te verwerven van waaruit hij nu zijn
heidsstrijd kan beginnen.
Had deze Limburgse parlementariër het i
zijn WD-verleden moeten doen, dan zou d
een martelgang zijn geworden. Maar nee. tij
verkeert al in de Haagse arena en trekt de pc
ke en media-aandacht die hij nodig heeft. C
die verdient, is een tweede. Wilders wil minui
afschaffen (Economische Zaken en Onden
van Europa af, van de Antillen, van kinderbij
van het minimumloon, van niet-westerse alia
nen, van ambtenaren, van ontwikkelingshulp,
het ontslagrecht, van de euro, van islamic
scholen, van stemrecht voor niet-Nederlac
van de Eerste Kamer, van twee publieke oir:
netten, van CAO's en van nog veel en
Hij wil Nederland teruggeven aan zijn bewa
maar vertelt er niet bij in wat voor staat..,
door Howard LaFranchi
Diverse landen in het Mid
den-Oosten maken roeri
ge tijden door in hun voor
zichtige stap naar democra
tie. Politieke druk van buiten
af is de voornaamste oorzaak
van deze plotselinge stroom
versnelling. Maar opvallend
genoeg is ook Osama bin La
den een reden, en verkiezin
gen in landen als Afghanis
tan, Irak, Oekraïne en de Pa
lestijnse gebieden.
„We zien nu het herfsttij van
de gevestigde orde. Dat heeft
voor een deel te maken met
druk van buitenaf", zegt Has
san al Ebraheem, oud-minis
ter van Onderwijs in Koeweit
en al heel lang strijder voor
hervormingen. „Maar demo
cratie ontstaat niet door in
vloeden van buitenaf. Om
een democratie te krijgen,
heb je democraten nodig."
Onder de groeiende interna
tionale druk werd de afgelo
pen zaterdag de Egyptische
gevangene Ayman Nour, lei
der van de politieke oppositie
partij Al Ghad, op borgtocht
vrijgelaten. Een internationa
le groep die de oorlog tegen
terrorisme steunt, de Commit
tee on the Present Danger,
stuurde brieven waarin Nour
werd uitgenodigd lid te wor
den van de organisatie. Het is
onwaarschijnlijk dat de brie
ven vóór de aanslagen van 11
september 2001 naar Egypte
zouden zijn verstuurd. De
meeste Arabische landen heb
ben langere tijd de tegenstan
ders van hun politieke regi
me achter slot en grendel ge
zet zonder dat het Westen
zich daarmee bemoeide.
Maar nu predikt een
groeiend aantal wereldlei
ders, onder leiding van presi
dent Bush, de ontwikkeling
van de democratie als dé op
lossing tegen islamitisch ex
tremisme.
Op een breder vlak werken
de uitspraken van Bush -
vooral dat de nu opkomende
democratie in Irak een voor
beeld is voor het Midden Oos
ten - als een katalysator.
Zelfs sceptici geven nu soms
met frisse tegenzin toe dat de
impact van wat Bush de
Iraakse 'Paarse Revolutie'
noemt (naar de kleur van de
inkt op de duim van de Iraak
se stemgerechtigden) niet
meer te ontkennen valt: het
diepgekoesterde verlangen
naar democratie wordt nu ge
voed door steun van buiten
af. Daarmee is de ontwikke
ling begonnen.
„Het is een samenspel van
binnenlandse aspiraties en
roep om hei-vormingen in de
Arabische landen, met van
buitenaf druk uitgeoefend
door de internationale ge
meenschap", zegt Mid
den-Oosten deskundige Fa-
waz Gerges van het Sarah La
wrence College in New York.
„Veel mensen waren al in de
jaren negentig enthousiast
om van hun land een moder
ne samenleving te maken.
Maar zij werden toen nog te
gengewerkt door de Assads
en de Mubaraks en andere au
toritaire regimes. En toen wa
ren er twee gebeurtenissen
waar niemand omheen kon:
de terreur op 11 september
2001 en de politieke emanci
patie van het Iraakse volk."
Vrouwen
Libanon is een voorbeeld
waar een mix van factoren
van invloed is: binnenlandse,
buitenlandse, politieke en
economische factoren. In Koe
weit zijn veranderingen al
ver voor 11 september 2001
ingezet. Daar aanvaardt de
regering binnen enkele we
ken waarschijnlijk een wet
die vrouwen stemrecht geeft.
De wet was in 1999 al door
de emir voorgesteld, maar
kreeg toen met slechts twee
stemmen verschil geen meer
derheid in het parlement.
Blijft de vraag waarom demo
cratisering nu ineens zo op
bloeit in het Midden-Oosten.
Bush zegt dat het vooral gaat
om een honger naar democra
tische vrijheid, maar anderen
beweren dat er een andere
verklaring aan ten grondslag
ligt. „De mensen hebben zeer
zeker het gevoel dat de din
gen verkeerd zijn gegaan,
maar ze denken niet dat de
mocratie het antwoord is",
zegt John Alterman, een Mid
den-Oosten expert voor het
Centrum van Strategische en
Internationale Studies in
Washington. GPD/CSM
Lange tijd was Nederland het
land van het gedogen: de wet
werd niet gehandhaafd. Dat
gold voor geweld maar ook voor
wetgeving over drugs en seks.
Het tij keert: wiettelers die
stroom stelen worden aange
pakt, kinderpornografen opge
sloten en haatzaaiende imams
uitgezet.
door Klaas de Graaff
Tien jaar geleden probeerde
justitie met het symposium
'Crisis in de gedoogcultuur' het
'gedogen' aan de kaak te stellen.
Er was een kentering op komst,
er werden grenzen gesteld aan
tolerantie en verdraagzaam
heid. De meeste inleiders spra
ken bij die gelegenheid over ons
drugsbeleid. Daarin kende Ne
derland als enig land in de we
reld een hoge tolerantie.
Zeer tegen de zin van de Vere
nigde Staten en Frankrijk is can
nabisgebruik hier nog steeds toe
gestaan. Gedogen werd inder
tijd al gezien als middel om gro
ter onheil te voorkomen. Koffie
shops bijvoorbeeld hielden ille
gale handelaren weg, zo beweer
den criminologen. Gedogen illus
treert hier de veranderende op
vattingen. Sinds 1995 waait er
echter een andere wind. Blauwe
uniformen die aanvankelijk
glimlachend voorbij gingen aan
wietplantjes in een serre of op
balkon, grijpen tegenwoordig
wel in. De telers verdienen er te
genwoordig namelijk grof geld
mee. Vooral door dure stroom
voor verlichting in hun kweke
rijen illegaal af te tappen. Het
grotere onheil werd hier dus
niet voorkomen, maar juist aan
gewakkerd. Een subcultuur van
criminelen ging zo jaren onge
merkt zijn gang. Op kosten van
de elektriciteitsleveranciers en
belastingbetalers hingen zij de
grote jongen uit. Sinds kort
treedt de politie streng op en
moet de energierekening alsnog
worden vereffend.
Wakker
Ook op andere terreinen is de po
litie wakker geworden. Jaren
lang vormden de Hells Angels
een staat binnen de Staat met
een eigen subcultuur die wordt
gekenmerkt door geweld, vuur
wapens en verkrachtingen. De
politie reageerde nauwelijks en
vormde in Amsterdam zelfs een
escorte toen zij met een grote
groep present waren bij de be
grafenis van een criminele
Koffieshop Sixty-Two in Middelburg. Blauwe uniformen die aanvankelijk glimlachend voorbij gingen
aan wietplantjes in een serre of op balkon, grijpen tegenwoordig wel in. foto Ruben Oreel
maat. Na moorden in eigen
kring die wel degelijk duiden op
een criminele organisatie, zal
het einde van deze club wel na
bij zijn. Nederland gedoogt deze
subculturen niet meer
Zelfs de vermanende tik mag
niet meer van minister Donner
van Justitie. Het staat buiten
kijf dat we moeten optreden te
gen ouders die hun kinderen af
rossen en mishandelen. Helaas
zijn er nog steeds huisartsen die
zich verschuilen achter hun be
roepsgeheim als ze constateren
dat het mis gaat in een gezin. De
Kinderbescherming ziet nog
steeds teveel door de vingers en
geeft niet thuis als buren aan de
bel trekken. Dit moet verande
ren. Aan het eind van de jaren
zestig werden homo's die seks
hadden met mensen vanaf zes
tien jaar door justitie met rust
gelaten, uiteraard alleen als de
seks plaats had met beider in
stemming. In april 1971 verviel
het beruchte artikel 248 bis uit
het Wetboek van Strafrecht.
Bijna twintig jaar later veran
derden de opvattingen van de sa
menleving jegens seksualiteit op
nieuw. Hysterische taferelen na
vermeend kindermisbruik in
Oude Pekela in 1987 en de ge
wraakte poppenmethode om
misbruik op te sporen, waren de
voorboden van een streng vervol
gingsbeleid.
Rechters leggen sindsdien hoge
straffen op voor pedofilie en het
bezit van kinderporno. De opvat
ting dat kinderen, ook op latere
leeftijd, geen schade ondervin
den van seks met volwassenen is
geen onderwerp van discussie
meer.
Jongens die snel geld willen ver
dienen, maar nog geen achttien
zijn, bieden zich in morsige
parkjes aan. Wee degene die
zich met hen inlaat, zoals een
voormalig voetbalmanager on
dervond. Toch rammelt er iets
in de logica. Want zestien- en ze
ventienjarigen mogen wel seks
hebben met ouderen als ze er
geen geld voor krijgen. Kan ie
mand dat uitleggen? Vreemde
culturen hebben in Nederland
jarenlang gelegenheid gehad ver
achtelijke ideeën rond te strooi
en over westerse waarden. Zelfs
riepen ze geloofsgenoten op tot
geweld.
Toen een kritische columnist
het leven liet werd duidelijk dat
dit fundamentalisme een echt ge
vaar betekent wat niet langer
met een cultuurrelativistisch
sausje te bedekken was. Twee
parlementariërs accepteerden
uit doodsnood weinig riante on
derkomens voordat het kabinet
tot actie over ging. Het moet een
pijnlijke schok geweest zijn dat
uitgerekend een vrouw enkele
van de radicale iconen uitwees.
De hand die een imam destijds
weigerde te schudden, wijst nu
voor enkele broeders in oostelij
ke richting.
Het laatste restje gedoogcultuur
wordt opgeruimd. Misschien is
dat hier en daar wat overdre
ven, maar het evenwicht komt
wel weer terug.
Klaas de Graaff is criminoloog
BURGEMEESTER - Bij bijna
alle huizen in Lewedorp wap
perde de driekleur. De kersver
se burgemeester D. M. Vermet
bracht voor het eerste een be
zoek aan zijn nieuwe gemeen
te. De eerste burger ging even
eens langs bij de oudste inwo
ner van Lewedorp, waar hij
een boeket paarse seringen uit
reikte.
GENEZEN - Prinses Beatrix
heeft na een week weer het
Stads- en Academisch Zieken
huis in Utrecht verlaten De
prinses werd behandeld aan
een acute blindedarmontste
king.
RELIËF - De Nijmeegsebi
houwer Charles Hammes
de laatste hand aan een nr.
stenen reliëf voor de re
kleuterschool in Ouwerke
HULST - De gedeputa
A.L.S. Lockefeer zal of
april benoemd worden toi:
we burgemeester van H
Lockefeer, al jaren woon
tig in Hulst, reageerde ent!
siast: „Ik hou van die stad'
STAKING - Bijna 900
ders in de Amsterdamse
mantmdustrie hebben
werk neergelegd. Inzet 5
loonsverhoging van 6 prw
Hoofdredactie:
A L Oosthoek
D Bosscher (adjunct)
A. L. Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel: (0113)315500
Fax-(0113)315669
E-mail: redactie@pzc.nl
Lezersredacteur: A J. Snel
Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel: (0113)315660
Fax (0113)315669
E-mail: lezersredacteur@pzc nl
Middelburg:
Buitenruststraat18
Postbus 8070
4330 EB Middelburg
Tel: (0118)493000
Fax (0118)493009
E-mail: redwalch@pzc.nl
Goes: Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel. (0113)315670
Fax. (0113)315669
E-m
.nl
Terneuzen:
Willem Alexanderlaan 45
Postbus 145
4530 AC Terneuzen
Tel. (01151645769
Fax (0115)645742
E-mail: redtern@pzc.nl
Hulst: Baudeloo 16
Postbus 62
4560 AB Hulst
Tel: (0114)372776
Fax (0114)372771
E-mail: redhulst@pzc.nl
Zierikzee: Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel: (0111)454651
Fax:(0111)454657
E-mail: redzzee@pzc.nl
Opening kantoren:
Maandag t/m vrijdag
van 8 00 tot 17 00 uur
Zierikzee en Hulst:
8.30 tot 17 00 uur
Internetredactie:
Postbus 31
4460 AA Goes
E-mail web@pzc.nl
Bezorgklachten:
0800-0231231
op maandag t/m vrijdag
gedurende de openingstijden;
zaterdags tot 12 00 uur.
Abonnementen:
0800-0231231
autom. afschrijving
per maand 19,95
per kwartaal 58.00
per jaar: €222.50 225,50
Voor toezending per post geldleen
toeslag
E-mail lezersservice@pzc.nl
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk. 1 maandvo»»
einde van de betaalperiode
PZC. t a v lezersservice,
Postbus 31, 4460 AA Goes
Losse nummers per stuk
maandag Lm vrijdag: 1.25
zaterdag 1.75
Alle bedragen zijn inclusiefs BI"
Bankrelaties:
ABN AMRO 47 70.65.597
Postbank 35.93 00
Advertenties:
Alle advertentie-orders wordenuiljr®
overeenkomstig de Algemene
Voorwaarden van Wegener NVenw
de Regelen voor het Advertentie^
Overlijdensadvertenties:
maandag t/m vrijdag-
tijdens kantooruren
zondag, van 16 00 tot 18 00 uur
Tel (0113)315555
Fax. (0113)315549
Personeelsadvertenties:
Tel (0113)315540
Fax (0113)315549
Rubrieksadvertenties (klêinV^
Voor gewone advertenties:
Noord- en Midden-Zeeland
Tel. (0113)315520
Fax. (0113)315529
Zeeuws-Vlaanderen
Tel: (0114)372770
nr pzc.nl/adveiW
Auteursrechten voorbehouden
Uitgeveri| Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van het Wegener-coi**"-^,!
aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomon in een bestand dat wordt
(abonnementen)administratie en om u te (latenl informeren over voor u relevanteine
ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvuldig
de derden. Als u op deze informatie geen prijs stelt dan kunt u dit schriftelijk melde"»
I, Postbus 31, 4460 AA Goes.
weGeNeR
